Krishnamurti - Kan ik tot in de kern totaal veranderen?

Krishnamurti Subtitles

BR76CTM3 - Kan ik tot in de kern totaal veranderen?
3de Gesprek met Dr Bohm en Dr Shainberg
Brockwood Park, Engeland
18 mei 1976

0:10	K: Shall we start where we left off? We were asking, weren't we... why do human beings live this way?	K: Zullen we beginnen waar we de vorige keer gebleven waren? De vraag was, meen ik... waarom leeft de mens, zoals hij leeft?
0:25	S: What is the root?	S: Wat is daarvan de oorzaak?
0:27	K: The turmoil, the confusion... the sorrow behind it all, conflict, violence... and so many people offering different... ways of solving the problems... the Asiatic gurus... and the priests all over the world... and the new books, new… everybody offering a new solution, a new method... a new way of solving the problems. And I'm sure this has been going on for a million years. 'Do this and you will be all right. Do that you'll be all right'. But nothing seems to have succeeded... to make man live in order, happily... intelligently, without any of this... chaotic activity going on. Why can't human beings, so-called educated... knowing all the scientific knowledge... biology, sociology... everything is now open to every human being. Why do we human beings live this way, in this appalling misery? Some of them are conscious, some of them... are unconscious, some of them say... 'Well, this is all right... it's only for a few years and I will die. It's a jolly good business and it doesn't matter'. So, why? What is the… Why?	K: De onrust, de verwarring... het leed daarachter, conflict, geweld. En er zijn veel mensen, die verschillende wegen... aanbieden om de problemen op te lossen. De Aziatische goeroes en... de priesters, overal op de wereld. De nieuwe boeken, nieuwe... Iedereen biedt een nieuwe oplossing, een andere methode... een nieuwe manier om de problemen op te lossen. Ik ben er zeker van dat dit al eeuwen zo doorgaat. "Doe dit of dat... dan gaat het goed." Maar niets schijnt geholpen te hebben... om de mens ordelijk, blijmoedig... intelligent te laten leven, zonder die... chaotische toestanden die plaats vinden. Waarom leven de zogenaamd ontwikkelde mensen... die alles kunnen weten over... biologie, sociologie... en alles wat nu voor hen openligt. Waarom leven mensen zo in deze verschrikkelijke ellende? Sommigen zijn het zich bewust... anderen niet. Weer anderen zeggen... "Het leven is maar kort... het is mij allemaal best. Het interesseert me niet." Waarom? Wat is de... Waarom?
2:21	S: Well, I have often said they do it because it gives them... the very sorrow, the very turmoil... the very problems themselves is the security.	S: Ik heb vaak gezegd, dat ze dat doen, omdat het hun... dat leed en die onrust geeft. De problemen zelf, is de zekerheid.
2:35	B: I wouldn't… K: That doesn't...	B: Ik zou niet... K: Dat doet niet...
2:38	B: I don't really think so, I think people just get used to it. They miss anything they are used to but… people get used to scrap fighting and they miss it... when they don't have it. But that isn't the primary reason in my view... why they got started.	B: Dat geloof ik niet, ik denk dat mensen eraan gewend zijn geraakt. Ze missen van alles waaraan ze gewend zijn... en zijn gewend ervoor te vechten. Ze missen het als het wegvalt. Maar dat is volgens mij niet de eerste aanleiding... waarom ze daaraan begonnen.
2:54	S: What is the primary reason in your view?	S: Wat is volgens u de eerste aanleiding?
2:56	K: That's what we are exploring.	K: Dat is wat we onderzoeken.
2:58	B: I just feel that whatever happens you'll get used to it... and you come to miss it after a while... because you're used to it but that doesn't explain why it's there.	B: Ik heb het gevoel dat wat er ook gebeurt... je eraan gewend raakt. En je gaat het na zekere tijd missen... omdat je eraan gewend bent. Maar dat verklaart nog niet waarom het zo is.
3:05	K: I was reading the other day... some writer saying, historically... 5000 years, historically... there've been 5000 wars... thousands of people killed, millions... killed, women crying - you follow? the whole… and still we are going on.	K: Laatst las ik dat... een of andere schrijver zei dat... in 5000 jaar... er 5000 oorlogen geweest zijn. Duizeden, miljoenen mensen werden gedood. Huilende vrouwen. En dat gaat nog steeds door.
3:26	S: That's right. I had the same experience. at one time I was working and... a guy said to me that he wanted... to go to Vietnam to fight because otherwise... his life was every night at the bar.	S: Dat is zo. Ik had dezelfde ervaring. Toen ik eens aan het werk was... zei een jongeman tegen me, dat... hij naar Vietnam wilde om te vechten. Omdat anders hij alle nachten in de kroeg doorbracht.
3:42	K: I know, but that isn't the reason. Why?	K: Dat weet ik, maar dat is de reden niet.
3:46	S: That's not the reason but there is something they hold… we hold on to the conflict and the sorrow.	S: Dat is niet de reden, maar er is iets dat... ons vasthoudt aan conflict en verdriet.
3:53	K: Is it we like it? S: It's not that we like it; it's almost that we like not liking it. It's a kind of orientation, a kind of... 'If I know my conflict, I know where I am at'.	K: Vinden we het misschien prettig? S: We vinden het niet prettig. Het is alsof we het aangenaam vinden... om het niét prettig te vinden. Het is een soort plaatsbepaling. "Wanneer ik mijn conflict voel, weet ik dat ik besta."
4:08	K: No. Have we all become neurotic?	K: Zijn we dan allemaal neurotisch geworden?
4:11	S: Yes. The whole thing is neurotic.	S: Ja. De hele wereld is neurotisch.
4:16	K: Are you saying that?	K: Meent u dat?
4:20	S: Yes. The whole society is neurotic.	S: Ja. De hele samenleving is neurotisch.
4:25	K: Which means that the entire humanity is neurotic?	K: Wat erop neerkomt dat de hele mensheid neurotisch is?
4:30	S: I think so. This is the argument we have all the time... Is the society sick? Then if you say the society is sick... which is your judgement, what is the value... you are using for comparison?	S: Dat geloof ik. Dat is waar we steeds over discussieren. Is de samenleving ziek? Als u zegt van wel... wat een oordeel is... waarmee vergelijkt u haar dan?
4:42	K: Which is yourself, who is neurotic.	K: Met uzelf, die neurotisch bent.
4:44	S: Right.	S: Juist.
4:46	K: So, when you are faced with that... that human beings live this way... and have accepted it for millennia; there have been saviours... there've been gurus, there've been teachers, there've been... you follow? - and yet they go on this way. And you say... we are all half crazy, demented... from top to bottom, corrupt; and I come along, us come along and say, why?	K: Wanneer je dat ziet... dat mensen op deze manier leven... en dat gedurende duizenden jaren geaccepteerd hebben. Er zijn wereldverbeteraars geweest... er zijn goeroes geweest, leraren... Ziet u? En nog gaan ze op die manier door. Dan zegt u we zijn allemaal half gek, zwakzinnig... van hoog tot laag corrupt. Dan kom ik langs. Wij komen langs en zeggen: "Waarom?
5:27	S: Why do we do it?	S: Waarom doen we zo?
5:29	K: Why? B: Why are we crazy?	K: Waarom? B: Waarom zijn we gek?
5:30	S: Why do we keep it up. Why are we crazy? Right. I have it with my children. I say to my children 'This is a sick society. They spend 50 hours a week in front of the television box. That's their whole life'. My children, they laugh at me... all their friends are doing it.	S: Waarom we zo doorgaan? Waarom we zo gek zijn? Ik zie het bij mij kinderen. Ik zeg tegen ze: "Dit is een zieke samenleving. Ze kijken 50 uur per week naar de televisie. Dat is hun hele leven". Mijn kinderen lachen me dan uit. Al hun vrienden doen dat.
5:45	K: You know, and moving beyond that - why?	K: Maar verder, waarom?
5:48	S: Why? Without it, what?	S: Waarom? Zonder dat, wat dan?
5:52	K: No, not without it, what. Why first.	K: Nee, niet zonder dat, wat dan? Allereerst waarom?
5:54	S: That's what we run into.	S: Dat is waar we op uitkomen.
5:56	B: Well, no, that's merely a secondary effect. I think we get to depend on it, as we were saying this morning... to occupy us and so on... and Vietnam might seem some release... from the boredom of the pub, or whatever... but that is secondary.	B: Nee, dat is slechts bijkomstig. Zoals vanmorgen al werd geopperd, denk ik dat we... afhankelijk zijn van het hebben van bezigheden... en oorlog zou een doorbreking... van de verveling van de kroeg kunnen zijn, of zo. Maar dat is van secundair belang.
6:12	K: And also when I go to Vietnam, or fight the war... all responsibility is taken away from me. Somebody else is responsible - the general.	K: En als ik ga vechten in de oorlog... wordt me alle verantwoordelijkheid ontnomen. Iemand anders is verantwoordelijk, de generaal.
6:22	S: Right.	S: Dat is zo.
6:23	B: In the old days people used to think... that war would be a glorious thing. When the war started in England everybody was... in a state of high elation. K: High, exactly.	B: Vroeger dacht de mens dat... oorlogvoeren een roemrijke zaak was. Toen de wereldoorlog uitbrak, was iedereen in Engeland... in grote opwinding. K: Groot. Precies.
6:31	B: They didn't know what was in store.	B: Ze beseften niet wat er ging gebeuren.
6:33	K: They are all united. Why? S: Why?	K: Ze voelden zich verenigd. Waarom? S: Waarom?
6:47	K: Is it that we have started out on the wrong path?	K: Komt het dat we op de verkeerde weg begonnen?
6:56	S: That's only part of it.	S: Dat is maar gedeeltelijk.
6:58	K: The species don't kill themselves... the animal species... but we are the species that kill each other.	K: De dieren vermoorden hun soortgenoten niet. De dier soorten. Maar wij zijn het soort dat dat wel doet.
7:09	S: Right.	S: Ja.
7:11	K: So looking at all this panorama of horror, and misery... I feel this very strongly because... when I travel all over the place... I see this extraordinary phenomena going on... - in India, in America, here, everywhere... and I say why do people live this way... accept these things... read history, and don't... - you follow? it's no longer concealed. They've become cynical. It's all there.	K: Kijkend naar dit panorama van afschrikking en ellende... voel ik dit heel sterk, omdat... waar ik ook naar toe reis... ik dat uitzonderlijke verschijnsel waarneem. In India, in Amerika, hier, overal. Dan vraag ik: waarom leven de mensen zo... waarom accepteren ze dat? Lees de geschiedenis maar en ga niet... Begrijpt u? Het is geen geheim. We zijn cynisch geworden. Dat vindt er plaats.
7:45	S: That's right. They have become cynical.	S: Dat is zo. Men is cynisch geworden.
7:47	B: Nobody believes anything can be done about it, that's one point.	B: Niemand gelooft dat er iets aan te doen is.
7:50	K: That's it. S: That's it.	K: Dat is het. S: Dat is juist.
7:52	K: Is it that we feel that we cannot do anything about it?	K: Hebben we het gevoel dat we er niets aan kunnen doen?
7:56	S: For sure. B: That's been an old story. People say human nature is that way.	S: Dat is zeker. B: Dat is al een oud verhaal. Er wordt beweerd dat de menselijke aard...
8:00	K: Can never be altered.	K: ...nooit veranderd kan worden.
8:01	B: Yes. That's not new at all.	B: Ja, dat is niets nieuws.
8:03	K: It's not new.	K: Niets nieuws.
8:05	S: That's certainly true, people feel - or we feel... let's not say 'people' - we feel... like I said this morning... this is the way it is, this is the way we live.	S: Dat is zeker waar. Mensen voelen, nee wij voelen... laten we niet "mensen" zeggen. Wij voelen... zoals ik vanmorgen zei... dat is nu eenmaal zo, zo leven wij.
8:15	K: I know, but why don't you change it?	K: Dat weet ik, maar waarom verandert u 't niet?
8:20	S: Why don't we change it.	S: Waarom veranderen wij het niet?
8:27	K: You see your son looking at the television for 50 hours a day... you see your son going off to Vietnam... killed, maimed, blinded - for what?	K: U ziet uw zoon 50 uur naar de televisie kijken... u ziet uw zoon de oorlog ingaan... vermoord worden, verminkt of blind terugkomen - waarvoor?
8:41	S: Right.	S: Ja.
8:43	K: Sorry! There have been pacifists, there have been war mongers.	K: Neem me niet kwalijk! Er zijn pacifisten, kletskousen over oorlog.
8:54	B: Many people have said 'we don't accept that human nature... is this way, we will try to change it' and it didn't work. So many people did that, right? The communists tried it... the socialists tried it, some others tried it.	B: Veel mensen hebben gezegd: "Wij accepteren deze menselijke aard niet... wij zullen proberen deze te veranderen". Maar het heeft niet gewerkt. Veel mensen deden dat, niet? De communisten probeerden het... socialisten en anderen probeerden het.
9:07	K: The utopians.	K: De utopisten.
9:08	B: The utopians, and...there has been so much bad experience... it all adds up to the idea that human nature doesn't change.	B: De utopisten. En door zoveel slechte ervaring wordt het idee versterkt... dat de menselijke aard niet verandert.
9:14	K: Change.	K: Verandert.
9:16	S: You know, when Freud came along, Freud made his studies; he never said that psychoanalysis is to change people. He said, we can only study about people.	S: Freud maakte geschiedenis door te zeggen... dat psychoanalyse er niet is om de mens te veranderen. Hij zei, dat we de mens slechts kunnen bestuderen.
9:25	K: I'm not interested in that. I don't have to read Freud... or Jung, or you, or anybody, it's there right in front of me.	K: Dat interesseert me niet. Ik hoef geen Freud of... Jung of wie dan ook te lezen, ik heb alles hier voor me.
9:32	S: Right. So let's say… that's good. We know this. We know this fact about people... and we also know the fact of the matter is... they don't try to change it. K: So what is preventing them?	S: Juist. Laten we zeggen... We weten dit over de mensen... en we kennen ook het feit... dat ze het niet proberen te veranderen. K: Wat weerhoudt ze?
9:46	S: That's the question. That's another fact.	S: Dat is de vraag. Dat is een ander feit.
9:49	B: People have tried to change it in many cases but...	B: Meermalen hebben mensen geprobeerd te veranderen, maar...
9:51	S: OK. But now let's say that they don't try to change it.	S: O.K., maar laten we nu dan zeggen dat ze niet proberen te veranderen.
9:54	K: They go to Ashramas, they go to… a dozen ways they have tried to change. But essentially they are the same.	K: Ze gaan naar ashrams, naar... Op allerlei manieren hebben ze geprobeerd te veranderen. Maar in wezen blijven ze onveranderd.
10:01	B: I think people cannot find out... how to change human nature.	B: Ik denk dat ze er niet achter kunnen komen... hoe de menselijke aard veranderd kan worden.
10:05	K: Is that it?	K: Is dat het?
10:06	B: Well, whatever methods have been tried are entirely...	B: Welke methoden er ook geprobeerd zijn, ze zijn volkomen...
10:10	S: Is that it? Or is it the fact that the very nature of the way... they want to change it is part of the process itself?	S: Is dat het? Of is het zo, dat de manier waarop... ze wensen te veranderen bij het proces zelf hoort?
10:16	K: That's what he is saying. S: No, he's…	K: Dat zegt hij. S: Nee, hij...
10:18	B: Well, no, but I'm saying both. The first point is that... whatever people have tried... has not been guided by an understanding... a correct understanding of human nature.	B: Nee, maar ik zeg beide. Op de eerste plaats is dat... wat de mensen ook geprobeerd hebben... niet geleid werd door een begrip... een juist begrip van de menselijke aard.
10:28	S: So it's guided by this very process itself. The incorrectness.	S: Het werd dus door het proces zelf ingegeven. De onjuistheid.
10:32	B: Yes, let's take the Marxists who say... that human nature can be improved but... only when the whole economic... and political structure has altered.	B: Ja. Laten we de Marxisten nemen, die zeggen... dat de menselijke aard verbeterd kan worden... maar alléén als de hele economische... en politieke structuur gewijzigd wordt.
10:40	K: Altered. B: But then...	K: Gewijzigd. B: Maar dan...
10:42	K: They've tried to alter it, but human nature stays the same.	K: Ze hebben getracht die te wijzigen... maar de menselijke aard blijft hetzelfde.
10:44	B: They can't alter it, because human nature is such... that they can't really alter it.	B: Die kunnen ze niet veranderen, de menselijke aard is zodanig... dat ze die niet echt veranderen kunnen.
10:49	K: They've got a class society... they started off no wars, you know...	K: Ze kregen een klasse samenleving... ze begonnen met geen oorlogen.
10:53	S: But they are using a mechanical way... to make a mechanical change.	S: Ze gebruiken een mechanisch systeem om... een mechanische verandering te bewerkstelligen.
10:57	K: Look at it, you, take yourself; sorry to be personal... if you don't mind; you be the victim!	K: Neem uzelf nu. Neem me niet kwalijk dat ik het zo persoonlijk stel. Als u 't niet erg vindt, nemen we u als slachtoffer.
11:04	S: I'll be the victim. Pig in the middle!	S: Ik fungeer als slachtoffer. Het zwarte schaap.
11:06	K: Why don't you change?	K: Waarom verandert u niet?
11:09	S: Well, I... K: No! Don't give explanations.	S: Wel, ik... K: Nee, geen verklaringen.
11:15	S: Well, the feel of it is that… the immediate feel of it is that... there is still, there is that… I guess, I'd have to say there is... some sort of false security, the fragmentation... the immediate pleasures that are gotten from the fragmentation; in other words, there is still that movement of fragmentation. That's how come there is not the change. There is not seeing the whole thing.	S: Nou, m'n eerste gevoel is dat... Het directe gevoel erover is dat... er nog steeds, er is dat... ik veronderstel, dat ik moet zeggen... dat er een soort valse zekerheid is, de verdeeldheid... de directe genoegens uit die verdeeldheid... Met andere woorden, er is nog steeds de werking van verdeeldheid Zo komt het dat er geen verandering plaatsvindt. Je ziet het geheel niet.
11:54	K: When you say that, are you saying, political action... religious action, social action, all separate... all fighting each other almost; and we are that. S: Right.	K: Bedoelt u dat politieke actie... godsdienstig en sociaal handelen allemaal apart staan... elkaar ongeveer bestrijden... en dat zijn wij. S: Juist.
12:15	K: Is that what you are saying? S: Yes, I'm saying that. We keep getting something back from it, we get these... immediate pleasures and failures, frustrations from these...	K: Is het dat wat u zegt? S: Ja, dat is wat ik zeg. Wij houden hier iets achter, we krijgen hier die... directe genoegens en mislukkingen, frustraties van deze...
12:29	K: Sir, there is a much deeper issue than that.	K: Er ligt iets diepers dan dat.
12:32	S: There's more. My immediate response is, why don't I change? What is it that keeps me from seeing the total? I don't know. I keep coming up with a kind of feeling that... I am getting something. I keep getting something from not changing.	S: Er is meer. Mijn onmiddellijke antwoord is, waarom verander ik niet? Wat belet me het geheel te zien? Ik weet het niet. Ik heb maar steeds het gevoel dat... ik er beter op word. Ik er beter op word als ik niét verander.
12:56	K: No. Is it the entity that wishes to change... sets the pattern of change... and therefore the pattern is always the same... under a different colour? I don't know if I'm making myself clear?	K: Is het je wezenlijk bestaan dat wil veranderen? Die het veranderingspatroon vaststelt... waardoor het altijd hetzelfde patroon blijft... ook al is het anders getint? Ik weet niet of ik het goed duidelijk maak?
13:16	S: Can you say it in another way?	S: Kunt u het nog anders zeggen?
13:19	K: I want to change. And I plan out what to change... how to bring about this change. The planner is always the same. S: That's right.	K: Ik wil veranderen en ik bedenk wat te veranderen... hoe die verandering tot stand moet komen. De bedenker blijft altijd dezelfde. S: Dat is zo.
13:36	K: But the patterns change.	K: Maar de gedachtepatronen veranderen.
13:38	S: That's right. Yes. I have an image of what I want.	S: Dat is zo. Ik heb een voorstelling van wat ik wil.
13:43	K: No - patterns change, but I, who want to change... create the patterns of change. S: Yes, that's right.	K: Nee. De gedachtepatronen veranderen, maar ik, die wil veranderen... verzint de veranderingspatronen. S: Ja, dat is zo.
13:52	K: Therefore I am the old and the patterns are the new... but the old is always conquering the new.	K: Dus ik ben het oude en de patronen zijn het nieuwe... maar het oude weerstaat altijd het nieuwe.
13:58	S: Right.	S: Ja.
14:01	B: But of course when I do that I don't feel that I'm the old...	B: Maar terwijl ik dat doe, besef ik niet dat ik het oude ben.
14:04	K: Of course.	K: Natuurlijk niet.
14:05	B: I feel that I'm the new...	B: Ik heb het gevoel dat ik het nieuwe ben.
14:06	S: 'I have got a new idea'…	S: "Ik heb een nieuw idee".
14:09	B: But I really don't feel that I'm involved in that old stuff... that I want to change.	B: Maar ik besef niet echt dat ikzelf het oude ben... dat ik wil veranderen.
14:13	K: Just now, after lunch you were saying... Kabala, that thing, there is a new system.	K: Zonet, na de lunch, had u het over... Kabala, of zoiets, een nieuw systeem.
14:18	B: Yes.	B: Ja.
14:19	K: Say, if you study this you will be transformed.	K: Er wordt gezegd dat, als je het bestudeerd, je zult veranderen.
14:22	S: That's right.	S: Dat is zo.
14:23	K: This has been said a 100 million times. 'Do this and you will be transformed'. They try to do it but the centre is always the same.	K: Dat is eindeloos voorgekauwd. "Doe dit en je zult getransformeerd worden". Men tracht het te doen maar het middelpunt blijft hetzeifde.
14:32	B: But each person who does it... feels that it has never happened before.	B: Maar een ieder die dat doet... heeft het gevoel dat het nooit eerder gebeurd is.
14:36	K: Yes. My experience through that book is entirely different... but the experiencer is the same old self.	K: Ja. "Mijn ervaring door dat boek is totaal verschillend". Maar degeen die ervaart is dezelfde oude-zelf.
14:46	S: The same old thing, right.	S: Hetzelfde oude ding, ja.
14:50	K: I think that is one of the root causes of it.	K: Dat lijkt me één van de grondoorzaken.
14:53	S: Yes, yes.	S: Ja, ja.
14:54	B: It's a kind of sleight of hand trick whereby the thing... which is causing the trouble is sort of put into position... as if it were the thing that were trying to make the change. You see, it's a deception.	B: 't Is een kunstgreep, waarbij aan datgene... wat problemen veroorzaakt, de positie wordt toegewezen... die bij uitstek geschikt is om verandering te brengen. Het is zelfbedrog.
15:08	K: I'm deceiving myself all the time by saying... 'I am going to change that, become that', then if it doesn't… and so on and on. Is that it? S: That begins to get at it…	K: Ik misleid aldoor mezelf wanneer ik zeg... "Ik ga veranderen, ik word dàt" Wanneer dat niet gebeurd dan... enzovoort, enzovoort. Is dat het? S: Het begint ermee...
15:24	K: No, no. Look at yourself and say 'Is that it?' You read Hindu... wait a minute - Hindu, or some book.	K: Nee, nee. Kijk naar jezelf en zeg je, "Is dat het?" Je leest Hindoe... wacht even, Hindoe of een of ander boek.
15:34	S: Right.	S: Ja.
15:35	K: And say 'Yes, how true that is... I am going to live according to that'. But the 'me' that's going to live according to that... is the same old me.	K: En dan zeg je "Ja, wat is dat waar... ik ga zo leven". Maar het "ik" dat zo wil leven... is dezelfde oude "ik".
15:44	S: Right. But we have… We run into this in... I think that all systems, for instance, of therapy... with patients, the patient will say... the doctor is going to be the one... who is going to help him. And then... when they see that that doctor is...	S: Juist. Maar we hebben... We komen er nu op... Ik denk dat alle systemen, bijvoorbeeld therapeutische... met patiënten. De patiënt zal zeggen... de dokter is degene... die hem zal helpen. En wanneer ze inzien dat de dokter is...
16:03	K: ...is like you.	K: ...net als jij.
16:05	S: ...is like you or is not going to help you, then… they are supposed to get better, they are supposed to be well... but in fact they have never touched... that central issue, which is that... 'I thought that somebody could help me'. So then they go to something else... most of them go to another theory.	S: ...net is als jij, en je niet kan helpen. Ze veronderstellen dat ze beter worden... ze veronderstellen dat ze gezond worden. Maar in feite bekeken ze nooit... de grondoorzaak, die is... "Ik dacht dat iemand me kon helpen". Dus dan gaan ze naar iemand anders. De meesten stappen over op een andere therapie.
16:23	K: Another guru…	K: Een andere goeroe...
16:24	S: Another guru, another type of thing... whether it's a mind guru...	S: Een andere goeroe, iets anders.. of dat nu een goeroe is voor de geest...
16:27	K: This afternoon there was a man here... talking about a new guru... or an old guru - it's all the same old stuff.	K: Vanmiddag was hier een man... die sprak over een nieuwe goeroe... of een oude goeroe. 't Komt allemaal op hetzelfde neer.
16:39	S: You are really getting at the issue... the fact that the root is this belief... that something can help you.	S: U wilt dus zeggen dat de grondoorzaak... het geloof is dat... iemand je kan helpen?
16:47	K: No, no. The root remains the same, and we trim the branches.	K: Nee, nee. De grondoorzaak blijft dezelfde, we snoeien alleen de takken.
16:55	B: I think the root is something we don't see... because we put it in the position... of the one who is supposed to be seeing.	B: Ik denk dat we de wortel niet zien... omdat we het de plaats geven... van hetgeen dat wat ziet.
17:01	K: Yes.	K: Ja.
17:03	S: Say that another way.	S: Zeg dat eens anders.
17:05	B: It is a sort of conjuring trick. We don't see the root... because the root is put into the position of somebody... who would be looking for the root. I don't know if you see it...	B: 't Is een soort goocheltruc. We zien de wortel niet... omdat de wortel wordt beschouwd als diegene... die naar de wortel zoekt. Ik weet niet of dit wel duidelijk is.
17:16	K: Yes. The root says 'I'm looking for the root'.	K: Ja. De wortel zegt, "Ik zoek naar de wortel."
17:20	B: It's like the man who says 'I'm looking for my glasses'... and he's got them on! S: Or like that Sufi story... 'I am looking for the key'... the one about 'I'm looking for the key over here'... You know the story? The Sufi, the guy comes along... and the guy is crawling around under... the lightpost, and he's looking for… a guy comes along and says 'What are you doing there?'. 'I'm looking for my key'. - 'Did you lose it here?'... 'No, I lost it over there... but there is more light over here'. (Laughter)	B: Net als de man die naar zijn bril zoekt... terwijl hij hem op heeft. S: Of als die Soefi-anecdote... die gaat over het zoeken naar de sleutel. "Ik zoek de sleutel hier". Kennen jullie het verhaal? De Soefi loopt ergens... en ziet een man rondkruipen onder... een lataarnpaal en is aan het zoeken. Een andere man komt aangelopen en vraagt, "Wat doe je daar?" "Ik zoek mijn sleutel" "Ben je het hier verloren?" "Nee, ik ben het daarginds kwijtgeraakt... maar er is hier meer licht".
17:48	B: We throw the light on the other part.	B: We werpen licht op een andere plek dan waar het nodig is.
17:53	K: Yes, sir. So if I want to change... because I don't want to live that way... I don't want to follow anybody... because they are all like the rest of the gang. I don't accept any authority in all this.	K: Ja. Dus als ik wens te veranderen... omdat ik niet op die manier wil leven... moet ik niemand volgen... want ze zijn allemaal eender. Ik accepteer geen enkel gezag in deze materie.
18:12	S: Yes.	S: Ja.
18:15	K: Authority arises only when I am confused.	K: Gezag komt alleen op wanneer ik in verwarring ben.
18:18	K: When I am in disorder. S: That's right.	Wanneer ik geen orde ken. S: Dat is juist.
18:21	K: So I say, can I completely change at the very root?	K: Dus vraag ik, kan ik volkomen veranderen, tot in de wortel zelf?
18:29	B: Let's look at that because you are saying 'I'... there seems to be confusion in the language... because to say 'I'...	B: Laten we dat nader bekijken, omdat u zegt "Ik". Er lijkt taalverwarring te zijn. Omdat u "ik" zegt.
18:36	K: Confusion of language.	K: Taalverwarring.
18:38	B: It makes it hard because you say 'I'm going to change…' It's not clear what I mean by 'I'. K: The 'I' is the root.	B: U zegt, "Ik ga veranderen". Het is niet duidelijk wat u bedoelt met "ik". K: Het "ik" is de wortel.
18:45	B: The 'I' is the root, so how can 'I' change?	B: Het "ik" is de wortel, hoe kan "ik" dan veranderen?
18:47	K: That's the whole point.	K: Dat is het hele punt waarom het gaat.
18:49	B: The language is confusing because you say... 'I've got to change at the root', but I'm the root.	B: De taal is verwarrend, want u zegt... "Ik moet veranderen bij de wortel", maar die wortel ben ik.
18:55	K: Yes. B: So what's going to happen?	K: Ja. B: Wat gaat er dan gebeuren?
18:58	S: What's going to happen, yes.	S: Ja, wat gebeurt er.
19:00	K: No. How am I not to be I?	K: Nee, nee. Hoe kan ik anders dan "ik" zijn?
19:05	S: That's the question. B: What do you mean by that?	S: Dat is de vraag. B: Wat bedoelt u daarmee?
19:11	S: How am I not to be I. But let's roll it back a minute. You state that you are not going to accept any authority.	S: Hoe kan ik iets anders dan "ik" zijn? Laten we even teruggaan. U zegt dat u geen enkele autoriteit wilt accepteren.
19:22	K: Who is my authority? Who? They have all told me 'Do this, do that... do the other. Read this book and you will change. Follow this system, you will change. Identify yourself with god, you will change'. But I remain exactly as I was before... in sorrow, in misery... in confusion, looking for help... and I choose the help which suits me most.	K: Wie is een autoriteit voor mij? Wie? Allemaal hebben ze mij gezegd: "Doe zus of zo". "Lees dit boek en je zult anders worden." "Volg dit systeem en je zult veranderen." "Vereenzelvig je met god en je zult veranderen." Maar ik blijf precies zoals ik was. Ik zit in leed, in ellende... in verwarring, ik kijk uit naar hulp... en kies die hulp die me 't meest aanspreekt.
19:53	S: Can we stop here for a minute? What would you say... I mentioned something about psychiatry... and I'd like to get something straight if we can. There is this whole theory... and gurus have it, they don't talk about it, but they have it... and there is in all psychiatry, that is the theory... that if I go along with the authority... to where I see my addiction to authority... then I'll free myself from the authority. You know that?	S: Kunnen we hier even bij stoppen? Wat zegt u... over hetgeen ik over psychiatrie vermeldde... en ik zou, als we kunnen, iets duidelijk willen krijgen. Er bestaat de theorie... die goeroes hebben, ze praten er wel niet over, maar ze hebben het wel... en ook de psychiatrie heeft die theorie... dat wanneer ik me bij de autoriteit aansluit... totdat ik mijn afhankelijkheid aan autoriteit inzie... ik mezelf dan bevrijd van autoriteit. Kent u dat?
20:19	K: Yes. The communists say... 'Freedom comes at the end of good discipline. And discipline is what I tell you'.	K: Oja. De communisten beweren... "Vrijheid komt uiteindelijk na goede discipline. En discipline is hetgeen ik je zeg".
20:27	B: Yes, at the end of it... there is the dictatorship of the proletariat.	B: Ja, en uiteindelijk onstaat... de dictatuur over de arbeidersklasse.
20:31	S: Right. In other words... by giving myself over, I will discover my error. Now, what do you want to say about that?	S: Juist. Met andere woorden... door me eraan over te geven, zal ik mijn fout ontdekken. Nu, wat zou u hierover willen zeggen?
20:41	B: Isn't that obvious?	B: Is dat niet duidelijk?
20:43	S: Right. It's obvious that... I'm doing the same thing, and then I see... the failure of this authority, but there is a thesis there... that if I see the particular of my following authority... then I will see the universal in the root.	S: Ja. Het is duidelijk dat... wanneer ik het navolg, ik dan de fout inzie... van deze autoriteit, maar er bestaat een stelling dat... wanneer ik het eigene inzie van mijn gehoorzaamheid aan autoriteit... ik dan het allesomvattende tot in de wortel zal inzien.
21:01	B: But why do you have to follow the authority to see authority? This is one of the questions. Do you have to deceive yourself... in order to understand self-deception? (Laughter)	B: Maar waarom zou je aan autoriteit gehoorzamen... om in te zien wat autoriteit is? Dit is een van de vragen. Moet je jezelf misleiden... om uiteindelijk zelfmisleiding te begrijpen?
21:18	K: Yes sir. Is it possible for a human being... to change at the very root of his being? They have tried different ways, - Zen - you follow? 10 different, umpteen different ways to change man... rewarding him, punishing him, promising him. Nothing has changed, or brought about this miraculous change. And it's a miraculous change.	K: Ja. Is het dus voor een mens mogelijk... aan de wortel van z'n "zijn" te veranderen? Men heeft dat op verschillende manieren geprobeerd. - Zen - begrijp u? Er is van alles geprobeerd om de mens te veranderen... straf, beloning, beloften. Niets heeft die wonderbaarlijke verandering teweeggebracht. En het is een wonderbaarlijke verandering.
21:57	S: It would be, yes, yes.	S: Dat zou het zeker zijn.
22:00	K: It is. Everybody promises, do this, do that, do the other.	K: Het ìs het. Iedereen belooft, doe dit, doe dat.
22:05	S: Right.	S: Ja.
22:07	K: And I, we come along and say 'Look, I don't want to... accept any authority'. S: Right.	K: En wij komen langs en zeggen, "Hoor eens, ik wil geen... enkele autoriteit accepteren". S: Juist.
22:16	K: Because you have misguided everybody. All the authorities.	K: Omdat jullie iedereen hebben misleid. Alle autoriteiten.
22:22	S: Authority... K: ...in itself is disorder.	S: Autoriteit... K: ...in zichzelf is wanorde.
22:26	S: Right.	S: Juist.
22:28	K: Authority exists because human beings are in disorder. The disorder has created them, not clarity, not compassion... not something entirely different. The disorder has created them. So why should I follow them? Though they promise, do this, discipline yourself... according to this way, ultimately you'll be free. I reject all that. Intelligently, because I see. It isn't a cantankerous rejection... it's a reasonable, sane rejection. So how do I proceed? I've got 50 years to live. I don't know about the future, may be... I'll find out, but I have got 50 years to live properly. What is the correct action?	K: Autoriteit bestaat omdat de mensen in wanorde zijn. De wanorde deed hem ontstaan. Niet helderheid, niet medelevendheid... niet iets, wat totaal anders is. De wanorde heeft hen gecreëerd. Dus waarom zou ik ze volgen? Alhoewel ze beloven als je dit doet, jezelf disciplineert... volgens dit systeem, zul je uiteindelijk vrij zijn. Ik verwerp dat alles. Niet intelectueel, maar omdat ik het zie. Het is geen zwaarmoedige verwerping... het is een gefundeerde, geestelijk gezonde verwerping. Hoe pak ik het aan? Ik heb nog 50 jaar te leven. Ik weet niets over de toekomst... maar ik heb 50 jaar eerzaam te leven. Wat is juist handelen?
23:36	S: What is the correct action to live properly?	S: Wat is de juiste handelwijze om goed te leven?
23:40	K: That's all. To be sane! S: To be sane.	K: Dat is alles. Gezond van geest te zijn. S: Geestelijk gezond te zijn.
23:44	K: Not to be neurotic. Who is going to tell me? The communists? Marx? Lenin? Mao? The Pope? Or the local priest? Who is going to tell me? Because they don't act rightly either.	K: Niet neurotisch. Wie zal me dat vertellen? De communisten, Marx, Lenin? Mao, de paus of de plaatselijke priester? Wie zal me dat vertellen? Want zij handelen echter ook niet juist.
24:12	S: We have a whole group of people... who don't say that they'll tell you... a whole group of people who say... 'See how you follow me... if you follow me, see your tendency to follow me…	S: Er zijn ook veel mensen... die niet beweren dat ze het u wel zullen vertellen. Maar die zeggen... "Moet je zien hoe je mij navolgt... en wanneer je mij volgt, zie dan je neiging om mij te volgen."
24:27	K: Yes, yes. B: I understand that.	K: Ja, ja. B: Dat begrijp ik.
24:29	S: The business of self-deception. To see through your own self-deception.…	S: De hele zaak van zelfbedrog. Je eigen zelfbedrog te doorzien.
24:34	B: That's really an impossible trick... because if you say 'Follow me and deceive yourself'... then you must genuinely deceive yourself, and you can't see.	B: Dat is echt een onmogelijk kunstje. Want als je zegt, "Volg mij na en misleid jezelf"... dan moet je jezelf wel echt misleiden. En ben je niet instaat zelf te zien.
24:41	S: That's right, but the thesis is that... if you deceive yourself, you will see... your own tendency to self-deception... which you don't see.	S: Dat is zo, maar de stelling is dat... als je jezelf misleidt... zul je je neiging tot zelfbedrog opmerken... die je zelf niet ziet.
24:49	B: But that must be authority because... it doesn't make sense to say that... if I deceive myself I'm going to see through deceiving myself. The whole point of self-deception is... if I am really doing it right... I don't know what I am doing. S: Right.	B: Maar daarin zit gezag... omdat het onzin is om te zeggen dat... wanneer ik mezelf misleid kom ik door misleiding tot inzicht. Het hele punt bij zelfmisleiding is... wanneer ik het echt doe... ik niet weet wat ik doe. S: Juist.
25:02	B: Therefore how do you guarantee to me that I can see... through self-deception by deceiving myself?	B: Hoe kan je me dan garanderen dat ik inzicht verkrijg... door zelfmisleiding, door mezelf te misleiden?
25:07	S: Because I am going to show you through your… I am not going to participate; I am going to be here and you are going to deceive yourself... and then you'll see this authority in action... the way you need authority.	S: Omdat ik je het laat zien door je eigen... Ik neem hier zelf niet aan deel... maar ik blijf hier en jij gaat jezelf misleiden... waardoor je je handelen op gezag ziet... en waardoor je gezag nodig hebt.
25:18	K: You are talking about group therapy…	K: Heeft u het over groepstherapie?
25:20	S: I am talking about a kind of psychotherapy, right.	S: Een soort psychotherapie.
25:23	B: Why do I need to go through all that to see self-deception? You see, it's not clear.	B: Waarom most ik daar allemaal doorheen om zelfbedrog te ontdekken? Dat is me niet duidelijk.
25:29	S: No, it's not clear. But that is the only way - in other words... you are so desperately in need. You need me desperately. K: I don't need you!	S: Dat is de enige manier. Je bent wanhopig in nood. Je hebt mij zo hopeloos hard nodig. K: Ik heb je niet nodig.
25:37	S: No, but he does.	S: Nee, maar hij wel.
25:40	K: That is fundamentally wrong.	K: Dat is fundamenteel verkeerd.
25:42	B: I'm accepting authority. Right?	B: Ik accepteer gezag. Niet?
25:45	S: Yes, you are fundamentally... That's right. He is fundamentally wrong. Here he is... he is fundamentally wrong! K: Tell him that!	S: Ja, je bent fundamenteel... Dat is zo. Hij is funamenteel fout. Hier zit hij... fundamenteel verkeerd. K: Zeg hem dat!
25:51	S: You are fundamentally wrong. He did not hear me.	S: Je heb het fundamenteel verkeerd. Hij luistert niet naar mij.
25:54	K: No. Don't allow him to appeal to you.	K: Sta hem niet toe een beroep op je te doen.
26:01	S: You mean, don't play along in this absurdity.	S: U bedoelt, speel niet mee met deze absurditeit.
26:05	K: I can't help you. S: I can't help you.	K: "Ik kan je niet helpen". S: Ik kan je niet helpen.
26:08	K: Because I'm like you. B: I'll take my trade elsewhere!	K: "Want ik ben net zoals jij". B: Dan ga ik ergens anders naar toe.
26:11	S: He'll go somewhere else.	S: Dan gaat hij naar een ander.
26:13	K: If everybody said 'I can't help you'... you have to do it yourself, look at yourself... then the whole thing is beginning to act.	K: Als iedereen zou zeggen, "Ik kan je niet helpen... je moet het zelf doen, kijk naar jezelf" dan begint alles op gang te komen.
26:22	S: Right. But the whole thing doesn't work like that. There are a lot of people who will be willing... to deceive him for a few dollars.	S: Ja, maar het werkt niet zo. Er zijn een heleboel mensen, die welwillend zijn... hem voor wat geld te misleiden.
26:29	K: We know they are all neurotic people. Here is a man who says 'I am neurotic... I won't go to any other neurotic... to become sane'. I know. So what does he do? He doesn't accept any authority... because I have created... out of my disorder, the authority.	K: We weten dat het allemaal neurotische mensen zijn. Hier is een man die zegt, "Ik ben neurotisch en... ik ga niet naar een andere neuroot... om beter te worden" Dus wat gaat hij doen? Hij accepteert geen enkel gezag... want het is vanuit zijn eigen verwarring... dat hij het gezag geschapen heeft.
26:59	B: Yes, that's merely the hope that somebody knows what to do.	B: Het is min of meer de hoop, dat iemand weet wat er gedaan moet worden.
27:02	K: Yes.	K: Ja.
27:03	B: Because I feel this chaos is too much for me and I just assume... that somebody else can tell me what to do. But that comes out of this confusion. In other words…	B: Omdat ik die chaos niet aan kan en ik aanneem... dat iemand anders me zal kunnen vertellen wat ik moet doen. Maar dat stamt uit mijn verwarring.
27:12	S: Yes, the disorder creates the authority.	S: Ja, de innerlijke wanorde schept het gezag.
27:15	B: The authority, yes.	B: De autoriteit, ja.
27:16	K: Of course. In the school I have been saying... 'if you behave properly there is no authority'. The behaviour we have all agreed to... punctuality, cleanliness, this or that. If you really see it... you have no authority.	K: Hier, op deze school heb ik gezegd... "Als je je passend gedraagt, is er geen autoriteit". De wijze van gedragen, waarover we het allemaal eens waren... stiptheid, zindelijkheid, enz. Als dit werkelijk ziet... dan is er geen autoriteit.
27:37	S: Yes, I see that. That is a key point, the disorder itself creates the need for authority.	S: Ja, dat zie ik. Dat is het essentiele punt... dat de wanorde zelf de behoefte aan autoriteit doet ontstaan.
27:45	K: Look what has happened in India. Mussolini is a perfect example. Trains run properly (laughs)…	K: Kijk wat er in India gebeurt. Mussolini is een perfect voorbeeld. De treinen rijden stipt op tijd.
27:51	B: It doesn't actually create a need for authority. It creates among people the impression... that they need authority to correct the disorder... that would be more exact. K: Right.	B: Wanorde schept die behoefte eigenlijk niet. Het geeft de mensen de indruk... dat ze gezag nodig hebben, om de wanorde aan te pakken. Dat is het eerder. K: Juist.
28:00	B: Because authority, they don't need it at all... because it's just destructive.	B: Omdat ze gezag in het geheel niet nodig hebben... omdat het juist destructief werkt.
28:04	S: Right, right.	S: Juist, ja.
28:08	K: So let's start from there. I reject all this - being not insane. In the rejection of authority I have become very sane. I'm beginning to become sane.	K: Laten we daarvan uitgaan. Ik verwerp autoriteit, om niet geestelijk ongezond te worden. In de verwerping van gezag ben ik geesteljk gezond geworden. Begin ik geestelijk gezond te worden.
28:26	K: So I say, I know I am neurotic; a human being says... I know, now what shall I do? What is the correct action in my life? Can I ever find it, being neurotic? I can't. So I won't ask what is the right action. I will say now... can I free my mind, the mind... from being neurotic, is it possible? I won't go to Jerusalem, I won't to - you follow? to Rome, I won't go to any new… Park Avenue doctor - nobody. S: Right.	Dus zeg ik, ik weet dat ik neurotisch ben. Ik weet dat, wat zal ik nu doen? Wat is juist handelen in m'n leven? Kan ik daar ooit achter komen, neurotisch als ik ben? Dat kan ik niet. Ik vraag dus ook niet wat de juiste actie is. Ik vraag nu... kan ik mijn geest vrij maken... van mijn neuroses, is dat mogelijk? Ik zou niet naar Jerusalem gaan, niet naar..., begrijpt u? naar Rome, ik zou niet naar een nieuwe dokter... op Park Avenue gaan, naar niemand. S: Juist.
29:16	K: Because I'm very serious now. I am deadly serious because that is my life.	K: Want ik ben nu heel serieus. Het is mij werkelijk ernst, want het gaat om mijn leven.
29:21	S: Right.	S: Ja.
29:22	B: But then, you have to be so serious… then you said that in spite of the immense pressure to escape...	B: Dan moet u wel zo serieus zijn om dat te zeggen... ondanks de enorme druk ervan weg te lopen.
29:27	K: I won't.	K: Dat wil ik ook niet.
29:29	B: You won't. But I am saying... one will feel at this juncture... there'll probably be an intense pressure towards escape... saying this is too much. K: No sir. You see what happens…	B: Dat wilt u niet maar op dat... kritieke ogenblik zal er waarschijnlijk... een enorme drang zijn ervan weg te lopen... door te zeggen dat het je teveel wordt. K: Nee, nee. Kijk wat er gebeurt.
29:40	S: Actually it's not what happens. B: Why?	S: Feitelijk gebeurt dat niet. B: Waarom?
29:42	K: When I reject authority, I've much more energy.	K: Wat er gebeurt als ik gezag verwerp is dat ik veel meer energie heb.
29:45	S: Tremendous energy.	S: Enorme energie.
29:46	B: Yes, if you reject the authority.	B: Ja, als u autoriteit verwerpt.
29:48	K: Because I am now concentrated to find out.	K: Omdat ik me er nu op toeleg om het zelf uit te zoeken.
29:51	S: That's right. That is what happens…	S: Dat is zo. Dat is wat er gebeurt
29:53	K: I'm not looking to anybody.	K: Ik kijk naar niemand anders.
29:55	S: In other words, then I have to… I have to be rawly open to 'what is' - that's all I've got.	Met andere woorden, dan moet ik echt openstaan voor... "wat is", dat is het enige wat me overblijft.
30:03	K: So what shall I do?	K: Wat ga ik dan doen?
30:05	S: When I am rawly open to 'what is'?	S: Als ik echt opensta voor "wat is"?
30:07	K: Not open. Here is a human being, caught in all this... what shall he do? No authority; knows social discipline is immoral. Right?	K: Niet "open". Hier staat een mens, die helemaal vastzit... wat gaat hij doen? Geen gezag... wetend dat sociale discipline immoreel is. Niet?
30:29	S: Then it's the intense alertness…	S: Dan is er intense waakzaamheid.
30:32	K: No. Tell me. Tell me - you are a doctor... tell me what I am to do. I reject you.	K: Nee. Zeg mij, u bent dokter... zeg me wat me te doen staat. U wijs ik af!
30:38	S: Right.	S: Ja.
30:40	K: Because you are not my doctor, you are not my authority.	K: Omdat u mijn dokter niet bent, u bent niet mijn autoriteit.
30:43	S: Right.	S: Juist.
30:44	K: You don't tell me what to do, because you are confused.	K: U kunt me niet zeggen wat me te doen staat, u bent zelf in verwarring.
30:48	S: Right.	S: Juist.
30:49	K: So you have no right to tell me what to do.	K: U heeft dus het recht niet mij voor te schrijven wat ik moet doen.
30:51	S: Right.	S: Juist.
30:54	K: So I come to you as a friend and say... 'Let's find out. Because you are serious and I'm serious'.	K: Ik kom dus naar u toe als naar een vriend en ik zeg... "Laten we 't uitzoeken. Want u bent serieus en ik ook".
31:00	S: That's right. K: Let's see how...	S: Dat is zo. K: Laten we kijken hoe...
31:02	S: We can work together…	S: We kunnen samenwerken.
31:05	K: No, no, be careful. I'm not working together.	K: Nee, wees voorzichtig. Ik werk niet samen.
31:09	S: You are not going to work together?	S: Gaat u niet samenwerken?
31:11	K: No. We are together investigating.	K: Nee. We onderzoeken samen.
31:13	S: Together investigating. OK, we won't call it…	S: Samen onderzoeken. Goed, we noemen het niet...
31:16	K: No, no. Working together means co-operation.	K: Samenwerken betekent co-operatie.
31:20	S: Right.	S: Juist.
31:22	K: I'm not co-operating. I say you are like me. What am I to co-operate with?	K: Ik coöpereer niet. Ik zeg u bent net als ik. Waarmee moeten we dan samenwerken?
31:29	S: You don't want to co-operatively investigate?	S: U wilt niet coöperatief onderzoeken?
31:31	K: No. Because you are like me. S: That's right.	K: Nee, want u bent net als ik. S: Dat is zo.
31:36	K: Confused, miserable, unhappy, neurotic. Sorry!	K: In verwarring, ellendig, ongelukkig, neurotisch.
31:40	S: Right, right.	S: Ja, ja.
31:42	K: So I say 'How can we co-operate?' We can only co-operate in neuroticism.	K: Daarom zeg ik, "Hoe kunnen we samenwerken?" We kunnen alleen samenwerken in onze neuroses.
31:48	S: That's right. You mean we will collude essentially to… deceive ourselves. So what are we going to do?	S: Dat is zo. U bedoelt dat we in feite elkaar zullen tegenwerken... door onszelf te misleiden. Wat zullen we dan doen?
31:56	K: So can we investigate together?	K: Kunnen we dus samen onderzoeken?
31:59	S: That's a very interesting question. Can we? How can we both investigate together if we are both neurotic?	S: Dat is een heel interessante vraag. Kunnen we dat? Hoe kunnen we samen onderzoeken, als we beiden neurotisch zijn?
32:05	K: No. So I say 'Look... I am going to first see in what ways I am neurotic'.	K: Nee, dus zeg ik, "Ik ga eerst bekijken... in welk opzicht ik neurotisch ben".
32:13	S: OK. All right. Let's look at it.	S: Goed. Laten we dat bekijken.
32:16	K: Yes, look at it. In what way am I neurotic? A human being... who comes from New York, or Tokyo... or Delhi, or Moscow, or wherever it is. He says 'I know I am neurotic... society is neurotic, the leaders are neurotic... and I am the world and the world is me'. So I can't look to anybody. See what that gives you, what it does?	K: Ja, bekijk dat. In welk opzicht ben ik neurotisch? Als mens... iemand uit New York, Tokio... Delhi, Moskou of van waar dan ook. Hij zegt, "Ik weet dat ik neurotisch ben... de maatschappij is neurotisch, alle leidende figuren zijn neurotisch... en ik ben zoals de wereld is, en de wereld is zoals ik ben. Dus kan tegen niemand opzien. Ziet u wat dat teweeg brengt?
32:49	S: It really puts you straight up there in front.	S: Je wordt direct met de feiten geconfronteerd.
32:54	K: It gives you a tremendous sense of integrity.	K: Het geeft je een enorm gevoel van integriteit.
32:59	S: Right. You have the ball in your hands, now run with it.	S: Ja, je moet het nu zelf zien klaar te spelen.
33:12	K: Now, can I - 'I' being a human being... Can I look at my neurotic things? Is it possible to see my neuroticism? What is neuroticism? What makes me neurotic? All these things that are put into me... into me in the sense of the 'me' that has... collected all this, which makes the 'me'. Can my consciousness empty all that?	K: Wel, kan ik, als mens... Kan ik naar mijn neuroses kijken? Is het mogelijk naar mijn neurose te zien? Wat is neuroticisme? Wat maakt me neurotisch? Alle dingen die in me gestopt zijn. In de zin van het "ik" dat... al deze dingen verzameld heeft, die het "ik" uitmaken. Kan m'n bewustzijn dat allemaal ledigen?
33:46	S: Your consciousness is that though.	S: Uw bewustzijn is dat denken.
33:51	K: Of course. B: Is it only that?	K: Natuurlijk. B: Is het alleen dat?
33:54	K: For the moment I am limiting it to that.	K: Voor het ogenblik beperk ik me daartoe.
33:57	S: That is my consciousness. That very… the proliferation of my fragmentation... my thought is my neuroticism. What am I going to do with this... what am I going to do here, where am I going to get this... or what am I going to do there... or how am I going to - I mean this 'me' is... made out of the proliferation of these fragments. Right?	S: Dat is mijn bewustzijn. Dat woekeren... van mijn innerlijke verdeeldheid... van m'n denken, is mijn neuroticisme. "Wat ga ik hiermee doen... wat ga hier doen, waar zal ik dit krijgen". Of "Wat ga ik daar doen... Hoe ga ik..." Ik bedoel dit "ik" bestaat uit... de woekering van deze fragmenten. Niet?
34:26	K: Of course. But also this means... a tremendous question, you follow? Can I, can the consciousness of man - which began 5... 10 million years ago... with all the things that have been put into it... generation after generation, generation after generation... from the beginning until now... you are asking, all that is neurotic, old boy... all that is a fragmented collection; can you take one at a time of those and look at it? Or can you take the whole of it and look?	K: Natuurlijk. Maar dat houdt... een geweldige vraag in. Begrijpt u? Kan ik, kan het bewustzijn van de mens... dat miljoenen jaren geleden ontstond... met alles wat er in is gestopt... door de ene generatie na de andere... van het begin af tot nu toe. Je vraagt je af vriend, kan dat neurotische geheel... die hele gefragmenteerde verzameling... kan je die één voor één bekijken? Of kan dat als één geheel bekeken worden?
35:16	S: Yes. Can you take the whole of it and look - that's not clear. How can you take the whole of it and look?	S: Ja. Kan je het geheel ervan bekijken. Dat is niet duidelijk. Hoe kan je het geheel ervan bekijken?
35:24	B: It seems a language problem there because you say... if you are that, how are you to look at it?	B: Er is hier misschien een taalprobleem. Als u zegt dat u dàt bent, hoe kunt u er dan naar kijken?
35:33	K: I'll show you in a minute - we'll go into it.	K: Dat zal ik u zo laten zien. We gaan er op door.
35:35	B: No, but I meant that it is a difficulty of stating it.	B: Ik bedoel dat het moeilijk is dat zo te stellen.
35:39	K: Stating it - I know. It is a verbal, you know... the words are wrong, you see? B: The words are wrong.	K: Dat te stellen, ik weet het. Het is verbaal... De woorden zijn verkeerd, begrijpt u? B: De woorden zijn onjuist.
35:45	S: Because the words are made by this very system…	S: Omdat de woorden door het systeem bepaald worden.
35:48	B: So we shouldn't take these words too literally.	B: We moeten ze niet al te letterlijk opvatten.
35:50	K: Too literally, of course.	K: Niet al te letterlijk, inderdaad.
35:52	B: Could we say that the words can be used flexibly?	B: Kunnen we zeggen dat de woorden rekbaar gebruikt kunnen worden?
35:54	S: Right. Now that's a good point…	S: Ja. Daar heb je een goedpunt...
35:56	K: No - the word is not the thing.	K: Nee - het woord is niet de zaak.
35:58	S: That's right. The word is not the thing but the word points... at something much bigger than itself.	S: Dat is zo. Het woord is niet het ding, maar het woord wijst naar... iets veel grootser dan zichzelf.
36:03	K: No. The word is not the thing. It may be the big thing or the little thing... but the word is not that. S: Not that.	K: Nee. Het woord is niet het ding. Het kan iets groot of klein zijn... maar het woord is niet dat. S: Niet dat.
36:10	B: No, but we are using words and the question is how are we... to understand them. You see they are in some way a clue...	B: Maar we gebruiken woorden en de vraag is hoe we... ze moeten opvatten. In zekere zin zijn ze...
36:16	K: ...an impediment and - quite.	K: ...belemmerend en...
36:18	B: ...in some way a clue to what we are talking about... It seems to me that one trouble with the words... the way we take them... we take them to mean something very fixed, like saying...	B: ...in zekere zin een aanwijzing, waar we over praten. Eén van de problemen met woorden... zit in de wijze waarop we ze interpreteren. We gebruiken ze om iets statisch aan te geven, zoals...
36:28	K: ...this is a chair.	K: ...dit is een stoel.
36:29	B: ...this is exactly a chair. My consciousness is just so. I am the neurosis, therefore we take it very fixed.	B: ...dit is exact een stoel. Mijn bewustzijn is ook zo. "Ik ben de neurose". We nemen dat als zeer vaststaand aan.
36:38	K: It's moving, it's subtle... it's much more...	K: Terwijl het veranderlijk is. Subtiel, meer...
36:41	B: It's moving and changing, therefore you can't just... exactly say I am the neurosis or I'm not the neurosis.	B: Het is veranderlijk en daarom kun je niet zo... precies zeggen, "Ik ben de neurose" of "Ik ben niet de neurose"
36:46	K: It is constantly in flux.	K: Het is voortdurend in beweging.
36:48	S: But he is saying something bigger which is... the fact that the very thing that we are investigating... I mean, the way we use words as the thing... is the very movement that we are investigating. That is the consciousness.	S: Maar er wordt nog veel meer gezegd, dat is... het feit dat "het ding" dat we aan het onderzoeken zijn... de wijze, waarop we woorden voor "het ding" gebruiken... is de feitelijke verandering, waar we mee bezig zijn te onderzoeken. Dat is het bewustzijn.
37:06	K: That's it. Would you repeat that once more?	K: Dat is het. Zou je het nog eens willen herhalen?
37:09	S: Yes. That the very act of the word being seen... as the thing by consciousness... that very movement is the thing we must investigate.	S: Dat het "gebeuren" in het woord dat gezien wordt... door het bewustzijn als "het ding"... dat "gebeuren" is hetgeen we moeten onderzoeken.
37:21	K: Of course, yes. B: Yes.	K: Natuurlijk, ja. B: Ja.
37:23	K: Now, can you look at it without the word? Is that possible? The word is not the thing. The word is a thought. And as a human being I realise... I am neurotic, neurotic in the sense, I believe, I live in conclusions, in memories... which are all neurotic processes. In words, pictures and reality. I believe!	K: Kan je er nu naar kijken zonder het woord? Is dat mogelijk? Het woord is het ding niet. Het woord is een gedachte. Als mens besef ik dus... dat ik neurotisch ben, in de zin dat... ik geloof en leef in conclusies en herinneringen... wat allemaal neurotische processen zijn. In woorden, beelden en werkelijkheid.
38:05	S: That is how you live.	S: Dat is hoe je leeft.
38:08	K: My belief is very real, it may be illusory... - all beliefs are illusory... but because I believe so strongly they are real to me.	Mijn geloof is heel werkelijk, het mag een illusie zijn... - elk geloof is een illusie - maar omdat ik zo sterk geloof is het voor mij werkelijkheid.
38:18	S: Right.They are very real to you.	S: Juist. Het wordt werkelijkheid voor je.
38:22	K: Very. So can I look at the nature... of the belief, how it arose - look at it?	K: Kan ik dan kijken naar de aard... van geloof, hoe het ontstaat. Dat bekijken?
38:32	S: Look at how I am living in the world... in which I am trapped by the belief... in the word is the thing. Look at that movement.	S: Zie hoe ik leef in de wereld waarin... ik in het geloof verstrikt ben, dat het woord... het ding zelf is. Naar dat gebeuren kijken.
38:41	K: Don't expand that. I understand. Just look at… You have a belief, haven't you? S: Oh, yes.	K: Wijd er niet over uit. Ik begrijp het. Kijk er slechts naar. U heeft een geloof, nietwaar? S: O, ja.
38:46	K: Now, look at it. Can you look at it?	K: Nu, kijk ernaar. Kan je ernaar kijken?
38:51	S: I saw, this morning we were talking about the fact... that the belief is doctor - word, thing.	S: Deze ochtend spraken we over het feit... dat geloof inhoudT: dokter, woord, ding.
38:57	K: Don't expand it. Can you look at that fact that you have a belief? Whatever it is, god... The State is the most important, or whatever it is.	K: Breid het niet uit. Kunt u kijken naar het feit dat u een geloof heeft? Of het nu het geloof in god is... in de staat, of in iets anders?
39:13	S: Right.	S: Juist.
39:14	K: Marx is newest god, or Mao and so on and so on.	K: Marx is de nieuwe god of Mao en ga zo maar door.
39:23	S: But I believe it is true.	S: Maar ik geloof dat het waar is.
39:26	K: No, no. Can you look at that belief?	K: Nee, kunt u naar dat geloof kijken?
39:32	S: As a belief and not as a fact.	S: Als een geloof, geen feit.
39:36	K: Ah, no. It is a reality to you when you believe in it. Go to a Catholic, a Hindu, or a Marxist...	K: Als u in iets gelooft, is het werkelijkheid voor u. Ga naar een Katholiek, een Hindoe of een Marxist...
39:44	S: Right. But how am I going to look at it if I really believe it? In other words, look. I say there is a god!	S: Goed, maar hoe moet ik ernaar kijken als ik er werkelijk in geloof? Kijk. Ik zeg, dat god bestaat.
39:51	K: Right.	K: Ja.
39:53	S: Now you are telling me to look at my belief in the god.	S: Nu vertelt u mij dat ik moet kijken naar mijn geloof in god.
39:58	K: Why do you believe? Who asked you to believe? What is the necessity of god? Not that I'm an atheist - I am asking you.	K: Waarom gelooft u? Wie heeft u gevraagd om te geloven? Waarvoor is god nodig? Niet dat ik atheïst ben, maar ik stel u de vraag.
40:06	S: I know it's there. God is there for me, if I believe.	S: Voor mij is god er, als ik geloof.
40:09	K: Then there is no investigation, you have stopped. You have blocked yourself. You have shut the door.	K: Dan is er geen onderzoek meer, dan hebt u het stopgezet. U hebt uzelf vastgezet, de deur gesloten.
40:14	S: That's right. So how are we going to get... you see, we have got such beliefs.	S: Dat is zo. Maar we hebben nu... eenmaal zulke geloven.
40:22	K: Ask him. B: What?	K: Vraag het hem. B: Wat?
40:23	K: You have tried 100 times to show... to somebody who has a very strong belief... he says 'What are you talking about? This is reality'.	K: U heeft het 100 maal geprobeerd om iemand... met een sterk geloof aan te tonen. Die zegt... "Waar praat je over? Dit is werkelijkheid".
40:32	B: Yes. That's the thing of how our word becomes reality. Can we investigate that?	B: Ja. Dat is hoe ons woord werkelijkheid worden. Kunnen we dat onderzoeken?
40:38	S: How can we get at this? I think we have loads of these... unconscious beliefs that we don't really shake... like the belief in the 'me'.	S: Hoe kunnen we daar achter komen? Ik denk dat we heel wat van die... onbewuste geloven hebben, waarvan we ons niet echt losmaken. Zoals het geloof in het "ik".
40:48	K: He is asking some other question.	K: Dr. Bohm stelt een andere vraag.
40:51	B: How thought or the word becomes the sense of reality…	B: Hoe verkrijgt de gedachte of het woord, het gevoel van werkelijkheid?
40:56	K: Why words have become realities?	K: Waarom worden woorden werkelijkheden?
40:59	B: I think a deeper question is how the mind sets up... the sense of reality. If I look at things I may think... they are real, sometimes mistakenly, that's an illusion... but when it comes to… even with objects you can say a word... and it seems real when you describe it that way. And therefore in some way... the word sets up in the brain a construction of reality. Then everything is referred to that construction of reality.	B: Nog diepergaand is de vraag hoe het brein... het gevoel van werkelijkheid opbouwt. Als ik naar bepaalde dingen kijk, kan ik denken dat... ze reëel zijn. Soms ten onrechte, dat zijn illusies. Maar wanneer het zelfs over... voorwerpen gaat, kan je een woord zeggen... en het schijnt werkelijkheid te worden, wanneer je het beschrijft. Op een of andere manier... bouwt het woord in de hersenen een constructie van werkelijkheid. Daarna wordt alles verwezen naar die constructie van werkelijkheid.
41:29	S: How am I to investigate that?	S: Hoe kunnen we dat onderzoeken?
41:32	K: What created that reality? Would you say everything that thought has created... is reality, except nature?	K: Wat schiep die werkelijkheid? Zou u zeggen dat alles wat de gedachte geschapen heeft... werkelijkheid is, behalve de natuur?
41:51	B: Thought didn't create nature. K: Of course, not.	B: Het denken heeft de natuur niet geschapen. K: Nee, allicht niet.
41:53	B: But I meant... Can't we put it that thought can describe nature.	B: Wat ik bedoelde... Kunnen we 't zo stellen: het denken kan de natuur beschrijven.
41:57	K: Yes, thought can describe nature - poetry, all the rest of it.	K;Ja, het denken kan de natuur beschrijven - in dichtkunst, enz.
42:00	B: And also measure it.	B: En het ook vergelijken.
42:02	K: Imagination - all the rest of it. Can we say, thought... whatever it has put together, is reality? The chair, the table... all these electric lights; It hasn't created nature, but it can describe it.	K: Verbeelden, al dat soort dingen. K: Kunnen we dan zeggen dat alles wat... door het denken tot stand is gekomen, realiteit is? De stoel, de tafel... al dat electrisch licht. De natuur heeft het niet geschapen, maar kan ze beschrijven.
42:24	B: And also make theories about it.	B: En er theorieën over opzetten.
42:26	K: Make theories and all the rest of it. And also, the illusion that it has created is a reality.	K: Theorieën opzetten, enz. Ook de illusie die het denken schept is een realiteit.
42:35	S: Right.	S: Ja.
42:37	B: But isn't it to a certain extent... this construction of reality has its place... because, if I feel that the table is real... although the brain has constructed that, it's OK. But at some stage we construct realities that are not there. We can see this sometimes in the shadows on a dark night... constructing realities that are not there.	B: Maar heeft, tot op zekere hoogte... deze constructie van werkelijkheid niet zijn eigen plaats... omdat ik het gevoel heb dat de tafel er werkelijk is... hoewel zij 't produkt van hersenwerk is. Maar soms bouwen we realiteiten die er niet zijn. Dat kunnen we soms zien als bij nacht de schaduwen... realiteiten ontstaan die er feitelijk niet zijn.
43:00	K: Fear that there is a man there.	K: Je ziet dat er een man staat.
43:02	B: Yes. Also all sorts of tricks and illusions are possible... by conjurors and so on. But then it goes further and we say that mentally... we construct a psychological reality…	B: Ja. Bij goochelaars zijn ook... allerlei trucs en illusies mogelijk. Maar dan gaat het verder en zeggen we dat we mentaal... een psychologische realiteit opbouwen...
43:14	K: That's where it comes.	K: En daar begint het.
43:16	B: …which seems intensely real, very strong. But it seems to me the question is... what is it that thought does to give that sense... of reality, to construct reality?	B: ...die zich als zeer werkelijk voordoet, zeer intens. Het lijkt mij toe dat de vraag is... wat doet het denken om zo'n gevoel... van werkelijkheid te doen ontstaan?
43:29	K: What does thought do, bring about, to create that reality?	K: Wat doet het denken om die realiteit te scheppen?
43:35	S: Yes. Like if you talk to someone who believes in god... they say to you that is real... that it's really there, it is not a construction. And if you talk to somebody who really believes in their self... I have talked to many people and you have been talking... to the psychotherapists, they say that the self is real... that it exists, it's a thing. You heard a man once say, a psychotherapist says... to Krishnaji, 'We know the ego exists'... 'We got a theory - it exists'.	S: Ja, zoals je met iemand spreekt die in god gelooft... die zegt tegen je dat het waar is... dat hij werkelijk bestaat en niet verzonnen is. Of als je praat met iemand die in het "zelf", het "ik" gelooft. Ik spreek veel mensen en u heeft... psychotherapeuten gesproken, die zeggen dat het "ik" er werkelijk is. Dat het bestaat, het is een ding. Een psychotherapist zei eens... tegen Krishnaji, "We weten dat het ego bestaat... we hebben daarover een theorie, het bestaat".
44:08	B: Well, it is not only that, I think people have felt its reality... what happens is that the illusion builds up very fast; once you construct the reality, all sorts of events... are referred to it as if they were coming from that reality... it builds up a tremendous structure... a cloud around it of support.	B: Dat is het niet alleen. Ik denk dat zodra je een realiteit construeert... dat de illusies zeer snel opgebouwd worden. Heb je die wekelijkheid verzonnen... dan zullen allerlei soorten gebeurtenissen... daarnaar verwezen worden alsof... ze uit die wekelijkheid zijn ontstaan. Het bouwt een enorme structuur op. Een wolk van ondersteuning erom heen.
44:26	S: So how am I to investigate my reality-making mechanism?	S: Hoe onderzoek ik nu mijn werkelijkheid-makend mechanisme?
44:29	K: Wait. We have 5 minutes more. So let's come to it. What are we doing now? S: We're moving. It's moving.	K: Wij hebben nog 5 minuten. Laten we erop ingaan. Wat doen we nu? S: We zijn op weg.
44:40	K: What are we doing? We have said... no authority, nobody can say to another... 'This is the right thing to do'. We are trying to find out... what is the correct action in life. I can only find that out... if there is no disorder in me. 'Me' is the disorder.	K: Waar zijn we mee bezig? We zeiden... geen gezag, niemand kan de ander zeggen... "Dit is wat je moet doen". Wij proberen uit te zoeken... wat is juist handelen in het leven. Daar kan ik alleen achter komen... als er geen wanorde in mezelf is. Het "ik" is de wanorde.
45:07	S: Right. That's right.	S: Juist. Dat is juist.
45:10	K: However real that 'me' is, that is the source of disorder.	K: Hoe reëel dat "ik" ook is, het is een bron van wanorde.
45:14	S: Right.	S: Ja.
45:16	K: Because that separates, that divides... - me and you and we and they... my nation, my god - me. Now, we are asking… With its consciousness... Can that consciousness be aware of itself? Aware like thought thinking.	K: Omdat het scheiding, verdeeldheid veroorzaakt. Ik en jij, wij en zij... mijn land, mijn god - ik met zijn bewustzijn. K: Kan dat bewustzijn zichzelf bewust zijn? Bewust als gedachten-bedenkend.
45:50	B: Thinking about itself?	B: Over zichzelf denkend?
45:51	K: Thought can… Put it very simply, Can thought be aware of its own movement?	K: Het denken kan... Laten we het eenvoudig houden... Kan het denken zich bewust zijn van z'n eigen activiteit?
46:00	B: Yes. S: That's the question.	B: Ja. S: Dat is de vraag.
46:01	B: That's the question. Could we say a self-reference... of thought… Thought understanding... its own structure and its own movement.	B: Dat is de vraag. Kunnen we zeggen een zelf-verwijzing... van het denken... Denken dat zijn eigen... structuur en activiteit begrijpt.
46:09	S: Its own movement. But is that thought that is aware of itself? Or is it something else? K: Try it! Try it!	S: Maar is het wel het denken... dat zich van zichzelf bewust is? Of is het iets anders? K: Probeer het! Probeer het!
46:16	S: Try that. K: Do it now, 4 minutes you have! Do it now. Whether you can be aware of your - not you... whether thought can be aware of itself. Of its movement.	S: Ga het zelf na. K: Doe het nu, u heeft nog 4 minuten! Doe het nu. Of u bewust kan zijn van uw...niet u. Of het denken van zichzelf bewust kan zijn. Van zijn activiteit.
47:00	S: It stops.	S: Het stopt.
47:03	K: What does that mean?	K: Wat betekent dat?
47:06	S: It means what it says, it stops, that it can't be that with the observation of thought, thought stops.	S: Het betekent wat het zegT: het stopt. Bij het waarnemen van het denken, stopt het denken.
47:20	K: No - don't put it that way. S: How would you put it?	K: Nee. Zó moet u het niet stellen. S: Hoe zou u het dan stellen?
47:25	K: It is undergoing a radical change.	K: Het ondergaat een radikale verandering.
47:30	B: So the word thought is not a fixed thing.	B: Dus het woord "denken" duidt geen vast iets aan?
47:33	K: No. S: The word thought…	K: Nee. S: Het woord "denken"...
47:35	B: …does not mean a fixed thing. But it can change, right?	B: ...duidt geen vast iets aan. Maar het kan veranderen, niet?
47:38	K: Right. B: In perception.	K: Juist. B: Bij waarneming.
47:43	K: You have told me, other scientists... have told me, in the very observation... through a microscope, the object undergoes a change.	K: U en andere wetenschappers hebben me verteld... dat bij het waarnemen... door de microscoop, het object een verandering ondergaat.
47:51	B: In the quantum theory the object is... cannot be fixed apart from the act of observation.	B: In de quantumtheorie kan het object... niet los van de waarneming zelf worden bepaald.
47:58	S: This is true with patients in psychoanalysis. Being with the patient, they change automatically.	S: Zo is het ook met patienten tijdens psychoanalyse. Bij het helpen van de patiënt, veranderen ze automatisch.
48:03	K: Forget the patient, you are the patient!	K: Vergeet de patiënt. U bent zelf de patiënt!
48:05	S: I'm the patient. It changes.	S: Ik ben de patiënt. Het verandert.
48:08	K: No, no.	K: Nee, nee.
48:12	S: It stops.	S: Het stopt.
48:13	K: What takes place when thought is aware of itself? Sir, this is an extraordinarily important thing.	K: Wat gebeurt er als het denken zich van zichzelf bewust is? Weet u, dit is uiterst belangrijk.
48:33	B: Yes.	B: Ja.
48:37	K: That is, can the doer be aware of his doing? Can I move this vase from here to there... can I be aware of that - moving?	K: Kan de "doener" zich van zijn doen bewust zijn? Ik verplaats die vaas van hier naar daar... kan ik me bewust zijn van die beweging?
48:58	S: Yes.	S: Ja.
48:59	K: I can physically. That's fairly simple. I stretch out the arm and so on and so on.	K: Fysiek kan ik het. Dat is nogal eenvoudig. Ik strek mijn arm uit, enz., enz.
49:04	S: Yes.	S: Ja.
49:05	K: But is there an awareness of thought which says... yes, thought is aware of itself... its movement, its activity, its structure... its nature, what it has created... what it has done in the world, the misery... all the rest of it?	K: Maar is er een besef van het denken dat zegt... ja, denken is gewaar van zichzelf... van zijn beweging, zijn activiteit, zijn structuur... zijn aard, wat het geschapen heeft. Wat het in de wereld teweeg heeft gebracht. De ellende en wat nog meer.
49:27	S: Is there an awareness of the doing of the brain? Let me ask you something? Why do you think you can be aware of...	S: Is er bewustheid van de activiteit van het brein? Mag ik u iets vragen? Waarom denkt u dat u bewust kan zijn van...
49:44	K: Time.	K: Tijd.
49:46	S: I want to save that question for tomorrow.	S: Ik wil die vraag voor morgen bewaren.