Krishnamurti Subtitles home


BR76T1 - Een transformatie die vrijheid betekent
Eerste openbare toespraak
Brockwood Park, UK
28 augustus 1976



0:20 What shall we talk about, this morning? I would like to talk over together with you, if I may, the very serious problem of how to bring about deep transformation of man, of a human being. That’s what I would like to discuss, talk over and share together. If it is at all possible for man, a human being, who represents the whole of the world – every human being is the whole of the world – can that human entity undergo a deep, radical transformation, not superficial changes, not move from one cage to another, or one system to another, one guru to another, or one belief to another, but deep transformation which implies freedom, totally, from all belief, from all ideals, from all contradictions in our actions, in our daily life? And can this be done without any effort, without the battle of the opposites? Waar zullen we het deze ochtend over hebben? ik zou graag samen met u willen praten, als dat goed is, over het zeer ernstige probleem hoe een diepe transformatie van de mensheid, van een mens tot stand te brengen. Dat zou ik graag willen bediscussiëren, bespreken en samen delen. Of het überhaupt mogelijk is voor de mens, voor een mens, die de hele wereld vertegenwoordigt - elk mens is het geheel van de wereld - of die menselijke entiteit een diepe, radicale transformatie kan ondergaan, geen oppervlakkige veranderingen, niet van de ene kooi naar de andere, of van het ene systeem naar het andere, van de ene goeroe naar de andere, het ene geloof naar het andere, maar een diepe transformatie die volledige vrijheid van elk geloof inhoudt, van alle idealen, van alle tegenstellingen in onze acties, in ons dagelijks leven. En kan dit gebeuren zonder enige inspanning, zonder het gevecht der tegenstellingen?
2:38 That is the problem and that’s the question I think we ought to talk over, together, during these four talks and two discussions. Because I feel that when a human being changes, radically, he affects the whole consciousness of the world because the world is you and you are the world, basically. You may have different manners, different costumes, different colour, different taste, but essentially, deeply, wherever you go – whether the Far East or the Near East or here or America – human beings are, essentially, the same: they suffer, they have got great anxieties, deep problems, problems of relationship, problems of war, nationality – great suffering. So, basically, deeply, every human being is the other human being. I think this is not a theory, a concept, a hypothesis, but an actuality. This, I think, is very important to understand, not intellectually, not verbally, but actually feel the reality of it, the truth of it – that we are, essentially, the same, right through the world because our foundation, our existence is based, wherever we are, on relationship, on conflict, confusion, pain, anxiety, great fears and deep sorrow. I think this is a fact, not what I would like to believe, or what I would urge you to believe. But when we know this as a truth, not a conclusion, not a thing that, intellectually, you contrive, and so believe in, but an actual reality. So, you are the world and the world is you. And if there is a radical change in that consciousness, then you affect the whole of mankind. Dat is het probleem en dat is de vraag die ik denk dat we moeten bespreken, tezamen, gedurende deze vier gesprekken en twee discussies. Want ik voel dat wanneer een mens drastisch verandert hij het gehele bewustzijn van de wereld beïnvloedt, want de wereld dat ben jij en jij bent de wereld, in principe. Je hebt misschien andere manieren, andere kleren, een andere kleur of een andere smaak, maar in wezen, diep van binnen, waar je ook gaat - naar het Verre Oosten of het Nabije Oosten of hier of naar Amerika - zijn mensen in wezen hetzelfde: ze lijden, ze hebben grote zorgen, ernstige problemen, problemen in relaties, problemen zoals oorlog, nationaliteit - diep lijden. Dus eigenlijk is elk mens diep van binnen hetzelfde als andere mensen. Ik denk niet dat dit een theorie is, een concept, een hypothese, maar een feit. Dit is, denk ik, zeer belangrijk om te snappen, niet intellectueel, niet verbaal, maar om de realiteit ervan te voelen, de waarheid ervan - dat we in wezen hetzelfde zijn, overal in de wereld omdat onze basis, ons bestaan, waar we ook zijn, gebaseerd is op relaties, op conflicten, verwarring, pijn, zorgen, grote angsten en diep verdriet. Ik denk dat dit een feit is, niet wat ik graag zou willen geloven, of wat ik je zou opdringen te geloven. Maar als we dit als een waarheid kennen, niet een conclusie, niet iets dat je intellectueel bedenkt en dus gelooft, maar een werkelijke realiteit. Dus jij bent de wereld en de wereld ben jij. En als er een drastische verandering plaatsvindt in dat bewustzijn, dan beïnvloed je de gehele mensheid.
6:19 Can we go on, from there? Please, this is not an intellectual gathering – whatever that word may mean – nor is it a form of entertainment. We are fairly serious people, I hope, and observing what the world is, what is happening both externally and inwardly – the confusion, the wars, the brutalities and so on, so on, to radically bring about a deep change, which is so utterly necessary and important. It seems to me that our chief problem, or our chief concern is whether it’s possible to bring about a radical change in man. Because we are conditioned: historically, religiously, by the culture in which we live, our consciousness is enclosed, bound, and we are talking about the content of that consciousness, and the changing of that content. The content makes for consciousness. Doesn’t it? Right? Please, though the speaker is expressing this in words we are both of us sharing the thing, together. We are not doing a propaganda, we are not trying to convince you of anything, because we are not an authority, we are not a guru. To me, it is an abomination in matters of the spirit to have any kind of authority. For authority breeds fear, conformity, acceptance of someone who knows and another who does not know. But when one says, ‘I know,’ you may be sure he does not know. Kunnen we vanaf daar verdergaan? Alsjeblieft, dit is niet een intellectuele bijeenkomst - wat dat woord dan ook betekent - noch is het een soort vermaak. We zijn vrij serieuze mensen, hoop ik, en observerende wat de wereld is, wat er gebeurt zowel uiterlijk als innerlijk - de verwarring, de oorlogen, de wreedheden enzovoort, enzovoort, om drastisch een diepe verandering aan te brengen, wat zo hard nodig en belangrijk is. Het lijkt mij dat ons grootste probleem of onze grootste zorg is of het mogelijk is om een radicale verandering in de mens teweeg te brengen. Want we zijn geconditioneerd: historisch, religieus, door de cultuur waarin we leven, ons bewustzijn is omsloten, gebonden, en we hebben het over de inhoud van dat bewustzijn, en het veranderen van die inhoud. De inhoud zorgt voor bewustzijn. Is het niet? Toch? Alstublieft, hoewel de spreker dit in woorden uitdrukt delen we dit samen. Ik maak geen, we maken geen propoganda. We proberen je niet te overtuigen van wat dan ook, want we zijn geen autoriteit, we zijn geen goeroe. Voor mij is het een gruwel om in zaken van de geest ook maar enige autoriteit te hebben. Want autoriteit wekt angsten op, aanpassing, het accepteren van iemand die het weet en een ander die het niet weet. Maar als iemand zegt: 'Ik weet het,' kan je er zeker van zijn dat hij het niet weet.
9:37 So, we are sharing this question together, not verbally, not theoretically, but actually, in our life, in observing ourselves, in becoming aware of our own activities and our own ways of thinking, acting, believing. So, we are concerned in the radical transformation in the content of our consciousness. Our consciousness is made up of those things which man has collected during centuries upon centuries of existence – his ideas, his beliefs, his fears, his pleasures, his great sorrow and fear of death, and all the rest of the content, in which is included knowledge – the known as well as the hope to discover what is beyond the known. All that is in our consciousness. I hope you’re not bothered by the flies. They seem to be concentrating on me. dus we delen deze vraag samen, niet verbaal, niet theoretisch, maar werkelijk, in ons leven, door onszelf te bekijken, door het gewaarworden van onze eigen activiteiten en onze eigen manier van denken, handelen, geloven. Dus we hebben het over de radicale verandering in de inhoud van ons bewustzijn. Ons bewustzijn bestaat uit die dingen die de mens verzameld heeft gedurende eeuwen en eeuwen van bestaan - zijn ideeën, zijn geloven, zijn angsten, zijn genot, zijn grote leed en angst voor de dood, en de hele rest van die inhoud, waarin ook kennis is opgenomen - het bekende alsook de hoop te ontdekken wat voorbij het bekende is. Dat alles omvat ons bewustzijn. Ik hoop dat u zich niet stoort aan de vliegen. Ze lijken zich op mij te concentreren.
11:20 So, please, we are enquiring together into the content of our consciousness which is you, which is yourself, and in that enquiry, we are going to discover, if it is at all possible, the nature and the structure of that consciousness, the content of that consciousness, and whether it is possible to empty that consciousness of its content and perhaps come upon a totally different dimension. This is what we are proposing to do during all these four talks and two discussions. So, it is not that you merely listen to the speaker, but you are with him enquiring into your consciousness, into your beliefs, into your ideas, fears, pleasures and all the agonies that human beings go through, together. So, it is your responsibility much more than the speaker’s. If you are serious and if you want to go into it we’ll go, together. But if you’re not serious, if you don’t want to enquire into all this human misery, and whether it is possible to end it, then please, leave! You understand? Leave! It’s not worth taking your time and trouble. Dus alsjeblieft, we onderzoeken samen de inhoud van ons bewustzijn, die jij bent, die jij zelf bent, en in dat onderzoek gaan we ontdekken, als het überhaupt mogelijk is, de aard en de structuur van dat bewustzijn, de inhoud van dat bewustzijn, en of het mogelijk is de inhoud van dat bewustzijn te legen en misschien te stuiten op een totaal andere dimensie. Dit is wat we voorstellen om gedurende al deze vier gesprekken en discussies te doen. Dus niet dat je alleen maar luistert naar de spreker, maar je doet met hem onderzoek naar je bewustzijn, naar je overtuigingen, je ideeën, angsten, genoegens en alle kwellingen waar mensen doorheen gaan, tezamen. Dus het is jouw verantwoordelijkheid, veel meer dan die van de spreker. Als je serieus bent en als je hier in wilt duiken dan gaan we samen. Maar als je niet serieus bent, als je je niet wilt verdiepen in al deze menselijke ellende, en of het mogelijk is die te beëindigen, ga dan alsjeblieft weg! Begrijp je? Ga dan weg! Het is het niet de moeite waard er je tijd en moeite in te steken.
13:32 So, together, we are going to enquire, explore, and to explore, there must be freedom. That’s necessary, isn’t it? If you want to enquire into something you cannot come with all your prejudices, with all your beliefs, dogmas, and all the rest of it, or hope, but which will prevent your enquiry. Dus tezamen gaan we onderzoeken, verkennen, en om te verkennen moet er vrijheid zijn. Snap je? Dat is nodig, of niet? Als je je ergens in wilt verdiepen kan je niet aankomen met al je vooroordelen, met al je overtuigingen, dogma's of hoop en noem maar op, wat je onderzoek zal verhinderen.
14:04 So, the first thing – and, perhaps, the first step is the last step – is that there must be freedom to enquire. So, please, we are asking each other in the process of enquiry, that very enquiry demands that one be free to look, free to observe. And it’s impossible to observe if you come to it, if you come to explore with all your previous conclusions, or what you wish it to be. So, there must be freedom to enquire. I hope we are together in this. Bené? Can we go on? So, the first thing is, in enquiry, is the enquirer, the man, the entity different from that which he enquires into? You understand my question? I want to look into myself, into my consciousness. I want to observe the content of that consciousness. I want to be familiar with all the cunning deviations, with all the ideas, thoughts, beliefs, dogmas. I want to look into it. Is the observer different from that which he observes? This is a very important question that you must resolve, otherwise, we shan’t be able to understand each other. You understand? I hope I’m making myself clear. Am I? Dus allereerst - en misschien is de eerste stap de laatste stap - moet er vrijheid zijn om te onderzoeken. Dus alsjeblieft, we bevragen elkaar tijdens het onderzoek, juist dat onderzoek vereist dat je vrij bent om te kijken, vrij om te observeren. En het is onmogelijk te observeren als je eraan begint, als je het gaat ontdekken, met al je vorige conclusies, of met wat je wenst dat het is. Dus er moet vrijheid zijn te onderzoeken. Ik hoop dat we hierin samen zijn. Bené? Kunnen we doorgaan? Dus om te beginnen, is in het onderzoek, de onderzoeker, de mens, de entiteit anders dan dat wat hij onderzoekt? Begrijp je mijn vraag? Ik wil in mezelf kijken, in mijn bewustzijn. Ik wil de inhoud van dat bewustzijn bekijken. Ik wil bekend worden met alle sluwe verdraaiingen, met alle ideeën, gedachten, overtuigingen, dogma's. Ik wil ernaar kijken. Is de waarnemer anders dan dat wat hij waarneemt? Dit is een zeer belangrijke vraag die je moet oplossen, anders zullen we niet in staat zijn elkaar te begrijpen. Snap je? Ik hoop dat ik mezelf duidelijk maak.
16:30 That is, I want to observe my fear. Or, I want to observe why I have innumerable beliefs, conclusions, prejudices, and to enquire into it, is the entity who is enquiring different from that which he’s enquiring into? You understand my question? Am I different from the content of my consciousness? Do you understand? Is this mystifying? Dat wil zeggen, ik wil mijn angst observeren Of ik wil zien waarom ik zoveel overtuigingen heb, conclusies, vooroordelen, en als ik me er dan in verdiep, is de entiteit die zich verdiept dan anders dan dat waarin hij zich verdiept? Begrijp je mijn vraag? Ben ik iets anders dan de inhoud van mijn bewustzijn? Snap je? Is dit mysterieus?
17:23 Questioner: Do you mean ‘different’ or ‘detached’? V: Bedoelt u 'anders' of 'los'?
17:25 K: We’ll come to it, presently. Please, question me a little later. If I am different from the thing I observe in myself, then there is a division between me and thing which I enquire into. Right? When there is a division between me and that which I enquire into, then, there is conflict. Then I try to suppress it, control it, or run away from it, or try to wish to change it. But if the observer is the observed then there is a totally different action which takes place. Is this somewhat clear? K: Daar komen we dadelijk aan toe. Alstublieft, bevraag me wat later. Als ik anders ben dan dat wat ik observeer in mezelf, dan is er een scheiding tussen mij en dat waar ik mij in verdiep. Eens? Als er een scheiding is tussen mij en dat waar ik mij in verdiep, dan is er conflict. Dan probeer ik het te onderdrukken, te beheersen of ervan weg te vluchten of probeer het te veranderen. Maar als de waarnemer het waargenomene is dan is er een totaal andere actie die plaatsvindt. Is dit een beetje helder?
18:32 Q: By thought, do you mean the observer is the observed? V: Door denken, bedoelt u dan de waarnemer is het waargenomene?
18:36 K: We’re going to go into a little more. I observe in myself anger. I’m angry. Is that anger different from ‘me’ who is the observer of that anger? I am that anger, surely? Right? I am not different from that anger. May I go on? Do see. Or I’m greedy, envious. Is that envy different from ‘me’ who is observing that reaction which I call ‘envy’? Or, that envy is ‘me’? I am not different from that envy. Or take jealousy: that feeling which we name as ‘jealousy,’ is that different from ‘me’ who is observing it? Or that jealousy is ‘me’? You are following, now? So, when I observe, is there a division between the observer and the observed? Are we dissipating the mystery of it? You understand my question? Are we together in this or am I talking to myself? Because this is very important, right from the beginning. Because we are conditioned to this division as ‘me’ different from that which I observe. We are conditioned to the conflict of this division. We are conditioned to either suppress it, or analyse it or run away from it. Right? So, we are educated, conditioned to accept this division as ‘me’ being different from that which I observe and, therefore, establish a conflict between ‘me’ and that which I observe. And when one looks into it very, very deeply – not very deeply, it’s fairly simple – one sees the observer is the observed, therefore, you eliminate all conflict. K: We gaan er iets dieper op in Ik observeer woede in mezelf. Ik ben boos. Is die woede anders dan 'ik' die de waarnemer is van die woede? Ik ben die woede, toch? Eens? Ik ben niet anders dan die woede. Kan ik doorgaan? Kijk ernaar. Of ik ben hebzuchtig, afgunstig. Is die afgunst anders dan 'ik' die kijkt naar die reactie die ik 'afgunst' noem? Of ben 'ik' die afgunst? Ik ben niet anders dan die afgunst. Of neem jaloezie: dat gevoel dat we 'jaloezie' noemen, is dat iets anders dan 'ik' die het waarneemt? Of ben 'ik' die jaloezie? Volg je het nu? Dus wanneer ik waarneem, is er dan een scheiding tussen de waarnemer en het waargenomene? Nemen we het mysterie ervan weg? Begrijp je mijn vraag? Zijn we hierin samen of praat ik tegen mezelf? Want dit is heel belangrijk vanaf het begin. Omdat we geconditioneerd zijn tot deze verdeeldheid waarbij 'ik' iets anders is dan wat ik observeer. We zijn geconditioneerd om te leven met het conflict van deze verdeeldheid. We zijn geconditioneerd om het te onderdrukken of te analyseren of ervan weg te rennen, Toch? Dus we zijn opgeleid, geconditioneerd om deze verdeeldheid te accepteren, dat 'ik' anders ben dan dat wat ik observeer en creëren daarom een conflict tussen 'mij' en dat wat ik observeer. En als men dat onderzoekt, zeer, zeer grondig - niet zeer grondig, hoor, het is vrij eenvoudig - dan zie je dat de waarnemer het waargenomene is, en daardoor maak je een eind aan alle conflicten.
22:16 So, we are looking, observing our consciousness – the content of it, which is our attachments – whether to a house, to a piece of furniture, or to a person, or to an idea, and so on, so on. When you observe attachment, is the observer different from that which he is attached to? One is attached to an idea. That idea is created by thought, thought which says to itself, ‘I observe ‘what is’ and I can change ‘what is,’ by having an ideal, and pursuing that ideal and overcoming ‘what is.’ This is what we go through. Whereas, the ideal is an escape from ‘what is.’ No? Dus we bekijken, observeren ons bewustzijn - de inhoud ervan, dat zijn onze gehechtheden - aan een huis, dan wel aan een meubelstuk of aan een persoon, of aan een idee, enzovoort, enzovoort. Als je gehechtheid bekijkt, is de waarnemer anders dan dat waar hij gehecht aan is? Snap je? Iemand is gehecht aan een idee. Dat idee is gemaakt door het denken, het denken dat tegen zichzelf zegt: ik zie 'wat is' en ik kan 'wat is' veranderen, door een ideaal te hebben, en dat ideaal na te streven en 'wat is' te boven te komen. Dit is waar we doorheen gaan. Terwijl het ideaal een vlucht is van 'wat is'. Niet?
23:43 And, also, we do not know what to do with ‘what is,’ therefore, we try to create an idea which is the opposite of ‘what is’ and hope, thereby, as a leverage, to remove ‘what is.’ Are you following all this? Are we together in all this, or am I…? Somewhat. So, it becomes very important when we observe ourselves, which is our consciousness with all its content, whether the observer is different from that which he observes. If he is different, then there is a division. That division then brings about conflict – the Hindu, the Muslim, the Jew, the Arab, you know, the whole division of mankind. So, where there is division, there must be conflict. That is a law. So, one observes then that in examining, exploring the content of our consciousness, the observer is the observed. Right? The fear in the consciousness is my fear, because I am that consciousness, it’s part of me, which is afraid. Right? Come on! En ook weten we niet wat te doen met ‘wat is’, daarom proberen we een idee te creëren dat het tegengestelde is van ‘wat is’ en hopen daarmee, als met een hefboom, 'wat is' te verwijderen. Volg je dit nog allemaal? Zijn we samen in dit alles, of ben ik...? Een beetje. Dus het wordt heel belangrijk wanneer we onszelf observeren, wat ons bewustzijn is met alle inhoud, of de waarnemer anders is dan dat wat hij waarneemt. Als hij anders is, dan is er verdeeldheid. Die verdeeldheid brengt dan conflict voort - de hindoe, de moslim, de Jood, de Arabier, je weet wel, de hele verdeling van de mensheid. Dus waar verdeeldheid is, moet conflict zijn. Dat is een wet. Dus je ziet dan dat tijdens het onderzoek, de verkenning van de inhoud van ons bewustzijn, de waarnemer het waargenomene is. Toch? De angst in het bewustzijn is mijn angst, want ik ben dat bewustzijn, het is een deel van mij, dat bang is. Toch? Kom op!
25:45 You see, we think by this division – the observer being different from the observed – we think conflict is necessary to overcome that which is observed. And we are used to that conflict, it’s part of our tradition, part of our education, part of our culture. And we are saying something entirely different, therefore, there is no proper communication. If the observer is the observed, then what takes place? You understand? Ziet u, we denken dat door deze verdeling - de waarnemer die anders is dan het waargenomene - we denken dat conflict nodig is om te overwinnen wat er wordt waargenomen. En we zijn gewend aan dat conflict, het is deel van onze traditie, deel van onze educatie, deel van onze cultuur. En wij zeggen iets totaal anders, daarom is er geen goede communicatie. Als de waarnemer het waargenomene is, wat gebeurt er dan? Snap je?
26:45 I am attached to something, to a person, to an idea, to a belief, to a house, to something or other – I’m attached – and in that attachment, I discover there is fear. I might lose it, the person might run away from me, and so I hold that person or that thing much more closely. So, there is conflict going on, isn’t there? And we are used to this conflict, it’s part of our tradition, part of our education, and we are saying that the division is illusory, is not real. What is real is that the observer, the person who feels angry, the feeling is not different from himself, he is that. Then what takes place? You follow? Before, we thought by fighting anger, by suppressing it, by rationalising it, by analysing it, we would overcome anger. Right? That is, there is a division between ‘me’ and the feeling that is different. I wonder… Come on, this is fairly simple. So, what is important is to remove all conflict in observation, then we can go beyond ‘what is.’ But as long as we are in conflict with ‘what is,’ then we are conditioned by ‘what is.’ So, the observer is the observed, the thinker is the thought, the experiencer is the experience, so when that becomes a truth, that is truth, then we can observe our consciousness, totally differently, not as an entity who is different from that which he is seeing. Right? Ik ben gehecht aan iets, aan een persoon, aan een idee, aan een geloof, aan een huis, aan het een of ander - ik ben gehecht - en in die gehechtheid ontdek ik dat er angst is. Ik kan het verliezen, de persoon kan van me weglopen en dus houd ik die persoon of dat ding nog dichter bij me. Dus er is conflict gaande, niet? En we zijn gewend aan dit conflict, het is deel van onze traditie, deel van onze educatie, en wij zeggen dat die verdeling een illusie is, het is niet echt. Wat echt is, is dat de waarnemer, de persoon die zich boos voelt, dat het gevoel niet anders is dan hijzelf, hij is dat. Wat gebeurt er dan? Volg je het? Eerder dachten we door woede te bestrijden, door het te onderdrukken, te rationaliseren, te analyseren, we de woede te boven zouden komen. Toch? Dat betekent dat er een scheiding is tussen 'mij' en het gevoel dat anders is. Ik vraag me af... Kom op, dit is vrij simpel. Dus het is belangrijk om alle conflicten in de waarneming weg te halen, dan kunnen voorbij gaan aan 'wat is'. Maar zolang we in conflict zijn met 'wat is', zijn we geconditioneerd door 'wat is'. Dus de waarnemer is het waargenomene, de denker is de gedachte, de ervaarder is de ervaring, dus als dat waarheid wordt, dat is waarheid, dan kunnen we ons bewustzijn totaal anders waarnemen, niet als een entiteit die anders is dan dat wat hij ziet. Toch?
30:25 So, what is it in our consciousness, the three principal things, that gather to itself such tremendous energy and importance? One of them is fear. Right? Then pleasure. Then suffering. These are the three principal elements in our consciousness. Right? Fear, pleasure and sorrow, with all its ramifications, changes, its varieties of fear, varieties of pleasure, multiple changes of sorrow. Dus wat zijn in ons bewustzijn de drie belangrijkste dingen die zoveel energie en gewicht naar zich toe hebben getrokken? Een daarvan is angst. Toch? Dan plezier. Dan lijden. Dit zijn de drie belangrijkste elementen in ons bewustzijn. Toch? Angst, plezier en verdriet, met alle gevolgen van dien, alle veranderingen, verschillende soorten angst, verschillende soorten plezier, verschillende variaties van verdriet.
31:29 So, firstly then, let’s examine fear – right? – which is part of our consciousness, which is part of yourself. So, it becomes very important how you observe that fear. Whether you observe it as an entity separate from fear, or, you observe it as part of you. You are that fear. Right? So, how do you observe that fear? You understand my question? Some of you? Are you at all serious about all this? Does it mean anything to be free of fear? Not only certain forms of fear, but to be completely and totally free of psychological fears, otherwise, we are slaves, otherwise, we live in darkness, we get paralysed. So, it’s very important when you are talking about transformation of man to understand and to be free of fear, not only the psychological fears but when we understand the psychological fears then biological fears can be dealt with differently – the physical fears. So, we are dealing, first, with psychological fears – fear of losing a job, fear of losing – oh, God knows what, a dozen things – fear of losing the person whom you think you love, fear of not being loved, fear of loneliness, – a dozen things we are afraid of – from darkness to light, to all the peculiar, neurotic fears that one has so many forms of it. Dus laten we dan eerst angst onderzoeken - toch? - wat een deel is van ons bewustzijn, wat een deel is van jouzelf. Dus het wordt heel belangrijk hoe je die angst gaat bekijken. Of je het ziet als een entiteit die losstaat van angst, of dat je het ziet als deel van jou. Jij bent die angst. Toch? Dus hoe bekijk je die angst? Begrijp je mijn vraag? Sommigen van jullie wel? Zijn jullie überhaupt serieus als het hierom gaat? Zegt het je iets om vrij te zijn van angst? Niet slechts bepaalde vormen van angst, maar compleet en volledig vrij te zijn van psychologische angsten, want anders zijn we slaven, anders leven we in duisternis, raken we verdoofd. Dus het is heel belangrijk, wanneer je spreekt over de transformatie van de mens, om dat te begrijpen en vrij te zijn van angst. Niet slechts psychologische angsten, maar als we de psychologische angsten begrijpen kan met biologische angsten anders worden omgegaan - de fysieke angsten. Dus we behandelen eerst de psychologische angsten - angst je baan kwijt te raken, angst om - o, God weet wat, een boel dingen - angst iemand te verliezen van wie je denkt te houden, angst niet geliefd te zijn, angst voor eenzaamheid, angst voor - zoveel dingen waar we bang voor zijn - van duisternis tot licht, tot de speciale neurotische angsten die iemand heeft, zo veel vormen ervan.
34:20 Now, how does one be free of fear? You understand my question? Because it is absolutely important, if you want to bring about a deep transformation of the human mind, human consciousness, that one should be totally and completely free of psychological fears. Nu, hoe kan iemand vrij zijn van angst? Begrijp je mijn vraag? Want het is absoluut belangrijk wanneer je een diepe transformatie wilt bewerkstelligen, van de menselijke geest, het menselijk bewustzijn, dat je volledig en compleet vrij moet zijn van psychologische angsten.
34:52 So, what is fear? Fear of something. Right? Is that fear merely a word? Do you understand? I see you don’t. I must go into it, differently. One is afraid of something – has the word created the fear, or the fear exists separate from the word? Please, this is very important, to capture this. We are used to the implications of words, and the reaction to the word. ‘Death’ is a terrible thing! So, in the same way, does the word create the fear, or the fear exists independent of the word? What do you think? You understand my question? You don’t understand my question. Dus wat is angst? Angst voor iets. Toch? Is die angst enkel een woord? Begrijp je? Ik denk het niet. Ik moet er anders op ingaan. Je bent bang voor iets - wordt angst door het woord gecreëerd of is er angst los van het woord? Alsjeblieft, het is heel belangrijk dit te snappen. We zijn gewend aan de implicaties van woorden, en de reactie op het woord. 'Dood' is een vreselijk iets! Dus op eenzelfde manier, wordt de angst door het woord gecreëerd of bestaat de angst los gezien van het woord? Wat denk je? Begrijp je mijn vraag? Je begrijpt mijn vraag niet.
36:33 I’m afraid. It’s a reaction. I’m afraid of losing my reputation. That’s a good idea! Otherwise, you wouldn’t all be here. I’m afraid of losing it. The fear is there, and that fear is caused by the idea that I might lose my reputation. So, I want to understand the whole problem of fear, not just one aspect of fear but the whole structure and the nature of fear, the enormity of fear. Now, I say to myself, ‘Is the fear created by an idea that I might lose my reputation’ and, therefore, I’m afraid, and is that fear brought about by an idea? Is the idea merely a word? You are following this? So, has the word ‘reputation’ created the fear, and is there a fear without the word, without the idea that I might lose my reputation? So, is there fear because of a series of words and ideas, or, fear exists apart from the series of words, ideas, implications? Does fear exist, by itself? Or, is it a structure of words and ideas and time? You understand? Oh, come on, please! Q: I think that’s so but sometimes, I think the fear seems to come in automatically, although it has been set up by words. Ik ben bang. Het is een reactie. Ik ben bang mijn reputatie te verliezen. Dat is een goed idee! Anders zouden jullie hier niet allemaal zijn. Ik ben bang om die te verliezen. De angst is er, en die angst wordt veroorzaakt door het idee mijn reputatie te kunnen verliezen. Dus ik wil het hele probleem van angst begrijpen, niet slechts een aspect van angst maar de hele structuur en de aard van angst, de enorme omvang van angst. Nu zeg ik tegen mezelf: ‘Is de angst veroorzaakt door een idee dat ik mijn reputatie zou kunnen verliezen,' en daarom ben ik bang, en is die angst tot stand gebracht door een idee? Is dat idee slechts een woord? Volg je dit nog? Dus heeft het woord 'reputatie' de angst gecreëerd, en is er angst zonder het woord, zonder het idee dat ik mijn reputatie zou kunnen verliezen? Dus is er angst door een reeks woorden en ideeën, of bestaat angst los van die reeks woorden, ideeën, implicaties? Bestaat angst op zichzelf? Of is het samengesteld uit woorden en ideeën en tijd? Snap je het? O, kom op, alsjeblieft!

V: Ik denk dat dat zo is, maar soms denk ik dat de angst automatisch opkomt, hoewel die door woorden is veroorzaakt.
39:31 K: Yes, fear exists where there are words and ideas and time, time being tomorrow, apart from yesterday. You follow? Time, words, ideas bring about this sense of fear. Now, I say to myself, ‘If there was no time, there was no word, no series of conclusions and ideas, would there be fear?’ You understand what I’m saying, now? So, can the mind be free of time, idea and word? If it is not capable of being free then fear will exist. So, I have to examine why the mind or the whole thinking process is caught up in words – words, ideas, conclusions, and all the rest of it. So, I must go into the question of what is thinking. You understand? K: Ja, dus angst bestaat daar waar woorden en ideeën en tijd zijn, tijd, oftewel morgen, los van gisteren. Volg je het? Tijd, woorden, ideeën brengen dit gevoel van angst teweeg. Nu zeg ik tegen mezelf: 'Als er geen tijd was, er was geen woord, geen reeks conclusies en ideeën, zou er dan angst zijn?' Begrijp je nu wat ik bedoel? Kan de geest dus vrij zijn van tijd, ideeën en woorden? Als hij niet in staat is om vrij te zijn, zal er angst bestaan. Dus ik moet onderzoeken waarom de geest of het hele denkproces is gevangen in woorden - woorden, ideeën, conclusies en al de rest. Dus ik moet ingaan op de vraag wat denken is. Snap je het?
41:03 I started out to find out what is the nature of fear, why human beings are caught in this enormous structure of fear and apparently human beings have not been able to be free of fear. They escape from it, they have rationalised it, they do all kinds of things to avoid it but it goes on. So, we are enquiring, what is the nature and the structure of this fear? Is it the result of thinking about time, what might happen, or what has happened and hoping that it will not happen, which is the process of time, which is a movement of thought. Thought is a movement of time. Right? I’ve discovered that. Thought is a movement in time, as from yesterday, through today and tomorrow – what might happen tomorrow, or, what has happened in the past, hoping it will not happen again. So, all that is a process of time, a movement. Time is movement. And, also, why the mind is caught in words, why words have become of such extraordinary importance – words being the process of thinking, the conclusions, ideas and all that, which is, what is thinking because in thinking, I’ve found out, there is fear, in thinking, I see, time is involved, so I must go into this question of what is thinking. Ik begon met uit te zoeken wat de aard is van angst, waarom mensen gevangen zitten in deze enorme structuur van angst en blijkbaar hebben mensen nooit vrij kunnen zijn van angst. Ze ontsnappen eraan, ze hebben het gerationaliseerd, ze doen van alles om het te vermijden, maar het gaat maar door. Dus we onderzoeken wat de aard en de structuur is van deze angst. Is het het resultaat van nadenken over tijd, wat er zou kunnen gebeuren, of wat er is gebeurd en hopen dat het niet zal gebeuren, wat het proces van tijd is, dat is een denkproces. Denken is een proces van tijd. Toch? Dat is wat ik ontdekt heb. Het denken is een beweging in de tijd, van gisteren via vandaag naar morgen - wat er morgen kan gebeuren, of wat er in het verleden is gebeurd, in de hoop dat het niet meer zal gebeuren. Dus dat allemaal is een proces van tijd, een beweging. Tijd is beweging. En ook, waarom zit de geest zo gevangen in woorden, waarom zijn woorden zo vreselijk belangrijk geworden - woorden, oftewel het denkproces, de conclusies, ideeën en dat alles, dat wil zeggen, wat is denken? omdat ik bij het denken heb ontdekt dat er angst is, bij het denken, zie ik, is tijd betrokken, dus moet ik ingaan op de vraag wat denken is?
43:26 Please, I am putting it into words, you have to share this thing, together, co-operate with this thing. Otherwise, you just remain there and I remain here. Right? So, what is thinking? Not what you think about, but how does thinking arise? What is the nature of thinking? Because unless I go into this very deeply and find out the nature of thinking, I will never be free from fear. So, it is very important for me to find out what is thinking, not what people say what is thinking – you understand? After reading books or hearing somebody, then repeat what others have said what thinking is, which is second-hand, and perhaps we are all second-hand human beings. Whereas, we are saying, let’s find out, for ourselves, what is thinking. Thinking, surely, is the response of memory. Right? Memory is experience, knowledge, stored up in the brain. Right? I think this is an obvious fact. So, thinking is the response of memory, stored up in the brain through experience, through collective knowledge. Right? So, thinking is this movement from the past to the present, modified and going on. Right? We live in the past, most of us, don’t we? ‘I had such a happy day,’ ‘It was so nice when I was a boy,’ ‘Oh, it was so nice when we were first married’ – living, all the time, in the past, because we don’t know what the future is, we are afraid of what the future might be, so, we live in the past. So, knowledge is the past. Right? There is no knowledge of the future. There’s only, knowledge is the past. Alsjeblieft, ik druk het uit in woorden, je moet dit delen met elkaar, ermee samenwerken. Anders blijf jij gewoon daar en blijf ik hier. Toch? Dus wat is denken? Niet wat je denkt, maar hoe ontstaat het denken? Wat is de aard van denken? Want tenzij ik hier heel diep op inga en de aard van het denken ontdek, zal ik nooit vrij zijn van angst. Dus het is heel belangrijk voor mij om erachter te komen wat denken is, niet wat mensen zeggen dat denken is - begrijp je? Dat je na boeken gelezen te hebben of van iemand gehoord te hebben herhaalt wat anderen hebben gezegd dat denken is, wat tweedehands is, en misschien zijn we allemaal tweedehands mensen. Maar wij zeggen, laten we voor onszelf uitzoeken wat denken is. Denken is duidelijk de reactie van het geheugen. Toch? Geheugen is ervaring, kennis, opgeslagen in de hersenen. Toch? Ik denk dat dit een duidelijk feit is. Dus denken is de reactie van het geheugen, opgeslagen in de hersenen door ervaring, door collectieve kennis. Toch? Dus denken is deze beweging van het verleden naar het heden, gewijzigd en doorgaand. Toch? De meesten van ons leven in het verleden, nietwaar? 'Ik had zo'n gelukkige dag', 'Het was zo leuk toen ik jong was', 'O, het was zo leuk toen we net getrouwd waren', weet je wel - altijd in het verleden levend, omdat we niet weten wat de toekomst is, en bang zijn wat de toekomst zou kunnen zijn, dus leven we in het verleden. Kennis is dus het verleden. Toch? Er is geen kennis van de toekomst. Er is alleen... kennis is het verleden.
46:46 So, thought is a movement from the past. Oh, come on! Are we meeting together in this? So, thought is a movement from the past, the past being collected experience – innumerable experiences which have become knowledge. So, knowledge is essentially, the past. So, thought is a movement from the past, modifies itself in the present and goes on to the future. Right? So, I have found out – you have found out, not me – you have found out, for yourself, that thought is a movement from the storehouse of the past. So, thought is never free. Right? I wonder if you see this! Thought is a movement of the past, therefore of time, and as long as we operate – no, let me put it... – we have to operate in thought – right? – where knowledge is necessary, we have to operate there – all the technological knowledge, riding a bicycle, this and that – where knowledge is essential, there thought operates. Is it possible for thought to remain there and not enter into other fields? You are following my question? That is, I realise I’m afraid – fear, fear of not being, fear of loneliness, fear of not being loved, or fear of loving and losing, fear of death, fear of losing a job – you know, a dozen fears. But, basically, there is only one fear which expresses itself in multiple ways. So, that fear is the movement of thought. Right? Het denken is dus een beweging uit het verleden. O, kom op! Doen we dit samen? Dus het denken is een beweging vanuit het verleden, Het verleden bestaat uit verzamelde ervaringen, - ontelbare ervaringen die kennis zijn geworden. Dus kennis is in wezen het verleden. Dus het denken is een beweging uit het verleden, verandert zichzelf in het heden en gaat verder naar de toekomst. Toch? Dus ik heb ontdekt - jij hebt het ontdekt, niet ik - je hebt voor jezelf ontdekt dat denken een beweging is uit de opslagplaats van het verleden. Dus het denken is nooit vrij. Toch? Ik vraag me af of je dat ziet! Het denken is een beweging van het verleden, dus van de tijd, en zolang we functioneren - nee, laat ik het zo zeggen - we moeten functioneren op het vlak van het denken - toch? - waar kennis nodig is, moeten we op dat vlak functioneren - alle technologische kennis, fietsen, dit en dat - waar kennis essentieel is, werkt het denken. Is het mogelijk dat het denken daar blijft en zich niet op andere terreinen begeeft? Volg je mijn vraag? Dat wil zeggen, ik besef dat ik bang bent - angst, angst er niet te zijn, angst voor eenzaamheid, angst niet geliefd te zijn. of angst om lief te hebben en te verliezen, angst voor de dood, angst je baan te verliezen - weet je, een heleboel angsten. Maar eigenlijk is er maar één angst die zich uit in meerdere vormen. Dus die angst is de beweging van denken. Toch?
49:59 Now, in observing that movement, is the observer different from that, different from that which he observes? Are we meeting something together, or not? My word! Because you see, please, if we can go into this one question, completely, and when you leave the tent, the marquee, you’re free of fear you understand? – that would be a marvellous thing. That will affect the whole consciousness of mankind if you are free. So, please, share this thing, together. Don’t let me talk about it but let us journey into the problem, together. Nu, terwijl je die beweging bekijkt, is de waarnemer dan anders dan die beweging, anders dan dat wat hij waarneemt? Zien we hier iets samen, of niet? Nee maar! Want weet je, alsjeblieft, als we op deze ene vraag kunnen ingaan, volledig, en als je de tent verlaat, de grote tent, ben je vrij van angst - snap je? - dat zou iets geweldigs zijn. Dat zou het gehele bewustzijn van de mens beïnvloeden, als jij vrij bent. Dus alsjeblieft, laten we dit samen delen. Laat mij hier niet over praten, maar laten we samen op reis gaan om dit probleem te onderzoeken.
51:11 You’re afraid of something, aren’t you? Every human being is, apparently. Now, is that fear different from you? Right? I’m asking, is that fear different from you? Jij bent ergens bang voor, niet? Elk mens is dat, blijkbaar. Nu, is die angst verschillend van jou? Toch? Ik vraag, is die angst verschillend van jou?
51:35 Q: I hope so. V: Ik hoop het.
51:37 K: You hope so? Oh, Lord! Or, that fear is you. Please, do let’s be a little serious, is that fear you? Of course. Like anger – is anger different from you or you are part of that? Obviously. So, fear is part of you, but we have learnt or been educated to separate ourselves from fear and, therefore, we say, ‘I’II control it, I’II change it, I will run away from it,’ all the rest of it comes into being. But if the fear is you, what will you do? You understand the question, now?

Q: Yes. Q: Can I ask a question?

K: Yes, please.
K: Je hoopt het? O, God! Of die angst ben jij. Alsjeblieft, laten we wel een beetje serieus blijven, ben jij die angst? Natuurlijk. Zoals woede - is woede anders dan jou of ben jij een deel daarvan? Duidelijk. Dus angst is een deel van jou, maar we hebben geleerd of zijn opgevoed om onszelf af te scheiden van angst en dus zeggen we: 'Ik zal het beheersen, veranderen, ik zal ervan wegvluchten,' en daaruit komt de rest voort. Maar als jij de angst bent, wat ga je doen? Begrijp je de vraag nu?

V: Ja.

V: Mag ik iets vragen?

K: Ja, alsjeblieft.
52:42 Q: Are you saying that, well, what I hear you saying is that if a person wants anything then he is, kind of, conditioned by fear. Is that right? V: Bedoelt u dat, of nou ja, wat ik u hoor zeggen is dat als iemand iets wil dat hij een soort geconditioneerd is door angst. Klopt dat?
52:53 K: No, sir, no. First, please, get this one thing clear, at least: as anger is not different from you – which is so obvious, isn’t it? – is not fear part of you? And if it is part of you, what will you do? We are used to separating fear from ourselves and, therefore, acting upon fear – suppress it, run away from it, all the rest of it. But when fear is you, action comes to an end. Right? This is very difficult for you to see, because we are so conditioned to this division – me different from fear and, therefore, acting upon fear. But we are saying something entirely different – fear is you, therefore, you can’t act. Then what happens? Q: Your talk’s moving from the past to the future, from experience to what ought to be in... etc. K: Nee, meneer, nee. Laten we eerst, alsjeblieft, zorgen dat dit in elk geval helder is, want woede is niet anders dan jij - wat zo duidelijk is, niet? - is angst niet een deel van jou? En als dat deel is van jou, wat ga je doen? We zijn gewend om angst te scheiden van onszelf en er daarom iets aan te doen - onderdrukken, wegrennen, en zo. Maar wanneer jij angst bent, eindigt de handeling. Toch? Dit vind je heel moeilijk om te zien. omdat we zo geconditioneerd zijn om deze scheiding te maken - het ik dat anders is dan angst en daarom iets aan angst wil doen. Maar we zeggen iets heel anders - angst ben jij, daarom kun je niet handelen. Wat gebeurt er dan?

V: Uw toespraak gaat van het verleden naar de toekomst, van ervaring naar wat zou moeten zijn... etc.
54:52 K: ‘What ought to be’ implies that you are not looking at ‘what is.’ Q: No, I mean, from the past to the future, so it moves. K: ‘Wat zou moeten zijn’ houdt in dat je niet kijkt naar ‘wat is’.

V: Nee, ik bedoel, uit het verleden naar de toekomst, dus het beweegt.
55:02 K: Thought moves from the past through the present to the future. Thought modifies itself through the present to the future, so, thought is still the past. It may modify itself, it may change itself, it may put on different coating, different clothing, whatever it is, colouring – it is still the past movement. Please, what is the time? K: Gedachte beweegt uit het verleden door het heden naar de toekomst. Het denken verandert zichzelf door het heden naar de toekomst, dus het denken is nog steeds verleden tijd. Het kan zichzelf wijzigen, het kan zichzelf veranderen, het kan een andere laagje krijgen, andere kleren aantrekken, wat dan ook, andere kleuren - het is nog steeds de beweging uit het verleden. Sorry, hoe laat is het?
55:46 Q: Twelve thirty. V: Half 1
55:48 K: Half past twelve? Already? K: Half 1? Nu al?
55:54 No, please, this is very important, I want to stick to this one thing this morning, if I may. As most human beings are afraid and they’ve accepted fear as part of their life and, therefore, live in darkness, therefore, live in a kind of paralytic state, and being afraid, all forms of neurotic habits, neurotic activities come, it’s very important, if there is to be transformation in the human consciousness, that fear must be totally eliminated. And, we say, it is possible. It is only possible when conflict between the person who says, ‘I am afraid and I will do something about fear,’ when that conflict comes to an end, that is when the division comes to an end. And that division is artificial, it’s an illusion. What is actuality is, the fear is part of you, therefore, you cannot do a thing about it – right? – psychologically. Therefore, your whole attention undergoes a change. Before, attention was given to the conflict – suppressing, denying, running away. But now, when your fear is you, your whole attention has undergone a change. That is, you have much greater energy to look at this fear. Before you ran away, you suppressed it, did all kinds of things to it, now, fear is part of you, therefore, you observe it with a totally different attention. You get this? Please, get this! Nee, alsjeblieft, dit is heel belangrijk. Ik wil vanmorgen bij dit ene onderwerp blijven, als het mag. Aangezien de meeste mensen bang zijn en angst geaccepteerd hebben als onderdeel van hun leven en daardoor in duisternis leven, daardoor in een soort verdoofde toestand leven, en omdat ze bang zijn, ontstaan er allerlei soorten neurotische gewoontes, neurotische activiteiten. daarom is het is zeer belangrijk, als er transformatie in het menselijk bewustzijn moet plaatsvinden, dat angst volledig moet verdwijnen. En we zeggen, het is mogelijk. Het is alleen mogelijk wanneer het conflict tussen de persoon die zegt: 'Ik ben bang en ik zal iets aan angst doen' wanneer dat conflict eindigt, dat wil zeggen, wanneer aan de verdeeldheid een einde komt. En die scheiding is kunstmatig, het is een illusie. Wat echt is, is dat angst een deel van jou is. Daarom kan je er helemaal niets aan doen - toch? - psychologisch gezien. Daardoor ondergaat je gehele aandacht een verandering. Eerder werd er aandacht besteed aan het conflict - onderdukken, ontkennen, vluchten. Maar nu, wanneer jij angst bent, heeft je hele aandacht een verandering ondergaan. Dat wil zeggen, je hebt veel meer energie om naar deze angst te kijken. Eerst liep je ervan weg, onderdrukte je het, deed je er van alles aan, nu is angst een deel van jou, daarom observeer je het met een totaal andere aandacht. Begrijp je dit? Alsjeblieft, snap dit!
58:20 Q: You can only look at fear if it’s separate, surely? V: Je kunt toch alleen naar angst kijken als die los van je staat?
58:27 K: When you look at fear, the gentleman says, then, it’s apart from you. When fear is you, what are you looking at? Do, please, watch it. Don’t answer me. Do look at it. When fear is you, what are you looking at? You’re not looking at fear, you are that. So, your attention has changed. Q: Perhaps, there isn’t a ‘you’ to be the fear, perhaps, there’s only fear. K: Ja, wanneer je naar angst kijkt, zegt deze meneer, dan staat die los van jou. Als je bang bent, waar kijk je dan naar? Nee, alsjeblieft, bekijk het. Geef me geen antwoord. Kijk ernaar. Als jij angst bent, waar kijk je dan naar? Je kijkt niet naar angst, je bent dat. Dus je aandacht is veranderd.

V: Misschien is er geen 'jij' die angst is, misschien is er alleen angst.
59:13 K: We are coming to that. Attention has changed. Right? Please, see that simple thing. K: Daar komen we zo op. De aandacht is veranderd. Toch? Zie alstublieft dat simpele ding.
59:22 Q: Who is looking at me? K: I’m not looking at you, sir. I’m looking at fear. Oh, Jesus – waste of time! Q: But would it mean eliminating part of you? K: Yes, you’re eliminating part of you – which you are afraid of. Part of you is fear. Right? With all the complications of fear. Part of you is pleasure – with all the varieties of pleasure. Part of you is sorrow – different types of sorrow. So, all that is you. You’re not different from all that, are you? Or you might think you’re God. If you think you are not all that, then you are something different from all that, and being ‘different,’ you’re something super-human. This is the old Hindu philosophy that says, ‘I am not that. We are the soul, we have something precious inside, we are part of the divine, we are part of the perfect, we are part of the archetype’ – you know, all that. So, I personally refuse to accept all that. We must begin with doubt. Right? And when you begin with doubt, completely begin with that, then you end up with complete certainty. But we begin with certainties and end up in nothing. Please, give your attention to this question. V: Wie kijkt er naar mij?

K: Ik kijk niet naar u, meneer. Ik kijk naar angst. O, Jezus - tijdverspilling!

V: Zou dat betekenen dat je een deel van jezelf moet elimineren?

K: Ja, je elimineert een deel van jezelf - datgene waar je bang voor bent. Een deel van jou is angst. Toch? Met alle complicaties van angst. Een deel van jou is plezier - met alle soorten plezier. Een deel van jou is verdriet - verschillende soorten verdriet. Dus dat ben jij allemaal. Jij bent niet anders dan dat alles, of wel? Of je denkt misschien dat je God bent. Als je denkt dat je dat allemaal niet bent, dan ben je iets anders dan dat alles, en omdat je 'anders' bent, ben je iets bovenmenselijks. Dit is de oude hindoefilosofie die zegt: 'Dat ben ik niet. Wij zijn de ziel, we hebben iets kostbaars van binnen, we maken deel uit van het goddelijke, van het volmaakte, we maken deel uit van het archetype' - weet je, dat alles. Dus ik weiger persoonlijk om dat allemaal te accepteren. We moeten beginnen met twijfel. Toch? En als je begint met twijfel, volledig met twijfel begint, dan eindig je met volledige zekerheid. Maar wij beginnen met zekerheid en eindigen met niets. Schenk alstublieft uw aandacht aan deze vraag.
1:01:44 As long as there is division between you and fear, then there is conflict, there is wastage of energy – by suppressing it, running away from it, talking about it, going to the analysts and so on and on and on. But, whereas, when you see the truth that you are that fear, your whole energy is gathered in this attention to look at that thing. Now, what is that thing which we call fear? Is it a word which has brought fear, or is it independent of the word? You are following this? If it is the word, the word being the associations with the past – I recognise it because I’ve had fear before. You understand? I look at that fear, though it’s part of me, because I name it, and I name it because I have known it to happen before. So, by naming it, I have strengthened it. I wonder if you see this. So, is it possible to observe without naming it? If you name it, it’s already in the past, right? If you don’t name it, it’s something entirely different, isn’t it? So, is it possible not to name that thing which you have called ‘fear,’ therefore, free of the past so that you can look. You cannot look if you are prejudiced. If I am prejudiced against you, I can’t look at you, I’m looking at my prejudice. So, is it possible not to name the thing at all? And then if you do not name it, is it fear? Or has it undergone a change, because you have given all your attention to it. You understand? I wonder if you get it. When you name it you are not giving attention to it, when you try to suppress it, you’re not giving your attention to it, when you try to run away from it, you’re not giving your attention to it – whereas, when you observe that fear is you, and not name it – what takes place? What takes place? You’re doing it, now. What takes place?

Q: It’s an emotion.
Zolang er verdeeldheid is tussen jou en angst, dan is er conflict, is er verspilling van energie - door het te onderdrukken, ervoor weg te rennen, erover te praten, naar de psychoanalytici te gaan, enzovoort, enzovoort. Maar als je de waarheid ziet dat jij die angst bent, wordt al je energie gebundeld tot deze aandacht om ernaar te kijken. Nu, wat is dat ding dat we angst noemen? Is het een woord dat angst heeft veroorzaakt, of is het onafhankelijk van het woord? Volg je dit? Als het het woord is, het woord is de associaties met het verleden - Ik herken het omdat ik eerder angst had. Snap je? Ik kijk naar die angst, ook al is het een deel van mij, omdat ik het benoem, en ik benoem het omdat ik weet dat het eerder is gebeurd. Dus door het een naam te geven, heb ik het versterkt. Ik vraag me af of je dit ziet. Dus is het mogelijk om te observeren zonder het te benoemen? Als je het benoemt is het al in het verleden, toch? Als je het niet benoemt is het iets geheel anders, nietwaar? Is het dus mogelijk om dat wat je angst hebt genoemd niet te benoemen. dus vrij te zijn van het verleden zodat je ernaar kunt kijken. Je kunt niet kijken als je bevooroordeeld bent. Als ik bevooroordeeld ben, kan ik niet naar je kijken, Ik kijk naar mijn vooroordelen. Dus is het mogelijk om het ding helemaal niet te benoemen? En dan, als je het niet benoemt, is het dan angst? Of heeft het een verandering ondergaan, omdat je er al je aandacht aan hebt geschonken. Snap je? Ik vraag me af of je het snapt. Als je het benoemt, geef je er geen aandacht aan, als je het probeert te onderdrukken, geef je er geen aandacht aan, als je ervoor probeert weg te lopen, geef je er geen aandacht aan - terwijl, wanneer je ziet dat jij die angst bent en het niet benoemt - wat gebeurt er dan? Wat gebeurt er? Je doet het nu. Wat gebeurt er?

V: Het is een emotie.
1:05:25 K: Wait. It is a sensation, isn’t it? A feeling, which is sensation. Please, watch it. It’s a sensation, isn’t it? All feelings are sensations. I put a pin in there, and all the rest of it. So, it’s a sensation. What’s wrong with sensation? Nothing is wrong with sensation, is it? But when sensation, plus thought, which becomes desire with its images, then the trouble begins. I wonder if you understand all this! This is too much, probably, in the morning. K: Wacht. Het is een sensatie, nietwaar? Een gevoel, dat is een sensatie. Let alsjeblieft op. Het is een sensatie, niet? Alle gevoelens zijn sensaties. Ik prik met een speld en noem maar op. Dus het is een sensatie. Wat is er mis met sensatie? Er is niets mis met sensatie, toch? Maar wanneer de sensatie plus de gedachte, verlangen wordt met zijn beelden, begint het probleem. Ik vraag me af of je dit allemaal begrijpt! Dit is waarschijnlijk te veel in een ochtend.
1:06:22 You know, this is part of meditation. You understand? This is, really, part of meditation. Not to sit under a tree and just think about something or other, or try to concentrate, or try to repeat some mantra or some words – ‘Coca Cola,’ or something or other – but this is, really, meditation, because you’re enquiring very, very, very deeply into yourself. And you can enquire very deeply only when you are really without any motive, when you are free to look. And you cannot look if you separate yourself from that which you are looking at. Then you have complete energy to look. It is only when there is no attention, that fear comes into being. You understand? When there is complete attention which is complete, total energy then there is no fear, is there? It is only the inattentive person that is afraid, not the person who is completely attentive at the moment when that feeling arises. That feeling is a part of sensation. Sensation is normal, natural. It’s like looking at a tree, looking at people, you know – sensation. But when sensation plus thought, which is desire with its images, then begins all our problems. You understand? This is simple. Right? Now, can you look at your fear – be serious, for five minutes! Can you look at your fear, whatever it is, not separate yourself from that fear, but you are that fear and, therefore, you give your total attention to that fear. Then, is there fear?

Q: No.
Weet je, dit is een onderdeel van meditatie. Snap je? Dit is echt een onderdeel van meditatie. Niet door onder een boom te zitten en aan dit of dat te denken, of je proberen te concentreren, of een mantra of wat woorden te herhalen. - 'Coca cola' of zoiets - maar dit is echt meditatie, omdat je jezelf heel, heel diepgaand onderzoekt. En je kan alleen maar diepgaand onderzoeken als je echt zonder motief bent, wanneer je vrij bent om te kijken. En je kan niet kijken als je jezelf afscheidt van dat waar je naar kijkt. Dan heb je volledige energie om te kijken. Alleen als er geen aandacht is, ontstaat die angst. Snap je dat? Als er volledige aandacht is, wat volledige, totale energie is dan is er geen angst, toch? Alleen de onoplettende persoon is bang, niet de persoon die volledig oplettend is op het moment dat dat gevoel opkomt. Dat gevoel is een onderdeel van sensatie. Sensatie is normaal, natuurlijk. Het is alsof je naar een boom kijkt, naar mensen kijkt , weet je - sensatie. Maar als er gevoel is plus de gedachte, dus verlangen met zijn beelden, dan beginnen al onze problemen. Snap je? Dit is simpel. Toch? Kun je nu naar je angst kijken? - serieus, vijf minuten lang! Kun je naar je angst kijken, wat het ook is, jezelf niet afscheiden van die angst, maar jij bent die angst en daarom je totale aandacht aan die angst geven. Is er dan angst?

V: Nee.
1:08:50 K: Then walk out of this tent without fear. Don’t say, ‘No’ and then go outside full of fears. K: Loop dan zonder angst deze tent uit. Zeg niet 'nee' om vervolgens vol angst naar buiten te gaan.
1:09:07 Do you want to ask questions about this? Q: Sir, I’d just like to ask, in the beginning you said that this was more our responsibility than yours. What did you mean by this? Or why did you say it? Wil je hier vragen over stellen?

V: Ik zou graag willen vragen, in het begin zei u dat dit meer onze verantwoordelijkheid is dan die van u. Wat bedoelde u hiermee? Of waarom zei u dat?
1:09:26 K: Sir, the word ‘responsibility’ – what does it mean to be responsible? To respond adequately, isn’t it? The word ‘responsibility’ comes from the root ‘respond,’ to respond. Now, do you respond adequately to this question of fear? Or, do you respond with all your tradition, with your culture, you follow? – all that conditioning and, therefore, which prevents you from responding fully to this question? K: Meneer, het woord 'verantwoordelijkheid' - wat betekent het om verantwoordelijk te zijn? Om adequaat te reageren, is het niet? Het woord 'verantwoordelijkheid' komt van de wortel 'antwoorden'. Antwoordt u nu adequaat op deze vraag over angst? Of reageert u met uw hele traditie, met uw cultuur, volg u het? - al die conditionering en waardoor u dus niet volledig kunt antwoorden op deze vraag?
1:10:41 As we said, this is part of meditation. You don’t know what meditation is, but this is part of it. When the mind is not afraid then only is it capable of entering into something totally different, but being afraid, to try to meditate only leads to illusion, to all kinds of deceptive experiences. So, meditation is the investigation into your consciousness, into yourself and see if there can be freedom from that, from the fear, and to understand the nature and the structure of pleasure, because we all want pleasure. To understand it, to go into it, to find out what is accurate in pleasure, what is right in pleasure – enjoyment, joy. And also to enquire into the whole problem of fear, not only your particular fear, sorrow, but the sorrow of mankind. All that is involved in meditation which is to discover the truth in yourself, to discover the truth which is a light to yourself so that you don’t follow anybody. Zoals we al zeiden, is dit onderdeel van meditatie. Je weet niet wat meditatie is, maar dit maakt er deel van uit. Wanneer de geest niet bang is, alleen dan is hij in staat iets totaal anders binnen te gaan, maar als je bang bent, leiden pogingen om te mediteren alleen tot illusie, tot allerlei misleidende ervaringen. Meditatie is dus het onderzoek naar je bewustzijn, naar jezelf en bekijken of je daar vrij van kan zijn, van de angst, en om de aard en de structuur van plezier te begrijpen, omdat we allemaal plezier willen. Om het te begrijpen, erop in te gaan, erachter te komen wat de juiste plaats van plezier is, wat er goed is in plezier - blijdschap, vreugde. En ook om het hele probleem van angst te onderzoeken, niet alleen uw specifieke angst, verdriet, maar ook het verdriet van de mensheid. Dat alles is betrokken bij meditatie oftewel, om de waarheid te ontdekken in jezelf, om de waarheid te ontdekken die een licht voor jezelf is zodat je niemand volgt.
1:12:35 That’s enough for today, isn’t it? Is that enough for today? Dat is genoeg voor vandaag, nietwaar? Is dat genoeg voor vandaag?