Krishnamurti - Plezier is een factor bij de conditionering

Krishnamurti Subtitles

BR76T2 - Plezier is een factor bij de conditionering
Tweede openbare toespraak
Brockwood Park, UK
29 augustus 1976

0:19	Mogen we verder praten over wat we gisterochtend zeiden? We zeiden hoe belangrijk het is dat er een verandering in het menselijk bewustzijn zou moeten plaatsvinden. Ik denk dat het vrij duidelijk is waarom het zo absoluut noodzakelijk en dringend is. Men kan overal ter wereld zien dat er grote wanorde heerst. - politiek, religieus, economisch en in onze sociale relaties - wat de samenleving is. Er zijn oorlogen, wreedheden, elke vorm van verdraaiing en blijkbaar heeft geen enkele religieuze persoon of groep mensen zichzelf drastisch veranderd, en zo het hele menselijke bewustzijn beïnvloed. En wat we gisteren zeiden was dat wanneer een mens veranderd, dat wil zeggen, als er een verandering plaatsvindt in de inhoud van jouw bewustzijn - dat wat jij bent - dat die verandering de hele mensheid beïnvloedt. Wat nogmaals vrij helder is en ik hoop dat je dit feit inziet dat waar er een radicale verandering is, werkelijk, niet theoretisch, niet een ideële of hypothetische verandering maar daadwerkelijke transformatie in ons bewustzijn, in jou, als mens, dan brengt die verandering een heel andere sfeer tot stand in het bewustzijn van de wereld. Ik geloof dat dit helder is, want je kunt zien hoe mensen - hoe neurotisch ook, zoals Hitler, de ene of de andere persoon - de wereld hebben beïnvloed.
3:16	Dus het is nodig, als we überhaupt serieus zijn, als we überhaupt bezorgd zijn over menselijk gedrag, menselijk welzijn en de noodzakelijkheid van die verandering, dat we samen ons bewustzijn moeten onderzoeken, dat wil zeggen, wat je bent, wat we zijn. En blijkbaar hebben maar weinigen zichzelf ingezet voor deze verandering. Ze hebben er wel over gepraat, boeken zijn erover geschreven, door zowel de psychologen, als de filosofen en de psychoanalytici. Maar in feite hebben maar enkele mensen zichzelf drastisch veranderd. Ze houden zich bezig met de uiterlijke versieringen, de franjes, de vertakkingen, maar hebben de kern van ons bestaan niet aangepakt om erachter te komen wat er zo mis is met ons, waarom we ons zo gedragen.
4:39	Dus wat we gisteren zeiden, en als we daar vandaag mee door mogen gaan, is dat er in ons bewustzijn drie belangrijke factoren zijn: angst, met alle complicaties van angst - observeer het alsjeblieft in jezelf, luister niet alleen naar mijn woorden. Beschrijving is niet wat wordt beschreven. Het woord is niet het ding. Alleen als je jezelf bekijkt door wat beschreven wordt - de beschrijving - kun je op jezelf ingaan en wat beschreven is bekijken - het feit. Dus wat we gisteren zeiden is dat er drie factoren zijn, belangrijke factoren in ons bewustzijn en dat is angst, plezier, het nastreven van plezier en groot verdriet, verdriet, wat rouw inhoudt, leed, bezorgdheid, alle vormen van neurotisch gedrag, dat zit allemaal in ons bewustzijn. En is het mogelijk dat bewustzijn te veranderen - om een diepgaande revolutie teweeg te brengen in dat bewustzijn? En als je er werkelijk om geeft kunnen we dit samen delen. Maar als je maar wat speelt met woorden en theorieën en overtuigingen en dogma's en je aansluit bij een of andere groep, een of andere goeroe, dan ben ik bang dat we maar weinig met elkaar gemeen hebben. Dus als het je interesseert, dan hadden we het gisteren over angst. We zeiden dat angst de beweging is van denken, beweging van denken in de tijd. Het is vrij simpel. Laten we het niet ingewikkelder maken. Tijd in de zin dat men bang is voor morgen of men is bang voor dingen die in het verleden zijn gebeurd en wil niet dat dit zich nogmaals herhaalt in de toekomst. Dus denken is een beweging in de tijd. Toch? En angst is onderdeel van die beweging van gedachten. Toch?
8:06	Kijk er alsjeblieft naar. We communiceren met elkaar. Communicatie betekent niet slechts de verbale betekenis delen maar de feitelijke inhoud van het woord - de betekenis van het woord - de diepgang van het woord. Dus we zijn samen aan het verkennen. We vertellen je niet wat te doen, want we zijn gewend aan deze gewoonte een ander te volgen, daarom stellen we een autoriteit aan en accepteren we vervolgens die autoriteit want in onszelf zijn we wanordelijk en vanuit die wanorde creëren we een autoriteit waarvan we hopen dat die ons zal helpen om uit onze verwarring te komen. Integendeel, zeggen wij, in zaken van de geest, de psyche, in spirituele zaken - als ik dat woord ‘spiritueel’ mag gebruiken, het is een lelijk woord geworden, maar dat maakt niet uit, we gebruiken dat woord - is er geen autoriteit, er is geen goeroe, hoewel dit land ermee overspoeld wordt en ook de westerse wereld door de goeroes uit India. Dus wij zeggen, communicatie betekent delen, samen denken, samen observeren - tezamen, niet dat de spreker iets zegt en jij het accepteert of ontkent, maar echt samen delen wat we waarnemen in onszelf.
10:25	Dus we zeiden dat denken een beweging is in tijd, in de vorm van meten, en dat angst een beweging is van het denken. Als er geen beweging van het denken is, is er geen angst. We gingen er gisteren tamelijk diep op in, en misschien kan ik er nogmaals heel kort op in gaan, dat wil zeggen, angst - de oorzaak van angst, niet de verschillende uitingen van angst, verschillende redenen van angst, maar de oorzaak van angst, die zo destructief is, die zo'n duisternis veroorzaakt, verlamming van de geest - komt die angst tot stand door het woord 'angst' of staat het los van het woord? Alsjeblieft, bekijk, onderzoek je angst op die manier, hoe we het beschrijven. Bestaat angst zonder het woord of creëert het woord ‘angst’ angst? Dat is het eerste probleem. Dan, hoe bekijk je angst? Als je zegt: 'Ik weet dat ik bang ben,' hoe weet je dat? Is je kennis gebaseerd op eerdere ervaringen van angst? Dus je kijkt naar de nieuwe angst door de ogen van het verleden en daardoor versterk je die nieuwe angst. Begrijpt u dit? Dat wil zeggen, ik ben bang voor iets wat ik heb gedaan of zou kunnen doen en dat ding heb ik 'angst' genoemd. Als ik het heb benoemd heb ik het herkend. En de erkenning ervan versterkt alleen maar het feit van angst. Is het nu mogelijk bewust te zijn van die angst, de nieuwe uitdrukking van angst, en het niet te benoemen maar te bekijken? Heeft u dit begrepen?
13:41	Is dit helder? Kunnen we vanaf dat punt doorgaan? Dat wil zeggen, om het nieuwe te bekijken of de nieuwe vorm van sensatie die we 'angst' noemen, zonder het te categoriseren, zonder het in een hokje te plaatsen en het daardoor te bekrachtigen. Dus is het mogelijk die angst te observeren zonder die te benoemen, zonder die te onderdrukken, te analyseren, ervan weg te vluchten, enkel te bekijken? En je kunt het niet bekijken als je het in een hokje hebt gezet, omdat we het dan al hebben gevangen en vastgehouden. Dus wat dan belangrijk is, is hoe je je angst observeert, hoe je ernaar kijkt. Kijk je ernaar als een entiteit los van angst? Begrijp je dit? Met andere woorden, zeg je: ‘Angst is iets anders dan ik’ of is het een feit dat jij die angst bent? Toch? Alsjeblieft, het is heel belangrijk dit te snappen want het hele onderzoek hangt hiervan af: hoe je observeert. Observeer je als een aparte entiteit - de waarnemer - en kijk je naar de angst, wat het waargenomene is, wat iets anders is, iets wat los staat van jou? Als het los staat van jou dan is er een kloof, is er een interval. Dan probeer je het te onderdrukken, je probeert het te beheersen, je probeert ervan weg te vluchten, het te analyseren - en dus is er een constante strijd gaande. Waar verdeeldheid is, moet conflict zijn, zoals bij nationaliteiten, bij elk klassenverschil, enzovoort. Waar er dan ook verschil is, tussen de katholiek, protestant, hindoe, moslim - wat dan ook - moet er conflict zijn, strijd, pijn.
16:50	Je moet dus heel zorgvuldig uitzoeken waarom deze verdeeldheid bestaat. Is het een illusie of is het een realiteit? Zoals boosheid, die staat niet los van jou - als je zegt: ‘Ik ben boos,' ben je boosheid, die is een deel van jou. Maar als je bang bent is dat niet een deel van jou. Je zegt: Ik ga er iets aan doen.’ Dus je hebt een verdeling gemaakt en daardoor een conflict. Terwijl, wanneer je angst waarneemt, ben jij die angst, het is deel van jou, dus de waarnemer is het verleden. Begrijp dit alsjeblieft door en door. De waarnemer is het verleden. Hij heeft veel kennis vergaard, ervaring opgedaan en met dat geheugen kijkt hij. Dus het verleden ontmoet het heden en zegt: 'Ik ben anders dan het heden,' terwijl de waarnemer het waargenomene is. Toch? Alsjeblieft, begrijp dit. De denker is de gedachte. Er is geen denker zonder gedachte. De ervaarder is de ervaring. Toch?
18:41	Laten we er nog wat meer naar kijken. Dat wil zeggen, wanneer je iets ervaart, dan moet je het herkennen, anders is het geen ervaring. Toch? Dus herkenning betekent dat je het al weet, dus het is niets nieuws. De ervaarder is dus de ervaring. Zoals wanneer je naar de psychoanalyticus gaat of wanneer je jezelf analyseert - de analyticus is de geanalyseerde. Toch? Zie dit helder. In hemelsnaam... Snap je? Als je dit basisprincipe eenmaal begrijpt, dan kunnen we veel dieper gaan. Oftewel, je elimineert conflict volledig - zowel innerlijk als in de buitenwereld. Toch? Dus wanneer je angst observeert, doe je het dan als afzonderlijk persoon en angst maakt daar geen deel van uit en daarom ben je ermee in conflict? Maar wanneer de denker de gedachte is, de waarnemer het waargenomene, wat gebeurt er dan? Begrijp je mijn vraag nu? Dan heb je conflict volledig geëlimineerd. Daardoor heb je de energie, de aandacht om aan dat feit te besteden - aan dat wat je 'angst' noemt. Het is alleen wanneer je niet oplet dat angst doorgaat. Toch? Is dit enigszins helder?
20:51	Dus dit is waar we het gisteren over hadden - het duurde anderhalf uur - we proberen het samen te vatten in een paar minuten.
21:03	Dus we moeten doorgaan met een andere factor en die is zoals we zeiden, dat in het menselijk bewustzijn, dat zo beperkt is, zo geconditioneerd door deze drie factoren: angst, plezier, verdriet - het is daardoor zo beperkt en de inhoud van het bewustzijn is bewustzijn, of niet? Het huis is wat erin staat. Dus ons bewustzijn heeft deze drie basisfactoren en tenzij we deze basisfactoren begrijpen en eraan voorbijgaan is ons bewustzijn beperkt, geconditioneerd door deze drie factoren en daarom kan er geen radicale verandering plaatsvinden. Het gaat ons dus om de drastische verandering, niet om het wegsnijden van de randverschijnselen van het leven, maar om de diepe problemen waarmee de mens wordt geconfronteerd, en om die drastisch te veranderen. Dus we gaan nu praten over plezier, dat een van de grootste factoren in ons leven is. We zeggen niet dat het wel of niet juist is, goed of slecht, we kijken ernaar, we zijn aan het ontdekken wat de inhoud van plezier is, waarom mensen, overal ter wereld, plezier in verschillende vormen hebben nagestreefd, plezier door religie - eigenlijk, wanneer je zoekt naar dat wat je 'God' noemt, dan is dat uiteindelijk plezier. Plezier in meerdere vormen - seksueel plezier, plezier van bezit hebben, plezier van gehechtheid, waarin angst is betrokken - maar we zullen daar zo op ingaan - plezier in prestatie, in succes, plezier in arrogantie, plezier in het hebben van een geweldige reputatie. Dus er zijn deze buitengewone vormen van gecompliceerd plezier. Waarom streven mensen dit na? Dat is niet alleen zo in de moderne tijd maar ook al in de oudheid, dit is een van de belangrijkste factoren geweest. En religies hebben wereldwijd gezegd - georganiseerde religie, die is gebaseerd op autoriteit, geloof, bijgeloof en dergelijke - georganiseerde religies hebben gezegd dat je plezier moet verbannen, wat verlangen is, want, zeiden ze, wanneer je plezier zoekt dan kan je God niet vinden, of dan kan je God niet dienen. En dus zeggen wij, laten we het onderzoeken, het niet ontkennen of accepteren of zeggen: 'Wat is daar mis mee, waarom zou ik geen plezier zoeken?' maar we proberen de hele constructie en de aard van plezier te onderzoeken - als je daartoe bereid bent. Als plezier het allerbelangrijkste voor je is, onderzoek het dan niet, omdat het een hoop dingen gaat vernietigen. Zoals we gisteren ook al zeiden, om plezier grondig te begrijpen, wat de betekenis ervan is, de waarde, moeten we nauwkeurig onderzoeken wat denken is, omdat een deel van plezier denken is, fantaseren, voorstellingen maken, beelden. Snap je? We moeten dus heel diep ingaan op de vraag, als je dat wilt, op het probleem of vraagstuk ingaan van wat denken is.
26:11	Zoals we ook al gisteren zeiden, dit is een onderdeel van meditatie, het onderzoeken en begrijpen van angst, het onderzoeken en begrijpen van plezier en het einde van leed is onderdeel van meditatie. Niet het herhalen van een of andere mantra, zittend in een hoekje en opgaan in een soort onzinnig visioen, maar dit is de basis - zie dit, alsjeblieft - dit is de basis van meditatie. als je niet diepgeworteld bent in die basis, dan is je meditatie gedoemd tot illusies te leiden - zinloos. Dus we gaan nu samen onderzoeken wat denken is. Omdat onze hele structuur, al onze actie, al onze overtuigingen, al onze religies - ook al zeggen ze, het zijn openbaringen - en dergelijke, in wezen zijn gebaseerd op denken. Toch? Dat kun je onmogelijk ontkennen. Dus we gaan eerst kijken, voordat we onderzoeken wat plezier is moeten we eerst kijken naar wat denken is. Accepteer alsjeblieft niet wat ik zeg, wat de spreker zegt, kijk naar je eigen proces van denken. Wat is denken - niet aan iets denken, maar het denken zelf, per se. Wat is denken?
28:19	Is er een denken zonder het woord, zonder het symbool, zonder een voorstelling, zonder een beeld? Snap je? Heb je ooit gedacht zonder woorden of is het woord gerelateerd aan denken? En als het woord gerelateerd is aan denken, dan wordt het woord enorm belangrijk en dat is het in ons leven. Wanneer je het woord 'God' noemt, vind er op een of andere manier een buitengewone verandering plaats. En als je zegt: 'Er is geen God, God is dood', beangstigt dat je. Dus we zijn verslaafd aan woorden. 'Ik ben een Engelsman' - onmiddellijk is er een zeker gevoel van aanzien, of een hindoe - wat het ook is. Dus zoals we zeiden, is denken de beweging van het afmeten, wat tijd inhoudt, van het verleden, door het heden, gewijzigd naar de toekomst. Dat is de hele beweging van denken. Het denken komt dan voort uit ervaring, kennis als herinnering, die wordt opgeslagen in de hersenen, dat is duidelijk. Dus alsjeblieft, dit is erg belangrijk omdat we nu gaan bespreken wat de dood is. Dus je moet echt begrijpen dat denken een beweging is. Beweging betekent tijd - van hier naar daar, wat was naar wat zal zijn - enzovoort en enzovoort - het ideale en het werkelijke. Dit alles is de beweging van tijd, wat denken is. Gedachten worden opgeslagen in de hersenen, in de cellen - ik ben geen expert, ik heb mezelf gewoon bekeken.
31:15	Nu, hier ontstaat een zeer interessant probleem, als we erop in kunnen gaan, en dat is: kan tijd stoppen? Niet de chronologische tijd, wanneer je een trein of bus pakt - haar het niet door elkaar, want dan mis je je bus. We zeggen of vragen, kan tijd stoppen? Kan de beweging van het denken tot een einde komen? Dat wil zeggen, het kan. Ik zal het laten zien als je er op ingaat. Het verleden dat je hele geheugen is, ervaringen, herinneringen, tradities, al de rest - het verleden waarin we leven, waar we uit bestaan - die beweging ontmoet het heden, en eindigt daar. Wat wij doen is het verleden ontmoeten, het aanpassen en doorgaan, we geven er dus de hele tijd continuïteit aan. Heeft u dit begrepen? Ik heb een probleem - seksueel, welk probleem dan ook. Ik denk erover na, pak het aan en beëindig het. Dit maakt dus deel uit van meditatie, wat we zullen bespreken als we het hebben over meditatie want het is heel belangrijk om uit te vinden of psychologische tijd kan stoppen. Want alleen na dat wat eindigt kan er iets nieuws plaatsvinden, niet als er een constante continuïteit is. Dan is het louter mechanisch. Ik ga daar nu niet op in want we komen er later wel op terug.
33:57	Dus zoals we zeiden is denken een beweging van tijd en afmeten en het is opgeslagen in het brein. Dat is ons denkproces. Dus het denken is dat. Wat is nu plezier? Wat is het verschil tussen plezier, genot, vreugde en, heel af en toe in het menselijk leven, extase? Niet hysterie, maar extase. Er zijn dus deze factoren: extase, vreugde, genot en plezier. Vier verschillende factoren in dit zogenaamde plezier. Wat is plezier? Is er plezier op het moment zelf, in die seconde of komt plezier erna? Volg je dit alles? Alsjeblieft, ga hier met mij op in, een klein beetje. Je bent hopelijk niet moe deze morgen of wel? Nee, mooi. We vragen ons af of plezier op dit moment is of is het erna? Jullie horen het misschien maar er zijn daar ook een hoop mensen. Ik ben blij dat jullie geduld hebben.
36:34	We hadden het over plezier. En het is, denk ik, heel belangrijk om te begrijpen wat een grote rol dit speelt in ons leven, en we hebben het geaccepteerd als iets natuurlijks en het nooit echt grondig onderzocht. We zeiden dat denken een beweging is in tijd en afmeten. En we vragen ons af wat plezier eigenlijk is. Beseffen we dat sentiment of dat gevoel op het moment van de ervaring, de perceptie, de waarneming, of komt het een moment erna? Begrijp je mijn vraag? Als het een moment erna komt, dan is het de beweging van gedachten. Maar op het moment dat je iets geweldig moois ziet - de zonsopgang, een mooie boom in een veld of een prachtig gezicht - op dat moment van perceptie is er geen plezier, er is slechts perceptie. Maar een paar seconden later begint het geheugen te werken. Dat wil zeggen, het denken zegt: 'Ik moet er meer van hebben.' Dus op het moment zelf vindt er geen registratie plaats. Alsjeblieft, dit is belangrijk te begrijpen. Op het moment van elke handeling die we als plezierig beschouwen, op dat moment vindt er geen registratie plaats in de geest... in het brein überhaupt. De registratie vindt plaats wanneer het denken zegt: 'Ik moet meer hebben.' Heb je dit niet bij jezelf waargenomen? Dus het is alleen wanneer het denken het overneemt, dat het registratieproces plaatsvindt in het brein. Toch? En dus streeft het denken het na - in beelden, in verlangen, in beelden enzovoort. Dus op het moment van het werkelijke voorval, het feitelijke gebeuren, registreert het brein helemaal niet.
40:03	Dit is heel belangrijk om te begrijpen omdat de functie van het brein registreren is, en het wil registreren omdat dat registreren veiligheid biedt. Toch? En het brein kan alleen perfect opereren wanneer het veilig is, hetzij in neurotische handeling of een neurotisch geloof, daarin zit veiligheid. Er vindt dus registratie plaats om veilig te zijn of het plezier van dat voorval te laten voortduren Plezier is dus niet aanwezig op het moment van handelen, op het moment van perceptie, het vindt pas daarna plaats. Dus kan er daarna geen registratie plaatsvinden, maar alleen perceptie en geen voortgang van dat wat je 'plezier' noemt? Begrijp je wat ik zeg? Is dit enigszins helder? Wacht eventjes. Je ziet een berg, met sneeuw bedekt, prachtige aanblik, waardig, stabiel, volhardend - iets buitengewoons om te zien, Dan worden al je gedachten door schoonheid en grootsheid van die berg opgeslokt. Hij is zo geweldig dat je er in opgaat. Maar een seconde later vindt er registratie plaats - wat was dat geweldig! De registratie en de uitdrukking in woorden: ‘Wat is dat geweldig’ is de beweging van het denken. Plezier is dus de voortzetting van wat er is gebeurd. Dit is heel eenvoudig. Seksueel komt het altijd na de waarneming.
42:49	Nu zeggen we, kan er enkel een waarneming zijn en niet de beweging van het denken dat zich bemoeit met die waarneming? Heb je dit ooit in je leven geprobeerd? Om iets moois te zien, het waar te nemen en daar te beëindigen, het niet door het denken te laten overnemen en na te streven, door middel van beelden, door middel van verlangen en dergelijke? Dus om de volledige betekenis van plezier te kunnen begrijpen moet je niet alleen het denken onderzoeken, maar ook het verlangen. Je moet het verlangen begrijpen. Nogmaals, religies hebben gezegd: 'Wis verlangen uit, beheers verlangen, wees zonder verlangen.' Ik weet niet of je weleens in een klooster bent geweest, de priesters hebt bekeken, met ze hebt gepraat, en dan zal je deze angst voor verlangen zien omdat verlangen moet worden uitgedrukt, anders wordt het een vurige vlam van binnen. Dus je moet begrijpen wat verlangen is.
44:32	Wat is verlangen? Wanneer deze vraag je gesteld wordt, wat is dan je innerlijke reactie op die vraag - wat is verlangen? Waarschijnlijk heb je dat nooit gevraagd. Als je het vraagt, wat is het dan? Het is duidelijk een sensatie, het begin ervan, sensatie: iets moois zien, een jurk, een auto, een vrouw, een man, wat het ook mag zijn - zien, perceptie, dan contact, gevoel, dan komt de gedachte. Dat wil zeggen, sensatie, plus gedachte is gelijk aan verlangen. Verlangen creëert dan het beeld. Toch? Dit is simpel. Gevoel, gedachte, verlangen en het beeld dat dat verlangen creëert. Ik heb een man gekend die een beetje suiker opzij legde voor de vliegen wanneer hij aan het eten was.
46:31	Dus denken is een reactie op herinnering en als er geen herinnering was dan zou er wanorde zijn. Toch? Natuurlijk. Herinnering is nodig om in het dagelijks leven te kunnen functioneren: technologisch, educatief, lezen, een taal leren, autorijden enzovoort. Geheugen en de herinnering opgeslagen in de hersenen zijn noodzakelijk, maar de wanorde ontstaat wanneer er geen orde is in de structuur van het geheugen. Ik begin iets nieuws te ontdekken!
47:35	Dat wil zeggen, je ziet dat geheugen in de vorm van kennis nodig is - een taal leren enzovoort - maar psychologisch gezien wordt het geheugen wanordelijk, omdat het geheugen mechanisch is. Toch? Dus onze relatie met een ander, als die mechanisch is, want dat is het geheugen - dan is er geen relatie. Ik vraag me af of je dit ziet. Daardoor is er geen orde in relaties. Toch? Je moet dus op de hoogte zijn van deze wanorde en orde. Wanorde vindt plaats in relatie wanneer het geheugen handelt. Ik vraag me af of je dit punt begrijpt. Je bent mijn vrouw, of mijn man. We wonen al een tijd samen - seks, ergernis, jaloezie, strijd, irritatie, zeuren, bezit en alle spanningen van een relatie. Dat is wanorde. Toch? Zie alstublieft dat dat wanorde is want we opereren vanuit het geheugen en daarom wordt het geheugen, dat mechanisch is in een relatie, in een menselijke relatie, wanorde. Ah, begrepen? Heb je het? Dat wil zeggen, geheugen is essentieel op een bepaald niveau, een bepaald gebied, maar wanneer er de werking van het geheugen is in menselijke relaties brengt dat wanorde.
50:14	Bekijk het van iets dichterbij. Dat wil zeggen, in onze relaties met elkaar maken we een beeld van elkaar, en de relatie is tussen deze twee beelden. Deze beelden zijn mechanisch. Ze worden door het denken in elkaar gezet als herinnering - je hebt gisteren dit gedaan, Ik zei je dat, etc., etc. - geheugen, dat mechanisch is. Dus wanneer in relaties, in menselijke relaties mechanische actie plaatsvindt is er onvermjidelijk wanorde, en daarom is er zo'n spanning in onze relatie met elkaar. Toch?
51:22	Orde is dus noodzakelijk voor de hersenen om goed en efficiënt te functioneren. Als er orde is zijn de hersenen in rust, ze hoeft niet te werken om orde te scheppen. Toch? Dat is wat er gebeurt als we slapen - het geheugen probeert orde te scheppen. Als er zoveel wanorde is om ons heen, in onszelf, dan zegt een deel van het brein: 'In godsnaam, laat mij orde op zaken stellen in al deze rotzooi.' Dus het schept orde in de mechanische activiteit van het leven: naar kantoor gaan, werken, dat alles, of de fabriek, enzovoort. Maar het probeert ook orde te scheppen in onze relaties door een beeld te maken van jou, van haar, en hoopt daardoor een ordelijk leven te verkrijgen, wat mechanisch is. Ik vraag me af of je dit helder ziet. Daarom is er altijd strijd tussen man en vrouw. Dat wil zeggen, in alle relaties, niet alleen tussen man en vrouw, in alle relaties. Als we de relatie reduceren tot een mechanisch proces, is er onvermijdelijk wanorde. Toch? Dit is een feit. Nu, om het feit te observeren. Toch? Hoe bekijk je dat feit? Is het feit anders dan jij? Dus je bent het feit. Dus je bent het beeld. U heeft wellicht een hoop beelden - als je naar kantoor gaat heb je daar een beeld, als je werkt in een fabriek, een ander beeld, als je secretaresse bent weer een beeld - enzovoort in je relaties - we hebben tientallen beelden, maskers. En dus creëren deze beelden voortdurend wanorde. Ik ben een katholiek, jij bent een protestant. Wanorde - wat een beeld is, samengesteld door het denken, denken dat geconditioneerd is, geleerd heeft om katholiek te zijn - of protestant of ongelovig, communist, enzovoort.
54:07	Er moet dus orde zijn in het leven in onze relaties, daarom moet je het proces van verlangen begrijpen. Zie hoe complex het allemaal is - maar het is heel eenvoudig, als je er eenmaal de oorzaak van begrijpt. Er is de wanorde van mechanische relaties en orde in mechanische levensprocessen en daarom moet je verlangen begrijpen. Verlangen is, zeiden we, gevoel plus gedachte - met zijn beelden. En plezier is de beweging van het denken, dat zich niet bewust is van de hele structuur van plezier. Waar plezier is, moet ook angst zijn. Ik vraag me af of je dit begrijpt. Is het niet? Het zijn twee kanten van dezelfde medaille. Als je plezier nastreeft, jaag je ook angst na. Toch? Zie je dat? Nee? O,mijn God!
55:43	We zeggen niet dat je geen plezier zou mogen nastreven, maar zie de implicaties ervan. Ik zoek plezier en als ik het niet heb, ben ik geïrriteerd, voel ik me gefrustreerd, boos - wat dan angst zaait. Dus ze gaan altijd samen, angst en plezier. Toch? Het denken is dus de beweging die beide doet ontstaan. Begrijp je het nu? Als ik niet aan morgen zou denken, zou ik niet bang zijn, toch? Op het moment van een gebeurtenis, gevaar, is er geen angst. Het is pas daarna. Het ‘na’ is de beweging van het denken. Zie je, dit is erg belangrijk. Kan het brein helemaal niet registreren en zo beweging aan het denken geven? Ik zal het uitleggen, maar kijk ernaar. Je ziet een zonsondergang. Ik neem dat als het meest simpele, hoewel het wat afgezaagd is, maar het maakt niet uit. Je kijkt naar een zonsondergang. Op dat moment van waarneming, de schoonheid, de kleur, snap je, het geheel - is er geen registratie, er is slechts de waarneming van een verbazingwekkende aanblik. Zo is het toch? Dan komt de gedachte en zegt: 'Wat was dat geweldig, Ik moet er een gedicht over schrijven, ik moet het in mijn brief aan mijn vriend schrijven, of schilderen, verwoorden, ’ allemaal de beweging van het denken. Nu, om de zonsondergang te observeren en er helemaal niet aan te denken, dat vereist grote aandacht, om de beweging van het denken niet toe te laten, wat het nastreven van plezier is. Heb je hier iets van begrepen? Doe het! Je zult ontdekken hoe buitengewoon dit is, dat het brein dat gewend is te registreren - en het is noodzakelijk dat het registreert, om op een bepaald gebied mechanische orde aan te brengen - maar wanneer het registreert en nastreeft wat het heeft geregistreerd, dan is plezier de continuering ervan, wat ook angst voortbrengt. Snap je het? Dus kunt u alleen observeren, zonder het te registreren? Begrijpt u mijn vraag nu?
59:17	V: Maar... Het is heel moeilijk om te doen omdat...
59:22	K: Ik heb het gezegd, meneer. Snapt u het, zeg het dan niet in uw woorden. Probeer het te volgen, anders zult het onder woorden brengen en dan wordt het uw... u zou het kunnen verdraaien. Dus luister gewoon, alstublieft. Ik ben me ervan bewust dat ik bang ben, psychologisch. En dan dat feit op dat moment niet registreren, wat een enorme alertheid vereist, begrijpt u? Is het niet? Anders functioneer je mechanisch. ‘Ik ben bang, ik moet het beheersen, ik moet ervoor wegrennen’ - al de rest. Maar wanneer je observeert, is het dan mogelijk om tijdens die waarneming helemaal niet te registreren? Ik zie een mooi gezicht - observeer het. Dat is alles! Maar dat doen we niet. Alle mechanische gewoonten, het hele gedachteproces komt erbij kijken. Dit vereist - zoals ik al zei - veel aandacht, wat zijn eigen discipline meebrengt, zodat de hersenen vrij zijn om alleen te observeren en niet mechanisch te handelen. Zie je het punt?
1:01:13	Dit alles is geen analyseproces. Voor mij is analyse tijdverspilling, of het nu om psychoanalyse gaat of om wat dan ook. Het is tijdverspilling, want de analyticus is de geanalyseerde. Kunt u nu de totaliteit van plezier in één oogopslag zien - de hele structuur ervan? Begrijpt u mijn vraag? We hebben gezegd: wat is plezier, dat hebben we al doorlopen. Toch? Plezier is de beweging van denken nadat die werkelijkheid al voorbij is. Toch? Dat zeiden we. Dat is de beweging van plezier en het nastreven ervan. Nu, wat is verlangen - en de hele beweging van het denken. Toch? Beweging van het denken, verlangen, het feitelijke gebeuren van het voorval en vervolgens de continuïteit die eraan gegeven wordt door het denken. Kun je de structuur van plezier in zijn totaliteit zien? Niet beetje bij beetje. Begrijpt u mijn vraag? Ik vraag het me af. Om iets volledig te aanschouwen, iets volledig zien betekent dat je geen richting uit wilt gaan. Ik vraag me af of je dit ziet? Als je naar een kaart kijkt en je hebt een bepaalde plek waar je naar toe wilt gaan, wat een richting is, dan kijk je niet naar de rest, je gaat van hier naar Bramdean, naar Londen, enzovoort, dan is het klaar. Dus de hele kaart bekijken is enkel mogelijk wanneer je geen richting hebt. Richting betekent motief. Ik vraag me af of je het snapt.
1:03:29	Dus het zien van de totaliteit en de aard en de structuur van plezier, wat denken is, verlangen en de beweging van denken na het gebeuren - de totaliteit ervan zien. Als je de totaliteit ziet, dan kun je het in detail beschrijven, maar de beschrijving in detail geeft je niet het hele plaatje. Ik vraag me af of je het snapt. Dus om iets totaal te zien - uw vrouw, uw man, uw politici, het geheel ervan - is alleen mogelijk wanneer er geen motief is dat de richting aangeeft. Heb je het? Dus plezier is de beweging van het denken, wat totaal verschilt van dat wat plezierig is. U geniet. Bijvoorbeeld, als je van eten houdt, dan geniet je van eten, maar de gedachte komt op en zegt: 'Ik moet morgen hetzelfde soort eten hebben.' Dan begint de gewoonte. Dan het stoppen van de gewoonte, waarover het denken zegt: 'Ik moet ermee stoppen', dus het hele conflict begint. Terwijl, als je van eten houdt, proef het, geniet ervan en beëindig het daar. Begrijp je het? Dat je niet zegt: ‘Ik moet het morgen of vanavond weer hebben. ’ Dus kijk op dezelfde manier naar je vrouw, je man, naar alles om je heen, zonder het te registreren en er daardoor continuïteit aan te geven. Dan geeft dat de hersenen een enorme vrijheid. Je hebt orde gevestigd waar het ordelijk zou moeten zijn en je hebt alle wanorde in de relatie uit de weg geruimd want dan is er geen voorstelling, er is geen beeld tussen jou en haar of tussen jou en een ander. Heeft u het? Mooi!
1:06:10	Dat is genoeg voor vandaag, vind je niet?