Krishnamurti Subtitles home


BR78D2 - Kan men leren via samenwerking?
2de Publieke Dialoog
Brockwood Park, Engeland
31 august 1978



0:44 K: What shall we talk about this morning, talk over together? K: Waar zullen we deze ochtend samen over spreken?
0:49 Q: May I please request you to say something about the energy of consciousness? The energies. Q: Mag ik u verzoeken iets te zeggen over de energie van het bewustzijn? De energieën.
0:58 K: Would you talk over together the energy that you talk about. K: Wil je dat we samen spreken over de energie waar je over praat.
1:07 Q: I feel after Tuesday's discussion that there is some confusion over the word 'observation' in as much as what we generally call observation is in fact commentary after the fact and not observation at all. Q: Ik voel na het overleg van woensdag dat er enige verwarring is over het woord "observatie" in veel wat we in het algemeen observeren noemen is in werkelijkheid commentaar op het feit en totaal geen observatie.
1:28 K: What do you mean by observation. We generally observe after the event and not observe as it is taking place is that what you mean sir?

Q: Yes.
K: Wat bedoel je met observeren. We observeren gewoonlijk na een gebeurtenis. en nemen niet waar als het plaats vindt is dat wat je bedoelt meneer?

Q: Ja
1:41 K: Any other? Madame? K: Iemand anders? Mevrouw?
1:46 Q: Could you speak about learning and what is learning, what is relationship? And can one learn about oneself through relationship? Q: Kunt u over het leren spreken en wat is leren, wat is relatie? En kan men over zichzelf leren door middel van relatie?
2:00 K: Can one learn about oneself through self-observation. K: Kan je over jezelf leren door middel van zelf-observatie.
2:09 Q: And relationship with others. Q: En in relatie met anderen.
2:11 K: Can one learn through relationship with others about oneself. That's what that is the question. K: Kan men door middel van de relatie met anderen leren over zichzelf. Dat is de vraag.
2:21 Q: Yes sir. Q: Ja Meneer.
2:22 Q: Sir, could we talk about emptiness, please. Q: Sir, kunnen we over leegte praten, alstublieft.
2:24 K: Just a minute. K: Een moment.
2:25 Q: You have said that silence is the one fact. I wonder if you could enlarge on that. Q: U hebt gezegd dat stilte een feit is. Ik vraag me af hoe je dit zou kunnen verdiepen.
2:32 K: Silence is a fact and could we go into it, enlarge it and see the depth of it, the meaning of it. K: Stilte is een feit en kunnen we er in gaan, het verdiepen en de diepte ervan zien, de betekenis ervan.
2:46 Q: Could you go into emptiness please? Q: Kunt u ingaan op die leegte s.v.p?
2:49 K: Could we go over together talk about that which you have said about emptiness. K: Kunnen we dat samen doen praten over dat wat je hebt gezegd over de leegte.
3:03 Q: Can we continue the question of registration whether one should register or not. Q: Kunnen we doorgaan met de vraag over het registreren of men moet registreren of niet.
3:08 K: Oh. The question of registration whether one should register or not. I wonder if you were here the other day, sir I think we discussed it two days ago or the day before and I hope you will not mind if we don't go into it because we went into it pretty thoroughly. Q; I wonder, could we talk about the energy of violence. K: Oh. De kwestie van het opslaan of men moet opslaan of niet. Ik vraag me af of je hier de vorige dag was, meneer Ik denk dat we het twee dagen geleden bespraken of de dag ervoor en ik hoop dat je het niet erg vindt als we er niet op in gaan, want we hebben het uitvoerig besproken.

Q: Ik vraag me af, kunnen we praten over de energie van het geweld.
3:36 K: Talk about energy of violence. K: Praten over energie van geweld.
3:41 Q: (In French) Q: (In Frans)
3:54 K: Disorder. Can one be aware of oneself at the same time observe one's disorder? K: Verwarring. Kan men bewust zijn van zichzelf tegelijkertijd iemands wanorde observeren?
4:02 Q: Can one be one with fear and so on and at the same time observe it. Q: Kan men één zijn met angst, enzovoort en tegelijkertijd het observeren.
4:08 K: That's it sir. K: Dat is de vraag meneer.
4:10 Q: If we shouldn't discipline and shouldn't make an effort but we should work on ourselves. I don't understand not to discipline and not to make the effort but still be working on ourselves. Can you make that more clear? Q: Als we geen discipline hadden en geen inspanning leverden maar we aan onszelf zouden moeten werken. Ik begrijp niet hoe dit zonder discipline kan en geen inspanning leveren maar toch aan onszelf werken. Kunt u dat duidelijker maken?
4:26 K: Can you talk over together about effort and discipline and without effort can one observe oneself. K: Kun je samen praten over over inzet en discipline en kan men zonder moeite zichzelf observeren.
4:41 Now just a minute, please: we have had so many questions. I don't know of whom you are asking these questions because we are asking these questions of ourselves and trying to find a solution, an answer. So these are the questions: energy can one learn about oneself through relationship and also what do you mean by that word 'learn' can one learn about oneself through relationship and what do you mean by learning. The other is, talk about emptiness, silence. I think that is about all.

Q: Violence.
Nu een ogenblik, s.v.p.: er zijn zoveel vragen gesteld. Ik weet niet aan wie jullie deze vragen stellen omdat we deze vragen vanuit onszelf stellen en proberen een oplossing te vinden, een antwoord. Dit zijn dus de vragen: energie kan men leren over jezelf door middel van de relatie en ook wat bedoel je met dat woord "leren" kan men door middel van de relatie over zichzelf leren en wat bedoel je met leren. De andere vragen zijn: praten over leegte, stilte. Ik denk dat dit ongeveer alles is.

Q: Geweld.
5:45 K: And that lady points out can one observe oneself in action and that lady put a question, which is effort and discipline seem to go together and you apparently point out a different way of observing, acting. So which of these questions shall we take? K: En die dame wijst erop dat je jezelf in actie kunt obsereren en die dame stelt een vraag, die luidt dat inzet en discipline samen schijnen te gaan en u blijkbaar wijst op een andere manier van waarnemen, handelen. Dus welke van deze vragen zullen we nemen?
6:18 Q: The last question: you also point out that you must do it. It seems like a contradiction.

K: Contradiction. You also say you must do it, that is, test it out. Test it out, test out what is being said in one's own life and not depend on somebody else. Now which of these questions shall we talk about?
Q: De laatste vraag: u wijst erop dat je dat moet doen. Het lijkt een contradictie.

K: Tegenspraak. U zegt ook dat je het moet doen, dat is, het uittesten. Test het uit, test uit wat er gezegd wordt in je eigen leven en wees niet afhankelijk van iemand anders. Nu over welke van deze vragen zullen we het hebben?
6:45 Q: Learning and relationship. (Laughter) Q: Leren en relatie.
6:50 K: Learning and can one learn about oneself through relationship. Now which of these questions would you like to talk over together? K: Leren en kan men leren over jezelf door middel van de relatie. Nu over welke van deze vragen zou je graag samen willen praten?
7:03 Q: Energy.

Q: Silence and emptiness.
Q: Energie.

Q: Stilte en leegte.
7:07 Q: Silence and energy. Q: Stilte en energie.
7:08 K: Silence, emptiness, relationship all right, I think we can bring it all together in talking over this question of what is learning and can one learn about oneself in any kind of relationship and perhaps if we could go into that rather deeply we might be able to answer these several questions about energy, silence, discipline and effort and can one observe without any effort and discipline and is it possible to be aware at the same time when one is acting, conscious? Right? And silence and so on. Can we bring all this into this one question which has been put: what is learning and can one learn through relationship? Can we go into that and bring all the other factors into it? May we?

Q: Yes.
K: Stilte, leegte, relatie goed, ik denk dat we dit allemaal samen kunnen voegen al pratend over deze vraag, van "wat is leren" en kan men over zichzelf leren in elke vorm van relatie en misschien wanneer we hier dieper op ingaan we misschien in staat zijn deze verschillende vragen te beantwoorden over energie, stilte, discipline en inspanning en kan men observeren zonder enige inspanning en discipline en is het mogelijk bewust gewaar te zijn.. op hetzelfde moment als dat men handelt? Ja? En stilte, enzovoort. Kunnen we dit allemaal samenvatten in de vraag welke gesteld werd: "Wat is leren, en kan men leren door een relatie?" Kunnen we hier op ingaan en al de andere factoren er aan toevoegen? Mogen wij?

Q: Ja.
8:21 K: All right. What do we mean by learning? I think this is a fairly important question if we could go into it rather slowly and carefully. We learn from books we learn from parents, colleges, universities and so on and also we learn through experience. We learn through various forms of events which all become knowledge. Right? That is fairly clear: that we gather information, experience and various forms of events and incidents that happen in our life and from all these we accumulate knowledge and from that knowledge we act. Right? That is one way of learning. K: In orde. Wat bedoelen we met leren? Ik denk dat dit een heel belangrijke vraag is wanneer we er bedachtzaam en voorzichtig op in kunnen gaan. We leren uit boeken we leren van ouders, scholen, universiteiten en ga zo maar door. en ook leren wij door ervaring. We leren door verschillende vormen van gebeurtenissen die allemaal kennis worden. Ja? Dat is vrij duidelijk: dat we informatie verzamelen, ervaring en diverse vormen van gebeurtenissen en incidenten die in ons leven gebeuren en van al dit stapelen we kennis op en vanuit die kennis, handelen we. Duidelijk? Dat is een manier van leren.
9:31 Is there another way of learning at all? That is what we are We know the ordinary way of learning. Is there another way of learning? Because the ordinary way of learning the implications of learning in the ordinary way is to accumulate knowledge and act according to that knowledge therefore that learning helps us to become more and more mechanical. I don't know if you follow all this. May I go on with it? This is not a talk by me. We are sharing this thing together. So, please, I can go into it but you will also have to join in in the investigation of what we mean by learning. So it is your responsibility too not just mine, talking about it. Is er eigenlijk nog een andere manier van leren? Dat is wat we zijn we kennen de gewone manier van leren. Is er een andere manier van leren? Omdat de gewone manier van leren de gevolgen van leren op de gewone manier is verzamelen van kennis en handelen op basis van die kennis daarom helpt dat leren ons om meer en meer mechanisch te worden. Ik weet niet of je dit helemaal volgt. Mag ik er verder mee gaan? Dit is niet een lezing van mij. We delen dit alles samen. Alsjeblieft, ik kan doorgaan, maar jullie zullen ook mee moeten doen in het onderzoek naar wat we bedoelen met leren. Dus het is ook jullie verantwoordelijkheid om er over te praten.
10:35 The ordinary everyday form of learning is to accumulate through experience, events and accidents and so on, a great deal of knowledge and that knowledge is always the past. There is no future knowledge. Right? And if we act according to that knowledge it must be action based on the past based on knowledge and that knowledge can be expanded infinitely or to a certain extent, but it will always be limited it will always become a routine, mechanical. So we are asking if there is another way of learning. Learning through accumulation of knowledge and acting according to the accumulation of knowledge you understand? - acting and acquiring knowledge from that action or having acquired knowledge through various forms, act from that. You follow? Do you understand? Am I making myself clear?

Q: Yes.
De gewone alledaagse vorm van leren is opstapelen door ervaring, gebeurtenissen en ongevallen en zo verder, een grote hoeveelheid van kennis en die kennis is altijd het verleden. Er is geen kennis van de toekomst. Akkoord? En als we handelen volgens die kennis moet het actie zijn, gebaseerd op het verleden op basis van kennis en die kennis kan oneindig uitgebreid zijn of tot een zekere hoogte, maar het zal altijd beperkt zijn. Het zal altijd een routine worden, mechanisch. Dus we vragen of er een andere manier van leren is. Leren door opeenstapeling van kennis ik bedoel Handelen volgens de verzamelde kennis Handelen en kennis verwerven vanuit die actie of kennis verworven te hebben via diverse vormen en van daaruit handelen. Volg je dit? Begrijp je het? Ben ik duidelijk?

Q: Ja.
12:08 K: That is, I accumulate knowledge about science about technology, doctors and so on, accumulate it. And then from that accumulation I act. Or act and through that action learn. And having learnt a great deal through action that also becomes knowledge. So both are the same essentially: acquire knowledge and then act act and from that action accumulate, which becomes knowledge. So essentially both are the same. Both tend to become mechanical. If this is clear then the question is: is there a way of learning which is non-mechanistic? I don't know if you are interested in all this. To find that out we must be very clear that the mechanistic activity of accumulated knowledge and the whole movement of that, one must be very, very clear in oneself. Can we proceed? Please, as we are talking over together find out how you learn whether this learning is becoming more and more, more mechanistic. You hear me, the speaker, read about it, listen to tapes, learn accumulate knowledge and then say 'Well, I am going to practice that' Therefore that practise becomes mechanistic. K: Dat wil zeggen, ik verzamel kennis over de wetenschap over technologie, artsen enzovoort, het verzamelen. En dan vanuit die verzameling, handel ik. Of handel, en via die handeling leren. En een grote hoeveelheid geleerd te hebben via handelen wordt ook dat kennis. Dus beide zijn in wezen dezelfde: verwerven van kennis en dan handelen handelen en vanuit die actie, verzamelen, wat kennis wordt. Dus in wezen zijn beide het zelfde. Beide hebben de neiging om mechanisch te worden. Als dit duidelijk is, dan is de vraag: is er een niet-mechanische manier van leren? Ik weet niet of je in dit alles geïnteresseerd bent. Om dit uit te vinden moet het heel helder zijn dat de mechanistische activiteit van geaccumuleerde kennis in de hele beweging daarvan daar moet men heel duidelijk zijn met zichzelf. Kunnen we verder gaan? Alstublieft, daar we er samen over praten ondek hoe je leert of dit leren steeds meer en meer, mechanistischer wordt. Je hoort me, de spreker, leest erover, luistert naar tapes, leert vergaart kennis en zegt dan "Nou, ik ga dat toepassen" Daardoor wordt het gebeuren mechanistisch.
14:20 Now we are asking: is there a different movement which is not mechanistic? - which is also learning but it is not accumulated knowledge and acting from that. Right? Is this clear?

Q: Yes.
Nu vragen we: is er een andere beweging die niet mechanistisch is? - wat ook leren is maar het is geen verzamelde kennis en het handelen van daaruit. Ja? Is dit duidelijk?

Q: Ja.
14:41 Q: Sir, part of that mechanistic process might be an attempt to destroy the knowledge that you have accumulated. Q: Meneer, een deel van dat mechanistische proces kan een poging zijn om de kennis te vernietigen welke je verzameld hebt.
14:51 K: Yes, which is still mechanistic. You try to get rid of that past knowledge which you accumulated you say that is not the way to learn so you learn in a different form but yet accumulate. K: Ja, wat nog steeds mechanistisch is. Je probeert je te ontdoen van oude kennis, welke je verzamelde je zegt dat is niet de manier om te leren dus je leert op een andere manier, maar toch verzamel je.
15:04 Q: Yes. Q: Ja
15:06 K: This accumulation process goes on all the time. So we are asking, please: is there a different way of learning which is not accumulative which is not mechanistic, which is not all the time functioning on the past movement. Right? We are going to find that out. Do please enquire, question challenge all the rest of it for yourself and find out. K: Dit verzamelende proces gaat de hele tijd door. Dus we vragen: is er een andere manier van leren welke niet cumulatief is welke niet mechanisch is, welke niet de niet hele tijd functioneert op de beweging uit het verleden. Duidelijk? We gaan dat uitzoeken. Dus onderzoek alsjeblieft, stel vragen daag alles daarover voor jezelf uit en zie er achter te komen.
15:37 We said very clearly, action and then knowledge knowledge and action are both essentially the same. Now we are asking: is there a different learning? Don't jump to conclusion don't say spontaneity, don't say it is intuition. Don't let's be caught in words. Is there a way of learning which is not mechanistic? We zeiden heel duidelijk, handeling en vervolgens kennis kennis en handeling zijn in wezen hetzelfde. Nu vragen we: is er een ander leren? Trek geen overhaaste conclusie zeg niet spontaniteit, zeg niet het is intuïtie. Laten we niet in woorden gevangen worden. Is er een manier van leren die is niet mechanistisch is?
16:16 Q: Does silence come into this?

K: You see, you are jumping. Don't come It is as though you don't know.
Q: Ontstaat stilte hierin?

K: Zie je, je bent aan het springen. Kom niet Het is net alsof je het niet weet.
16:25 Q: Through suffering in relationship. Q: Door middel van het lijden in een relatie.
16:30 K: Wait, madame we are coming to that. We are starting with, is there a question mark, therefore you don't know. So don't say it is silence, this or that. You really don't know. Say, that is the way to find out with a clean slate, you don't know, so you are going to find out. Are you quite sure you don't know? Or you pretend you don't know? (Laughter) No, please, for oneself, I am talking of oneself seriously. Do I pretend that I don't know or I actually don't know a way of learning perhaps learning then has a different meaning a way of learning which is not mechanistic, I don't know. I have to be terribly honest to myself then I can find out. But if I say, 'Yes, I don't know, but I have a few ideas about it, behind me', then you are not enquiring at all. K: Wacht even mevrouw, daar komen we op. We beginnen met, is er een vraagteken, daarom weet je het niet. Dus zeg niet dat het stilte is, of dit of dat. Je weet het echt niet. Zogezegd, dat is de manier om te ontdekken met een schone lei, je weet het niet, dus ga je het uitzoeken. Ben je er zeker van dat je het niet weet? Of je dóet alsof je het niet weet? Nee alsjeblieft, voor jezelf. Ik ben serieus voor mezelf aan het praten . Doe ik alsof ik dat niet weet of ik weet feitelijk geen manier van leren - misschien heeft leren dan een andere betekenis - een manier van leren die niet mechanistisch is, ik wéét het niet. Ik moet heel eerlijk met mezelf zijn, dan kan ik het uitzoeken. Maar als ik zeg: "Ja, ik weet het niet, maar ik houd er een paar ideeën hierover op na" dan ben je helemaal niet aan het onderzoeken.
17:53 So can we start honestly by saying I really don't know? Which is rather difficult because when you don't know you are looking you are trying to find out if you know. You understand my question? When you say I don't know but there is always the desire to find out or expect to be told or project some hidden hope and that becomes an idea and say, 'Yes, I begin to capture it' So if you can be free of all that and say 'I actually do not know', then you are curious you are really curious, like a young boy or a girl learning for the first time. You have got it? No, no, see what has happened. Do watch yourself sir, don't look at me or anyone watch yourself, which is, when you say 'I really don't know', what has taken place? Your mind is not actively thinking out how to find out. Right? Are we meeting each other in this point? Say for instance, I really don't know which means I have no hope of finding it I have no conclusion, I have no motive. This is very important, when I say I don't know in that is implied having no motive whatsoever. Because motive then gives a direction and then I have lost it. So I must be very, very clear and terribly honest in myself to say, I really don't know. Wait sir, listen to it carefully. I really don't know, then what has taken place in my mind? Dus kunnen we beginnen door eerlijk te zeggen, "ik weet het echt niet"? Wat nogal moeilijk is omdat als je niet weet, zoek je je bent bezig te proberen uit te zoeken of je het weet. Je begrijpt mijn vraag? Als je zegt, ik weet het niet maar er altijd het wens blijft om uit te vinden of de verwachting dat het verteld wordt of het opwerpen van een verborgen hoop en dat wordt een idee en dan zeg je: "Ja, ik begin het te begrijpen" Dus als je vrij kunt zijn van dat alles en zegt "Ik weet het eigenlijk niet," dan ben je nieuwsgierig je bent echt nieuwsgierig, als een jonge jongen of een meisje dat voor de eerste keer leert. Je hebt het begrepen? Nee, nee, kijk wat er is gebeurd. Let op jezelf meneer, kijk niet naar mij of iemand kijk bij jezelf, dat is, wanneer je zegt "Ik weet het echt niet", wat heeft er plaatsgevonden? Je geest is niet actief aan het uitdenken hoe het uit te vinden. Ja? Ontmoeten we elkaar op dit punt? Zeg bijvoorbeeld, ik weet het echt niet wat betekent dat ik geen hoop heb om het te vinden ik heb geen conclusie, ik heb geen motief. Dit is erg belangrijk, als ik zeg, "ik weet het niet" daarin zit hoe dan ook geen motief ingesloten. Omdat een motief er dan een richting aan geeft en dan ben ik het kwijt. Dus ik moet heel, heel helder zijn en hoogst eerlijk in mezelf om te zeggen, ik weet het echt niet. Wacht meneer, luister aandachtig. Ik weet het werkelijk niet, wat heeft er in mijn denken plaatsgevonden?
20:33 Q: Nothing. Q: Niets.
20:35 K: Find out, don't answer quickly. K: Kijk, antwoord niet te snel.
20:45 Hasn't it broken away from the old tradition? You understand? The old mechanistic tradition. When I say, I really don't know I have moved out of that field altogether. Right? Is het niet los gekomen van de oude traditie? Begrijp je? De oude mechanistische traditie. Als ik zeg, ik weet het echt niet ben ik helemaal weg uit dat gebied. Ja?
21:04 Q: Although I don't think that one's thinking in terms of not knowing a new way of learning. All that one knows is that the conflict which mechanistic knowledge causes just that - one doesn't know any more. And one can see that one doesn't know how to get over this conflict. Q: Hoewel ik niet denk dat iemands denken in termen van niet weten, een nieuwe manier gaat leren. Het enige wat men weet is dat het conflict welke mechanistische kennis veroorzaakt alleen dat, men weet niet meer. En men kan ervaren dat men niet weet hoe dit conflict voorbij te gaan.
21:32 K: No, we are not talking of conflict yet sir. We will come to that in a minute. We are talking about: is there a different process of learning? If you don't know it - I don't know it and I actually say 'I don't know it' - what has happened? K: Nee, we spreken nog niet van een conflict meneer. We komen daarop over een ogenblik. We hebben het over: is er een ander proces van leren? Als je het niet weet - ik weet het niet en ik feitelijk zeg,"Ik weet het niet" - Wat is er dan gebeurd?
21:57 Q: My mind then says if I don't know it I am empty. Q: Mijn geest zegt dan als ik het niet weet, dat ik leeg ben.
22:03 K: Oh, for god's sake! How silly people are. K: Oh, in godsnaam! Hoe dom mensen zijn.
22:12 Q: Why is it stupid? (Laughter) Q: Waarom is het dom?
22:19 K: I didn't say stupid, I said silly. (Laughter) Because we are not paying attention, you've gone: it is empty - is it empty? Or is it so tremendously free of that - mechanistic it is totally awake because it is intensely curious to find out. You see the difference? The mind that says, 'I don't know' wait, let me take an example. Do you know what God is? Of course you have beliefs, you have dogmas all kinds of conditioning, but actually you don't know that. You can invent about it, you can think about it you can argue about it, or be against it but the actual fact: you don't know. So you start with not knowing in order to find out. K: Ik heb niet gezegd dom, Ik zei: onnozel. Omdat we geen aandacht spenderen ben je er niet bij: het is leeg - Is het leeg? Of is het zo enorm vrij van dat - mechanistische Het is totaal alert want het is intens nieuwsgierigheid om dit uit te vinden. Zien jullie het verschil? De geest die zegt: "Ik weet het niet" Wacht, laat me een voorbeeld nemen. Weet je wat God is? Natuurlijk heb je overtuigingen, je hebt dogma's alle soorten van conditionering, maar eigenlijk weet je dat niet. Je kan er beelden over vormen, je kunt er over denken je kunt er over argumenteren, of er tegen zijn maar het werkelijkheide feit is: je weet het niet. Dus je begint met het niet te weten om het uit te vinden.
23:29 Q: May I ask you sir do you always start with not knowing when you come to speak do you always start with saying that I don't know let's find out today, let's find out now'? Q: Mag ik u vragen meneer begint u altijd met het niet te weten wanneer u komt om te spreken begint u altijd met te zeggen ik weet het niet laten we eens kijken vandaag, laten we nu eens kijken?
23:41 K: Yes, that is what I am saying now. K: Ja, dat is wat ik nu zeg.
23:43 Q: Is this what you do when you come when you come into this tent, is this what you do? Are you completely free of what you know before? Q: Is dit wat u doet als u komt als u in deze tent komt, is dit wat u doet? Bent u volledig vrij van wat u vooraf weet?
23:52 K: Please I don't prepare talks, I don't do anything I just come and I spill out. (Laughter) I have prepared talks, written them all out carefully and so on and so on, and one day somebody suggested throw away all your notes and talk. So I did, and began that way. K: Alsjeblieft, ik bereid geen gesprekken voor, ik doe niets ik kom gewoon en ik gooi het er uit. Ik heb gesprekken voorbereid, heb ze allemaal zorgvuldig uitgeschreven enzovoort, enzovoort, en op een dag suggereerde iemand gooi al je notities weg en spreek. Dat deed ik dus, en begon op deze wijze.
24:22 Q: There is no difference though, is there, really? There isn't a lot of difference between having it written down on paper and having it written down inside. Q: Er is geen verschil echter, of wel, eigenlijk? Er is niet veel verschil tussen op papier te schrijven en deze van binnenuit op te schrijven.
24:30 K: No. I don't K: Nee. Ik heb niet
24:31 Q: The question hasn't been answered. V:De vraag is niet beantwoord.
24:35 K: I am doing it now (laughs). Please - you follow? When you say actually you don't know you have stopped the mechanistic process of learning, haven't you? So your mind is not empty it is free from that in which it has been functioning and therefore it is now in a state of acute attention learning, acute state, free from that. Then what takes place? K: Ik doe het nu. Alsjeblieft - volgt je dit? Wanneer je feitelijk zegt, je weet het niet ben je gestopt met het mechanistische proces van leren, nietwaar? Dus je geest is niet leeg het is vrij van dat waarin het heeft gefunktioneerd en daarom is het nu in een staat van acute aandacht lerend, acute toestand, vrij van dat. Dan, wat vindt er plaats?
25:26 Q: Silence.

Q: Hunger. (Laughter)
Q: Stilte.

Q: Honger.
25:29 Q: Sir, the mind gets bored. Q: Meneer, de geest raakt verveeld.
25:33 Q: Bored? Q: Verveeld?
25:35 K: Do try it, please try it, please do try it as we are talking here do it, in the sense attempt to find out. K: Probeer het, alsjeblieft probeer het probeer het terwijl we hier aan het spreken zijn. doe het, in de zin van, pogen het uit te vinden.
25:45 Q: Enquiry.

K: Yes. What does enquiry mean? Enquiry implies that you must be free from your prejudice from your hypothetical conclusions from any form of opinion so that your mind is free to move. In the same way if you understand the whole nature of this mechanistic acquisition of knowledge then if you put it in its right place you are free from it. And you are then capable of complete attention, aren't you? When there is complete attention is there a learning? No, please this requires a little bit of going into.
Q: Het ondervragen.

K: Ja. Wat betekent onderzoek? Onderzoek houdt in dat je vrij moet zijn van je vooroordelen van je hypothetische conclusies van elke vorm van mening, zodat je geest vrij is om te bewegen. Op dezelfde manier als je begrijpt de hele aard van dit mechanistische verwerven van kennis dan als je het zijn juiste plaats geeft, ben je er vrij van. En je bent dan in staat tot volledige aandacht, nietwaar? Wanneer er volledige aandacht is, ontstaat dan leren? Nee, alsjeblieft, dit vereist een beetje diepgang.
26:48 I may be rather stupid this morning and so please forgive me if I keep on persisting in this thing but perhaps we will come back to it a little later. Ik kan nogal stom zijn vanochtend en dus vergeef me als ik hierin blijf volharden maar misschien zullen we hier wat later op terug komen.
27:02 The next question in that is involved: can I observe myself through relationship? Can I know myself fundamentally, basically all the reactions, all the nuances the subtleties of myself in relationship. Right? That is the question that was raised. So we have to enquire what do we mean by 'relationship' the word itself. To be related, to be in contact to be not physically intimate but, not only that but to have a relationship at the same level at the same moment, at the same intensity then there is a relationship. Right? There is a relationship between a man and woman or a friend and another, or a boy and girl when they meet not merely physically only but much more which is when they meet at the same level at the same moment, with the same intensity there is actual relationship because they are meeting at the same level. Right? That can be called a real, true relationship. De volgende vraag sluit daar bij aan kan ik mezelf waarnemen door middel van relatie? Kan ik mezelf kennen, fundamenteel, wezenlijk alle reacties, alle nuances de subtiliteiten van mezelf in relatie. Ja? Dat is de vraag die werd gesteld. Dus moeten we vragen wat bedoelen we met "relatie" het woord zelf. In relatie staan, in contact te zijn om niet fysiek intiem te worden, maar niet alleen dat maar om een relatie te hebben op hetzelfde niveau op hetzelfde moment, met dezelfde intensiteit dan is er een relatie. Ja? Er is een relatie tussen een man en vrouw of een vriend en een ander, of een jongen en meisje wanneer zij niet alleen fysiek samenzijn, maar veel meer dat is, wanneer zij elkaar op hetzelfde niveau ontmoeten op hetzelfde moment, met dezelfde intensiteit ontstaat er feitelijke relatie omdat ze elkaar op hetzelfde niveau ontmoeten. Duidelijk? Dat kan een echte, ware relatie genoemd worden.
28:47 Now, one's relationship with another is based on memory. Right? Would you accept it? On the various images, pictures, conclusions I have drawn about you and you have drawn about me. The various images that I have about you wife, husband, girl or boy or friend and so on. So there is always image-making. Right? This is simple, this is normal, this is actually what goes on. When one is married or lives with a girl or a boy every incident, every word, every action creates an image - no? Are we clear on this point? Don't agree with me please I am not trying to persuade you to anything but actually you can see it for yourself. A word is registered, if it is pleasant you purr it is nice, if it is unpleasant you immediately shrink from it and that creates an image. The pleasure creates an image, the shrinking the withdrawal creates an image. So our actual relationship with each other is based on various subtle forms of pictures, images and conclusions. That's right? Nu is je relatie met een ander gebaseerd op herinnering. Ja? Zou je het accepteren? Op de verschillende beelden, voorstellingen, conclusies die ik over jou en jij over mij hebt opgebouwd. De verschillende beelden die ik over jou heb vrouw, echtgenoot, meisje of jongen, of vriend, enzovoort. Er is dus altijd beeldvoming. Ja? Dit is simpel, dit is normaal, dit is eigenlijk wat er gebeurt. Wanneer iemand getrouwd is of met een meisje of een jongen samenwoont creëert elk incident, elk woord, elke actie, een beeld, nietwaar? Zijn we duidelijk op dit punt? Wees het niet eens met me alsjeblieft ik probeer je niet tot iets te overtuigen maar eigenlijk kun je het voor jezelf zien. Een woord is geregistreerd, als het aangenaam is, spin je is het leuk, als het onaangenaam is krimp je er onmiddelijk door in en dat schept een beeld. Het plezier schept een beeld, het inkrimpen de terugtrekking creëert een beeld. Onze werkelijke relatie met elkaar is dus gebaseerd op verschillende subtiele vormen van beelden, voorstellingen en conclusies. Is dat duidelijk?
30:36 Now I am asking: when that takes place what happens? The man creates the image about her and she creates an image about him. Whether in the office, whether in the field, or anywhere this relationship is essentially based on this formation of images. Right? This is a fact, isn't it? Can we go on from there. Nu vraag ik: als dat plaats vindt, wat gebeurt er? De man creëert het beeld over haar en zij maakt een beeld over hem. Of het nu in het kantoor is, of in het veld, of waar dan ook deze relatie is in wezen gebaseerd op basis van deze beeldvorming. Duidelijk? Dit is een feit, is het niet? Kunnen we vanaf daar verder gaan?
31:13 Q: Yes.

K: Then what takes place? You have an image about her and she has an image about you doesn't matter where it is, in the office in the factory, in the field, in every way labour, there is this image-making all the time. So when there is an image like that she has and you have, then in there there is division and then the whole conflict begins. Right? Where there is division between two images there must be conflict. Right?
Q: Ja.

K: Wat gebeurt er dan? Je hebt een beeld over haar en zij heeft een beeld over jou.. het maakt niet uit waar het is, op kantoor in de fabriek, in het veld, in alle opzichten er is doorlopende beeldvorming. Dus wanneer er sprake is van een beeld zoals dat ze heeft en jij hebt, dan is daarin verdeeldheid en dan begint het hele conflict. Ja? Waar sprake is van verdeeldheid tussen twee beelden moet er conflict ontstaan. Ja?
32:06 Q: Why has image become so important to us? Q: Waarom zijn beelden zo belangrijk voor ons geworden?
32:09 K: We will go into it, madame. First go into it step by step, not say 'Why' have you got this image about your brother, your sister your husband, your wife, your father, whatever it is? Then see when there is this image there is certainly a division: the Jew and the Arab, the Hindu, the Muslim the Christian, the Communist - you follow? it is the same phenomena. Right? When that takes place there must be fundamentally conflict. The husband or the boy or the girl may go off to work and there he has created images about himself: his position, his worth, his competition and all the rest of it comes home and says, 'Darling how are you?' and again he has got his image and she has hers. So there is conflict. So it is a basic law that where there is division between people there must be conflict. Full stop. Right? The man may say to the woman or the woman may say to the man 'I love you' but that may merely be sensory love sexual love but basically they are not related at all. They may wear rings and hug each other and sleep in the same bed and live in the same house but basically he is pursuing his ambitions his greed, all the rest of it, and she also. Right? So basically they never meet at the same level at the same time, with the same intensity. Cannot. Right? Do we see this? not accept the words that are spoken by the speaker, that is worthless. Actually this is so in daily life. And then we can say to each other, 'I love you. You are so beautiful' - you are this and you are that 'put more colour on your hair' (laughter) you know, play with all that kind of stuff. K: We zullen dit gaan onderzoeken mevrouw. Ga er eerst stap voor stap in verder, zeg niet: "Waarom" heb je dit beeld over je broer, je zuster je man, je vrouw, je vader, wie het ook is? Zie dan dat wanneer er dit beeld is er een zekere scheiding is: de Jood en de Arabier, de Hindoe, de Moslim de Christen, de Communist - volg je dit? het is hetzelfde verschijnsel. Is dit duidelijk? Wanneer dat gebeurt moet er fundamenteel conflict zijn. De man of de jongen of het meisje kunnen naar hun werk gaan en daar heeft hij beelden over zichzelf gemaakt: zijn positie, zijn waarde, zijn competitie en de rest hiervan komt thuis en zegt: "Schat hoe gaat het?" en weer heeft hij zijn beeld en zij heeft het hare. Er is dus conflict. Dus het is een fundamentele wet dat waar sprake is van scheiding tussen mensen moet er conflict zijn. Totale blokkade. Ja? De man kan tegen de vrouw zeggen of de vrouw kan tegen de man zeggen, "ik hou van je" maar dat kan alleen maar zintuiglijke liefde zijn seksuele liefde, maar in principe hebben zij helemaal geen relatie. Zij kunnen ringen dragen en elkaar omhelzen en in hetzelfde bed slapen en in hetzelfde huis wonen maar eigenlijk is hij zijn ambities aan het nastreven zijn hebzucht, en dat alles, en zij ook. Akkoord? Dus in principe ontmoeten zij elkaar nooit op hetzelfde niveau op hetzelfde moment, met dezelfde intensiteit. Kan niet. Ja? Zien we dit? Accepteer niet de woorden, uitgesproken door de spreker, dat is zinloos. Feitelijk gaat het zo in het dagelijks leven. En dan kunnen we tegen elkaar zeggen "ik hou van je". "Je bent zo mooi" - Je bent dit en je bent dat "kleur je haar wat bij" je weet wel, spelen met al dat soort dingen.
34:57 Now why do we create these images? Why do you create an image about your girl or your wife or your husband, or your boy, why? Nu, waarom zijn we deze beelden aan het creëren? Waarom creëer je een beeld van je meisje of je vrouw of je man, of je vriend, waarom?
35:24 Q: I think it is survival.

K: Survival?
Q: Ik denk dat het overleven is.

K: overleven?
35:29 Q: I think it is through fear. Basically because you didn't look at something you feared. Q: Ik denk dat het door angst komt. In principe omdat je niet keek naar iets waar je bang voor was.
35:35 K: He says that it is survival. K: Hij zegt dat het overleven is.
35:37 Q: Isn't to guard one's ego. One doesn't want to be intruded on. One doesn't want someone close, one's frightened to lose one's ego. Q: Is het niet om over iemands ego te waken. Men wil niet dat men binnen dringt. Men wil niet dat iemand te dichtbij komt, angst om je ego te verliezen.
35:47 K: Oh! Is that so?

Q: I don't know.
K: Oh! Is dat zo?

Q: Ik weet het niet.
35:51 K: (Laughs) What sir? K: Wat meneer?
35:55 Q: Because we don't see the whole of the fact. Q: Omdat we het geheel van het feit niet zien.
35:59 K: How can I see the whole, if that is what you are saying the whole beauty of relationship the whole nature of love and all that when we are so concerned about our beastly little selves all the time? K: Hoe kan ik het geheel zien, als dat is wat je zegt de hele schoonheid van de relatie de hele natuur van liefde en dat allemaal als we de hele tijd zo bezorgd over ons beperkte kleine zelf zijn?
36:22 Q: Isn't it because we are registering all the time as well? Q: Is het niet omdat we het al die tijd ook registreren?
36:27 K: No, madame we have been through all that I want to forget the registration. Look at it anew. Why do I, or why does one create an image about another? Why do you create an image about the speaker? (Laughs) K: Nee, mevrouw we zijn al door dit alles heengegaan ik wil de registratie vergeten. Kijk er opnieuw naar. Waarom ik of iemand een beeld van een ander creëert? Waarom maakt u een beeld van de spreker?
36:49 Q: It is lack of attention. Q: Het is een gebrek aan aandacht.
36:51 K: Just go into it sir. Why do you create an image about your girl or your husband, boy and all that, why? K: Ga erin door, meneer. Waarom maakt je een beeld over je meisje of je man, jongen enzovoorts, waarom?
36:58 Q: To remember.

Q: To be dependent.
Q: Om te herinneren.

Q: Om afhankelijk te zijn.
36:59 Q: Because it helps us. Q: Omdat het ons helpt.
37:01 K: Do look at it before you answer. See what you do first. If I may gently suggest, see the fact of it first not say well, this is it, this is that. Just see if it is so. K: Kijk er naar voordat je antwoordt. Zie wat je eerst moet doen. Als ik voorzichtig mag suggereren, zie het feit ervan eerst zeg niet goed, dit is het, dit is dat. Gewoon kijken of het zo is.
37:17 Q: We want to be recognised in some way or another. Q: Wij willen op de een of andere manier erkend worden.
37:26 Q: Isn't it because I'd like to know what is going to happen tomorrow. Q: Is het niet omdat ik graag wil weten wat er morgen gaat gebeuren.
37:32 K: Do look at it sir. You are married, you have got a girl, or a boy, a husband. This image-making goes on. And I am asking why. Take time - a little. Please. You don't know, I don't know, let's find out. K: Kijk er naar meneer. Je bent getrouwd, je hebt een meisje of een jongen, een man. Deze beeldvorming gaat door. En ik vraag me af waarom. Neem de tijd. - Eventjes. Alstublieft. Je weet het niet, ik weet het niet, laten we het uitzoeken.
37:57 Q: It is very pleasant to have an image. It is possession.

K: Is it? Is it very pleasant to have an image?
Q: Het is zeer aangenaam om een beeld te hebben. Het is bezit.

K: Is het zo? Is het zo prettig om een beeld te hebben?
38:07 Q: It is very gratifying. Q: Het is zeer bevredigend.
38:09 K: Is it very pleasant to have an image? Please sir - an image? K: Is het zo prettig om een beeld te hebben? S.v.p. meneer - een beeld?
38:15 Q: Image is a dirty word.

K: All right. I won't use the word image - use some other word.
Q: Het beeld is een vies woord.

K: Goed. Ik zal het woord beeld niet gebruiken, - neem een ander woord.
38:22 Q: Fantasy. Q: Fantasie.
38:24 Q: With familiarity - we take things for granted we are at all times preoccupied rather then attentive. Q: Uit vertrouwdheid. Wij nemen dingen als vanzelfsprekend aan we zijn doorlopend in beslag genomen in plaats van aandachtig te zijn.
38:34 K: I want to find out why I create the image about my wife - if I have one. Is it habit? Is it convenient? Is it immemorial conditioning? Is it traditional that I do this brought over from the genes and so on and so on that instinctively I make an image about you? K: Ik tracht te begrijpen waarom ik het beeld over mijn vrouw creëer - als ik er een heb. Is het gewoonte? Is het handig? Is het sinds mensenheugenis conditionering? Is het traditioneel dat ik dit doe over gebracht door de genen enzovoort, enzovoort dat ik instinctief een beeld van jou maak?
39:21 Q: Does it matter why?

K: Find out. So I am saying is it this tremendous habit in which we live?
Q: Maakt het uit waarom?

K: Zoek het uit. Dus zeg ik, is het deze enorme gewoonte waarin wij leven?
39:33 Q: No. It is influence. Q: Nee. Het is beïnvloeding.
39:42 K: Yes sir. Include that, include that. Influence. One is so accustomed to being influenced which is environment and all the rest of it. So I say, is it habit is it a tradition that has been handed down, unconsciously from race to race, from generation to generation? Is it a thing which I have accepted as my arm as I accept a leg, it is part of me? K: Ja, meneer. Inclusief dat, onder andere, beinvloeding. Men is zo gewend aan beïnvloed te worden door de omgeving en de rest. Dus zeg ik, is het gewoonte is het een traditie dat is overgedragen, onbewust van geslacht op geslacht, van generatie op generatie? Is het iets wat ik geaccepteerd heb zoals mijn arm zoals ik een been accepteer, als deel van mijzelf?
40:21 Q: Sir, does that really answer the question why, though. That is just saying that we do have an image but why do we have an image? Q: Meneer, geeft dit werkelijk antwoord op de vraag. Dat is alleen om te zeggen dat we een beeld hebben maar waarom hebben we een beeld?
40:30 K: I am going into that sir. K: Ik ga hier verder op in meneer.
40:32 Q: People, please, follow the speaker, don't ask. Q: Mensen, alsjeblieft, volg de spreker, stel geen vragen.
40:36 K: Comment, madame? (Laughter) K: Wat, mevrouw?
40:41 Q: I think it is a continuation of the conditioning that we ourselves have received. Q: Ik denk dat het een voortzetting van de conditionering is die we onszelf hebben gegeven.
40:49 K: It is part of our conditioning inherited from father to son and so on, so on generation after generation. So just let's find out. So put all this together habit, immemorial tradition desire for a sense of nearness and yet withdrawal - all that. Is that why we do it?

Q: Security.
K: Het is onderdeel van onze conditionering geërfd van vader op zoon enzovoort, enzovoorts generatie na generatie. Dus laat ons eens kijken. Zet dit dus alles bij elkaar gewoonte, eeuwenoude traditie verlangen naar een gevoel van toenadering en toch weer terugdeinzen - dat alles. Doen we het daarom?

Q: Beveiliging.
41:27 K: Do look at it, take a second, darling, please take a second. Or is it that we want to be certain of the girl or the boy, the husband, certain of her? Certain to possess her, it is mine and not yours. All that is involved in it. Desire for certainty - it is my wife, my girl my boy, my husband, I am sure. That is, it gives me certainty in my relationship with another. I know my wife - which is the most absurd statement. It gives me a feeling that I possess something and I am sure of that possession. So habit, tradition, a thousand, million years of tradition carried from generation to generation to generation. Then the desire to possess to be dominated love to be possessed and love to be dominated a neurotic state and the desire to be certain: it is my house, my table, my pen, my wife. Right? What do you say to all this? K: Kijk ernaar, neem er tijd voor, alsjeblieft, neem er tijd voor. Of is het dat we zeker willen zijn van het meisje of de jongen, de man, zeker van hen? Er zeker van zijn haar te bezitten, het is van mij en niet van jou. Alles dat hierbij betrokken is. Verlangen naar zekerheid - het is mijn vrouw, mijn meisje mijn jongen, mijn man, ik weet het zeker. Het geeft me zekerheid in mijn relatie met een ander. Ik ken mijn vrouw - wat de meest absurde uitspraak is. Het geeft me een gevoel dat ik iets bezit en ik ben zeker van dat bezit. Dus gewoonte, traditie, een duizend, miljoen jaar traditie gedragen van generatie op generatie op generatie. Dan is de wens om te bezitten gedomineerd te worden ervan houden om bezeten te worden en ervan houden om gedomineerd te worden een neurotische toestand en het verlangen om er zeker van te zijn: het is mijn huis, mijn tafel, mijn pen, mijn vrouw. Ja? Wat zeg je van dit alles?
43:31 Q: We should be free of all that. Q: We moeten vrij zijn van dat alles.
43:39 K: We should be, or we are? K: "Moeten" we, of "zijn" we dat?
43:42 Q: We should be.

K: Oh! I should be on the top of the Himalayas, but I am not! (Laughter)
Q: We zouden moeten zijn.

K: Oh! Ik moet op de top van de Himalaya zijn, maar ik ben er niet!
43:53 Q: How can I recognise? Q: Hoe kan ik dit herkennen?
43:55 K: How can we talk over together if we are not both moving in the same direction! Please. The 'should be' is non-existent 'what is' is the only fact. K: Hoe kunnen we daar samen over praten als we niet in de zelfde richting bewegen! Alstublieft. Dat "moet zijn" bestaat niet "wat is" is het enige feit.
44:12 Q: Can one not accept this state Q: Kan men deze toestand niet accepteren
44:17 K: Why should I you see, you see I can't K: Waarom zou ik je ziet het , zie je ik kan niet
44:21 Q: by understanding it?

K: No, madame we are doing it. We are doing it step by step, going into this. I am certain about my name, I am certain about my form physical form, I am certain I am qualified mechanically or a scientist, or professor - I am certain, it's my profession my career as a military, or navy, or a doctor it is my career, and I am certain. So I want to be certain in my relationship - no? And when that certainty is shaken then begins the trouble - ends up in divorce or a separation, or whatever you like to call it.
Q: door het te begrijpen?

K: Nee, mevrouw, wij zijn dit aan doen. We zijn bezig stap voor stap, erin te verdiepen. Ik ben zeker van mijn naam, ik ben zeker over mijn vorm de fysieke vorm, ik ben zeker ik mechanisch kundig ben of een wetenschapper, of professor - Ik ben zeker, het is mijn beroep mijn carrière als militair, of marine, of een dokter het is mijn beroep, en ik ben er zeker van. Dus ik wil zeker zijn in mijn relatie - niet? En als deze zekerheid wordt verstoord dan begint de onrust en eindigt in echtscheiding of een scheiding, of welke naam je het ook wilt geven.
45:24 So these are the factors. That we create these images in order to be sure, certain in order to possess and in that possession feel the power, the pleasure, the strength of that possession. And there is this inherited a thousand million years or a million years of man's desire to hold somebody and not let go, and so on, so on. These are the factors in daily life - no? Dus dit zijn de factoren. Dat we deze beelden creëren, om er zeker van te zijn, zeker om te bezitten en in dat het bezit voel je de kracht, het plezier, de kracht van dat bezit. En er is deze erfenis van duizend miljoen jaar of een miljoen jaren van menselijk verlangen om iemand vast te houden en niet te laten gaan, enzovoort, enzovoort. Dat zijn de drijfveren in het dagelijkse leven. - Niet?
46:06 Q: So that implies something is just fixed, doesn't it? Q: Dus dat houdt in dat iets gewoon vast ligt, niet?
46:09 K: Yes sir.

Q: We also make use
K: Ja, meneer.

Q: We maken er ook gebruik van
46:11 K: That is right. I want to be certain. I want to be sure when I come back from the office she is there. And when she comes back from the office she wants to be quite sure I will turn up too! (Laughter) This is the game we have been playing infinitely, in varieties of ways. K: Dat is juist. Ik wil zeker zijn. Ik wil zeker zijn, dat als ik van kantoor thuis kom, ze er is. En als zij terug komt van het kantoor wil ze er heel zeker van zijn, dat ik ook opduik! Dit is het spel dat we oneindig aan het spelen zijn op verschillende manieren.
46:36 Q: Why do we need the certainty? Q: Waarom hebben wij deze zekerheid nodig?
46:38 K: We are going to go into that. Go slowly sir. K: We zullen hier verder op ingaan. Ga niet te vlug meneer.
46:43 Q: I am afraid I lose control. Q: Ik ben bang dat ik mijn controle verlies.
46:47 K: You are afraid to lose control over her? I hope your wife is there! (Laughter) K: Je bent bang om de controle over haar te verliezen? Ik hoop dat je vrouw er is!
47:05 Q: (Inaudible) Q: (onhoorbaar)
47:08 K: Look sir, we are talking about something so tremendously serious. Whether it is possible, knowing this knowing these are facts, not imagination, not ideas not some conclusions which you have got because I have talked about it but these are daily facts. Now the question is: in that there is no possibility of relationship. You may sleep together, you may hold hands together do all kinds of things together but actually there is no relationship. That is a fact. And we don't want to acknowledge it. Because the moment you acknowledge it then begins doubt you've frightened, nervous and all that begins. Now, please just listen. K: Kijk eens meneer, we hebben het over iets heel serieus. Of het mogelijk is, dit te weten weten dat dit feiten zijn, geen verbeelding, geen ideeën geen enkele conclusies die je hebt gekregen omdat ik heb er over gesproken, maar dit zijn dagelijkse feiten. Nu is de vraag: daarin is geen mogelijkheid van een relatie. Je kunt samen slapen, je kunt elkaars hand vasthouden allerlei dingen samen doen maar feitelijk is er geen relatie. Dat is het feit. En we willen dit niet erkennen. Omdat, op het moment dat je dit erkent, dan begint de twijfel je wordt angstig, nerveus, en dat allemaal vangt aan. Laten we nu gewoon luisteren.
48:20 Now, can I learn about myself in my relationship with another? That is the question we began with, that is the question that was put. In that relationship I can observe my reactions. Right? I like and I don't like. She said a nasty word, he was so pleasant, and so on my reactions I can watch. Those reactions are myself, aren't they? They are not separate from me both sensory as well as nervous, psychological responses. Right? I am learning about myself tremendously as I go along I have seen, oh, infinitely what I am doing what I have done, what I am doing, what I will do tomorrow if I continue this mechanistic way of behaviour. Right? And death comes and you say, 'Darling, I am leaving you' She feels terribly lonely, miserable, unhappy, tears finds out suddenly she is left alone, or he is left alone. And then he can't face it, he goes off to some entertainment or goes off with another woman, or boy or whatever it is, or becomes tremendously religious. (Laughter) Kan ik over mezelf leren in mijn relatie met een ander? Dat is de vraag die gesteld werd toen we begonnen. In die relatie kan ik mijn reacties observeren. Ja? Ik vind het wel en niet prettig. Ze zei een stekelig woord, hij deed gezellig, enzovoort mijn reacties kan ik waarnemen. Deze reacties ben ik zelf, nietwaar? Ze zijn niet van mij gescheiden zowel de zintuiglijke als de nerveuze, psychologische reacties. Akkoord? Ik leer enorm over mezelf terwijl ik dit beleef. Ik neem eindeloos veel waar, van wat ik aan het doen ben wat ik gedaan heb, wat aan het doen ben, wat ik morgen zal doen wanneer ik doorga met deze mechanistische manier van gedrag. Ja? En de dood komt en je zegt, "Schat, ik verlaat je" Ze voelt zich immens eenzaam, ellendig, ongelukkig, in tranen ontdekt dat ze plotseling alleen gelaten wordt, of dat hij dat wordt. En dan kan hij dat niet aan, gaat uit en zoekt vermaak of gaat uit met een andere vrouw, of jongen of wat het ook is, of wordt enorm religieus.
50:11 What a game we are playing with each other. Right sir? So I see this is a fact. I have learnt a tremendous lot about myself in my relationship with another. Then the factor arises: can this image-making stop? You understand my question? Can this momentum of the past of all that tremendous momentum with tremendous volume behind it like a river with a great volume of water rushing can all this image-making tradition desire for all that end, without a single conflict? You understand my question? Are you interested in this?

Q: Yes.
Wat een spel spelen we met elkaar. Nietwaar meneer? Dus ik zie dit als een feit. Ik heb enorm veel over mezelf geleerd in mijn relatie met een ander. Dan ontstaat het aspect: kan dit beelden-maken stoppen? Je begrijpt mijn vraag? Kan dit impuls van het verleden van al die bijzondere prikkels met een enorme potentie in zich als een rivier met een grote volume van stromend water kan heel deze beelden-makende traditie het verlangen naar dat alles, stoppen, zonder ook maar één conflict? Begrijp je mijn vraag? Zijn jullie hierin geïnteresseerd?

Q: Ja.
51:28 K: What will you pay for it? (Laughter) That is all you can do. By paying something you think you will get it. K: Wat wil je hiervoor betalen? Dat is alles waar je toe in staat bent. Door voor iets te betalen denk je dat je het zal krijgen.
51:43 Now how can this mechanism of image-making not just image-making, the desire for certainty the tradition, the whole structure of that, can that end? Right? Are you asking that question? Or am I asking, and (laughs) putting my question onto you? If you put that question to yourself do you say, 'I don't know therefore I will find out'? Or you are already struggling to find out? How can this image-making come to an end. Which means the ending of registration not to register a word that she or he says the sneer, the insult, the nagging all that, not to register at all. Is that possible? Do you understand my question? Please don't go off to sleep or some I am asking this question, you have to answer it. Nu, hoe kan dit mechanisme van beeldvorming niet alleen beeldvorming, het verlangen naar zekerheid de traditie, de hele structuur daarvan, kan dat eindigen? Ja? Stellen jullie deze vraag? Of vraag ik het en leg ik jullie mijn vraag op? Als je die vraag aan jezelf stelt zeg je, "ik weet het niet, daarom ga ik het uitzoeken"? Of doe je al moeite om het uit te vinden? Hoe kan deze beeldvorming tot een einde komen. Wat betekent, het einde van registreren geen woord registreren dat hij of zij zegt de sneer, de belediging, het gezeur dat alles, totaal niet registreren. Is dat mogelijk? Begrijp je mijn vraag? Alsjeblieft val niet in slaap of Ik stel deze vraag, je moet het beantwoorden.
53:38 Q: No, it is not possible. I don't find it possible. Q: Nee, het is niet mogelijk. Ik vind dat het niet mogelijk is.
53:41 K: The lady says it is not possible therefore she has shut the door. K: De dame zegt: het is niet mogelijk waardoor ze de deur heeft gesloten.
53:46 Q: No, I haven't shut the door, but I find it impossible. Q: Nee, ik deed de deur niet dicht, maar ik vind het onmogelijk.
53:48 K: Ah, the moment you say it is impossible it is not possible, or it is possible you have shut the door. It is like a man saying 'I can't do it' - finished. I am sure each of us can do it. I am certain, clear if you put your heart and your mind into this question. K: Ah, het moment dat je zegt dat het onmogelijk is het is niet mogelijk of het is mogelijk, heb je de deur gesloten. Het is als iemand die zegt, "ik kan het niet doen" - klaar. Ik weet zeker, ieder van ons kan dit. Ik ben er zeker van, duidelijk wanneer je met je hart en je geest in deze vraag gaat.
54:23 When the wife or the girl, or the man or the husband says to you, 'You are rather stupid this morning' must you register that react to the word, to his feeling and watch your own reactions to the word and his feeling. You follow? Can you watch all this instantly? Or he says, 'You look very nice this morning' and you You follow? Go into it sir. Not to register at all. Now is this possible? Please we are talking about learning about oneself in relationship. And we see why we create this image and so on and therefore there is no actual relationship at all. There may be physical relationship. Psychologically, obviously you are totally divided. How can you be related and love another if you are ambitious? You can't. Or competitive, or this or that. So you have learnt a tremendous lot in enquiring into this relationship. You have come to the point now when we say: is this possible, to hear the word, not shut off hear the word, see the meaning of the word the significance of the word the expression on the face of the man or the woman who says it and your own reaction to all that, can you be aware of all that? Wanneer de vrouw of het meisje, of de man of de echtgenoot tegen je zegt: "Jij bent nogal dom vanochtend" zal je dat registreren je reageert op het woord, naar zijn gevoel en let op je eigen reacties op het woord en zijn gevoel. Volg je dit? Kun je onmiddellijk naar dit alles kijken? Of hij zegt: "Je ziet er erg mooi uit deze morgen" en jevolg je? Ga daar in op door, meneer. Helemaal niet registreren. Nu, is dit mogelijk? Alstublieft, we hebben het over leren over jezelf in een relatie. En we zien waarom we dit beeld creëren en ga zo maar door en daarom is er helemaal geen werkelijke relatie. Er kan een fysieke relatie zijn. Psychologisch, ben je uiteraard helemaal verdeeld. Hoe kun je in een relatie van iemand houden als je ambitieus bent? Dat kan je niet. Of wedijveren, of dit of dat. Dus je hebt ontzettend veel geleerd tijdens het onderzoek in deze relatie. Je bent nu op het punt gekomen waarin we zeggen: is dit mogelijk, om het woord te horen, niet jezelf afsluiten hoor het woord, zie de betekenis van het woord het belang van het woord de uitdrukking op het gezicht van de man of de vrouw die het zegt en je eigen reactie op dat alles, kun je je van dit alles bewust zijn?
56:47 Q: Sir, it seems that we are continually getting into this difficulty at this point of saying I don't know. Could we look at that and maybe it is the mechanism that builds the images that doesn't want to say 'I don't know'. It doesn't like the idea of saying it. Q: Meneer, het lijkt dat we doorlopend in deze moeilijkheid komen op dit punt van het zeggen "ik weet het niet". Kunnen we daar naar kijken en misschien is dit het mechanisme dat de beelden bouwt, die niet wil zeggen: "Ik weet het niet". Het voelt niet voor het idee om het te zeggen.
57:04 K: No, don't keep on repeating, 'I don't know' then you are stuck.

Q: Yes.
K: Nee, niet blijven herhalen, "Ik weet het niet" dan zit je vast.

Q: Ja.
57:08 K: But we started out by saying we create these images why we create these images is fairly clear. And we said, the next question is: can this image-making stop? Then I can say, 'I don't know'. Right? Because then your mind when you say you don't know is tremendously alert. K: Maar we begonnen met te zeggen dat we deze beelden creëren waarom we deze beelden creëren is vrij duidelijk. En wij zeiden, de volgende vraag is: kan dit beelden maken stoppen? Dan kan ik zeggen: "Ik weet het niet ". Ja? Want dan is je geest, als je zegt je weet het niet, enorm alert.
57:30 Q: So one has to be concerned to end the images. Q: Dus men moet betrokken zijn om de beelden te beëindigen.
57:32 K: Yes. You are concerned to find out whether the image-making can stop. And you say it is not possible, or it is possible, you are stuck. But when you say 'I don't know, but I am moving'. When I say 'I don't know', I am not static. I am moving, I am tremendously active and full of energy to find out. I am not transmitting my energy to you, you are doing it yourself, please. That is a danger. (Laughs) So, is this possible? Which means to listen and not to register. K: Ja Je bent betrokken bij het ontdekken of het beeldvormen kan stoppen. En als je zegt "het is niet mogelijk", of "het is mogelijk", zit je vast. Maar als je zegt: Ik weet het niet, maar ik ben in beweging. Als ik zeg "ik weet het niet", ben ik niet statisch. Ik beweeg, ik ben enorm actief en vol energie om het uit te vinden. Ik breng mijn energie niet naar jou over, doe het zelf, alsjeblieft. Dat is een gevaar. Zo, is dit mogelijk? Wat betekent luisteren, en niet registreren.
58:24 Q: Sometimes you are paralysed. Q: Soms ben je verlamd.
58:27 K: No, there is no paralysis madame. You can't paralyse when your relationship with another is so tremendously important. All life is relationship. Not just you and me, it's a not only you and me, it is a global problem. So we have to meet it globally, not just 'Oh, I love my wife' - you follow? you and me, that is too little affair. When you understand the global issue then you will understand the little issue. But if you start with the little issue you won't understand the global thing global in the sense, the enormity of it. It concerns every human being wherever he may be. So I say now can I listen to the word see the expression, the gesture the contempt the arrogance and so on, on the face of the other and listen to it without any reaction? So now we will have to find out what you mean by listening. Are we interested in this? Can we go on? No, please I can go on, but you see I have spent my life from the age of fifteen at this. Right? So please, spend also an hour with this. K: Nee, er is geen verlamming mevrouw. Je kunt niet verlamd zijn als je relatie met een ander zo enorm belangrijk is. Alle leven is relatie. Niet alleen jij en ik, het is een niet alleen jij en ik, het is een mondiaal probleem. Dus moeten we het wereldwijd benaderen, niet alleen "Oh, ik hou van mijn vrouw" - volg je? jij en ik, dat is te beperkte aangelegenheid. Als je het wereldwijde vraagstuk begrijpt dan zul je de kleine kwestie begrijpen. Maar als je begint met de kleine kwestie zul je het wereldwijde geval niet begrijpen wereldwijd in de betekenis, de enorme omvang ervan. Het gaat om elke mens waar hij ook moge zijn. Dus zeg ik nu kan ik naar het woord luisteren de uitdrukking ervan zien, het gebaar de minachting de arrogantie enzovoort, op het gezicht van de ander en er naar luisteren zonder enige reactie? Dus nu zullen we moeten ontdekken wat je bedoelt met luisteren. Zijn we daarin geïnteresseerd? Kunnen we verder gaan? Nee, alsjeblieft ik kan doorgaan, maar zie je ik heb vanaf mijn vijftiende mijn leven hieraan besteed. Ja? Dus alsjeblieft, besteed hier dan ook een uur aan.
1:00:18 Can I listen. Therefore what does it mean to listen? Do you ever listen? Are you listening now? Please, you understand? Are you listening to what I am saying? No, I am not sure. Or you are listening to a conclusion which you have made about yourself? Or in listening you have already drawn a conclusion? Or you have abstracted from listening an idea and pursuing that idea? Therefore you are not actually listening. So are we listening now? That means you are listening without a single movement of thought because you are so tremendously concerned about this. If you are not well then you won't listen. If you are deeply, profoundly concerned about this then you will instinctively, naturally listen. And so are you listening from your experience are you listening to the word and not to the content of the word or are you listening, making an abstraction of what you are hearing into an idea and say, 'Yes, I have got it'? Which means then that you are listening without any movement any movement of thought, any movement of intention. Just listening. If that is so carefully please hear what I have to say if you can so listen when the boy or the girl or the wife, can you listen to that in the same way? You understand my question? You are finished. It is so terribly simple if you capture the simplicity of it. But intellectually we make a such a mess of everything. Kan ik luisteren. Daarom wat betekent het om te luisteren? Heb je ooit geluisterd? Luister je nu? Alsjeblieft, begrijp je? Luister je naar wat ik zeg? Nee, ik ben er niet zeker van. Of luister je naar een conclusie die je over jezelf hebt gemaakt? Of heb je bij het luisteren al een conclusie getrokken? Of je hebt vanuit het luisteren een idee geabstraheerd en dit idee nagestreefd? Daardoor heb je niet echt geluisterd. Dus luisteren we nu? Dat betekent dat je luistert zonder een enkele beweging van het denken omdat je er zo enorm betrokken bij bent. Als je dat niet was dan zou je niet luisteren. Als je hier diep, intens geraakt over bent dan zul je instinctief, natuurlijkerwijs luisteren. Ben je aan het luisteren vanuit jouw ervaring ben je naar het woord aan het luisteren en niet naar de inhoud van het woord of al luisterend, maak je een abstractie van wat je hoort naar een idee en zegt: "Ja, ik heb het begrepen"? Dit betekent dan dat je aan het luisteren bent zonder enige beweegreden enige beweging van het denken, enige beweging van voornemen. Gewoon luisteren. Als dat zo is voorzichtig, hoor alstublieft wat ik te zeggen heb als je zo kunt luisteren wanneer de jongen of het meisje of de vrouw, kun je daar op dezelfde manier naar luisteren? Begrijp je mijn vraag? Dan ben je klaar. Het is zo verbazingwekkend simpel als je de eenvoud er van vat. Maar intellectueel maken we zo'n puinhoop van alles.
1:03:01 So if there is the act of listening then there is no registration. The other day after the talk, one of the talks a man came up to me and said 'What a marvellous talk that was. Oh, it was excellent. It feels I have got it all' I listened to it very carefully. I have been told this for 50 years and if I keep on registering how marvellous it is I would be a cuckoo! (Laughter) So can you please find out? To listen to somebody saying nasty things or pleasurable things, so completely that there is no registration. Which means can you be so attentive at the moment the word is said that there is no centre which records? You understand my question? Have you ever been attentive? Attentive in the sense, giving all your attention all your energy, your heart, your mind, everything you have. When you do that there is no 'me' from which you are attentive, there is only attention. Right? In that attention there is no recording. It is only when there is inattention there is the centre which records. Got it? You've understood? Als er de daad van luisteren is dan is er geen registratie. De dag na een van de gesprekken kwam een man naar me toe en zei: "Wat een buitengewoon gesprek was dat. Het was heel bijzonder. Het heeft mij diep geraakt" Ik luisterde hier zeer aandachtig naar. Dit werd mij 50 jaar lang verteld en als ik dit blijf registreren hoe prettig dit is zou ik een koekoek zijn! Dus kun je dit alsjeblieft uitzoeken? Hoe te luisteren naar iemand die nare dingen zegt of prettige dingen, zo volledig, dat er geen registratie is. Wat betekent, kun je zo oplettend bent op het moment dat het woord uitgesproken wordt dat er geen centrum is dat vastlegt? Je begrijpt mijn vraag? Ben je ooit oplettend geweest? Oplettend in de zin van, het al je aandacht geven al je energie, je hart, je geest, alles wat je hebt. Als je dat doet is er geen "ik" waaruit je aandachtig bent, er is alleen aandacht. Duidelijk? In die aandacht is er geen vastlegging. Het is alleen bij onoplettendheid dat er het centrum is dat registreert. Begrijp je het? Heb je dit begrepen?
1:05:08 Q: So, there is no distraction.

K: No. Sir, there is no such thing as distraction. Please understand this. There is no such thing as distraction. You want to pay attention to that and you are distracted as one generally is. Which means what? You are not paying attention therefore there is no distraction. So realise that you are not attentive and therefore distraction. The moment you are aware that you are inattentive you are already attentive. Capture this, sir! There is no effort necessary in this. So it is possible not to register at all when the wife says something pleasant or unpleasant or a friend or a boy or a girl or a boy at the office, labour. Can you live that way? Not for one day or a few minutes can you live the entirety of your life that way?
Q: Er is dus geen afleiding.

K: Nee. Meneer, er is niet zoiets als afleiding. Begrijp dit alstublieft. Er bestaat niet zoiets als afleiding. Je wilt daar aandacht aan geven en je bent afgeleid, wat men in het algemeen is. Wat betekent dat? Je bent niet aan het opletten daarom is er geen afleiding. Dus besef dat je niet oplettend bent daarom is er afleiding. Op het moment dat je je bewust bent van je onoplettendheid ben je reeds oplettend. Vat dat, meneer. Geen inspanning is hierin nodig. Dus het is mogelijk totaal niet te registreren wanneer de vrouw iets zegt, aangenaam of onaangenaam of je vriend, jongen of meisje, of een collega op kantoor, werkplaats. Kun je op die manier leven? Niet voor een dag of een paar minuten kun je jouw hele leven op deze manier leven?
1:06:28 Q: Regardless of your age. Q: Ongeacht uw leeftijd.
1:06:38 K: Regardless of my age, or your age? (Laughter) I don't understand this. K: Ongeacht van mijn leeftijd, of jullie leeftijd? Ik begrijp dit niet.
1:06:48 Q: Excuse me sir. When I am attentive in this way of which you speak is the attention limited to the thing to which I am attentive?

K: No.
Q: Excuseer me meneer. Als ik oplettend ben op deze wijze waarvan u spreekt wordt de aandacht beperkt tot het onderwerp waarop ik oplettend ben?

K: Nee.
1:07:01 Q: Or identified with.

K: No. Attention is attention, not limited to this or to that. I am attentive. There is attention. Not tension. (Laughter) When you are attentive there is no tension. Now wait a minute, now wait a minute, just look at it: the question was about learning and can one learn about oneself through relationship. We went into the whole thing step by step logically, reasonably, sanely. Now, just a minute, listen to this. We went into it very, very carefully, in detail. Now can you observe this whole thing as a whole not broken up little pieces. You understand my question? Can you have perception of the entirety of the structure? We have dealt bit by bit, fragment by fragment, or piece by piece. That means nothing personally to me, because that's but if you capture the whole thing then from that you can work details. But you cannot through details work to the whole.
Q: Of vereenzelvigd ben.

K: Nee. Aandacht is aandacht, niet beperkt tot dit of dat. Ik ben aandacht. Er is aandacht. Geen zenuwachtigheid. Wanneer je aandachtig bent is er geen spanning. Nu wacht even, wacht een ogenblik kijk er alleen naar: de vraag ging over het leren en kan men over zichzelf leren door relaties. We gingen hierop in, stap voor stap logisch, redelijk, zinnig. Nu, een ogenblik, luister hier naar. We gingen hier heel, heel voorzichtig op in, in detail. Nu kun je dit hele onderwerp als een geheel zien niet als gebroken kleine stukjes. U begrijpt mijn vraag? Kun je het geheel van de structuur gewaarzijn? We hebben dit beetje bij beetje behandeld fragment bij fragment, of deel voor deel. Dat betekent persoonlijk niets voor mij, want dat is maar als je de hele zaak bevat dan kan je van daaruit het in details bekijken. Maar je kan niet via details naar het geheel toewerken.
1:08:40 Now can you after an hour and 20 minutes, or 10 minutes or a quarter, can you observe this whole phenomenon of registration, learning, relationship as a whole? I mean by whole having a deep insight into the whole thing instantly. You see we are not used to that. We are always from one thing to another from one fragment to another fragment from one broken piece to another and so gradually build up the whole. We think we have built up the whole. But the whole is not this. The whole is the perception of the whole structure and beyond. Then you can be terribly logical. Nu, kan je na een uur en 20 minuten, of 10 minuten of een kwartier, kan je dit hele fenomeen waarnemen van registreren, leren, relatie als een geheel? Ik bedoel met geheel, diep inzicht te hebben in het geheel van de zaak ogenblikkelijk. Zie je, we zijn daar niet aan gewend. Wij gaan altijd van het ene naar een andere van het ene fragment naar een ander fragment van een brokstuk naar een ander en bouwen zo geleidelijk het geheel op. We denken dat we het geheel hebben opgebouwd. Maar dit is niet het geheel. Het geheel is de gewaarwording van de hele structuur en daar voorbij. Dan word je uiterst logisch.
1:10:01 Q: And beyond the structure you said.

K: Oh, of course. The structure is very, very fragile.
Q: En voorbij de structuur zei u.

K: Oh, natuurlijk. De structuur is heel, heel fragiel.
1:10:13 Q: Is the attention including the structure and going beyond the structure? Q: Houdt de aandacht de structuur in en gaat voorbij de structuur?
1:10:20 K: Yes sir, when we are attentive the structure is non-existent. You understand? You are missing all this. When you are totally attentive there is no structure. Right? That attention is meeting the person at the same level at the same time, with the same intensity the other may not, that is indifferent, that is irrelevant. Your mind is meeting that totally. Then begins the objection on the other person saying 'You are indifferent to me,' you are this, you are that, begins. You are not the cause - you understand? I wonder if you see all this! K: Ja meneer, als we aandachtig zijn bestaat deze structuur niet. Begrijp je? Je mist dit alles. Wanneer je geheel alert bent is er geen structuur. Begrijp je? Die aandacht ontmoet de persoon op hetzelfde niveau op hetzelfde moment, met dezelfde intensiteit de ander mogelijk niet, dat maakt niet uit, dat is niet relevant. Je geest ontmoet dat totaal. Dan begint de tegenwerking bij de andere persoon door te zeggen, "Je bent onverschillig tegenover me" het "jij bent dit, jij bent dat", begint. Je bent niet de aanleiding. - Begrijp je? Ik vraag me af of je dit allemaal ziet!
1:11:18 Q: What is being attentive?

K: I have explained madame. You are not attentive to something, about something or for something, you are just attentive.
Q: Wat is alert zijn?

K: Dat heb ik uitgelegd, mevrouw. Je bent niet alert op iets, over iets of voor iets, je bent gewoon alert.
1:11:29 Q: Who, what is it that is being attentive? Q: Wie, wat is het dat aandachtig is?
1:11:32 K: There is no you to be attentive, I have explained that. There is only attention. K: Er is geen "jij" dat aandachtig is, ik heb dat uitgelegd. Er is alleen aandacht.
1:11:38 Q: And there isn't another I there? Q: En is er daar geen andere "ik"?
1:11:40 K: No, no, please. See you are going off to something. So are we, at the end of an hour and a quarter - free of the images? If you are not you haven't been listening and nobody can force you to listen. It is up to you. If you want the present kind of relationship with each other and so with humanity, globally that way it is up to you but if you want to find out a way of living totally differently it is also up to you but you have to listen to everything in yourself, in other - you follow? I think that is enough this morning, isn't it? K: Nee, nee, alsjeblieft. Kijk, je dwaalt naar iets af. Dus zijn wij, na een uur en een kwartier - vrij van denkbeelden? Als je dat niet bent heb je niet geluisterd en niemand kan je dwingen om te luisteren. Het is aan jou. Als je de huidige aard van de relatie wilt met elkaar en dus met de mensheid, wereldwijd op die manier is dat aan jou maar als je uit wilt vinden een totaal andere manier van leven is dat ook aan jou, maar je moet naar alles luisteren in jezelf, in anderen - volgt je dit? Ik denk dat dit genoeg is voor deze morgen, vind je niet?
1:12:41 Q: Sir, I don't see how the structure disappears I am sorry, I don't understand it. How does the structure disappear when I am attentive to it? What makes the Q: Meneer, ik zie niet in hoe de structuur verdwijnt Het spijt me, ik begrijp het niet. Hoe verdwijnt de structuur als ik er aandacht voor heb? Wat maakt de
1:12:52 K: Sir, I will tell you, I'll tell you. The structure exists with all that we mean by structure which is the desire for certainty habit, centuries of tradition and so on all that is the structure, the picture, the image which we have made about another. When we are totally attentive there is no structure and therefore you are there is no structure therefore you are beyond everything, the image-making. You just try one thing. Just for fun. Next time your wife, your husband, your girl or boy says something pleasant or unpleasant, watch it just for that second watch it be attentive for that single moment and then you will see whether you are registering or not. You see that is what I mean, find out, try it otherwise you will never find out. Finished. K: Meneer, ik zal je vertellen, ik vertel het je. De structuur bestaat uit alles dat we met structuur bedoelen wat de wens voor zekerheid is gewoonte, eeuwen van traditie en ga zo maar door dat alles is de structuur, de beschrijving, het denkbeeld die we over een ander hebben gemaakt. Als we volledig aandachtig zijn is er geen structuur en daardoor ben je er is geen structuur daardoor ben je voorbij alles, de vorming van denkbeelden. Je probeert alleen maar één ding. Gewoon voor de lol. Volgende keer zegt je vrouw, je man, je meisje of jongen iets plezierigs of onaangenaams, kijk er naar alleen voor dat ogenblik let er op wees aandachtig voor dat ene moment en dan zul je zien of je registreert of niet. Zie je, dat is wat ik bedoel, zoek het uit, probeer het anders zul je het nooit weten. Klaar
1:14:12 Q: It seems to me there is contradiction how can we watch it and be one with it at the same time? For god's sake explain that.

K: I don't quite follow sir.
Q: Het lijkt me dat er een tegenspraak is hoe kunnen er op letten en er één mee zijn op het zelfde moment? Leg dat in godsnaam uit.

K: Ik volg het niet helemaal meneer.
1:14:23 Q: How can we be fear and watch fear at the same time? Q: Hoe kunnen we bang zijn en op hetzelfde moment angst gadeslaan?
1:14:31 K: No, we are going off into something sir. I am saying that you have listened for an hour right sir? - an hour and a quarter. You have realised, understood the mechanistic way of learning and a different way. Right? And also whether one can learn about oneself through relationship. We went into that more or less. Now I am asking: can you be aware of this whole structure first? Right? Be aware of it as you are aware of the colour of the dress of the person sitting next to you. Then be aware that you are separate from that which is absurd, therefore in that awareness you realise there is no division - right? - I am going on. Right? And so in that awareness where there is no division there begins to be a sense of great attention. In that attention which is not yours or another's, it is just attention. In that attention, the whole structure is non-existent and I say from that when your wife or a girl, or a boy says something to you be attentive at that moment and see what happens. K: Nee, wij dwalen in iets af meneer. Ik zeg dat je een uur geluisterd hebt - akkoord meneer? Een uur en een kwartier. Je hebt beseft, begrepen de mechanistische manier van leren en een andere manier. Ja? En ook of je over je zelf kan leren door middel van relatie. We gingen daar meer of minder op in. Nu vraag ik: kun je je eerst bewust zijn van deze hele structuur? Ja? Wees je er bewust van zoals je je bewust bent van de kleur van de jurk van de persoon die naast je zit. Dan ben je je bewust dat je daar los van staat wat absurd is, dus in dat waarnemen realiseer je je dat er geen verdeeldheid is, Ja? - Ik ga door. Ja? En zo in dat het bewustzijn waar er geen verdeeldheid is daar begint een gevoel van grote aandacht te ontstaan. In die aandacht die niet van jou of van een ander is, het is gewoon aandacht. In die aandacht, is de hele structuur niet-bestaand en van daaruit zeg ik dat, wanneer je vrouw of een meisje, of een jongen iets tegen je zegt alert op dat moment te zijn en zie wat er gebeurt.