Krishnamurti - 1e bijeenkomst voor vragen en antwoorden

Krishnamurti Subtitles

BR83Q1 - 1e bijeenkomst voor vragen en antwoorden
Brockwood Park, VK
30 augustus 1983

0:49	Krishnamurti: I’d wish that we could have a dialogue together. A conversation between you and the speaker. But with such a large group it’s not possible. To have a dialogue, one must be equally keen to find out, earnest enough to go into matters that are serious. To have a good dialogue between two people is quite exciting, if you’ve ever done it. Because then both of us are challenging each other, questioning each other, and there’s a certain hesitation, friendship, and an inquiry into it deeply. But as that is not possible – I wish it were – that you as a single person, and I here, not on a platform, thank god, in a quiet room, sitting, talking over these things. I wish that could be done, but it cannot be. So we resort to some kind of question and answer, again that becomes rather superficial, and it loses the vitality, the energy, the quality of real communication, as in a dialogue. So we’ll go into these questions. There are several of them. I don’t know – a hundred or so. And they cannot be answered, all those. It would take several days, and I’m sure you wouldn’t like that, to come here every day for the next 2 or 3 weeks, and I wouldn’t either, because I have other things to do.	Ik wou dat we samen konden een dialoog voeren. Een gesprek tussen jou en de spreker. Met zulke omvangrijke groep is dat niet mogelijk. Om een dialoog te voeren moet je beiden scherp en voldoende ernstig zijn om deze serieuze zaken aan te pakken. Een goede dialoog tussen twee mensen is erg opwindend, als je het al ooit hebt gevoerd... Want beiden dagen elkaar uit, stellen in vraag wat er gezegd wordt. er is een zekere aarzeling,vriendschap en daarin een diepgaand onderzoek. Maar omdat dat niet mogelijk is, ik wou dat het kon, jij. als een enkel persoon en ik hier, niet op een verhoog. maar in een rustige kamer, deze dingen samen besprekend. Ik wou dat het kon, maar het kan niet. Daarom nemen we onze toevlucht tot een soort vraag en antwoord dat wordt vlug eerder oppervlakkig en verliest zo de vitaliteit de energie, de kwaliteit van echte communicatie, zoals in een dialoog. We zullen nu overgaan tot de vragen. Het zijn er vele. Ik weet niet, honderd of zo. Die kunnen niet allemaal worden beantwoord. Dat zou verscheidene dagen duren en ik ben zeker dat je niet zou wensen elke dag naar hier te komen en dat de volgende 2 a 3 weken ik ook niet,want ik heb nog andere zaken te doen. Wij moeten ons in deze vragen gaan verdiepen.
3:42	We have to go into these questions. First of all, if one may ask most respectfully, from whom do you expect the answers?	Om te beginnen, wanneer wij met alle respect die vraag mogen stellen... van wie verwacht u antwoorden?
4:03	It is good to question, not only the speaker or to question your friends, your wives and your husbands, question, doubt, enquire, to be sceptical. And when one puts a question, which is a challenge, to whom or from whom do you expect that challenge to be answered? Is it a challenge to oneself? Or are you challenging the speaker? There is a great deal of difference: when you are putting the question to yourself, to oneself, then you are really probing into it, putting your teeth into it. And if one is earnest and really deeply concerned, then the answers can only be found in the question. The answer is not, if one may point out, separate from the question, it is not somewhere the answer is, and the question is somewhere else. So we are saying that in the very questioning is the answer. I hope we understand that.	Het is goed vragen te stellen. Niet alleen aan de spreker, of je vrienden je vrouw, je man vragen stellen, twijfelen, informeren, sceptisch zijn. En wanneer wij een vraag stellen, die een uitdaging is, aan wie dan door wie verwachten we dat die uitdaging beantwoord zal worden? Is het een uitdaging aan onszelf? Of is het zo dat je de spreker uitdaagt? Dat maakt nogal wat verschil. Wanneer we de vraag aan onszelf stellen, dan dringen we er echt in door dan zetten we onze tanden erin en wanneer we serieus zijn en echt diepgaand bij de zaak betrokken dan zijn de antwoorden niet buiten de vraag te vinden. Het antwoord staat, wanneer wij daarop mogen wijzen, niet los van de vraag. Het is niet zo dat we voor het antwoord elders moeten zijn dan voor de vraag. Wij stellen dat de vraagstelling zelf het antwoord bevat. Ik hoop dat we dit begrijpen. Wij gaan dus gezamenlijk deze vragen onderzoeken
5:58	So we are together going to enquire into these questions. And in enquiring together we will find the answer. It is not that the speaker is going to answer, like a politician, he has got all kinds of answers, but here we are together enquiring into these questions. The question is far more important, is it not, than the answer? Why do I put a question to myself, or to the world, or to my friend? If I put a question rather superficially, the answer will inevitably be superficial, because my question is really not very important, to myself or to the world. But if I put a question and try to find the nature, what lies behind the question, then I am opening the question. It is like digging in a well – the more you dig, the more water. So we are together, if I may point out again, we are going together to go into these questions. Is that all right?	en door dit gezamenlijk onderzoek zullen wij het antwoord vinden. Het is niet zo dat de spreker het antwoord gaat geven als een politicus die allerlei antwoorden tot zijn beschikking heeft maar wij onderzoeken hier deze vragen gezamenlijk. De vraag is van veel meer belang dan het antwoord, niet? Waarom stel ik een vraag, aan mijzelf, aan de wereld, of aan een vriend? Wanneer ik op een tamelijk oppervlakkige manier een vraag stel zal het antwoord onvermijdelijk ook oppervlakkig zijn. Dan is mijn vraag niet echt van veel belang, voor mezelf noch voor de wereld. Maar wanneer ik een vraag stel en probeer het wezen van de vraag te ontdekken dat wat er achter zit, dan leg ik de vraag open. Het is als bij het graven van een put, hoe dieper je graaft, hoe meer water. Dus, wanneer ik daar nog eens op mag wijzen wij gaan ons gezamenlijk in deze vragen verdiepen. Vind je dat goed?
7:47	1st QUESTION: How do you know what you are saying is true?	EERSTE VRAAG: Hoe weet je dat wat je zegt waar is?
8:08	Why do you ask me that question? Isn’t it true that as long as there is national division, economic division, racial division, religious division, there must be conflict. That is a fact. Right? Would you accept that? So it is not what I say to be true, but the fact itself. Facts themselves show what the truth is. As we talked the other day about relationship: as long as there is this separation between two human beings, psychologically, there must be conflict. That is a fact. It is not what I say – how do I know what I say is true – but it is a fact that as long as I am ambitious and pursuing my particular form of pleasure, particular fulfilment, and my wife or husband, or girlfriend does the same, we must inevitably end up in conflict. That is a fact. So it is not, how do I know what truth is. First of all, let us look at facts.	Waarom stel je mij die vraag? Is het niet waar dat, zolang er nationale, economische verdeeldheid is rassen verdeeldheid, godsdienstige verdeeldheid, er conflict moet zijn? Dat is een feit. Akkoord? Kan je dit aannemen? Dus het is niet wat ik zeg, dat waar is, maar het feit zelf. Feiten zelf laten zien wat de waarheid is. Zoals we het onlangs hadden over menselijke relaties zolang er zo'n gescheidenheid tussen twee mensen bestaat psychologisch bezien, moet er conflict bestaan. Dat is een feit. Het is niet wat ik zeg- hoe weet ik dat wat ik zeg waar is maar het is een feit dat zolang ik eerzuchtig ben en mijn persoonlijke vorm van genot nastreef, mijn persoonlijke vervulling en mijn vrouw, mijn man of mijn vriendin datzelfde doet we tenslotte onvermijdelijk in een conflictsituatie belanden. Dat is een feit. Het is niet: 'hoe weet ik wat de waarheid is' laten we in de eerste plaats de feiten in ogenschouw nemen.
9:58	We are greatly prejudiced people. We have a great many prejudices. We have cultivated them, strengthened them by public opinion and so on, that our prejudices prevent understanding other people. Right? That is a fact. So can one be free of prejudices, free of certain opinions which become so very strong in our lives. And the question then arises: how is it possible for human beings to be free of prejudices? That we can discuss. That we can have a conversation, a dialogue, and say, look, I have prejudices, suppose I have them, and you have them, and so these prejudices, whether they are idealistic prejudices, capitalist prejudices, totalitarian prejudices, religious prejudices, they divide people. Right? This is a simple fact. And where there is division there must be conflict – the Arab and the Jew, the Islamic world and the rest of the world, those who are terribly bigoted and those who are not, must be in conflict. It is a fact. I have nothing to do with it. It isn’t how do I know what I am saying is true, we are just facing facts.	Wij zijn sterk bevooroordeeld. We hebben een hele lading vooroordelen. We hebben ze gekoesterd, hebben ze versterkt door wat de mensen zeggen enz waardoor onze vooroordelen ons verhinderen anderen te begrijpen. Niet? Dat is een feit. Dus, kunnen wij vrij van vooroordelen zijn? Vrij van bepaalde meningen, die in ons leven zoveel gewicht krijgen. En dan rijst de vraag: 'Hoe is het voor een mens mogelijk vrij van vooroordelen te zijn?' Daar kunnen we over discussiëren. Daar kunnen we een gesprek over voeren, een dialoog, en zeggen: 'Kijk,ik heb vooroordelen, stel dat ik ze heb, en jij hebt ze en dus brengen deze vooroordelen verdeeldheid onder de mensen of het nu idealistische, kapitalistische totalitaire of godsdienstige vooroordelen zijn, ze verdelen. Dit is doodgewoon een feit. En daar waar verdeeldheid bestaat moet conflict zijn de Arabier en de Jood, de wereld van de Islam en de rest van de wereld mensen die erg dwepen en zij die dat niet doen, moeten in conflict zijn. Dat is een feit. Daar heb ik geen bemoeienis mee. Het is geen kwestie van 'Hoe weet ik dat wat ik zeg waar is'. We zien gewoon de feiten onder ogen.
12:22	Now what is a fact? What do you think is a fact? That which has happened before – an incident, a car accident – that is a fact. Or what is happening now, sitting here, is a fact. But what will happen in the future may not be a fact. So fact implies that which has happened before: yesterday, walking along the lane, I met a viper, I saw it, it didn’t bite me. That is a fact. And what is happening now, what I am thinking, what I am doing now, is a fact. And what I will do may not be a fact. It might happen, or might not happen. So if we are clear on what is a fact, and then what is an idea? You understand? Is an idea a fact? And the word ‘idea’, the Greek, and so on, Latin, means to observe. The root meaning of that word ‘idea’ is to observe, to perceive, to see. What we do is see a fact and make an abstraction of it and then pursue the idea. Which means there is always the fact and a conclusion from the fact, and pursue the fact, the conclusion, not the understanding of the fact. Am I making myself clear?	Wat is nu een feit? Wat denk je dat een feit is? Iets dat gebeurd is, een voorval. Een auto ongeluk, dat is een feit. Of dat wat nù gebeurt, dat wij hier zitten, dat is een feit. Maar dat wat in de toekomst zal gebeuren hoeft geen feit te zijn. Dus feit houdt in wat al gebeurd is. Gisteren, toen ik over de landweg liep stuitte ik op een adder. Ik zag hem, hij heeft mij niet gebeten. Dat is een feit. En wat er nu gebeurt, dat ik nu denk en wat ik nu doe, dat is een feit. En wat ik zal doen hoeft geen feit te zijn. Het zou kunnen gebeuren, maar misschien ook niet. Dus, wanneer het ons duidelijk is wat een feit is, en dan wat is een idee? Begrijp je? Is een idee een feit? En het woord 'idee', in het Grieks, Latijn, betekent het waarnemen. De grondbetekenis van dat woord 'idee' is gadeslaan, waarnemen, zien. Wat we doen is een feit zien, daar een abstractie van maken en dan doorgaan op het idee. Wat wil zeggen dat we altíjd te doen hebben met het feit en de conclusies op grond van het feit en als wij doorgaan op het feit, gaan wij door op de conclusie en niet op het begrijpen van het feit. Druk ik mij duidelijk uit?
15:05	So please, it is not how do you know what you are saying is true, the speaker is merely pointing out facts. Those facts are not personal. If I say I am a Hindu and I stick to it, that is a fact. Whether it is an illusion, whether it is some kind of superstitious sentimental nonsense, that also is fact. You understand? Fact can be an illusion, or actual. But most of us live with illusions. I am an Indian – that is an illusion. And you are, if I may most gently point out, you are British – that is also an illusion. This tribal insular worship is destroying the world. That is a fact. As long as I am an Arab and you are something else, I’m going to destroy you because I believe by destroying you I will go to heaven. Right? That is an illusion which they have accepted as a fact, and for that illusion they are willing to fight and kill, and destroy. Right? So can we always deal with facts? I am asking: can we always be with facts? Not translate the facts according to my prejudice, according to my belief, according to my neurotic illusions, however noble they are, can I look at these facts and understand what those facts are saying? Suppose I had an accident in a car. Can I look at that fact that I was rather careless, driving too fast, not paying complete attention to what I was doing, because I was talking to my friend next to me – that is a fact. But I then say, ‘No, it is your fault’ – you know, ‘the other fellow is a fool!’	Dus vooral niet 'hoe weet je dat wat je zegt waar is?' de spreker brengt alleen feiten onder de aandacht! Die feiten zijn niet persoonlijk. Zo ik zeg:'Ik ben een Hindoe' en ik hou daaraan vast, dan is dat een feit. Ook al is het een illusie, ook al is het een soort bijgelovige sentimentele onzin, ook dat is een feit. Begrijp je? Een feit kan zowel een illusie als werkelijkheid zijn. Maar de meesten van ons leven in illusies. 'Ik ben een Indiër', dat is een illusie. En dat jullie Britten zijn, is, als ik dat met alle voorzichtigheid onder de aandacht mag brengen, dat is ook een illusie. Deze bekrompen verering van de groep richt de wereld ten gronde. Dat is een feit. Zolang ik een Arabier ben en jij bent iets anders, zal ik je verdelgen omdat ik geloof dat ik door je te verdelgen in de hemel zal komen. Akkoord? Dat is een illusie die zij als een feit hebben aanvaard en terwille van die illusie zijn zij bereid om te vechten te moorden en te verdelgen. Nietwaar? Dus, kunnen wij ons altijd bij de feiten houden? Dit is de vraag die ik stel: Is het ons mogelijk om ons altijd bij de feiten te houden? Niet de feiten vertalen overeenkomstig mijn vooroordeel, mijn overtuiging of mijn neurotische illusies, hoe nobel die ook mogen zijn kan ik die feiten onder ogen zien en begrijpen wat ze te zeggen hebben? Stel dat ik een ongeluk heb met een auto. Kan ik dit feit onder ogen zien, dat ik nogal onzorgvuldig ben dat ik te hard rijd zonder voldoende aandacht voor wat ik deed omdat ik tegen mijn vriend praatte, die naast me zat - dat is een feit. Maar dan zeg ik: 'Nee, het is jouw schuld, want...' je kent dat wel: de ander is een idioot. Nu is het een feit dat wij idealen hebben.
18:27	Now, it is a fact that we have ideals. Right? Don’t you all have ideals? No? I wish we could have a dialogue, friendly, talk to each other. Don’t you have ideals? I am afraid you do. Ideals. What are those ideals? Are they facts? The ideal that we must live peacefully. Right? The ideal that we must be – whatever it is, non-violent, or the ideals of a communist, which are drawn from historical study, but those studies are prejudiced by my conditioning. So why do we have ideals at all? I know this is a dangerous thing to say because most of us live with these extraordinary ideals. We’re questioning, please I’m not saying you should or should not have ideals. I am saying, why do we have ideals, faiths, beliefs, as a Christian, as a Buddhist, as a Hindu, I am an American, you are British, you know, all the rest of it – why? Is it our brain is incapable of living without any illusion? What do you say to that? Is my brain capable, strong, vital to understand things as they are and not create a future ideal? Ideal is non-existent. Right? All Christians and all religious people believe that you must not kill. Right? And probably the Christians have killed more than anybody else. Right? And the British. And the Islamic world have killed more – not so many as the Christians. And probably the Buddhists and the Hindus come on a lower scale because they are barbarians, they are uncivilised people. And so it goes on. And we know that ideals of every kind, faith, belief, divide people. That is a fact.	Niet? Hebben jullie niet allemaal idealen? Nee? Ik wou dat we samen een dialoog konden hebben, een vriendschappelijk gesprek. Hebben jullie geen idealen? Ik ben bang van wel. Idealen. Wat zijn dat, die idealen? Zijn het feiten? Het ideaal dat we in vrede moeten leven. Akkoord? Het ideaal dat we geweldloos moeten zijn, wat dat ook mag wezen. Of de idealen van een communist, ontleend aan de studie van de geschiedenis terwijl die studie bevooroordeeld is op grond van conditionering. Waarom houden we er eigenlijk idealen op na? Ik weet dat het gevaarlijk is om dit te zeggen omdat de meeste van ons met van die bijzondere idealen leven. Wij zetten daar vraagtekens bij denk vooral niet dat ik zeg dat je al dan niet idealen zou moeten hebben. Ik zeg:'Waarom hebben wij idealen?' Een geloof, een overtuiging.. als Christen, als Boeddhist, als Hindoe. 'Ik ben Amerikaan' 'jij bent Brit'... je kent de rest. Waarom? Komt het doordat ons brein niet in staat is zonder illusies te leven? Wat zeg je daar op? Is mijn brein krachtig, vitaal in staat de dingen te begrijpen zoals ze zijn in plaats van een ideaal in de toekomst te creëren? Een ideaal is iets dat niet bestaat! Akkoord? Alle Christenen en alle godsdienstige mensen geloven dat wij niet mogen doden. Niet? En vermoedelijk hebben de Christenen meer mensen gedood dan wie ook. Niet? En de Britten. De Islamitische wereld heeft nog iets meer gemoord. Niet zoveel als de Christenen. En waarschijnlijk staan de Boeddhisten en de Hindoes heel wat treden lager omdat het barbaren zijn, mensen zonder beschaving. En zo gaat dat door. En wij weten dat idealen, van welke aard ook, geloven, overtuigingen verdeeldheid onder de mensen betekenen. Dat is een feit! Kunnen we dan vrij van idealen zijn, vrij van geloof, van vereenzelviging
22:04	So, can we be free of ideals, of faith, of being identified with one group and against another group, which identifies with another group? You follow? Be free of all this. Could we? Or is that impossible? If we could have a dialogue about this, then we would exchange yes, it is possible, it is not possible, why is it not possible – you understand? Could we do that now? To have a free mind, free brain, that is not cluttered up with a lot of rubbish, a lot of illusions. Is that possible? And some of you may say, no, it is not possible because I can’t live without my beliefs. I must have my ideals, my faith, otherwise I am lost. With your faiths, with your beliefs, ideals you are already lost. That is a fact. You are very lost people. But whereas if we could have a dialogue, conversation, and say, why do I cling to my particular prejudice, particular ideal, and so on, why have I identified myself with them? Why do I identify myself with anything? You follow? Push it. Push it deeply to find out why we do all these things. Why we have allowed ourselves to be programmed. Why are we afraid of public opinion, and so on.	met een bepaalde groep tegenover een andere groep die zich met iets anders vereenzelvigt. Begrijp je? Vrij van al die dingen! Zouden we dat kunnen? Of is dat onmogelijk? Ziet u, wanneer we daarover een dialoog zouden kunnen hebben dan hebben we een gedachtenwisseling over 'het is mogelijk' 'het is niet mogelijk' 'waarom is het niet mogelijk?'... Begrijp je? Zouden we dat nu kunnen doen? Beschikken over een geest, die vrij ís, een brein dat vrij is en niet volgepropt met een partij rommel, een verzameling illusies. Is dat mogelijk? Sommige van jullie zeggen misschien:'Nee dat is niet mogelijk, want ik kan niet leven zonder mijn overtuigingen. Ik moet mijn idealen en mijn geloof hebben, anders raak ik het spoor bijster. Maar met al je overtuigingen,met alles wat je gelooft en al je idealen ben je het spoor al bijster! Dat is een feit! Jullie zijn ver van het spoor geraakte mensen! Maar wanneer we daarentegen een dialoog zouden kunnen voeren, een gesprek en we zouden zeggen waarom hou ik vast aan mijn persoonlijke vooroordeel mijn persoonlijke ideaal, mijn persoonlijke wat al niet waarom heb ik me daar zo mee vereenzelvigd? Waarom vereenzelvig ik me met wat dan ook? Begrijp je? Aanhouden er diep op doorgaan om er achter te komen waarom wij al die dingen doen. Waarom we ons hebben laten programmeren. Waarom we bang zijn voor wat de mensen zullen zeggen, enzovoort. Dus de vraag: hoe weet je dat wat je zegt waarheid is?
24:40	So the question: how do you know what you are saying is true? I am afraid it has very little meaning. Truth is not something that is mysterious, truth is where you are. From there we can begin. Truth is I am angry, I am jealous, I am aggressive, I quarrel. That is a fact. So one must begin, if one may most respectfully point out, where one is. That is why it is important to know oneself, to have complete knowledge of oneself, not from others, not from psychologists, brain specialists, and so on, but to know what you are. Because you are the story of mankind. Do you understand all this? If you know how to read that book, which is yourself, then you know all the activities and the brutalities and the stupidities of mankind because you are the rest of the world. Right? Is that question clear?	Ik vrees dat die vraag heel weinig inhoudt. De waarheid is niet iets mysterieus. De waarheid is daar waar wij zijn. Van daaruit kunnen we beginnen. De waarheid is: ik ben kwaad, ik ben jaloers, ik ben agressief, ik maak ruzie. Dat is een feit. Dus, met alle respect, we moeten beginnen daar waar we zijn. Daarom is het belangrijk om jezelf te kennen om over complete zelfkennis te beschikken. Niet ontleend aan anderen aan psychologen, hersenspecialisten en dergelijke, maar weten wat je bent. Want jij bent het verhaal van de mensheid. Begrijp je al die dingen? Wanneer je dat boek weet te lezen, dat boek dat je zelf bent dan ken je alle daden, alle wreedheden en alle stupiditeiten van de mensheid. Want jij bent de rest van de wereld. Akkoord? Is deze vraag duidelijk geworden? 2de VRAAG: Is begeerte iets fundamenteels in de mens?
26:23	2nd QUESTION: Is desire something fundamental in human beings? Without desire could we function in this world at all?	Zouden we zonder begeerte eigenlijk wel kunnen functioneren in deze wereld? Zouden wij hierover kunnen praten?
26:55	Could we talk about this? Have a conversation: what is desire, why desire has become so important in our lives, and why desire dominates, and why desire changes its object from year to year. Right? You understand?	Een gesprek voeren over wat begeerte is. Waarom begeerte in ons leven zoveel gewicht heeft gekregen, waarom begeerte zo overheerst en waarom het voorwerp van begeerte van jaar tot jaar wisselt. Akkoord? Begrijp je?
27:25	Why? And all the various monks throughout the world, they are supposed to be serious people, dedicated, committed, they suppress their desires, they are tortured by their desires. Right? They may worship whatever symbol, whatever person, but desire is there burning like a fire. Right? This is a common fact. And to understand the whole nature of desire, one must go into it very, very carefully. Let’s talk about it together, shall we? Join me, please. Why have human beings yielded to desire to do everything that they wanted to do, on one side, and there are other human beings who say you must suppress desire? You understand this? The monks, the sanyasis of India, and the Buddhist monks, all say you must control your desire, or transform your desire to god. Do you understand all this? Turn your desire to the worship of your saviour, turn this desire that is so strong, take vows against it, vows of celibacy, vows of silence, vows of one meal a day. You understand? Have you ever been in a monastery? No? I was in one for some time for fun. And I watched, I listened, slept there, did the things they did. It was really a cruel affair. Take a vow of silence and never speak again – you understand what it means? Never look at a woman. Do you understand all this? Never look at the sky, the beauty of trees, the solitary tree in a field, never communicate what you are feeling to another. Do you understand all this? In the name of service, in the name of god, human beings have tortured themselves to find illumination, to find enlightenment, to find something or other, heaven. And that is a tremendously torturing affair. And desire is at the root of all this. Right? I wonder if you understand all this.	Waarom dat is. De diverse soorten monniken, overal ter wereld van wie we aannemen dat ze serieuze mensen zijn, toegewijd, vol overgave zij onderdrukken hun begeerten, hun begeerten zijn hun een kwelling. Is het niet zo? Welk symbool of welke persoon ze ook aanbidden mogen die begeerte is er, als een brandend vuur. Niet? Dat feit is algemeen bekend. Om het hele wezen van de begeerte te begrijpen moeten we ons er uiterst zorgvuldig in verdiepen. Laten we er samen over praten, akkoord? Wil je met mij meedoen? Waarom zijn er aan de ene kant mensen die toegeven aan de begeerte alles te doen waar ze zin in hebben terwijl er anderen zijn die zeggen: 'de begeerte moet je onderdrukken'. Begrijp je dit? De monniken, de Indiase sanyasi's en de Boeddhistische monniken zeggen allen:'Je moet je begeerte beheersen of omzetten.. in verlangen naar God.' Begrijp je? Je verlangen omzetten in aanbidding van je verlosser die zo sterke begeerte, moet je omzetten, er een gelofte tegen afleggen... geloften van kuisheid, van stilzwijgen, van één maaltijd per dag. Begrijp je? Ben je ooit in een klooster geweest? Nee? Ik ben er eens een poosje in één geweest, voor de grap. En ik heb toegekeken en geluisterd, geslapen, de dingen gedaan die zij deden. Het was echt een wreed gedoe. Een gelofte van stilzwijgen afleggen. Begrijp je wat dat betekent? Nooit naar een vrouw kijken. Begrijp je al die dingen? Nooit naar de blauwe hemel kijken, naar de schoonheid van geboomte naar een alleenstaande boom in een veld. Nooit een ander deelgenoot van je gevoelens maken. Begrijp je al die dingen? In naam van de dienstbaarheid, in naam van God hebben mensen zichzelf gefolterd om verlicht te worden om verlichting te bereiken, om het een of ander te bereiken, de hemel. Dat is een geweldig gedraai en gekronkel. En de grondslag van dit alles is de begeerte. Akkoord? Ik vraag me af, begrijp je al die dingen? In India, in het Westen en in het Verre Oosten
31:55	Human beings in India, in the West, and the Far East, they have done everything to suppress this flame. I once met a man, an Indian, highly educated, he had been to the West, talked excellent English, very learned, and yet he had taken a vow never to enter into a married couple’s house. Please, you may laugh at it. Because he said sex is an abomination; and when he said it is an abomination, you could feel the tortures he had been through. You understand all this? Does it mean anything to you, all this?	hebben mensen alles gedaan om deze vlam te onderdrukken. Ik heb eens een Indiër ontmoet, uiterst beschaafd, was in het Westen geweest sprak uitstekend Engels en was heel geleerd. En die had de gelofte afgelegd nooit het huis van een gehuwde binnen te gaan. Je kan ermee lachen... want hij zei:"Seks is een gruwel" en toen hij zei "een gruwel" kon je voelen welke martelingen hij had doorgemaakt. Begrijp je al die dingen? Betekenen al deze dingen iets voor jullie? Om dus in te gaan op die vraag: 'Wat is begeerte?'
33:17	So to go into this question: what is desire? Why are there these two elements in life: the suppression, the control, and the other side to do what you want. There are the gurus who say do what you want, god will bless you, and of course, they are very, very popular. And thousands go, offer everything they have, you know all that is happening in the world. So we must go into this question: what is desire and whether it is the fundamental urge of life, of living. Is this clear, up to now?	Waarom zijn er in het leven die twee elementen de onderdrukking, beheersing, en anderzijds, doen wat je wil? Er zijn goeroes die zeggen: "Doe wat je wil en God zal je zegenen". En natuurlijk zijn die heel erg populair! Duizenden gaan erheen en offeren alles op wat ze hebben je kent dat, al die dingen gebeuren in deze wereld. Wij moeten dus ingaan op die vraag: 'Wat is begeerte' en of het de fundamentele levensdrift is. Is dit tot zo ver helemaal duidelijk? Vooruit dan:
34:32	So let’s go into it. What is desire? You understand? We expanded desire, what is taking place in the world, night clubs, sex, free sex, do what you want to do, gurus help you do what you want to do, it releases all your inhibitions. Counter groups – you know? God, this world is mad, all right! But they never ask the question, apparently – I may be mistaken: what is the nature of desire? What is that entity that controls desire? You understand? The urge to have something, to possess something, and the entity that says, ‘Don’t’. Right? There is this battle going on: one desire opposing another desire. Right? Are we together in this? We are having a conversation, I am not making a sermon. We are having a dialogue together. Which is: why is there in human beings this dual process going on, opposite processes – wanting and not wanting, suppressing and letting go? You understand my question? Why is there this contradiction in us? Does the contradiction exist because we are not facing facts? Facts have no contradiction, it is a fact. I wonder if you understand? I am angry. That is a fact. I am violent. I am jealous, greedy. That is a fact. But when I say, ‘I am violent’, there is immediately an idea I must not be violent. Right? And I must not be violent becomes the ideal, which is non-violence. So there is a battle between violence, which I am, and trying to be non-violent. Why have we done this? The non-violence is non-fact. I know, it is a fashion, brought about through Tolstoy, in India and so on, that we must all be non-violent. Whereas we are actually violent human beings. Would you admit that? Therefore why do we have its opposite? You understand? Is that an escape from fact? And if it is an escape from fact, why do we escape? Is it because we do not know how to deal with the fact? I escape from something because I don’t know what to do about it, but if I knew what to do, I can deal with it.	Wat is begeerte? Begrijp je? Wij verbruiken deze begeerten in wat er in de wereld gebeurt, met nachtclubs seks, orgieën, doen waar je zin in hebt, met goeroes die je helpen om te doen wat je maar wil. Het bevrijdt al je remmingen Counter groups, ken je het? Ja, het is een krankzinnige wereld. Maar blijkbaar stellen ze nooit de vraag, misschien vergis ik me: Wat is het wezen van de begeerte? Wat is datgene dat de begeerte in bedwang houdt? Begrijp je? De drang om iets te hebben, om iets in bezit te hebben en datgene dat zegt: niet doen. Akkoord? Die strijd wordt gevoerd, de ene begeerte tegen de andere. Ja? Zitten we op dezelfde golflengte, wat dit betreft? Wij voeren een gesprek, ik houd geen preek. Wij hebben samen een dialoog over de vraag: Waarom vindt in de mens dit tweeledige proces plaats? Tegengestelde processen, willen en niet willen, bedwingen en los laten? Begrijp je mijn vraag? Waarom is er in ons deze tegenstrijdigheid? Is het soms zo, dat die tegenstrijdigheid er is omdat we nalaten de feiten onder ogen te zien? Feiten kennen geen tegenspraak. Dat is een feit. Begrijp je? Ik ben kwaad. Dat is een feit. Ik gebruik geweld. Ik ben jaloers, begerig, dat is een feit. Maar wanneer ik zeg: "Ik gebruik geweld" dan is er onmiddellijk het idee, dat ik geen geweld moet gebruiken. Niet? En dit 'ik moet geen geweld gebruiken' wordt het ideaal van de geweldloosheid. Dus er is een strijd gaande tussen het geweld, dat ik ben en mijn streven naar geweldloosheid. Waarom hebben wij dit gedaan? De geweldloosheid is geen feit. Ik weet wel, het is een mode, tot stand gekomen onder invloed van Tolstoi, in India enz..dat we allemaal geweldloos moeten zijn. Terwijl we in feite mensen zijn die geweld gebruiken. Zou je dit willen erkennen? Waarom zitten we dan met het tegendeel? Begrijp je? Is dat een vlucht voor de feiten? En wanneer het een vlucht voor de feiten is, waarom vluchten we dan? Komt dat doordat we niet weten wat we met de feiten aan moeten? Ik ontvlucht iets omdat ik niet weet wat ik ermee aan moet maar wanneer ik weet wat ik doen moet kan ik de situatie aan. Laten we hier eens achterkomen o, dat duurt te lang!
38:47	So let’s find out – oh, that takes too long! I will go into it. Let’s find out how to deal with the fact only, not with its opposite. I am violent. And I have no opposite. Because that is non-fact, that has no validity at all. What has validity, what is truth, what is a fact, is I am violent. Right? And what does violence mean? Not only to do harm to another, throw a bomb, and all the rest of things that are going on in the world, it also means comparison. Right? When I compare myself with you, who are clever, bright, noble and all the rest of it, then what takes place when I am comparing with you? Through comparison I make myself dull. Right? I wonder if you follow all this? Is this too much? Why do we compare? Of course, you have to compare, if you have the money, between two cars or between dresses and so on, that is inevitable. But why do I psychologically compare myself with anybody? Is it because I do not know how to deal with myself? You understand? When you say to a boy, you must be like your elder brother, as most parents do, what happens to that boy, who is B? When you are comparing B with A, what happens to B? Have you ever thought about it? I have two sons, A and B – or two girls, whatever it is. I’m comparing A, the youngest boy, to the older, and say, ‘You must be like him’. What does that do to A? You understand? When I say you must be like B, what happens to A? Then he is imitating, conforming. You have set a pattern and this comparison is a form of violence. Right? I wonder if you see that. No? So imitation is violence. You have to go into this, all the subtleties of it.	ik zal erop ingaan. Laten we er achter komen hoe we ons bij de feiten kunnen houden zonder het tegendeel. ik gebruik geweld en ik houd er niet het tegendeel op na omdat dat geen feit is, het heeft geen enkele geldigheid. Wat geldt, wat waar is, wat een feit is, dat is: ik gebruik geweld. Akkoord? En wat betekent geweld? Niet alleen een ander letsel toebrengen, met 'n bom, en al die andere dingen die in de wereld gebeuren. Het betekent ook vergelijken. Akkoord? Wanneer ik mezelf vergelijk met jou die knap, schrander, nobel en al zulke dingen bent wat gebeurt er dan in die vergelijking? Door die vergelijking maak ik mezelf dom. Nietwaar? Ik vraag me af of je dit allemaal kunt volgen. Is het te veel? Waarom vergelijken we? Natuurlijk moet je, wanneer je het geld hebt, twee auto's met elkaar vergelijken, of japonnen en dat soort dingen. Dat is onvermijdelijk. Maar waarom vergelijk ik mijzelf, op het psychologische vlak, met wie dan ook? Is dat omdat ik niet weet wat ik met mezelf aan moet? Begrijp je? Wanneer we tegen een jongen zeggen: "Je moet zo worden als je oudere broer" zoals de meeste ouders doen, wat gebeurt er dan met die jongen, die B is? Wanneer we B met A vergelijken, wat gebeurt er dan met B? Heb je daar ooit over nagedacht? Ik heb twee zonen, A en B, of twee meisjes, hoe het ook zij. Ik vergelijk A, de jongste, met de oudste en ik zeg: "Je moet zo worden als hij". Wat brengt dat in A teweeg? Begrijp je? Wanneer ik zeg:"Je moet zo worden als B", wat gebeurt er dan met A? Dan krijgen we to maken met navolging en aanpassing. Dan heb je een patroon uitgezet; deze vergelijking is een vorm van geweld. Zie je dat in? Nee? Dus navolging is een vorm van geweld. Je moet je hierin verdiepen, in alle subtiliteiten die het heeft. Wanneer we het geweld beschouwen, dan ontsluit het zich steeds verder
42:44	So when you look at violence, it opens itself more and more what the content of that word is, and it reveals most extraordinary things. But if you are pursuing non-violence, which is illusory, which is non-factual, it has no meaning. I wonder if you see this?	alles wat het woord inhoudt. En er worden heel bijzondere dingen zichtbaar. Maar jaag je geweldloosheid na, jaag je een illusie na... dat is geen feit en heeft geen enkele betekenis. Ik vraag me af of je dit inziet? Dus nog eens opnieuw
43:17	So, let’s come back. Which really means: how do you observe violence? Is the observer different from the thing called violence? You understand? I am violent. That word indicates the reaction, and I have used that word because I have repeated it so often – to identify that particular reaction. Are you following? And by using that word constantly I am strengthening that feeling. So can I be free of the word and look? Do you understand all this? No, you don’t. So let’s come back. What is desire? How does it happen? And can that be understood, lived with, so that there is no suppression, no condemnation, or indulging in it? Right? To look at it, to understand it, so that when you understand something very clearly, then it becomes simple. If I know how to dismantle a car, which I have done, not the modern cars, they are too complicated, then it is fairly simple to deal with any misbehaving, or something faulty. So it never frightens one. So let’s look at this very carefully. What is desire? What is the root and the beginning of desire? Right, sirs? Can we have a dialogue on it? What time is it? I’ve got so many questions. We’ll go on with it.	wat in feite wil zeggen: Hoe neem je geweld waar? Is er een verschil tussen de waarnemer en datgene wat geweld genoemd wordt? Begrijp je? Ik gebruik geweld. Het woord duidt de reactie aan, en ik heb dat woord gebruikt omdat ik het zo vaak herhaald heb om de identiteit van... ..die bepaalde reactie vast te stellen. Kan je dit volgen? En door aldoor dat woord te gebruiken versterk ik dat gevoel. Kan ik nu vrij zijn van dat woord en dán kijken? Begrijp je dit? Nee... Nog eens opnieuw. Wat is begeerte? Hoe doet begeerte zich voor? Kunnen we dat begrijpen? Er mee leven zonder dat er sprake is van onderdrukking, veroordeling of eraan toegeven. Akkoord? Er naar kijken. Het begrijpen op zo'n manier dat het eenvoudig wordt, zoals dat is wanneer je iets heel goed begrijpt. Wanneer ik weet hoe ik een auto uit elkaar moet halen wat ik gedaan heb - niet met de moderne auto's, die zijn te ingewikkeld- dan is het heel eenvoudig een defect aan te pakken. Dan ben je daar nooit bang voor. Laten we deze zaak dus heel zorgvuldig beschouwen. Wat is begeerte? Wat is de grondslag en het begin van de begeerte? Akkoord? Kunnen we daarover een dialoog hebben? Hoe laat is het? Ik kreeg zoveel vragen. We gaan ermee verder. Wij stellen de vraag: wat is de grondslag van de begeerte?
46:29	We are asking what is the root of desire and can we observe that root and remain with that root? You understand? Not say it is right, or wrong, it is good to have desire or what will human beings do without desire, and all that kind of question.	En kunnen we die grondslag waarnemen en bij die waarneming blijven stilstaan? Begrijp je? Niet zeggen: dit is goed of verkeerd, het is goed om begeerten te hebben of wat moet een mens beginnen zonder begeerte en al zulke vragen. Vraagsteller: Ik heb een antwoord op uw vraag.
47:01	Q: I have an answer to your question. I think separation from the mother is the root of desire.	Ik geloof dat scheiding van de moeder de grondslag van de begeerte is. K: Van de moeder?
47:10	K: From the mother? The baby gets desire from the mother?	De baby zou de begeerte van de moeder krijgen? Vr: Nee, het krijgt begeerte door de scheiding
47:16	Q: No, it gets desire from the separation.	K: Begeerte door de scheiding van de moeder?
47:20	K: Desire from separation from the mother? Is that so? Is that true, a fact? We don’t know. Don’t go back to babies and children and mothers, and all that. That is a different question. We will deal with it when it arises.	Is dat zo? Is dat waar, is dat een feit? Wij weten het niet. Ga niet terug tot kinderen, babies, moeders en al dat. Dat is een andere vraag. Die zullen we behandelen wanneer ze zich voordoet. Wij stellen de vraag: wat is de grondslag van de begeerte?
47:49	We are asking: what is the root of desire? You see something beautiful, a nice picture, a beautiful piece of furniture, jewellery. You see it in the window. What takes place? Let’s go slowly. You see the particular jewel in the window. There is a reaction to that. Right? You go inside the shop and you ask the man to show you that particular jewel. You touch it. Then you have a certain sensation. Right? That is, seeing, going inside and contact with your fingers, then sensation. Right? Seeing, contact, sensation. Then – please go slowly, you will see it for yourself – then thought imagines how lovely you would look with that jewel on your hand, or round your neck, or in your ears. Right? So at that moment desire is born. Am I making myself clear? That is, it is natural to have this sensation, seeing that jewel in the window, going into the shop, handling it – sensation, a feeling. Then thought comes along – it is all done in a flash of a second – but thought comes along and says, ‘How lovely that would be on my finger. How lovely it would be if I owned that marvellous piece of jewellery’. At that moment desire is born. Right? I wonder if you understand? If we could approach desire slowly, step by step, then we see how desire is born – seeing, contact, sensation. Then thought sees that car. See the car, touch it, go round it, feel it, open it up – and the sensation. Then thought says, ‘I’d like to get that car, sit in it, drive it’. You understand? All this takes place instantly, now we are separating it step by step.	Je ziet iets moois, een mooi schilderij een mooi meubel, een juweel. Je ziet het in de etalage. Wat gebeurt er nu? Laten we dit langzaam aan doen. Je ziet dat bewuste juweel in de etalage. Daar volgt een reactie op. Akkoord? Je gaat binnen en vraagt de bediende je dat bepaalde juweel te laten zien. Je raakt het aan. Dan onderga je een bepaalde sensatie. Niet? Dus: zien, naar binnen gaan, contact met je vingers, en dan: sensatie. Akkoord? Zien, contact, sensatie. Dan - doe dit vooral langzaam aan en je zal het zelf ontdekken dan stelt het denken zich voor hoe aantrekkelijk je eruit zou zien met dat juweel in het haar of om de hals of aan de oren. Akkoord? Dus op dat ogenblik ontstaat de begeerte. Druk ik me duidelijk uit? Dat wil zeggen: het is heel natuurlijk om die sensatie te beleven om dat juweel in de etalage te zien de winkel binnen te gaan, het te betasten en een sensatie, een gevoel. Dan komt het denken het gebeurt allemaal in een fractie van een seconde dan komt het denken en dat zegt: 'Wat zou dit mooi staan aan mijn vinger. Wat zou het heerlijk zijn als dit schitterende juweel van mij was.' Op dat ogenblik ontstaat de begeerte. Akkoord? Begrijp je dit? Benader de begeerte langzaam, stap voor stap dan zien we hoe ze ontstaat: zien, contact, sensatie. Het denken ziet die wagen. Je raakt hem aan, loopt er omheen, voelt er aan, opent hem en - de sensatie. Dan zegt het denken: 'Ik wil die auto hebben, wil erin zitten, hem besturen.' Begrijp je? Dat gebeurt allemaal in een oogwenk. Nu scheiden we de verschillende stadia. Waneer je dus dit gehele proces gewaar bent, dit proces van zien, contact
51:45	So if you are aware of this whole process – seeing, contact, sensation, thought imagining you in the car and driving it off. You understand that? That moment is the birth of desire, when thought interferes with sensation. Got it? Is this a fact? Not what you say, is it true, is this a fact? This is a fact. You see a blouse, or a skirt, or a nice shirt in the window, and you go through the whole process in a flash of a second. But when you slow it down, like in a film, step by step, you see the whole movement of it – seeing, contact, sensation, thought with its image, then desire is born. Right? Are we clear on this? Not I am saying this, don’t say, ‘What right have you to tell me that?’ It is a fact. Then let’s find out why thought does this. Why thought captures the sensation and makes an image out of it. You understand what I am saying? Why? Now you see, why does thought do this?	sensatie en het denken zich inbeeldend: jij in die auto, wegrijdend. Begrijp je? Dat ogenblik is het, waarop de begeerte ontstaat. Wanneer het denken ingrijpt in de sensatie. Begrepen? Is dit een feit? Niet wat je zegt is dat waar maar is dit een feit? Dit is een feit! Je ziet een blouse of een rok of een mooi hemd in de etalage en in een fractie van een seconde maak je dit hele proces door. Maar wanneer we het vertragen, als bij een film, stap voor stap dan zien we de hele gang van zaken: zien, contact, sensatie het denken met zijn beelden, dan ontstaat de begeerte. Akkoord? Is ons dit duidelijk? Het is niet zo dat ik dit zeg. Zeg niet: 'Welk recht heb je om me dit te vertellen?' Het is een feit! Laten we dan eens proberen er achter te komen waarom het denken dit doet. Waarom het denken de sensatie aangrijpt en er een beeld uit vormt. Begrijp je? Waarom? Waarom doet het denken dat? Vraagsteller: Gevangen in een herinnering die zich graag herhaalt.
53:49	Q: Trapped in memory which likes to repeat itself.	K: Ja,nee.
54:05	K: Yes, no. This is the habit, isn’t it? This is our unconscious, unaware movement. Right? I see something, immediately – we never separate thought from sensation. You understand what I am saying? I wish you could. Am I talking sense or nonsense? You judge – please, you question what I am saying. So thought is more dominant than desire. Right? I wonder if you see that? Which is, thought shapes sensation. Right? You have had sex last night and thought is going on – the image, the picture, the wanting. You follow?	Dit is gewoonte, is het niet? Dit zijn onze onbewuste, onbemerkte bewegingen. Akkoord? We maken geen scheiding tussen het denken en de zintuigelijke gewaarwording, Begrijp je? Ik hoop het. Zeg ik iets zinnigs of praat ik onzin? Jullie oordelen. Trek toch vooral in twijfel wat ik zeg! Het denken voert dus meer de boventoon dan de begeerte. Akkoord? Zie je dat in? Dat wil zeggen: het denken geeft gestalte aan de zintuiglijke gewaarwording. Akkoord? Je had de avond tevoren sex en het denken borduurt daarop voort! De beeldvorming, het gedachtenbeeld, het verlangen, begrijpt je? Dus begeerte en denken horen bij elkaar.
55:42	So desire and thought go together. Right? Are you following? Is that so? Or is desire something totally different from thought? Or they are always going together like two horses. And then like two horses trotting along together, then thought says, ‘I must control’. I wonder if you understand?	Akkoord? Volg je? Is dat zo? Of is begeerte iets totaal anders dan denken? Of vormen ze altijd een span, als twee paarden? En dan, wanneer die paarden naast elkaar voortdraven dan zegt het denken: "Ik moet de leiding nemen". Ik vraag me of je dit inziet... Dus, wanneer we ons bewust zijn van deze gang van zaken: zien, contact
56:32	So when one is aware of this movement of seeing, contact, sensation, and thought capturing the sensation, creating an image, at that moment desire is born. Now can there be a hiatus, a gap, an interval between sensation and the moment when thought captures sensation? You understand what I mean? I see – one sees a car, a very good model, beautifully polished, beautiful lines and aerodynamic, and all the rest of it. And you see it. The seeing, going round it, touching it, sensation. Why don’t you stop there? Why does thought take over so quickly? If you are aware of this whole movement, then there can be observation very clearly when thought begins to come in. Right? When you observe it so closely, then thought hesitates. You follow? I wonder if you follow all this?	sensatie en het denken dat de sensatie buitmaakt, en een beeld creëert dat is het moment waarop de begeerte ontstaat. Kan er nu een hiaat zijn, een onderbreking, een tussenruimte tussen de sensatie en het moment waarop het denken de sensatie vastgrijpt? Begrijp je? Je ziet een auto, heel goed van model, schitterend gepoetst mooi van lijn, aerodynamisch en wat al niet. Je ziet hem. het zien, je loopt er omheen en raakt hem aan, dat is de sensatie. Waarom houd je dan niet op? Waarom neemt dan het denken zo vlot de leiding? Wanneer je deze hele gang van zaken gewaar bent, dan kan je waarneming heel helder zijn en duidelijk zien wanneer het denken komt opzetten. Akkoord? Wanneer je dat zo nauwlettend gadeslaat, dan aarzelt het denken. Begrijp je? Volgen jullie dit? Dus aandacht voor al dit, is een totaal afwijzen van iedere vorm van bedwingen.
58:20	So attention to all this denies totally any control. I wonder if you understand this? After all, when I control my desire, the controller is another form of desire. Right? So one desire is in conflict with another desire. But if we understand the whole movement of desire, then – you understand? – there is a certain quality of discipline, not control. But the awareness or the attention to this whole movement is its own discipline. Am I talking? No, you haven’t done any of this. It is all totally new.	Begrijp je? Natuurlijk ís het zo dat, wanneer ik mijn begeerte bedwing de drijvende kracht achter dat bedwingen ook een vorm van begeerte is. Akkoord? Dus dan is de ene begeerte in conflict met de andere. Maar wanneer we de hele toedracht van de begeerte begrijpen, dan zien we in dat er een bepaalde graad van discipline is die geen bedwingen is maar het gewaarzijn van of de aandacht voor dit hele gebeuren is een discipline op zich. Praat ik...? Je hebt nooit iets van deze dingen gedaan. Het is het allemaal volledig nieuw. Vr: Mag ik een vraag stellen over het denken?
59:26	Q: Can I ask you a question about thought? When we go now from this tent, what do we do with our thoughts that they don’t start?	Wanneer we nu straks deze tent verlaten... Wat doen we dan met onze gedachten zodat ze niet beginnen? Dat heb ik laatst uiteengezet, mevrouw.
59:40	K: I explained this, madam, the other day. Thought is necessary in certain areas, otherwise you and I couldn’t speak English. Thought is necessary for you to go home, to do your job, your skill. Thought has built the extraordinary things of the world – cathedrals, atom bomb, the marvellous submarines. And also thought has created all the things that are in the cathedrals: the vestments, the robes – and all the rest of it, and also thought has created war – my country, your country, my tribe and your tribe. So all that we are saying is: thought is necessary in certain places, thought is not necessary in other areas. That requires a great deal of observation, attention, care to find out where thought is not necessary.	Op bepaalde terreinen is het denken noodzakelijk... anders zouden jij en ik geen Engels kunnen spreken. Het denken is noodzakelijk als je naar huis wil kunnen gaan je werk wil kunnen doen, je vak. Het denken heeft de bijzondere dingen van deze wereld ontwikkeld de kathedralen, de atoombom, de machtige onderzeeërs. Het denken heeft ook alle dingen voortgebracht die in de kathedralen zijn de misgewaden, de toga's en wat al niet. En het denken heeft ook de oorlog voortgebracht. Mijn land, jouw land, mijn stam en jouw stam. We zeggen enkel: het denken is op bepaalde terreinen noodzakelijk het denken is op andere gebieden niet noodzakelijk. Het vergt heel veel waarneming, aandacht, zorg om erachter te komen waar het denken niet noodzakelijk is. Akkoord? Maar wij zijn zo ongeduldig! Wij willen er snel komen
1:01:04	Right? But we are so impatient, we want to get at it quickly like taking a pill for a headache. But we never find out what is the cause of the headache. You understand? And all the rest of it. So if this is very clear, the origin and the beginning of desire, then that very clarity is its own order, there is no discipline, desire. Right? Have I made this somewhat clear?	zoals we een tabletje innemen tegen hoofdpijn. Maar we komen er nooit achter wat de hoofdpijn veroorzaakt. Begrijp je? En al de rest. Wanneer we dus heel helder de oorsprong en de aanvang van de begeerte zien dan schept die klaarheid zelf zijn eigen orde daar is geen discipline, begeerte. Akkoord? Heb ik dit enigszins duidelijk gemaakt? Vr: Wat is het verschil
1:01:50	Q: What is the difference between the quality of desire of buying something or to look for truth?	tussen de begeerte om iets te kopen en de begeerte naar waarheid? De begeerte naar een blauw pak of hemd en het
1:02:10	K: The desire for a blue suit, blue shirt, blue blouse, whatever it is, and desire for truth are exactly the same, because they are both desire. I might desire a beautiful car and you might desire for heaven – what is the difference? We are trying to understand desire, not the objects of desire. Your object may be to sit next to god, my object of desire may be to have a nice garden. But desire is common to both of us, and we are trying to understand desire, not your heaven and my garden. If I understand desire, then whether you have heaven – you follow?	verlangen naar waarheid zijn precies gelijk. Ze zijn allebei begeerte. Misschien begeer ik een mooie auto terwijl uw begeerte uitgaat naar de hemel. Wat is het verschil? Wij piroberen de begeerte te begrijpen, niet de voorwerpen van de begeerte. Het is misschien uw doel om naast God te zetelen terwijl mijn begeerte er misschien naar uitgaat om een mooie tuin te hebben. Maar de begeerte hebben we gemeen en wat wij proberen te begrijpen is de begeerte, niet je hemel of mijn tuin. Wanneer ik de begeerte begrijp, dan of je hemel hebt of... Volg je? 3de VRAAG: Jaloezie en wantrouwen vergiftigen de relatie die ik met iemand heb.
1:03:30	3rd QUESTION: Jealousy and mistrust are poisoning my relationship with someone. Is there any solution other than isolating myself from every other human being except him?	Is er een andere oplossing dan... mijzelf te isoleren van ieder ander dan van hem? Ik vraag me af waarom jullie lachen.
1:03:52	I wonder why you laugh. This is a common everyday human life. Right? How do you answer this question? If I put this question to you, how would you deal with it? What would be your reaction, your response to this question? Would you laugh? Would you say, ‘I am not jealous’? So let’s go together into this very complex question, which is a human question. It is not something about heaven, or nirvana, or illumination. You know, sir, unless we keep our house in order, meditation and other things have no value. Right? If my house, which is me, is not in complete order, without any conflict, what is the point of meditation? It is another escape, another illusion. But when my house is in order, completely, without any shadow in my house, then meditation is something entirely different. But we think by meditating, god knows what, then your house will be in order. See how deceptive we are? So let’s go into this.	Dit is een gewoon alledaags menselijk levensprobleem. Akkoord? Hoe beantwoord je die vraag? Wanneer ik je deze vraag zou stellen, hoe zou je die dan aanpakken? Wat zou je reactie, je respons, op die vraag zijn? Zou je lachen? Zou je zeggen: "Ik ben niet jaloers"? Laten we dus samen ingaan op deze zeer complexe vraag die een heel menselijke vraag is. Dit is niet iets over de hemel of het nirvana of verlichting. Weet u, als we geen orde scheppen in eigen huis hebben meditatie en andere zaken totaal geen waarde. Akkoord? Wanneer in mijn huis, en dat ben ik zelf, geen volledige orde heerst zonder een spoor van conflict, wat heeft meditatie dan voor zin? Dat is dan alleen maar een nieuwe ontsnappingsmogelijkheid, een nieuwe illusie. Maar wanneer er orde in mijn huis heerst, volledig en zonder een zweem van schaduw over mijn huis, dan is meditatie iets volslagen anders. Maar wij denken dat, God weet hoe door te mediteren orde in eigen huis geschapen wordt. Laten we oog hebben voor het bedrieglijke daarvan! We gaan ons dus in deze kwestie verdiepen. Jaloezie en wantrouwen vergiftigen ons leven.
1:06:39	Jealousy and distrust, poisoning one’s life, have I to isolate myself to be with her, or him? Why do we possess people? Right? Why? We are having a dialogue, please. Why do I possess my wife? And my wife delights in possessing me. Why?	Moeten we onszelf isoleren om bij hem of haar te zijn? Waarom hebben wij mensen in bezit? Waarom? Bedenk, dit is een dialoog. Waarom heb ik mijn vrouw in bezit? En mijn vrouw schept er behagen in om mij in bezit te hebben. Waarom? Vr: Ik heb behoefte aan de status en vrees het alleenzijn.
1:07:29	Q: I need the status and there is fear of being alone.	En dat betekent?
1:07:34	K: Which means what? Sir, look: we are asking this question, to end jealousy, not just to go on and on for the rest of our life. Like desire, to understand it so fully, it becomes very simple. So I want to find out why I am jealous. Why I am jealous of my wife, or she is jealous of me. Is it that we want to possess each other? What does that mean? What am I possessing? The body? Please, enquire with me, sirs. The body, the organism, and what is implied in possession? To dominate. Right? Doesn’t it? Oh, come on, sirs. I want to possess her – go into it: why do I want to possess? Because I am lonely, she gives me comfort, she is mine, legally, morally, the church has blessed it, or the Registrar has blessed it, and I hold her – why? Is it because I am lonely? If I am lonely, I want to escape from that tremendous void of the word which I use, ‘lonely’, to escape from it, to which I escape to, becomes all important. You understand? I escape from life by inventing god, and I hold to that god because that is the only thing I have.	Kijk, wij stellen deze vraag om een eind aan de jaloezie te maken zodat die niet door blijft gaan de rest van ons leven. Begeerte te begrijpen, zo volledig, dat ze iets heel simpels wordt. Ik wil er dus achter komen waarom ik jaloers ben. Waarom ben ik jaloers ten opzichte van mijn vrouw, of zij ten opzichte van mij? Komt het doordat wij elkaar in bezit willen hebben? Wat wil dat zeggen? Wat heb ik in bezit, het lichaam? Kom, onderzoek dit met mij mee. Het lichaam, het organisme? En wat houdt bezit in? Overheersen. Is het niet zo? Kom! Ik wil haar in bezit hebben; waarom wil ik dat? Omdat ik eenzaam ben. Zij geeft mij vertroosting... Zij is van mij, wettelijk, zedelijk, met de zegen van de kerk.. geregistreerd en ik houd haar vast; waarom? Is dat omdat ik eenzaam ben? Wanneer ik eenzaam ben, dan wil ik aan die enorme leegte ontkomen. Het woord dat ik gebruikte, 'eenzaam', daaraan ontsnappen maakt dat hetgeen waarin ik ontsnap van overheersend belang wordt. Begrijp je? Ik ontsnap aan het leven door een god te bedenken en ik houd me aan die god vast, omdat die het enige is dat ik heb! Dus, ik heb haar in bezit. En wat betekent dat, iemand in bezit hebben?
1:10:26	So, I possess her, and what does that mean, in possessing somebody? Dominating, identifying myself with her – go slowly, enquire slowly. And it gives me a sense of power. Right? And at the end of all this I say she is mine. People like to be possessed – don’t you? No? Can you say to your wife, ‘I don’t possess you’? Oh, you people have never done anything. And I am jealous, which is, she is depriving me of my stability, my security, when she goes away and talks to somebody else or looks at somebody else, or does something or other with somebody else. I am at a loss. She has deprived me of my identity, driven me to my loneliness. And I hate all that. So I am jealous of her. Which means, jealousy implies hate, anger, violence, beating – god, don’t you know all this? And I can’t let her go and she can’t let me go, and we live like that. Jealousy, distrust, feeling lonely deeply inside, but trying to escape from it – that’s my life, and that is what we call relationship, and that is what we call love. You understand, sirs?	Overheersen, me met haar vereenzelvigen rustig aan, onderzoek dit heel rustig. Dat geeft me een gevoel van macht. Nietwaar? En tenslotte zeg ik: "ze is van mij". Mensen worden graag in bezit genomen. jij niet? Nee? Kan je tegen je vrouw zeggen: "Je bent niet van mij"? jullie hebben nooit iets gedaan.... En ik ben jaloers, dat wil zeggen: zij ontneemt mij mijn stabiliteit mijn zekerheid, wanneer ze even wegloopt om met een ander te praten of wanneer ze naar een ander kijkt of iets met iemand anders onderneemt. Ik weet niet wat ik moet doen. Ze heeft me mijn identiteit ontnomen, ze heeft me de eenzaamheid in gejaagd. En ik verfoei al die dingen. Dus ben ik jaloers om haar. Dat wil zeggen: jaloezie betekent haat, boosheid, geweld, klappen je kent dat alles, niet? En ik kan haar niet loslaten en zij kan mij niet loslaten en zo leven we dan. Jaloezie, wantrouwen, diepe innerlijke gevoelens van eenzaamheid maar proberen daaraan te ontkomen; dat is mijn leven dat is wat we dan een relatie noemen en dat is wat wij liefde noemen. Begrijp je? Dus dan stellen we een veel dieper gravende vraag: is liefde begeerte?
1:13:12	So one asks a much deeper question: is love desire? Go on, sirs. Is love pleasure? You have to answer that question, not I. It is your life, not my life. And can each of us see this fact what possession, domination, power does to each of us? The man may see it first, or the woman may, then will she help him to see all this? And is he willing to listen to all this? You are following all this, or is this all strange to you? Will he, or she listen to each other, the basis of it, being afraid to lose – you understand? Afraid of losing one’s security in relationship. And when that security is shaken, I am jealous. Will my wife listen to me? And I say to her, ‘Look, old girl, I love you but I don’t possess you’. Could you say that? My golly! ‘I am free of you and you are free of me’. Which doesn’t mean free love and going off – you know? – changing every year a new man or a new woman. But seeing the whole problem, not just jealousy, how to get rid of jealousy, or distrust, but seeing the whole problem of relationship, which is very complex, which demands subtlety, sensitivity.	Kom, vooruit. Is liefde genot? Jullie moeten die vraag beantwoorden, niet ik. Het is jullie leven, niet het mijne. En kunnen wij stuk voor stuk als feit waarnemen wat bezit, overheersing en macht in ieder van ons teweegbrengen? Misschien krijgt de man er als eerste oog voor, of misschien de vrouw en zal zij hem dan helpen dit geheel in te zien? Zal hij bereid zijn ernaar te luisteren? Kan je dit volgen? Of komt het je allemaal vreemd voor? Zal hij of zij naar de ander luisteren met als basis de angst om te verlíezen? Begrijp je? Bang de zekerheid in de relatie te verliezen. En wanneer die zekerheid aan het wankelen gebracht wordt, dan ben ik jaloers. Zal mijn vrouw naar mij luisteren? En ik zeg tegen haar: "Hoor eens, ik houd van je, maar ik heb je niet in bezit". Zou je dat kunnen zeggen? "Ik ben vrij ten opzichte van jou en jij bent vrij ten opzichte van mij". Wat niet wil zeggen 'vrije liefde' en er vandoor gaan... ieder jaar een ander, een nieuwe man of een nieuwe vrouw. Maar het hele probleem overzien, niet alleen de jaloezie hoe je daar vanaf moet komen of van het wantrouwen, maar het hele probleem van de relaties overzien dat uiterst complex is en subtiliteit vraagt, gevoeligheid. Vr: Ik zie het in. Maar ga je er iets aan doen?
1:16:09	Q: I can see it.	Je kunt dit alles intellectueel begrijpen...
1:16:12	K: But will you do something about it? One can intellectually understand all this, verbally, which you call intellectually. What value has it when I carry on with jealousy for the rest of my life, and that jealousy creates wounds in me, psychologically? I am hurt inwardly and I carry on with that hurt, with that jealousy, with that distrust – is this the way to live? So merely to see it all intellectually has very little meaning. But if you say, ‘Look, I am jealous. Let’s go into it. Let’s find out whether it can end’, which means do I possess anything at all? Am I attached to anything? Attached to my wife, husband, attached to ideals, my future success – you know? – attachment. When you are attached then there is jealousy, there is anxiety, there is pain. If you see that very clearly, then the thing becomes very simple. But you don’t want to see it clearly, because we want to live the way we have lived for a million years. Right? Can we go on to the next question? Or do you want to escape from these questions?	verbaal, wat je dan intellectueel noemt. Maar wat voor waarde heeft het wanneer ik de rest van mijn leven rondloop met een jaloezie die mij verwondingen toebrengt op het psychologische vlak? Ik raak innerlijk gekwetst en met dat letsel leef ik verder, met die jaloezie met dat wantrouwen; moeten we zo ons leven leiden? Het alleen op het niveau van het intellect waarnemen heeft weinig betekenis. Maar wanneer je zegt: ik ben jaloers, laten we daar eens op doorgaan. Laten we eens onderzoeken of daar een eind aan kan komen wat wil zeggen: heb ik wat dan ook in bezit? Ben ik ergens aan gehecht? Gehecht aan mijn vrouw, mijn man, gehecht aan idealen mijn toekomstige succes, je weet wel, gehecht zijn. Wanneer je gehecht bent, dan is er jaloezie, angst, dan is er pijn. Wanneer we dit heel duidelijk inzien dan worden de dingen erg eenvoudig. Maar je wil niet duidelijk inzien. We willen doorleven op de manier waarop we al miljoenen jaren geleefd hebben. Niet? Kunnen we doorgaan naar de volgende vraag? Of willen jullie aan deze vragen ontkomen? Vr: Mag ik een vraag stellen? Hoe breek je met je gewoonten?
1:18:19	Q: Can I ask a question? How does one break free of habits? Once one has intellectually reached an understanding from such as one has just discussed, how does one break free of habit then?	Eens je iets intellectueel begrijpt zoals zojuist besproken, hoe breek je dan met die gewoonte? Wanneer we iets verbaal begrijpen, zogenaamd met het intellect
1:18:38	K: When one understands something verbally, so-called intellectually, how does one break that habit? That is the question the gentleman asked.	hoe geven we die gewoonte dan op? Dat is de vraag die hier gesteld wordt. Wat ís gewoonte?
1:18:58	What is habit? It is a repetition, isn’t it? Cleaning one’s teeth every day – it becomes a routine, you don’t pay attention, you just do it very quickly and get off. So the brain establishes a pattern – drinking, sex, whatever it is – it establishes a pattern, then repeats it, then it becomes mechanical. Right? Are you following all this? So the brain through constant habits has become what it is now – not active, alive. So the gentleman asks: how do you break a habit, whatever the habit? A habit to search for god, to go to some exotic guru, who promises you everything and lets you do what you like, you know all the crazy things that are going on in the world. Now, how do you break a habit? Without conflict – right? You understand? Let’s say I have a habit – of what? Give me a habit – would you please?	Dat is iets dat je herhaalt, is het niet? Je tanden poetsen elke dag - dat wordt een routine. Je schenkt er geen aandacht aan, je doet het gewoon, vlug, en je gaat verder. Het brein stelt een patroon vast, drinken, sex of wat dan ook... het stelt een patroon vast, herhaalt dat, waardoor het iets mechanisch wordt. Akkoord? Kan je dit allemaal volgen? Dus het brein is door voortdurende gewoonten geworden tot wat het nu is. Het is niet actief, niet levendig. De vraagsteller zegt nu:"Hoe geef je een gewoonte op?" Welke gewoonte dan ook? De gewoonte om God te zoeken, om naar een of andere exotische goeroe te gaan die je alles belooft en je laat doen wat je prettig vindt. Je kent al die krankzinnige dingen die in de wereld gebeuren. Hoe geef je nu een gewoonte op zonder conflict. Akkoord? Begrijp je? Stellen we: ik heb de gewoonte om... noem eens een gewoonte... Vr: roken Roken, dat is een eenvoudige kwestie, om daarmee te stoppen.
1:20:47	Q: Smoking.	Vr: De gewoonte altijd hetzelfde antwoord te geven.
1:20:50	K: Smoking is such an easy affair, that is an easy affair to stop.	Ik hoop dat ik op dit moment niet hetzelfde antwoord geef.
1:20:58	Q: Always giving the same answer.	Het doet er niet toe!
1:21:16	K: I hope I am not giving the same answer. It doesn’t matter. I have a habit – smoking, scratching my head, keeping my mouth open, habit of thinking the same thing over and over and over again, or the habit of chattering. Let’s take chattering.	Ik heb een gewoonte: roken, mijn hoofd krabben, met mijn mond open zitten de gewoonte om steeds weer dezelfde dingen te denken of de gewoonte om te kletsen. Nemen we kletsen. Ik praat niet alleen in mezelf
1:21:55	I am not only chattering with myself, but I am always endlessly talking with others. Right? The other day somebody came to see me, it was an interview. I don’t give interviews anymore, but she insisted, she came. The moment she entered – please, it is none of you here – she began to talk, talk, talk, and when she left, ‘I am glad to have met you’. We all chatter, endlessly; not only some go back and forth, but also chatter inwardly. That has become an extraordinary habit for most people, they can never be quiet, never be silent. Silence in the sense the brain completely still, but that is a different matter, we can go into it later. So this habit of chattering. How do I stop it? First of all, who is to stop it? Another chatterer, who says, ‘I must stop this chattering, but I will have my own chattering’ – you understand? So who is to stop chattering? Fear? Seeing that it is a wastage of energy – chattering, chattering, then will you stop that?	maar ik klets ook eindeloos tegen anderen. Akkoord? Laatst kreeg ik iemand op bezoek. Het was een interview. Ik geef geen interviews meer, maar zij hield aan en ze kwam. Zodra ze binnenkwam, het is niemand van jullie hier, begon ze te praten en toen ze wegging zei ze: "Ik ben blij dat ik je heb leren kennen." We kletsen allemaal eindeloos en we roeren niet alleen onze tong, maar we kletsen ook innerlijk. Dat is voor de meeste mensen een speciale gewoonte geworden. Ze kunnen nooit rustig zijn, ze kunnen nooit stil zijn. Stil in die zin dat het brein volledíg in rust is. Maar dat is een andere kwestie, daar gaan we later nog op in. De gewoonte om te kletsen dus. Hoe maak ik daar een eind aan? En om te beginnen: wie moet daar een eind aan maken? Een andere prater, die zegt dat ik dat kletsen moet laten? Maar ik hou er mijn eigen kletsen op na. Begrijp je? Dus wie moet er aan het kletsen een eind maken? Angst? Zien dat het verspilling van energie is, om aldoor maar te kletsen? Zal je er dan mee ophouden? Dus moeten we een vraag stellen die veel dieper gaat:
1:24:07	So we have to ask a question which is more serious: is there an entity outside of you, or inside of you that will act as a brake upon chattering, that will say, ‘No I will not chatter’? Is it – please, listen carefully – is it will, the decision not to chatter? And if it is will, what is will? The quintessence of desire – right? Right? Are you all tired?	is er in of buiten ons iets dat als een rem op dat kletsen zal werken en dat zal zeggen: 'Ik zal niet kletsen'? Is het de wil, de beslissing om niet te kletsen? En wanneer het de wil is, wat is dan wil? De kwintessens van de begeerte! Niet? Zijn jullie met z'n allen vermoeid geraakt? Vr: Nee O.K. Hoe snel jullie antwoorden!
1:24:58	Q: No. K: All right. How quickly you answered.	Dus, hoe maak je een eind aan de gewoonte om te kletsen?
1:25:13	So, how do you stop a habit of chattering?	Om te beginnen, zo je er een eind aan maakt door wilskracht, door begeerte
1:25:18	First of all, if you stop it through will, through desire, that creates another conflict, doesn’t it? And to stop chattering without conflict – you understand my question? is that possible? I chatter. First of all, I am not aware I am chattering. You point it out to me and say, ‘Old chap, do stop chattering so much’. And I get rather hurt by it, but if I go beyond that and I say, ‘Now, in what manner am I to stop it?’ Then I have got the orthodox means of will, or taking a drug that will quieten me down, and having been quietened, I take another drug to keep me awake – and I keep on that routine. So I want to find out how to stop a habit, like chattering, keeping your mouth open, scratching yourself, all kinds of things, without any kind of effort. You understand my question? This is an important question. To do something without effort. Does it amuse you? It’s fun. Will you do this? Find out your particular habit, aware of it, and say, now, can it be ended without any action of will, decision, compulsion, reward – you understand? – reward and punishment, they are the two elements we live on. So can I break that habit without any side effects? Right? Can we go into this? I will go into it. First of all, am I aware of my habit, not that you point it out to me and then I realise it, but am I aware of my habits without somebody telling me of my habits. You understand? See the difference. If you tell me my habit, then I either resist it, or say, yes, I must stop it. But if I see it for myself, I am a step ahead, if I can so put it. Right? Now, are we aware of our particular habit, chattering – we took that? Now, what does that awareness mean? Awareness means to look at something without any reaction, without any choice. I am aware that I am chattering, that is first. Then to be aware, to watch it without any condemnation, justification or explanation – just to watch it. Will you do that? So that the old reactions don’t come in, the old tradition doesn’t come in and say, ‘I must stop it’, I must do this, I must do that. So to watch the chattering very carefully. To watch it means without any reaction of past memories. This becomes very difficult. You understand? If I watch that tree in movement in the wind, it is a beautiful thing, and I don’t like wind therefore I won’t watch it. Similarly, in a certain way, I can watch my chattering. The watcher is not different from chattering. So the watcher is not the structure of words, memories, he is just watching. You understand that? Please, this is rather complex and requires a great deal of enquiry.	dan brengt dat een nieuw conflict teweeg, niet? En is het nu mogelijk om met kletsen op te houden zonder een conflict? Begrijp je? Is dat mogelijk? Ik klets. Om te beginnen besef ik niet dát ik klets. Je hebt mij daarop gewezen en gezegd: "Hou er toch eens mee op zo te kletsen." En dat kwetst mij nogal, maar ik til me daar bovenuit en ik zeg: "Hoe, op welke manier, moet ik er een eind aan maken?" Dan heb ik de gebruikelijke manieren, van de wil of van een pilletje slikken dat me tot kalmte brengt en wanneer ik dan gekalmeerd ben neem ik weer een pil in om me wakker te houden. En zo blijf ik in die sleur. Dus ik wil er achter komen hoe ik een gewoonte kan stoppen zoals kletsen met je mond open zitten, krabben .allerlei dingen beëindigen, zonder enige inspanning. Begrijp je mijn vraag? Dit is een belangrijke zaak: 'iets doen zonder inspanning'. Amuseert het je? Wil je het doen? Zoek je persoonlijke gewoonte, word die gewaar en zeg: Kan ik hier een eind aan maken zonder enige wilsinspanning of beslissing zonder dwang of beloning, begrijp je? Beloning en straf dat zijn de twee elementen waarop wij leven. Kan ik dus die gewoonte opgeven zonder enig bijverschijnsel? Akkoord? Kunnen we hierop doorgaan? Ik ga erop door. Om te beginnen: ben ik mijn gewoonte gewaar? Niet in de zin dat je mij erop wijst en dat ik het me dan realiseer maar ben ik mijn gewoonte gewaar zonder dat iemand me iets vertelt? Begrijp je? Let op het verschil! Wanneer je mij van mijn gewoonte vertelt, dan heb ik me verzet of ik zeg:"Ja, ik moet ermee ophouden" Maar zo ik hem zelf ontdek, ben ik een pas vóór, als ik dat zo kan stellen. Akkoord? Zijn we nu onze persoonlijke gewoonte gewaar? Kletsen! Dat hadden we genomen! Wat betekent nu dit gewaarzijn? Gewaarzijn betekent iets gadeslaan zonder enige reactie, zonder enige voorkeur. Ik ben om te beginnen gewaar dat ik klets. Dan dit feit gewaarzijn, gadeslaan zonder enige veroordeling, rechtvaardiging of verklaring. Wil je dat doen? Zodanig dat de oude reacties niet komen opzetten. De oude traditie, die zegt: 'Ik moet ermee ophouden; ik moet dit doen; ik moet dát doen' Dus heel zorgvuldig dat geklets gadeslaan. Het feit gadeslaan wil zeggen zonder ook maar iets van een reactie van de herinnering aan het verleden. Dat wordt heel moeilijk. Begrijp je? Wanneer ik die boom gadesla, die op de wind beweegt, dan is dat iets heel moois. Maar 'ik houd niet van wind', dus kijk ik er niet echt naar. Op de zelfde manier, tot op zekere hoogte, kan ik mijn geklets waarnemen. De waarnemer verschilt niet van het geklets. Dus is de waarnemer niet het samenstel van woorden en herinneringen hij is alleen waarneming. Begrijp je dit? Denk erom, dit is tamelijk complex en vergt veel onderzoek. Wij slaan de dingen gade met onze vooroordelen, met onze meningen
1:31:03	We watch things with our prejudices, with our opinions, with our memories, the whole structure of words. Right? We watch everything that way. Now, can you watch without all that memory, structure? That is where the art comes in, the art of watching. Now, I watch – there is a watching of my chattering. I am aware and in that awareness I am not seeking any reward or punishment, I am just watching. Which means what? I am giving complete attention at that moment. Right? At that second all my energy, all my capacity and attention is there. Which means when there is complete attention, complete, not attention brought about through any form of desire, through any form of reward or punishment, just complete attention, then that habit has no place. You understand? Do it, please, try it once. Now, you will say, yes, for the moment, it is possible, I can see that can end; if I give complete attention to something, there is an ending to it, but it comes back. Right? Are you following? It comes back, the chattering comes back. Then what is your reaction? I did it once, gave complete attention, and it seems to subside for a second; now if I give the same attention, it will subside again. So you have become mechanical. I wonder if you see this? Do you understand this? I gave attention, complete attention, to my chattering. That flame of attention wiped away for a few minutes chattering. I have seen the thing works. Then the next moment, or next hour, whatever period of time, you begin to chatter and suddenly catch yourself and say ‘I must pay attention’. So again you repeat, again it disappears. So gradually what you are learning is paying attention, which means you are not attending. Have you understood what I am saying? If you are constantly reminding yourself to attend, it is not attention. But attention has no time – oh, I won’t go into all this.	met onze herinneringen, het hele samenstel van woorden. Nietwaar? We nemen alle dingen op die manier waar. Kunnen we nu waarnemen zonder dat hele samenstel van herinneringen? Daar komt de kunst aan te pas, de kunst van het waarnemen. Nu neem ik waar, er is een waarneming van mijn kletsen. Ik ben gewaar en in dat gewaar zijn streef ik niet naar een beloning of een bestraffing, ik neem alleen waar. Wat wil dat zeggen? Dat ik op dat moment volledig aandachtig ben. Akkoord? In die seconde ben ik al mijn energie, al mijn vermogen, en er is aandacht. Dat wil zeggen: wanneer er volledige aandacht is, volledige geen aandacht veroorzaakt door de een of andere vorm van begeren door de een of andere vorm van beloning of straf gewoon volledige aandacht, dan is er geen plaats voor die gewoonte. Begrijp je? Doe het toch eens, probeer het een keer! Nu zal je zeggen: Ja, op het moment is dat mogelijk ik zie dat het kan ophouden; wanneer ik volledige aandacht aan iets geef dan komt er een eind aan. Maar het komt terug! Akkoord? Begrijp je? Het komt terug, het kletsen komt terug. Hoe is dan je reactie? Ik heb ooit volledige aandacht gehad en dan lijkt het even te bedaren wanneer ik er nu dezelfde aandacht aan schenk, dan zal het opnieuw bedaren. Dus heb je er iets mechanisch van gemaakt. Ik vraag me of je dit inziet. Begrijp je het? Ik schonk aandacht, volledig aandacht, aan mijn kletsen. Die vlam van aandacht vaagde een paar minuten lang het kletsen weg. Ik heb gezien dat het werkt. Dan, een ogenblik later of een uur later of wat voor tijdsbestek ook begin je te kletsen en plotseling zeg je tegen jezelf: "Ik moet aandachtig zijn." Dus doe je het nog eens opnieuw. Weer verdwijnt het. Geleidelijk leer je dus 'aandacht schenken' wat betekent dat je niet aandachtig bent. Ik vraag me af... Heb je begrepen wat ik zeg? Wanneer je je er voortdurend aan herinnert dat je aandacht moet schenken dan is dat geen aandacht. Aandacht staat buiten de tijd. Daar ga ik nu allemaal niet ook nog eens op in. Wanneer je je volledige aandacht geeft wat wil zeggen dat er geen energie verspild wordt, dan verdwijnt de zaak.
1:35:02	If you give your complete attention, which means there is no wastage of energy, then the thing goes away. So your concern is not attention, but wasting energy – you follow? We waste energy in a 1,000 ways, chattering is one of the ways. So, all right, I don’t pay attention any more about chattering, but I am going to see how I waste my energy – right? I am going to pursue that. I am going to watch, learn, see where I am wasting energy. Oh, there are so many ways. Right? So my mind is now not becoming mechanical, by the repetition that I must attend, but it is moving. Right? All the time picking up new things. I wonder if you see all this? So that the brain becomes extraordinarily alert, and when it is so alert habits have no place.	Dus je bezorgdheid is geen aandacht, maar energieverspilling. Begrijp je? We verspillen op duizenden manieren energie, kletsen is één van die manieren. Dus, goed, ik schenk geen aandacht meer aan geklets maar ik ga bekijken hoe ik mijn energie verspil! Akkoord? Daar ga ik achteraan. Ik ga waarnemen, leren, zien waar ik energie verspil. Er zijn zoveel manieren! Akkoord? Dus nu is het niet zo dat mijn geest iets mechanisch wordt door te herhalen dat ik aandachtig moet zijn, maar hij is in beweging. Akkoord? Hij neemt steeds nieuwe dingen op. Zie je dat in? Zo dat het brein uiterst alert wordt. En wanneer dat zo alert is, is er geen plaats voor gewoonten. Is dat genoeg voor vandaag? Hoe laat is het?
1:36:36	Is that enough for today? What time is it?	Vijf na een. Oh!
1:36:41	Q: Five after one. K: Oh! Sorry, I must stop. We’ll continue day after tomorrow if you want to. We’re not persuading you to come here or trying to convince you of anything. What we’re trying to do is have a friendly dialogue between you and the speaker. Unfortunately, he has to sit on a platform, so that everyone can see him, but a little height doesn’t give him any authority. I once met a guru, he came to see me, we were sitting on a mattress. Out of politeness, I got up and sat on the floor, and he sat on the mattress and immediately became the guru. That’s the end.	Sorry, ik moet stoppen. Overmorgen gaan we verder als je dat wenst. We pogen je niet van iets te overtuigen. Wat we pogen is een vriendelijke dialoog te voeren tussen jou en de spreker. Hij is geen... jammer genoeg moet hij op een verhoog zitten zo dat iedereen hem kan zien, maar die kleine hoogte geeft hem geen autoriteit. Ik ontmoette ooit een goeroe, hij kwam me opzoeken we zaten op een matras. Uit beleefdheid stond ik recht en ging op de vloer zitten en hij zat op de matras en werd ogenblikkelijk de goeroe. Dit is het einde.