Krishnamurti Subtitles home


BR85Q1 - 1st Question & Answer Meeting



0:33 Krishnamurti: Thank you, sir. Dank u wel, mijnheer.
1:05 A lot of questions have been put. We can’t possibly answer all of them. These questions have been chosen, not by the speaker, by others. I haven’t seen them, and you haven’t seen them either. Probably some of you wrote those questions. Er zijn veel vragen gesteld. We kunnen ze onmogelijk allemaal beantwoorden. De volgende vragen zijn uitgekozen, niet door de spreker, maar door anderen. Ik heb die vragen niet gezien en u evenmin. Waarschijnlijk hebben sommigen van u deze vragen opgeschreven.
1:39 If I may most respectfully ask you, I am putting a question to you – why are you here? This is a serious question as you have put to the speaker several other questions. Why each one of us is here, in this not too nice a weather, windy, and one hopes that you are comfortably seated, but why? Not that you are not seated comfortably, but why are we all here? Is it out of curiosity, nothing better to do? I am asking most respectfully, not in any sense of impudence. Are we here to be stimulated, to be challenged, to have more energy or release energy, or merely intellectual flirtation – that is a good word! – or romantically, sentimentally, or some kind of help, wanting to be helped by another? If one put all these questions to oneself, what would be our answer? You might just as well ask the speaker: why he is talking. Is it a habit? Is it he feels happy facing an audience, fulfilling, and that he needs an audience? All these questions must not only be put to oneself, but also to the speaker. And if we explore into that: why we are doing what we are doing, with all this trouble, travail, and the anxiety, and fear of all life. And if one doesn’t find an answer to why the speaker is going on the various continents talking for the last 60, 70 years – is it a habit to him? He has tested it out, kept quiet for a year and more. And also at one time he talked behind a curtain to the audience and he felt rather silly, and so he went before the audience. He has tested this out very carefully, whether he depends on another to fulfil, to be, to become, to feel famous – all that nonsense. Why, in his return, he is asking you, if he may respectfully, why we are all here? Is it old age because we have nothing else better to do? Is it that we really deeply want to understand ourselves? He is only acting as a mirror, in which each one of us can see ourselves as we are, not be depressed or elated to discover what we are. Is that mirror clear, sharp, every feature of it is so... without any distortion? And if that mirror is clear and you see oneself exactly as one is, then the mirror is not important. You can break the mirror without feeling any lack of luck! And if you can answer that question – it is rather serious – why we behave as we do, as each one of us does, why we think in a certain pattern; why we follow somebody – the crazier the better; why we store up all the things that one has said, that others have said, why there is nothing in ourselves that is ourselves. And to discover what we are, ourselves, that deep-rooted seed, not only the cultural seed, the traditional, the religious, all the outgrowth of all that, but go very, very, very deeply in oneself to find out the origin of all things. Not the cells and all that, not the genes that one has inherited, but much beyond all that. Mag ik u met alle respect iets vragen? Ik stel u een vraag: waarom bent u hier? Dit is een serieuze vraag... zoals de vragen die u heeft voorgelegd aan de spreker. Waarom is ieder van ons hier, in dit slechte weer met al die wind? En hopelijk zitten jullie comfortabel, maar waarom? Niet of jullie comfortabel zitten, maar waarom zijn we allemaal hier? Is het uit nieuwsgierigheid, omdat u niets beters te doen hebt? Ik vraag het met alle respect, niet uit onbeschaamdheid. Zijn we hier om geprikkeld, uitgedaagd te worden, meer energie te krijgen, energie kwijt te raken of om intellectueel te flirten... - dat is een goed woord! - of uit romantiek, uit sentiment... of vanwege behoefte aan hulp, geholpen te willen worden door iemand? Als we onszelf al die vragen stellen, wat is dan ons antwoord? Natuurlijk zou u ook aan de spreker kunnen vragen waarom hij spreekt. Is het een gewoonte? Is het omdat het hem gelukkig maakt tegenover een publiek te zitten, hem dat voldoening geeft en hij toehoorders nodig heeft? Al deze vragen moeten zowel u als de spreker zichzelf stellen. En als we daar dieper op ingaan: waarom we doen wat we doen... met alle moeilijkheden, gezwoeg, zorgen en angsten van het leven. En als je geen antwoord vindt op de vraag... waarom de spreker naar de verschillende continenten reist... om te spreken, wat hij al 60, 70 jaar doet, is dat een gewoonte van hem? Hij heeft dat onderzocht en zich meer dan een jaar stil gehouden. En eens sprak hij vanachter een gordijn tegen de toehoorders (gelach)... en hij voelde zich nogal dwaas... (gelach) en hij ging dus weer voor de toehoorders zitten. Hij heeft heel zorgvuldig onderzocht of hij afhankelijk is van anderen... voor een gevoel van vervulling, om te zijn, te worden, zich beroemd te voelen en al die onzin. Op zijn beurt kan hij jullie... met respect vragen waarom we allemaal hier zijn? Is het de oude dag omdat we niets beters te doen hebben? Is het omdat we onszelf werkelijk ten diepste willen doorgronden? Hij fungeert slechts als een spiegel... waarin ieder van ons zichzelf kan zien zoals we zijn. Kan ontdekken wat we zijn zonder daarover bedrukt of opgetogen te zijn. Reflecteert die spiegel elke trek helder en scherp? Zonder welke vervorming dan ook? En als die spiegel helder is en u uzelf precies ziet... zoals u bent, dan is de spiegel niet belangrijk. U kunt de spiegel breken zonder dat te hoeven betreuren! En kunt u de serieuze vraag beantwoorden... waarom we ons gedragen zoals ieder van ons doet; waarom we volgens bepaalde patronen denken; waarom we iemand volgen... hoe gekker hoe beter; waarom we alles opslaan... wat we gezegd hebben en wat anderen gezegd hebben; waarom is er niets in onszelf wat van onszelf is? Dus kunnen wij dat diepgewortelde zaad van wat wij zijn ontdekken, niet alleen het culturele, traditionele, religieuze zaad... en alle uitwassen daarvan, maar heel, heel... diep in onszelf gaan om de oorsprong van alles te ontdekken? Niet de cellen en dat alles, niet de genen die je hebt geërfd, maar veel dieper dan dat alles. Zullen we daar wat dieper op ingaan?
10:53 Shall we go into that a little bit? What is the origin – not the biological and evolutionary process – the origin of all things? This demands, or asks, what is creation? What is creation? Who created all this – the marvellous universe, everything living in it and out of it? What is the origin of all that? Do you want to go into all that?

Q: Yes. 		Wat is de oorsprong? Niet het biologische- en evolutieproces, maar de oorsprong van alles? Dit roept de vraag op: wat is schepping? Wat is schepping? Wie heeft dit alles geschapen? Het prachtige universum, alles wat er in leeft en er uit voortkomt? Wat is de oorsprong van dat alles? Wilt u op dat alles ingaan?
12:32 K: Sure? Why? As an amusement? As a form of entertainment, something new? I am afraid it is not anything like that. Publiek: Ja.

K: Zeker weten? Waarom? (gelach) Als tijdverdrijf? Als een vorm van vermaak, iets nieuws? Ik vrees dat het absoluut niet zoiets is.
13:02 Our brains have extraordinary capacity, extraordinary, not ordinary, but beyond all ordinary things. When one observes all the technological world, what they have done and what they are doing, and what they are going to do – tremendous advancement. The brain has this capacity. The computer is going to take over more and more, all our activities, more or less, except sex, and probably it can’t look at the stars of an evening. But it is going to take over all our activities – may bring about a new industry, new way of living, without electricity, it may depend on light. They are having great competition, – America and Japan – tremendous competition. And we will all be slaves to that god – the computer. So we are saying, the brain has an extraordinary capacity, but that brain has been restricted, narrowed down by our education, by our self-interest. I know you will hear all this, but you will do nothing about it. That’s all right, too. And that very brain, which has evolved for centuries, millions of years, that brain has become what it is now – old, tired, with a lot of trouble, conflicts and misery. That brain, which is the centre of all our existence, all our being, which is the future and the past – we went into it the other day – and this brain wants to find out what is beyond all this, what is the origin, the source, the beginning. Can it ever find out? You understand my question? Can it ever find out what is the source, the life, the beginning of all creation, of all things, not only ourselves, but the tiger, the marvellous trees? Have you ever been very close to a wild tiger? No. We have been very close, almost touching it – wild. And who brought all this about – inexhaustible nature and the rivers, the mountains, the trees, the lawns, the groves, the orchards, and us? How will you find out? Please, ask this question of ourselves. How will you, ordinary human beings like us, find out something which science, biology and bio – something or other, and the people who are digging into the earth finding new cities – how will you find out? By following somebody? By making some gurus inexhaustibly rich? How will you go into this? That is my question to you. Who will answer it? Are you waiting for the speaker to answer it? Or invent a new god who will say he created it? That invention, that imagination is still part of the brain. Ons brein beschikt over een uitzonderlijk vermogen, buitengewoon, niet gewoon, maar uitgaand boven alle gewone dingen. Als je naar de wereld van de technologie kijkt, wat ze gedaan hebben en wat ze doen, en wat ze gaan doen, dan zie je een enorme vooruitgang. Het brein heeft dat vermogen. De computer gaat meer en meer overnemen, al onze werkzaamheden... in meer of mindere mate, behalve seks... en waarschijnlijk kan hij ook niet 's avonds naar de sterren kijken. Maar hij gaat al onze activiteiten overnemen. Er komt misschien een... nieuwe industrie uit voort, een nieuwe manier van leven. Hij kan werken zonder elektriciteit, op licht. Er is enorme concurrentie op dit gebied tussen Amerika en Japan. En we zullen allemaal slaven worden van die god - de computer. Dus het brein heeft een uitzonderlijke vermogen, maar dat brein... is ingeperkt, beperkt door onze opvoeding, door ons eigenbelang. Ik weet dat u dit alles aanhoort maar er niets aan zult doen. Dat is ook goed. En datzelfde brein dat zich gedurende eeuwen, miljoenen jaren... heeft ontwikkeld, dat brein is geworden wat het nu is: oud, moe, met veel problemen, conflicten en ellende. Dat brein, dat het middelpunt is van heel ons bestaan, heel ons wezen, dat de toekomst en het verleden is - we gingen daar onlangs op in - en dit brein wil uitzoeken wat er zich voorbij dit alles bevindt, wat de oorsprong, de bron, het begin is. Kan het brein dat ooit ontdekken? Begrijpt u mijn vraag? Kan zij ooit uitzoeken wat de bron is, het leven, het begin van de hele schepping, van alle dingen? Niet alleen van onszelf maar van de tijger, de prachtige bomen. Bent u ooit heel dicht bij een tijger in het wild geweest? Nee. We zijn er heel dichtbij geweest, konden hem bijna aanraken - een wilde. En wie bracht dit alles, de onuitputtelijke natuur, de rivieren, bergen, bomen, weiden, bossen, boomgaarden en ons tot stand? Hoe komt u daarachter? Stel alstublieft uzelf deze vraag. Hoe kunnen wij gewone mensen... iets ontdekken met wetenschap, biologen en bio... dit of dat, en de mensen die in de aarde wroeten om... nieuwe steden te ontdekken? Hoe komen wij daarachter? Door iemand te volgen? Door de een of andere goeroe puisant rijk te maken? Hoe benadert u zoiets? Dat is mijn vraag aan u. Wie zal hem beantwoorden? Wacht u tot de spreker hem beantwoordt? Of bedenkt u een nieuwe god die zegt dat hij het heeft geschapen. Dat bedenksel, die verbeelding is nog steeds deel van het brein.
19:35 So how will you find out? May I leave you with that question? What will you give to it, give, in the sense, your energy, your capacity, your enthusiasm, your passion, your whole time? to find out? Or will you treat it like something, ‘Oh, I am too busy today, I will think about it tomorrow’, or ‘It is a question to put to the old, not to the young generation, we are too young to think about all that’. How much energy will you give to it? Not seeking energy or releasing energy – that is all too childish. Dus hoe komt u daarachter? Mag ik die vraag bij u neerleggen? Wat gééft u om er daarachter te komen? Geven in de zin van uw energie, uw vermogen, uw enthousiasme, uw passie, ál uw tijd. Of zegt u gewoon: 'Och, vandaag heb ik het te druk, ik zal er morgen over nadenken', of: 'Dit is een vraag voor oude mensen, niet voor de jongeren, wij zijn te jong om over dat alles na te denken.' Hoeveel energie geeft u eraan? Het gaat niet om het krijgen of loslaten... van energie, dat is te kinderachtig.
20:56 May I go on with these questions? Kan ik doorgaan met deze vragen?
21:07 FIRST QUESTION: At various times, we have had mystical and spiritual experiences. How can we know if they are illusions unless we know reality? EERSTE VRAAG: Soms hebben we... mystieke en spirituele ervaringen. Hoe kunnen we... weten of het illusies zijn tenzij we de werkelijkheid kennen?
21:29 At various times, we have had mystical and spiritual experiences. How can we know if they are illusions unless we know reality? Soms hebben we mystieke en spirituele ervaringen. Hoe kunnen we... weten of het illusies zijn tenzij we de werkelijkheid kennen?
21:49 How do you answer such a question? If it was put to you, how do you approach it, what is your reaction to it? How do you come so close to it that the question itself unfolds? You understand? The question itself begins to evolve. If you are merely seeking an answer, it is already determined – right? Are we seeing this together? To find an answer is fairly easy, but to delve into the question, to see all the complications of that question, it is like having the map of the world in front of you, seeing all the countries, the capitals, the villages, the hamlets, the rivers, the ocean, the hills, the mountains – the whole of it. How do you look at this question? Not the answer. Perhaps the response to the question may lie in the question. Hoe beantwoord je zo'n vraag? Als hij u was gesteld, hoe zou u hem benaderen, wat is uw reactie? Hoe kom je er zo dichtbij dat de vraag zichzelf ontvouwt? Begrijpt u? De vraag zelf begint zich te ontwikkelen. Als u alleen maar een antwoord zoekt... dan ligt het antwoord al vast. Zo is het toch? Zien we dat samen in? Een antwoord vinden is nogal gemakkelijk, maar je in de vraag verdiepen, alle complicaties ervan zien is net zoiets als... de kaart van de wereld voor je hebben: je ziet alle landen, de hoofdsteden, de dorpen, de gehuchten, de rivieren, de oceanen, de heuvels, de bergen, het totaal. Hoe kijkt u naar deze vraag... zonder met een antwoord te komen? Misschien ligt het antwoord op de vraag in de vraag zelf. Dus: soms hebben we mystieke en spirituele ervaringen.
23:41 So at various times, we have had mystical and spiritual experiences. What is an experience? I am just asking each other. What is an experience? And who experiences? Right? I may have had, or be having, some kind of mystical experience. Before I use the word ‘mystical’ or ‘experience’, what do I mean by experience? And does experience involve recognition? Right? Does it involve a sense of something happening to me – from heaven, or from some place, or something or other – which I call mystical, which is not the daily experience, but something totally outside, which happens to me? And I call that mystical or spiritual. I like, if one may, stick to those two words – ‘spiritual’ and ‘experience’. Wat is een ervaring? Ik leg die vraag aan ons voor. Wat is een ervaring? En wie ervaart? Misschien heb ik een mystieke ervaring gehad of heb ik die nu. Voordat ik de woorden 'mystiek' of 'ervaring' gebruik, wat bedoel ik met 'ervaring'? En speelt herkenning een rol bij ervaren? Heeft het betrekking op iets wat mij overkomt vanuit de hemel... of ergens anders vandaan, of een of ander iets wat ik mystiek noem en... wat niet een dagelijkse ervaring is, maar iets wat zich volledig daarbuiten bevindt en wat mij overkomt? En dat noem ik dan mystiek of spiritueel. Ik zou graag, als ik mag, bij deze twee... woorden willen blijven: 'spiritueel' en 'ervaring'.
25:33 Is there an experience without an experiencer? You understand my question? Are we together exploring into the question or are you waiting for the speaker to explore it? So we are walking together, step in step, slowly or fast, but we are together, step by step – right? We agree to that? If we do not agree, we are friends talking over this problem. I have had a spiritual experience, suppose, and what do I mean by those two words? Experience, something new, something that I have already had renewed, or something that is happening to the experiencer – you understand? And if the experiencer is experiencing and that experiencing is a form of recognition, that is the remembrance, identification, and so on, to that which I call experience, then there must be in that feeling that I have already known it, otherwise I couldn’t recognise it. It is fairly simple, isn’t it? I don’t want to labour the point. It is fairly clear. As long as there is an experiencer, experiencing, then it is something that is happening to the experiencer, something separate, something which is not ordinary, which is not a daily, boring, habitual experience that one has – right? Are we playing the game together? So as long as the experiencer is there, every kind of experience – call it mundane, or spiritual, or holy, or sacred, or releasing energy, and all that stuff that goes on, mostly nonsense – then what is important in this process – experiencer, experiencing? What is most important is the experiencer – right? He is gathering. So when there is an experiencer it gets more and more subliminally egotistic, more and more: ‘I know a great deal which you don’t know’. ‘I have had marvellous spiritual experience’. ‘I am illumined’. ‘Poor chap, you are not, come with me.’ ‘Give me all your money, then you will be quite safe’. They are playing this game, I assure you. ‘Surrender yourself. Put on the beads which I give you’, and all that rather silly game that is going on in the world. Is er een ervaring zonder iemand die ervaart? Begrijpt u mijn vraag? Onderzoeken we de vraag met elkaar... of wacht u tot de spreker hem onderzoekt? We trekken dus samen op, stap voor stap. Langzaam of snel, maar we lopen samen op, stap voor stap. Zo is het toch? Zijn we het daarover eens? We zijn als vrienden die dit probleem bespreken. Stel ik had een spirituele ervaring... wat bedoel ik dan met die twee woorden? Is ervaring iets nieuws, of iets wat ik in het verleden heb gehad... maar wat nu vernieuwd is, of is het iets wat degene die ervaart overkomt. En als degene die ervaart een ervaring heeft en die ervaring... is een vorm van herkenning, dat wil zeggen de herinnering aan... en identificatie, enzovoort met dat wat ik 'ervaring' noem, dan moet in die ervaring het gevoel zitten dat ik het al heb gekend, anders zou ik het niet herkennen. Dat is tamelijk eenvoudig, zo is het toch? Ik wil daar verder niet op ingaan Het is volkomen duidelijk. Zolang iemand die ervaart een ervaring heeft, is die ervaring iets... wat degene die ervaart overkomt, iets wat afgescheiden is... iets wat niet gewoon is, iets wat niet dagelijks, vervelend, of een gebruikelijke ervaring is die je hebt. Zo is het toch? Nemen we samen aan het spel deel? Dus, zolang degene die ervaart er is zal welke ervaring dan ook... of je die nu alledaags, spiritueel, heilig, energie bevrijdend, en al dat gedoe wat meestal onzin is, of welke naam dan ook geeft, wat is er dan belangrijk in dit proces: degene die ervaart of de ervaring? Het belangrijkste is degene die ervaart. Zo is het toch? Hij is aan het verzamelen. Dus wanneer er iemand is die ervaart, dan kenmerkt het zich onderbewust... steeds meer als eigenwaan, steeds meer als: 'Ik weet heel veel wat u niet weet'. 'Ik heb een prachtige spirituele ervaring gehad.' 'Ik ben verlicht.' 'U, arme drommel, u bent niet verlicht, dus volg mij.' 'Geef mij al uw geld en u zult heel veilig zijn.' (gelach) Zij spelen dat spel, ik verzeker het u. 'Geef u over. Draag de kralen die ik u geef.' En meer van dat dwaze spel dat zich overal afspeelt.
30:01 And what is spiritual? Religious? Something holy? Something unexpected? Something totally out of the ordinary? Why do we want something totally outside the daily life? Go on, please, answer this question. Which means something totally different from our daily life. Then we are bored with our daily life: the habits, the loneliness, the despair, the attachments – you know, power, and all the rest of it. We want to avoid all that and invite heaven, which is called spiritual. We can deceive ourselves so enormously – right? We have the capacity to deceive ourselves incredibly. Right? Christianity is based on belief and faith. Sorry, I am not trying to hurt anybody, just pointing out. Two thousand years. And you go across the ocean to India and there, 3,000 to 5,000 years old. The same process of selling god. Why do we have to believe all this? Because we are frightened? We want to know the unknown, and so on. We don’t have to go into all that. En wat is spiritueel? Religieus? Iets heiligs? Iets onverwachts? Iets wat volledig buiten het alledaagse staat? Waarom willen we iets wat geheel buiten het dagelijks leven staat? Beantwoord deze vraag altublieft. Dat betekent iets wat totaal anders is dan ons dagelijks leven. Dus dan verveelt ons dagelijks leven ons: de gewoonten, de eenzaamheid, de wanhoop, de gehechtheden, de macht, enzovoort. Wij willen dat alles ontlopen en roepen de hemel aan... en dat heet dan spiritueel te zijn. Wij kunnen onszelf zo enorm voor de gek houden. Wij hebben het vermogen onszelf zo enorm te misleiden. Zo is het toch? Het christendom is gebaseerd op geloof en vertrouwen. Neem mij niet kwalijk, ik wil niemand kwetsen maar alleen op iets wijzen. Dit is al tweeduizend jaar zo. En steek de oceaan over naar India, daar is het al 3.000 tot 5.000 jaar zo. Hetzelfde proces van god verkopen. Waarom moeten we dat alles geloven? Omdat we bang zijn? Omdat we het onbekende willen kennen, enzovoort? Wij hoeven daar niet verder op in te gaan.
32:25 So what is illusion? And what is reality? You follow? Are we following this question? The questioner says: how can we know if they are illusions unless we know reality. Then we have to examine what is reality? What is reality? The real, the actual, is you are sitting there, the speaker is up here, unfortunately. And reality is nature, that tree, that animal, that dog, the marvellous earth, the blue sky about us. Reality. Right? Reality – I have feeling for my wife, husband, sister and so on, and so on – the whole movement of recognition. And the actual. Right? I wonder if we are together in this. The actual – you and the speaker are sitting now, twelve o’clock. That is actual. There is wind. I hope it won’t rain. And the actual is the nature, the birds, the rivers, the water, and so on. Dus wat is illusie? En wat is werkelijkheid? Volgt u dat? Volgen wij deze vraag? De vraagsteller zegt: hoe kunnen we weten of het illusies zijn... tenzij we de werkelijkheid kennen? Dus moeten we onderzoeken wat werkelijkheid is. Wat is werkelijkheid? Het is de werkelijkheid, het is een feit dat u hier zit. De spreker zit hierboven, helaas. En de werkelijkheid is de natuur, die boom, dat dier, die hond, de prachtige aarde, de blauwe hemel boven ons. De werkelijkheid. Zo is het toch? De werkelijkheid: ik voel iets voor mijn vrouw, echtgenoot, zus, enzovoort, enzovoort, die hele beweging van identificatie. En het feitelijke. Zo is het toch? Ik vraag me af..... Trekken we hierin samen op? Het is een feit dat u en de spreker nu hier zitten, om twaalf uur. Dat is een feit. Er staat wind. Ik hoop dat het niet gaat regenen. En feit is ook de natuur, de vogels, de rivieren, het water, enzovoort.
34:13 And the questioner says: I can’t know what is an illusion unless I know reality – right? What is reality in ourselves? Is there anything real in us? Actual? Or is it all a movement, change? The other day, in Switzerland, when we closed Saanen Gathering altogether – no more – some people came up and said to us, to the speaker, ‘We are so sad we have closed it’. And the speaker said, ‘When you are sad, it is about time we closed it’. You understand? We closed it. So nobody wants a change. Very few people want fundamental change. And the questioner says, ‘If I knew reality, then I’d know what is illusion’. So we should look at illusion, the word. What is illusion? The word itself, in a dictionary, means something you play with – ludere. Something you invent, enjoy yourself: I am god, I am – whatever it is, I am Napoleon, or I am such a great man. You play with something that is not actual. One has pain, a despair, a sense of tremendous unaccountable loneliness. That is actual, precise. And we create an illusion that somebody is going to help us, somebody is going to fulfil our lives, make us feel not lonely. That is all illusions. The actual fact is one is desperately lonely. En de vraagsteller zegt: ik kan niet weten wat een illusie is tenzij ik de werkelijkheid ken. Dus wat is werkelijk in onszelf? Is er iets werkelijks in onszelf? Iets feitelijks? Of is het allemaal een beweging, verandering? Toen we onlangs in Zwitserland de Saanenbijeenkomsten definitief afsloten, kwamen enkele mensen naar ons, de spreker, toe en zeiden: 'We zijn zo verdrietig dat het afgesloten is.' En de spreker zei: 'Als u verdrietig bent... dan werd het tijd dat we het afsloten.' (gelach) Begrijpt u? We sloten het af. Dus niemand wilt een verandering. Slechts heel weinig mensen willen fundamentele veranderingen. En de vraagsteller zegt: 'Als ik de werkelijkheid kende... zou ik weten wat illusie is.' Dus we moeten naar illusie kijken, naar het woord. Wat is illusie? In een woordenboek betekent het woord: iets waarmee je speelt, ludere. Iets wat je bedenkt en waarvan je geniet: ik ben god, ik ben wie ook, Napoleon of een groot man. Je speelt met iets wat niet werkelijk is. Maar wanneer je pijn hebt, wanhopig bent, een gevoel hebt... van ontzagwekkende, onverklaarbare eenzaamheid, dat is feitelijk, dat is nauwkeurig. En we scheppen de illusie dat iemand ons gaat helpen, dat iemand... ons leven gaat vervullen, ons gevoel van eenzaamheid zal wegnemen. Dat is allemaal illusie. Het werkelijke feit is dat je wanhopig eenzaam bent.
37:18 So it is fairly simple to see for oneself, if one wants to, what is an illusion, what is reality and why this craze for experience. We have had sexual experience, thousands of experiences. Everything going from here – across the field you see the birds, the house-martins, and so on – that is an experience, but you don’t call that spiritual. I see you sitting there – it is a challenge, it is moving. So what is important in all this is why the experiencer invents all this. You understand my question? Why the experiencer has become so important? Is there a period where the experiencer is not? That is the real question, not what is reality, what is illusion, what is experience, and all the rest of it, but is there a period, a length of time, a space, where the experiencer, the observer, and so on, is not? Then you don’t want experiences. You understand? There is nothing. You see, that is the word. The word ‘nothing’ – sorry, I am not a dictionary – means ‘not a thing’. Not a thing of thought – you understand? Not a – nothing means there is the end of time and thought. That is where there is no experiencer at all. That is the real thing, not all this. Dus het is tamelijk eenvoudig - als je dat wilt - om zelf te zien... wat een illusie is, wat werkelijkheid is... en waarom we zo nodig ervaringen willen. We hebben sexuele ervaringen, duizenden ervaringen gehad. Alles, zoals het lopen over dit weiland om de vogels te zien, de huiszwaluwen, enzovoort, dat is een ervaring, maar u noemt dat niet spiritueel. Ik zie u hier zitten, het is een uitdaging, iets ontroerends. Dus wat hierin belangrijk is, is waarom degene die ervaart iets bedenkt. Begrijpt u mijn vraag? Waarom is degene die ervaart zo belangrijk geworden? Is er een moment waarop degene die ervaart er niet is? Dat is de vraag waar het om draait, niet wat werkelijkheid is, wat een illusie is, wat een ervaring is, enzovoort. Maar of er een periode is, een tijdsduur, een tijdruimte... waarin degene die ervaart, de waarnemer, enzovoort, er niet is? Dan wilt u geen ervaringen. Begrijpt u? Er is 'niets'. Ziet u, dat is het woord. Het woord 'niets' - sorry, ik ben geen woordenboek - betekent 'niet iets'. 'Niet iets' van het denken. Begrijpt u? 'Niets' betekent dat er een einde is aan tijd en denken. Dan is er geen waarnemer meer. Dat is de werkelijkheid, niet dit allemaal.
40:18 May we go on to the next question? Zullen we verder gaan met de volgende vraag?
40:26 2ND QUESTION: Is illness due to simply to degeneration or abuse of the body, or does it have some other significance? Sorry, I am reading it badly. Is illness due simply to degeneration or abuse of the body, or does it have any other significance? TWEEDE VRAAG: Is ziekte alleen te wijten aan degeneratie... of misbruik van het lichaam, of heeft ze een andere betekenis? Neemt u mij niet kwalijk, ik lees het slecht voor. Is ziekte alleen te wijten aan degeneratie of misbruik van het lichaam... of heeft ze een andere betekenis?
41:01 You understand? The questioner is asking: has illness any significance at all? Right? You tell me! We have all been ill at some time or other in our life. Paralysed, accidents which break our body, every kind of illness we have known. Society, modern society is producing more disease than ever – right? You read the papers, and so on. Has it any benefit? Does it make us understand deeply why we become ill, what is health, and why we cling to health and not to illness? You understand my questions? Am I talking to myself? Am I? Really, I am surprised you are listening. Or you are sharing with it. You are sharing what we are talking about together. We are at the same table, eating the same food. You may eat loudly and another may eat gently, but we are sharing the same food, at the same table, at the same time. So the speaker is not talking to himself. Begrijpt u? De vragensteller vraagt: heeft ziekte überhaupt betekenis? Begrepen? Vertelt u het mij! We zijn allemaal ooit wel eens in ons leven ziek geweest, of hebben bij een ongeluk iets gebroken, of hebben een van alle ziekten die we kennen gehad. De moderne samenleving brengt meer ziektes voort dan ooit. Zo is het toch? Het staat allemaal in de kranten, enzovoort. Is het ergens goed voor? Begrijpen we daardoor ten diepste waarom we ziek worden en... wat gezondheid is en waarom we hechten aan gezondheid en niet aan ziekte? Begrijpt u mijn vragen? Spreek ik tegen mijzelf? Doe ik dat? Ik ben werkelijk verbaasd dat u luistert. Of dat u het met mij deelt. U deelt in datgene waarover wij samen praten. Wij zitten aan dezelfde tafel en eten hetzelfde voedsel. U eet misschien luid smakkend en iemand anders eet netjes, maar we delen hetzelfde voedsel, aan dezelfde tafel, op hetzelfde moment. Dus de spreker spreekt niet tegen zichzelf.
43:28 We have all been ill. And we don’t put up with it a little bit. Immediately doctor, pills, the whole circus begins. We never stay with it a little, see what is implied, how you meet pain. You understand what I am saying? How do you meet pain? I know how you meet pleasure – that is fairly simple. But pain, not only physical pain, but the psychological pain, getting wounded psychologically, hurt, how do you meet it? Psychological hurt is a form of illness – right? I wonder. If I get hurt because you are rude to me or you say, ‘You are a silly ass’, I get hurt. That is a form of illness. But physically if I get hurt, there is a doctor, there is somebody to do something about it. I want to avoid the psychological pain and also I want to avoid, run away from the physical pain, unless, of course, you have terminal cancer and all the cancerous agony. I hope none of you have it. So we never stay with something and see what it is like. Or put up with it. You understand my question? Are we together, sharing the same food? Wij zijn allemaal ziek geweest. En we verdragen het zelfs niet een beetje. We gaan meteen naar de dokter voor pillen en het hele circus begint. We verdragen nooit een beetje pijn om te zien... waar het om gaat, hoe er mee om te gaan. Begrijpt u wat ik zeg? Hoe gaat u met pijn om?! Ik weet hoe u met genot omgaat, dat is nogal eenvoudig. Maar pijn, niet alleen lichamelijke pijn maar psychische pijn, psychisch gekwetst worden, hoe gaat u daar mee om? Psychisch gekwetst zijn is een vorm van ziekte. Zo is het toch? Ik vraag me af..... Als ik gekwetst wordt omdat u mij beledigt... door te zeggen: 'U bent een dwaze gek', dan ben ik gekwetst. Dat is een vorm van ziekte. Als ik lichamelijk gewond ben dan is er een dokter, dan is er iemand die er iets aan kan doen. Psychische pijn wil ik vermijden net zoals ik... lichamelijke pijn wil vermijden, ervoor wil weglopen. Tenzij je... natuurlijk terminale kanker hebt en het lijden dat daarmee gepaard gaat. Ik hoop dat niemand van u dat heeft. We blijven dus nooit bij iets om te zien wat het is. Of om ermee om te gaan. Begrijpt u mijn vraag? Trekken we hierin samen op, delen we hetzelfde voedsel?
45:50 Far more important in all this is psychological pain – right? The pain of being wounded, hurt, the feeling of deep agony inside. That’s a great illness, to which we don’t pay too much attention. If we paid great attention to that, to the inward pain, in different forms, and nobody can heal it. There is no pill, no guru, no book, no gods, no ritual – nothing will stop that pain. And if you don’t run away from it, and if you really deeply stay with it, it has immense significance – right? It has – then you penetrate into something that goes beyond all self, self-interest. The outward then, the outward pain can be dealt with – go to a doctor, put up with it, that becomes secondary. When the speaker was ill some doctors gave to the speaker heavy doses of antibiotics. And after a while he was paralysed for a month, completely paralysed. You understand? Everybody had to carry the body, put it in a bath, and all the rest of it, comb his hair, shave, and all that, for a month. Don’t sympathise, please. I am not asking anything from you – I mean it. Neither your money, except to have this marquee and other things, he doesn’t want a thing from you, neither your praise nor your criticism, nothing to do with your pocket. So this is not an invitation for sympathy, or ‘How could you put up with it?’, and all that stuff. I am just saying – there it was, for a whole month. ‘That is the end’, I said to the person who was with me. All right. But slowly the antibiotic effect went away and he was all right and he is still living. So if one stays with something, with pain, not too long, of course, if it is really very, very, very painful, then you are unconscious, and all the rest of it. Veruit het belangrijkste hierin is de psychische pijn. De pijn van gewond te zijn, gekwetst, het gevoel van diepe innerlijke kwelling. Dat is een ernstige ziekte waaraan we niet veel aandacht besteden. Als we daar wel veel aandacht aan zouden besteden, aan die innerlijke pijn in al zijn vormen die niemand kan helen. Er is geen pil, geen goeroe, geen boek, geen goden, geen ritueel, er is niets wat die pijn kan stoppen. Maar als je er niet voor wegloopt en er werkelijk diepgaand bij blijft... dan heeft hij een immense betekenis. Zo is het toch? Dan dring je tot iets door wat alles wat met... de eigen persoon en met eigenbelang te maken heeft, overstijgt. Met de uiterlijke pijn kun je omgaan: je kunt naar een dokter gaan, je kunt het aan, het wordt een bijzaak. Toen de spreker ziek was... gaven dokters hem zware doses antibiotica. En na een poosje raakte hij een maand lang volledig verlamd. Begrijpt u? Ze moesten het lichaam dragen, in bad stoppen, enzovoort, haren kammen, scheren, enzovoort, een maand lang. Heb alstublieft geen medelijden. (gelach) Ik vraag niets van u. Ik meen het. Niet uw geld, behalve dan voor deze tent en zo. Hij wil niets van u. Geen complimenten, geen kritiek, niets wat van doen heeft met uw portemonnee. Dit is dus geen hengelen naar meegevoel, of... 'Hoe kon u er in hemelsnaam mee omgaan?' en meer van dat alles. Ik zeg alleen maar dat het er was, een maand lang. 'Dat is het einde' zei ik tegen de persoon die bij me was. Goed. Maar langzaam verdween de uitwerking van de antibiotica en hij werd beter. En hij leeft nog steeds. Dus je blijft bij iets, verdraagt de pijn. Niet te lang natuurlijk... want als het werkelijk zeer, zeer... zeer pijnlijk is dan raak je bewusteloos, enzovoort.
49:53 So it has, if you will go into it for yourself, it has some significance, and that significance depends on each one. How you face life, how you look upon it, in what manner you receive it, in what way you react to it, how you respond to all the things that you are faced with in daily life, not on Sunday mornings. So if one observes as you observe a lovely tree, or a pigeon on the flight, observe yourself closely, it is an extraordinary thing what it reveals. Dus als u zich erin verdiept, heeft het... een betekenis die varieert naargelang de persoon. Het hangt af van... hoe u tegenover het leven staat, hoe u ernaar kijkt, hoe u het ontvangt, hoe u erop reageert, hoe u antwoordt op alle dingen waarmee u in uw... dagelijkse leven wordt geconfronteerd en niet alleen op zondagochtenden. Dus als u uzelf nauwlettend gadeslaat, zoals u een mooie boom waarneemt, of een duif in zijn vlucht, is het bijzonder wat zich daarin onthult.
51:12 3RD QUESTION: What is my responsibility toward the present world crisis? DERDE VRAAG: Wat is mijn verantwoordelijkheid... ten aanzien van de huidige crisis in de wereld?
51:21 What is my responsibility toward the present world crisis? Of whom are you asking this question? What is my responsibility, your responsibility? Why do we use the word ‘responsibility’? To be responsible. To be responsible to keep your body clean, if you have hot water, or not too cold a water. You are responsible for your children. The professors, the teachers, the educators are responsible for educating the children. Why do we use that word ‘responsible’? You understand my question? If you eliminated that word, what is your responsibility in a world crisis, my responsibility and your responsibility, if you cut out that word ‘responsibility’, because that word implies you and responsibility – you understand? If you cut out that word, then would you put that question? It is my duty to kill for my country. It is my duty as being a Russian, or an American, or a British citizen, to fight for my country, and God, and all the rest of it. If we could put away that word altogether from our brain, then how do you deal with it? Duty, responsibility, I must – all those words. If you put away those words, what happens? It is a very interesting question – right? What takes place when this duality? which is implied in responsibility – right? Are we together a little bit? The word ‘responsibility’ implies I am responsible for you, for my children, for my wife, for my boss, for my job, etc., etc. I am responsible to represent God to you. And if I totally forget that word – not forget, put away that word entirely. Sorry! As that paper went down, similarly, banish that word from our whole being. Then what takes place? Go on, sirs. Have you put away that word? No. We never – you see? you hear something, but you don’t act about it. I am not responsible for Brockwood. I don’t feel that way – the speaker doesn’t feel that way. I am not responsible to tell you anything. But, if that word is not, which means there is no I and responsibility to you, there is only you and I – right? Then what takes place? Come on, sirs. Wat is mijn verantwoordelijkheid ten aanzien van... de huidige crisis in de wereld? Aan wie stelt u deze vraag? Wat is mijn verantwoordelijkheid, uw verantwoordelijkheid? Waarom gebruiken we het woord 'verantwoordelijkheid'? Verantwoordelijk zijn. Ervoor verantwoordelijk zijn je lichaam schoon te houden... als je heet water hebt, of niet al te koud water. Je bent verantwoordelijk voor je kinderen. De hoogleraren, de docenten, de opvoeders zijn verantwoordelijk voor het opleiden van kinderen. Waarom gebruiken we dat woord 'verantwoordelijk'? Begrijpt u mijn vraag? Dat woord 'verantwoordelijkheid' in de vraag impliceert dat er... sprake is van míjn verantwoordelijkheid en van úw verantwoordelijkheid. Wat gebeurt er wannneer u dat woord weglaat omdat dat woord... zowel u als verantwoordelijkheid impliceert? Begrijpt u? Als u dat woord weglaat, zou u dan die vraag stellen? Het is mijn plicht voor mijn land te doden. Het is mijn plicht als Russisch, Amerikaans of Brits burger... voor mijn land, voor God en voor al het andere te vechten. Als we dat woord helemaal uit ons brein konden schrappen... hoe zou u er dan mee omgaan? Plicht, verantwoordelijkheid, ik moet, al die woorden. Wat gebeurt er als u al die woorden schrapt? Dat is een zeer interessante vraag, niet? Wat gebeurt er zonder die dualiteit... die verantwoordelijkheid impliceert? Zitten we nog op hetzelfde spoor? Het woord 'verantwoordelijkheid' impliceert dat ik verantwoordelijk ben... voor u, mijn kinderen, mijn vrouw, mijn baas, mijn baan, enzovoort. Het is mijn verantwoordelijkheid dat ik God bij u introduceer. En als ik dat woord totaal vergeet, niet vergeet maar volledig schrap. (laat het papier waarop de vragen staan vallen) Sorry! (gelach) Verban dat woord uit uw hele wezen net zoals ik dat papier liet vallen. Wat gebeurt er dan? Ga door mensen. Hebtt u dat woord geschrapt? Nee. Nooit doen we.... - ziet u, u hoort iets maar u handelt er niet naar. Ik ben niet verantwoordelijk voor Brockwood. De spreker voelt dat niet. Ik ben niet verantwoordelijk om u wat dan ook te vertellen. Maar als dat woord niet is, wat betekent dat er geen 'ik' is en geen... verantwoordelijkheid voor u, dan is er alleen u en ik. Zo is het toch? Wat gebeurt er dan? Kom op mensen.
57:03 Has love a responsibility? Go on, sirs, please, shout, something about it. Heeft liefde een verantwoordelijkheid? Kom op, mensen, roep er iets over.
57:21 Q: It is unity. Publiek: Het is eenheid.
57:22 K: If love has no responsibility, then what takes place? If love is not attachment which is implied in responsibility, then what takes place? K: Als liefde geen verantwoordelijkheid heeft, wat gebeurt er dan? Als liefde niet gehechtheid is - wat verantwoordelijkheid impliceert - wat gebeurt er dan? (onverstaanbare antwoorden uit het publiek)

K: Zeg alstublieft niet zomaar iets als ik er met respect op mag wijzen.
57:49 K: Don’t use – please, don’t say something, if I may most respectfully point out, don’t say anything that you haven’t lived, worked, to find out. If I love you, if the speaker loves you and the word is not, the word ‘responsibility’, ‘duty’, ‘attachment’, and so on, then what is our relationship? Go on, think it out. You are not waiting for my reply. I – the speaker is not going to reply to that question. It is really a very, very serious question. Zeg niets wat u niet zelf doorleefd hebt teneinde het uit te zoeken. Als de spreker van u houdt en de woorden 'verantwoordelijkheid', 'plicht', 'gehechtheid', enzovoort er niet zijn, wat is dan onze relatie? Kom op, zoek het uit. U moet niet wachten op mijn antwoord. De spreker gaat deze vraag niet beantwoorden. Het is werkelijk een heel, heel serieuze vraag. Dus dit alles impliceert: houden we ergens van?
59:13 So all this implies: do we love anything? Love, having something which is not dualistic – ‘I love you’. Well, I have answered the question. No, I have not answered, the question has been answered, has evolved. Liefde, iets wat níét dualistisch is - 'ík hou van ú'. Goed, ik heb de vraag beantwoord. Nee, ik heb de vraag niet beantwoord, de vraag is beantwoord, heeft zich ontvouwen.
59:46 4TH QUESTION: Does asking for guidance necessarily prevent understanding? Cannot seeking help be a means of discovery of ourselves? If not, what is the sense of listening to you, K? VIERDE VRAAG: Staat het vragen om leiding per definitie inzicht in de weg? Is het zoeken van hulp niet een manier om onszelf te leren kennen? Zo niet, wat heeft het dan voor zin om naar u, K, te luisteren?
1:00:09 Does asking for guidance necessarily prevent understanding? Cannot seeking help be a means of discovery of oneself? If not, what is the sense of listening to you, K? There is no sense. You are not listening to K. If you are actually truthful, you are not listening to K. You are listening to see where you agree or disagree. You are listening, in the process of listening you are translating what he says to your convenience, to your conditioning. You are listening, not to K but to yourself. K is not talking about something extraordinary. There is something extraordinary far beyond all this but he is not talking about that now. You are listening to yourself – right? As we said earlier, you are seeing yourself in the mirror. And you can distort the mirror. Or say, ‘I don’t like the mirror, I don’t like what I see’, and break the mirror, but you are still what you are. So you are listening not to K. You are not trying to understand what K is saying. You are actually listening to yourself. If you are listening to yourself for the first time, that is the greatest thing that can happen. But if you are listening to K, X, Y, Z – no, sorry, not X, Y, Z – if you are listening to K, then they are just a lot of words, a lot of reactions, and so on. That is so utterly, if one may respectfully point out, utterly meaningless, unnecessary. You have listened to so many things, listened to the preachers, to the books, to poems, you have listened to the voice of your wife, and husband, and the girl, and so on, or you are casually listening. But if you give all your attention to listening, hearing, not only with the ear, but hearing much more, much deeper, then you will listen to everything. And you will listen to what K has to say, either you live with it – it is real, true, actual – or it is something verbal, intellectual, and therefore very little meaning in our life. Staat het vragen om leiding per definitie inzicht in de weg? Is het zoeken van hulp niet een manier om onszelf te leren kennen? Zo niet, wat heeft het dan voor zin om naar u, K, te luisteren? Dat heeft geen zin. (gelach) U luistert niet naar K. Als u werkelijk eerlijk bent dan luistert u niet naar K. U luistert om te zien waar u het eens bent of niet eens bent. In het proces van luisteren vertaalt u... wat hij zegt in wat u bevalt, overeenkomstig uw conditionering. U luistert niet naar K maar naar uzelf. K heeft het niet over iets buitengewoons. Er is iets buitengewoons dat dit alles verre overstijgt... maar daar heeft hij het nu niet over. U luistert naar uzelf. Zo is het toch? Zoals we eerder hebben gezegd ziet u uzelf in de spiegel. En u kunt de spiegel vervormen. Of zeggen: 'De spiegel bevalt mij niet, het bevalt me niet wat ik zie'... en u breekt de spiegel maar u bent nog steeds wat u bent. Dus u luistert niet naar K. U probeert niet te begrijpen wat K zegt. U luistert feitelijk naar uzelf. Als u voor het eerst naar uzelf luistert... is dat het meest fantastische wat kan gebeuren. Maar als u naar K, X, Y, Z luistert - nee, sorry, niet X,Y,Z - als u naar K luistert dan zijn er alleen maar heel veel woorden, heel veel reacties, enzovoort. Dat is zo volslagen, als ik daar met alle respect op mag wijzen, zo volslagen zonder betekenis, zo overbodig. U hebt naar zoveel dingen geluisterd: naar predikers, boeken, gedichten, naar de stem van uw vrouw, echtgenoot, vriendin, enzovoort, of u luistert ongeïnteresseerd. Maar als u al uw aandacht aan het luisteren geeft, niet alleen hoort... met het oor maar veel, veel dieper hoort, dan luistert u naar alles. En dan luistert u naar wat K te zeggen heeft, en ofwel u leeft ermee... en is het echt, waar, feitelijk, ofwel is het iets verbaals, intellectueels en daarom met zeer weinig betekenis in ons leven. En de vragensteller zegt: staat het...
1:04:26 And the questioner says, does seeking, asking for guidance necessarily prevent understanding? Understanding of what? Chemistry? Mathematics? Some philosophical concept? Understanding Gorbachev? What do we mean by understanding? Please, I am not, the speaker is not trying to be rude, or he is rude, sorry, he is not trying, he is not rude, just asking. What do we mean by that word ‘understanding’, first, and we can then relate that word to understanding – to bring about understanding through guidance, through seeking guidance. First, what do we mean by understanding? To understand. I understand French because I know some French and the speaker understands Italian because he knows that. So there is an intellectual, verbal communication – right? That is one form of understanding. We use common language, you speak English and the speaker speaks English, and the verbal communication, if we mean the same thing and not give to the word different meaning – like Alice in Wonderland says, ‘I give to the word what I want, the meaning what I want’, you can do that too, but communication becomes rather difficult then. So what do we mean by understanding? A verbal communication? Intellectual comprehension of a concept, of an idea? Or understanding means actually listening to what another is saying, not try to interpret, not try to change it, not try to modify it, actually what he says, not only intellectually, with all your being, with great attention, then it is not merely intellectual, or emotional, or sentimental, all that kind of stuff, but entirely you are there. Then there’s not only verbal communication but non-verbal communication. vragen om leiding per definitie begrip in de weg? Begrip van wat? Scheikunde? Wiskunde? Een of ander filosofisch concept? Gorbatsjov begrijpen? Wat bedoelen we met begrijpen? Alstublieft, de spreker is niet onbeleefd... hij vraagt slechts. Allereerst: wat bedoelen we met dat woord 'begrijpen'... en kunnen we dan dat woord in verband brengen met... begrijpen dat tot stand komt onder leiding, door leiding te zoeken. Dus eerst wat bedoelen we met begrijpen? Begrijpen. Ik begrijp de Franse taal omdat ik een beetje Frans ken... en de spreker begrijpt Italiaans omdat hij dat ook kent. Dus er is een intellectuele, verbale communicatie. Dat is één vorm van begrijpen. Wij gebruiken een gemeenschappelijke taal, u spreekt Engels en de... spreker spreekt Engels. Er is verbale communicatie als we hetzelfde... bedoelen en geen verschillende betekenis... aan woorden geven - zoals Alice in Wonderland die zegt: 'Ik geef aan het woord de betekenis die ik wil', dat kunt u ook doen maar communicatie wordt dan tamelijk moeilijk. Dus wat bedoelen we met begrijpen? Verbale communicatie? Intellectueel begrip van een concept, van een idee? Of betekent begrijpen: werkelijk luisteren naar wat een ander zegt, dat niet interpreteren, niet proberen te veranderen, niet om te vormen. Maar luisteren wat hij in feite zegt. Niet alleen intellectueel maar met uw hele wezen, met grote aandacht. Dan is het niet louter intellectueel, emotioneel... of sentimenteel, al dat gedoe, maar dan bent u werkelijk aanwezig. Dan is er niet alleen verbale maar ook non-verbale communicatie. En de vragensteller vraagt:
1:07:57 And the questioner says, asks, does asking guidance prevent, necessarily prevent, understanding? Right? Why do I want guidance? About what? You answer me, those of you who follow these gurus, and all the rest of it, churches and temples and mosques, what do you mean by guidance? Another fellow human being in different robes, with beard or non-beard, specially from Asia, India included, why does one want guidance? Are you being guided now? Be simple, sirs. Are you being guided now? Or are we together investigating, exploring, communicating, saying ‘I don’t understand what you are saying’, and I say, ‘I’ll explain it’, and then you explain something to me and I say, ‘Yes’. We are moving together, there is no guidance. You understand? Are we? We have had guidance galore: every newspaper, every magazine, every preacher, every priest throughout the world is guiding us, telling us what to do, what not to do, think this, don’t think that, surrender yourself, oh, don’t listen to him, he is a reactionary – you follow? We are being guided, shaped, moulded, all the time. Consciously or unconsciously. Here we are not guiding anybody, we are talking like two friends talking over things together. That is totally different. And guidance prevents understanding, in the deeper sense of that word, because I can’t understand myself first, look at myself, you are guiding me all the time, do this, don’t do that. I am not looking at myself, I am listening to what you have said. That means you become the authority, I become your slave, whether psychological slave, or slave to some other factor. These gurus with their ashramas, their places, become concentration camps. They tell you what to do, how to salute – all that Tommy rot. I am not condemning, it is so. staat vragen om leiding noodzakelijkerwijs begrip in de weg? Juist? Waarom wil ik leiding hebben? Ten aanzien van wat? Geeft u mij antwoord, degenen onder u die al die goeroes en zo volgen, naar kerken, tempels en moskeeën gaan, wat bedoelt u met leiding? Waarom wilt u leiding van een andere medemens in bijzondere gewaden, met of zonder baard, in het bijzonder uit Azië, India inbegrepen? Wordt u nu geleid? Houd het eenvoudig, mensen. Wordt u nu geleid? Of zijn we samen aan het onderzoeken, bestuderen, communiceren we samen... waarbij u zegt: 'Ik begrijp niet wat u zegt', en ik zeg: 'Ik zal het uitleggen' en dan legt u mij iets uit en ik zeg: 'Ja'. Wij trekken samen op, er is geen leiding. Begrijpt u? We hebben leiding in overvloed gehad: elke krant, elk tijdschrift, elke predikant, elke priester over de hele wereld leidt ons, vertelt ons wat te doen, wat niet te doen, denk dit, denk dat niet, geef uzelf over, luister niet naar hem... hij is een reactionair - begrijpt u? We worden voortdurend geleid, gevormd, gekneed. Bewust of onbewust. Hier wordt niemand geleid. Wij zijn als twee vrienden die met elkaar dingen bespreken. Dat is totaal anders. En leiding staat begrip in de diepere zin van dat woord in de weg, omdat, als u mij voortdurend leidt en zegt: doe dit, of: doe dat, ik niet eerst mijzelf kan begrijpen, niet eerst naar mijzelf kan kijken. Ik kijk dan niet naar mijzelf maar ik luister naar wat ú heeft gezegd. Dat betekent dat u de autoriteit wordt en ik uw slaaf, hetzij een psychische slaaf dan wel een ander soort slaaf. De oorden van die goeroes, hun ashrams, worden concentratiekampen. Zij zeggen u wat u moet doen, hoe u moet groeten, al dat soldatengedoe. Ik veroordeel niet, het is waar. Dus als we helemaal niet zoeken naar leiding, wat begrijpen van...
1:11:33 So if we don’t seek guidance at all, which actually prevents understanding of ourselves, then cannot seeking help be a means, or discovery of ourselves – good God, need we go into all this again? Why can’t we be simple? Not in clothes, I don’t mean that. Simple. See things as they are. Look, face things actually as they are instead of all this labyrinth of maze. Why do we have to go through all this? Except the doctor – that is a different matter. Psychologically we are talking about. Why can’t we be very, very simple and look at things as they are. Is our brain so incapacitated, so cunning, so desperately devious that it cannot see things, what is in front of their nose or eyes? If you are very, very simple psychologically, then that very simplicity has immense subtlety, much more subtle than all the cunningness of the brain. But we are never simple. If it is raining, it is raining. I am lonely – not the speaker – one is lonely, that is a fact. Why all the circus round it? onszelf in de weg staat, dan kan het niet zoeken... van hulp een middel zijn, een ontdekking... van onszelf. Goeie god, moeten we hier weer helemaal op ingaan? Waarom kunnen we het niet simpel houden? Niet wat kleren betreft, dat bedoel ik niet. Simpel. De dingen zien zoals ze zijn. Kijken naar de dingen en ze onder ogen zien zoals ze werkelijk zijn, in plaats van deze hele verwarring. Waarom moeten we dit alles doormaken? Afgezien van naar de dokter gaan, dat is iets anders. We hebben het nu over het psychische aspect. Waarom kunnen we het niet heel simpel houden... en naar de dingen kijken zoals ze zijn? Is ons brein zo ongeschikt gemaakt, zo geslepen, zo hopeloos omslachtig... dat zij de dingen niet kan zien die we pal voor onze ogen hebben? Als je psychisch heel, heel simpel bent, dan heeft die eenvoud een immense subtiliteit, veel meer subtiliteit dan de hele geslepenheid van het brein. Maar we zijn nooit simpel. Als het regent, regent het. Als ik eenzaam ben - de spreker is dat niet - dan ben ik eenzaam, dat is een feit. Waarom dat hele circus eromheen?
1:14:05 5TH QUESTION: Could you please explain what is total vision? Is it an extension of our normal brain function? Or does it imply something totally different? VIJFDE VRAAG: Kunt u alstublieft uitleggen wat volledig inzicht is? Is het een toevoeging aan het normale functioneren van ons brein? Of houdt het iets volledig anders in?
1:14:28 Could you please explain what is total vision? Is it the extension of our normal brain function? Or does it imply something totally different? To be very simple: do we see anything entirely? Do we see, – not trees and nature, all that – do we, each one of us, see your wife, see, actually see, not imagine, all the images, simply see? Do I see partially, because I have so much prejudice, so much fear, so much anxiety, and all the rest of it, so I never see somebody entirely – right? To see something wholly, holistically, if I may use that word, completely, wholly, in that seeing there is no contradiction, it is so. Understand? Right? There is no contradiction in seeing what is actually going on. I am angry. I am impatient, exhausted. To see that simply. But the moment I bring in the fact, ‘Oh, I shouldn’t be. I am like this. I am exhausted. I am exasperated’ – excuses. Right? Can I see myself wholly as I am? Can I see the whole map? A map is put in front of each one of us, a map of the world, with various colours, with various flags, various prime ministers, various presidents – all the cuckoodom that is going on. There it is in front of me, in front of us. Can I look at that whole map as a whole? And it is not possible to look at that whole map if my attention is on Britain. Or if my attention is on Russia. So my attention then is directed to one point. You follow? So this sense of direction to one point, or self-interest, prevents the holistic, the outlook – the seeing of the whole thing. It is simple. Right? But if I am stuck to, or my roots are in this one particular corner of the earth, then I can’t possibly see the whole thing. If I am always thinking about India – thank God I don’t, I never do – if I am always thinking about India, what is happening, why I am an Indian, why am I poor, why am I this – you know, all the rest of it, how can I diddle somebody, or believe in some particular god, or something or other, I am there, stuck, I can’t see the whole of it. Right? It is as simple as that. So I won’t be… Naturally when I see the truth of it I say, what nonsense. Kunt u alstublieft uitleggen wat volledig inzicht is? Is het een toevoeging aan het normale functioneren van ons brein? Of houdt het iets volledig anders in? Om het heel simpel te houden: zien we wat dan ook in z'n geheel? Als we de bomen en de natuur, dat alles, buiten beschouwing laten... zíet u dan uw vrouw of man? Werkelijk zien! Niet verbeelden via allerlei beelden, maar eenvoudig zien? Zie ik slechts gedeeltelijk omdat ik zoveel vooroordelen, angsten, zorgen, enzovoort heb? Zodat ik nooit iemand volledig zie. Zo is het toch? Om iets holistisch, als ik dat woord mag gebruiken, te zien: volledig, geheel en al, dan is er in dat zien geen tegenstelling, het is zo. Begrepen? Juist? Er is geen tegenstelling in het zien van wat er feitelijk gebeurt. Ik ben boos. Ik ben ongeduldig, uitgeput. Dat kan ik gewoon zien. Maar op het moment dat ik het feit introduceer: 'O!, ik moet het niet zijn. Ik ben dit. Ik ben uitgeput. Ik ben geërgerd.' - excuses. Zo is het toch? Kan ik mijzelf volledig zien zoals ik ben? Kan ik de hele kaart zien? Aan ieder van ons wordt een kaart voorgelegd, een kaart van de wereld... met verschillende kleuren, vlaggen, eerste ministers en... presidenten - het hele getoeter wat plaatsvindt. Daar ligt het voor mij, voor ons. Kan ik die hele kaart als een geheel zien? Het is niet mogelijk om naar de hele kaart te kijken... als mijn aandacht op Groot-Brittannië is gericht. Of als mijn aandacht op Rusland is gericht. Dan is mijn aandacht op een punt gericht. Volgt u mij? Dus dit bewustzijn gericht op één punt, of eigenbelang, staat de holistische kijk, het zien van het geheel, in de weg. Dat is simpel. Zo is het toch? Maar als ik vastzit, of mijn wortels zitten in die ene bepaalde hoek... van de aarde dan kan ik onmogelijk het geheel zien. Als ik altijd aan India zou denken... - godzijdank doe ik dat niet, doe ik dat nooit - als ik altijd aan India denk: wat er gebeurt, waarom ik een Indiër ben, waarom ik arm ben, waarom ik dit ben, enzovoort, hoe ik iemand kan bedotten, of als ik in een bepaalde god geloof, of in iets anders... dan zit ik daar vast, kan ik het geheel niet zien. Zo is het toch? Zo eenvoudig is dat. Natuurlijk, als ik de waarheid ervan zie dan zal ik zeggen: wat een onzin.
1:19:34 Not only seeing holistically – we must stop – but also there is much more to seeing than that. Observing without any words, without any interference of thought, just seeing. First of all, visually, then inwardly seeing everything as is. And from that seeing we can go much further, then you ask what is insight. Seeing something absolutely to be true and acting at that moment. I won’t go into all that now. It is time to stop. But all this requires investigation, or observing without analyser, into what one is. And from there you can move infinitely, boundlessly. There is no beginning or end there. Het gaat niet alleen om holistisch te zien - we moeten stoppen - maar er is nog veel meer te zien dan dat. Observeren zonder woorden, zonder een enkele inmenging van gedachten, alleen maar zien. Om te beginnen visueel, vervolgens innerlijk alles zien zoals het is. Vanuit dat zien kunnen we veel verder gaan, dan vraagt u wat inzicht is. Zien dat iets absoluut waar is en onmiddellijk handelen. Ik zal daar nu niet verder op ingaan. Het is tijd om te stoppen. Dat alles vraagt onderzoek of waarneming... maar zonder te analyseren wat je bent. En vanaf daar kunt u onbegrensd bewegen, grenzeloos bewegen. Daar is geen begin en geen einde.
1:21:07 May we get up? Zullen we opstaan?