Krishnamurti Subtitles home


BR85T1 - Why do we have so many problems?



1:16 Jammer dat het zo'n slecht weer is! Wat verwacht u van de spreker? Als u het goed vindt zouden we samen kunnen overleggen, samen aandachtig beschouwen, samen afwegen, samen observeren wat er gaande is in de wereld, samen nadenken, en diepgaand betrokken zijn bij datgene waarover we met elkaar spreken. Hij is niet de enige die spreekt, u bent allemaal sprekers en leerlingen, net zoals de spreker dat is. Wij beraadslagen dus sámen. Er waren drie dagen voor nodig om een paus te kiezen. Vooraf beraadslaagden ze, overwogen ze, wogen af, beschouwden, enzovoort. En aan het einde van die drie dagen kozen ze een man... die Zijne Heiligheid wordt genoemd, de vader. En samen hebben wij bijna tien dagen.
3:40 Beraadslagen impliceert niet alleen beschouwen, afwegen, samen bepalen, maar ook ingaan op de problemen, diepgaand, langzaam, zorgvuldig, bewust van de eigen vooroordelen, van de eigen grillen als het gaat om... eten, kleren, enzovoort, zodat u niet alleen naar de spreker luistert... maar ook naar uw eigen reacties en vooroordelen, overtuigingen en beloftes en al de dwaasheden die u hebt. Neemt u mij niet kwalijk dat ik het zo zeg. Zodat we samen serieus - niet ieder afzonderlijk, niet verdeeld... waarbij u het ene standpunt inneemt en de spreker het andere - maar sámen kijken naar wat er gaande is in de wereld. Niet alleen in dit specifieke land hier, maar ook wereldwijd: in de economie, in de wetenschap, in de politiek met de socialisten, de liberalen, de conservatieven, enzovoort. Dit is dus geen weekendje kamperen maar iets heel serieus. Niet serieus in kerkse zin, maar de ernst... die niet alleen opgaat voor de tijd die we hier samen doorbrengen... maar ook daarna wanneer we ieder onze eigen weg gaan. En in beraadslagen ligt ook een besluit, een bedoeling te beslissen...
6:44 en dan te handelen. Dat alles ligt besloten in dat ene mooie woord. Dus laten we samen, niet alleen maar intellectueel, niet romantisch, sentimenteel of denkbeeldig, maar samen serieus kijken naar wat er met ons allen gebeurt.
7:20 Je vraagt je af waarom u allemaal hier bent en ik hier ben. U heeft veel moeite gedaan om een kamp op te zetten. U heeft uw kinderen meegenomen en honden - heeft u ook honden? En al de jonge kinderen, jongens en meisjes. U heeft veel moeite gedaan om hier te komen, de onkosten, de verveling van het reizen en alles wat daarmee samenhangt. En we moeten ook in gedachten houden dat wanneer we sámen beraadslagen... er geen hulp van buiten is. Het is een beraadslaging. De spreker probeert niet te helpen... of indruk te maken, te overtuigen, te vleien of u onder druk te zetten. Dat kunnen we overlaten aan de politici, de kranten, de televisie en aan de... tempels, moskeeën en kerken over heel de wereld. Wij zijn dus samen, zonder enige druk of overreding... van de kant van de spreker, of u die een standpunt inneemt en zich daar vervolgens aan vasthoudt. We onderzoeken samen de uitzonderlijke en gevaarlijke problemen... waarmee we geconfronteerd worden. Niemand weet wat... er in de toekomst gaat gebeuren. Er is sprake van enorme onzekerheid, chaos en de wereld wordt steeds onheilspellender. Dat is evident als je reist, leest, ontmoetingen hebt met politici, ministers-presidenten, enzovoort. Dus gaan we eerst kijken naar de wereld; niet mijn wereld of uw wereld,
10:30 maar naar de wereld waarmee we geconfronteerd worden. Naar de dingen die zich afspelen op wetenschappelijk gebied, de bewapening, de wapenwedloop, de politici... die vasthouden aan hun eigen ideologieën en daarvoor vechten. U weet dat alles allemaal. Als ik dat mag vragen, hoe benadert u die problemen? Niet alleen uw eigen specifieke probleem, maar de problemen die ons... uitdagen en die een vastbesloten actie vereisen. Hoe benadert u... al die problemen in de wereld van de wetenschap, de biologie, de economie, de wereld van sociale ongelijkheid, sociale onzedelijkheid? We kennen het allemaal. Hoe gaan we er mee om? Als Brit? Als Fransman? Als hindoe? Als moslim, enzovoort? Als we het benaderen vanuit een bepaald gezichtspunt, of aangeleerde... biologische conditionering, dan zitten we vast aan een motief... - dat we al dan niet kennen - en bijgevolg zal onze aanpak beperkt zijn. Dat is duidelijk, nietwaar? Als de spreker zich vastklampt aan zijn India en al die onzin... dan zal hij de hele wereld met al zijn ingewikkelde problemen... bezien vanuit een specifiek, bekrompen gezichtspunt. En dus zal zijn benadering van al die problemen... partijdig en egoïstisch zijn. Zijn benadering van al die problemen... zal dan onbeduidend en heel beperkt zijn. Dat is duidelijk.
13:33 Dus je vraagt je af - wij vragen ons dat samen af - hoe pakt u deze... problemen aan? Niet één bepaald probleem, ongeacht of het van u is of... van uw vrouw, uw echtgenoot, enzovoort, maar een probleem als zodanig. Hoe benadert u een probleem? Dat wil zeggen, hoe biedt u een uitdaging het hoofd? Iets wat u onder ogen moet zien, moet beantwoorden en naar moet handelen.
14:29 Wat is een probleem? Volgens het woordenboek is het iets wat je voor de voeten wordt geworpen. Iets wat je onder ogen moet zien en beantwoorden. Niet een antwoord dat wordt bepaald door tijd... of omstandigheden, door pragmatisme of onverschilligheid, of vanuit een zeker zelfbehagen, of vanuit voor de hand liggende conclusies. Hoe benader je het? We beraadslagen samen - vergeet de spreker... die op het podium zit - waar hij overigens hoe dan ook niet van houdt. Het is helemaal geen persoonlijke kwestie. Hij heeft een naam en het gedoe dat daarbij hoort. Persoonlijkheid speelt hierin helemaal geen rol. Die kun je volledig terzijde schuiven. Dus hoe zijn we in staat het probleem onder ogen te zien? Dan moeten we ons afvragen wat een probleem is.
16:16 Waarom hebben we zoveel problemen? Ons hele leven, van begin tot einde, vanaf de geboorte tot het sterven, zitten we volgepropt met problemen. We zijn uitgeput door problemen, zorgen, angsten, onzekerheid... en de onophoudelijke conflicten, strijd, pijn, angst en al het andere. Moeten we dus niet samen uitzoeken hoe we problemen kunnen aanpakken? Dat is de eerste vraag.
17:11 We weten dat ieder van ons een of ander probleem heeft... met gezondheid, ouderdom, een of andere ongeneeslijke, terminale ziekte, of psychotische problemen of denkbeeldige, illusionaire, bizarre... problemen, die we religieuze problemen noemen! (gelach) - enzovoort. Dus laten we alstublieft samen uitzoeken waarom vanaf het begin van... ons leven, vanaf de geboorte tot ons sterven... problemen voortdurend een uitdaging vormen. Zo is het toch? Kunnen we hier samen naar kijken? Niet de spreker die het uitlegt en u die dat accepteert of verwerpt. Maar we bespreken samen, beraadslagen samen, overwegen samen - sámen! Zoals we zeiden: wat is een probleem? Een probleem is iets wat je voor de voeten wordt geworpen. Het is... een uitdaging, iets wat je moet oplossen, waarvoor je je brein gebruikt, je werkzaamheid, en niet iets waar je alleen maar... nerveus van wordt; je hele brein is erbij betrokken. Zo is het toch?
19:16 Vanaf de kinderjaren hebben we een probleem: hoe te lezen. Als je van huis moet voel je heimwee, verlang je naar huis, en wanneer... je op school bent moet je leren schrijven... en al die verschrikkelijke boeken lezen. En dat wordt een probleem, nietwaar? Al vanaf je kinderjaren wanneer je... naar de basisschool, middelbare school, universiteit, enzovoort, gaat. En als je arbeider bent wordt dát een probleem. Het hele leven wordt een probleem. Dus ons brein is vanaf de jeugd geconditioneerd... om problemen op te lossen. Zijn we het daarover eens? Volgen we elkaar hierin? Het is niet zo dat ik het uitleg en u het gewoon accepteert. We zitten samen in hetzelfde schuitje. U roeit misschien sneller, heeft u meer kracht, meer vaardigheid. Anderen zijn misschien zwak, maar we zitten in hetzelfde schuitje. Dus dat is duidelijk. Ons brein is van jongsaf geconditioneerd door problemen. We leven met problemen. Dat is overduidelijk. Zo is het toch? Sexuele problemen, problemen met relaties, het probleem van macht, status, positie, gezag en overheersing, gehoorzamen en niet gehoorzamen. Weet u, de totale beweging van het leven. Dus kunnen we luisteren naar onze eigen conditionering: dat we zijn geconditioneerd, getraind, opgeleid om te leven met problemen? En met het oplossen van het ene probleem creëert u nieuwe problemen. Iets wat politici zo opvallend goed kunnen. En wij doen hetzelfde. Dus is het mogelijk - wij beraadslagen met elkaar, luister alstublieft... niet alleen naar de spreker - is het om te beginnen mogelijk om een... brein te hebben dat vrij is van problemen... en dán problemen aan te pakken. Begrijpt u? Ja, is dat mogelijk? Ik weet het niet en u weet het niet.
22:33 Dus dat gaan we eerst uitzoeken. We hebben veel gecompliceerde problemen in het leven: de hele persoonlijkheid, alle activiteit van het brein, de gevoelens... gevoeligheden, driften, verknochtheden, we hebben zoveel problemen. En we lijken er nooit een op te lossen, maar we kwijnen weg en sterven. Dus wordt het heel belangrijk voor u en voor ons allemaal... of het brein, dat is getraind om te leven en... bezig te zijn met problemen, kan dat brein - laten we dit... alstublieft samen uitzoeken, niet ik alleen - kan dat brein helemaal... zonder problemen zijn en bijgevolg in staat zijn problemen aan te pakken? Begrijpt u? Alleen een vrij brein kan problemen begrijpen en oplossen. Een brein vol met problemen kan dat niet. Wetenschappers zitten er vol mee. Op de eerste plaats zijn zij menselijke wezens en daarna wetenschappers. Menselijke wezens hebben problemen en de wetenschappers met hun... theorieën en alles wat daarbij hoort hebben als mens hun problemen. Er is dus een constante beweging, een aaneenschakeling van problemen. Zo is het toch? Welnu, hoe kunnen we dat oplossen? Kunt u, kunnen wij samen deze vraag oplossen, die zo belangrijk is... omdat wij worden geconfronteerd met een zeer gevaarlijke wereld. Ze spelen een spelletje, de politici en ideologen... in het ene kamp en die in het andere kamp, en beide kampen hebben een... immens gevoel van macht. En beide kampen wachten. Zo is het toch? Toenemende bewapening, bewapeningswedloop. En wij zitten er midden in gevangen. Niet waar, mensen?
25:47 Er is onmetelijke armoede die u in dit land niet kent. Onmetelijke armoede, vernedering, corruptie, enzovoort. Later zullen we spreken over goden en... de georganiseerde religieuze structuur, religie genaamd, met hun ceremonies, middeleeuwse gewaden, enzovoort.
26:25 Dus wij vragen ons af of ons brein... vrij kan zijn om problemen op te lossen. Goed? U moet dat zelf beantwoorden, u niet afzijdig houden. Dus wat doet u? Wat u ook doet vormt weer een nieuw probleem, zo is het toch? U zegt: ik zal dit doen, ik zal dat laten, ik zal dit geloven, ik zal... dat niet geloven, dit is waar, dat is onwaar, ik streef na wat ik wil. Dat alles levert alleen maar meer problemen op. Zo is het toch? We moeten dus eerst uitzoeken of ons brein vrij kan zijn van problemen... opdat wij vervolgens in staat zijn problemen te begrijpen en op te lossen. Zo is het toch? Kijk niet naar mij. Misschien hebt u er niet over nagedacht of u verdiept in deze vraag. U zult zeggen: 'Geef me tijd om erover na te denken.' 'Laat me het zorgvuldig observeren, bekijken en dan zal ik besluiten.' Als u daar de tijd voor neemt - dat wil zeggen: ik zal erover denken, ik zal voors en tegens tegen elkaar afwegen, onderzoeken waar problemen... onvermijdelijk zijn en waar ze vermeden kunnen worden, enzovoort. Als u daar de tijd voor neemt, wat gebeurt er dan? Vertel het mij. Wat gebeurt er als ik tijd neem voor een of ander probleem... dat onmiddellijk, ogenblikkelijk moet worden opgelost? Als het niet mogelijk is het ogenblikkelijk op te lossen... dan zullen er andere problemen insluipen. Zo is het toch? Zo is het toch? Dus zult u het probleem ogenblikkelijk oplossen? Zult u het probleem oplossen: de uitdaging aan uw brein dat al... zo vele jaren getraind is om te leven en bezig te zijn met problemen, zodanig dat uw brein nooit vrij is. Is dat niet het allereerste probleem? Want we moeten gaandeweg diverse gecompliceerde problemen onder ogen zien. Waarom wij mensen over de hele aarde - die zo buitengewoon mooi is - waarom we 2,5 miljoen jaar op deze aarde geleefd hebben... en we al die tijd psychisch, subjectief, nauwelijks zijn veranderd. We zijn nog steeds barbaren in de ware betekenis van dat woord. Waarom zijn we na al die miljoenen jaren... niet afgeweken van dit vaste patroon? Dat is een probleem. Waarom is de wereld verdeeld in nationaliteiten... en in religieuze activiteiten? Waarom is de wereld vol strijd, doden we elkaar, de ontstellende... dingen die zich in oorlogen voordoen, van knuppel tot atoombom. Waarom blijven we zo doorgaan? Waarom kiezen we deze politici? Waarom zijn we zo bang voor de toekomst? We hebben heel veel problemen, nietwaar? Het is dus belangrijk te begrijpen, zo lijkt het, als u het toestaat...
32:00 dat ieder van ons in gesprek met elkaar, overweegt, nagaat wat we zullen doen. Wat doet u? Als je bent geobsedeerd door voeding, yoga of een of ander fantastisch... denkbeeldig, excentriek iets, dan ben je duidelijk verloren. Je bent verslaafd aan iets. Maar je zult nooit een van de problemen oplossen.
32:58 Wat zullen we dan samen doen, wetende dat er geen hulp van buitenaf is. Wetende dat je alle bijeenkomsten over de hele wereld kunt bijwonen, naar alle goeroes in de wereld kunt gaan - de spreker is geen goeroe - of hier komen, maar dat niemand je kan helpen, behalve lichamelijk. Voor het overige kan niemand je helpen, noch je echtgenoot, je vrouw, je vriendin, enzovoort, noch de priesters of de wetenschappers. Dat is de stand van zaken. Kunnen we dan dat denkbeeld om geholpen... te willen worden helemaal loslaten; dat we onderricht willen worden, iemand willen volgen, ergens in geloven. Dat alles wordt irrelevant wanneer je... iets feitelijks het hoofd moet bieden. Het feitelijke is wat we zijn: de veelvuldige problemen, de tranen, het lachen, het lijden, de angst, jaloezie, haat, de psychische wonden. Dus wat zullen we samen doen, niet ieder afzonderlijk? Zo is het toch? Wij kunnen niet afzonderlijk leven. Zelfs de monniken in hun abdijen en... kloosters in de westerse wereld zijn van elkaar afhankelijk. In de Aziatische wereld, in het bijzonder in India, trekken de monniken alleen rond, door heel India. En ze hebben hun problemen. Ik weet niet of u ooit een groep monniken hebt gevolgd. De spreker volgde ooit een groep monniken in India, in de Himalaya. Zij zongen, lazen hun boeken, zij hoorden nooit het lied van de... prachtige beek waar zij langs liepen, zagen nooit de bloemen, de uitzonderlijke horizon van de met sneeuw bedekte bergen... van 8.000 meter hoogte. Nooit keken zij naar de schoonheid van de aarde. Ze waren alleen maar bezig met zichzelf en hun kleine goden! Dus beantwoordt u alstublieft deze vraag over uzelf: of uw brein... vrij kan zijn zodat u problemen kunt begrijpen en oplossen. Kunt u zien dat u feitelijk geconditioneerd bent? Zie dat zelf! Niet dat iemand u erover vertelt, niet dat u iets leest in een boek, of dat u wordt overtuigd door een ander, maar dat u zelf rechtstreeks... ziet dat ons brein geconditioneerd is. Kunnen we dat? Ga niet... Mijnheer, aanstaande dinsdag gaan we vragen stellen. Is het dinsdag? Ja, dinsdag. Want als u nu allemaal vragen gaat stellen... U vindt het niet erg?
38:13 Kunnen we dat doen? Kunnen we samen praten, samen beraadslagen, overwegen, overdenken... of we ons er van bewust zijn dat ons brein leeft met problemen? Niet zoals een waarnemer die door een microscoop kijkt... of iets goed of verkeerd is, maar ons ervan bewust zijn dat... ons brein zo enorm geconditioneerd is om te leven met problemen. De spreker hoeft het niet voortdurend te herhalen.
39:21 Stel dat ik me er niet van bewust ben, dat ik er zelfs nooit over... heb nagedacht, dat ik nooit eerder zoiets heb gehoord. Maar nu heeft u de vraag gesteld: is het mogelijk of niet mogelijk? En mijn brein dat redelijk actief is, niet al te afgestompt, niet verslaafd aan iets, dat brein vraagt zich af... of het de eigen werkzaamheid kan observeren? Volgt u mij? Begrijpt u wat ik zeg? Kan het brein zich bewust zijn van... haar eigen beperking, haar conditionering? Zoals u in een spiegel kijkt wanneer u zich scheert of opmaakt. Sorry! (gelach) Kunt u zo ook uw brein observeren? Niet zoals een waarnemer náár iets kijkt. Wanneer je als een waarnemer kijkt... weet dan dat de waarnemer ook het waargenomene is. Er is geen enkel verschil tussen de outsider en de insider. Is dat duidelijk? Wanneer je je kin scheert zeg je toch ook niet dat je van buitenaf... naar je gezicht kijkt, maar je bent daar in de spiegel. Je hebt misschien problemen met moeilijke haren maar je bent daar. Dat beeld ben jij. Zo is het toch? Je zegt niet: 'Ik zie er daar anders uit dan ik ben'. Je bent wat je bent. Kan het brein zich bewust worden van zichzelf, haar gedachten, haar reacties, haar manier van leven? Want dat is het middelpunt van al onze activiteiten. Zo is het toch? Beseffen we dat? Het is het centrum van al onze zenuwprikkels, al onze reacties, al onze conditioneringen, onze gevoelens, onze genoegens, pijn, angsten, zorgen, eenzaamheid, wanhoop en het zoeken naar liefde, al dat soort dingen, ze zijn daar. Zo is het toch? En wanneer dáár geen inzicht in is, wat kan ik dan doen? Alles wat ik doe is dan zonder betekenis. Zo is het toch? Ik vraag me af of u dat allemaal vat? Geeft niet.
42:51 Dus zijn we ons bewust van de activiteit van het brein? Waarom je iets bepaalds denkt, wat je reacties zijn, waarom je zo... humeurig, psychopathisch bent, waarom je je aan iets vastklampt? Waarom die eenzaamheid er is, het verdriet, de pijn, het leed, de angst en de onzekerheid? Zo is het toch? We beraadslagen hier met elkaar over, alstublieft. Wat zal ik doen wanneer ik mij niet daarvan bewust ben? Ik weet dat ik dat niet ben. Ik ben mij niet bewust van mijzelf, waarmee ik het brein bedoel. Het ding dat rusteloos is en dat altijd leeft in ondiepe... en in diepe dalen en dat altijd uit is op eigenbelang. Ongeacht of het gaat om zoeken in naam van God, liefde, sociale hervorming of om zoeken naar macht, aanzien, er is altijd dit element dat op de achtergrond meespeelt. Zijn we ons van dat alles bewust? Zo niet, wat moet ik dan doen? Help me! Sorry! - Dat woord glipte er uit! Ik vraag niet om uw hulp, maar laten we erover praten.
45:12 We hebben bij iedereen hulp gezocht: in boeken, bij priesters, bij psychologen, bij politici. Vanuit elk perspectief en in elke hoek zochten we hulp. En die hulp was nutteloos omdat we zijn wat we nu zijn. Misschien zijn... we hier en daar een beetje veranderd, maar in feite zijn we wat we zijn. Ondanks alle hulp, ondanks alle leiders, de goeroes, de oude profeten, de oude boeken. O!, in hemelsnaam! - zo is het toch? Dus kunnen we nu dat idee van hulp zoeken helemaal terzijde schuiven? Dat wil niet zeggen dat u en ik niet hier zouden moeten zijn. Weet u, wanneer je iets prachtigs ziet, dan kijk je ernaar. Dan schep je behagen in de heerlijkheid... van iets moois, maar je zegt nooit: 'Wel, ik kom hier nooit meer terug.' Integendeel. Je komt vaker terug om ernaar te kijken. Niet dat je geholpen wordt door naar een berg te kijken, de schoonheid ervan te zien, de eenvoud van een buitengewoon schouwspel.
47:12 Als mijn brein zich niet bewust is van zichzelf dan is er een... groot probleem: kun je je bewust zijn van je eigen gedachten? Dus is het denken zich bewust van het eigen denkproces? Begrijpt u? Dit is niet intellectueel. Begrijpt u mijn vraag? Ik vraag het me af! Kunnen uw gedachten zich bewust zijn van zichzelf? Zo is het toch? Als dat niet mogelijk is, wat zult u dan doen of laten... om u volledig bewust te worden van elke beweging van het denken? Bidden? Vragen? U kunt het niet op een van die manieren doen. Dus kunt u dan rustig blijven en kijken? Met kijken bedoelen we waarnemen zonder één enkele beweging van het woord, het beeld, het symbool, wat alles in wezen denken is. Kunt u éérst waarnemen? Waarnemen zonder één enkele activiteit van het verleden? Kom op mensen, ga met me mee. Kunt u waarnemen? Kan ik mijn pijn, mijn lichamelijke pijn, waarnemen? Begrijpt u mijn vraag? Kunt u uw lichamelijke pijn observeren, u zich ervan bewust zijn? Niet zeggen: ik moet snel naar de dokter, een of andere pil innemen; maar er alleen bewust van zijn. Er psychisch bewust van zijn zonder een enkele beweging. Kunt u dat? En op dezelfde wijze de activiteit van het brein waarnemen, niet met... veel omhaal van woorden en ontkenningen of... beweringen, maar gewoon waarnemen. Hebt u ooit uw vrouw of echtgenoot, of uw vriendin waargenomen? Echt waargenomen? Niet met de beelden, die u van haar of hem gemaakt hebt, want die beelden zijn geen waarnemingen. Dat zijn louter projecties van de activiteiten die u geleidelijk hebt... opgebouwd en die het beeld worden tussen u en haar of hem. Dus dat is niet echt waarnemen.
51:11 Wat is de relatie - mag ik verder gaan? - tussen waarneming en liefde? Is liefde louter genot, louter een verlangen, een geconstrueerde gedachte? Is er afscheiding in die liefde, zoals in: 'Ik houd van jou en van niemand anders.'? Of 'Ik houd van je, maar ik ben jaloers op jou.'? Is dat liefde? We zullen daar later op ingaan. Maar nu vragen we ons af wanneer er sprake is van waarneming. Dat kan alleen als er geen motief is, nietwaar? Als ik een motief heb in mijn waarneming, in die observatie, dan controleert, vormt, modelleert dat motief de waarneming. Is er dus een waarneming zonder welk motief dan ook? En een motief is meestal diepverborgen eigenbelang.
53:18 Daarmee komen we bij een ander zeer gecompliceerd probleem, kwestie eigenlijk, of welk ander woord u ook wilt gebruiken: hoe ver, hoe diep gaat eigenbelang? In welke mate kan er afstand van worden gedaan? Waar roep ik het een halt toe? Begrijpt u? Of is het mogelijk om in deze moderne wereld helemaal te leven... zonder eigenbelang, begrijpt u? Zonder iets uit het hele spectrum ervan? In welke mate kan het brein vrij zijn van eigenbelang? Of in welke mate als het gaat om de activiteiten van het dagelijkse leven? Of kan het alleen maar oppervlakkig zonder eigenbelang zijn? Begrijpt u? De hele diepte en oppervlakkigheid van eigenbelang. Dit is een zeer complex probleem. Want eigenbelang is het begin van alle corruptie! Zo is het toch? Zien we dat in? Het is het begin van alle corruptie. Het is het begin van alle tweedracht, wat corruptie is. Het is de oorsprong van conflict. En in hoeverre, hoe diep of ondiep, kan er een einde aan conflict komen? Niet er weer een probleem van maken, want dan zijn we opnieuw verloren. Kan er ooit een eind komen aan conflicten tussen mensen, ongeacht of ze elkaar nu zeer nabij staan of ver van elkaar af? Kan er ooit een einde komen aan conflict, strijd, de pijn ervan? Ga door mensen, alstublieft. Wat bedoelen we met conflict? Conflict is in wezen een vervorming. Conflict leidt in welke vorm dan ook tot een vervormd standpunt. Conflict is in essentie wanorde. Zo is het toch? Beraadslagen we hier samen over, wegen we het af, beschouwen we het, met de bedoeling om in actie te komen? Het woord heeft die betekenis. Dus, kan er een einde komen aan conflict? Dan is het brein vrij en kan het ongehinderd functioneren. Het brein heeft een onmetelijke capaciteit. Onmetelijk! En wij beperken het door eigenbelang en conflict. Dus kan er een einde komen aan conflict?
58:15 Waarom zit dit verdeeldheid zaaiende element in ons? U en ik, wij en zij, wij zijn dit en jullie zijn dat. Wat is de oorsprong daarvan? Is het de tegenstrijdigheid van verlangens? Zijn het de tegenstrijdige elementen van het denken? Is het het ideaal en het feit? Het 'wat niet zou moeten zijn' en 'wat is'. Begrijpt u? Begint het conflict omdat dit dualisme zich in ieder van ons bevindt? Alstublieft, we volgen samen dezelfde weg; we zitten in hetzelfde schuitje. Zijn we ons bewust van het belangrijke feit dat in ieder van ons... die dualistische kracht van goed en kwaad werkzaam is? Dat is een belangrijke vraag. Is het goede verwant aan het kwade? De spreker legt vanmorgen veel zaken op tafel; brengt veel dingen bij elkaar die deel uitmaken van ons leven. We hebben maar vier toespraken en twee sessies, we moeten alles... in deze toespraken en beraadslagingen proppen. (gelach) Zijn we ons bewust van dit belangrijke feit? Onze moraliteit balanceert altijd tussen goed en kwaad. Dus moeten we ons afvragen of het goede verwant is aan het kwade. Staat het waardige in verband met het onwaardige, enzovoort? Wanneer je tamelijk laf bent en moedig wilt zijn, is die moed dan echte moed of wordt die deels geboren uit lafheid? Begrijpt u mijn vraag? Dus we vragen ons samen af: wat is het kwade? En wat is het goede? Als het goede verwant is aan het kwade, dan is het niet het goede. Zijn we hierin samen? Wanneer dat wat mooi is verwant is... aan dat wat lelijk is, dan wordt die schoonheid geboren uit lelijkheid. Dan is het niet mooi. Ik weet niet of u dit volgt? Het goede geboren uit wat niet goed is... is half. Het is niet heel. En dus is het niet het goede. Dus moraal is niet het evenwicht tussen die twee.
1:03:16 Zo is het toch? Ik vraag me af of u dat begrijpt? Kunt u vrij zijn van deze dualiteit, van dit dualistische proces? Deze kwestie van goed en kwaad in conflict met elkaar... bestaat al meer dan veertig-, vijftig duizend jaar. Wanneer je die schilderingen in de prehistorische grotten ziet, zowel in Frankrijk als in andere delen van de wereld, dan bevecht het... goede altijd het kwade en het kwade bevecht het goede. Dat weet u allemaal. En de uitslag van dat gevecht, die strijd, wordt beschouwd als de hoogste moraal. Zo is het toch? Het goede kan nooit verwant zijn aan het kwade. Liefde is niet verwant aan haat, boosheid en jaloezie. Als het daaraan verwant is dan is het geen liefde, dan maakt het deel uit van vermaak, verlangen, enzovoort. Dus kunnen we op deze aarde leven - in hemelsnaam - ten minste...
1:05:05 sommigen van ons of wij allen zonder één enkel conflict leven? U kunt die vraag niet beantwoorden... maar laat het zaad van die vraag werken. Begrijpt u? Als het zaad leeft en niet enkel de theorie daarover, dan heeft het een enorme vitaliteit. Niet dat u daarover nadenkt en... dan zegt: 'Ik moet begrijpen waar hij het in godsnaam over heeft'. Maar als het zaad van het goede volstrekt niet verwant is aan het kwaad, laat dan, als ik dat mag voorstellen, dat zaad groeien. U heeft een zaadje in de grond geplant, de perzikboom... of wat het dan ook is, u heeft het geplant, een eik. U trekt het niet elke dag uit de grond om te zien of het groeit. U laat het in de aarde en als die vraag levenskracht en... energie heeft, dan begint precies die vraag te groeien, te werken. U hoeft niets te doen; het ding zelf beweegt. Kunnen we dat samen doen? U helpt een zaadje planten en ik bewerk de aarde. Het is samenwerken. Niet dat u plant en ik cultiveer, maar samen. Dus de vraag zelf heeft een enorme betekenis, niet het antwoord, niet... het resultaat, maar de vraag: is het mogelijk te leven in deze wereld... met alle complicaties, zonder de geringste zweem van conflict? U heeft het in uw brein geplant. Laat het daar. Zie wat er gebeurt. We vragen dus: heeft u dat zaadje geplant? Dat wil zeggen: heeft u, heeft ieder van ons naar de vraag geluisterd? Niet alleen horen met het oor... maar luisteren naar het feit waar het om gaat. Het feit dat we al 2 of 3 miljoen jaar op deze aarde geleefd hebben, of 45.000 jaar. In ieder geval niet 4.000 jaar... wat de fundamentalisten graag denken. We hebben al zo lang op deze aarde geleefd. En we leven nog steeds in conflict. En omdat dit een heel belangrijke vraag is, niet alleen over het brute conflict van oorlog... maar over conflicten tussen ons onderling. Zeg niet: 'Ik moet begrijpen wat hij zegt'. Hij bedoelt niets. Hij bedoelt dat we samen zijn. En is het zaadje, leven zonder enig conflict, diep geplant... in de diepe vallei van het brein... waar de grond veel vruchtbaarder is dan de grond van de aarde? En van daaruit kan het groeien, het antwoord, het besluit, de actie die er uit voortkomt. Ik denk dat het genoeg is voor vanochtend, nietwaar? Kan ik opstaan?