Krishnamurti Subtitles home


BR85T4 - The nature of the brain that lives religiously



0:55 De spreker wil ook iets aankondigen. En ik hoop dat u het serieus neemt. Dit is geen vakantieoord. Er is hier een zwembad en een tennisbaan... en dat wordt te populair, te grootschalig. Er zijn mensen die proberen uit te leggen waarover K spreekt... en hij heeft altijd gezegd: alstublieft, leg niet uit. Dus denk er alstublieft aan dat we orde op zaken zullen stellen, strenger worden, zodat niet ook dit een vakantieoord wordt. Ofschoon het al een paar keer is gezegd, blijft die muziek doorgaan. Hoe heet het? Bong? Het slaan op de drums, enzovoort, ging gisteravond door tot half elf. Wees alstublieft beleefd, zorgzaam voor anderen. En als ik dat mag zeggen, waar K verblijft daar is hij een gast. Of dat nu in India, Amerika of... hier is. Dus moet men zich gedragen als een gast: respectvol en... rekening houdend met anderen, in zekere mate ordelijk. En het niet te groot laten worden zoals nu al staat te gebeuren. Aan dat alles gaan we volgend jaar iets doen.
3:33 Kunnen we doorgaan met andere onderwerpen? We hebben gesproken over uiteenlopende problemen van het leven. Van ons dagelijkse, monotone, tamelijk aangename leven dat vol zit met... angst, zorgen, tegenstrijdigheden, enzovoort. We zijn ingegaan op de vraag van tijd/denken. En gisteren, was het gistermorgen? Mijn hemel, ja, neem mij niet kwalijk. Gistermorgen hebben we gesproken over het beëindigen van verdriet. En over wat dat inhoudt, over wat het wezen van verdriet is en over pijn, zorgen, eenzaamheid, depressie, onzekerheid. Wat allemaal besloten ligt in verdriet. In sommige delen van de wereld worden verdriet en pijn aanbeden. En we zijn nooit in staat gebleken een einde te maken aan verdriet. Niet aan het eigen verdriet in haar verschillende vormen... en ook niet aan het verdriet van de wereld als geheel. Al de verschrikkelijke oorlogen die plaatsvinden. Wat er gebeurt in... Libanon, Zuid-Afrika en de communistische wereld: een totalitair regime... waar je gedwongen wordt om langs bepaalde lijnen te denken. Oorlog die aan beide zijden wordt voorbereid met uiteindelijk de atoombom. En dat is wat er nu gebeurt. Miljoenen en miljoenen zijn afgeslacht in de naam van God, vrede, vaderland, ideologische concepten, theorieën. Dit is ons levenslot en we hebben het al miljoenen jaren verdragen. Gedurende de hele evolutie waren we barbaren, wilden. En wanneer je ernaar kijkt en ziet wat er nu gebeurt, dan zijn we nog steeds barbaren. Innerlijk zijn we nog steeds gewelddadig. Innerlijk alleen bekommerd om onszelf en om niemand anders. Bekommerd om onze eigen pleziertjes, problemen, enzovoort. We lijken nooit te beseffen dat wij de wereld zijn, en de wereld ons is. Dit is geen theorie, niet iets waar je over nadenkt... en waarover je tot een ideologische conclusie komt of wat je ziet als... een utopisch denkbeeld. Maar het is een feit in ons dagelijkse leven. U bent de wereld en de wereld is u. Je vraagt je af wie van ons zich bewust is van dit feit, werkelijk bewust, zoals dat is bij lichamelijke pijn, of wanneer we ons liefhebbend, teder, rustig voelen. Het is een onmiskenbaar feit dat u en de rest van de mensheid lijden. U bent gewelddadig en de rest van de wereld is gewelddadig. Wanneer u iets voor uzelf wilt doen en u wilt dat ten uitvoer brengen... dan wordt u gewelddadig, net als de rest van de wereld. We gingen daar tijdens al deze gesprekken op in. Niet alleen tijdens de... afgelopen 70 jaar - het spijt me dat te benadrukken - maar ook nu weer. We voelen, beseffen niet... echt in ons hart en in ons brein dat wij de rest van de mensheid zijn. Wanneer je dit feit werkelijk ziet, niet als theorie, niet als concept, maar als een echt dagelijks feit, dan is er een volstrekt andere manier van leven. Dan behoort u niet meer tot een land, religieuze groep, spirituele... autoriteit, of bij degenen die willen uitleggen waarover K spreekt. En als u werkelijk voelt dat u feitelijk de rest van de mensheid bent, dan zult u nooit een ander doden. Dan zult u nooit een ander, opzettelijk of onbewust, psychisch willen kwetsen.
11:05 Alstublieft, dit is allemaal zeer serieus. Het is niet iets voor een zondagochtend. Het is geen preek of een lezing. We zitten allemaal in hetzelfde schuitje. Wij zijn samen bezig de wereld, onszelf en onze relatie tot de wereld... te begrijpen. Het gaat niet over onze verantwoordelijkheid... maar over onze relatie tot de rest van de mensheid. U bent misschien goed doorvoed en goed gekleed, heeft u een huis of een flat en een mooie tuin, of u woont in een sloppenwijk. Maar er zijn miljoenen mensen die... van honger sterven. Volkeren worden... opzettelijk uitgemoord, stammen uitgemoord. En zolang we dit alles niet voelen, maar slechts accepteren als een... denkbeeld of conclusie, zullen we een monsterlijke wereld creëren. Wat we nu al aan het doen zijn. En wij zijn datgene wat er gebeurt. En vanochtend moeten we ook over andere dingen praten...
13:10 die betrekking hebben op ons leven. We spraken over mededogen, liefde. En dat mededogen... haar eigen intelligentie heeft. Liefde heeft haar eigen intelligentie. Niet de intelligentie van slim denken, van berekening, van herinnering, maar het mededogen dat alleen mogelijk is of er kan zijn wanneer er aan lijden een einde komt. Wij hebben daar uitgebreid over gesproken. Helaas heeft de spreker over dit alles boeken gepubliceerd. Maar het gaat niet alleen om het onthouden van wat hij heeft gezegd... of wilde zeggen, maar om de actualiteit van dat gevoel van mededogen. En dat gevoel kan alleen ontstaan... wanneer er een einde komt aan verdriet... en wanneer u daadwerkelijk, in uw wezen, in uw hart, in uw geest... voelt dat u de rest van de wereld bent en tot geen enkele sekte, groep, goeroe, kerk, moskee of tempel behoort. U zult dit alles aanhoren of lezen... waarover K zo lang gesproken heeft en zeggen: 'Ja, prachtige ideeën. Hij redeneert sterk en logisch, maar...' En u kunt daar heel wat mitsen en maren aan toevoegen. Dus gaan we maar door en daarin schuilt nog meer conflict. Of u hoort iets en bent het ermee eens of niet, of u ziet de waarheid ervan in... en dan wilt u ernaar leven, en dus is er opnieuw conflict.
15:46 We zijn tijdens deze gesprekken uitgebreid ingegaan op conflicten. En we zeiden dat zolang er conflict bestaat er geen liefde kan zijn... tussen man en vrouw, tussen mensen, naties, gemeenschappen, enclaves, enzovoort. Ons brein dat zich door de eonen heen ontwikkeld heeft... beschikt over een uitzonderlijk vermogen. Het brein van ieder van ons heeft een uitzonderlijk vermogen. We hebben het toegepast in de wereld van de technologie en de computers. Maar we hebben nooit naar de wereld van de psyche gekeken... die veel belangrijker is. We hebben nooit gekeken naar het subjectieve, naar het hele psychische proces dat zich in ons afspeelt. We hebben er nooit naar gekeken. Het nooit grondig uitgediept... zonder onze toevlucht te nemen tot anderen, K inbegrepen. We hebben er zelf nog nooit aan gekrabd, zelfs niet eens oppervlakkig. En daarom stellen we onszelf nooit fundamentele vragen. En we praten nu samen over deze dingen. Niet dat de spreker iets zegt en u alleen maar luistert. En wanneer u... deze tent verlaat, vergeet u alles en pakt u het 10 jaar later weer op. Het gaat om uw leven, om ons leven. En het is uw zaak of u uw leven serieus, luchthartig of nonchalant neemt.
18:34 En we hebben ook veel over vrijheid gesproken: vrij zijn van angst, verdriet, pijn, en alle beproevingen van het leven. En over de andere soort vrijheid die er is. Een vrijheid die volledig op zichzelf staat. Niet omdat u... vrij wilt zijn ván iets - dat is slechts zeer beperkte vrijheid. Er is een vrijheid die volledig is, niet gedeeltelijk is. En vanochtend moeten we het ook over de dood hebben.
19:33 Goed? We hebben over heel veel andere dingen gesproken. De dood is geen morbide onderwerp voor een... sombere ochtend of donkere nacht. Mensen hebben boeken geschreven over hoe je gelukkig kunt sterven, het als vanzelfsprekend te accepteren, hoe het lichaam te laten gaan. Weet u, zij hebben er onophoudelijk over gesproken en geschreven. En nu zijn wij, u en de spreker, samen. Alstublieft, wij zijn samen. Hij spreekt niet tegen zichzelf. Hij doceert niet. Hij praat niet óver iets wat u begrijpen moet. Waarvoor dan weer mensen nodig zijn die u uitleggen waar K het over heeft. En dat gebeurt hier ook en dat is zo absurd.
21:03 Wij zouden samen moeten praten over dit zeer belangrijke, serieuze, zeer grote ding dat dood heet. Goed, zullen we doorgaan? Onthoud alstublieft dat hij niet tegen u praat... maar dat we samen praten. Hij heeft geen autoriteit en ik meen het. Hij wendt niet de superioriteit voor van iemand... die u het wel eens even zal vertellen. Maar we verdiepen ons er sámen in. Als u wilt. Als u niet wilt is het goed. Dat is ook goed. Niemand dringt u iets op. Niemand stuurt u in een bepaalde richting. Niemand vertelt u wat u moet doen of wat u moet denken. Goed?
22:26 Wat is de dood? Wanneer we die vraag stellen moeten we ook overwegen wat continuïteit is. En ook wat beëindiging is, iets waar een einde aan komt. Het einde, continuïteit, tijd en dood, of denken. Dit alles ligt besloten in de vraag: wat is de dood? Tijd, denken, de behoefte aan en het verlangen naar continuïteit. En wanneer we continuïteit willen... moeten we ons ook afvragen wat beëindiging is. En is er een begin? Dit alles ligt besloten in de vraag wat de dood is. Niet enkel een gebrek aan zuurstof in de hersenen en het einde is daar... het hoekje om of hoe u het ook wilt noemen. Dat is de hele bekommernis van de mens: hoe hij leeft en hoe hij sterft.
24:18 Dus we onderzoeken samen wat de dood is. Waarom dood in verband wordt gebracht met verdriet. Begrijpt u dit alles? De spreker stuurt u niet, hij probeert u niet te overtuigen. Ik ben het beu dat tegen u te zeggen! Dus wat is de dood? U moet het in z'n geheel nemen, niet alleen het sterven. U moet het geboren worden nemen en de duur van het leven: 40, 50, 70, 90 jaar of nog wat langer. U moet het geheel nemen. U niet beperken tot de vraag wat de dood is. Het is nogal dwaas te vragen wat de dood is en er dan... om huilen of er bang voor zijn, of hem aanbidden zoals christenen doen. De Indiërs, de vroegere oude hindoes, zwierven uit over heel Azië... zoals Griekenland uitzwierf over de westelijke wereld en zij... - Pythagoras en anderen- hadden theorieën over reïncarnatie. Daar zullen we het zo meteen over hebben.
26:12 Dus we moeten niet alleen nagaan wat continuïteit is... maar ook wat beëindiging is... en wat de rol van tijd en denken is in dit proces. En dat betekent... dat we eerst moeten onderzoeken wat leven is... en niet wat sterven is. Zo is het toch? We trekken hierin samen op. Ik zal dat niet meer herhalen. Dus wat is leven? Wat noemen we leven? Wat gebeurt er vanaf het moment dat we... geboren worden en tijdens de lange periode... die we leven noemen? Niet alleen tijdens een deel ervan... maar over de vólle lengte van het leven. Vanaf de kinderjaren hebben we problemen. De kinderen die naar school worden gestuurd hebben al meteen een probleem: leren lezen, schrijven, wiskunde... en later scheikunde, biologie. Dat wordt allemaal een probleem. Ze worden opgeleid in problemen. Dit zijn allemaal feiten, het is niet de fantasie van de spreker. Dus ons leven is vanaf het begin een voortdurend probleem: strijd, pijn, zorgen, onzekerheid, verwarring, hoop, geloof, goden... en de voortdurende herhaling van rituelen wat religie wordt genoemd, de aanbidding van een symbool, en vertrouwen, geloof, succes, mislukking, verdriet, pijn. Dat alles is ons leven. Een feit dat ook plezier, seks, enzovoort omvat. Dit is wat we leven noemen. Naar kantoor gaan van 9 tot 5 of naar de fabriek van 9 tot 5... of in een winkel staan en boeken, kleren, voedsel, enzovoort verkopen. Dit is ons dagelijkse, monotone, zogenaamd gedisciplineerde leven. Verschillen wij daarover van mening? Of zien we het als een feit? Niet alleen dat we deze beschrijving accepteren... maar dit zien als de werkelijkheid van ons leven. Zo is het toch? En we hebben dat niet begrepen. We hebben ons er niet in verdiept om te zien... of je totaal anders kunt leven.
30:19 Maar er is altijd de dood. Een treffend Italiaans spreekwoord - ik ga er verder niet op in - zegt: 'Iedereen zal sterven, dat weet ik. Misschien ik ook!' (gelach) Dus wat moeten we eerst aangrijpen, begrijpen, doorvorsen, oplossen?
30:57 Leven, het dagelijkse leven? Of het sterven? En overigens, waarom maken we ons zo druk over de dood? De spreker liep ooit in India over een beschaduwde weg. En terwijl hij naar zee liep hoorde hij achter zich een lied zingen. Twee mannen droegen een dood lichaam... voorafgegaan door de oudste zoon die het vuur droeg. Dat was alles. Niet die toestanden met lijkwagens, bloemen, enzovoort. Het was heel eenvoudig en werkelijk mooi. De zoon huilde, en zong in het Sanskriet, op weg naar zee waar de crematie zou plaatsvinden. En dan de toestanden die de westerse wereld maakt rond de dood: Rolls Royces, enorme hoeveelheden bloemen, enzovoort. Dus waar maken we ons druk over? Leven of sterven? Alstublieft, wij hebben het er met elkaar over. Wat is voor ons het meest belangrijke om aan te pakken? Om onze tanden in te zetten en al onze energie in te steken?
33:18 Over energie gesproken, er zijn mensen die energie willen vrijmaken. Zo is het toch? Sommigen middels acupunctuur, anderen door te proberen... om meer energie te krijgen dan we hebben, enzovoort. Wat is energie? Er was heel veel energie voor nodig om hier op een regenachtige... winderige dag in een auto heen te komen en een tent op te zetten. Om al uw spullen bijeen te pakken om hier te komen. Dat vergde veel energie. Je kunt het terzijde schuiven en zeggen: ik zal gaan. Maar het besluit... om te komen, om te gaan, om auto te rijden, een tent op te zetten, hier te zitten en te luisteren... dat vraagt veel energie. En we willen nog meer energie. Omdat we niet weten hoe we de energie die we hebben, moeten gebruiken. Je hebt meer dan genoeg energie wanneer je iets wilt doen. Er zijn mensen naar de maan geweest. Dat vergde alle technologische energie van veel mensen. Praten, denken, seks hebben, dat alles vergt energie. Leven is energie. Maar door ons eigenbelang, onze specialistatie, ons verlangen naar succes, onze angsten, enzovoort, hebben we onze energie ingeperkt. We hebben haar zo klein gemaakt, zo specifiek, zo minuscuul. Neem me niet kwalijk! En ons brein is door onze specialisatie, door dit alles ingeperkt. U weet het allemaal wel. Dus de energie is er. Wanneer we onszelf begrijpen explodeert die energie. Dan beschik je over een enorme passie, niet alleen de passie vóór iets, maar de bloem van de passie die nooit verwelkt. En dat is alleen mogelijk wanneer er mededogen is.
36:54 Dus wat houdt ons het meest bezig? De dood of het leven? Zoals we al zeiden is het leven een opeenvolging van conflicten, strijd, pijn, verdriet, enzovoort. Dit is niet een somber beeld. Je kunt het mooier, kleurrijker afschilderen. Het met woorden opsmukken. Maar het blijft een feit. Dus moeten we dan niet eerst het leven begrijpen... en vervolgens tot inzicht komen wat de dood is? Begrijpt u? Niet andersom. Wat heeft u er voor over - niet financieel? Wat wilt u ervoor geven om... erachter te komen hoe we totaal anders kunnen leven? Niet om vervolgens een of andere onzin na te jagen... zoals een nieuwe stijl van schilderen, poëzie, dans, en al die andere onvolwassen, kinderlijke dingen. De spreker is niet intolerant, hij ziet het alleen allemaal gebeuren. Wanneer we begrijpen wat ons feitelijke leven... op deze aarde is, kunnen we dan daarin... een wijziging aanbrengen? Niet slechts 'n verandering maar een totale... verandering, een ommekeer, wat het ook is. Het ding dat we leefden, leven, volledig eindigen zodat iets nieuws kan plaatsvinden?
39:19 Dat betekent dat we samen moeten nagaan wat continuïteit is. Wat het is dat in ons leven en onze manier van leven voortduurt. Zijn het herinneringen? De continuïteit van een reeks opeenvolgende gebeurtenissen, ervaringen, het 'ik', het imago, het ego, dit alles is een verzameling herinneringen. Dat idee staat je misschien niet aan. Je wilt meer dan enkel herinneringen. Maar iets wat uitstijgt... boven herinneringen is weer een andere vorming van herinneringen. Je bent niet tevreden met deze herinnering maar je wilt een andere. Dus die continuïteit die we leven noemen, is een reeks opeenvolgende... gebeurtenissen, herinneringen, ervaringen. En die hele verzameling ben ik, bent u. En continuïteit is dat wat bekend is. Hoe bang zijn we voor dat wat hieraan een einde maakt! Je hebt een heel leven lang ervaring en kennis opgedaan. Je hebt over de hele wereld gereisd - god weet waarom maar je deed het - en u praat, oordeelt over dat alles en evalueert het. En we vragen ons nooit af wat continuïteit is en wat eindigen is. Iets vrijwillig beëindigen waaraan je gehecht bent. Begrijpt u mijn vraag? Stellen we elkaar over en weer deze vraag? Stel dat je zeer bent gehecht aan een persoon of aan een conclusie. En of die conclusie nu historisch, dialectisch, marxistisch, leninistisch, bla, bla, enzovoort is, je zit eraan vast als een klit. Kun je dat vrijwillig, zonder moeite loslaten? Dat is wat de dood betekent. Met de dood discussieert u niet. U kunt niet zeggen: 'Geef me alstublieft nog een paar dagen... zodat ik alles in orde kan brengen.' Hij is daar, aan uw deur.
42:50 Dus kun je continuïteit begrijpen en die continuïteit beëindigen? Begrijpt u mijn vraag? Gehechtheid betekent heel veel voor ons. Het is de meest bevredigende, gemeenschappelijke ervaring om... gehecht te zijn aan de aarde, aan bepaalde overtuigingen, dogma's, rituelen, gewoontes, enzovoort. Men is zeer gehecht aan een huis, aan meubels, aan een gewoonte. Kun je je daar bewust van worden... en er in die staat van bewustzijn volledig een einde aan maken? Niet overmorgen maar nú, terwijl we hier zitten... en ons bewust worden van dat alles; bewust worden van de werkelijkheid. Niet van de beschrijving maar van het feit van... dit voortdurend verlangen naar continuïteit. Continuïteit van sex, van bezit, van gezin, van je... diepste ervaringen. Opdat aan dat alles ogenblikkelijk een einde komt. Dat is de dood. Dus niet wachten op de dood tot u 60, 80 of 90 bent. Maar het elke dag beëindigen. Leven met de dood. Wees niet... Mijnheer, de spreker zegt iets waarbij hij zeer betrokken is. Het zijn niet zomaar wat woorden. Maar om een leven te leven dat elke dag eindigt, elke minuut eindigt. Zodat er geen enkele continuïteit is van het verleden of van de toekomst. Er is alleen dit einde dat de dood is. En op die manier te leven! Kom op mensen. Denk er niet over na, maar zie de waarheid ervan in. Het denken kan creëren; veel dingen tot stand brengen. Maar het denken kan de dood niet misleiden. Dus als je de enorme betekenis inziet van dagelijks te leven met die... beëindiging die dood wordt genoemd, dan is er sprake van... ware transformatie. Ware mutatie, zelfs in de hersencellen. Omdat de hersencellen dragers zijn van al onze herinneringen, van het hele verleden en wat daarbij hoort. Dus kunnen we op die manier leven? Niet doen alsof. Niet zeggen: 'Ik moet het proberen.' U probeert niet dood te gaan! Tenzij u van de 18e verdieping springt en zegt: 'Tot dusver gaat het goed'. (gelach)
47:32 En we zouden ook samen moeten praten over wat religie is. Over wat de aard is van het brein dat religieus leeft. Religie is erg belangrijk geworden in ons leven. Je kunt atheïst zijn. Je kunt zeggen: 'Nou ja, het is allemaal onzin; een of andere domme priester die onzin predikt.' U kunt het allemaal uit de weg gaan. Maar toch is er... die innerlijke vraag, die innerlijke stem die zegt: 'Waar is het eigenlijk allemaal om te doen, dit leven en sterven, deze pijn, deze angst, waar is dit allemaal om te doen?' 'Wie heeft dat geschapen? God? De natuur? De eerste cel?' Enzovoort. Religie houdt zich niet bezig met al die onzin, dat circus dat gaande is. Of dat nu in Rome, in Engeland, of in Benares in India, of in de boeddhistische landen is. Dat alles is door het denken bij elkaar gedacht. En daarom zeer, zeer beperkt. Dus moeten we ons afvragen: wat is religie en wat is schepping? Wat is schepping? Is er verschil tussen scheppen en uitvinden? We spraken onlangs met een uitmuntende, werkelijk excellent medicus. Niet een die veel geld verdient maar een goede dokter... met een scherp verstand. Hij zei dat er een bepaald deel van de hersenen is... dat altijd geactiveerd kan worden. Ik kan het misschien verkeerd uitleggen. Voorzichtig, accepteer niet zonder meer wat de spreker hierover zegt. Er is een deel van het brein - hij gebruikte een technische term... die ik niet kende - dat een beetje afstompt als je ziek wordt... en dat nog meer afstompt als je ouder wordt. En de vraag is of dat deel van het brein gereactiveerd, levend gemaakt kan worden. Begrijpt u? Accepteer het niet zonder meer. Val niet in slaap. We spraken erover. Ik ga er nu niet op in omdat het te complex is. Dus wat is uitvinden en wat is scheppen? Religie houdt zich hiermee bezig. Het brein is geconditioneerd, gevormd, gekneed door allerlei... dingen: door de samenleving waarin u leeft, wat u leest, wat u hoort, door de priesters die ideeën verkondigen over... godsdienst en goden. Dat alles heeft ons brein geconditioneerd. Kan ons brein.... ooit begrijpen wat schepping is? Of is het fundamenteel op kennis gebaseerd, dat wil zeggen... op ervaring, bijeenzamelen, leren, vanbuiten leren, enzovoort? Kan dat brein datgene begrijpen wat niet meetbaar is? Begrijpt u? Trekken we hierin samen op?
52:59 Wij meten. Zo is het toch? Wij meten en dat betekent: vergelijken, oordelen, evalueren. Wij vergelijken onszelf voortdurend met iets anders. De ene schilder vergelijken we met een andere. Het ene gedicht met het andere. Of Beethoven met Bach, enzovoort, - met Mozart, laat me hem ook noemen. Is het niet zo dat uitvinden gebaseerd is op kennis? Alstublieft, we hebben het er met elkaar over. Als er geen kennis is is er geen uitvinding. Wij moeten een achtergrond van kennis hebben om iets nieuws te ontdekken. Maar is dat scheppen? Of is schepping iets wat volledig buiten tijd en denken staat? Dit is waarschijnlijk het grootste probleem... van een religieus brein, van een brein met religieuze eigenschappen. We zullen nooit meer het woord 'meditatie' gebruiken. Ik hoop dat u het niet erg vindt. Dat woord betekent ook meten. Zowel in het Sanskriet als in... standaard woordenboeken. Meten. Niet alleen het meten van lappen stof en andere materiële dingen... maar ook het onszelf afmeten aan iets anders. Het maatstelsel is uitgevonden door de Grieken en mogelijk nog eerder. Zonder maatstelsel zou er geen technologische wereld zijn. En datzelfde principe passen we ook in onszelf toe. We meten voortdurend hoe we vandaag zijn en we hopen dat... het morgen nog hetzelfde zal zijn of we wensen dat het dan anders is. We vergelijken, oordelen, evalueren voortdurend. En dat woord 'meditatie' is zo verminkt door de goeroes... die allerlei vormen van meditatie geïntroduceerd hebben. We zullen niet meer over dat woord praten dat zo onzinnig is geworden. Op een bepaalde manier zitten, op een bepaalde manier ademen, jezelf concentreren, enzovoort. Je enorm inspannen. Voor wat? Alsof je een ezel een wortel voorhoudt. Dus we moeten ons er niet mee bezighouden hoe we ons brein stil krijgen.
57:05 Dat is tamelijk gemakkelijk. Maar ons bezighouden met totale aandacht. Niet aandacht gericht op iets, maar de kwaliteit van aandacht, wat totaal iets anders is dan concentratie. Concentratie is inspanning; je richten op een of meerdere dingen. Wat dan een gewoonte wordt, zoals bij piloten in de lucht. Dus is het mogelijk om aandachtig te zijn? En dat daarin geen sprake is van hypocrisie... en pretenties. U bent aandachtig. En wanneer u aandachtig bent is er in die aandacht totale stilte. En in die aandacht bestaan geen grenzen. Er is aanwezig zijn. Er is geen: 'ik ben aandachtig'. Er is alleen aandacht. Overweeg dit alstublieft. Overleg dit met elkaar.
59:05 Dus, wat is schepping? Niet de eerste cel, en evenmin hoe we geëvolueerd zijn, enzovoort. We hebben gezegd dat God dit alles geschapen heeft. Maar het tegendeel is waar: we hebben God gemaakt naar ons beeld. Uit datgene wat we zijn hebben wij die arme drommel daarboven gemaakt! Wij hebben hem alle eigenschappen gegeven die wij niet hebben: genade, vrijgevigheid, liefde, alomaanwezigheid, intelligentie, enzovoort. Wat is schepping? Kan het brein, dat het centrum is van al onze zenuwen en van... al onze activiteiten en van ons hele bestaan - hoe klein dat ook is - kan dat brein de onmetelijkheid van de schepping begrijpen? Of is er iets wat het brein overstijgt? Wees alstublieft voorzichtig. Accepteer niets van wat de spreker zegt. Dat is het eerste wat je moet leren... nooit iets te accepteren wat zogenaamd spiritueel is. Dat is klinkklare onzin. Er is geen spiritueel gezag. Het gezag van een dokter of een wetenschapper, dat is iets anders. De politie heeft gezag, vooral in Zwitserland! (gelach) Ontzagwekkend! We werden daar een keer mee geconfronteerd! Is het brein in staat om werkelijk te zien wat niet meetbaar is? We kunnen erover praten, we kunnen het bedenken, we kunnen... zeggen dat het onmeetbare bestaat, maar dat zijn allemaal slechts woorden. Maar we stellen een heel andere vraag: kan het brein... dat is opgebouwd uit tijd, herinnering, gedachten, ervaring, enzovoort, kan dat brein ooit het onbegrensde begrijpen? Begrijpt u mijn vraag? Het is werkelijk..... Of is er iets anders, wat de geest is, niet het brein? Bedenk het niet, dan zijn we verloren. Wij stellen elkaar die vraag: is er iets wat we voorlopig de geest zullen noemen? We kunnen dat woord... altijd nog veranderen. Is er een geest die niet het brein is? Is er zoiets wat als enige in staat is het onmeetbare te zien? En kan die geest dan communiceren met het brein... maar het brein niet met de geest? Hebt u het begrepen? We stellen elkaar deze vragen. Het brein zoals we dat kennen is zeer ingeperkt... ofschoon het immense capaciteit heeft. De computer is iets uitzonderlijks. Het zal waarschijnlijk ons leven overnemen. Het vormt waarschijnlijk de nieuwe industrie. De computer zal ons leven vormgeven. Dat doet het al stilletjes aan, langzaam. We zijn ons er niet van bewust. We hebben daarover gesproken met veel computerexperts... die deze dingen bouwen. Zij maken zich niet druk over wat er met het menselijk brein gebeurt. Begrijpt u? Zij houden zich bezig met het scheppen van computers. Ach, niet scheppen; bouwen ervan. Bouwen is een beter woord. Wat gebeurt er met ons brein wanneer de computer ons leven overneemt? Computers zijn beter, veel sneller, zo accuraat... dat zij u in een seconde duizend herinneringen kunnen voorschotelen. Dus als zij het overnemen, wat zal er dan gebeuren met ons brein? Zal ze geleidelijk verschrompelen? Of totaal in beslag worden genomen door amusement? Door vermaak? In godsnaam, zie dit alstublieft onder ogen! Dit is wat er gebeurt! Al die steeds langer wordende sportverslagen op televisie. Ze besteden 10 minuten aan cricket... en 2 minuten aan wat er gebeurt in Zuid-Afrika. Dus de amusementsindustrie neemt het over. Zie dat alles alstublieft onder ogen. En religieus vermaak heeft het ook overgenomen. Dus worden we voortdurend vermaakt. En onze bijeenkomsten hier zien we als een onderdeel daarvan. Ik verzeker u dat het niet zo is! Dit alles is verschrikkelijk serieus!
1:06:37 Dus kan het brein ooit het universum begrijpen? Ze kunnen zeggen dat Venus uit zoveel gas, metaal, enzovoort bestaat. Maar de beschrijving, de kwaliteit, de smaak ervan is niet Venus, is niet de schoonheid, niet de uitzonderlijke rust van Venus. En kan ons brein stil zijn om die onmetelijkheid te begrijpen? Niet voortdurend kwebbelen, kwebbelen en nog eens kwebbelen? Kan dat brein uitzonderlijk eenvoudig... en bijgevolg uitzonderlijk subtiel worden? En als dat brein in staat is tot die subtiliteit, dat onmetelijke besef... van grote eenvoud van tijd en denken, enzovoort, dan kan die geest, dat is niet het brein, misschien daarmee communiceren. Het brein kan daarmee niet communiceren. Dat is duidelijk. Hoewel we ons uiterste best doen om daarmee te communiceren... met behulp van allerlei trucjes, allerlei vormen van zelfbeheersing, opoffering, geloftes. Zo is het toch? En dat ding kan nooit..... - je kunt het zo nooit aanraken. En het religieuze brein... heeft altijd grote stilte en eenzaamheid als achtergrond.
1:08:55 We zijn klaar. Wilt u alstublieft opstaan zodat ik ook kan opstaan?