Krishnamurti Subtitles home


OJ77D1 - Hoe transformeer je jezelf?
Eerste openbare discussie
Ojai, VS
5 april 1977



0:27 Every Tuesday and Thursday, for the next two weeks, we’ll have dialogues. The word ‘dialogue’ – I looked it up in the dictionary – means putting our thoughts into words. And a dialogue between friends, and I hope this is that way, implies that there are no arguments, no assertions, that two friends are talking over together their problems, amicably, frankly and easily, because they are friends. So, perhaps, we could approach these dialogues that way. That is, if you could ask a question and go into it very, very deeply, patiently, and see the whole implications of those questions. And so, what shall we talk about this morning, together? Elke dinsdag en donderdag, de komende twee weken, gaan wij een dialoog voeren. Het woord 'dialoog' - ik heb het opgezocht - betekent: onze gedachten in woorden omzetten. En een dialoog met vrienden, en ik hoop dat dit het geval is, houdt in dat er geen onenigheid is, geen stellingname, dat twee vrienden samen praten over hun problemen, vriendschappelijk, open en ontspannen, omdat ze vrienden zijn. Dus misschien kunnen we deze dialogen ook zo benaderen. Dat jullie dus een vraag stellen en daar dan op in gaan, heel diep, geduldig, en zien wat alle implicaties van die vragen zijn. Dus waar zullen we het vanmorgen over hebben samen?
2:03 Questioner: I wonder if we might talk about mysticism, and whether or not there actually is mysticism, or is mysticism, inevitably, an escape? Vraagsteller: Zouden we het over mystiek kunnen hebben, en of er eigenlijk mystiek bestaat, of is mystiek onvermijdelijk een uitvlucht?
2:16 K: Mysticism. Could you talk about mysticism? K: Mystiek. Zou u het over mystiek kunnen hebben?
2:21 Anything else? Nog iets?
2:23 Q: Yes. I have a problem which I have been exploring for weeks and weeks and weeks and it is this: to see the false as false, to see the true as true, and to see the truth in the false. It is this that’s thirsting my brain. V: Ja, ik heb een probleem dat ik aan het uitzoeken ben, al weken en weken, en het is: om het onware als onwaar te zien, het ware als waar en de waarheid in het onware. Dit is waar mijn verstand naar snakt.
2:48 K: That’s your question, is it, sir?

Q: Yes, I don’t understand it… 		K: Dat is uw vraag, mijnheer?

V: Ja, ik begrijp het niet...
2:52 K: All right, we’II go into that. Anything else? K: Prima, daar hebben we het over. Nog iets?
3:01 Q: Is there such a thing as sacred or timeless art, or is all art conditioned? V: Is er zoiets als heilige of tijdloze kunst of is alle kunst geconditioneerd?
3:08 K: Is there something that’s sacred, unconditioned, not touched by thought. Is that it, sir? K: Is er iets dat heilig is, ongeconditioneerd, niet beïnvloed door gedachten. Bedoelt u dat?
3:17 Q: Yes, sir. V: Ja.
3:20 Q: I am asking a question, not about the nature or the meaning of belief in traditional religions because mere reason shows that it creates duality and strengthens the self. Instead, I am asking why did the call to believe arise in these religions in the first place? V: Ik heb een vraag, niet over de aard of betekenis van geloof in traditionele religies want observatie en puur redeneren laat zien dat dit dualiteit creëert en het zelf versterkt. Maar ik wil vragen waarom de oproep om te geloven ooit opkwam binnen deze religies?
3:50 Q: I would like to talk about reality, the nature of it. V: Ik zou het graag hebben over de werkelijkheid, de aard ervan.
3:58 K: She would like to talk about reality. K: Zij zou het graag hebben over de werkelijkheid.
4:01 Q: Yes. V: Ja.
4:06 Q: In your writings, you refer to ‘the Beloved.’ What is this Beloved and… V: In wat u schrijft heeft u het over 'de Geliefde'. Wat is deze Geliefde en...
4:13 K: All right, sir. Look, it is not what I write and what I think. What is your questions, not my question? Don’t say, ‘Well, you have written this, and what do you mean by that?’ Could we honestly, simply and easily talk about what we are concerned, each one is concerned? K: Oké. Kijk, het gaat niet over wat ik schrijf en wat ik denk. Wat zijn jullie vragen, niet mijn vraag? Ga niet zeggen: 'U hebt dit geschreven, en wat bedoelt u daarmee?' Kunnen we eerlijk, eenvoudig en ontspannen praten over wat ons bezighoudt, ieder van ons bezighoudt?
4:39 Q: How can I bring this inward psychological revolution? V: Hoe kan ik deze innerlijke psychologische revolutie realiseren?
4:44 K: How is it possible to bring about psychological revolution? K: Hoe kan je psychologische revolutie realiseren?
4:49 Q: How can I be emptied of my content? V: Hoe kan ik me ontdoen van mijn inhoud?
4:59 Q: The content of consciousness.

K: The content of one’s consciousness. Now, just a minute, that’s enough questions. Let’s see. Now, what shall we take among all these questions? 		V: De inhoud van bewustzijn.

K: De inhoud van je bewustzijn... Even wachten, dit zijn voldoende vragen. Laten we eens kijken. Welke zullen we nemen van al deze vragen?
5:13 Q: Content of consciousness.

Q: Revolution. 		V: De inhoud van bewustzijn.

V: De revolutie.
5:20 K: Shall we take the question, if you are really concerned, not what somebody has said, but your own problem. You understand, sir? Your own concern about what is truth, why religions have so separated themselves and we are caught in it, what do you mean by the false and the true, could one talk about the unconditioned, is there such a thing as the unconditioned, sacred, untouched by thought, and is it possible to really bring about transformation in oneself? These are all the various questions, more or less, that have been put to each other. So, which shall we take first? K: Zullen we de vraag nemen of het je werkelijk interesseert, niet wat iemand heeft gezegd, maar je eigen probleem. Begrijpt u? Je eigen interesse voor wat waarheid is, waarom religies zo verdeeld zijn en we er in vast zitten. wat bedoelen we met het onware en het ware, kunnen we het hebben over wat niet geconditioneerd is, is er zoiets als het ongeconditioneerde, heilig, vrij van gedachten, en kan je werkelijk transformatie in jezelf realiseren? Dit zijn alle verschillende vragen, zo ongeveer, die we aan elkaar gesteld hebben. Nou, welke zullen we eerst nemen?
6:28 Q: What does it mean to be serious about those questions? What does it mean to be serious? V: Wat houdt het in om serieus om te gaan met deze vragen? Wat houdt het in om serieus te zijn?
6:34 K: What does it mean to be serious? I don’t know. I do know for oneself when one is very, very serious, for oneself, but I don’t know what you mean by being serious. You may translate it in so many ways, that in seriousness there is no humour, no laughter, seriousness committed to a particular ideology, and also one can be quite serious neurotically, and so on, so on. I think we generally mean by seriousness, that one is really concerned, deeply concerned with something that we want to solve, we want to understand or go into. K: Wat houdt het in om serieus te zijn? Dat weet ik niet. Ik weet wel wat het voor mij is, heel serieus zijn, maar ik weet niet wat u bedoelt met serieus zijn. Je kan het op zoveel manieren interpreteren, dat in serieus zijn geen humor zit geen plezier, serieus toegewijd zijn aan een bepaalde ideologie en je kan ook serieus zijn op een neurotische manier, etc. Ik denk dat we over het algemeen met serieusheid bedoelen dat iemand werkelijk geïnteresseerd is, intens geïnteresseerd in iets dat we willen oplossen, willen begrijpen of waar we op in willen gaan.
7:41 Q: I’d like to talk about fear. V: Ik zou het graag over angst willen hebben.
7:45 K: Like to go into the question of fear. K: Zou het graag over het vraagstuk angst willen hebben.
7:54 Q: Could you please say something about the relationship of individuality to consciousness? I think there’s lot of confusion about where individuality fits in. If I am consciousness and all the contents are me, then where does individuality fit in? V: Zou u iets kunnen zeggen over de relatie tussen individualiteit en bewustzijn? Ik denk dat er veel verwarring is over de plaats van individualiteit. Als ik bewustzijn ben en alle inhoud is wie ik ben, waar is dan de plaats van individualiteit?
8:16 K: Now, I don’t know how many questions to… all these questions, how is one to answer all the various questions? Perhaps, if we take one question amongst all this which might cover the whole field. K: Nou, ik weet niet hoeveel vragen... al die vragen, hoe die allemaal te beantwoorden? Misschien, als we één vraag nemen die het hele veld kan beslaan.
8:34 Q: Could it be reality and truth, the relationships? That might cover… V: Zouden werkelijkheid en waarheid, hun relaties, misschien...
8:41 K: I’m afraid it wouldn’t. That’s too an abstract subject. K: Ik ben bang van niet. Dat is een te abstract onderwerp.
8:45 Q: How does one start to transform oneself? V: Hoe begin je met jezelf te transformeren?
8:48 K: How does one start – may we start with that question? Would that be all right with all of you? K: Hoe begin je... kunnen we met die vraag beginnen? Is dat oké voor jullie allemaal?
9:00 Q: (Inaudible) V: (onverstaanbaar)
9:05 K: How does one start to bring about a radical, deep, psychological revolution? That’s the question, isn’t it?

Q: Yes. 		K: Hoe begin je met het realiseren van een radicale, diepgaande, psychologische revolutie? Dat is de vraag toch?

V: Ja.
9:26 K: One has to go into this question rather carefully. First of all, we have to understand what do we mean by change? Change from this to that – right? We generally mean that. Change from what one is into what one should be. Is that change at all? You follow my question? I want to change from what I am, with my greed and all the rest of it, and change that into something much better. Right? Right, sirs? This is a dialogue, please, I’m not talking by my… So, please. And, when there is such change, is it really a transformation? Or is it merely a reaction? Or is it a premeditated, desired end to which you want to change? You understand? And is transformation, inward psychological revolution, is that totally different from change? You understand my question? Please, let’s talk over as two friends, please. You understand? Wait, sir. Wait a minute – let me finish. There is capitalism and communism. The communism is change from capitalism – at least they think so, but coming along more or less… All political things are becoming the same, more or less. Is that change? They talk a great deal about revolution, outward revolution, and is that revolution based on a change which is preconceived? You understand? And, therefore, conforming to a pattern already established, and therefore it’s not radical change. I wonder if I’m making myself clear.

Q: Yes. 		K: Je moet deze vraag vrij omzichtig benaderen. Allereerst moeten we begrijpen wat we bedoelen met verandering. Verandering van dit in dat, ja? Meestal bedoelen we dat. Verandering van wat men is in wat men zou moeten zijn. Maar is dat wel verandering? Begrijpen jullie mijn vraag? Ik wil veranderen wat ik ben, met mijn hebzucht en al het andere, en dat veranderen in iets dat veel beter is. Nietwaar? Dit is een dialoog, alsjeblieft, ik praat hier niet... Dus, alsjeblieft... En wanneer er zo'n verandering is, is het echt een transformatie? Of is het alleen maar een reactie? Of is het een vooraf bedachte, gewenste uitkomst waarin je wilt veranderen? Begrijpt u? En is transformatie, innerlijke psychologische revolutie, is dat iets totaal anders dan verandering? Begrijpt u mijn vraag? Alsjeblieft, laten we erover praten als twee vrienden, alsjeblieft. Begrijpt u? Wacht, mijnheer, wacht even, laat me dit afmaken. Er is kapitalisme en communisme Communisme is anders dan kapitalisme, denken ze in ieder geval, maar langzamerhand, zo ongeveer... is alle politiek hetzelfde aan het worden, zo ongeveer. Is dat verandering? Ze praten heel veel over revolutie, uiterlijke revolutie, en is die revolutie gebaseerd op een verandering die vooraf bedacht is? Begrijpt u? En die zich daarom schikt naar een patroon dat al bestaat, en daarom is het geen radicale verandering. Ik vraag me af of ik duidelijk ben.

V: Ja.
12:31 Q: They seem two forms, communism and capitalism, of the same conflict. V: Het lijken twee uitingen, communisme en kapitalisme, van hetzelfde conflict.
12:40 K: No, no, forgive me, if you… Don’t... Forget capitalism and communism. I want to change from greed to non-greed. The non-greed is already established in my mind, is already put into words. There’s a pattern to which I am conforming. Or I will conform when there is change. K: Nee, het spijt me als u... Niet... Vergeet kapitalisme en communisme. Ik wil veranderen van hebzuchtig zijn in niet hebzuchtig zijn. Het niet hebzuchtig zijn heeft zich al vastgezet in mijn geest, is al verwoord. Er is een patroon waaraan ik mij aanpas, of zal aanpassen bij het veranderen.
13:15 Q: It’s an idea. V: Het is een idee.
13:16 K: No, just not... Please… go slowly, please. First, I want to be clear that the difference between change and transformation, a mutation, if you want to use that word. Change implies changing ‘what is’ into ‘what should be.’ Right? Into ‘what should be’ is already established, by thought, by environment, by circumstances, by pressures and so on, so on. It’s already established. And when I change, I am changing from ‘what is’ into ‘what should be,’ which is conceived. Therefore, I say to myself, ‘That’s not change at all.’ Right? It is still pursuing the same pattern, only in a different field. So, I see that very clearly. I hope you do, too. I see that fact, that change implies a continuity of ‘what is,’ modified. Right? Whereas transformation is something entirely different. The ending of ‘what is,’ not ‘what should be.’ Am I right? This is a discussion between two friends, I’m not being logistic or reasoned and all the rest of it. Do we, as two friends – please, I really mean it – as two friends, see this, the difference between change and total ending of something? K: Niet... Alstublieft... langzaam graag. Eerst wil ik helder hebben dat er verschil is tussen verandering en transformatie, een mutatie, als je dat woord wilt gebruiken. Verandering houdt in veranderen van 'wat is' in 'wat zou moeten zijn'. Akkoord? 'Wat zou moeten zijn' ligt al vast, door gedachten, door omgeving, door omstandigheden, door druk en ga zo maar door. Het ligt al vast. En wanneer ik verander, verander ik van 'wat is' in 'wat zou moeten zijn', wat bedacht is. Daarom zeg ik tegen mijzelf: 'Dat is helemaal geen verandering.' Het is voortzetten van hetzelfde patroon, alleen op een ander vlak. Dat zie ik dus heel helder. Ik hoop jullie ook. Ik zie dat feit, dat verandering het doorgaan van 'wat is' inhoudt, aangepast. Toch? Terwijl transformatie iets totaal anders is. Het einde van 'wat is', geen 'wat zou moeten zijn'. Klopt het? Dit is een discussie tussen twee vrienden, ik ben hier niet logischerwijs bezig of beredeneerd of zoiets. Kunnen wij, als twee vrienden, - alsjeblieft, ik meen dit echt - als twee vrienden, dit zien, het verschil tussen veranderen en het totaal beëindigen van iets?
15:22 Q: Are you saying that change is like, sort of, totally non-directional? In other words, when someone... V: Zegt u dat verandering dus eigenlijk helemaal niet gericht is? Met andere woorden, wanneer iemand...
15:28 K: That’s right, sir. That’s right. One is directional, the other is non-directional. But, sir, just get it, what it means. Because we have operated, our mind is always directional. Whereas, we are saying the ending is non-directional and therefore it is something tremendous and not limited. K: Dat klopt. Het ene is gericht, het andere is niet gericht. Maar laat tot u doordringen wat het betekent. Omdat we aan het werk zijn is onze geest altijd gericht. Terwijl wij zeggen dat het beëindigen níet gericht is en daarom is het iets geweldigs en ongelimiteerds.
16:05 Q: If I see this very clearly, intellectually... V: Als ik dit heel helder zie, intellectueel...
16:09 K: What, sir? K: Wat zegt u, meneer?
16:10 Q: If we see, very clearly, intellectually, that all ways to change lead to no change at all, to no transformation, how is it that we don’t feel it inside? V: Als we helder zien, intellectueel, dat al het veranderen leidt tot geen enkele verandering of transformatie waarom voelen wij dat niet van binnen?
16:19 K: We’re going to go into that, just a minute. If we see clearly the meaning of these two, verbally, even verbally or intellectually. That is, change implies continuity of ‘what is,’ modified, directional, and transformation, mutation, total psychological revolution has no direction, is not modified. It is the ending of something. Right? Is this clear? Verbally, at least. K: Wij gaan daar nog naar kijken, even wachten. Als we helder de betekenis van deze twee zien, verbaal, zelfs verbaal of intellectueel. Verandering houdt het doorgaan in van 'wat is', aangepast, gericht, en transformatie, mutatie, totale psychologische revolutie heeft geen richting, is niet aangepast. Het is het beëindigen van iets. Goed? Is dit duidelijk? Verbaal in ieder geval.
17:01 Q: Isn’t it legitimate to assume though, that if someone is in a situation where they want to, say, move out of where they are, like someone who’s standing in the middle of, you know, on the planet, and he wants to go somewhere, he has to, seemingly, at least at some point, have some sense of direction because... V: Maar is het niet terecht om aan te nemen dat als iemand in een situatie is waarin hij weg wil gaan van waar hij is, zoals iemand die midden op de planeet staat en hij wil ergens naar toe, dan moet hij, toch, op enig moment een gevoel van richting hebben, omdat...
17:24 K: Wait, sir. Don’t particularise yet, we are going slowly. First, let’s understand this really very… Please, to understand this, psychologically, is more important than merely verbal understanding of it. The ‘better’ is the evil. The whole mentality, our whole mentality is ‘becoming better.’ The ‘better’ is directional, ‘the better’ is modification of ‘what is’ into ‘what should be.’ It’s all directional, preconceived, modified. Whereas, the other is a total ending of ‘what is.’ Now, if that is clear, now, which is it you, please, as a human being, want, or demand, or seeking? Sociologically, economically, psychologically. K: Wacht even. Nog niet specificeren, we gaan langzaamaan. Eerst, begrijp dit echt heel... Alsjeblieft, dit psychologisch begrijpen, is belangrijker dan alleen maar verbaal begrip hiervan. Het 'beter' is de boosdoener. De hele mentaliteit van onze hele denkwijze is het 'beter worden'. Het 'beter' is gericht, Het 'beter' is verandering van 'wat is' in 'wat zou moeten zijn'. Het is allemaal gericht, bedacht, aangepast. Terwijl het andere het volledige einde betekent van 'wat is'. Als dit nu helder is, wat is het dat jíj, als mens, wilt, of vraagt, of zoekt? Sociologisch, economisch, psychologisch.
18:45 Q: Is it the difference between prayer for something, and meditation to listen? V: Is dit het verschil tussen om iets bidden, en meditatie om te luisteren?
18:56 K: Prayer and meditation – we are not quite discussing that, sir, if you don’t mind. Lordy! Now, which is it, as a human being, actually not theoretically, is caught up in: a directional movement or the ending of that directional movement? You understand my question, sir? K: Gebed en meditatie - wij bespreken dat niet echt, meneer als u het niet erg vindt. Mijn hemel! Nu, wat is het, als mens, feitelijk, niet theoretisch, waar we in verstrikt zijn: een gerichte beweging of de beëindiging van die gerichte beweging? Begrijpt u mijn vraag, meneer?
19:34 Q: One can get caught in the directional movement. V: Je kan verstrikt raken in de gerichte beweging.
19:36 K: You don’t understand my question?

Q: No. 		K: U begrijpt mijn vraag niet?

V: Nee.
19:42 Q: (Inaudible) V: (onverstaanbaar)
19:45 K: Sir, when you have a direction… Look, you’re looking at a map, map of America, or Europe or India – map – and if you have a direction from this place, Ojai to Nebraska, whatever that is, you have a direction. Right? So, when you are concerned with the direction, you don’t see the whole map. But we are trying to see the whole map, not direction. Right? Is that all right? K: Meneer, als u een richting hebt... Kijk, je bekijkt een kaart, een kaart van Amerika, of Europa of India - een kaart - en als je een richting hebt vanuit deze plaats, van Ojai naar Nebraska, of wat dan ook, dan heb je een richting. Ja? Dus, wanneer je bezig bent met de richting, dan zie je niet de hele kaart. Maar wij proberen de hele kaart te zien, geen richting. Akkoord? Goed zo?
20:26 Q: Yes.

K: Thank God! So, now which is it, as a human being, you are caught in? 		V: Ja.

K: Godzijdank! Dus, wat is het nu, als mens, waar jij in vastzit?
20:43 Q: Mr Krishnamurti, I feel that when I am caught in that situation, I am very scared.

K: No, madame... 		V: Meneer Krishnamurti, wanneer ik vastzit in die situatie, ben ik heel bang.

K: Nee, mevrouw...
20:54 Q: We’re always seeking temporary solutions... V: We zoeken altijd naar tijdelijke oplossingen...
20:57 K: No, I am asking, please don’t go off to something else. We are asking each other, as two friends – I’m not sitting on a platform, we are walking together or sitting under a tree and we are asking: which is it you, as a human being, actually are caught in, directional or non-directional? K: Nee, ik vraag u, ga alstublieft niet over op iets anders. Wij vragen elkaar, als twee vrienden - ik zit niet op een podium, we wandelen samen of zitten onder een boom en we vragen: waar zit jij, als mens, feitelijk in vast: gerichtheid of ongerichtheid?
21:24 Q: Directional. V: Gerichtheid.
21:26 Q: Non-directional. V: Ongerichtheid.
21:28 Q: Directional. V: Gerichtheid.
21:30 K: I can’t hear. K: Ik kan het niet verstaan.
21:31 Q: Always seeking a temporary direction? V: Altijd zoeken naar een tijdelijke richting.
21:33 K: Directionally, isn’t it? Now, how, if it is directional, and you are aware that you are caught in a directional movement, how do you end that movement? That’s all the question. Not how to transform that movement into something else. You understand my question? I am going north – rather, south – I am going south, and I really want to go north, so I turn round and go. You see the difference? I break the movement of going towards the south and turn and go north. But I must know, be aware by the sun or by the compass, that I’m going south. Now, if we agree, or if we see actually that you are caught in a direction, in modified continuity of ‘what is,’ then I’m asking, how do you end that? K: Gerichtheid, nietwaar? Nu, hoe - als het gerichtheid is en je hebt door dat je vastzit in een gerichte beweging - hoe stop je die beweging? Dat is de enige vraag. Niet hoe je die beweging kan transformeren tot iets anders. Begrijpt u mijn vraag? Ik ga naar het noorden - liever het zuiden - ik ga naar het zuiden, en ik wil eigenlijk naar het noorden, dus ik draai me om en ga. Zie je het verschil? Ik breek de beweging van naar het zuiden gaan af en draai me om en ga naar het noorden. Maar ik moet weten, me bewust zijn door de zon of het kompas, dat ik naar het zuiden ga. Nu, als we het eens zijn of als we zien - feitelijk - dat je vastzit in een richting, in aangepast doorgaan van 'wat is', dan vraag ik: hoe stop je dat?
22:43 Q: There’s no way to end it, because as soon as there is a way to do it... V: Er is geen manier om het te stoppen, want zo gauw er een manier is...
22:46 K: All right. How does it… is it possible – put it, not the ‘how,’ the method, the system – is it possible to end that?

Q: Yes. 		K: Goed. Hoe... Is het mogelijk - zeg, niet het 'hoe', de methode, het systeem - is het mogelijk om dat te stoppen?

V: Ja.
22:57 Q: Become objective. Stand back and become objective. Step out of the circle and look at the circle. V: Objectief worden. Afstand nemen en objectief worden. Uit de cirkel stappen en naar de cirkel kijken.
23:03 K: I can’t quite hear that, sir. K: Ik kan het niet goed verstaan.
23:05 Q: Step out of the circle, become more objective and look at the circle. V: Uit de cirkel stappen, objectiever worden en naar de cirkel kijken.
23:08 K: Are you doing it?

Q: Trying. 		K: Doet u het?

V: Ik probeer het.
23:11 K: Ah, no, no. You can’t try. The compass says go south and you really want to go north. You don’t say, ‘Well, I’II try and turn round and go north,’ you turn round and go north. K: Ah nee, je kan het niet proberen. Het kompas zegt: ga naar het zuiden en je wilt echt naar het noorden. Dan zeg je niet: 'Ik probeer me om te draaien en naar het noorden te gaan,' je draait je om en gaat naar het noorden.
23:28 Q: Sir, when you use words like ‘tremendous’ and ‘revolution,’ we project the idea of a tremendous… V: Meneer, wanneer u woorden gebruikt als 'geweldig' en 'revolutie', projecteren wij het idee van een geweldige...
23:35 K: Sir, that’s what I’m asking, sir. Please listen quietly, sir. As two friends. Are you aware that you are caught in a directional movement? And, if you are aware of it, is it possible to end that directional movement? It’s a very simple question. The complication comes a little later. K: Dat is wat ik vraag, meneer. Luister rustig alstublieft. Als twee vrienden. Heb je door dat je vastzit in een gerichte beweging? En als je dat door hebt, is het mogelijk om een einde te maken aan die gerichte beweging? Het is een hele simpele vraag. De complicatie komt een beetje later.
24:08 Q: You stop making comparisons and accept. V: Je stopt met vergelijken en accepteert het.
24:14 K: I don’t quite follow. K: Ik volg het niet helemaal.
24:16 Q: (Inaudible) V: (onverstaanbaar)
24:19 K: I am going, sir, please… I realise that I am caught in a directional movement, which is modified… the continuity of ‘what is’ modified. That is directional. Am I aware I’m doing this? I am violent, I should not be – non-violent. I am greedy – non-greedy. I am this and that. And all that is a modified continuity of ‘what is.’ Right? Is that clear? If that is clear, then I am asking myself, can that end? That is transformation. Not transformation of ‘what is’ into something else. Bene, sir? K: Ik ga, meneer, alstublieft... Ik realiseer me dat ik vastzit in een gerichte beweging, die is aangepast... het doorgaan van 'wat is', aangepast. Dat is gericht. Heb ik door dat ik dat doe? Ik ben gewelddadig, Ik moet - niet gewelddadig. Ik ben hebzuchtig - niet hebzuchtig. Ik ben dit en dat. En dat is allemaal een aangepast doorgaan van 'wat is'. Nietwaar? Duidelijk? Als dat duidelijk is, dan vraag ik mijzelf af: kan dat stoppen? Dat is transformatie. Niet transformatie van 'wat is' in iets anders. Goed, meneer?
25:14 Q: When the mind... V: Wanneer de geest...
25:16 K: No, no. Stick to this one question, sir. K: Nee, nee. Blijf bij deze ene vraag, meneer.
25:18 Q: The mind can’t answer it because having never not been going in a direction, it seems impossible to tell if it’s possible not to go in a direction, from memory.

K: All right, sir. Are you saying our memory, our brain is so conditioned that it is always moving in a direction? Which means what? 		V: Het verstand kan die niet beantwoorden want, omdat het nog nooit níét gericht geweest is, lijkt het niet te kunnen zeggen of het mogelijk is om géén richting op te gaan, vanuit het geheugen.

K: Prima, meneer. Zegt u dat ons geheugen, ons brein zo is geconditioneerd dat het altijd beweegt in een richting? En wat betekent dat?
25:49 Q: It means we are always trying to be somewhere other. V: Het betekent dat wij altijd proberen om ergens anders te zijn.
25:52 K: No. Which means a brain, our brain is conditioned generations after generation to go in a direction. Right? Have you observed it? Have you observed your brain? Your whole process of thinking is directional. Directional either lateral or vertical, horizontal or vertical, it is always a direction. Right? Are you aware of that? K: Nee, het betekent dat een brein, ons brein is geconditioneerd, generaties na generatie, om een richting op te gaan. Nietwaar? Heb je dat geobserveerd? Heb je je brein geobserveerd? Je hele denkproces is gericht. Gericht, lateraal of verticaal, horizontaal of verticaal, het is altijd een richting. Nietwaar? Ben je je daar bewust van?
26:28 Q: Yes. V: Ja.
26:31 Q: Is the non-directional a fixed point? V: Is het niet gerichte een vast punt?
26:39 K: Is it because we are talking about it and therefore, temporarily, it is non-directional? What is temporary is not actual. Right? K: Is het omdat we er nu over praten en dat het daarom, tijdelijk, niet gericht is? Wat tijdelijk is, is niet werkelijk. Nietwaar?
27:00 Q: Doesn’t it all cease when there is no longer someone who wants anything to change, anything to be different? V: Eindigt het allemaal niet wanneer er niet langer iemand is die iets wil veranderen, iets anders wil dan het is?
27:08 K: Madame, that comes a little later. But we proceed… We are already ahead when we have stated that, when we have not actually realised the directional movement, which is modified continuity of ‘what is,’ and can that end? That’s all I am asking. K: Mevrouw, dat komt wat later. Maar wij gaan verder... Wij zijn al verder wanneer we dat zeggen, wanneer we geen feitelijk besef hebben van de gerichte beweging, die aangepast doorgaan is van 'wat is', en kan dat stoppen? Dat is alles wat ik vraag.
27:33 Q: Yes. V: Ja.
27:34 K: Actually, not intellectually, not verbally and say, ‘Yes. Finished.’ K: Feitelijk, niet intellectueel, niet verbaal, en zeggen: 'Ja, afgelopen.'
27:41 Q: We do not see that. V: Dat zien we niet.
27:42 K: Wait. And see the implications when you say, ‘It’s finished.’ K: Wacht. En zie de implicaties wanneer je zegt 'het is afgelopen.'
27:52 Q: How can I see I move in a direction? V: Hoe kan ik zien dat ik een richting op ga?
27:58 K: Don’t you, madame, don’t you want to be better? If you are fragmented, don’t you want to be integrated? Don’t you want fear to end? That’s a direction. K: Wilt u, mevrouw, wilt u niet beter worden? Als je gefragmenteerd bent wil je dan niet geïntegreerd raken? Wil je niet dat angst stopt? Dat is een richting.
28:21 Q: The looking at the fear and the attachment... V: Het kijken naar de angst en de gehechtheid...
28:26 K: Don’t take fear as an example. Please, it’s so difficult. K: Gebruik angst niet als voorbeeld. Alsjeblieft, het is zo moeilijk.
28:34 Q: Sir, aren’t you saying that it’s not bad to be non-directional, you should be directional but know what your direction is...? V: Meneer, zegt u niet dat het prima is om niet gericht te zijn, je zou gericht moeten zijn maar weten wat je richting is?
28:42 K: No, no, no, no. No, no. We’re not saying that. To know your direction – how do you…? When you use the word ‘know,’ what do you mean by the word ‘know’? K: Nee, nee, nee, nee. Nee, nee. Dat zeggen we niet. Weten wat je richting is - hoe weet u...? Wanneer u 'weten' gebruikt, wat bedoelt u met het woord 'weten'?
28:58 Q: You see the whole map. V: Je ziet de hele kaart.
28:59 K: No… Yes, sir. You have used the word ‘know,’ what do you mean by that word?

Q: We mean conclusion. 		K: Nee... Ja, meneer, u hebt het woord 'weten' gebruikt. wat bedoelt u met dat woord?

V: Wij bedoelen conclusie.
29:09 K: No, please, two minutes. When you use the word ‘know,’ what is implied, what is the significance, what is the meaning of that word ‘to know’? K: Nee, alstublieft, twee minuten. Wanneer je het woord 'weten' gebruikt, wat wordt gesuggereerd, wat is de betekenis, wat is de strekking van dat woord 'weten'?
29:20 Q: Knowledge. V: Kennis.
29:26 Q: To be sure of it. V: Zeker ervan zijn.
29:30 K: I know you because I met you yesterday. Right? You were introduced to me, and I say, ‘Yes, I know you.’ Which is what?

Q: To recognise. 		K: Ik ken u omdat ik u gisteren heb ontmoet. Nietwaar? U werd aan me voorgesteld, en ik zeg 'ja, ik ken u.' En wat is dat?

V: Herkennen.
29:42 K: To recognise. How does that recognition process take place? K: Herkennen. Hoe vindt dat herkenningsproces plaats?
29:47 Q: From memory.

Q: The past. 		V: Vanuit herinnering.

V: Het verleden.
29:48 K: Which is what? Your name – you were introduced to me yesterday, your name is registered in the brain, and therefore it’s memory, therefore it is already known. Right? So, when I say, ‘I know,’ you are already… you are speaking from the past. You don’t see the complications of all this. All right. K: En wat is dat? Uw naam - u werd gisteren aan me voorgesteld - uw naam is geregistreerd in het brein en daarom is het herinnering, daarom is het al bekend. Nietwaar? Dus wanneer ik zeg 'ik weet', ben je al... spreek je vanuit het verleden. Jullie zien de complicatie hiervan niet. Oké.
30:21 So, we are asking, is it possible to end the directional movement? Not have a new direction, but have no direction at all. Because to have a new direction is another modified continuity. Right? I wonder if you see. Dus, we vragen, is het mogelijk een eind te maken aan de gerichte beweging? Niet een nieuwe richting hebben, maar geen enkele richting. Want een nieuwe richting hebben is opnieuw een aangepast doorgaan. Oké? Ik vraag me af...
30:43 Q: But we don’t know the answer to the question because we’re driving, or I’m driving in a car and if I’ve never stopped, I’ve always been going and I don’t know how to stop. V: Maar we kunnen de vraag niet beantwoorden omdat we rijden, of ik rijd in een auto en ben nog nooit gestopt, ik ben altijd doorgegaan en weet niet hoe te stoppen.
30:55 K: So, you have always been going in a particular direction and you don’t know how to stop. Let us take that. You have always gone along a particular road, directional, and you really don’t know how to stop. Can we start from there? Now, what is the impetus that makes you want to stop? What is the motive?

Q: Desire. 		K: Dus, u bent altijd een bepaalde richting opgegaan en u weet niet hoe te stoppen. Laten we dat nemen. U hebt altijd een bepaalde weg bewandeld, gericht, en u weet echt niet hoe u ermee moet ophouden. Kunnen we daar beginnen? Nu, wat is de stimulans om te willen stoppen? Wat is het motief?

V: Verlangen.
31:30 K: No, please, don’t… K: Nee, alstublieft, niet...
31:33 Q: Discontent. V: Ontevredenheid.
31:35 Q: See you are going the wrong way. V: Zien dat je de verkeerde kant op gaat.
31:39 Q: The fact that I have crashed into one horrible thing in life against another makes me begin to see…

K: So, your motive is the horror, or you have seen the results of direction. Is that so, or is it a conclusion? You see the difference? I can conclude it is a wrong direction. I can think it is wrong, but I may want another direction. 		V: Het feit dat ik in het leven ben aangelopen tegen de ene afschuwelijke zaak na de andere waardoor ik ga zien...

K: Dus uw motief is de afschuw, of u heeft de resultaten van gerichtheid gezien. Is dat zo, of is het een conclusie? Ziet u het verschil? Ik kan concluderen dat het een verkeerde richting is. Ik kan denken dat het verkeerd is, maar misschien wil ik een andere richting.
32:22 Q: Stop the one you’re on. Before you go in another direction you have to stop the one you’re on. V: Stoppen met de richting die je nu opgaat. Voor je een andere richting inslaat moet je stoppen met de richting die je nu opgaat.
32:28 K: All right. Before you go into any other direction you have to stop. What makes you stop, sir?

Q: Crisis in consciousness. 		K: Oké. Voor je een andere richting inslaat moet je stoppen. Waardoor stopt u, meneer?

V: Crisis in bewustzijn.
32:36 K: No, please don’t complicate. Crisis in consciousness – madame, do you know what that means? Crisis means a challenge, it is such a great challenge, and your response must be equal to that challenge. This is what is going on now. So, I am asking, when you say can you stop moving in a certain direction, and I am asking what makes you stop? What is the motive, what is the urge, the desire, the necessity? K: Nee, alstublieft, maak het niet moeilijker dan het is. Crisis in bewustzijn - mevrouw, weet u wat dat betekent? Crisis betekent een uitdaging, het is zo'n grote uitdaging, en uw antwoord moet opgewassen zijn tegen die uitdaging. Dit is wat hier nu aan de hand is. Dus, ik vraag nu, wanneer je zegt: 'Kan je stoppen met een bepaalde richting op gaan', vraag ik wat zorgt ervoor dat je stopt? Wat is het motief, wat is de drijfveer, het verlangen, de noodzaak?
33:30 Q: I see I am getting nowhere.

Q: The direction is hazardous. 		V: Ik zie dat het nergens toe leidt.

V: De richting is gevaarlijk.
33:33 Q: You crash into the wall of reality, you see my desires did nothing for me. V: Je botst tegen de muur van de realiteit op, omdat ik zie dat mijn verlangens me niets opgeleverd hebben.
33:39 K: So, when you crash into reality and you say, ‘I get nothing from it,’ so your motive is reward and punishment. Be simple about it, sir. Your reward is – punishment and reward. That is directional. That is what we are brought up on, from childhood. Modern psychologists – I don’t read their books but I have friends who talk about it who have come to see me and we discuss it – they are saying, ‘We always punish people, now let us do the other: reward people.’ Which is the same thing. So are you… do you want to stop because you want a reward? K: Dus als je met de realiteit botst en zegt: 'Het levert me niks op', dan is je motief beloning en straf. Bekijk het simpel, meneer. Uw beloning is - straf en beloning. Dat is gericht. Dat is waar we mee grootgebracht worden, van kinds af aan. Moderne psychologen - ik lees hun boeken niet maar ik heb vrienden die er over praten die me opzoeken en dan bespreken we het - die zeggen: 'We straffen mensen altijd, laten we nu het andere doen: mensen belonen.' Wat hetzelfde is. Dus ben je... wil je stoppen omdat je een beloning wilt?
34:45 Q: Because of discontent. V: Uit onvrede.
34:46 K: Do you want a reward and therefore you stop? Or you are frightened of punishment and therefore you stop? K: Wil je een beloning en stop je daarom? Of ben je bang voor straf en stop je daarom?
35:00 Q: You stop because you are aware. V: Je stopt omdat je je bewust bent.
35:07 K: You stop because you are aware. Now, please, what do you mean by being aware? I’m not being facetious, I want to understand each word that you use, so that you and I both are on the same level. I may have a different meaning to that word, and you may have a different meaning to that word. So, what do you mean by being aware? K: Je stopt omdat je je bewust bent. Nu, alstublieft, wat bedoelt u met bewust zijn? Ik steek er niet de draak mee, ik wil elk woord begrijpen dat u gebruikt, zodat u en ik samen op dezelfde golflengte zitten. Ik geef misschien een andere betekenis aan dat woord, en u geeft misschien een andere betekenis aan dat woord. Dus wat bedoelt u met bewust zijn?
35:34 Q: I see the futility of making effort. V: Ik zie de nutteloosheid van je inspannen.
35:39 K: Do you see that, actually? That means you no longer make effort, of any kind? You see… K: Ziet u dat, werkelijk? Dus u levert geen inspanning meer, geen énkele? Dus u ziet...
35:54 Q: You realise that the thinker is fabricating the whole sense of directional living... V: Je realiseert je dat de denker het hele idee van gericht leven verzint...
36:00 K: Agreed, madame. I agree, but when you say, ‘I am aware of that fact,’ what do you mean by aware, we are asking. When you see thought, or when you realise the whole fabrication is brought about by thought, are you aware of it? And what do you mean by that word ‘aware’? K: Mee eens, mevrouw. Mee eens, maar als u zegt, 'ik ben me bewust van dat feit,' wat bedoelt u met bewust, dat vragen we. Wanneer u het denken ziet, of zich realiseert dat het hele verzinsel voortkomt uit het denken, bent u zich dat bewust? En wat bedoelt u met dat woord 'bewust'?
36:28 Q: You see it, clearly. V: Je ziet het, duidelijk.
36:30 K: Now, when you use… I’m sorry, I am going to push this point if you don’t mind, when you see, what do you mean by seeing? K: Nu, wanneer je... Het spijt me, ik blijf op dit punt hameren als u het niet erg vindt, wanneer je iets ziet, wat bedoelt u met zien?
36:39 Q: Understanding.

K: What do you mean by understanding? Madame, this is… understanding, how? Intellectually? 		V: Begrip.

K: Wat bedoelt u met begrijpen? Mevrouw, dit is... begrip, hoe? Intellectueel?
36:46 Q: No. V: Nee.
36:47 K: Therefore, what do you mean by that? K: Daarom, wat bedoelt u daarmee?
36:50 Q: It is sort of like a dawning. V: Het is zoiets als dat het me helder wordt.
36:52 K: All right. It dawns upon you, which means what? Go into it. Don’t stop. K: Oké. Het wordt u duidelijk, en dat betekent wat? Duik er helemaal in. Niet stoppen.
36:58 Q: I see the difference between being the thinker and fabricating an illusory sense of things, and being the wholeness that is the very living that life is, right now, everything. V: Ik zie het verschil tussen de denker zijn en het bedenken van illusies, en het geheel zijn dat bestaat uit het voluit leven van het leven. op dit moment, alles.
37:12 K: Which means what? That you have an insight. You see the actuality of the falseness of moving in a certain direction. You are aware of the total implications of moving in a certain direction. You’ve grasped it, you’ve got it. It is in your blood. So, you don’t go back ever again in any direction. K: Wat betekent dat? Dat u een inzicht heeft. U ziet de feitelijkheid van de onwaarheid van bewegen in een bepaalde richting. U bent zich bewust van alle gevolgen van het bewegen in een bepaalde richting. U begrijpt het, u hebt het. Het is in uw bloed. Dus u valt nooit meer terug in welke richting dan ook.
37:48 Q: You just be.

K: No! You see that’s what I want to prevent. Being – you have already... 		V: Je bent er gewoon.

K: Nee! Kijk, dat is wat ik wil voorkomen. Zijn - dan ben je alweer...
37:58 Q: Scratch that word, please. V: Schrap dat woord, graag.
38:08 Q: We see this clearly in a logical… V: We zien dit helder in een logische...
38:10 K: You see her point, sir, what she is saying? The lady there says, ‘I see it.’ Either one sees it verbally, intellectually and therefore it is not actual seeing. And when you say, ‘I see,’ she meant, ‘I understand.’ When you say, ‘I understand,’ what do you mean by that word? Understand what is explained. I understand verbally, intellectually, grasp the meaning of words and I understand that. She said, ‘No, I don’t mean that.’ I said, have you really grasped the falseness of direction, that it leads nowhere? Do you actually, as you perceive that tree, is it as actual, as real as that, therefore you’II never knock against that tree again. So, when you use the word ‘direction,’ when you use the word, ‘I understand,’ it means you have finished altogether moving in a modified continuity, in a direction, which means that you have ended it. Now, is that a fact? Please, if it is a fact, what has taken place in daily life? What has taken place in the movement of the brain? You understand? Because our brain is conditioned, centuries and centuries, generations after generation of millennia, to move from this to that. Right? Improve oneself, change oneself, become oneself, identify yourself, fulfil yourself, be yourself. If you cannot, then achieve God, move always in a direction, direction. Now, when you see that direction is false, is there the brain free of that movement? You follow? Or it’s merely superficial capture of the meaning? I wonder if I am making myself clear. K: U begrijpt haar punt, meneer, wat ze zegt? Die mevrouw daar zegt, 'ik zie het.' Of je ziet het verbaal, intellectueel en dan is het niet echt zien. En wanneer je zegt, 'ik zie,' bedoelde ze, 'ik begrijp.' Wanneer je zegt 'ik begrijp', wat bedoel je met dat woord? Begrijpen wat uitgelegd wordt. Ik begrijp iets verbaal, intellectueel, snap de betekenis van woorden en ik begrijp dat. Zij zei: 'Nee, dat bedoel ik niet.' Ik zei: 'Hebt u echt begrepen hoe onwaar gerichtheid is?' Dat het nergens toe leidt? Zie je werkelijk, als je naar die boom kijkt, is hij zo werkelijk, zo echt als dat? Dan sla je nooit meer tegen die boom. Dus, wanneer je het woord 'richting' gebruikt, wanneer je het woord 'ik begrijp' gebruikt, betekent het dat je helemaal klaar bent met bewegen binnen een aangepast doorgaand gebeuren, in een richting, wat betekent dat je er mee bent gestopt. Welnu, is dat een feit? Als het een feit is, wat is er dan in het dagelijks leven gebeurd? Wat is er gebeurd met de beweging van het brein? Begrijpt u? Want ons brein is geconditioneerd, al eeuwen en eeuwen, generaties na generatie, al duizenden jaren, om van hier naar daar te bewegen. Mee eens? Verbeter jezelf, verander jezelf, word jezelf identificeer jezelf, vervul jezelf, wees jezelf. Als dat niet lukt, ga dan voor God, ga altijd een richting op, richting. Nu, wanneer je ziet dat gerichtheid onjuist is, is dan het brein vrij van die beweging? Volgt u me? Of het is alleen maar oppervlakkig doorzien van de betekenis. Ik vraag me af of ik mezelf duidelijk uitdruk.
41:00 Q: It stops. V: Het stopt.
41:03 K: You understand? Which means – go slowly – which means the brain has broken away from the past conditioning, so it will never function in that direction at all, because it has captured the danger of it. Because the brain demands security – I won’t go into all that for the moment – the brain demands security, and it thought it found security in a directional movement. You are following this? You are following it, madame? And the brain sees the danger of it, therefore says, ‘I can’t go in that direction.’ So, the brain itself has understood the movement, the danger – not merely a verbal understanding. I wonder if… Am I explaining something, sir?

Q: But the next time it happens... 		K: Begrijpt u? Dat betekent - ga langzaam - dat betekent dat het brein zich ontdaan heeft van oude conditionering, dus het zal nooit meer die richting op gaan, omdat het het gevaar ervan doorziet. Want het brein wil zekerheid - ik ga daar even niet op in - het brein wil zekerheid, en het dacht zekerheid gevonden te hebben in een gerichte beweging. Volgt u dit? Volgt u dit, mevrouw? En het brein ziet het gevaar ervan, en zegt daarom: 'Ik kan die richting niet op gaan.' Dus het brein zelf heeft de beweging, het gevaar begrepen. - niet alleen maar verbaal begrip. Ik vraag me af... Wordt het duidelijk, meneer?

V: Maar wanneer het weer gebeurt...
42:14 K: It won’t! It never happens! That’s what I am trying to show you. It can never happen. K: Dat gebeurt niet! Het gebeurt nooit! Dat is wat ik jullie probeer te laten zien. Het kan nooit gebeuren.
42:23 Q: The momentum of all these...

K: No. 		V: De stuwkracht van al deze...

K: Nee.
42:26 Q: It will come up, though. V: Het zal toch opkomen.
42:29 K: That’s what I am saying. Unless the brain itself, the structure, the whole… Sir, you know, the brain – please, I’m not a brain specialist, I haven’t read a book about brains and so on, but I have watched this movement of brain, which is really part of meditation – I won’t go into all that. The brain is conditioned, and it is conditioned to go in a certain direction: change ‘what is’ into ‘what should be.’ It is always modifying, and in that modification it finds security, because the brain can only function when there is complete safety, properly. So, it will find safety in some neurotic belief, or it’s saying, ‘I have achieved something’ – you know, all that. Here, when the brain sees the danger of a directional movement, it, itself, stops naturally. It can never go back. Now, does this happen to you? K: Dat is wat ik zeg. Tenzij het brein zelf, de structuur, het hele... Meneer, weet u, het brein - alstublieft, ik ben geen hersenspecialist, ik heb geen boek gelezen over de hersenen en zo, maar ik heb deze beweging van het brein bestudeerd, wat eigenlijk onderdeel van meditatie is - daar ga ik niet op in. Het brein is geconditioneerd, en het is geconditioneerd om een bepaalde richting uit te gaan: 'wat is' veranderen in 'wat zou moeten zijn.' Het is altijd aan het aanpassen, en in dat aanpassen vindt het zekerheid, want het brein kan alleen functioneren wanneer het volledig veilig is, op de juiste manier. Dus vindt het veiligheid in een of ander neurotisch geloof, of het zegt: 'Ik heb iets bereikt.' - je weet wel, dat allemaal. Wanneer het brein het gevaar ziet van een gerichte beweging, stopt het zelf, van nature. Het kan nooit meer terug. Welnu, is dít wat er bij jullie gebeurt?
43:59 Q: Are you saying to stop directional movement, but not movement, are you saying to stop movement altogether? V: Zegt u dat je gerichte beweging moet stoppen, maar niet de beweging, zegt u dat je helemaal moet stoppen met bewegen?
44:06 K: No, no, directional movement. K: Nee, nee, gerichte beweging.
44:08 Q: Is directional movement preconceived… V: Is gerichte beweging van tevoren bedacht...
44:10 K: Sir, I won’t go into movement. Movement means time, time means – I won’t go into all that for the moment. K: Meneer, ik ga niet in op beweging. Beweging betekent tijd, tijd betekent... - daar ga ik nu allemaal niet op in.
44:19 Q: If that did happen, we wouldn’t be here. V: Als dat zou gebeuren, waren we niet hier.
44:22 K: No, sir. Sir, two friends are talking over together this question. K: Nee, meneer. Meneer, twee vrienden zijn samen deze vraag aan het bespreken.
44:32 Q: But aren’t we here because we’re seeking something? V: Maar zijn we niet hier omdat we iets zoeken?
44:35 K: It’s up to you. If you are seeking something, and the speaker has nothing to give. K: Dat is aan u. Of u iets zoekt en de spreker heeft niets te geven.
44:43 Q: It hasn’t happened. V: Het is niet gebeurd.
44:44 K: Wait, wait. The speaker has nothing to give. But the speaker says, let us talk over as two friends – that’s completely different. You are used to – not you, sir, particularly – you are used to being given something, told something, what to do, that is the whole function of the priest, the gurus, the authority. To me, all that is absurd. I would deny all that. So, I can’t give you anything. But I say to you, please, let’s talk it over together – which is entirely different. You understand, sir? K: Wacht, wacht. De spreker heeft niets te geven. Maar de spreker zegt, laten we hierover praten als twee vrienden - dat is totaal iets anders. Jullie zijn gewend - niet u specifiek, meneer - jullie zijn gewend om iets te krijgen, iets te horen, iets te doen, dat is de hele functie van de priester, de goeroes, autoriteit. Ik vind dat allemaal absurd. Ik ontken dat allemaal. Dus ik kan jullie niets geven. Maar ik zeg tegen jullie, alsjeblieft, laten we er samen over praten - wat totaal iets anders is. Begrijpt u, meneer?
45:27 Q: Are you saying that if you don’t seek anything, and you allow the brain basically just to...? V: Zegt u dat als je niets zoekt, en het brein eigenlijk maar zo'n beetje laat...?
45:33 K: No sir, no, no. Don’t go on with it. No, no. It’s much more complex than that, sir, please. The brain itself is conditioned. We are taking one small section of the brain, as it were, which is functioning in a direction, that’s all. I’m not touching the rest of it. The rest of it we can go into later – the rest of it is fear, pleasure, the whole human structure. So, we’re asking – it is really a very important question if you once grasp this, that the ending of direction is the complete transformation. That means you will never seek direction, psychologically. Of course, if I want to know how to go to Santa Barbara I will ask somebody if there is a direction and so on, but we are not talking on that level. K: Nee meneer, nee, nee. Ga er niet op door. Nee, nee. Het is veel complexer dan dat meneer, alstublieft. Het brein zelf is geconditioneerd. We nemen één klein stukje van het brein als het ware, dat gericht functioneert, dat is alles. Ik heb het nu niet over de rest. Over de rest kunnen we het later hebben. - de rest is angst, genot, het hele menselijke bouwwerk. Dus we vragen - het is echt een heel belangrijke vraag... als je dit eenmaal te pakken hebt... dat het einde van gerichtheid de complete transformatie is. Dat betekent dat je nooit meer richting zoekt, psychologisch. Natuurlijk, als ik wil weten hoe ik naar Santa Barbara ga vraag ik iemand welke kant op en zo maar over dat vlak hebben we het niet.
46:44 Now, I am asking, if I may ask my friend, I say, look we have talked about forty minutes, thirty minutes, have you really got this? Have you really grasped this, does it mean anything? Nu vraag ik, als ik dat mijn vriend mag vragen... Ik zeg: kijk, we hebben zo'n veertig, dertig minuten gepraat, heb je dit echt door? Heb je dit echt begrepen? Heeft het betekenis voor je?
47:01 Q: You say transformation occurs all the time, as opposed to, occasionally, you will perhaps be at this timeless place, this place where it is seen. Perhaps, at one time it is seen, but then, as you lose that vision... V: U zegt dat transformatie de hele tijd door gaat in plaats van misschien af en toe op deze tijdloze plek te zijn, deze plek waar je het kan zien. Misschien kan je het op een bepaald moment zien maar dan, wanneer je die blik kwijt raakt...
47:21 K: No. No, sir. Would you, once you realise the rattler, once you have seen the rattler and seen the danger of it, would you go back and play with it? K: Nee. Nee, meneer. Zou u, wanneer u weet dat er een ratelslang is, wanneer u de ratelslang gezien hebt en u het gevaar beseft, zou u ernaar teruggaan en ermee spelen?
47:31 Q: Yeah, but it stops being a rattler for a while, it turns back into something else again. V: Ja, maar het is even geen ratelslang meer, het verandert weer terug in iets anders.
47:38 K: You see, that means we haven’t really actually seen the danger of a directional movement. That’s all. Yes, sir? K: Kijk, dit betekent dat we nog niet echt het gevaar doorhebben van een gerichte beweging. Dat is alles. Ja, meneer?
47:46 Q: Directional movement seems to be inconsistent with nature... V: Gerichte beweging lijkt niet natuurlijk te zijn...
47:50 K: No, sir, please. K: Nee, meneer, alstublieft.
47:52 Q: I don’t understand how… V: Ik begrijp niet hoe...
47:53 K: I explained at the beginning, sir, if you don’t mind if I repeat it again, we said: change and transformation. Don’t forget what we started out with. Change implies modified continuity. K: Ik legde het eerder uit, meneer, als u het goed vindt herhaal ik het weer. We zeiden: veranderen en transformatie. Vergeet niet waar we mee begonnen. Veranderen houdt aangepast doorgaan in.
48:09 Q: Does a caterpillar change into a butterfly, or...? V: Verandert een rups in een vlinder, of...?
48:13 K: Leave the caterpillar, poor thing, it’s a marvellous thing, leave it alone. I am talking of human beings. Human beings think they are changing, when actually the change is modification of ‘what is.’ That’s all we are saying. The modification of ‘what is,’ they consider is change. I say that’s not change at all. The ending of ‘what is’ is radical transformation. K: Laat de rups, arm ding, het is iets prachtigs, laat hem met rust. Ik heb het over mensen. Mensen denken dat ze aan het veranderen zijn, terwijl de verandering in werkelijkheid een aanpassing is van 'wat is.' Dat is alles wat we zeggen. Het aanpassen van 'wat is,' vinden zij verandering. Ik zeg dat dit helemaal geen verandering is. Het einde van 'wat is' ís radicale transformatie.
48:54 Look, sirs, make it much simpler: one is violent, human beings are violent for various reasons I won’t go into, from the beginning of the animal to now, we are violent. Now, we have a direction, which is to become non-violent. There has been the philosophy of it in India, Tolstoy, Gandhi – you follow? The whole mess of all that. Sorry, I consider it mess, you may not. So, we are conditioned to a modified change, and I say when we discuss transformation, how to bring it about, I say, look at these two words, first. The word ‘change’ implies that. The word ‘transformation’ implies the ending of this movement of change – the ending, psychologically. Not the caterpillar, the… and so on, so on. Kijk, mensen, maak het eenvoudiger: men is gewelddadig, mensen zijn gewelddadig om allerlei redenen die ik niet noem, vanaf onze dierlijke afkomst tot nu zijn we gewelddadig. Dan hebben we nu een richting, namelijk 'niet gewelddadig worden'. Daar is een filosofie over in India, Tolstoj, Gandhi - snapt u? Al die rotzooi. Sorry, ik vind het rotzooi, u misschien niet. Dus we zijn gewend aan een verandering door aanpassen. en ik zeg, wanneer we transformatie bespreken, hoe we dat voor elkaar krijgen, ik zeg: kijk eerst naar deze twee woorden. Het woord 'veranderen' houdt dat in. Het woord 'transformatie' houdt het einde in van deze veranderbeweging - het éinde, psychologisch gezien. Niet de rups, de... enzovoort.
50:14 Now, after talking over together for forty minutes, or more or less, two friends say, please, have we understood each other? Nu, na er samen veertig minuten over gepraat te hebben, ongeveer, zeggen twee vrienden: alsjeblieft, hebben we elkaar begrepen?
50:26 Q: Verbally we understand. V: Verbaal begrijpen we elkaar.
50:30 K: Wait, wait. So, you have not understood. K: Wacht, wacht. Dus dan heeft u het niet begrepen.
50:33 Q: I have not understood… V: Ik heb het niet begrepen...
50:34 K: Wait. So, you say, now let’s begin again. I have not understood – why? Look, sir, careful. Wait, wait. You and I are great friends – I am your husband or your wife, we are holding hands. You would say, when I tell you something very extraordinary for me, deep, you say, ‘I don’t understand’? Would you tell her that? K: Wacht. Dus u zegt, laten we nu opnieuw beginnen. Ik heb het niet begrepen - waarom? Kijk, meneer, voorzichtig. Wacht, wacht. U en ik zijn goede vrienden. - ik ben uw man of uw vrouw, we houden elkaars hand vast. U zou zeggen, wanneer ik u iets vertel dat heel bijzonder voor mij is, diep, zegt u dan: 'Ik begrijp het niet'? Zou u dat tegen haar zeggen?
51:07 Q: If I didn’t understand. V: Als ik het niet begreep.
51:08 K: Wait. No. What is your relationship, first? She’s trying to tell you something she feels most profoundly. And you say, ‘Sorry, I don’t understand’ Would you say that? K: Wacht. Nee. Wat is jullie relatie, op de eerste plaats? Ze probeert u iets te vertellen wat ze heel diep voelt. En u zegt: 'Sorry, ik begrijp het niet.' Zou u dat zeggen?
51:26 Q: I would say nothing.

K: Why? 		V: Ik zou niets zeggen.

K: Waarom?
51:36 Q: Because I would… V: Omdat ik zou...
51:46 Q: Wouldn’t you have to feel it? V: Moet je het niet voelen?
51:53 K: Feel it. What do you mean by the word ‘feel’? You see, I am very critical of words, sorry, forgive me, which is not avoidance, which is not escape, which is not merely argumentation or avoidance. I am saying one has to be terribly careful in investigating, the usage of words. K: Het voelen. Wat bedoel je met het woord 'voelen'? Zie je, ik ben heel kritisch op woorden, sorry, excuseer me, het is geen vermijding, het is geen vlucht, het is niet alleen maar beargumenteren of vermijding. Ik zeg dat je heel voorzichtig moet zijn met onderzoeken, met het gebruik van woorden.
52:16 Q: Well, if you can’t understand it and you can’t feel it, then what..?

K: No. Which is what? Either you feel with your touch, smell, taste, or you think. Now, when you say, ‘I don’t understand,’ we are saying is it emotional that makes you understand, a feel that makes you understand? Please, you are not answering my question. After forty minutes, we are holding hands together, and I say to you, please, listen to what I have got to tell you. It’s most tremendously important, because it will perhaps change our relationship entirely. And listen to me, pay attention to what I am saying, and he tells you. And at the end of forty minutes you say, ‘Sorry, I don’t understand what you are talking about.’ Would you say that to your girlfriend?

Q: Yes. 		V: Nou, als je het niet kan begrijpen en je kan het niet voelen, wat dan...?

K: Nee. Wat betekent dat? Of je voelt het met je tast, smaak, reuk, of je denkt. Nou, als je zegt: 'Ik begrijp het niet,' vragen we, komt het door emotionele dat je het begrijpt, komt het door een gevoel? Alstublieft, u beantwoordt mijn vraag niet. Na veertig minuten, we houden elkaars hand vast, en ik zeg tegen u, alstublieft, luister naar wat ik u te zeggen heb. Het is zo ontzéttend belangrijk, omdat het onze relatie wellicht totaal zal veranderen. En luister naar mij, let op wat ik zeg, en hij vertelt het u. En na veertig minuten zegt u: 'Sorry, ik begrijp niet waar u het over heeft.' Zou u dat tegen uw vriendin zeggen?

V: Ja.
53:22 K: You would? K: Zou u dat doen?
53:25 Q: No, because… V: Nee, omdat...
53:27 K: I don’t know, don’t jump on me! What kind of relationship have you then? K: Ik weet het niet, val niet over mij heen! Wat voor relatie heb je dan?
53:39 Q: Honest. V: Eerlijk.
53:40 K: You have no relationship at all, apparently. K: Dan heb je helemaal geen relatie, kennelijk.
53:43 Q: I have relationship when I say I don’t understand, at that point. When I say I don’t understand, at that point I do have relationship. V: Ik heb een relatie wanneer ik zeg dat ik het niet snap, op dat moment. Wanneer ik zeg dat ik het niet snap, op dat moment ben ik in relatie.
54:00 Q: There’s no love. V: Er is geen liefde.
54:02 K: That’s it, sir. There’s not even affection to understand something. If you and I had affection – if you had affection and I had affection for you, and I say, look, for God’s sake, do look at this and, because you have affection for me, or love for me, and what I say becomes important to you. K: Dat is het, meneer. Er is zelfs geen genegenheid om iets te begrijpen. Als u en ik genegenheid hadden - als u genegenheid had en ik had genegenheid voor u, en ik zeg, kijk in godsnaam, kijk hiernaar, en, omdat u genegenheid voor mij heeft, of liefde voor mij, en wat ik zeg wordt belangrijk voor u.
54:32 Q: ‘I’m sorry I don’t understand.’ V: Het spijt me dat ik het niet begrijp.
54:38 K: So our relationship, sir – we are not friends. I tell you I am your friend, you say, ‘Buzz off, it means nothing to me.’ And I say, look, please, this is one of the most fundamental things in life that you must understand, and I tell you as a wife, as a husband, as a girlfriend, as a boyfriend holding your hand, kiss you, everything. I say, look. And you don’t even say at the end of forty minutes, ‘I really don’t see what you’re talking about.’ I don’t think you say that to your girlfriend. She would leave you the next minute.

Q: Her last words. 		K: Dus onze relatie, meneer - wij zijn geen vrienden. Ik zeg dat ik uw vriend ben, u zegt: 'Weg ermee, dat zegt me niks.' En ik zeg, kijk, alstublieft, dit is een van de meest fundamentele dingen in het leven die u moet begrijpen, en ik zeg u als vrouw, als man, als vriendin, als vriend terwijl ik uw hand vasthoud, u kus, alles. Ik zeg, kijk. En dan zegt u niet na veertig minuten: 'Ik zie echt niet waar u het over heeft.' Ik denk niet dat u dat tegen uw vriendin zou zeggen. Ze zou zo bij u weggaan.

V: Haar laatste woorden.
55:27 Q: We wouldn’t say it because we wouldn’t want to hurt, but... V: We zouden het niet zeggen want we zouden geen pijn willen doen, maar...
55:36 K: Sir, it’s not a question of hurt. We don’t understand what relationship is. K: Meneer, het is geen kwestie van pijn. We begrijpen niet wat relatie is.
55:50 Q: Krishnamurti... V: Krishnamurti...
55:52 K: Do think about it a minute. We don’t understand what relationship means. Because I come along and say, look, let us talk as two friends, which implies care, affection, love, consideration, involvement, commitment, and you sit there and say, ‘You go on talking, but...’ You would never say that to your wife or husband or girlfriend or boyfriend because you are involved in it. K: Denk er even over na. We begrijpen niet wat relatie is. Want ik kom langs en zeg, kijk, laten we als twee vrienden praten, dat betekent zorg, affectie, liefde, rekening houden met, betrokkenheid, toewijding, en u zit daar en zegt: 'Praat u maar door, maar...' Dat zou u nóóit zeggen tegen uw vrouw of man of vriendin of vriend, omdat u erbij betrokken bent.
56:26 Q: Please explain it again. V: Leg het alstublieft nog eens uit.
56:33 Q: I don’t agree. V: Ik ben het er niet mee eens.
56:35 K: What is it you don’t agree with, sir? K: Waar bent u het niet mee eens, meneer?
56:37 Q: If I don’t understand someone, I don’t care if I love them or not, I’II tell them that I don’t understand. And it may be the end of our relationship but I have to take that chance. V: Als ik iemand niet begrijp, ongeacht of ik van ze houd, zeg ik dat ik het niet begrijp. En al is dat het einde van onze relatie, ik moet dat risico nemen.
56:46 K: Therefore, you are not concerned with relationship. K: Dus geeft u niets om de relatie.
56:50 Q: Not as much as I am understanding. V: Niet zoveel als ik om begrip geef.
56:53 K: No, relationship is the only thing in life. K: Nee, relatie is het enige in het leven.
57:03 Q: What is relationship? V: Wat is relatie?
57:05 K: That’s just it, we’II go into that. What is relationship? It’s a very complex question. What is relationship? To be related to somebody. Is it merely a physical attachment, sex and all that? Are you related then? What do you mean by ‘relationship’? When you say it’s my wife, my girlfriend, boy, husband, whatever it is, my father, what do you mean by those words, what is the significance, the depth of those words? K: Dat is het, we gaan het bekijken. Wat is relatie? Het is een heel complexe vraag. Wat is relatie? Een relatie met iemand hebben? Is het alleen maar fysieke gehechtheid, sex en zo? Ben je dan in relatie? Wat bedoel je met 'relatie'? Wanneer je zegt: het is mijn vrouw, mijn vriendin, vriend, man, wat dan ook, mijn vader, wat bedoel je met die woorden, wat is de betekenis, de diepte van die woorden?
57:47 Q: Relationship is loving and caring. V: In relatie zijn is liefdevol en zorgzaam.
57:50 K: But the actual fact. What do you mean by relationship? K: Maar de werkelijkheid. Wat bedoel je met relatie?
57:54 Q: Sharing. Relating. Experiencing something together. V: Delen. Relateren. Samen iets ervaren.
58:01 K: Are you sharing?

Q: Trying. 		K: Deelt u?

V: Ik probeer het.
58:06 K: Don’t try, sir, please. You’re not serious. K: Niet proberen, meneer, alstublieft. U bent niet serieus.
58:12 Q: To give your attention to someone is relating. V: Je aandacht aan iemand schenken is in relatie zijn.
58:15 Q: To be free of attachment to another. V: Vrij zijn van gehechtheid aan de ander.
58:20 Q: I think even when we aren’t aware of relationship, it exists. V: Ik denk dat relatie er zelfs is wanneer we het ons niet bewust zijn.
58:24 K: I am related to my wife. What does that mean? Facts, not theories, suppositions, and hopes and what I would like, but facts, everyday fact. K: Ik ben in relatie met mijn vrouw. Wat betekent dat? Feiten, geen theorieën, vermoedens en hoop en wat ik zou willen, maar feiten, alledaagse feiten.
58:38 Q: We share the last name.

K: We share the bed? 		V: We hebben dezelfde achternaam.

K: We delen het bed?
58:42 Q: Sometimes.

K: That’s about all. 		V: Soms.

K: Dat is zo'n beetje alles.
58:46 Q: The name, we share the name. V: De naam, we delen de naam.
58:47 K: Sir, you are not being... you are not going into it. K: Meneer, u bent niet... u verdiept zich er niet in...
58:52 Q: Relationship has to do with realising that we’re all part of the same. That each is part of each other and that you are part of humanity is relationship. V: Relatie heeft te maken met je realiseren dat we allemaal deel van hetzelfde zijn. Dat ieder deel is van elkaar en dat je deel van de mensheid uitmaakt, dat is relatie.
59:01 K: That’s just theories. K: Dat zijn maar theorieën.
59:04 Q: So, we don’t know relationship. V: Dus we weten niet wat relatie is.
59:06 K: Please, madame, as somebody says, we really don’t know what relationship is. K: Alstublieft, mevrouw, zoals iemand zegt, we weten eigenlijk niet wat relatie is.
59:12 Q: Relationship is relating to the other as yourself, I see you as myself speaking. V: Relatie is met de ander relateren als jezelf, ik zie u alsof ik aan het spreken ben.
59:18 K: That’s just an idea.

Q: No. 		K: Dat is gewoon een idee.

V: Nee.
59:21 K: Wait, wait! Go into it slowly, madame. You are all coming to… you all have conclusions about it. I haven’t. No, I refused conclusions. I refuse – forgive me, as a friend – I say, my friend, my lady, please, don’t come to conclusions. Let’s look at it. Let’s start as though we don’t know about it. Right? Then we can learn an infinite lot. But if you say, ‘Yes, I know.’ You know, if you start with certainty you end up in doubt. Right? But if you doubt, you’II end up in certainty. But we start the other way, we are all certain. K: Wacht, wacht! Ga langzaam, mevrouw. Jullie komen allemaal tot... jullie trekken allemaal conclusies. Ik niet. Nee, ik heb geweigerd conclusies te trekken. Ik weiger, excuses, als vriend zeg ik: mijn vriend, mevrouw, alstublieft, trek geen conclusies. Laten we er naar kijken. Laten we beginnen alsof we niks weten. Oké? Dan kunnen we oneindig veel leren. Maar wanneer je zegt: 'Ja, ik weet het'. Weet u, wanneer je begint met zekerheid, eindig je met twijfel. Nietwaar? Maar wanneer je twijfelt, eindig je met zekerheid. Maar wij beginnen andersom, wij weten het allemaal zeker.
1:00:20 So, let’s find out, if you are willing – what time is it? Dus, laten we onderzoeken, als jullie willen - hoe laat is het?
1:00:26 Q: Five to twelve.

K: Five to twelve. Briefly. You haven’t yet solved this problem which we started out with. This always happens. I want to find out deeply, with your help, and you want out deeply with my help, in exploring, what does it mean to change and what does it mean to transform one’s… Transformation. We said any form of change is a continued… modified continuity, which is the essence of mediocrity. 		V: Vijf voor twaalf.

K: Vijf voor twaalf. In het kort. Jullie hebben het probleem waar we mee begonnen, nog niet opgelost. Dat gebeurt nu altijd. Ik wil ontdekken, werkelijk, met jullie hulp, en jullie willen ontdekken, werkelijk, met mijn hulp, al onderzoekend, wat betekent veranderen en wat betekent transformeren van je... Transformatie. We zeiden: elke verandering is een voortgezet... aangepast doorgaan. wat de kern van middelmatigheid is.
1:01:19 Q: Mr Krishnamurti, what happens if we end direction? V: Meneer Krishnamurti, wat gebeurt er wanneer we gerichtheid beëindigen?
1:01:26 K: I am saying... What happens when there is an end? K: Ik zeg...Wat gebeurt er wanneer er een einde is?
1:01:31 Q: Are we coming in a vacuum? V: Komen we dan in een vacuüm?
1:01:34 K: Oh, no, no, no. That’s just it, sir. You haven’t ended it, and therefore you have never found it. You have already come to a conclusion. Do we enter into a vacuum, is there nothingness, is it annihilation? You follow? You haven’t really answered the question whether you have ended it. Then you will find out something totally different. K: O, nee, nee, nee. Dat is het juist, meneer. U hebt het niet beëindigd en dus hebt u het nog nooit gevonden. U bent al tot een conclusie gekomen. Komen we in een vacuüm, is er niets, is het vernietiging? Snapt u? U hebt de vraag niet echt beantwoord of u het beëindigd hebt. Dan zal u iets totáál anders ontdekken.
1:02:02 So, I am asking after an hour, holding your hand, we have been friends – and I really mean it, we have been friends, and you feel probably, temporarily, poor chap, let’s be friends with him because he is talking so much about it – and I say, look, we have talked forty minutes, have you understood this simple, fundamental fact? Understood, in the sense, not intellectually but it’s in your blood so that you will never again go in any direction. Dus, ik vraag na een uur, uw hand vasthoudend, wij zijn als vrienden geweest - en dat meen ik echt, wij zijn als vrienden geweest, en u voelt waarschijnlijk, tijdelijk, arme vent, laten we maar bevriend zijn met hem want hij praat er zoveel over - en ik zeg, kijk we hebben veertig minuten gepraat, hebt u dit simpele, wezenlijke feit begrepen? Begrepen, in de zin... niet intellectueel, maar het is in je bloed zodat je nóóit meer welke kant dan ook op zal gaan.
1:02:48 Q: Is it that we move together when we are talking? V: Is het dat we samen bewegen wanneer we spreken?
1:02:51 K: Have you done it, madame?

Q: I think I have... 		K: Heeft u dat gedaan, mevrouw?

V: Ik denk het wel...
1:02:54 K: That means you have ended direction. After an hour. See the importance of it, sir, for God’s sakes. K: Dat betekent dat u gerichtheid hebt beëindigd. Na een uur. Zie het belang ervan, meneer, in godsnaam.
1:03:10 Q: How might I understand? V: Hoe kan ik het begrijpen?
1:03:12 K: See the importance of it. We want success. That’s a direction – sociologically, politically, religiously, in every way we want to be… achieve something, become something, gain something. That’s a direction. When we conform, imitate, that’s a direction. I say that is the very core of mediocrity. That’s what we are – except the present company, you are all mediocre. K: Zie het belang ervan. Wij willen succesvol zijn. Dat is een richting - sociologisch, politiek, religieus, op alle vlakken willen we... iets bereiken, iets worden, iets winnen. Dat is een richting. Wanneer we conformeren, imiteren, dat is een richting. Ik zeg dat dit precies de kern van middelmatigheid is. Dat is wat we zijn - het huidige gezelschap uitgezonderd, zijn jullie allemaal middelmatig.
1:04:00 Q: How do you stop..? V: Hoe beëindig je...?
1:04:05 K: Which means, can you end direction? K: Dat betekent: kan je een einde maken aan gerichtheid?
1:04:11 Q: You can end direction when you become established in the non-directional. When the minds transcends and finds its own nature, which is pure consciousness, which is non-direction, and you experience non-direction and direction at the same time, then you have solved the problem. V: Je kan gerichtheid beëindigen wanneer je sterk geworden bent in het niet-gerichte. Wanneer de geest zichzelf overstijgt en zijn eigen natuur ontdekt, die puur bewustzijn is, die niet gericht is, en je niet-gerichtheid en gerichtheid gelijktijdig ervaart, dan heb je het probleem opgelost.
1:04:30 K: No, no, you are off the mark. Forgive me, sir, you are off the mark. You haven’t even listened. K: Nee, nee, u zit verkeerd. Vergeef me, meneer, u zit verkeerd. U hebt niet eens geluisterd.
1:04:40 Q: It’s from the known, the past, directed from the known all the time – right? And from the known, it becomes memory which is the past… V: Het is vanuit het bekende, het verleden, de hele tijd vanuit het bekende gestuurd - nietwaar? en van het bekende wordt het herinnering, wat het verleden is...
1:04:49 K: Look, sir, when you go to school, in the school you are told you must be as clever as ‘A.’ You are given marks. All directional – you understand? – competitive, which brutalises people, children. You have seen the American children – oh, you are all American, sorry! So, from childhood till you die, be something, become something, achieve something, be a millionaire, become the president, become the governor You follow? Move out. Which is all directional. And if you are religious, you say, ‘Well, I must be the right hand of Jesus,’ or God, or whatever it is. So, you are all trained, conditioned to accept this norm. Somebody comes along, like me, a poor chap, and says, look, just look what you are doing. You haven’t the time, you haven’t the patience, you won’t listen. I say just look what you are doing. The directional movement produces violence, hatred – you follow? – the whole thing, which is modern society. And you say, ‘Yes, I understand that but I don’t know how to stop it.’ Which means you really don’t want to stop it – you follow? – – you want to go on because that is your conditioning. Or you are frightened. Frightened – if you stop what will happen? Which means you already… you are seeking a reward. When you are frightened you are seeking. If you don’t get your reward, you say... K: Kijk, meneer, wanneer u naar school gaat, op school wordt u verteld om net zo slim als 'A' te zijn. U krijgt cijfers. Allemaal gericht - snapt u? - competitief, wat mensen, kinderen geweld aandoet. U hebt de Amerikaanse kinderen gezien - O, jullie zijn allemaal Amerikaan, sorry! Dus van kinds af aan tot je dood, wees iets, word iets, bereik iets, word een miljonair, word president, word goeverneur. Volgt u? Ga eropuit. Wat allemaal gericht is. En als je religieus bent, zeg je: 'Nou, ik moet de rechterhand van Jezus zijn,' of God, of wat dan ook. Dus jullie zijn allemaal getraind, afgericht om deze norm te accepteren. Dan komt er iemand zoals ik, een arme vent, en zegt, kijk, kijk toch wat jullie aan het doen zijn. Je hebt geen tijd, je hebt geen geduld, je wilt niet luisteren. Ik zeg, kijk toch wat jullie aan het doen zijn. De gerichte beweging veroorzaakt geweld, haat - snap je? - het hele gebeuren, wat de moderne maatschappij is. En je zegt: 'Ja, dat begrijp ik, maar ik weet niet hoe ik het moet stoppen.' Wat betekent dat je het niet echt wílt stoppen - snap je? - je wilt doorgaan omdat dat je geconditioneerdheid is, of je bent bang. Bang - als je stopt, wat gaat er gebeuren? Wat betekent dat je alweer... je bent op zoek naar een beloning. Wanneer je bang bent ben je op zoek. Als je je beloning niet krijgt zeg je...
1:07:08 So, here we are together as friends – and I really mean it as friends. And I say, please, this is a fundamental thing to understand, the beauty of it, it is really most extraordinarily beautiful if you understand. When there is no direction, it is… it’s the heavens. So, at the end of an hour, I ask you as a friend sitting under a tree, holding hands or whatever you will, very close friends, I say have you really understood this thing? Dus, hier zijn we samen als vrienden - en ik bedoel echt als vrienden. En ik zeg, alsjeblieft, dit is iets fundamenteels dat je moet begrijpen, de schoonheid ervan, het is echt zo buitengewoon mooi wanneer je het begrijpt. Wanneer er geen richting is, dat is... het is de hemel. Dus, na een uur, vraag ik jullie als vriend, zittend onder een boom, terwijl we elkaars hand vasthouden of wat je wilt, heel goede vrienden, zeg ik: heb je dit werkelijk begrepen?
1:07:52 Q: We say we are...

K: Have you – just listen, sir – have you really understood it in your heart, in your blood, in your nerves, in your brain, you’ve captured something. If you have, then you will never again seek direction. That means you will never again want to be something, socially, psychologically. 		V: We zeggen dat we...

K: Heb je - luister alleen - heb je het echt begrepen in je hart, in je bloed, in je zenuwen, in je brein, dat je er iets van hebt gevat. Als dat zo is, dan zal je nooit meer een richting zoeken. Het betekent dat je nooit meer iets probeert te zijn, maatschappelijk, psychologisch.
1:08:19 Q: That cannot be.

K: There we are. 		V: Dat kan niet.

K: Zover zijn we gekomen.
1:08:22 Q: If you have no direction, it will always be with you as a shadow until the concept is removed, until the concept is gone into the essence, it shall be with you. V: Als je geen richting hebt, zal het altijd als een schaduw bij je zijn, tot het concept weg is, tot het concept opgegaan is in de essentie zal het bij je zijn.
1:08:34 K: What? K: Wat bedoelt u?
1:08:36 Q: Direction or non-direction, it doesn’t matter. If you ask a bird how it flies...

K: Oh, no, sir. You can ask a caterpillar which foot it puts first, and then it stops. If you ask a caterpillar which is the first… whether it puts the first leg, then he will be paralysed, he will be looking at it and won’t move. Please, sir, this is… don’t fritter it away, please. 		V: Richting of geen richting, het maakt niet uit. Vraag een vogel hoe hij vliegt...

K: O nee, meneer. Als je een rups vraagt welke voet hij het eerst verzet, blijft hij staan. Als je een rups vraagt welke het eerst is... of hij zijn eerste poot verzet, dan zal hij verlamd zijn, hij zal er naar kijken en niet bewegen. Alstublieft, meneer, dit is... verkwansel het niet, alstublieft.
1:09:05 Q: Sir, may I ask for a – dare I ask, sorry – a confirmation or a denial. Last night when I was coming up here, someone told me I was a fool, and I was very upset. She said, you sleep in your car. Yes, I said, I will if I have to, and I did. So I was very upset. So I started to analyse then. It seemed like it wasn’t me but it must have been me, I saw I was trying to do the impossible… V: Meneer, kan ik vragen om - mag ik vragen, sorry - een bevestiging of ontkenning. Gisteren, toen ik hier kwam, noemde iemand mij een idioot, en ik was erg van streek. Zij zei: 'Je slaapt in je auto.' Ja, zei ik, als het moet, en dat deed ik. Dus ik was erg van streek. Dus begon ik het te analyseren. Het leek alsof ik het niet was, maar ik moet het geweest zijn, ik zag dat ik het onmogelijke probeerde te doen...
1:09:39 K: Madame, this is not what we are discussing. K: Mevrouw, dit is niet waar we het over hebben.
1:09:42 Q: I wanted her to accept what I do, and she couldn’t. So it seems the trouble was in my head and not really what she thought, so that ended it. That’s the same thing you are talking about. V: Ik wilde dat ze accepteerde wat ik doe en dat kon ze niet. Dus het probleem was in mijn hoofd en niet echt wat zij dacht, dus dat maakte er een eind aan. Dat is hetzelfde waar u het over hebt.
1:09:54 K: You see what the difficulty is at the end of an hour? Each man is going on with his own… So that means you and I have no relationship, whatsoever. Which means if you haven’t with me, you have no relationship with anybody. Because I am an ordinary human being. You understand, sir? I am a human being. If you have no relationship with another human being, how can you have relationship with another human being? K: Jullie zien wat het probleem is na een uur? Iedereen gaat door met zijn eigen... Dus dat betekent dat jullie en ik geen enkele relatie hebben. En als je het niet met mij hebt, heb je geen relatie met wie dan ook. Want ik ben een gewoon mens. Begrijpt u, meneer? Ik ben een mens. Als je geen relatie hebt met een ander, hoe kan je een relatie hebben met een ander?
1:10:32 Q: Is relationship direction or no direction? V: Is relatie gericht of niet gericht?
1:10:34 K: No, sir. That is a complex question, perhaps we will discuss it the day after tomorrow. But see what we have done. That we don’t care. Right, sir? K: Nee, meneer. Dat is een complexe vraag, misschien bespreken we het overmorgen. Maar kijk wat we gedaan hebben. Dat het ons niet kan schelen. Nietwaar, meneer?
1:10:54 Q: When you talk and say ‘you,’ and I talk and say ‘I,’ who is…?

K: We. We. 		V: Wanneer u praat en zegt 'jij', en ik praat en zeg 'ik', wie is...?

K: Wij. Wij.
1:11:04 Q: …who is you and I? Is it the body, is it the consciousness? What is it? V: ... wie zijn jij en ik? Is het het lichaam, is het het bewustzijn? Wat is het?
1:11:09 K: Sir, when we say ‘you,’ I am talking as a human being to another human being, not as ‘I’ and ‘you.’ You understand? We’re talking as human beings. I’ve explained very carefully, that every human being is the total history of mankind. It is a fact. And if you know how to read that book, you don’t have to read any other book in the world, because everything is contained in you – man’s misery, confusion, sorrow, death, love, sex – all that is you. You are the world and the world is you. Therefore, there is no ‘you’ and ‘I’ when there is that. K: Meneer, wanneer ik zeg 'jij', spreek ik als een mens tot een ander mens, niet als 'ik' en 'jij'. Begrijpt u? We spreken als mensen. Ik heb heel zorgvuldig uitgelegd, dat elk mens de totale geschiedenis van de mensheid vertegenwoordigt. Dat is een feit. En wanneer je dat boek kan lezen, hoef je nooit meer een ander boek te lezen in de hele wereld, want alles is in jou vervat - de mensheid's ellende, verwarring, verdriet, dood, liefde, seks - dat allemaal ben jij. Jij bent de wereld en de wereld ben jij. Vandaar dat er geen 'jij' en 'ik' is wanneer dat er is.
1:12:09 Q: But isn’t that all directional? V: Maar is dat niet allemaal gericht?
1:12:10 K: Please sir, when I say ‘you,’ we’re talking quickly, en passant. K: Wanneer ik 'jij' gebruik, zeggen we dat snel, terloops.
1:12:20 Q: You say ‘end.’ You say the end of direction. V: U zegt 'einde'. U zegt het einde van gerichtheid.
1:12:27 K: Yes, sir, I said that. Sir, don’t you see the end of something is something new born? Don’t you see if we go on the same way, over and over and over again, there’s no ending to something? It’s only when something ends, a new beginning can come like... If we were satisfied with the piston engine, we would never have had the jet. Right? The jet came into being when the man said, ‘I know all about pistons, let’s stop it. Let’s look in other directions.’ ‘Directions,’ you know what I mean. K: Ja meneer, dat zei ik. Meneer, ziet u niet dat het einde van iets, de geboorte van iets nieuws is? Ziet u niet dat als we doorgaan op dezelfde manier, telkens weer, dat er geen einde komt aan iets? Alleen wanneer iets eindigt kan een nieuw begin ontstaan, zoals... Als we genoegen hadden genomen met de zuigermotor, zouden we nooit de straalmotor gehad hebben, nietwaar? De straalmotor ontstond toen de man zei: 'Ik weet alles over zuigers, laten we daarmee ophouden. Laten we in andere richtingen kijken." "Richtingen," u weet wat ik bedoel.
1:13:26 Q: Would you share a moment of silence with us? V: Zou u een moment van stilte met ons willen delen?
1:13:30 K: Would you stop talking and be quiet for a while, together? To be actually quiet. Unoccupied mind. K: Wilt u stoppen met praten en even stil zijn, gezamenlijk? Werkelijk stil zijn. Zonder dat de geest bezig is.
1:14:25 Right, sir.