Krishnamurti - Wat is de waarde van meditatie?

Krishnamurti Subtitles

OJ77T6 - Wat is de waarde van meditatie?
Zesde openbare toespraak
Ojai, VS
17 april 1977

1:11	Dit is de laatste toespraak. U zult zeker wel blij zijn, en eigenlijk ben ik er ook wel blij mee.
1:31	Als het mag wil ik deze morgen graag spreken over meditatie. Het is echt een van de belangrijkste dingen in het leven. Niet hoe je moet mediteren, niet het systeem van meditatie, niet het beoefenen van meditatie, maar eerder wat meditatie is. En als je op een zeer grondige manier voor jezelf kunt ontdekken wat de betekenis is, wat de noodzaak en het belang voor jezelf is, dan zet je alle systemen, methoden en goeroes aan de kant, en ook alle vreemde zaken die erbij worden gehaald, bij de Oosterse versie van meditatie. Maar voor we er helemaal op ingaan, denk ik dat we kort moeten doornemen wat er in de vorige vijf toespraken is gezegd.
3:04	Het is denk ik erg belangrijk om voor jezelf te onthullen wie je bent, wat je echt bent. Geen theorieën, geen beweringen en ervaringen van psychologen, filosofen en goeroes en dat soort lui, maar eerder het onderzoek naar de hele structuur van jezelf, wat je werkelijk bent, wat de aard en drijfveren van jezelf zijn. En met de radicale en psychologische transformatie van jezelf beïnvloed je het hele bewustzijn van de mens. We zijn hier in al deze toespraken zorgvuldig op ingegaan, en ik zou er, als het mag, opnieuw kort op in willen gaan, want ik denk dat het erg belangrijk is om dit te begrijpen.
4:39	Alle mensen over de hele wereld lijden, doorstaan enorme kwellingen, wanhoop, angst, en er is de ultieme angst voor de dood. Dit is het gemeenschappelijke lot van elk mens, of deze nu in Azië of in de Westerse wereld woont, of in een dictatuur of in een zogenaamd democratische maatschappij - dit is het gemeenschappelijk lot. En we lijken maar niet te kunnen begrijpen hoe buitengewoon belangrijk het is om te zien wat je zelf echt bent, alsof je naar jezelf kijkt in een spiegel, psychologisch gezien, en een transformatie tot stand te brengen in je eigen structuur. Want die transformatie beïnvloedt de mens. Tenslotte is ieder van ons de geschiedenis van de mensheid. Dat is een feit. Geschiedenis in de zin van het verhaal van het lijden, de pijn, het geweld, de barbaarsheid, de wreedheid, de ambities, en alle zaken die de mens heeft vergaard met zijn denken. Dus als je fundamenteel en grondig een transformatie tot stand brengt, een mutatie, dan heeft die mutatie invloed op het hele bewustzijn van de mens. Zoals de nogal barbaarse, gewelddadige mensen, die als tirannen hebben geleefd, die duizenden, zo niet miljoenen mensen hebben vermoord vanuit de een of andere ideologie - communisme en andere ideologieën - het bewustzijn van de mens hebben beïnvloed. Ook dit is een absoluut feit en werkelijkheid.
7:23	Het wordt dus erg belangrijk, als je tenminste serieus bent, als je je betrokken voelt bij de wereld zoals deze nu is, met alle vreselijke ellende, verwarring, onzekerheid, en met alle verdeeldheid door religies, nationaliteiten, met de oorlogen, de wapenwedloop, die enorme bedragen kost om oorlog voor te bereiden, mensen te doden, uit naam van een nationaliteit, enzovoort, enzovoort, het wordt dus essentiëel, absoluut belangrijk dat er vrijheid moet zijn, vrijheid van deze hele inhoud van ons bewustzijn. De inhoud van ons bewustzijn zijn alle zaken die door het denken zijn vergaard. We hebben dit erg zorgvuldig en afdoende bekeken. Zoals ik zei is het denken de reactie op herinneringen die in de hersencellen zijn opgeslagen, Die herinneringen bestaan uit kennis en ervaringen, en de reactie en het proces van die herinneringen is het denken. Het denken is dus beperkt en wat het ook doet, zowel in de technologische wereld als op psychologisch gebied moet wel beperkt zijn, omdat het denken op zichzelf een fragment is, een proces van fragmentatie. Ik denk dat dit duidelijk was en in alle toespraken heb ik dit bijzondere aspect benadrukt. En zelfs de wetenschappers - en als ik het woord 'wetenschappers' gebruik, die mensen hebben zich in al deze zaken verdiept - zelf zij zijn het ermee eens, en dat zult u wellicht ook zijn, omdat de wetenschappers het zeggen, zult u het makkelijk accepteren. Maar ik heb het niet over acceptatie. We zien de feiten zelf, niet volgens wie dan ook, ook niet volgens de spreker, omdat er, zoals ik zei, geen autoriteit bestaat als het om de psyche gaat, als het om spirituele zaken gaat. Maar met een autoriteit zijn alle pogingen de waarheid te vinden kansloos, de waarheid als ultieme verlichting. Vrijheid hiervan, van onze woede, onmenselijkheid, onze ijdelheid, arrogantie, van alle dingen waarin we verstrikt zijn geraakt, vrijheid hiervan is meditatie. En al deze toespraken hier hebben het fundament gelegd voor deze meditatie. Als het fundament door het denken is gelegd, is dat nog steeds beperkt. Nietwaar? Ik hoop dat we dit punt samen begrijpen.
11:52	Alstublieft, sommigen zijn hier voor de eerste keer, daarom is het nodig uit te leggen dat we aan het verkennen zijn, onderzoek doen naar de hele structuur van ons bewustzijn, van wat u werkelijk bent, niet wat u zou willen worden, of wat u zou moeten zijn, of van uw ideologieën, die allemaal projecties van het denken en daarom beperkt zijn, maar werkelijk in uw dagelijks leven zien wat u bent. En juist het waarnemen hiervan is het begin van de transformatie. Ook heb ik onlangs in een toespraak uitgelegd dat verandering en transformatie twee verschillende zaken zijn. Verandering is een aangepaste continuïteit. Nietwaar? Begrijpt u? Ik ben dit en ik wil dat worden. Het 'dat' wordt geprojecteerd door het denken, want het begrijpt niet 'wat is'. Het hoopt dus door een ideaal - het 'wat zou moeten zijn' dat losstaat van 'wat is' - het hoopt het ideaal als middel te kunnen gebruiken om 'wat is' te veranderen. De mensheid over de hele wereld is gewelddadig. Dat is een feit. Dat is de echte werkelijkheid. En het denken heeft gezegd: "Ik weet niet hoe ik met dit geweld moet omgaan, maar als ik een ideaal heb dat 'geweldloosheid' heet, dan kom ik misschien van hier naar daar". Dat wil zeggen dat geweld op een andere manier doorgaat, daarom is het geen geweldloosheid. Daarentegen spreek ik van de transformatie van geweld, niet in iets anders, maar het volledig beëindigen van geweld, wat een transformatie is, wat een plotselinge verandering is. Als je dat heel helder begrijpt, niet dat we van het ene in het andere veranderen, maar het geweld beëindigen, woede beëindigen, verdriet, deze voortdurende strijd beëindigen om psychologisch iets te zijn of te worden - het beëindigen.
15:28	En we zijn ook ingegaan op het vraagstuk van de waarnemer en het waargenomene, de waarnemer die zich losmaakt van wat hij waarneemt. Is u dit weleens opgevallen? Nietwaar, meneer? Ik moet dit worden... ik ben dit, ik moet dat worden. De waarnemer doet dus een poging om dat te worden. Nietwaar? Is de waarnemer psychologisch verschillend van wat hij waarneemt? Of de waarnemer is het waargenomene. Alstublieft, u moet dit begrijpen als we ingaan op de vraag wat meditatie is, want meditatie houdt het einde in van alle onenigheid, alle innerlijke en zodoende, alle uiterlijke conflicten. In feite is er geen innerlijk of uiterlijk, het is als de zee, als eb en vloed. Dus op dezelfde manier is het erg belangrijk dat we dit vraagstuk begrijpen. Is de waarnemer - op psychologisch gebied wel te verstaan, anders dan wat hij waarneemt? Ik neem de boom waar, of de berg, maar ik ben niet de boom - ik hoop van niet. Maar als ik mijn boosheid of mijn hebzucht waarneem, ben ik dan anders dan mijn hebzucht? Begrijpt u mijn vraag? Ben ik anders dan het feit van de boosheid? Als er sprake is van boosheid is er geen 'ik' óf boosheid, er is slechts de toestand van boosheid. Nietwaar? Kunnen we van hieruit verder gaan? Ik hoop dat u dit allemaal begrijpt. Zo niet, dan ben ik bang dat dit een verloren ochtend voor u is, in plaats van een potje golf of een goede wandeling. Als u dit niet begrijpt, kunt u wellicht weggaan en een wandeling maken. Maar als mens, levend in deze wereld, met alle verschrikkelijke dingen die er gebeuren, behoort elk mens op deze wereld begaan te zijn met dit probleem, hoe hij op een andere manier kan leven. Niet het verschrikkelijke, betekenisloze bestaan dat we leiden.
19:25	Ik vraag dus of de waarnemer anders is dan wat hij waarneemt, psychologisch gezien, dat wil zeggen innerlijk, onderhuids als het ware. Wat neerkomt op: ik ben boos, hebzuchtig, gewelddadig. Is dat 'ik' anders dan wat hij waarneemt, namelijk boosheid, jaloezie of hebzucht? Begrijpt u dit? Ben ik anders? Vanzelfsprekend niet. Nietwaar? Als ik boos ben is het niet van 'ik ben boos', er is slechts boosheid. Dus de boosheid ben ik. Dus de waarnemer is het waargenomene. Zo sluit u de verdeeldheid compleet uit. Begrijpt u dit onderdeel? Waar verdeeldheid is, moet er sprake zijn van conflict - tussen landen, tussen gemeenschappen, tussen de episcopaalse kerken en God weet wie al niet. Dus overal waar verdeeldheid heerst, moet er sprake zijn van strijd, moet er conflict zijn - tussen man en vrouw als zij een andere weg volgen, hun persoonlijke... enzovoort - verdeeldheid. Waar er verdeeldheid is, moeten man en vrouw in conflict zijn.
21:19	Wat ik dus zeg, om dit conflict psychologisch uit te bannen is het erg belangrijk om te begrijpen of de waarnemer anders is dan wat hij waarneemt. Als hij dat niet is, dan is de waarnemer het waargenomene, en daardoor stopt het conflict. Ik zal het uitleggen, er een beetje dieper op ingaan. Ik hoop dat u met de spreker meewerkt, dat u niet alleen luistert naar een stel woorden, ideeën en conclusies, maar de spreker en de woorden eerder gebruikt als een spiegel waarin u in feite uzelf ziet, zodat u zich bewust bent van uzelf, omdat we het hier over de mens hebben, dat bent u. Die mens is het verhaal van de gehele mensheid. En wanneer u dat onderzoekt, wanneer u ernaar kijkt, ziet u dat het conflict tussen man en vrouw altijd heeft bestaan, tussen... in zichzelf. Dus een deel van deze meditatie heeft tot doel alle conflict helemaal te beëindigen, innerlijk, en daarom ook uiterlijk. En om dit conflict te beëindigen moet je dit basisprincipe goed begrijpen, namelijk dat de waarnemer psychologisch niet verschilt van het waargenomene. Ontmoeten we elkaar? Ja? Ziet u het feit, niet dat u het van mij aanneemt?
23:38	Kijk, als er boosheid is, is er geen 'ik', maar een tel later creëert het denken het 'ik' en zegt: "Ik ben boos geweest", en dan komt het idee dat ik niet boos zou mogen zijn. Zo is er dus het 'ik' dat boos is geweest, en 'ik zou niet boos mogen zijn', de verdeeldheid veroorzaakt dus conflict. Ik hoop dat u dit begrijpt. Alstublieft. Ik hoop dat u dit begrijpt omdat we op iets overgaan wat uw volledige aandacht zal opeisen, namelijk de essentie van meditatie, en het totaal, volledig uitbannen van elke vorm van conflict, anders zal er geen vrede zijn in de wereld. U zou vrede kunnen hebben in de hemel, maar het gaat erom met volledige innerlijke vrede in deze wereld te leven, zodat elke handeling vanuit die vrede ontstaat. Het is dus zeer belangrijk te begrijpen dat de waarnemer het waargenomene is. Als dat gebeurt - luister alstublieft - dat wil zeggen, je bent jaloers - waar u bekend mee bent - je bent jaloers, is de jaloezie anders dan de waarnemer? Begijpt u mijn vraag? Of de waarnemer is het waargenomene, daarom is hij jaloers, Er is geen "Ik ben jaloers", er is alleen maar jaloezie. Nietwaar?
26:15	Wat gebeurt er dan? Begrijpt u? Daarvoor was er verdeeldheid tussen het ik en de jaloezie, en dus probeerde ik die te overwinnen, of te onderdrukken, of te rationaliseren, van me af te zetten. maar als ik zie dat het 'ik' jaloers is - nietwaar? wat gebeurt er dan? Daarvoor probeerde ik het te overwinnen, te onderdrukken, te begrijpen, te rationaliseren of te zeggen: "Ja, waarom zou ik niet jaloers zijn?" Daarom is er in dat hele proces sprake van conflict. Terwijl ik zeg, als er geen verdeeldheid is tussen de waarnemer en het waargenomene en er daarom alleen sprake is van dat ene ding, de jaloezie, wat gebeurt er dan? Houdt de jaloezie aan? Of komt er een volledig einde aan jaloezie? Begrijpt u mijn probleem, mijn vraag? Ik vraag het me af.
27:39	Wanneer jaloezie opkomt als er geen waarnemer is, laat je het opbloeien en weer verdwijnen. Begrijpt u de vraag? Als een bloem die opbloeit, verwelkt en afsterft. Maar zolang je het bestrijdt, zolang je je ertegen verzet of het rationaliseert, voed je het. Dus ik zeg dat de waarnemer het waargenomene is, en als er sprake is van jaloezie, laat het dan... Als de waarnemer het waargenomene is dan bloeit de jaloezie op, groeit en sterft een natuurlijke dood. Daarom bevindt zich daarin geen conflict. Ik vraag me af of u dit begrijpt. Nietwaar, mensen? Alstublieft mevrouw.
28:53	Wat betekent dan het handelen? Begrijpt u? We leven door te handelen, heel ons leven bestaat uit handelen - handelen volgens een motief, volgens een ideaal, een patroon, of handelen uit gewoonte, uit traditie, zonder enig onderzoek. We gaan ons dus afvragen: wat betekent handelen? Omdat een geest in meditatie hier achter moet komen. Wat is handelen? Begrijpt u dit allemaal? Ik vraag me af of u dit allemaal interesseert. Omdat, alstublieft, dit alles een heel serieuze zaak is. We zijn hier niet om een aangename ochtend onder de bomen door te brengen, maar eerder om de zaken van ons leven te onderzoeken. Een van de hoofdproblemen in ons leven is het conflict in onszelf. En vanuit dat conflict komen allerlei neurotische activiteiten voort. En om conflict te beëindigen en zodoende al het neurotisch handelen wordt het erg belangrijk om een gezonde geest te hebben, een geest die gezond is, een geest die niet neurotisch is, gevangen in overtuigingen en angsten en zo. Daarom zeg ik, laten we het conflict onderzoeken en het conflict beëindigen. En ik vraag nu ook: wat is handelen, want we leven via het handelen. Als u naar de fabriek gaat, of naar kantoor, als u praat, als u loopt, alles is handelen. Leven is handelen. Dus als u wordt gevraagd, wat is handelen, en hoe handelt u, uit welk principe, op grond van welke eigenschap of geestesgesteldheid waaruit u handelt. Onderzoek het alstublieft samen.
32:11	U handelt in het algemeen vanuit uw geheugen, het geheugen heeft een patroon gevormd, wat een gewoonte, een routine is geworden, dat gebaseerd is op herinnering, een plezierige herinnering, en u handelt dienovereenkomstig, wat plezierig is. Nietwaar? Of u handelt op basis van beloning of straf. Nietwaar? Begrijpt u dit allemaal? Beloning en straf. Of u handelt volgens een idee, een ideaal. Bij een ideaal zegt u: "Ik zal dat ideaal naleven." Of u heeft een bepaalde ambitie en probeert die ambitie waar te maken. Zo zijn er verschillende vormen van handelen. Elke vorm van handelen is dus incompleet, gefragmenteerd. Elk handelen is niet heel, holistisch. Begrijpt u dit? Als ik de komende vijftig jaar elke ochtend naar kantoor ga, ik ben zakenman - goddank ben ik dat niet - maar ik ben zakenman, of advocaat, dokter, een of andere carrièremaker. Daarom is mijn handelen verdeeld. Nietwaar? Begrijpt u dit? Verdeeld, gefragmenteerd. Ik ben zakenman en kom thuis en hou van mijn kinderen, maar als ik daar ben, hou ik van niemand, Ik wil winst, enzovoort. Mijn handelen is dus verdeeld, gefragmenteerd. Als er dus sprake is van gefragmenteerd handelen, moet dat onvermijdelijk conflict met zich meebrengen, psychologisch gezien. Ik vraag dus, bestaat er een handelen - luister hier alstublieft naar - bestaat er een handelen waar geen conflict in schuilt? Begrijpt u mijn vraag? We gaan dus samen onderzoeken, we gaan ons verdiepen in deze vraag of er een handelen bestaat waar geen spijt uit voortkomt, geen mislukkingen, geen gevoel van frustratie, en daardoor een handelen dat heel is, harmonieus, compleet en holistisch.
35:37	Maar eerst moeten we helder begrijpen dat ons handelen in ons leven gefragmenteerd is. Ik kan student of schilder zijn, maar mijn leven, hoewel ik een uitstekend beelhouwer ben, stelt mijn leven niets voor - ik ben ambitieus, hebzuchtig, ik ben uit op geld of een positie, erkenning, roem. Er is dus een tegenstrijdigheid. En zodoende, waar tegenstrijdigheid is, moet er sprake zijn van conflict. En op die manier leeft u. Misschien ben ik priester, maar ik hunker ernaar om bisschop te worden. Precies dit patroon vind je over de hele wereld. En waar er verdeeldheid in het handelen zit, moet er onvermijdelijk conflict zijn - dat is een wetmatigheid. Let alstublieft goed op. Laat haar... ik weet het, mevrouw. Alstublieft. Ziet u hoe moeilijk het is om je te concentreren?
37:10	We proberen er dus achter te komen of er een handelen bestaat dat heel en nooit tegenstrijdig is, daarom een handelen dat geen spanning teweegbrengt, geen verdeeldheid en dat soort dingen. We moeten er dus achter komen wat handelen is. Nietwaar? Geen handelen op een bepaald gebied, tegengesteld aan een ander gebied. Je moet daarom begrijpen waar je eigenlijk mee bezig bent, hoe je echt leeft, een tegenstrijdig leven leidt, tegenstrijdig handelt en daarom in conflict bent. Dat moet u begrijpen. U moet er zich bewust van worden. Bent u zich bewust van dit feit, dat u, als mens, actief leeft, en elke handeling andere handelingen tegenspreekt. Bent u zich van dit feit bewust? Als u zich dit volledig bewust bent, wat gebeurt er dan? Begrijpt u mijn vraag?
39:02	Stel ik ben... Ik leef een tegenstrijdig - handelen, leef met tegenstrijdige handelingen, en u vertelt mij: "Wees je er bewust van". Nietwaar? "Wat bedoelt u met je er bewust van zijn?", vraag ik. Bewustzijn is niet mogelijk als u kiest, als u zegt: "Deze speciale handeling bevalt me, die wil ik graag houden en help me om alle andere handelingen te vermijden, - begrijpt u? - die tegengesteld zijn aan wat me bevalt" Begrijpt u wat ik zeg? Daarom ben je dan niet bewust, dat is een bepaalde handeling kiezen die het meest bevredigend of gemakkelijk is of voldoening geeft, het meest oplevert, noem maar op, en ik zeg: "Laat me deze alstublieft behouden en help me om niet in tegenstrijd daarmee te handelen." Dan ben je niet bewust. Begijpt u? Als er een keuze is in bewustzijn, is er geen sprake van een volledig, totaal en holistisch bewustzijn. Dus ik vraag u, bent u zich bewust van het feit dat uw hele leven bestaat uit tegenstrijdigheden met tegenstrijdige handelingen? Zonder enige keuze, alleen maar bewust zijn van wat er echt is. Pas dan, als u zich er echt bewust van bent, is er geen probleem, nietwaar? Ik vraag me af of u dit begrijpt.
40:58	We gaan er iets later op in. Ik kom er dus op terug. Ik zeg dat er een handelen is dat doorgaat zonder onderbreking. Begrijpt u dit? Ons handelen is onsamenhangend en daarom tegenstrijdig, veranderlijk, maar ik zeg dat er een handelen is dat doorgaat en daarom holistisch is, heel. Het woord 'heel' betekent: lichamelijk in goede gezondheid zijn. Het betekent ook een gezonde geest te hebben. Geestelijke gezondheid houdt in dat je niet verbonden bent aan welke vorm van geloof, dogma of kerk dan ook, aan niets - geestelijk gezond, in staat tot logisch redeneren, en daarom in staat om helder, direct en objectief na te denken. Dat is geestelijke gezondheid. Maar een neurotische geest kan niet logisch en gezond denken. Daarom is een holistische geest - heel - het woord 'heel' betekent een goede gezondheid, een gezonde geest hebben, en het woord 'heel' betekent ook heilig, sacraal. Dat omvat het allemaal als we het woord 'heilig' gebruiken: heel. Ik zeg dus dat er een handelen is dat ononderbroken is, en daarom een beweging die holistisch is, heel, en die beweging gaan we proberen te achterhalen. Niet dat ik het idee bedenk en dat we het daarna gaan ontdekken. Begrijpt u dat? Maar tijdens het proces van meditatie gaan we dat handelen ontdekken. Snapt u wat ik bedoel?
43:35	We komen dus op het punt: wat is meditatie? Niet hoe te mediteren, niet hoe je in een bepaalde positie zit, op een bepaalde manier ademt, en al dat soort zaken, voor mij is dat allemaal onzin. Omdat je alleen kan mediteren, de diepte van de meditatie volledig begrijpen, als er geen zoeken of streven naar macht bestaat, als er geen gestapelde kwetsingen zijn, als er geen angst is, als je de betekenis van genot hebt begrepen, waarin vreugde en genoegen schuilen, We zijn daar op ingegaan, ik doe dat nu niet meer. En als er een einde is gekomen aan verdriet, dat moet, en liefde, mededogen en nog meer. Daarom... dat is de basis van vernieuwing, anders raakt u verstrikt in een illusie. Ik vraag dus, wat is meditatie? En waarom zouden we mediteren?
45:05	Ten eerste hebben de Aziaten, inclusief India, hun idee van meditatie naar dit land gebracht. Nietwaar? Hun systeem van meditatie, hun concept van meditatie, de uitkomst van hun meditatie, wat traditie is. Begrijpt u dit allemaal? U heeft in dit land, ook uit India overgekomen, datgene wat transcendente meditatie wordt genoemd. Het woord 'transcendent' is misbruikt. Zij geven u een mantra. Nietwaar? U weet daarvan, nietwaar, tenminste sommigen.
46:09	V: Ja. K: Ja. U weet wat het woord... het Sanskriete woord 'mantra' betekent heel iets anders dan wat u is verteld - de ware betekenis van dat woord. Het betekent, 'man' betekent bezinnen - alstublieft, luister, in hemelsnaam, luister - je bezinnen bij het niet worden of zijn. Je bezinnen. Ernaar kijken, het waarnemen, zien wat het inhoudt. Bezin je daarom bij het niet worden of het niet zijn. 'Tra' betekent het elimineren van alle egoÏstische activiteiten. Begrijpt u? Dus mantra betekent: bezin op het niet worden, en verjaag elke beweging die voortkomt uit het centrum van het 'ik'. Dat is wat het woord betekent. Maar u heeft er iets van gemaakt dat geen enkele betekenis heeft. Namelijk, u herhaalt een woord of een reeks woorden die iemand u heeft gegeven voor 150 dollar of 20 dollar of een ander absurd bedrag, en u herhaalt dat drie keer op een dag gedurende 5 of 20 minuten, en u hebt een fijne siësta. U weet wat een siësta is, nietwaar? En u denkt dat u aan het mediteren bent. Dus ik vraag, wat is meditatie? Dat is in ieder geval geen meditatie, want ik kan 20 miniuten siësta houden, ik word wakker, ga naar kantoor en - begrijpt u? - ga door met mijn verderfelijke leven, of doe hetzelfde in mijn gezin. Wacht even, niet... ik ben niet aan het discussiëren.
48:31	V: Dat is een verdraaiing van de feiten.
48:34	K: Nee, meneer, ik weet er wel iets van. Ik verdraai geen feiten.
48:38	V: Meneer, ik ben meditatieleraar. Ik weet dat u de feiten verdraait.
48:42	K: Hij is meditatieleraar en... Ziet u? U heeft al iets beweerd dat helemaal niet klopt. U kunt geen meditatieleraar zijn. Alstublieft, meneer, vergeef me. Nee, ik ben aan het woord.
48:59	V: Ik moet een ding kwijt. Meditatie begint waar de mantra stopt. Ik ben het eens met Krishnamurti: mantra is geen meditatie. Alleen als die stopt, begint het.
49:09	K: Ja, meneer. Hij zegt: als de woorden of reeks van woorden, dan begint de meditatie. V: Als ze stoppen.
49:19	K: Als de mantra stopt - dat weet ik, meneer, alstublieft, neem me niet kwalijk, maar ik weet dit heel goed. Het geluid, het einde van het geluid, dan het luisteren naar dat geluid zonder de woorden, enzovoort. Het is nog veel ingewikkelder... dat is algemeen bekend - ik wil daar niet op ingaan.
49:43	We proberen er dus achter te komen wat meditatie is. Niet volgens welke goeroe dan ook, niet volgens welk systeem dan ook, want vrijheid van elke autoriteit is een van de factoren van meditatie. Daarom is er geen leraar in meditatie. En om erachter te komen wat meditatie is, wat is het eerste dat nodig is? Alle voorafgaande kennis over wat meditatie is blokkeert het verkennen van wat meditatie is. Begrijpt u? Als iemand me heeft verteld wat meditatie is, en ik aanvaard of ontken dat, maar het heeft een indruk achtergelaten, en met die herinnering onderzoek ik, maar dan is het geblokkeerd. We onderzoeken dus wat meditatie is zonder enige voorkennis. Nietwaar? Begrijpt u dit allemaal? Er moet dus vrijheid zijn van het verleden, wat tijd is. Heeft u dit begrepen?
51:33	We moeten dus onderzoeken wat tijd is. Tijd van het horloge en psychologische tijd. Dat wil zeggen, ik zal iets zijn of ik zal iets worden. Dat vergt tijd, nietwaar? Fysiek van hier naar daar gaan vereist tijd, dat ligt voor de hand. Maar ik vraag of er überhaupt wel psychologische tijd bestaat? Begrijpt u dit? Dat wil zeggen, is er een proces van worden of zijn, of een beweging van dit naar dat? Wat psychologische tijd is. Ik zet vraagtekens bij deze psychologische tijd. We zijn gewend aan of opgevoed met het idee dat je van wat je bent moet veranderen in iets wat je zou moeten zijn. Dat wordt vanuit de traditie zo aanvaard. Ik zeg dat beweging tijd is, maar die beweging heeft geen betekenis want u verandert niet 'wat is', u verandert 'wat is' door het aan te passen. NIetwaar? Verandering houdt aanpassing in. Transformatie houdt in dat er een einde komt aan 'wat is'. Heeft u dit begrepen? Het einde van boosheid, niet hoe je niet boos wordt. Ik hoop dat u dit begrijpt.
53:32	Dus in het onderzoek naar meditatie is vrijheid absoluut noodzakelijk - vrijheid van autoriteit, psychologisch gezien - natuurlijk moet je de autoriteit van de politieagent of de dokter accepteren, dat is onbelangrijk - van elke autoriteit. Geen enkele leraar kan u leren wat meditatie is. Als er die vrijheid is kunt u verder gaan. Wat is het eerste dat belangrijk is in het onderzoek naar meditatie? Is het concentratie, of is het aandacht, of is het bewustzijn? Begrijpt u? Dat zijn drie zaken: concentratie, bewustzijn en aandacht. Nietwaar? In het dagelijks leven, mensen, kijk ernaar, het dagelijks leven. Als u zich concentreert, wat gebeurt er dan echt? Uw hele energie is gericht op een bepaald punt, of op een bepaalde pagina - nietwaar? - als u zich concentreert. Wat inhoudt dat u alle belemmerende gedachten opzijzet - nietwaar? - daarom biedt u weerstand aan alle andere gedachten. Begrijpt u dit? Nietwaar? Daar moet u het zelfs mee eens zijn, meneer. Nietwaar? Dus wat gebeurt er dan? Dat wil zeggen, u biedt weerstand tijdens de concentratie. Nietwaar? Maar ik zeg iets totaal anders, namelijk, wees bewust van uw gedachten - bewust - kies in dat bewustzijn niet welke gedachte u prettig zou vinden - weest u er zich alleen bewust van. En vanuit dat bewustzijn ontstaat aandacht. Aandacht houdt in dat er geen centrum is vanwaaruit u aandacht heeft. Dit is echt belangrijk om te begrijpen want dit is de kern van meditatie.
56:39	In concentratie bevindt zich een centrum - nietwaar? - vanwaaruit u zich concentreert, op een beeld of een idee of op een of andere afbeelding, enzovoort. Begrijpt u? Vanuit een centrum gebruikt u energie voor de concentratie. Dat betekent weerstand, een muur bouwen, zodat er geen andere gedachte binnenkomt. Daarom is er conflict - nietwaar? - er is conflict. Wanneer je weerstand aan iets biedt, moet er sprake zijn van conflict. Als u zegt: "Ik moet hierover nadenken en ik moet niet nadenken over andere zaken", dwaalt uw geest, uw brein, uw denken alle kanten op. Nietwaar? U roept het dus weer tot de orde en daarom is er voortdurend conflict. Om dat helemaal op te heffen, moet u zich bewust worden van uw gedachten. Laten we bijvoorbeeld zeggen dat ik wil nadenken over - wat? - nadenken over mijn lijden, ik wil erover nadenken. Terwijl ik erover nadenk word ik afgeleid door de geluiden van buiten of door een gedachte die opkomt dat ik morgen iemand moet ontmoeten. Er doet zich dus altijd een afleiding voor. Nietwaar? Wordt u zich nu eens bewust van deze afleidende beweging. Ik denk na over het lijden en dan bedenk ik dat ik mijn schoenen nog moet poetsen. Laat het lijden dan voor wat het is en kijk naar uw gedachte die wil dat u uw schoenen poetst. Zo is er geen conflict. Begrijpt u wat ik bedoel? Begrijpt u? Volg dus elke gedachte en daarom is er geen tegenstrijdigheid, geen weerstand tegen welke gedachte dan ook. Heeft u dit begrepen?
59:13	Vandaaruit ontstaat dan bewustzijn, je bewust zijn. U bent zich dan bewust van het hele proces van uw denken. Snapt u het? Vervolgens ontstaat uit dat gewaarzijn aandacht. Welnu, als u uw aandacht intens op iets richt, is er geen centrum, of wel? Heeft u dat wel eens gezien? Welnu, wacht even. Als u zeer aandachtig luistert naar wat er wordt gezegd, nu, op dit moment, als u aandacht hebt met al uw vezels, uw oren, al uw energie in die aandacht steekt, is er dan een 'ik'? Nietwaar? Vanzelfsprekend niet. Begrijpt u? Dus bij aandacht is er geen centrum vanwaaruit u aandachtig bent. Terwijl er bij concentratie wel een centrum is. Snapt u? Wel, dat is aan u.
1:00:31	Dan heeft u in die aandacht, als u zo ver bent gekomen, namelijk het fundament gelegd, dat u vrij bent van alle bedrijvigheid van het denken, van alle kwellingen van het denken - angst, zielepijn, wanhoop - dat is het fundament. Dat betekent dat de inhoud van uw bewustzijn, die door het denken is samengesteld, nu is leeggemaakt. Begrijpt u? Is bevrijd. Meditatie is dus het leegmaken van de inhoud van uw bewustzijn, wat bewust-zijn is. Snapt u dit? Dat is de betekenis en de diepte van meditatie: het leegmaken van alle inhoud, wat betekent - luister alstublief - dat het denken tot een einde komt. Het denken is nodig als ik technisch bezig ben, op kantoor, enzovoort, maar elke andere vorm van registratie komt tot een einde. Begrijpt u wat ik bedoel? Nee, luister alstublieft - ik ga u iets vertellen.
1:02:11	Weet u, ons brein registreert bijna alles - het geluid, de woorden die ik gebruik, zoals een audioband, het registreert. Is het nu mogelijk niet te registreren, maar alleen te registreren wat absoluut noodzakelijk is? Begrijpt u mijn vraag? Ik vraag me af of u dit begrijpt. Waarom zou ik uw belediging registreren? Waarom? Waarom zou ik uw gevlei registreren? Dat is onnodig. Waarom zou ik gekwetstheden registreren? - onnodig. Begrijpt u? Dus registreer alleen dat wat noodzakelijk is om in het dagelijks leven te functioneren, als technicus, schrijver, enzovoort, maar registreer psychologisch niet iets anders. Kunt u dit vatten? Het registreren is dus het proces van het denken, namelijk woede, jaloezie, haat, dat allemaal. Welnu, het bewustzijn is dan zijn inhoud kwijt, daarom is er een totaal andere geestesgesteldheid. Namelijk - ik weet niet hoever u zich hierin kunt verdiepen. Ik zal doorgaan - volg het als dat lukt, zo niet dan is het niet erg, want dit is de manier van leven, niet de manier waarop we nu bezig zijn, dag in dag uit met allerlei vormen van verwarring en onzekerheid. Ik wijs op een totaal andere manier van leven, namelijk dat het bewustzijn zich ontdoet van zijn inhoud, die angst is, enzovoort - al die zaken waar we aldoor over gesproken hebben tijdens de laatste vijf toespraken.
1:04:59	Nu komen we op een punt dat we zeggen: meditatie is de aandacht waarin geen registratie is, psychologisch gezien, geen registratie behalve feiten als taal, naar kantoor gaan, in een fabriek werken, enzovoort - niets anders. Dan ontstaat daaruit volledige stilte, omdat het denken tot een einde is gekomen. Het functioneert alleen wanneer het absoluut noodzakelijk is. Dus de tijd is tot een einde gekomen. Begrijpt u? Tijd betekent beweging. Dus als de tijd stopt, is er een totaal ander soort beweging, in de stilte. Sorry, u zult dit allemaal niet begrijpen. En religie wordt dan een totaal andere zaak. Religie heeft dan een totaal andere betekenis.
1:06:24	Welnu, laten we daarnaar kijken. Religie zoals die nu is - alstublieft, als ik me sterk uitdruk, kijk ernaar, zeg niet: u bent bevooroordeeld of u bent geconditioneerd of zoiets, kijk er gewoon naar. Religie is nu een kwestie van het denken. Nietwaar? Het denken heeft de verschillende hindoereligies geschapen, het christelijk geloof met al zijn richtingen, bijgeloven, symbolen, u weet wel, beelden - alles is samengesteld door het denken, en daarom is elke religie gefragmenteerd. U bent christen, iemand anders moslim, iemand anders hindoe, enzovoort. En binnen die indelingen zijn er weer onderverdelingen, meerdere afdelingen, allemaal het resultaat van het denken. Dit is wat u religie noemt - naar de mis gaan, rituelen, de wierook, de symbolen, dat heet allemaal religie - de geloven, de hoop, de angsten en het verlangen naar veiligheid in een andere wereld, of zekerheid vinden in een geloof, enzovoort - dat heet allemaal religie. Nietwaar? Ik zeg dat dat geen religie is. Dat is slechts het proces van het denken dat bang is, hoop heeft, probeert zekerheid te vinden. Het denken als een materieel proces, - als ik het woord 'materieel' gebruik betekent het herinnering, ervaring, kennis die in de hersencellen is opgeslagen, daarom is het materie. Het denken is dus een materieel proces, en alles dat het denken heeft gecreëerd, samengesteld, is fragmentarisch, en daarom niet religieus.
1:08:51	Ontdekken we dus wat religie is, als dit alles niet religieus is? Wat geen bisschop, geen vrome christen, geen vrome bijgelovige hindoe of bijgelovige... zal accepteren. Maar dat geeft niet, dit zijn feiten. Wat is dan religie? Als het geen van deze zaken is, wat is het dan wel? Het is het onderzoek met al uw aandacht, en dat betekent met al uw energie, uw samengebalde energie, om erachter te komen wat heilig is, om uit te komen bij wat heilig is, wat het denken niet heeft samengesteld. En dat kan alleen gebeuren als u vrij bent van lawaai, het lawaai van het denken. Dat betekent het einde van denken en tijd, psychologisch gezien, innerlijk. Maar niet het einde van kennis in de wereld waar u moet functioneren met kennis. Dus datgene wat heilig is, wat sacraal is, wat waarheid is, kan alleen bestaan als er volledige stilte is, als het brein zelf de noodzaak heeft begrepen, of het denken zijn juiste plaats heeft gegeven. Dan komt uit die immense stilte datgene voort dat heilig is.
1:10:55	Stilte vraagt om ruimte, ruimte in de hele structuur van het bewustzijn. Er is geen ruimte in de structuur van ons bewustzijn zoals het nu is, omdat het overvol zit met angsten - begrijpt u? - overvol, alsmaar kakelend. Daarom is er geen ruimte. Als er stilte is, is er die immense, tijdloze ruimte. Alleen dan bestaat de mogelijkheid om het eeuwige, het heilige tegen te komen.