Krishnamurti Subtitles home


OJ77T6 - Wat is de waarde van meditatie?
Zesde openbare toespraak
Ojai, VS
17 april 1977



1:11 This is the last talk. I am sure you’ll be glad of it, and I’m sure, also, I’m glad of it. Dit is de laatste toespraak. U zult zeker wel blij zijn, en eigenlijk ben ik er ook wel blij mee.
1:31 I would like, if I may this morning, talk about meditation. It is really one of the most important things in life. Not how to meditate, not the system of meditation nor the practice of meditation, but rather, what is meditation. And, if one can find out, very deeply, what is the significance, what is the necessity, what is the importance of it for oneself, then one puts aside all systems, methods, gurus, and all the peculiar things that are involved in the Eastern type of meditation. But, before we go into it, fully, I think we should go over, rather briefly, what has been said during the last five talks. Als het mag wil ik deze morgen graag spreken over meditatie. Het is echt een van de belangrijkste dingen in het leven. Niet hoe je moet mediteren, niet het systeem van meditatie, niet het beoefenen van meditatie, maar eerder wat meditatie is. En als je op een zeer grondige manier voor jezelf kunt ontdekken wat de betekenis is, wat de noodzaak en het belang voor jezelf is, dan zet je alle systemen, methoden en goeroes aan de kant, en ook alle vreemde zaken die erbij worden gehaald, bij de Oosterse versie van meditatie. Maar voor we er helemaal op ingaan, denk ik dat we kort moeten doornemen wat er in de vorige vijf toespraken is gezegd.
3:04 It is very important, I think, to uncover for oneself what one is, what actually one is. Not the theories, not the assertions and the experiences of psychologists, philosophers and the gurus and all the rest of them, but rather, investigate into the whole structure of oneself, what actually one is, what is the nature and the movement of oneself. And in the transformation of oneself, radically, psychologically, one affects the whole of consciousness of man. We went into this very, very carefully during all these talks, and if I may, I would like to go into it, briefly, again because I think it is very important to understand this. Het is denk ik erg belangrijk om voor jezelf te onthullen wie je bent, wat je echt bent. Geen theorieën, geen beweringen en ervaringen van psychologen, filosofen en goeroes en dat soort lui, maar eerder het onderzoek naar de hele structuur van jezelf, wat je werkelijk bent, wat de aard en drijfveren van jezelf zijn. En met de radicale en psychologische transformatie van jezelf beïnvloed je het hele bewustzijn van de mens. We zijn hier in al deze toespraken zorgvuldig op ingegaan, en ik zou er, als het mag, opnieuw kort op in willen gaan, want ik denk dat het erg belangrijk is om dit te begrijpen.
4:39 All human beings throughout the world suffer, go through great agonies, despairs, fear, and there is the absolute fear of death. This is the common lot of every human being whether they live in Asia or in the Western world, whether under tyrannies or in the so-called democratic societies – this is the common lot. And we don’t seem to be able to understand how extraordinarily important it is to see what one is actually, as though you were looking at yourself in a mirror, psychologically, and bring about a transformation in the very structure of oneself. Because that transformation affects man. After all, each one of us is the history of mankind. That’s a fact. History in the sense, the story of suffering, agony, violence, brutality, cruelty, ambition, and all the things man has put together, with his thought. And so, when one fundamentally, deeply, brings about a transformation, a mutation, then that mutation affects the whole consciousness of man. Like those rather brutal, violent people who are tyrants, who have been tyrants, who have killed thousands and millions of people for some ideologies – communist, and other ideologies – have affected the consciousness of man. This is, also, an absolute fact and a reality. Alle mensen over de hele wereld lijden, doorstaan enorme kwellingen, wanhoop, angst, en er is de ultieme angst voor de dood. Dit is het gemeenschappelijke lot van elk mens, of deze nu in Azië of in de Westerse wereld woont, of in een dictatuur of in een zogenaamd democratische maatschappij - dit is het gemeenschappelijk lot. En we lijken maar niet te kunnen begrijpen hoe buitengewoon belangrijk het is om te zien wat je zelf echt bent, alsof je naar jezelf kijkt in een spiegel, psychologisch gezien, en een transformatie tot stand te brengen in je eigen structuur. Want die transformatie beïnvloedt de mens. Tenslotte is ieder van ons de geschiedenis van de mensheid. Dat is een feit. Geschiedenis in de zin van het verhaal van het lijden, de pijn, het geweld, de barbaarsheid, de wreedheid, de ambities, en alle zaken die de mens heeft vergaard met zijn denken. Dus als je fundamenteel en grondig een transformatie tot stand brengt, een mutatie, dan heeft die mutatie invloed op het hele bewustzijn van de mens. Zoals de nogal barbaarse, gewelddadige mensen, die als tirannen hebben geleefd, die duizenden, zo niet miljoenen mensen hebben vermoord vanuit de een of andere ideologie - communisme en andere ideologieën - het bewustzijn van de mens hebben beïnvloed. Ook dit is een absoluut feit en werkelijkheid.
7:23 So, it becomes very important, if one is at all serious, if one is concerned with the world as it is, with all its appalling misery, confusion, uncertainty, and with all the divisions of religions, nationalities, with their wars, with the accumulation of their armaments, spending enormous sums to prepare for war, to kill people, in the name of nationality and so on and so on, so it becomes vital, absolutely important that there must be freedom, freedom from this whole content of our consciousness. The content of our consciousness are all the things put together, there, by thought. We went into that, very closely and definitely. Thought, as we said, is the response of memory stored up in the brain cells, that memory is knowledge, experience, and the response and the movement of memory, is thought. So, thought is limited and whatever it does, both in the technological world, as well as in the psychological field, must be limited, because thought, in itself, is a fragment, a movement of fragmentation. I think this was very clear, and all the talks we have emphasised this particular point. And even the scientists – and when we use the word ‘scientists,’ those people have gone into all this business – even they agree, and so, perhaps, you’ll also, because the scientists say so, you’ll also easily accept. But we’re not talking of acceptance. We are seeing the fact for ourselves, not according to anybody, including that of the speaker, because there is no – as we said – no authority in the matter of the psyche, in the matter of spiritual business. And, when there is authority, that destroys all endeavour to find truth, which is the ultimate enlightenment. And freedom from this, from our angers, brutalities, from our vanities, arrogance, from all the things that we are caught up in freedom from that, is meditation. And all these talks, here, have been to lay the foundation for this meditation. The foundation, if laid by thought, is still limited. Right? I hope we see this point, together. Het wordt dus erg belangrijk, als je tenminste serieus bent, als je je betrokken voelt bij de wereld zoals deze nu is, met alle vreselijke ellende, verwarring, onzekerheid, en met alle verdeeldheid door religies, nationaliteiten, met de oorlogen, de wapenwedloop, die enorme bedragen kost om oorlog voor te bereiden, mensen te doden, uit naam van een nationaliteit, enzovoort, enzovoort, het wordt dus essentiëel, absoluut belangrijk dat er vrijheid moet zijn, vrijheid van deze hele inhoud van ons bewustzijn. De inhoud van ons bewustzijn zijn alle zaken die door het denken zijn vergaard. We hebben dit erg zorgvuldig en afdoende bekeken. Zoals ik zei is het denken de reactie op herinneringen die in de hersencellen zijn opgeslagen, Die herinneringen bestaan uit kennis en ervaringen, en de reactie en het proces van die herinneringen is het denken. Het denken is dus beperkt en wat het ook doet, zowel in de technologische wereld als op psychologisch gebied moet wel beperkt zijn, omdat het denken op zichzelf een fragment is, een proces van fragmentatie. Ik denk dat dit duidelijk was en in alle toespraken heb ik dit bijzondere aspect benadrukt. En zelfs de wetenschappers - en als ik het woord 'wetenschappers' gebruik, die mensen hebben zich in al deze zaken verdiept - zelf zij zijn het ermee eens, en dat zult u wellicht ook zijn, omdat de wetenschappers het zeggen, zult u het makkelijk accepteren. Maar ik heb het niet over acceptatie. We zien de feiten zelf, niet volgens wie dan ook, ook niet volgens de spreker, omdat er, zoals ik zei, geen autoriteit bestaat als het om de psyche gaat, als het om spirituele zaken gaat. Maar met een autoriteit zijn alle pogingen de waarheid te vinden kansloos, de waarheid als ultieme verlichting. Vrijheid hiervan, van onze woede, onmenselijkheid, onze ijdelheid, arrogantie, van alle dingen waarin we verstrikt zijn geraakt, vrijheid hiervan is meditatie. En al deze toespraken hier hebben het fundament gelegd voor deze meditatie. Als het fundament door het denken is gelegd, is dat nog steeds beperkt. Nietwaar? Ik hoop dat we dit punt samen begrijpen.
11:52 Please, some of you may have come here for the first time, and so it is necessary to explain that we are exploring, investigating into the whole structure of our consciousness, of what you actually are, not what you want to be, or what you should be, or your ideologies, which are all the projections of thought and therefore limited, but actually, in your daily life, to see what you are. And the very perception of it is the beginning of the transformation. And also, we explained the other day in this talk, that change and transformation are two different things. Change is a modified continuity. Right? You understand? I am this and I want to be that. That is projected by thought because it does not understand ‘what is.’ So, it hopes by having an ideal, the ‘what should be’ away from ‘what is,’ it hopes to use the ideal as a means of changing ‘what is.’ The humanity throughout the world is violent. That’s a fact. That is the actual reality. And thought has said, I don’t know how to deal with this violence, but if I have an ideal called ‘non-violence,’ then perhaps I will move from this to that. That is, a modified continuity of violence, therefore, it is not non-violence. Whereas, we are talking about the transformation of violence, not into something else, but complete, the ending of violence, which is the transformation, which is mutation. So, if one understands that very, very clearly, not that we change from this to that, but the ending of violence, the ending of anger, the ending of sorrow, the ending of this continuous struggle to be, or to become, psychologically, something – to end it. Alstublieft, sommigen zijn hier voor de eerste keer, daarom is het nodig uit te leggen dat we aan het verkennen zijn, onderzoek doen naar de hele structuur van ons bewustzijn, van wat u werkelijk bent, niet wat u zou willen worden, of wat u zou moeten zijn, of van uw ideologieën, die allemaal projecties van het denken en daarom beperkt zijn, maar werkelijk in uw dagelijks leven zien wat u bent. En juist het waarnemen hiervan is het begin van de transformatie. Ook heb ik onlangs in een toespraak uitgelegd dat verandering en transformatie twee verschillende zaken zijn. Verandering is een aangepaste continuïteit. Nietwaar? Begrijpt u? Ik ben dit en ik wil dat worden. Het 'dat' wordt geprojecteerd door het denken, want het begrijpt niet 'wat is'. Het hoopt dus door een ideaal - het 'wat zou moeten zijn' dat losstaat van 'wat is' - het hoopt het ideaal als middel te kunnen gebruiken om 'wat is' te veranderen. De mensheid over de hele wereld is gewelddadig. Dat is een feit. Dat is de echte werkelijkheid. En het denken heeft gezegd: "Ik weet niet hoe ik met dit geweld moet omgaan, maar als ik een ideaal heb dat 'geweldloosheid' heet, dan kom ik misschien van hier naar daar". Dat wil zeggen dat geweld op een andere manier doorgaat, daarom is het geen geweldloosheid. Daarentegen spreek ik van de transformatie van geweld, niet in iets anders, maar het volledig beëindigen van geweld, wat een transformatie is, wat een plotselinge verandering is. Als je dat heel helder begrijpt, niet dat we van het ene in het andere veranderen, maar het geweld beëindigen, woede beëindigen, verdriet, deze voortdurende strijd beëindigen om psychologisch iets te zijn of te worden - het beëindigen.
15:28 And we also went into the question of the observer and the observed the observer who separates himself from the observed. Haven’t you noticed all this? Right, sir? I must be this… I am this, I must become that. So, the observer is making an effort to become that. Right? Is the observer different from that which he is observing, psychologically? Or the observer is the observed. Please, this must be clearly understood when we are going into the question of what is meditation, because meditation implies the ending of all strife, of all conflict inwardly and, therefore, outwardly. Actually, there is no inward or outward, it is like the sea, there is the ebb and flow. So, in the same way, it is very important that we understand this question. Is the observer – psychologically, we’re talking, different from the observed? I observe the tree, or the mountain, and I am not the tree – I hope not. But, when I observe my anger, my greed, am I different from my greed? You understand the question? Am I different from the fact of anger? When there is anger, there is no me or anger, there is just that state of anger. Right? Can we proceed from there? I hope you are following all this. If not, I’m afraid you’ll be wasting your morning, instead of playing golf or going for a walk. If you don’t understand this, perhaps you would leave and go for a walk. But, as a human being, living in this world, with all the terrible things that are going on, it behoves for every human being in the world to be concerned with this problem, to bring about a different way of living. Not the terrible, meaningless existence that we do lead. En we zijn ook ingegaan op het vraagstuk van de waarnemer en het waargenomene, de waarnemer die zich losmaakt van wat hij waarneemt. Is u dit weleens opgevallen? Nietwaar, meneer? Ik moet dit worden... ik ben dit, ik moet dat worden. De waarnemer doet dus een poging om dat te worden. Nietwaar? Is de waarnemer psychologisch verschillend van wat hij waarneemt? Of de waarnemer is het waargenomene. Alstublieft, u moet dit begrijpen als we ingaan op de vraag wat meditatie is, want meditatie houdt het einde in van alle onenigheid, alle innerlijke en zodoende, alle uiterlijke conflicten. In feite is er geen innerlijk of uiterlijk, het is als de zee, als eb en vloed. Dus op dezelfde manier is het erg belangrijk dat we dit vraagstuk begrijpen. Is de waarnemer - op psychologisch gebied wel te verstaan, anders dan wat hij waarneemt? Ik neem de boom waar, of de berg, maar ik ben niet de boom - ik hoop van niet. Maar als ik mijn boosheid of mijn hebzucht waarneem, ben ik dan anders dan mijn hebzucht? Begrijpt u mijn vraag? Ben ik anders dan het feit van de boosheid? Als er sprake is van boosheid is er geen 'ik' óf boosheid, er is slechts de toestand van boosheid. Nietwaar? Kunnen we van hieruit verder gaan? Ik hoop dat u dit allemaal begrijpt. Zo niet, dan ben ik bang dat dit een verloren ochtend voor u is, in plaats van een potje golf of een goede wandeling. Als u dit niet begrijpt, kunt u wellicht weggaan en een wandeling maken. Maar als mens, levend in deze wereld, met alle verschrikkelijke dingen die er gebeuren, behoort elk mens op deze wereld begaan te zijn met dit probleem, hoe hij op een andere manier kan leven. Niet het verschrikkelijke, betekenisloze bestaan dat we leiden.
19:25 So, we are asking, is the observer different from that which he observes, psychologically, that is, inwardly, under the skin, as it were. That is, I am angry, I am greedy, I am violent. Is that ‘I’ different from the thing observed, which is anger, jealousy, greed? You’re following this? Am I different? Obviously I’m not. Right? When I’m angry there is no, ‘I am angry,’ there is only anger. So, anger is me. So, the observer is the observed. So you eliminate the division altogether. You’re following this point? Wherever there is division, there must be conflict – between the nations, between communities, between the Episcopalians and God knows what else. So, wherever there is division, there must be struggle, there must be conflict – between a man and a woman when they are pursuing their different ways, their personal… etc., – division. Where there is division, man and woman must be in conflict. Ik vraag dus of de waarnemer anders is dan wat hij waarneemt, psychologisch gezien, dat wil zeggen innerlijk, onderhuids als het ware. Wat neerkomt op: ik ben boos, hebzuchtig, gewelddadig. Is dat 'ik' anders dan wat hij waarneemt, namelijk boosheid, jaloezie of hebzucht? Begrijpt u dit? Ben ik anders? Vanzelfsprekend niet. Nietwaar? Als ik boos ben is het niet van 'ik ben boos', er is slechts boosheid. Dus de boosheid ben ik. Dus de waarnemer is het waargenomene. Zo sluit u de verdeeldheid compleet uit. Begrijpt u dit onderdeel? Waar verdeeldheid is, moet er sprake zijn van conflict - tussen landen, tussen gemeenschappen, tussen de episcopaalse kerken en God weet wie al niet. Dus overal waar verdeeldheid heerst, moet er sprake zijn van strijd, moet er conflict zijn - tussen man en vrouw als zij een andere weg volgen, hun persoonlijke... enzovoort - verdeeldheid. Waar er verdeeldheid is, moeten man en vrouw in conflict zijn.
21:19 So, we are saying, to eliminate this conflict, psychologically, it’s very important to understand whether the observer is different from the observed. If he is not, then the observer is the observed, and therefore conflict ends. I’ll explain, go into this, a little more. I hope you are working with the speaker, that you’re not merely listening to a series of words, ideas, conclusions, but rather using the speaker, the words, as a mirror in which you are seeing actually yourself. So, that you are aware of yourself, because we’re talking about human being, which is you. That human being is the story of the totality of mankind. And when you investigate that, when you look at it, you see the conflict has always existed between man and woman, between… in himself. So, part of this meditation is to eliminate, totally, all conflict, inwardly, and therefore outwardly. And, to eliminate this conflict, one has to understand this basic principle, which is the observer is not different from the observed, psychologically. Are we meeting each other? Yes? Do you see the fact, not the acceptance of what I’m saying? Wat ik dus zeg, om dit conflict psychologisch uit te bannen is het erg belangrijk om te begrijpen of de waarnemer anders is dan wat hij waarneemt. Als hij dat niet is, dan is de waarnemer het waargenomene, en daardoor stopt het conflict. Ik zal het uitleggen, er een beetje dieper op ingaan. Ik hoop dat u met de spreker meewerkt, dat u niet alleen luistert naar een stel woorden, ideeën en conclusies, maar de spreker en de woorden eerder gebruikt als een spiegel waarin u in feite uzelf ziet, zodat u zich bewust bent van uzelf, omdat we het hier over de mens hebben, dat bent u. Die mens is het verhaal van de gehele mensheid. En wanneer u dat onderzoekt, wanneer u ernaar kijkt, ziet u dat het conflict tussen man en vrouw altijd heeft bestaan, tussen... in zichzelf. Dus een deel van deze meditatie heeft tot doel alle conflict helemaal te beëindigen, innerlijk, en daarom ook uiterlijk. En om dit conflict te beëindigen moet je dit basisprincipe goed begrijpen, namelijk dat de waarnemer psychologisch niet verschilt van het waargenomene. Ontmoeten we elkaar? Ja? Ziet u het feit, niet dat u het van mij aanneemt?
23:38 Look, when there is anger, there is no ‘I,’ but a second later the thought creates the ‘I’ and says, ‘I have been angry,’ and there is the idea that I should not be angry. So, there is ‘me’ who have been angry, and I should not be angry, so the division brings conflict. I hope you understand this. Please. I hope you understand this because we are going to something which demands that you pay complete attention to this, which is the essence of meditation, and to eliminate totally, completely, every form of conflict, otherwise, there is no peace in the world. You may have peace in heaven, but actually to live in this world with complete inward peace, therefore, every action is born out of that peace. So, it’s very important to understand that the observer is the observed. When that takes place – please listen – that is, one is jealous – of which you all know – one is jealous, is jealousy different from the observer? You understand my question? Or the observer is the observed, therefore, he is jealous. There is not ‘I am jealous,’ but there is only jealousy. Right? Kijk, als er boosheid is, is er geen 'ik', maar een tel later creëert het denken het 'ik' en zegt: "Ik ben boos geweest", en dan komt het idee dat ik niet boos zou mogen zijn. Zo is er dus het 'ik' dat boos is geweest, en 'ik zou niet boos mogen zijn', de verdeeldheid veroorzaakt dus conflict. Ik hoop dat u dit begrijpt. Alstublieft. Ik hoop dat u dit begrijpt omdat we op iets overgaan wat uw volledige aandacht zal opeisen, namelijk de essentie van meditatie, en het totaal, volledig uitbannen van elke vorm van conflict, anders zal er geen vrede zijn in de wereld. U zou vrede kunnen hebben in de hemel, maar het gaat erom met volledige innerlijke vrede in deze wereld te leven, zodat elke handeling vanuit die vrede ontstaat. Het is dus zeer belangrijk te begrijpen dat de waarnemer het waargenomene is. Als dat gebeurt - luister alstublieft - dat wil zeggen, je bent jaloers - waar u bekend mee bent - je bent jaloers, is de jaloezie anders dan de waarnemer? Begijpt u mijn vraag? Of de waarnemer is het waargenomene, daarom is hij jaloers, Er is geen "Ik ben jaloers", er is alleen maar jaloezie. Nietwaar?
26:15 Then what takes place? You understand? Before, there was division between me and jealousy, and then I tried to conquer it, I tried to suppress it, rationalise it, put away from, but now when I see the ‘me’ is jealous – right? – then what takes place? Before, I tried to conquer it, suppress it, understand it, rationalise it, or say, ‘Yes, why shouldn’t I be jealous?’ And, therefore, in all that process, there is conflict. Whereas, we are saying, when there is no division between the observer and the observed and, therefore, only the thing that is, which is jealousy, then what takes place? Does jealousy go on? Or is there a total ending of jealousy? You understand my problem, my question? I wonder. Wat gebeurt er dan? Begrijpt u? Daarvoor was er verdeeldheid tussen het ik en de jaloezie, en dus probeerde ik die te overwinnen, of te onderdrukken, of te rationaliseren, van me af te zetten. maar als ik zie dat het 'ik' jaloers is - nietwaar? wat gebeurt er dan? Daarvoor probeerde ik het te overwinnen, te onderdrukken, te begrijpen, te rationaliseren of te zeggen: "Ja, waarom zou ik niet jaloers zijn?" Daarom is er in dat hele proces sprake van conflict. Terwijl ik zeg, als er geen verdeeldheid is tussen de waarnemer en het waargenomene en er daarom alleen sprake is van dat ene ding, de jaloezie, wat gebeurt er dan? Houdt de jaloezie aan? Of komt er een volledig einde aan jaloezie? Begrijpt u mijn probleem, mijn vraag? Ik vraag het me af.
27:39 When jealousy occurs, when there is no observer, you let it blossom and then end. You understand the question? Like a flower that blooms, withers and dies away. But, as long as you’re fighting it, as long as you’re resisting it or rationalising it, you’re giving life to it. So, we are saying that the observer is the observed, and when there is this jealousy, let it… When the observer is the observed then jealousy blossoms, grows, and naturally dies. And, therefore, there is no conflict in it. I wonder if you see this. Right, sir? Please, madame. Wanneer jaloezie opkomt als er geen waarnemer is, laat je het opbloeien en weer verdwijnen. Begrijpt u de vraag? Als een bloem die opbloeit, verwelkt en afsterft. Maar zolang je het bestrijdt, zolang je je ertegen verzet of het rationaliseert, voed je het. Dus ik zeg dat de waarnemer het waargenomene is, en als er sprake is van jaloezie, laat het dan... Als de waarnemer het waargenomene is dan bloeit de jaloezie op, groeit en sterft een natuurlijke dood. Daarom bevindt zich daarin geen conflict. Ik vraag me af of u dit begrijpt. Nietwaar, mensen? Alstublieft mevrouw.
28:53 So, what then is action? You understand? We live by action, all our life is action – action according to a motive, action according to an ideal, according to a pattern, or action habitual, traditional, without any investigation. So, we’re going to ask ourself, what is action? Because a mind that is in meditation must find this out. What is action? You are following all this? I wonder if it interests you, all this. Because, please, this is a very serious matter, all this. We are here not to spend a pleasant morning under the trees, but rather, to investigate into the things of our life. One of the major problems in our life is conflict, in ourselves. And, from that conflict, all kinds of neurotic activities go on. And to end conflict and therefore end neurotic action becomes very important – to have a sane mind, a mind that’s healthy, a mind that’s not neurotic, caught in beliefs and fears and so on. So, we’re saying, we’re investigating conflict and the ending of conflict. And, also, we’re asking now, what is action, because we live by action. When you go to the factory, when you go to your office, when you talk, when you walk, everything is action. Life is action. So, when you’re asked, what is action, and how do you act, according to what principle, according to what quality or state of mind from which you act. Please investigate it, together. Wat betekent dan het handelen? Begrijpt u? We leven door te handelen, heel ons leven bestaat uit handelen - handelen volgens een motief, volgens een ideaal, een patroon, of handelen uit gewoonte, uit traditie, zonder enig onderzoek. We gaan ons dus afvragen: wat betekent handelen? Omdat een geest in meditatie hier achter moet komen. Wat is handelen? Begrijpt u dit allemaal? Ik vraag me af of u dit allemaal interesseert. Omdat, alstublieft, dit alles een heel serieuze zaak is. We zijn hier niet om een aangename ochtend onder de bomen door te brengen, maar eerder om de zaken van ons leven te onderzoeken. Een van de hoofdproblemen in ons leven is het conflict in onszelf. En vanuit dat conflict komen allerlei neurotische activiteiten voort. En om conflict te beëindigen en zodoende al het neurotisch handelen wordt het erg belangrijk om een gezonde geest te hebben, een geest die gezond is, een geest die niet neurotisch is, gevangen in overtuigingen en angsten en zo. Daarom zeg ik, laten we het conflict onderzoeken en het conflict beëindigen. En ik vraag nu ook: wat is handelen, want we leven via het handelen. Als u naar de fabriek gaat, of naar kantoor, als u praat, als u loopt, alles is handelen. Leven is handelen. Dus als u wordt gevraagd, wat is handelen, en hoe handelt u, uit welk principe, op grond van welke eigenschap of geestesgesteldheid waaruit u handelt. Onderzoek het alstublieft samen.
32:11 You generally act from memory, the memory which has set a pattern, which has become habit, routine, which is based on remembrance and that remembrance being pleasant, and act according to that, which is pleasant. Right? Or act on reward or punishment. Right? You are following all this? Reward and punishment. Or you act, according to an idea, an ideal. Having an ideal you say, ‘I will carry that ideal out in daily life.’ Or you have a certain ambition and try to fulfil that ambition. So, there are these various types of action. So, each of these actions are incomplete, fragmented. Each action is not whole, holistic. You understand this? If I go to the office every morning, for the next fifty years, I’m a business man – thank God, I’m not – but I’m a business man, or a lawyer, doctor, some kind of professional careerist. Therefore, my actions are divided. Right? Do you see this? Divided, fragmented. I’m a business man and I come home and I love my children, but when I’m a business man, there, I don’t love anybody, I want profit, etc., etc. So, my actions are divided, fragmentary. So, when there is a fragmentary action, it must inevitably bring conflict, psychologically. So, we’re asking, is there an action – please listen to this – is there an action which has no conflict? You understand my question? So, we’re going to find out, together, we’re going to investigate into this question whether there is an action in which there are no regrets, no failures, no sense of frustration, and therefore an action which is whole, harmonious, complete, holistic. U handelt in het algemeen vanuit uw geheugen, het geheugen heeft een patroon gevormd, wat een gewoonte, een routine is geworden, dat gebaseerd is op herinnering, een plezierige herinnering, en u handelt dienovereenkomstig, wat plezierig is. Nietwaar? Of u handelt op basis van beloning of straf. Nietwaar? Begrijpt u dit allemaal? Beloning en straf. Of u handelt volgens een idee, een ideaal. Bij een ideaal zegt u: "Ik zal dat ideaal naleven." Of u heeft een bepaalde ambitie en probeert die ambitie waar te maken. Zo zijn er verschillende vormen van handelen. Elke vorm van handelen is dus incompleet, gefragmenteerd. Elk handelen is niet heel, holistisch. Begrijpt u dit? Als ik de komende vijftig jaar elke ochtend naar kantoor ga, ik ben zakenman - goddank ben ik dat niet - maar ik ben zakenman, of advocaat, dokter, een of andere carrièremaker. Daarom is mijn handelen verdeeld. Nietwaar? Begrijpt u dit? Verdeeld, gefragmenteerd. Ik ben zakenman en kom thuis en hou van mijn kinderen, maar als ik daar ben, hou ik van niemand, Ik wil winst, enzovoort. Mijn handelen is dus verdeeld, gefragmenteerd. Als er dus sprake is van gefragmenteerd handelen, moet dat onvermijdelijk conflict met zich meebrengen, psychologisch gezien. Ik vraag dus, bestaat er een handelen - luister hier alstublieft naar - bestaat er een handelen waar geen conflict in schuilt? Begrijpt u mijn vraag? We gaan dus samen onderzoeken, we gaan ons verdiepen in deze vraag of er een handelen bestaat waar geen spijt uit voortkomt, geen mislukkingen, geen gevoel van frustratie, en daardoor een handelen dat heel is, harmonieus, compleet en holistisch.
35:37 But, first, we must see very clearly that our actions are fragmentary in our life. I may be a scholar, a painter, but my life, though I’m an excellent sculptor, my life is shoddy – I’m ambitious, greedy, wanting money, position, recognition, fame. So, there is contradiction. And, hence, where there is contradiction, there must be conflict. And that’s the way you live. I may be a priest but I am burning inside to become a bishop. It’s this pattern, goes right through the world. And where there is division in action, there must inevitably be conflict – that’s law. Please pay attention. Let her… I know, we know this, lady. Please. See how difficult it is to concentrate? Maar eerst moeten we helder begrijpen dat ons handelen in ons leven gefragmenteerd is. Ik kan student of schilder zijn, maar mijn leven, hoewel ik een uitstekend beelhouwer ben, stelt mijn leven niets voor - ik ben ambitieus, hebzuchtig, ik ben uit op geld of een positie, erkenning, roem. Er is dus een tegenstrijdigheid. En zodoende, waar tegenstrijdigheid is, moet er sprake zijn van conflict. En op die manier leeft u. Misschien ben ik priester, maar ik hunker ernaar om bisschop te worden. Precies dit patroon vind je over de hele wereld. En waar er verdeeldheid in het handelen zit, moet er onvermijdelijk conflict zijn - dat is een wetmatigheid. Let alstublieft goed op. Laat haar... ik weet het, mevrouw. Alstublieft. Ziet u hoe moeilijk het is om je te concentreren?
37:10 So, we’re trying to find out if there is an action which is whole and never contradictory, therefore, an action that does not bring about tension, division and all the rest. So, we must find out what is action. Right? Not action in a particular field, contrary to another part of the field. Therefore, one has to see what one is actually doing, how one actually is living, living a contradictory life, contradictory action and, therefore, conflict. You must see that. You must become aware of it. Are you aware of this fact, that you, as a human being, live actively, and each action contradicts other actions. Are you aware of this fact? If you are completely aware, then what takes place? You understand my question? We proberen er dus achter te komen of er een handelen bestaat dat heel en nooit tegenstrijdig is, daarom een handelen dat geen spanning teweegbrengt, geen verdeeldheid en dat soort dingen. We moeten er dus achter komen wat handelen is. Nietwaar? Geen handelen op een bepaald gebied, tegengesteld aan een ander gebied. Je moet daarom begrijpen waar je eigenlijk mee bezig bent, hoe je echt leeft, een tegenstrijdig leven leidt, tegenstrijdig handelt en daarom in conflict bent. Dat moet u begrijpen. U moet er zich bewust van worden. Bent u zich bewust van dit feit, dat u, als mens, actief leeft, en elke handeling andere handelingen tegenspreekt. Bent u zich van dit feit bewust? Als u zich dit volledig bewust bent, wat gebeurt er dan? Begrijpt u mijn vraag?
39:02 Suppose I am… I live a contradictory – actions, live in contradictory actions, and you tell me, ‘Be aware of it.’ Right? ‘What do you mean by being aware of it?,’ I ask. Awareness is not possible when you choose, when you say, ‘Well, I like that particular action, I would like to keep that and please help me to avoid all other actions – you follow? – which are contradictory to what I like. You follow what I’m saying? Therefore, that is not awareness, that is choosing a particular action which is most satisfactory, most comforting, most gratifying, rewarding, and all the rest of it, and I say, ‘Please let me hold to that and help me not to have contradictory actions with regard to that.’ That is not awareness. You understand? Where there is choice in awareness, there is no complete, total, holistic awareness. So, I’m asking you, are you aware of this fact that your whole life is lived in contradiction with contradictory actions? Without any choice, just to be aware what actually is. Then, if you are actually aware of it, there is no problem, is there? I wonder if you see this. Stel ik ben... Ik leef een tegenstrijdig - handelen, leef met tegenstrijdige handelingen, en u vertelt mij: "Wees je er bewust van". Nietwaar? "Wat bedoelt u met je er bewust van zijn?", vraag ik. Bewustzijn is niet mogelijk als u kiest, als u zegt: "Deze speciale handeling bevalt me, die wil ik graag houden en help me om alle andere handelingen te vermijden, - begrijpt u? - die tegengesteld zijn aan wat me bevalt" Begrijpt u wat ik zeg? Daarom ben je dan niet bewust, dat is een bepaalde handeling kiezen die het meest bevredigend of gemakkelijk is of voldoening geeft, het meest oplevert, noem maar op, en ik zeg: "Laat me deze alstublieft behouden en help me om niet in tegenstrijd daarmee te handelen." Dan ben je niet bewust. Begijpt u? Als er een keuze is in bewustzijn, is er geen sprake van een volledig, totaal en holistisch bewustzijn. Dus ik vraag u, bent u zich bewust van het feit dat uw hele leven bestaat uit tegenstrijdigheden met tegenstrijdige handelingen? Zonder enige keuze, alleen maar bewust zijn van wat er echt is. Pas dan, als u zich er echt bewust van bent, is er geen probleem, nietwaar? Ik vraag me af of u dit begrijpt.
40:58 We’ll go into it a little later. So, I’m coming back to it. We are saying that there is an action which is continuous, without any break. Do you see this? Our actions are broken, and therefore contradictory, changing, but we are saying there is an action which is continuous, and therefore holistic, whole. The word ‘whole’ means to have good health, physically. It means also to have a mind that is sane. Sanity implies not being committed to any particular form of belief, dogma, church, nothing – sane, which is capable of reason, logic, and therefore, able to think clearly, directly, objectively. That is sanity. But a neurotic mind cannot think logically, sanely. Therefore holistic mind – whole – the word ‘whole’ means having a good health, sane mind, and also the word ‘whole’ means holy, sacred. All that is implied when we use the word ‘holy’: whole. So, we are saying there is an action which has no break in it, and therefore, a movement that is holistic, whole, and that movement we’re going to find. Not, I’m projecting the idea and then finding it. You’re following this? But, in the process of meditation, we’re going to find that action. You’ve got what I’m saying? We gaan er iets later op in. Ik kom er dus op terug. Ik zeg dat er een handelen is dat doorgaat zonder onderbreking. Begrijpt u dit? Ons handelen is onsamenhangend en daarom tegenstrijdig, veranderlijk, maar ik zeg dat er een handelen is dat doorgaat en daarom holistisch is, heel. Het woord 'heel' betekent: lichamelijk in goede gezondheid zijn. Het betekent ook een gezonde geest te hebben. Geestelijke gezondheid houdt in dat je niet verbonden bent aan welke vorm van geloof, dogma of kerk dan ook, aan niets - geestelijk gezond, in staat tot logisch redeneren, en daarom in staat om helder, direct en objectief na te denken. Dat is geestelijke gezondheid. Maar een neurotische geest kan niet logisch en gezond denken. Daarom is een holistische geest - heel - het woord 'heel' betekent een goede gezondheid, een gezonde geest hebben, en het woord 'heel' betekent ook heilig, sacraal. Dat omvat het allemaal als we het woord 'heilig' gebruiken: heel. Ik zeg dus dat er een handelen is dat ononderbroken is, en daarom een beweging die holistisch is, heel, en die beweging gaan we proberen te achterhalen. Niet dat ik het idee bedenk en dat we het daarna gaan ontdekken. Begrijpt u dat? Maar tijdens het proces van meditatie gaan we dat handelen ontdekken. Snapt u wat ik bedoel?
43:35 So, we’re coming to the point: what is meditation? Not how to meditate, not how to sit in a particular posture, breathe in a certain way, and all that, to me all that is nonsense. Because you can only meditate, the depth of meditation and understand it fully, when there is no search or desire for power, when there is no storing up of hurts, when there is no fear, when you have understood the meaning of pleasure, in which there is joy and enjoyment we went into that, I won’t go into it now. And, when there is the ending of sorrow, this must be, and love and compassion and all that. Therefore, this is the basis of foundation, otherwise, you’re caught in an illusion. So, we’re asking, what is meditation? And why should we meditate? We komen dus op het punt: wat is meditatie? Niet hoe te mediteren, niet hoe je in een bepaalde positie zit, op een bepaalde manier ademt, en al dat soort zaken, voor mij is dat allemaal onzin. Omdat je alleen kan mediteren, de diepte van de meditatie volledig begrijpen, als er geen zoeken of streven naar macht bestaat, als er geen gestapelde kwetsingen zijn, als er geen angst is, als je de betekenis van genot hebt begrepen, waarin vreugde en genoegen schuilen, We zijn daar op ingegaan, ik doe dat nu niet meer. En als er een einde is gekomen aan verdriet, dat moet, en liefde, mededogen en nog meer. Daarom... dat is de basis van vernieuwing, anders raakt u verstrikt in een illusie. Ik vraag dus, wat is meditatie? En waarom zouden we mediteren?
45:05 First of all, the Asiatics, including India, have brought to this country their idea of what meditation is. Right? Their system of meditation, their concept of meditation, the conclusion of their meditation, which is traditional. You are following all this? You have in this country, and also brought from India, the thing called transcendental meditation. The word ‘transcendental’ is misused. They give you a mantra. Right? You know about it, don’t you, some of you at least. Ten eerste hebben de Aziaten, inclusief India, hun idee van meditatie naar dit land gebracht. Nietwaar? Hun systeem van meditatie, hun concept van meditatie, de uitkomst van hun meditatie, wat traditie is. Begrijpt u dit allemaal? U heeft in dit land, ook uit India overgekomen, datgene wat transcendente meditatie wordt genoemd. Het woord 'transcendent' is misbruikt. Zij geven u een mantra. Nietwaar? U weet daarvan, nietwaar, tenminste sommigen.
46:09 Questioner: Yes.

K: Yes. You know what the word, that Sanskrit word ‘mantra’ means something entirely different from what you have been told – the root meaning of that word. It means, ‘man’ means reflect – please, listen, for God’s sake, listen – reflect, on not becoming or being. Reflect on it. Look at it, observe it, see what is implied in it. Therefore, reflect on not becoming or not being. ‘Tra’ means put away or destroy all self-centred activity. You understand? So, mantra means reflect on not becoming, and dispel all movement born from the centre as the ‘me.’ That is the meaning of that word. And you have made it into something extraordinarily… meaningless thing. Which is, you repeat a word or a series of words, given by another for 150 dollars or 20 dollars or some absurd money, and then you repeat it three times a day, for 20 minutes or 5 minutes, and have a good siesta. You know what a siesta is, don’t you? And you think you are meditating. So, we’re asking, what is meditation? That certainly is not meditation, because I can have a 20 minutes siesta, I wake up, go to my office and – follow? – carry on the most mischievous life, or in my family. Just a minute, don’t… I am not arguing. 		V: Ja.

K: Ja. U weet wat het woord... het Sanskriete woord 'mantra' betekent heel iets anders dan wat u is verteld - de ware betekenis van dat woord. Het betekent, 'man' betekent bezinnen - alstublieft, luister, in hemelsnaam, luister - je bezinnen bij het niet worden of zijn. Je bezinnen. Ernaar kijken, het waarnemen, zien wat het inhoudt. Bezin je daarom bij het niet worden of het niet zijn. 'Tra' betekent het elimineren van alle egoÏstische activiteiten. Begrijpt u? Dus mantra betekent: bezin op het niet worden, en verjaag elke beweging die voortkomt uit het centrum van het 'ik'. Dat is wat het woord betekent. Maar u heeft er iets van gemaakt dat geen enkele betekenis heeft. Namelijk, u herhaalt een woord of een reeks woorden die iemand u heeft gegeven voor 150 dollar of 20 dollar of een ander absurd bedrag, en u herhaalt dat drie keer op een dag gedurende 5 of 20 minuten, en u hebt een fijne siësta. U weet wat een siësta is, nietwaar? En u denkt dat u aan het mediteren bent. Dus ik vraag, wat is meditatie? Dat is in ieder geval geen meditatie, want ik kan 20 miniuten siësta houden, ik word wakker, ga naar kantoor en - begrijpt u? - ga door met mijn verderfelijke leven, of doe hetzelfde in mijn gezin. Wacht even, niet... ik ben niet aan het discussiëren.
48:31 Q: But that’s misstating the fact. V: Dat is een verdraaiing van de feiten.
48:34 K: No, sir, I know a little bit about it. I’m not misstating the fact. K: Nee, meneer, ik weet er wel iets van. Ik verdraai geen feiten.
48:38 Q: Sir, I’m a teacher of meditation. I know you are misstating facts. V: Meneer, ik ben meditatieleraar. Ik weet dat u de feiten verdraait.
48:42 K: He’s a teacher of meditation and… You see? You have already stated something totally wrong. You cannot be a teacher of meditation. Please, sir, forgive me. No, I am talking. K: Hij is meditatieleraar en... Ziet u? U heeft al iets beweerd dat helemaal niet klopt. U kunt geen meditatieleraar zijn. Alstublieft, meneer, vergeef me. Nee, ik ben aan het woord.
48:59 Q: I must make one statement. Meditation begins when the mantra ends. I agree with Krishnamurti: mantra is not meditation. Only when it ends, it begins. V: Ik moet een ding kwijt. Meditatie begint waar de mantra stopt. Ik ben het eens met Krishnamurti: mantra is geen meditatie. Alleen als die stopt, begint het.
49:09 K: Yes, sir. He is saying, when the word or series of words, meditation then begins.

Q: When they end. 		K: Ja, meneer. Hij zegt: als de woorden of reeks van woorden, dan begint de meditatie.

V: Als ze stoppen.
49:19 K: When the mantra ends – I know this, sir, please, forgive me. I know this, very well. The sound, the ending of the sound, then the listening of that sound without the word, and so on. It’s much more complex than it is… than it’s generally understood – I won’t go into that. K: Als de mantra stopt - dat weet ik, meneer, alstublieft, neem me niet kwalijk, maar ik weet dit heel goed. Het geluid, het einde van het geluid, dan het luisteren naar dat geluid zonder de woorden, enzovoort. Het is nog veel ingewikkelder... dat is algemeen bekend - ik wil daar niet op ingaan.
49:43 So, we are trying to find out what is meditation. Not according to any guru, not according to any system, because freedom from all authority is one of the factors of meditation. Therefore, there is no teacher of meditation. And to find out what is meditation, what is the first thing that is necessary, to find out? All previous knowledge of what meditation is, blocks the exploration of what is meditation. You’ve understood? If I have heard somebody tell me what is meditation, and I accept that or deny it, but it has left a mark on me, and with that memory I investigate, then it’s blocked. So, we are investigating into what is meditation without any previous knowledge. Right? You are following all this? So, there must be freedom from the past, which is time. You understood this? We proberen er dus achter te komen wat meditatie is. Niet volgens welke goeroe dan ook, niet volgens welk systeem dan ook, want vrijheid van elke autoriteit is een van de factoren van meditatie. Daarom is er geen leraar in meditatie. En om erachter te komen wat meditatie is, wat is het eerste dat nodig is? Alle voorafgaande kennis over wat meditatie is blokkeert het verkennen van wat meditatie is. Begrijpt u? Als iemand me heeft verteld wat meditatie is, en ik aanvaard of ontken dat, maar het heeft een indruk achtergelaten, en met die herinnering onderzoek ik, maar dan is het geblokkeerd. We onderzoeken dus wat meditatie is zonder enige voorkennis. Nietwaar? Begrijpt u dit allemaal? Er moet dus vrijheid zijn van het verleden, wat tijd is. Heeft u dit begrepen?
51:33 So, we’ll have to investigate what is time. Time, by the watch and time, psychologically. That is, I will be something or I will become something. That requires time, doesn’t it? Physically to go from here to there, requires time, that’s obvious. But, we’re asking, is there psychological time, at all? You are following this? That is, is there the movement of becoming, or being, or moving from this to that? Which is psychological time. We are questioning that psychological time. We are accustomed or educated to this idea that you must change from what you are into something, what should be. That is the traditional acceptance of this. We are saying that movement is time, and that movement has no meaning because you’re not changing ‘what is,’ you’re changing ‘what is,’ modified. Right? Change implies modification. Transformation implies the ending of ‘what is.’ You’ve understood? The ending of anger, not how to become not angry. I hope you have understood this. We moeten dus onderzoeken wat tijd is. Tijd van het horloge en psychologische tijd. Dat wil zeggen, ik zal iets zijn of ik zal iets worden. Dat vergt tijd, nietwaar? Fysiek van hier naar daar gaan vereist tijd, dat ligt voor de hand. Maar ik vraag of er überhaupt wel psychologische tijd bestaat? Begrijpt u dit? Dat wil zeggen, is er een proces van worden of zijn, of een beweging van dit naar dat? Wat psychologische tijd is. Ik zet vraagtekens bij deze psychologische tijd. We zijn gewend aan of opgevoed met het idee dat je van wat je bent moet veranderen in iets wat je zou moeten zijn. Dat wordt vanuit de traditie zo aanvaard. Ik zeg dat beweging tijd is, maar die beweging heeft geen betekenis want u verandert niet 'wat is', u verandert 'wat is' door het aan te passen. NIetwaar? Verandering houdt aanpassing in. Transformatie houdt in dat er een einde komt aan 'wat is'. Heeft u dit begrepen? Het einde van boosheid, niet hoe je niet boos wordt. Ik hoop dat u dit begrijpt.
53:32 So, in the investigation into what is meditation, freedom is absolutely necessary – freedom from authority, psychologically – of course, I have to accept the authority of the policeman or the doctor, etc., that’s irrelevant – from all authority. There is no teacher that’s going to teach you what meditation is. When there is that freedom you can proceed. What is necessary in the investigation of what is meditation, first? Is it concentration, or is it attention, or is it awareness? You are following? There are three things: concentration, awareness and attention. Right? In daily life, sir, look at it, in daily life. When you concentrate, what takes place, actually? Your whole energy is focused on a particular point, or on a particular page – right? – when you concentrate. Which is to put aside all interfering thoughts – right? – therefore, resist all other thoughts. You follow this? Right? Even you must agree, sir. Right? So, what happens then? That is, you’re resisting, in concentration. Right? But, we are saying something totally different, which is, be aware of your thought – aware – don’t choose in that awareness which thought you would like – just be aware of it. And, from that awareness, comes attention. Attention implies that there is no centre from which you are attending. This is really important to understand because this is the essence of meditation. Dus in het onderzoek naar meditatie is vrijheid absoluut noodzakelijk - vrijheid van autoriteit, psychologisch gezien - natuurlijk moet je de autoriteit van de politieagent of de dokter accepteren, dat is onbelangrijk - van elke autoriteit. Geen enkele leraar kan u leren wat meditatie is. Als er die vrijheid is kunt u verder gaan. Wat is het eerste dat belangrijk is in het onderzoek naar meditatie? Is het concentratie, of is het aandacht, of is het bewustzijn? Begrijpt u? Dat zijn drie zaken: concentratie, bewustzijn en aandacht. Nietwaar? In het dagelijks leven, mensen, kijk ernaar, het dagelijks leven. Als u zich concentreert, wat gebeurt er dan echt? Uw hele energie is gericht op een bepaald punt, of op een bepaalde pagina - nietwaar? - als u zich concentreert. Wat inhoudt dat u alle belemmerende gedachten opzijzet - nietwaar? - daarom biedt u weerstand aan alle andere gedachten. Begrijpt u dit? Nietwaar? Daar moet u het zelfs mee eens zijn, meneer. Nietwaar? Dus wat gebeurt er dan? Dat wil zeggen, u biedt weerstand tijdens de concentratie. Nietwaar? Maar ik zeg iets totaal anders, namelijk, wees bewust van uw gedachten - bewust - kies in dat bewustzijn niet welke gedachte u prettig zou vinden - weest u er zich alleen bewust van. En vanuit dat bewustzijn ontstaat aandacht. Aandacht houdt in dat er geen centrum is vanwaaruit u aandacht heeft. Dit is echt belangrijk om te begrijpen want dit is de kern van meditatie.
56:39 In concentration there is a centre – right? – from which you are concentrating, on a picture or an idea or on some image, etc. You understand? From a centre, you are exercising energy in concentration. That means resisting, building a wall, so that no other thought comes in. Therefore, there is conflict – right? – there’s conflict. When you resist anything, there must be conflict. When you say, ‘I must think about that and I must not think about other things,’ your mind, your brain, your thought is wandering all over the place. Right? So, you try to pull it back and, therefore, there’s conflict, constant conflict. To totally eliminate that, become aware of your thought. Say, for instance, I want to think about – what? – think about my suffering, I want to think about it. In thinking about it, I’m distracted by the noise that is going on out there, or by a thought that comes in that I must see somebody, tomorrow. So, there is always a distraction going on. Right? Now, become totally aware of this movement of distraction. I’m thinking about suffering, and then I think about cleaning my shoes. Then leave suffering and look at your thought which wants to clean your shoes. So, there is no conflict. You understand what I’m saying? You understand? So, pursue each thought and, therefore, there is no contradiction, no resistance about any thought. You’ve understood this? In concentratie bevindt zich een centrum - nietwaar? - vanwaaruit u zich concentreert, op een beeld of een idee of op een of andere afbeelding, enzovoort. Begrijpt u? Vanuit een centrum gebruikt u energie voor de concentratie. Dat betekent weerstand, een muur bouwen, zodat er geen andere gedachte binnenkomt. Daarom is er conflict - nietwaar? - er is conflict. Wanneer je weerstand aan iets biedt, moet er sprake zijn van conflict. Als u zegt: "Ik moet hierover nadenken en ik moet niet nadenken over andere zaken", dwaalt uw geest, uw brein, uw denken alle kanten op. Nietwaar? U roept het dus weer tot de orde en daarom is er voortdurend conflict. Om dat helemaal op te heffen, moet u zich bewust worden van uw gedachten. Laten we bijvoorbeeld zeggen dat ik wil nadenken over - wat? - nadenken over mijn lijden, ik wil erover nadenken. Terwijl ik erover nadenk word ik afgeleid door de geluiden van buiten of door een gedachte die opkomt dat ik morgen iemand moet ontmoeten. Er doet zich dus altijd een afleiding voor. Nietwaar? Wordt u zich nu eens bewust van deze afleidende beweging. Ik denk na over het lijden en dan bedenk ik dat ik mijn schoenen nog moet poetsen. Laat het lijden dan voor wat het is en kijk naar uw gedachte die wil dat u uw schoenen poetst. Zo is er geen conflict. Begrijpt u wat ik bedoel? Begrijpt u? Volg dus elke gedachte en daarom is er geen tegenstrijdigheid, geen weerstand tegen welke gedachte dan ook. Heeft u dit begrepen?
59:13 So, then from that arises awareness, to be aware. You are aware then of all the movement of your thought. You’ve got it? Then, out of that awareness, comes attention. Now, when you are attending to something really deeply, there is no centre, is there? Have you watched? Now, wait a minute. If you are listening, very attentively, to what is being said, now, actually now, when you are attending with all your nerves, ears, giving all your energy to attending, is there a ‘me’? Is there? Obviously, not. You understand? So, in attention there is no centre from which you are attending. Whereas, in concentration, there is a centre. You get it? Well, it’s up to you. Vandaaruit ontstaat dan bewustzijn, je bewust zijn. U bent zich dan bewust van het hele proces van uw denken. Snapt u het? Vervolgens ontstaat uit dat gewaarzijn aandacht. Welnu, als u uw aandacht intens op iets richt, is er geen centrum, of wel? Heeft u dat wel eens gezien? Welnu, wacht even. Als u zeer aandachtig luistert naar wat er wordt gezegd, nu, op dit moment, als u aandacht hebt met al uw vezels, uw oren, al uw energie in die aandacht steekt, is er dan een 'ik'? Nietwaar? Vanzelfsprekend niet. Begrijpt u? Dus bij aandacht is er geen centrum vanwaaruit u aandachtig bent. Terwijl er bij concentratie wel een centrum is. Snapt u? Wel, dat is aan u.
1:00:31 Then, in that attention, if you have gone that far, which is, that you have laid the foundation, that you are free from all the business of thought, all the travails of thought – fear, agony, despair – that’s the foundation. That is, the content of your consciousness, which is put there by thought, now is being emptied. You understand? Is being freed. So, meditation is the emptying of the content of consciousness, which is consciousness. You’re getting this? That is the meaning and the depth of meditation: the emptying of all the content, which means putting – please listen – thought coming to an end. Thought is necessary when I function technologically, in the office and so on, but every other form of registration comes to an end. You understand what I’m saying? No, please listen – I’ll tell you something. Dan heeft u in die aandacht, als u zo ver bent gekomen, namelijk het fundament gelegd, dat u vrij bent van alle bedrijvigheid van het denken, van alle kwellingen van het denken - angst, zielepijn, wanhoop - dat is het fundament. Dat betekent dat de inhoud van uw bewustzijn, die door het denken is samengesteld, nu is leeggemaakt. Begrijpt u? Is bevrijd. Meditatie is dus het leegmaken van de inhoud van uw bewustzijn, wat bewust-zijn is. Snapt u dit? Dat is de betekenis en de diepte van meditatie: het leegmaken van alle inhoud, wat betekent - luister alstublief - dat het denken tot een einde komt. Het denken is nodig als ik technisch bezig ben, op kantoor, enzovoort, maar elke andere vorm van registratie komt tot een einde. Begrijpt u wat ik bedoel? Nee, luister alstublieft - ik ga u iets vertellen.
1:02:11 You know, our brain is registering almost everything – the noise, the words which we are using, like a tape, it is registering. Now, is it possible not to register, but only register what is absolutely necessary? You understand my question? I wonder if you understand. Why should I register your insult? Why? Why should I register your flattery? It’s unnecessary. Why should I register the hurts? – unnecessary. You understand? Therefore, register only that which is necessary to operate in daily life, as a technician, a writer and so on, but, psychologically, don’t register anything else. Are you capturing this? So, the registration is the movement of thought, which is anger, jealousy, hatred, all that. So, consciousness then has lost its content, therefore, it is totally a different state of mind. Which is – I do not know how far you can go into this. I will go – follow it if you can, if you cannot it doesn’t matter, because this is the way of living, not the way that we carry on day after day with all kinds of confusion, uncertainty. We are pointing out a totally different way of living, which is the emptying of consciousness of its content, which is fear, and so on – all that thing which we have been talking, endlessly for the last five talks. Weet u, ons brein registreert bijna alles - het geluid, de woorden die ik gebruik, zoals een audioband, het registreert. Is het nu mogelijk niet te registreren, maar alleen te registreren wat absoluut noodzakelijk is? Begrijpt u mijn vraag? Ik vraag me af of u dit begrijpt. Waarom zou ik uw belediging registreren? Waarom? Waarom zou ik uw gevlei registreren? Dat is onnodig. Waarom zou ik gekwetstheden registreren? - onnodig. Begrijpt u? Dus registreer alleen dat wat noodzakelijk is om in het dagelijks leven te functioneren, als technicus, schrijver, enzovoort, maar registreer psychologisch niet iets anders. Kunt u dit vatten? Het registreren is dus het proces van het denken, namelijk woede, jaloezie, haat, dat allemaal. Welnu, het bewustzijn is dan zijn inhoud kwijt, daarom is er een totaal andere geestesgesteldheid. Namelijk - ik weet niet hoever u zich hierin kunt verdiepen. Ik zal doorgaan - volg het als dat lukt, zo niet dan is het niet erg, want dit is de manier van leven, niet de manier waarop we nu bezig zijn, dag in dag uit met allerlei vormen van verwarring en onzekerheid. Ik wijs op een totaal andere manier van leven, namelijk dat het bewustzijn zich ontdoet van zijn inhoud, die angst is, enzovoort - al die zaken waar we aldoor over gesproken hebben tijdens de laatste vijf toespraken.
1:04:59 Now, we’ve come to a point when we say, meditation is the attention in which there is no registration, psychologically, no registration except the fact, of language, going to the office, working in a factory and so on – nothing else. Then, out of that, comes complete silence, because thought has come to an end. It functions only where it is absolutely necessary. So, time has come to an end. You understand? Time means movement. Therefore, when time stops, then there is a totally different kind of movement, in silence. Sorry, you won’t understand all this. And religion then becomes a totally different thing. Religion then has a totally different meaning. Nu komen we op een punt dat we zeggen: meditatie is de aandacht waarin geen registratie is, psychologisch gezien, geen registratie behalve feiten als taal, naar kantoor gaan, in een fabriek werken, enzovoort - niets anders. Dan ontstaat daaruit volledige stilte, omdat het denken tot een einde is gekomen. Het functioneert alleen wanneer het absoluut noodzakelijk is. Dus de tijd is tot een einde gekomen. Begrijpt u? Tijd betekent beweging. Dus als de tijd stopt, is er een totaal ander soort beweging, in de stilte. Sorry, u zult dit allemaal niet begrijpen. En religie wordt dan een totaal andere zaak. Religie heeft dan een totaal andere betekenis.
1:06:24 Now, let’s look at that. Religion as it is now – please, if I use strong words, look at it, don’t say, you are prejudiced or you’re conditioned or anything, just look at it. Religion now is a matter of thought. Right? Thought has made the various Hindu religions, the Christian religions, with all their contents, their superstitions, with their symbols, with their, you know, figures – everything is put together by thought, and, therefore, each religion is fragmented. You are a Christian, somebody else is a Muslim, somebody else is a Hindu, and so on. And, in those divisions, there are subdivisions, multiple divisions, all the result of thought. This is what you call religion – going to the Mass, rituals, the incense, the symbols, all that is called religion – the beliefs, the hopes, the fears, and the desire to be secure in another world, or find security in a belief, and so on – all that is called religion. Right? We are saying that is not religion. That is merely the movement of thought in fear, in hope, in trying to find security. Thought being a material process, material process – when we use the word ‘material,’ it means memory, experience, knowledge, is stored up in the brain, in the very cells, therefore, it is matter. So, thought is a material process, and anything that thought has created, put together, is fragmentary, and therefore not religious. Welnu, laten we daarnaar kijken. Religie zoals die nu is - alstublieft, als ik me sterk uitdruk, kijk ernaar, zeg niet: u bent bevooroordeeld of u bent geconditioneerd of zoiets, kijk er gewoon naar. Religie is nu een kwestie van het denken. Nietwaar? Het denken heeft de verschillende hindoereligies geschapen, het christelijk geloof met al zijn richtingen, bijgeloven, symbolen, u weet wel, beelden - alles is samengesteld door het denken, en daarom is elke religie gefragmenteerd. U bent christen, iemand anders moslim, iemand anders hindoe, enzovoort. En binnen die indelingen zijn er weer onderverdelingen, meerdere afdelingen, allemaal het resultaat van het denken. Dit is wat u religie noemt - naar de mis gaan, rituelen, de wierook, de symbolen, dat heet allemaal religie - de geloven, de hoop, de angsten en het verlangen naar veiligheid in een andere wereld, of zekerheid vinden in een geloof, enzovoort - dat heet allemaal religie. Nietwaar? Ik zeg dat dat geen religie is. Dat is slechts het proces van het denken dat bang is, hoop heeft, probeert zekerheid te vinden. Het denken als een materieel proces, - als ik het woord 'materieel' gebruik betekent het herinnering, ervaring, kennis die in de hersencellen is opgeslagen, daarom is het materie. Het denken is dus een materieel proces, en alles dat het denken heeft gecreëerd, samengesteld, is fragmentarisch, en daarom niet religieus.
1:08:51 So, we’re finding out then what is religion, if all this is not religious? Which no bishop, no devout Christian, no devout superstitious Hindu or superstitious… will accept this. But it doesn’t matter, these are facts. Then what is religion? If it is none of these things, then what is it? It is the investigation with all your attention, which means with all your energy, the summation of all your energy to find out that which is sacred, to come upon that which is holy, which thought has not put together. And that can only take place when there is freedom from noise, that is, the noise of thought. That means the ending of thought and time, psychologically, inwardly. But, not the ending of knowledge in the world where you have to function with knowledge. So that which is holy, that which is sacred, which is truth, can only be when there is complete silence, when the brain itself has understood the necessity, or put thought in its right place. Then, out of that immense silence, then there is that which is sacred. Ontdekken we dus wat religie is, als dit alles niet religieus is? Wat geen bisschop, geen vrome christen, geen vrome bijgelovige hindoe of bijgelovige... zal accepteren. Maar dat geeft niet, dit zijn feiten. Wat is dan religie? Als het geen van deze zaken is, wat is het dan wel? Het is het onderzoek met al uw aandacht, en dat betekent met al uw energie, uw samengebalde energie, om erachter te komen wat heilig is, om uit te komen bij wat heilig is, wat het denken niet heeft samengesteld. En dat kan alleen gebeuren als u vrij bent van lawaai, het lawaai van het denken. Dat betekent het einde van denken en tijd, psychologisch gezien, innerlijk. Maar niet het einde van kennis in de wereld waar u moet functioneren met kennis. Dus datgene wat heilig is, wat sacraal is, wat waarheid is, kan alleen bestaan als er volledige stilte is, als het brein zelf de noodzaak heeft begrepen, of het denken zijn juiste plaats heeft gegeven. Dan komt uit die immense stilte datgene voort dat heilig is.
1:10:55 Silence demands space, space in the whole structure of consciousness. There is no space in the structure of our consciousness as it is, because it’s crowded with fears – you follow? – crowded, chattering, chattering. And, therefore, there is no space. When there is silence, there is immense, timeless space. Then, only, there is the possibility of coming upon that which is the eternal, the sacred. Stilte vraagt om ruimte, ruimte in de hele structuur van het bewustzijn. Er is geen ruimte in de structuur van ons bewustzijn zoals het nu is, omdat het overvol zit met angsten - begrijpt u? - overvol, alsmaar kakelend. Daarom is er geen ruimte. Als er stilte is, is er die immense, tijdloze ruimte. Alleen dan bestaat de mogelijkheid om het eeuwige, het heilige tegen te komen.