Krishnamurti Subtitles home


OJ82Q1 - 1st Question & Answer Meeting
1e vraag- en antwoordbijeenkomst
Ojai, Californië, VS
4 mei 1982



1:00 One has been handed lot of questions and I don’t think it is possible to answer all of them. So we have chosen some out of those. Er zijn veel vragen overhandigd en ik denk niet dat het mogelijk is ze allemaal te beantwoorden. We hebben er daarom een paar gekozen.
1:25 It isn't possible to have a discussion with such a large group, nor have a dialogue, which is a conversation between two people, and so we have resorted to questions written down and to be answered. I don’t know by whom, but I believe the questions have to be answered. I do not think that the speaker is going to answer the questions, but together we are going to investigate the question, its import, whether it can be answered superficially or go into it deeply. We are together going to find the answer. Not that the speaker is going to reply to your questions, but together we are going to approach the question and see the implications of the question and find for ourselves the answer – which is much more reasonable, rational, and worthwhile. If one expects someone else to answer the questions, then one is not taking the responsibility at all, you are depending then on someone else. Whereas if we could this morning together explore the question by carefully going into it, not analytically, but observing the quality, the nature, the structure of the question. If that is clear, that we are together going to investigate and find the answer for ourselves. Het is niet mogelijk een discussie te voeren met zo'n grote groep, noch een dialoog te voeren, wat een conversatie tussen twee mensen is en dus hebben we vragen opgeschreven die beantwoord moeten worden. Ik weet niet door wie, maar ik meen dat de vragen antwoord behoeven. Ik denk niet dat de spreker de vragen gaat beantwoorden, maar samen gaan we de vraag onderzoeken, haar importantie, of zij oppervlakkig beantwoord kan worden of dat je je erin verdiept. We zullen samen het antwoord vinden; de spreker gaat uw vragen niet beantwoorden, maar samen benaderen we de vraag en zien we wat de vraag inhoudt en vinden we voor onszelf het antwoord; wat veel redelijker is, veel rationeler en waardevoller. Wanneer iemand verwacht dat een ander de vragen beantwoordt, dan neemt iemand helemaal geen verantwoordelijkheid. Je maakt je dan afhankelijk van iemand anders. Maar we kunnen ook deze morgen samen de vraag onderzoeken door die zorgvuldig te benaderen, niet analytisch, maar door de kwaliteit, aard, structuur van de vraag te observeren. Als dat duidelijk is, dat we samen op onderzoek uitgaan en het antwoord voor onszelf vinden.
4:17 I haven’t seen the – oh, I mustn’t say that, must I. Ik heb ze niet gezien - o, dat moet ik zeker niet zeggen?
4:26 First Question: 'Our children are aware, through television, etc., of the threatening world they live in, the violence of crime, wars, nuclear danger. How do we help them to face these?' De eerste vraag: onze kinderen zijn zich via televisie en andere middelen bewust van de dreigende wereld waarin zij leven: het geweld van de misdaad, oorlogen, nucleaire dreiging. Hoe helpen we ze hiermee om te gaan?
4:43 'Our children are aware through television and other means of the threatening world they live in, the violence of crime, wars, nuclear danger. How do we help them to face these problems?' Onze kinderen zijn zich via televisie en andere middelen bewust van de dreigende wereld waarin ze leven: het geweld van de misdaad, oorlogen, nucleair gevaar. Hoe helpen we ze met deze problemen om te gaan?
5:11 How do we face the problem, rather than the children? Because after all the parents are also the educators, not merely the teachers of a school. The parents, though they have brought them into the world, they are also really, deeply, the responsible people to teach them. So, what is our responsibility? How do we meet these problems ourselves – the wars, the violence, the terrible things that are shown on television, the terrorism, and all the rest of it – how do we meet it, as parents, as human beings? I wish we could have a conversation about it, a dialogue, but that’s not possible. Hoe gaan wij met het probleem om, in plaats van de kinderen? Want de ouders zijn immers ook de opvoeders; niet alleen de docenten op school, de ouders, die hen op de wereld hebben gezet, dragen ook de verantwoordelijkheid hen te onderwijzen. Wat is onze verantwoordelijkheid? Hoe benaderen we zelf deze problemen - de oorlogen, het geweld, de vreselijke dingen die op televisie getoond worden, het terrorisme en al het andere - hoe benaderen we het, als ouders, als mensen? Ik zou hierover graag een gesprek willen hebben, een dialoog, maar dat is niet mogelijk.
6:41 So how do I, or you, meet this terrible world? Do we accept things as they are, adjust ourselves to things as they are, modifying our lives but accepting things, status quo, as they are? Do we accept it? Or, if we do not accept them, how do we face the problem? How do I or you personally face the issue? Please, I am asking this question; don’t just sit back and let me answer it. Let’s find out together how do we face these problems. Dus hoe treed ik of treedt u deze vreselijke wereld tegemoet? Accepteren we de dingen zoals ze zijn, voegen we ons naar de dingen zoals ze zijn, herzien we onze levens, maar accepteren we de status quo? Accepteren we die? Of, als we die niet accepteren, hoe gaan we dan om met het probleem? Hoe ga ik of gaat u persoonlijk met het onderwerp om? Alstublieft, ik stel deze vraag; leun niet achterover en laat mij het antwoord niet geven. Laten we samen uitvinden hoe we met deze problemen moeten omgaan.
7:55 What is our action? What shall we do? If I am a parent and I have several children, and I see the things that are going on in the world – the tribal wars, the terrorism, kidnapping, all the rest of it – as a parent how shall I educate him to face this life? First of all, how do I as a parent face these problems? Is my response casual? Is my response traditional? My response that I cannot do anything about it, it’s too vast, too complicated, and so I leave it to others – the politicians, the economists, the social reformers, and so on. Or, do I take the total responsibility of what is happening in the world? Wat doen we? Wat zullen we doen? Als ik een ouder ben en meerdere kinderen heb en ik zie de dingen die gebeuren in de wereld - de tribale oorlogen, het terrorisme, kidnapping enzovoort - hoe zal ik als ouder hem leren het leven tegemoet te treden? Allereerst, hoe treed ik als ouder deze problemen tegemoet? Is mijn reactie vrijblijvend? Is mijn reactie traditioneel? Vind ik dat ik er niks aan kan doen, het te gigantisch is, te ingewikkeld, en laat ik het daarom aan anderen over - de politici, de economen, de sociale hervormers, enzovoort. Of neem ik totale verantwoordelijkheid voor wat er in de wereld gebeurt?
9:39 If I am violent, dishonest, have no sense of a world global outlook, parochial attachments, is that possible? That is, to have a global relationship, psychologically; is that possible? Or, I live in a particular country and I have to obey its laws, follow its rules and so on, so I am committed to the limited outlook on life. Is it possible for me as a parent, and so a teacher, is it possible for me to break away from all this, break away from the usual mediocre tradition – and I am afraid most of us are mediocre – and is it possible, can I undertake to educate my children to have a global attitude towards life? What do you say to it? Or shall I leave it all to the teachers, in a school, however advanced, and let them educate my children? Not undertake the responsibility of educating them at home, as well as in their holidays and so on. Als ik gewelddadig ben, oneerlijk, geen gevoel voor de wereld, wereldomvattende kijk, geen beperkte gehechtheden; is dat mogelijk? Dat wil zeggen, een relatie met de wereld hebben, psychologisch; is dat mogelijk? Of leef ik in een bepaald land en heb ik de wetten na te leven, de regels op te volgen, enzovoort, en ben ik zo gedwongen tot een beperkte kijk op het leven? Is het mogelijk voor mij, als ouder en ook als leraar, is het mogelijk voor mij hieruit los te breken, te ontsnappen aan de gangbare middelmatige traditie - en ik vrees dat de meesten van ons middelmatig zijn - en is het mogelijk, kan ik mijn kinderen zo opvoeden dat ze een wereldomvattende houding tegenover het leven krijgen? Wat vindt u ervan? Of zal ik het overlaten aan de leraren, in een school, op welk niveau dan ook, en laat ik ze mijn kinderen opvoeden? De verantwoordelijkheid niet nemen, hen niet thuis onderwijzen, en ook niet in hun vakanties enzovoort.
12:20 By nature, by inheritance we are a violent people, aggressive, competitive, arrogant. We have come to that through various biological demands and also psychological, perhaps necessities, which have become habitual. And as we are violent people we create a violent society, and can I educate my children not to be violent? Come on, answer. Perhaps I can talk to them about it, if I have time. Probably we have not time; we are worried of our own problems and get home rather tired after a long day and want to brush off the children, but if I have taken the responsibility to teach them, to help them, to understand this cruel world, I may talk to them, I may point it out to them. But the televisions, the children friends, are all encouraging violence. So I have to… at home I tell them one thing and when they go outside – being gregarious, wanting to follow the tradition, not to be abnormal, different from others – they become like the rest of them: mediocre, cruel, thoughtless. You know what is happening. So, what shall I do? Please, it’s your problem. What shall I, as a parent, do? Van nature, door overerving zijn we gewelddadige mensen: agressief, competitief, arrogant. We zijn zo geworden vanwege allerlei biologische behoeften en ook psychologische, misschien uit noodzaak en het zijn gewoonten geworden. En als gewelddadige mensen hebben we een gewelddadige samenleving gemaakt, en kan ik mijn kinderen dan leren niet gewelddadig te zijn? Zeg eens, geeft u eens antwoord. Misschien kan ik er met hen over praten, als ik tijd heb. Waarschijnlijk hebben we geen tijd; we zijn druk met onze eigen zorgen en komen veeleer moe thuis na een lange dag en we willen de kinderen afpoeieren, maar als ik de verantwoordelijkheid heb genomen hen te onderwijzen, hen te helpen deze vreselijke wereld te begrijpen, praat ik misschien met hen, probeer ik het uit te leggen. Maar de televisie en vrienden van de kinderen moedigen geweld aan. Dus moet ik... thuis vertel ik ze het ene en als ze naar buiten gaan zoeken ze gezelschap, willen ze de traditie volgen, niet abnormaal zijn, niet anders zijn dan anderen, ze worden zoals de rest: middelmatig, wreed, achteloos - u weet wat er gebeurt. Dus wat zal ik doen? Alstublieft, het is uw probleem. Wat zal ik, als ouder, doen?
15:05 Can I give up my pleasures? I am in the habit of smoking – suppose, I am not – suppose I am in the habit of smoking, drinking, taking drugs, mildly, marijuana or whatever it is, and I tell my children not to do it, they won’t believe me. They will say, you are a hypocrite. Even though they may not tell me that. So will I give up all those things for my children? Go into it, sir, it’s your problem. Will I give up my drink, my irritations, my anger, my drugs and alcohol for the sake of my children? I have heard several parents in Europe and elsewhere say, why should I give up my pleasures for my blasted children? Do you understand the attitude? ‘They have to face the world, and if we make them soft they will be destroyed. So we must make them hard’ – you know all the rest of it. So what shall I do? Kan ik mijn pleziertjes opgeven? Ik ben gewend te roken - stel - ik rook niet - stel ik ben gewend te roken, te drinken, drugs te gebruiken, met mate, marihuana of iets dergelijks en ik vertel mijn kinderen dat niet te doen; ze zullen mij niet geloven. Ze zullen zeggen: 'Je bent hypocriet.' Hoewel ze me dat misschien niet openlijk zullen vertellen. Wil ik al deze dingen opgeven voor mijn kinderen? Verdiep u hierin, het is uw probleem. Geef ik mijn drinken op, mijn irritatie, mijn boosheid, mijn drugs en alcohol, ter wille van mijn kinderen? Ik heb verschillende ouders in Europa en elders horen zeggen: 'Waarom moet ik mijn plezier opgeven voor mijn onmogelijke kinderen?' Begrijpt u de attitude? 'Ze moeten de wereld aankunnen en we maken ze te soft, ze zullen te gronde gericht worden. Dus moeten we ze hard maken.' - de rest is u bekend. Dus wat zal ik doen?
17:04 Am I educating my children, as a parent at home, or am I educating myself as well as the children? You follow my question? I, as a parent, I feel I have to educate them, but I go on, carry on my own ways: dishonest, having no integrity, occupied with my own problems, with my own ambitions and so on. Can I, as a parent and a teacher of my children, educate myself as well as my three or four children? That means I have to break up the pattern in which I have been living. If I love my children I have to. Because perhaps the influence of the home is far more important than the influence of the school, where the parents are supposed to love their children, care for them, look after them, see to their behaviour, the language they use, cultivate their good taste, appreciation of beauty. That means I have to… I myself am educating all the time. Educating in the sense that, not live in the same old pattern, same old habits of past generation, and amusements and pleasure. Obviously I must give them up. But will the parents do this? Will you do it for your children? And will you help as a parent to bring about a new school? Voed ik mijn kinderen op, als ouder thuis, of voed ik mezelf op, net zoals mijn kinderen? U begrijpt de vraag? Ik, als ouder, heb het gevoel dat ik ze moet opvoeden, maar ik ga op de oude manier voort: oneerlijk, zonder integriteit, bezig met mijn eigen problemen, met mijn eigen ambities enzovoort; kan ik, als ouder en als leraar van mijn kinderen, mijzelf onderwijzen, net als mijn drie of vier kinderen? Dat betekent dat ik het patroon moet doorbreken waarin ik leef. Als ik om mijn kinderen geef, zal ik dat moeten doen. Want misschien is de invloed van thuis veel groter dan de invloed van school, de ouders behoren van hun kinderen te houden, voor ze te zorgen, naar ze om te zien, aandacht te hebben voor hun gedrag, hun taalgebruik, hun goede smaak te cultiveren, waardering van schoonheid. Dat betekent dat ik ... mezelf voortdurend opvoed. Opvoeden in de zin van: niet in hetzelfde patroon blijven steken, dezelfde oude gewoontes van vorige generaties en amusement en plezier. Vanzelfsprekend moet ik ze opgeven. Maar zullen de ouders dat doen? Wilt u dat doen voor uw kinderen? En wilt u als ouder helpen een nieuwe school op te richten?
20:06 This has been a problem with which the speaker has been associated for the last 60 years. There are several schools in India. There is one here, and in England. And this is the problem, not only the biological sexual problem of an adolescent, and also the society is so brutally strong, the outward environment. You may bring them up very, very carefully but the structure of society is so powerful. Dit is een probleem waarmee de spreker zich de afgelopen 60 jaar heeft beziggehouden. Er zijn ettelijke scholen in India. Hier is er één en in Engeland. En dat is het probleem, niet alleen het biologische, seksuele probleem van een adolescent, en de samenleving is ook zo meedogenloos sterk, de buitenwereld. Je mag ze dan heel, heel zorgvuldig grootbrengen, maar de stuctuur van de samenleving is zo machtig.
21:11 From this arises rather an interesting question. Society now demands engineers, scientists, businessmen, computer experts, architects, builders of roads – society demands that. So there lies the money, and all the rest of it. If the society demanded a totally different type of group of people – you are following? – that is, a group of people who are not concerned with nationalism, with violence, with drugs, alcohol, all those things, but are deeply integrated, have integrity – you follow? – will society demand such a people? Obviously not. Some years ago, speaking in Switzerland where we have been for the last 21 years, at the beginning the particular place where we were speaking, Saanen, didn’t want us at all in the place. Because the majority of the people who came there didn’t smoke, didn’t go to the butcher, didn’t drink, so the village people said, ‘Why do you come here if you don’t spend money?’ You follow the point of this? Hieruit komt een nogal interessante vraag voort. De samenleving vraagt nu om ingenieurs, wetenschappers, zakenlui, computerexperts, architecten, wegenbouwers, ingenieurs - de samenleving vraagt hierom. Dus daar ligt het geld enzovoort. Als de samenleving om een totaal andere groep mensen vroeg - begrijpt u? - dat wil zeggen, een groep mensen die niet bezig is met nationalisme, geweld, drugs, alcohol en meer van dat soort dingen, maar op een diep niveau geïntegreerd zijn, integer zijn - begrijpt u? - zal de samenleving om zulke mensen vragen? Klaarblijkelijk niet. Een paar jaar geleden, sprekend in Zwitserland, waar we de afgelopen 21 jaar toespraken hebben gehouden, in het begin zaten ze in de plaats Saanen helemaal niet op ons te wachten. Want de meerderheid van de mensen die daar kwam, rookte niet, gingen niet naar de slager, dronken niet, dus de dorpsinwoners zeiden: 'Waarom kom je hier als je geen geld uitgeeft?' Ziet u waar het om draait?
23:54 As society does not demand a group of people who have this sense of integrity, the sense of wholeness in their life, a profound religious life – not the traditional religious life which has no meaning at all – as society does not demand such people, can we as a group be those people? You understand my question? It is a very interesting point. Then we have such a person, such a human being, has such strength, such vitality in himself, and such a group becomes essentially important. They are like a light in darkness. So are there such parents who will be that? Or we are all so casual, sloppy, indifferent. Please, sirs, this is a very, very serious question because you are bringing about a new generation of people. If that generation is merely the continuation of what you are, with all the violence and all the stupidities of war, society will then become more and more immoral, more and more destructive. So, as a group of parents, is it possible that we demand of ourselves the highest excellence in behaviour, in conduct? Right? Shall we educate our children in a totally different way? Als de samenleving niet vraagt om mensen die een gevoel voor integriteit hebben, een gevoel voor heelheid in hun leven, een diepgaand religieus leven, niet het traditionele religieuze leven dat geen enkele betekenis heeft - als de samenleving niet om zulke mensen vraagt, kunnen we als groep zulke mensen zijn? Begrijpt u mijn vraag? Het is een erg interessant punt. Als we zo'n persoon hebben, zo'n mens, die zo'n kracht bezit, zo'n vitaliteit in zichzelf, en zo'n groep wordt essentieel belangrijk. Ze zijn als een licht in de duisternis. Zijn er zulke ouders, wie zal er zo zijn? Of zijn we allemaal zo luchthartig, slordig, onverschillig? Alstublieft mensen, dit is een zeer, zeer serieuze vraag, want u brengt een nieuwe generatie mensen voort. Als deze generatie alleen de voortzetting is van wat u bent, met alle geweld en alle stompzinnigheid van oorlog, dan zal de samenleving meer en meer immoreel worden, steeds destructiever. Dus, als een groep ouders, is het mogelijk om van onszelf voortreffelijkheid te vragen inzake gedrag, onze manier van doen? Nietwaar? Zullen we onze kinderen op een totaal andere manier onderwijzen?
27:06 Second Question: 'Great teachers have been on earth: Buddha, Jesus. Do you think there will be less conflict, more understanding when you depart, or is the world moving in an unalterable direction?' 2e Vraag: er zijn grote leermeesters op aarde geweest: Boeddha, Jezus. Denkt u dat er minder conflicten, meer begrip zal zijn wanneer u er ook niet meer bent of beweegt de wereld zich in een onveranderlijke richting?
27:28 'Great teachers have been on earth: the Buddha, Jesus. Do you think there will be less conflict, more understanding when you also depart, or is the world moving in an unalterable direction?' Grote leermeesters zijn op aarde geweest: Boeddha, Jezus. Denkt u dat er minder conflicten, meer begrip zal zijn wanneer u er ook niet meer bent of beweegt de wereld zich in een onveranderlijke richting?
28:01 Have we ever noticed that the followers destroy the leader, and the leader or the teacher destroys the followers? Have you ever considered that? The Buddha, two thousand five hundred years ago, before Christianity came into being, talked about love, conduct, and so on, not to worship anything. And his followers made images of him, followed him, and so destroyed him. Right? There are various scriptures written down from memory, but the disciples always either exaggerate, distort or extol, and lose the real depth of his teaching. And the Christian world – I hope I am not treading on anybody’s toe, feet – the Christian world, I am sure, have also made up that person into something incredible. And probably when the speaker kicks the bucket, dies, there will be the same phenomena going on. Is het u ooit opgevallen dat de volgelingen de leiders vernietigen en de leider of leraar de volgelingen te gronde richten? Heeft u daar ooit bij stilgestaan? De Boeddha sprak 2500 jaar geleden, voor het christendom ontstond, over liefde, levenshouding enzovoort, niet iets aanbidden. En zijn volgelingen maakten beeltenissen van hem, volgden hem, en op die manier vernietigden zij hem. Nietwaar? Er zijn verscheidene geschriften die uit het geheugen zijn opgetekend, maar de discipelen overdrijven altijd, verdraaien of verheerlijken, waardoor de ware diepte van zijn leringen verloren gaat. En de christelijke wereld - ik hoop dat ik niemand op de tenen trap - de christelijke wereld heeft van die persoon ook een ongeloofwaardige figuur gemaakt. En als de spreker het hoekje omgaat zal hetzelfde verschijnsel zich voordoen.
30:31 All this points to something extraordinary. Why do human beings, all over the world, have created symbols and worship the symbols? The symbols have become far more important than the truth of those people who have said things which are utterly true. Why do we want interpreters? The mediators between that truth and yourself. You understand my question? The priest – the priests have existed from the ancient of times. The Sumerians, 7,000 or 8,000 years ago, had these priests, so did the Egyptians, the ancient Egyptians, and there are these modern priests: the evangelists, the local priests, the priests at Rome. They will all tell you or interpret or come between you and that. Why do we allow all this? You understand my question? Why can’t we as human beings look to anybody? Because the whole history of mankind, his suffering, his agony, his desperate uncertainty, loneliness, is all in the book. Not in sacred books and holy books and all that; in the book which we are. We are the history of mankind. And if we can read that book ourselves you need nobody outside to help. Our difficulty is we want others to read it and tell us what we are, what we should do. And the difficulty is to read the book of ourselves. And to read that book we need careful observation of every movement of thought, feeling, reactions. And we don’t do it because we want something, an easy way to everything. Dit alles is toch wel heel vreemd. Waarom hebben mensen overal in de wereld symbolen geschapen en aanbidden ze de symbolen? De symbolen zijn veel belangrijker geworden dan de waarheid van deze mensen die dingen gezegd hebben die volstrekt waar zijn. Waarom willen we interpretatoren? De bemiddelaars tussen die waarheid en uzelf? Begrijpt u mijn vraag? De priester - priesters hebben vanaf de oudheid bestaan. De Soemeriërs, 7000 of 8000 jaar geleden, hadden priesters, evenals de oude Egyptenaren en dan zijn er hedendaagse priesters: de evangelisten, de lokale priesters, de priesters in Rome. Die allemaal interpreteren en tussen u en dat andere komen staan. Waarom accepteren wij dit? Begrijpt u mijn vraag? Waarom zijn we als mensen niet in staat naar anderen te kijken? Want de hele geschiedenis van de mensheid, zijn lijden, zijn smart, zijn wanhopige onzekerheid, eenzaamheid staat al in het boek. Niet in gewijde of heilige boeken, maar in het boek dat we zelf zijn. Wij zijn de geschiedenis van de mensheid. En als we dat boek zelf kunnen lezen heb je geen hulp van buitenaf nodig. Onze moeilijkheid is dat we willen dat anderen het lezen en ons vertellen wat we zijn, wat we moeten doen. En het is moeilijk om ons eigen boek te lezen. En dat boek lezen vraagt om zorgvuldige observatie van elke beweging van het denken, voelen, reacties; en we doen dat niet, want we willen voor de gemakkelijke weg kiezen.
34:23 So, thought then invents all the rituals, the marvellous architecture of ancient cathedrals, temples and mosques, and the things that are in the temples, in the mosques, in the cathedrals and churches are put there by thought, invented by thought. And thought is not sacred – which we will go into when we talk about it. And as long as we depend on others, whether it be Buddha, and so on, we shall always live in conflict, our life will become hypocritical. Is this so or not? Or, the speaker is merely fantasy. The accuracy of investigation demands that you have flexible scepticism so that the outside agency, whether it’s the saviour, the Buddha, or in India, Krishna and so on... – as long as that exists there’ll be division among people, and that division will inevitably bring about conflict. Truth is not Christian, Hindu, Buddhist or Islam, it is truth, and it doesn’t belong to anybody. Like love doesn’t belong to you or to me, it is love, compassion. And our minds are so conditioned, two thousand years of Christianity, of propaganda, incessant, very clever thought-out propaganda; and the same thing in the Asiatic world. Dus het denken vindt dan alle rituelen uit, de schitterende architectuur van oude kathedralen, tempels en moskeeën en de dingen die in die tempels staan, in de moskeeën, in de kathedralen en kerken, zijn daar neergezet door het denken, uitgevonden door gedachten. En het denken is niet heilig - maar daar zullen we op doorgaan als het aan de orde is. En zolang we ons verlaten op anderen, of het nu Boeddha is of wie dan ook, zullen we altijd in conflict zijn, ons leven zal hypocriet worden. Is dit waar of niet? Of fantaseerde de spreker maar wat? Nauwgezet onderzoek vereist dat we over flexibel scepticisme beschikken, of het nu om Jezus gaat of Boeddha of in India Krishna enzovoort, zolang dat bestaat, zal er verdeeldheid heersen tussen mensen, en die verdeeldheid zal onvermijdelijk tot conflicten leiden. Waarheid is niet van het christendom, hindoeïsme, boeddhisme of de islam. waarheid behoort niemand toe. Zoals liefde u niet toebehoort of mij; het is liefde, compassie. En onze geest is zo geconditioneerd door 2500... 2000 jaar christendom, propaganda, eindeloos, heel slim bedachte propaganda; en hetzelfde in de Aziatische wereld.
37:21 So, is it possible to be totally, completely free from all dependence? To have one’s own deep abiding unshakeable integrity, which involves no fear, and so on. Otherwise we create gods, saviours. Is het mogelijk om volledig vrij te zijn van alle afhankelijkheid? Om een eigen diepe, bestendige, onwankelbare integriteit te hebben, zonder angst te leven enzovoort? Anders creeëren we goden, heilanden.
38:06 Third Question: 'My behaviour indicates that I am afraid. Yet the actual perception of fear is elusive. How do I reach and deal with this deep-seated but unconscious emotion?' 3e Vraag: mijn gedrag wijst erop dat ik bang ben. Maar de feitelijke waarneming van angst is ongrijpbaar. Hoe benader ik deze diepgewortelde, doch onbewuste emotie?
38:22 'My behaviour indicates that I am afraid. Yet the actual perception of fear is elusive. How do I reach and deal with this deep-seated but unconscious emotion?' Mijn gedrag wijst erop dat ik bang ben. Maar de feitelijke waarneming van angst is ongrijpbaar. Hoe benader ik deze diepgewortelde, doch onbewuste emotie?
38:44 Do you want to go into this now? I was going to deal with it on Saturday. It doesn’t matter, we will deal both days. Wilt u dat nu onderzoeken? Ik wilde het eigenlijk zaterdag bespreken. Maar het maakt niet uit, we onderzoeken het beide dagen.
39:07 If one has observed, this problem of fear has existed from time immemorial. Right? It has existed with man. And man has lived with it, both consciously or hidden deep down, its roots very, very deep. And either we have escaped from it through logic, through analysis, through any form of entertainment that helps us to avoid coming directly into contact with it and holding it, or we have suppressed it. Right? We do this. Or we neglect it. We say, ‘What, we have lived with fear for million years, so what does it matter now?’ And one knows the consequences of fear: physical shrinkage, a tendency to be hypocritical, resistance, an avoidance of the fact that one is really afraid. So if one really, profoundly wants to be free from that reaction called fear, one has to go to the very root of it. There is biological fears: the body, the organism which must protect itself, and the fear of disease, old age, death, and the fears of past memories. So fear is again a common ground upon which all human beings stand. So, either we deal with it superficially or enquire into it very, very deeply. Als iemand goed heeft gekeken ziet hij dat dit probleem van de angst sinds onheuglijke tijden bestaat. Het bestaat zolang de mens bestaat. En de mens heeft ermee geleefd, bewust of verhuld, heel, heel diepgeworteld. Of we proberen eraan te ontsnappen via logica, door analyse, door elke vorm van vermaak, om zo te vermijden dat we direct in contact komen met onze angst en hem vasthouden, óf we onderdrukken angst. Nietwaar? We doen dat. Of we verwaarlozen het. We zeggen: 'We hebben miljoenen jaren met angst geleefd, dus wat maakt het nu uit?' En men weet wat de gevolgen van angst zijn: fysieke ineenkrimping, een neiging hypocriet te zijn, verzet, een ontkenning van het feit dat iemand echt bang is. Als iemand daar echt diepgaand vrij van wil zijn, van die reactie genaamd angst, dan moet je naar de wortel ervan gaan. Er zijn biologische angsten: het lichaam, het organisme dat zichzelf moet beschermen en de angst voor ziekte, ouderdom, dood en de angst voor herinneringen. Dus angst is een gemeenschappelijke bodem waar alle mensen op staan. Dus, of we gaan er oppervlakkig mee om of we gaan het diepgaand onderzoeken.
42:48 What is the root of fear? One knows various forms of fear: death, old age, fear of tomorrow, fear of uncertainty, fear of insecurity, fear of not being loved, or love and not receiving that love, fear of loneliness, fear of loss, fear of not having anybody to depend on, and so on – there are various forms of fear – the fear of the dark, the fear of light. Do we deal with the outward forms of fear? That is, I am afraid of my wife, or I am afraid of a bully; a bully, bullying all the time, you lie, you do all kinds of things, and there is the fear of that constant pressure of an aggressive, slightly demented person. So do we want to deal with fear superficially, which is intellectually, verbally, or do we want to go into it very, very deeply? Please, this is a serious question which you must answer for yourself. If you want to go into it superficially, that is endless. It is like a tree – the moment you cut down one branch or one twig of it there is another one rising. It’s perpetual flowering of fear. Or, you go into it observing its very nature, structure, how it comes into being. When we want to deal with it deeply, go to the very root of it, what is the root of fear? Wat is de wortel van angst? Er zijn allerlei vormen van angst: dood, ouderdom, angst voor morgen, angst voor onzekerheid, angst voor onveiligheid, angst niet geliefd te zijn of geliefd en die liefde niet te ontvangen, angst voor eenzaamheid, angst voor verlies, angst op niemand terug te kunnen vallen enzovoort - er zijn allerlei vormen van angst - angst voor het donker, angst voor licht. Kunnen we omgaan met de uitwendige vormen van angst? Zoals: ik ben bang voor mijn vrouw, of ik ben bang voor een pestkop; een pestkop die steeds treitert: 'je liegt, je doet dit, je doet dat.' en er is de angst voor die voortdurende dwang, uitgeoefend door een agressief, enigszins gestoord persoon. Willen we omgaan met angst op een oppervlakkige manier, wat betekent: intellectueel, verbaal of willen we het diepgaand, zeer, zeer diep onderzoeken? Alstublieft, dit is een serieuze vraag die u voor uzelf moet beantwoorden. Als u zich er oppervlakkig in wilt verdiepen, dan is het onbegonnen werk. Het is als een boom - als u er een of twee takken afhakt, groeit er een volgende aan. Een permanent bloeien van angst. Of u kunt zijn werkelijke aard, structuur observeren, hoe hij tot stand komt? Wanneer we er diepgaand mee willen omgaan, ga dan naar de wortel ervan, wat is de oorsprong van angst?
46:15 Please, I am not telling you, the speaker is not pointing out. We are together investigating into a tremendous complicated problem which has crippled humanity. And out of fear we have done all kinds of things; invented all the gods on earth. If there is absolutely no psychological fear then you are beyond all gods. Alstublieft, ik vertel het u niet; de spreker legt niks uit. We onderzoeken samen een immens ingewikkeld probleem dat de mensheid heeft verlamd. En uit angst hebben we van alles gedaan; alle goden op aarde uitgevonden. Als er absoluut geen psychologische angst is, hebben we geen goden meer nodig.
47:02 So what is basically the root of fear? Is it time and thought? Please, we are investigating, I am not telling you, I am questioning. Is it time, the future or the past? And is it also thought, thinking about the future, thinking about the past, thinking what might happen, or what has happened. The future is time. The past is time. The past, modifying itself in the present, moves towards tomorrow, the future. The remembrance of an incident which has caused fear, and the future of that incident awakening the new fear. You are following all this? Am I talking to myself or we are meeting each other? So there is horizontal fear and vertical fear. Right? Dus wat is in essentie de wortel van angst? Is het tijd en denken? Alstublieft, we onderzoeken dit, ik vertel het u niet, ik stel vragen. Is het tijd: toekomst of verleden? En is het ook het denken, het denken over de toekomst, het denken over het verleden, denken aan wat kan gebeuren, wat is gebeurd? De toekomst is tijd. Verleden is tijd. Het verleden, zich vervormend in het heden, dat zich voortbeweegt naar morgen, de toekomst. De herinnering aan een voorval dat angst heeft veroorzaakt, en waarvan een mogelijke herhaling in de toekomst vrees opwekt. Kunt u dit volgen? Praat ik tegen mezelf of begrijpen we elkaar? Er is dus horizontale angst en verticale angst. Nietwaar?
49:21 So we are asking, is it time? The past, the present and the future. One is afraid of the present: the instability, the threat of war, the bomb that some country, another great tribal country might put it on this – and so on. So one is afraid of the past, the present and the future. This is a movement – right? – it is not something that is static, it is a movement. And so a movement means time. From here to the village requires time to travel, to go to the village. From one point to another point means time. So, we are asking if time is one of the factors of fear. Logically it seems so. Rationally, sanely. And is thought also the root of fear? I think tomorrow might bring me unemployment, I will be unemployed tomorrow. The thinking about it while I am employed, thinking about the tomorrow is also the beginning of fear. Right? You are following? Thinking about the past, the incidents, the psychological accidents which has brought about certain forms of fear, thinking about the past, thinking about the future, thinking about the actual moment of life in which there is such tremendous uncertainty. Thought breeds fear. Right? You are following all this? We vragen dus: is het tijd? Het verleden, heden en de toekomst. Men is bang voor het heden: de instabiliteit, oorlogsdreiging, de bom die een land op een ander groot, tribaal land kan werpen - enzovoort. Men is bang voor het verleden, het heden en de toekomst. Dat is een beweging - nietwaar? - het is niet iets statisch, het is een beweging. En een beweging betekent dus tijd. Van hier naar het dorp vraagt reistijd om naar het dorp te komen. Van het ene punt naar het andere betekent tijd. We vragen dus of tijd een van de factoren van angst is. Logischerwijs lijkt het er wel op, rationeel, zinnig. En is denken ook de wortel van angst? Ik denk eraan dat ik morgen werkloos zou kunnen worden, ik zal morgen geen werk hebben. Erover denken terwijl ik een baan heb, nadenken over morgen is ook het begin van angst. Nietwaar? Begrijpt u het? Nadenken over het verleden, de voorvallen, de psychologische moeilijkheden die bepaalde vormen van angst hebben voortgebracht, denken over het verleden, denken over de toekomst, denken over het heden waarin zo'n immense onzekerheid is, gedachten kweken angst. Nietwaar? Begrijpt u dit alllemaal?
52:10 So time and thought, are they the major factors of fear? And if they are, and as in reality they are, what is one to do? You understand my problem? Are we meeting each other? You have explained this to me, that time and thought is the root of fear. You have gone into it, you have explained it. Not in great detail but I’ve captured the meaning of what you have said. Now, then you ask me, is it an idea that you have accepted, the words that you have accepted, or listening what you have said to me, from that listening I have made an abstraction of it into an idea, and I’m struggling with the idea. Then I ask, how am I to put that idea into action? You see the difference? Vous avez compris? You have understood what I am saying? Is this clear? No. Tijd en denken zijn dus de voornaamste factoren van angst? En als ze dat zijn, en dat is de realiteit, wat moet men dan doen? Begrijpt u mijn probleem? Begrijpen wij elkaar? U heeft mij verduidelijkt dat tijd en denken de wortel zijn van angst. U heeft zich erin verdiept, u heeft het verduidelijkt; niet tot in detail, maar de betekenis van wat u zei is doorgedrongen. U vraagt mij nu of het een idee is dat u heeft geaccepteerd, de woorden die u heeft geaccepteerd, of al luisterend naar u, heb ik dat luisteren geabstraheerd tot een idee en ik worstel met het idee. Dan vraag ik mezelf af hoe ik dat idee kan omzetten in actie. Ziet u het verschil? Vous avez compris? Heeft u begrepen wat ik zeg? Is dit duidelijk? Nee.
53:51 We have the habit of making abstractions of a fact. Those abstractions become ideals, ideas, concepts, conclusions – all verbal. And then I ask myself, how am I to carry out these ideals, these ideas, these concepts, that time and thought are the root of fear. You’ve understood? I have made an abstraction of what you have told me: time and thought are the root of fear. And I am pursuing the idea, how am I to carry out in life. The speaker says please don’t do that. Don’t make an abstraction of what you have heard, that time and thought are the root of fear. Don’t translate into an idea but find out the truth of it, the actuality of it. That is, I see that I really am afraid of the past, which is so. Also I am afraid of the present, because the things are so incredibly destructive round me. And also I am afraid of tomorrow, the future – the atom bomb, the nuclear bomb, the mugging, the mad terrorists and the politicians with their game, that’s the present, so also the future. So, I see the fact, not the idea, that time and thought are the root of fear. Next Saturday I’ll go into it much more, in a different way, but this is the root of fear. Now what shall I do? I realise, I see the fact. I see the truth of what you have told me. Not romantic, idealistic, all that, that has no meaning. I see the truth, the actual truth of what you have told me. We hebben de gewoonte abstracties te maken van een feit. Deze abstracties worden idealen, concepten, conclusies; alles verbaal. En dan vraag ik aan mezelf hoe ik deze idealen kan toepassen, deze ideeën, deze concepten, dat tijd en denken de wortel zijn van angst. Heeft u dit begrepen? Ik heb een abstractie gemaakt van wat u mij heeft verteld: tijd en denken zijn de bron van angst; en ik streef dat idee na, hoe ik het kan toepassen in mijn leven. De spreker zegt: doe dat alstublieft niet. Maak geen abstractie van wat u heeft gehoord: dat tijd en denken de bron van angst zijn. Vertaal het niet naar een idee, maar ontdek de waarheid ervan, de feitelijkheid ervan. Dat ik dus inzie dat ik echt bang ben voor het verleden, wat zo is. Ik ben ook bang voor het heden, want de dingen zijn zo ongelooflijk destructief om mij heen. En ik ben ook bang voor morgen, de toekomst - de atoombom, de nucleaire bom, de criminaliteit, de woedende terroristen en de politici met hun spelletjes; dat is het heden, dus ook de toekomst. Ik zie het feit, niet het idee van tijd en denken als bron van angst. Volgende week zaterdag ga ik hier dieper op in, op een andere manier, maar dit is de oorsprong van angst. Wat zal ik nu doen? Ik besef het, zie het feit in. Ik zie de waarheid van wat u zei. Niet romantisch, idealistisch e.d.; dat heeft geen betekenis. Ik zie de waarheid, de feitelijke waarheid van wat u mij heeft gezegd.
56:47 Then the difficulty arises, if you have gone that far, who is the observer who actually sees the fact? You understand all this, or is this too difficult? All right. Who is the observer who says, ‘Ah yes, I see the truth of it’? Is the observer different from what he sees? You understand my question? When I say, ‘Yes, I see the truth of what you have told me, I have already played a trick, which is: I see the truth of it. That means I am different from the truth. You are following? Right? Is this clear? Wait a minute, let me put it much more simply. When I am angry, is that anger different from me? Or at the moment of anger there is no difference. There is this tremendous reaction. A few seconds later I say, ‘I have been angry’, therefore I have divided myself as the ‘me’ who has been angry. Right? You see? Dan ontstaat de moeilijkheid, wanneer u zover bent gekomen, wie de waarnemer is die het feit werkelijk ziet? Begrijpt u dit allemaal of is het te moeilijk? Goed. Wie is de waarnemer die zegt: 'Ah ja, ik zie de waarheid ervan in?' Verschilt de waarnemer van wat hij ziet? Begrijpt u mijn vraag? Wanneer ik zeg: 'Ja, ik zie de waarheid van wat u mij hebt verteld', heb ik al een trucje uitgehaald, namelijk: ik zie de waarheid in. Dat betekent dat ik wat anders ben dan de waarheid. Begrijpt u dit? Nietwaar? Is dit duidelijk? Wacht even, laat mij het eenvoudiger zeggen. Wanneer ik boos ben, verschilt die boosheid dan van mij? Of is er op het moment van boosheid geen verschil? Er is deze immense reactie. Een paar seconden later zeg ik: 'Ik was boos.' Ik heb mij toen dus afgescheiden als de 'ik' die boos was. Waar? Begrijpt u het?
58:42 So, when you have told me the truth, the fact, that time and thought are the factors of fear, I listen to it very carefully and I say, ‘Yes, I see the truth of it’, and the perception of that truth is something out there, and me watching it. Follow this? Or, there is no observer but only the fact of it. You understand the difference? Are we meeting? I observe that tree. In that observation, words spring up: ‘That’s an oak tree’, and the very naming of that tree prevents me from actually looking at it. You have understood? If I go to a museum and see a picture, a painting by the old masters – I don’t like modern paintings, that doesn’t matter – and I go there and look. When I compare one master against another master I am not looking at the actual painting of a particular master. I am comparing, judging, I am never observing very closely without any sense of other painters, looking. Wanneer u mij de waarheid heeft verteld, het feit, dat tijd en denken de factoren van angst zijn, dan luister ik er zorgvuldig naar en zeg ik: 'Ja, ik zie de waarheid ervan in', en de waarneming van die waarheid is iets wat zich buiten mij afspeelt en ik kijk ernaar. Volgt u dit? Of, er is geen waarnemer, maar alleen het feit. Begrijpt u het verschil? Zitten we op dezelfde golflengte? Ik kijk naar die boom. Bij die waarneming komen woorden naar boven: 'Dat is een eik' en de precieze naam van die boom weerhoudt mij ervan er werkelijk naar te kijken. Heeft u dit begrepen? Als ik naar een museum ga en een schilderij zie van een oude meester - ik hou niet van moderne schilderijen, maar dat doet er niet toe - en ik kijk ernaar. Wanneer ik de ene meester vergelijk met een andere meester kijk ik niet naar het werkelijke schilderij van een bepaalde meester. Ik vergelijk, oordeel, ik observeer nooit nauwgezet, zonder enig besef van andere schilders, kijkend.
1:00:48 So, when I observe, when I see the truth of what you have told me, there is no division between the observer and the observed. There is only the truth of it. Not, I see it. And that perception which is holistic frees the mind from fear completely. Have you got this? Don’t look, please, so puzzled. Look, sir. What time is it? Wanneer ik observeer, de waarheid zie van wat je mij hebt gezegd, dan is er geen scheiding tussen de waarnemer en het waargenomene. Er is alleen de waarheid ervan. Niet: 'ik zie het'. En die waarneming, die holistisch is, bevrijdt de geest volledig van angst. Begrijpt u dit? Kijk alstublieft niet zo confuus. Zie mensen. Hoe laat is het?
1:01:41 Q: Twelve thirty. Q: Half een.
1:01:45 K: You are not tired? Can we go on with this? It’s very important to understand this. I am afraid – suppose I am afraid, psychologically – I then try to control it, I try to rationalise it, I try to escape from it, I go to somebody to help me to resolve it. So I am always acting on it. Right? Is that clear? That’s what we are all doing: acting upon it either to dissipate it or to control it or to run away from it or to suppress it. This is what we do, acting upon it. So there is always this conflict. Right? Is that clear? The struggle not to be afraid, which is a conflict. Now, can that conflict end? You understand? I am putting the question differently. Can that conflict between me and the fear, me controlling the fear, suppressing and so on, and thereby this division which inevitably brings conflict, can that conflict end? You get the point? That’s my question. I say, how can that conflict end? Why does this division between the ‘me’, the I who is trying to suppress, control, dominate fear, why is there this division? Is this division actual or is it merely semantic, verbal? Or, not being able to solve the problem, thought has divided itself as the ‘me’ and the fear. You understand? K: Bent u niet moe? Kunnen we hiermee doorgaan? Het is erg belangrijk om dit te begrijpen. Ik ben bang - stel dat ik bang ben, psychologisch - dan probeer ik dat te controleren, ik probeer het te rationaliseren, ik probeer eraan te ontsnappen, vraag iemand hulp om het op te lossen. Ik reageer er dus altijd op. Waar? Is dat duidelijk? Dat is wat we allemaal doen: erop reageren om het te verdrijven of te controleren of ervan weg te lopen of het te onderdrukken. Dit is wat wij doen: erop reageren. Er is dus altijd een conflict. Waar? Is dat duidelijk? De strijd om niet bang te zijn, wat een conflict is. Nu, kan dat conflict ophouden? Begrijpt u dat? Ik stel de vraag op een andere manier. Kan dat conflict tussen mij en de angst, ik die de angst controleert, onderdrukt enzovoort, waardoor die scheiding ontstaat, die onvermijdelijk tot een conflict leidt, dan dat conflict eindigen? Begrijpt u het punt? Dat is mijn vraag. Hoe kan dat conflict eindigen? Waarom is die verdeeldheid tussen het 'ik', het 'ik' dat probeert angst te onderdrukken, controleren, domineren, waarom is er die verdeeldheid? Is deze verdeeldheid feitelijk of is die meer semantisch, verbaal? Of heeft het denken, omdat het niet in staat is het probleem op te lossen, zich verdeeld in het 'ik' en de angst. Begrijpt u dit?
1:04:42 Am I talking to myself or can we go on? Sorry, you probably have never thought about all this. So, it is important to resolve this conflict, because we live in duality. ‘I am this, I should not be that… I should be that’. So there is always this duality which brings about conflict. Right? Now, I want to find out – no, I won’t use ‘I want to’ – can this conflict end? Is there – please listen to it – is there an opposite? I am afraid. The opposite is not to be afraid – right? – or have courage. Is there an opposite to fear? Or there is only the ending of fear, not the opposite of fear. I wonder if you see all this. Praat ik tegen mijzelf of kunnen we doorgaan? Sorry, u heeft mogelijk nooit over al deze dingen nagedacht. Het is belangrijk dit conflict op te lossen, want we leven in dualiteit. 'Ik ben dit, ik zou niet zo moeten zijn... ik zou zus of zo moeten zijn.' Er is dus altijd deze dualiteit die een conflict voortbrengt. Waar? Nu wil ik doorgronden - nee, ik gebruik niet 'ik wil' - kan dit conflict stoppen? Is er - luister er alstublieft naar - is er een tegenovergestelde? Ik ben bang. Het tegenovergestelde is niet bang zijn - nietwaar? - of moed hebben. Is er een tegenovergestelde van angst? Of is er alleen het beëindigen van angst, niet het tegenovergestelde van angst? Ik vraag mij of u dit inziet.
1:06:08 So, is there an ending of fear? – the ending being no conflict. Right? If I end it through conflict, that means I’ll go on, it’ll be perpetual. You get this? So can this end? To end something, there must be no me who is trying to end it. Right? If I try to end it, I am in conflict with it. Right? But is there an observation of this reaction called fear without the past interfering with that observation? The past being the remembrances, the many fears I have had. So the past, can it abstain from looking at the fact without the memory of yesterdays? You haven’t understood? Is er een beëindiging van angst? - de beëindiging die geen conflict is. Nietwaar? Als ik het beëindig door een conflict betekent dit dat ik het in stand hou. Begrijpt u dit? Kan dit dus stoppen? Om iets te stoppen moet er geen 'ik' zijn dat het probeert te stoppen. Nietwaar? Als ik het probeer te stoppen, ben ik ermee in conflict. Nietwaar? Maar is er waarneming mogelijk van deze reactie genaamd angst, zonder dat het verleden tussen die waarneming komt? Het verleden, de herinneringen, de vele angsten die ik heb gehad. Kan het verleden zich onthouden van het kijken naar het feit zonder de herinneringen aan gisteren? Heeft u het niet begrepen?
1:07:49 Look, sir: if I am married, I meet my wife every day. Every day – rather boring, every day. Listen carefully please, don’t laugh – every day. So I begin to know her; I know how she looks, what her gestures, all the rest of it, the words, so gradually I have built up a knowledge about her, and whenever I look at her all the knowledge comes out. Right? The knowledge is the past – right? – because I have built the knowledge day after day, day after day, day after day, accumulated it through various incidents and so on and so on. So whenever I see her, this knowledge, which is the past, looks at her. You are doing this, this is nothing new. Only we are putting into words. And so this knowledge is the remembrance of things past, meeting the present and so dividing. Right? Physically of course my wife is not like me – male and female. But psychologically I have divided myself. Do you understand? The remembrance of the accumulated memories, which is knowledge about my wife, has separated as the ‘me’ and her. Got this? The past has brought about this division. Now similarly, the past remembrances of fears, past remembrance of accidents of fear, the happenings of fear, is stored in the brain, and that brain is remembering the past, and so when the present reaction comes, you name it immediately as fear, and record it as fear. You follow this? Right? Is this clear? No, don’t tell me this is not clear. I can’t help it, sorry. I’ll try to put it ten, three or four different ways. Kijk: als ik getrouwd ben, ontmoet ik mijn vrouw elke dag; elke dag, nogal saai, elke dag. Luister zorgvuldig alstublieft, lach niet - elke dag. Dus ik begin haar te leren kennen; ik weet hoe ze eruitziet, hoe haar gebaren zijn, en de rest, de woorden, dus langzamerhand heb ik kennis opgebouwd over haar en elke keer als ik naar haar kijk, komt de kennis naar boven. Nietwaar? De kennis is het verleden - nietwaar? - want we hebben de kennis vergaard dag na dag na dag na dag na dag, opeengestapeld aan de hand van allerlei gebeurtenissen enzovoort. Elke keer dat ik haar zie, kijkt deze kennis, die verleden is, naar haar. U doet dat, dit is niks nieuws. We geven er alleen woorden aan. En deze kennis bestaat dus uit de herinnering aan voorbije dingen en ontmoet zo het heden en werpt zo een scheidsmuur op. Niet? Fysiek is mijn vrouw natuurlijk niet zoals ik; man en vrouw zijn we. Maar psychologisch heb ik mijzelf afgescheiden. Begrijpt u dat? De herinneringen aan de opeengehoopte kennis, wat de kennis is over mijn vrouw, heeft ons afgescheiden als 'ik' en 'haar'. Begrijpt u? Het verleden heeft deze verdeeldheid voortgebracht. Op dezelfde manier worden herinneringen aan angsten, vroegere angsten, angstige moeilijkheden, angstige gebeurtenissen, opgeslagen in het brein en dat brein herinnert zich het verleden, dus zodra er nu, in het heden, een reactie komt, noem je dat gelijk 'angst' en registreer je het als 'angst'. Begrijpt u dit? Nietwaar? Is dit duidelijk? Vertel mij niet dat het niet duidelijk is. Ik kan er niks aan doen. Sorry. Ik probeer het op verschillende manieren uit te leggen.
1:10:59 The past is time. The past is the observer. And so the observer says, yes, that is fear. I know it’s fear because I have had it so many times. So, moment it recognises it, it’s part of the past. Right? You see this fact. So can you look at that reaction… is there an observation of that reaction without the past? And when the past observes, you maintain the same movement. But when there is an observation without the past, you are looking at it afresh. Which is, when you observe fear from the past, you are using an energy which has already been employed year after year. Right? That’s a wastage of energy. Is there a new energy that meets this fear without the past? You understand the question now? Oh, for God’s sake! Het verleden is tijd. Het verleden is de waarnemer. En zodoende zegt de waarnemer: 'ja, dat is angst.' Ik weet dat het angst is, want ik heb het al zo vaak gevoeld. Dus op het moment van herkenning, is het deel van het verleden. Nietwaar? U ziet dit feit. Kunt u naar die reactie kijken... is er een waarneming van die reactie mogelijk zonder het verleden? En wanneer het verleden waarneemt, behoudt u dezelfde beweging. Maar wanneer er een waarneming is zonder het verleden, kijk je er met een frisse blik naar. Dus als u naar angst kijkt vanuit het verleden, gebruikt u energie die al jaar na jaar toegepast is. Dat is een verspilling van energie. Is er een nieuwe energie die de angst tegemoet treedt zonder het verleden? U begrijpt de vraag nu? Oh, in hemelsnaam!
1:12:42 You see, fear exists only – I realise, one sees the truth that time and thought are the root of fear. Fear exists when there is inattention, when there is no attention. Right? If I give complete attention to fear, it doesn't exist. But my brain has been conditioned not to give attention to this reaction. When you have sexual feelings you – right? Whereas fear, if you give total attention to it which is not to analyse it, not to rationalise it, not to escape from it, not to observe it from the past – attention means giving your whole energy to look. Right? Then when you do, fear is not. I can’t go on into this. We can go into it in different ways. On Saturday we’ll go into it very much more. Because the mind that has fear is a destructive, aggressive, neurotic mind, whereas a mind that is utterly free of fear psychologically is an extraordinary mind. Ziet u, angst bestaat alleen... Ik zie de waarheid in dat tijd en denken de oorsprong van angst zijn. Angst ontstaat als men onoplettend is. Wanneer er geen aandacht is. Als ik mijn volle aandacht geef, bestaat het niet. Maar mijn brein is geconditioneerd om er geen aandacht aan te schenken. Wanneer u seksuele gevoelens heeft, dan - nietwaar? Terwijl daarentegen - hoe noemt u het - angst, als u uw volle aandacht eraan geeft, wat niet analyseren betekent, niet rationaliseren, er niet aan ontsnappen, het niet waarnemen vanuit het verleden - aandacht betekent: kijken met al je energie. Nietwaar? Als je dat doet, is er geen angst. Daar kan ik nu niet op ingaan Ik kan er... we kunnen er op verschillende manieren op ingaan. Zaterdag zullen we dat veel uitgebreider doen. Want de geest die angst heeft, is een destructieve, agressieve, neurotische geest, terwijl een geest die vrij is van angst, in psychologische zin, van buitengewone kwaliteit is.
1:14:41 I’d had better stop. We meet again Thursday if you want to. Hier kan ik het beter bij laten. Als u wilt, zien we elkaar donderdag weer.