Krishnamurti Subtitles home


OJ82Q3 - 3rd Question & Answer Meeting
3e vraag- en antwoordbijeenkomst
Ojai, Californië, VS
11 mei 1982



1:14 Er zijn veel vragen binnengekomen. Sommige nogal buitensporig en als ik zo vrij mag zijn nogal dwaas. Zoals waarom ik geen baard laat staan. Die hebben we terzijde geschoven en we hebben een paar serieuzere vragen uitgekozen. Het is nogal grappig dit allemaal, niet?
2:17 Mag ik u er weer aan herinneren dat u deze vragen aan uzelf stelt en probeer een antwoord te vinden of de implicaties te zien van de vragen. Ook hebben we uiteengezet dat het belangrijk is hoe je deze vragen benadert; elke vraag, elk probleem in het leven, of we het persoonlijk benaderen of met een zeker vaststaand of onbewust motief of met alleen een verlangen een antwoord te vinden, op die manier doorgronden we het probleem zelf nooit. Zoals vorige keer gezegd: 'probleem' betekent geconfronteerd worden, met iets dat je moet tegenkomen, een uitdaging die je tegemoet treedt. Maar als je er zijdelings op reageert of in een bepaalde richting, dan treed je die uitdaging niet volledig tegemoet. Dus het maakt veel uit, als ik dit mag benadrukken, we instrueren u niet, we onderwijzen u niet, we benadrukken alleen hoe belangrijk het is op welke manier je een vraag, een probleem benadert. Je moet veeleer de benadering ontdekken en niet de oplossing van een probleem.
4:24 1e vraag: wat vindt u ervan dat er een miljoen dollar wordt besteed aan onderwijs aan een kleine, selecte groep kinderen die niet tot de armen of achtergestelden lijken te behoren?
4:41 Wat vindt u ervan dat er een miljoen dollar wordt besteed aan onderwijs aan een kleine, selecte groep kinderen die niet tot de armen of achtergestelden lijken te behoren?
5:05 Wat denkt u? Deze school, de Oak Grove School, heeft, zover ik weet, studiebeurzen voor armere mensen, de zogeheten achtergestelden, voor kinderen die niet uit de gegoede klasse komen. Ik vraag mij af waarom er een algemene vijandigheid is tegenover een groep mensen die tot de elite behoren. En waarom we protesteren tegen een school als deze, die echt in studiebeurzen voorziet; waarom bent u daar op tegen? - terwijl u niet alle bijzonderheden van de school kent, alle problemen van de school enzovoort? En waarom heeft u, als ik hierop mag wijzen, geen bezwaar tegen de enorme sommen geld die aan oorlog worden besteed? Waarom protesteert u hier niet tegen? Oorlog - niet een specifieke oorlog, nucleaire oorlog, maar het hele idee van mensen doden voor het eigen land. Is het niet veel belangrijker om daar bezwaar tegen te hebben? Dit is ook belangrijk, we geven er antwoord op. Dat wil zeggen, deze school, de Oak Grove School, zij besteden geld, een miljoen dollar, als ze die tenminste kunnen krijgen; ik denk dat ze slechts de helft krijgen, aan een middelbare school. En er is een fonds van studiebeurzen voor degenen die de volledige kosten onmogelijk kunnen betalen. Als je hier sterk tegen bent, wat wil je hier dan aan doen? De boel in de fik steken? Of verdiep je in de vraag waarom er in een welvarende samenleving als in Amerika, in dit land, in dit deel van de wereld, waarom er mensen honger lijden, die heel weinig bezitten, die geen onderwijs hebben genoten, die worden geconfronteerd met allerlei verschrikkingen, waarom geeft dit land miljoenen en miljoenen en miljoenen uit aan bewapening enzovoort. Waarom? Zijn onze bezwaren slechts vervat in woorden of doen we er ook wat aan? En wat kunnen we doen als een land, net als overal ter wereld, zelfs in de meest primitieve samenlevingen, oorlogsmateriaal verzamelt? Elk land, zoals Frankrijk, Engeland, Amerika en andere landen verkoopt wapens aan andere landen, armere landen, die ook miljoenen uitgeven aan allerlei afschuwelijke middelen om de mensheid te vernietigen. Wat is ons gevoel daarover? En wat kunnen we aan dit alles doen?
9:30 Het lijkt haast onmogelijk om deze vernietiging van mensen te stoppen. Dus gaan we tot de wortel van dit alles of overwegen we slechts een bepaald type atoombom niet te nemen, enzovoort - oppervlakkig? Of onderzoeken wij deze zaken diepgaand? Dat wil zeggen: wat is de oorzaak van dit alles? Wat is de oorzaak van armoede, niet alleen in dit land, dat zo welvarend is vergeleken de rest van de wereld? Wat doen we eraan? Wanneer we naar Azië gaan, India enzovoort, de bevolking neemt elk jaar toe. In India komen er jaarlijks 15 of 13 miljoen mensen bij. En een erg, erg arm land als India besteedt miljarden aan wapens, koopt een Mirage van Frankrijk om een buurland dwars te zitten. We doen dit allemaal. Wat moeten we doen? Wat is de oorzaak van al deze ellende, armoede, ouderloze kinderen? In Azië hebben mensen honger geleden, lijden ze honger. De spreker heeft het meegemaakt - onvoldoende eten enzovoort, als jongen, als kind. Dus we weten allemaal wat armoede is. U misschien niet. Ik ben blij dat u het niet weet. En wat is de wortel hiervan?
12:13 Is het nationale trots? Is het een bepaalde, curieuze eer om te vechten voor het eigen land en miljoenen mensen te vermoorden voor die eer? Wat is de oorzaak van deze ellende, de toenemende armoede in de wereld? Komt het doordat nationalisme de mensen heeft verdeeld en daarom het ene land buitengewoon rijk is en andere landen niet? Is het mogelijk mondiaal met elkaar verbonden te zijn, economisch, sociaal, politiek, alles, het is een wereldwijd probleem, geen Amerikaans of Aziatisch. Kunnen we dat inzien en oorlog, onderdeel van de ellende, stoppen, onderdeel van de enorme vernietiging van een ander mens, die als u is. Hij mag zichzelf een Turk noemen of een Argentijn of een Brit of Rus, maar die mens is als u en ik. Iemand die zich door allerlei soorten ellende heen worstelt, die veiligheid zoekt in nationalisme, wat afzondering inhoudt en in die afzondering schuilt geen veiligheid. Dus kunnen wij of welke groep dan ook vrij zijn van nationalisme omdat we oorlog en het doden van andere mensen volledig afwijzen? Ik kauw niet voor wat u moet doen, alstublieft.
15:04 In oude samenlevingen waren er groepen die weigerden te doden, onder alle omstandigheden. Het was hun diepe, religieuze overtuiging dat doden slecht was en dat je als je doodde daarvoor zou boeten in een volgend leven; om die reden niet doden, vanwege beloning en straf misschien, in plaats van het idee dat je niet mag doden omdat het leven heilig is. Als je dat diep van binnen voelt, schuif je elk tribalisme terzijde. En kunnen regeringen wereldwijd geen wapens verzamelen? Het lijkt haast onmogelijk. De wereld is gek geworden. Als je geen belasting betaalt, moet je naar de gevangenis, want jij werkt niet mee aan dit alles. En als je een postzegel koopt, draag je bij aan oorlogen. Als je benzine koopt - of gas zoals het hier heet - dan gaat een deel naar oorlogen.
16:41 Dus, dit alles inziend, wat staat de mens te doen? Niet alleen op school - dat is een futiliteit. Wat moet een mens, geconfronteerd met al deze problemen, wat moet hij doen? Wie is verantwoordelijk voor al deze dingen? Regeringen? Politici? De groep extreem rijken, die de regeringen manipuleren met hun grote bedrijven? Wie is verantwoordelijk voor al deze verschrikkingen? Beantwoord alstublieft deze vragen. Zijn we niet allemaal verantwoordelijk? Omdat we niet van buitenlanders houden, we mensen haten die niet dezelfde kleur hebben enzovoort. Zijn we hier niet allemaal voor verantwoordelijk? Dus als we verantwoordelijk zijn, is het onze plicht, ons krachtige gevoel dat een nieuwe samenleving een nieuwe groep mensen zal voortbrengen. Dat is de functie van onderwijs. We proberen tenminste met deze school goede mensen voort te brengen, of ze nu rijk zijn of arm - kinderen zijn kinderen. Goede, volwaardige, eerlijke mensen. Ze zouden daarin kunnen falen, maar het is goed om zoiets te proberen. Dus het is onze verantwoordelijkheid, het lijkt ons dat ieder van ons dit enorme probleem diepgaand begrijpt, waarvoor ieder van ons verantwoordelijk is.
19:38 U heeft de spreker gehoord, die dit allemaal heeft gezegd. Hij heeft dit overal in India verkondigd, in Europa, in dit land, in Australië enzovoort. U luistert hiernaar en blijkbaar kunnen we er niet naar handelen. En dat is echt iets vreselijks. Als je iets hoort dat waar is en er niks mee doet, werkt dat als vergif. Begrijpt u dat? Het is funest iets te horen wat waar, vanzelfsprekend, deugdelijk is en het niet diepgaand toe te passen. Wat je hebt gehoord en wat je bent veroorzaakt dan een tegenstelling en dan is er een conflict, een voortdurend conflict. Veel beter om deze dingen niet te horen en daarom niet toe te passen
21:15 De spreker heeft een paspoort, een Indiaas paspoort, diplomatiek paspoort. Maar dat papiertje identificeert hem niet met het land. Dat papiertje is slechts bedoeld voor het gemak van het reizen.
21:47 2e vraag: waarom verwarren we functie met rol? Bijvoorbeeld: we geven les of doen bepaald ander werk, maar waarom maken we deze functies persoonlijk, vereenzelvigen we ons ermee, waardoor we de wil, positie en macht toelaten en bijgevolg immense schade aanrichten?
22:14 Waarom verwarren we functie met rol? Bijvoorbeeld: we geven les of doen bepaald ander werk, maar waarom maken we deze functies persoonlijk, vereenzelvigen we ons ermee, waardoor we de wil, positie en macht toelaten en bijgevolg immense schade aanrichten?
22:53 Ik denk dat de vraag tamelijk duidelijk is. Waarom trekken we ons alles altijd zo persoonlijk aan? Beantwoord u deze vraag voor uzelf alstublieft. Waarom kijken we niet onpersoonlijk naar de wereld, objectief? Waarom gebruiken we de functie als status? Alstublieft? Waarom kunnen we een functie niet beschouwen als... bijvoorbeeld: de spreker heeft iets te zeggen, maar waarom zou hij - wat hij niet doet - waarom zou hij via die functie status willen, een positie, macht, al die zaken - waarom? Is dat zo omdat macht aanbeden wordt door mensen; de status wordt als veel belangrijker gezien dan de functie - een minister-president is veel belangrijker dan de kok, een professor is veel belangrijker dan iemand die voor het een of ander aan het leren is, meester-timmerman enzovoort? Begrijpt u? We zien blijkbaar niet in dat een functie op zichzelf van belang is, maar als je een functie als status gebruikt, wordt je functie kwetsbaar, heeft die zijn energie verloren. U weet dat tegenwoordig - het is een oud probleem - functies zoals die van de leraar, groot wetenschapper of staatsman, de leraar wordt wereldwijd niet zo erg gewaardeerd. Terwijl we tegen een wetenschapper, een dokter ietwat opkijken. Maar de functie van leraar is veel belangrijker dan elk ander beroep, want een leraar brengt een nieuwe generatie mensen voort. Hij zou het meest moeten verdienen. Maar daar zorgen we niet voor. Voor ons, in deze vreemde samenleving die we gecreëerd hebben, wordt de leraar het minst gerespecteerd en belangrijk geacht. Heeft u dat allemaal opgemerkt? De leraar kan niet in een Cadillac, een Lincoln of Rolls-Royce rijden maar grote zakenlieden kunnen die aanschaffen en u respecteert de Cadillacs, Lincolns en Rolls-Royces, wat laat zien dat status veel belangrijker is dan een functie.
27:23 Nu, dit weten we allemaal. Waarom? Waarom doen we dit? Dat is de vraag. De vraagsteller wil weten waarom wij met een functie status willen verwerven - waarom? Is niet een van de redenen dat we succes aanbidden? Die godin van succes. We zijn er allemaal in bedreven. Elk televisieprogramma enzovoort zegt dat je moet slagen, slagen, slagen. Succes betekent een bepaalde status verwerven. De functie is niet iets eervols op zichzelf, maar de functie wordt gebruikt om iets te worden, wat inhoudt: beroemd zijn, iets geweldigs bezitten of wat dan ook. Waarom doen we dit? U doet het - we doen het allemaal, op een paar mensen na wellicht. Waarom doen we dit? Willen we allemaal macht, domineren over anderen, meer comfort via geld?
29:20 Trouwens, ik weet niet of u het heeft opgemerkt, de wereld wordt steeds meer, als ik het zo mag noemen, materialistisch. Ze willen allemaal meer comfort, meer kleren, meer huizen, meer geld, dezelfde dingen doen, steeds weer, meer hebben en dat wordt cultuur genoemd. Kunt u dit allemaal volgen? Ik vraag mij af... Het is allemaal zo vreselijk tragisch geworden. En waarom doen we al deze dingen? Waarom willen we macht? Omdat u mensen met veel macht ziet, wat ze doen, invloedrijke mensen, hun naam staat elke morgen in de krant en daarom willen wij ook dat onze naam elke morgen in de krant staat? Is het een diepe gefrustreerde drang om een positie te verwerven, status of respect, zodat er tegen ons opgekeken wordt, autoriteit? We willen dat allemaal. dus we gebruiken alles als opstapje naar iets anders.
31:20 Het is het moeilijkste wat er is om niks te zijn. Want een succesvol persoon is de meest gerespecteerde persoon. Hij wordt gerespecteerd. Maar een mens die zegt: ik wil geen van die dingen, ik wil gewoon leven. Ik zal niks zijn in deze wereld. Dat vraagt om veel inwendige stabiliteit, een licht zijn voor zichzelf, de capaciteit compleet alleen te staan.
32:19 3e vraag: is er geen politieke actie nodig voor volledige verandering?
32:28 Is er geen politieke actie nodig voor volledige verandering?
32:39 Veel dingen liggen in deze vraag besloten, zoals in elke vraag. Wat is politiek, wat betekent het woord? Die kunst van regeren, de wetenschap van het regeren. Dat wil zeggen, over mensen regeren omdat ze zo oneerlijk zijn, ze zo graag hun eigen dingen doen, iedereen wil zijn eigen behoeften bevredigd zien, hij wil concurreren met anderen. Begrijpt u? Dat soort dingen. Dus mensen, gewone mensen, zoals wij allemaal, streven ernaar onze persoonlijke behoeften te uiten, wat ingaat tegen andermans behoeften, ambities enzovoort. Dus we zijn, ieder van ons staat dus tegenover een ander. En de kunst van het regeren is dus over mensen heersen, want de mens is corrupt, de mens, aan zichzelf overgelaten, is een gevaarlijk dier, daarom moet hij in bedwang gehouden worden, overheerst, er moet een wet zijn enzovoort Dit is wat er aan de hand is in de wereld. Zie het alstublieft zelf. Meer wetten, meer politie, grotere legers, beter oorlogsmaterieel. Dus wat betekent regeren? Wat is de kunst van het regeren?
35:13 Kent u de betekenis van het woord 'kunst'? Niet het schrijven van gedichten, schilderen, romans schrijven, het woord kunst, niet de uiting van dat woord. Kunst betekent alles op de goede plek zetten. Begrijpt u dat? Alles, elke handeling, elke gedachte, elk mens heeft zijn eigen plaats. Dus wanneer wij mensen deze kunst niet zelf machtig zijn, begrijpt u? Nee, ik denk niet dat u het begrijpt, niet zomaar wat aannemen alstublieft. Kunst in de zin van mijn huis - ik ben dat huis - op orde brengen. In plaats van dat een ander dat huis op orde moet brengen. Wij hebben deze samenleving gemaakt en we laten het aan de politici over om de samenleving te hervormen. We hebben een monster gecreëerd, genaamd 'samenleving' en om die samenleving in bedwang te houden hebben we politici nodig. Politici mogen dan capabel zijn of gesteund worden door hele, hele rijke mensen of een kleine groep rijken die ze ondersteunen - u kent het spelletje dat gespeeld wordt in de wereld van politici. De spreker kent behoorlijk wat van deze mensen. En dit gebeurt er overal ter wereld. Dat wil zeggen: we willen politieke leiders. Deze leider voldoet gedurende zijn ambtsperiode niet, maar na de verkiezingen komt er een nieuwe president, een nieuwe leider - ik wil ze geen presidenten noemen, sorry - een nieuwe leider en hij of zij zou ook kunnen falen, maar we wachten de volgende verkiezingen af. Begrijpt u? We doen dat overal ter wereld: wachten op nieuwe leiders. De huidige leider is niet goed, maar we hopen dat de volgende leider beter zal zijn enzovoort. Zo wordt het spel gespeeld in de politieke wereld. Dat willen we graag. Dat wil zeggen: we willen altijd iemand die ons leidt, die ons zegt wat we moeten doen. En geen leider, geen heiland, geen goeroe, geen boek zal ons helpen. Ik denk dat wanneer iemand dat volledig inziet - geen buitenwacht, geen verandering van omgeving, verandering van een bepaalde structuur van de samenleving zal de menselijke conditie veranderen. De menselijke conditie is dat wat we zijn en als we geen radicale verandering kunnen bewerkstelligen, een radicale wijziging, transformatie in onszelf, zal geen leider, niemand ter wereld het voor ons opknappen. En we mogen tevergeefs zoeken naar een politiek leider, een nieuwe staatsman, nieuwe wereldleider. We wachten, creëren een uiterst chaotische wereld, nog erger dan nu. Het is zo vreselijk overduidelijk voor een ieder die kijkt, die over dit alles nadenkt, naar dit alles kijkt. Maar blijkbaar willen we altijd dat iemand anders wat voor ons doet, psychologisch, wat veel belangrijker is. Want de psychologische toestand bepaalt de uitwendige gesteldheid.
41:00 Dus dit gehoord hebbende, wat gaat u hieraan doen? Alleen maar luisteren? En zeggen: een heel goed idee. Maar het is vreselijk moeilijk voor mij om te veranderen. Want ik heb de energie niet, ik beschik niet over wat nodig is. Dus ieder van ons is zo nalatig, onverschillig, de dingen accepterend zoals ze zijn en doorploeterend. Dus als we stilstaan bij de wereld, de samenleving, oorlogen, kernbommen, alle vreselijke dreigingen van de destructieve zaak genaamd oorlog en als we inzien hiervoor verantwoordelijk te zijn, iedereen - een dringende verantwoordelijkheid, geen verbale, idealistische, een dringende verantwoordelijkheid, een verantwoordelijkheid die vraagt om een intense daad in onszelf, niet ten opzichte van een ander. Dan wellicht zal er een nieuwe samenleving mogelijk zijn, een nieuwe groep mensen kan wellicht een andere wereld voortbrengen.
43:04 4e vraag: vinden we de waarheid waarover u spreekt niet door de mensheid liefdevol te dienen, via liefdevolle daden en compassie?
43:17 O, dat is een mooie vraag! Vinden we de waarheid waarover u spreekt niet door de mensheid liefdevol te dienen, via liefdevolle daden en compassie?
43:35 De weldoeners zijn altijd bezig met de samenleving, de armen te helpen, hun leven wijdend aan armoede en anderen helpen armoede te accepteren of aan de armoede te ontsnappen. Dit is er gaande en religieuze mensen beschouwen het als een grootse daad, waardoor ze in heiligen veranderen. U weet dit, u kunt het bijna elke dag in de kranten lezen. De missionarissen die op pad gaan. Het is allemaal zo belachelijk!
44:29 Nu vraagt de vraagsteller zich af: via liefdevolle daden, compassie, diensten, vinden we dan de waarheid die niet van u of mij is en niet toebehoort aan welke religie dan ook? Wel, heeft u lief? Heeft u compassie? Wilt u anderen helpen of dienen? Wanneer u een ander wilt dienen, een ander wilt helpen, dan betekent dat dat u het beter weet dan de andere kerel. Ik denk dat er hierin behoorlijk wat ijdelheid schuilt, in naam van de dienstbaarheid, in naam van de liefde. Denkt u ook niet? een grote portie zelfexpressie. Ik wil mezelf verwerkelijken via allerlei activiteiten, misschien via diensten, misschien via dat wat liefde genoemd wordt of dat wat we liefde en compassie noemen. Is het niet natuurlijk en een gezond teken om anderen te helpen? Dat is natuurlijk. Waarom maken we er zoveel ophef over?
46:34 En compassie, wat is het, wat betekent het? De betekenis van dat woord: passie voor iedereen; een diepe passie voelen voor iedereen. Dat houdt in: dat enorm intense gevoel, niet een ander mens te doden, geen levend iets te doden. U zult zeggen: als je een kool doodt, dan vermoord je dus iets. Dus waar ligt de grens? Een mens doden? Een jong zeehondje doden? Je vijand doden, die agressief is, zoals u zelf agressief geweest bent het afgelopen jaar?
48:14 Dus kan er compassie zijn, bestaat er liefde als er geen... als er een tegenstander is, als er competitie is, als ieder van ons succes najaagt? Onderzoek dit allemaal, mensen.
48:48 Dus laten we het zo stellen: in zelfkennis, in mijzelf kennen, dat wil zeggen, de inhoud van mijn bewustzijn, die ik ben: mijn overtuigingen, vijandigheid, kwellingen, eenzaamheid, lijden, pijn, het verlangen naar veiligheid - dat alles en meer vormt mijn bewustzijn. Zonder begrip van de hele tegenstrijdige, destructieve samenstelling die mijn bewustzijn vormt, hoe kan ik dan liefhebben? Hoe kan ik dan datgene hebben wat we compassie noemen? Dus weten, het begrijpen van wie men is, niet de vervolmaking van het zelf - wat slechts een veredeling van mijn egoïsme is, wat geweldig kan zijn, als je zoiets graag wilt - het begrijpen van mijzelf, het begrijpen van mijn reacties, de manier waarop ik denk, waarop ik handel, de hele toestand van mijzelf. De Grieken, de oude Grieken en de oude hindoes zeiden: 'Ken uzelf'. Maar heel weinig mensen hebben een studie gemaakt van zichzelf. Zij hebben dieren bestudeerd: ratten, proefkonijnen, honden, apen, vivisectie - u bent wel op de hoogte van wat er allemaal gebeurt - en via hen hopen zij zichzelf te begrijpen. Zij praten over gedrag, maar hebben zichzelf nooit bestudeerd. De grootste experimenten, als we die ondernemen, bevinden zich in onszelf.
51:25 En zichzelf kennen betekent begrijpen, in de spiegel kijken van onze relaties. Ik kan mijzelf niet kennen door louter over mezelf na te denken, over of ik zus ben of zo. Maar zelfbegrip wordt weerspiegeld door de relatie met mijn vrouw, mijn kinderen, mijn buren, de regeringen, door alles. Ik zie mijzelf zoals ik ben, niet zoals ik graag zou willen zijn. Dan is er een mogelijkheid om te zien wat er werkelijk is, is het mogelijk dat te veranderen, een transformatie ervan voort te brengen. Maar we bestuderen onszelf nooit. We bestuderen altijd boeken en de boeken vertellen ons wat we zijn en we proberen ons aan te passen aan wat anderen ons hebben verteld. Wat anderen ons verteld hebben is wat we zijn, waarom laten we anderen ons vertellen wat we zijn? Begrijpt u dit allemaal? Want we willen er vrij zeker van zijn dat hetgeen we bestuderen klopt. Daarom wenden we ons tot anderen. We maken fouten, we zeggen: dit is goed, dat is fout, ik deed dit, maar er is dit constante, alerte... bewustzijn van onze reacties in onze relaties. Dat vraagt om aandacht, om een grote gevoeligheid. Om sensitief te zijn moet je geen drugs, alcohol gebruiken of roken. Hoe kan je anders ontvankelijk zijn? Dus compassie, liefde kan alleen bestaan als er geen zelf is. Zoals de vorige keer gezegd: waar jij niet bent, is dat wat onmetelijk is.
54:08 Wilt u verdergaan? Ik kan verder, maar u?
54:25 5e vraag: bestaan er niveaus van spiritualiteit of bewustzijn? Welke rol spelen spirituele genezing, uittredingen, de gave om aura's en entiteiten te zien in dit alles? En hebben deze invloed op relaties en onze mogelijkheden helder te zien? Goede God!
55:11 Bestaan er niveaus van spiritualiteit of bewustzijn? Welke rol spelen spirituele genezing, uittredingen, de gave om aura's en entiteiten te zien in dit alles? En hebben deze invloed op relaties en onze mogelijkheden helder te zien?
55:51 Ik weet niet goed hoe hier antwoord op te geven. Allereerst de eerste vraag: bestaan er niveaus van spiritualiteit of bewustzijn? Dat wil zeggen dat de een spiritueler is dan de ander? Begrijpt u? Meer. Ofwel dichter bij de waarheid dan de andere kameraad? Nu, wat is de betekenis van het woord 'meer'? 'Meer' is een meting, nietwaar? Ik ben zus, ik zal morgen rijker zijn. Ik ben nu gewelddadig, maar volgende week zal ik niet gewelddadig zijn. De geest is dus altijd aan het meten - ik ben groot, jij bent klein, jij bent blond, iemand is zwart, iemand is geel, iemand is roze - afmeten. Afmeten is vergelijken En het woord 'meten' speelt ook een rol in meditatie. Meten en meditatie zijn verwant. Alstublieft, dit is heel belangrijk als u dit wilt begrijpen. Waarom meten mensen? Niet de kleding, daar heb ik het niet over. Psychologisch, vanbinnen, waarom willen we onszelf meten met een ander? Ofwel dat we 'wat is' vergelijken met 'wat zou moeten zijn'. Volgt u dit? Ik ben niet zo goed vandaag, maar geef me tijd: ik zal goed zijn. Wat inhoudt: het toelaten van een tijdspanne is de afmeting. Volgt u dit? Bent u er nog bij? Als ik het idee van psychologische tijd hanteer, moet ik... die tijd impliceert een afmeting. Begrijpt u dit?
59:10 Dus de vraagsteller vraagt: is er in spiritualiteit - wat dat woord ook moge betekenen, voorlopig gebruiken we de gewone betekenis van dat woord, de geaccepteerde betekenis van dat woord - is er in spiritualiteit een afmeten mogelijk? Waar er gemeten wordt, is geen spiritualiteit. Nietwaar? Een goeroe, een bisschop enzovoort, enzovoort, er is dit concept, idee dat iemand dichterbij God is, de waarheid - 'God', ik bedoel niet God, dichterbij de waarheid. En hij heeft iets bereikt en ik moet dat nog bereiken en om dat te bereiken heb ik tijd nodig en ik moet mezelf elke dag meten. Nietwaar? En dit is natuurlijk zo volstrekt banaal, volstrekt materialistisch. Ik ben bijvoorbeeld kantoorbediende en wie weet word ik volgend jaar eerste kantoorbediende en vier jaar later... tien jaar later ben ik afdelingschef. Hetzelfde mechanisme, verplaatst naar het psychologische domein. En dus zit de gevorderde leerling hier en de nieuweling daar. Er is een klooster in Italië - de spreker komt daar wel eens - waar de novice negen jaren moest wachten. Begrijpt u? Na negen jaar mocht hij het allerheiligste binnentreden. Dat is een perfect voorbeeld van meten. En dat noemen we spirituele groei.
1:01:53 En de vraagsteller vraagt ook: zijn er niveaus in bewustzijn? Wat wil zeggen: er is een onderbewustzijn en bewustzijn. Niet? Zo hebben we het bewustzijn verdeeld - het verborgen en het bewuste, het donker en het licht. We hebben het bewustzijn op die manier opgedeeld. En dat bewustzijn is opgedeeld in diverse lagen. Wel, volgens de spreker is het bewustzijn een geheel. Het kan niet opgedeeld worden. Zie alstublieft in waarom. Als er bewustzijn is dat volledig wakker is, dan is er niets verborgen. Begrijpt u? Ik vraag mij af of... nee, wees het er niet zo snel mee eens! Verdiep u er zorgvuldig in. Freud en al dergelijke heren, deskundigen, hebben dit opgedeeld, ons bewustzijn, in verscheidene categorieën. En wij armzalige wezens, wij accepteren dit allemaal. Maar de spreker en veel mensen hebben dit allemaal niet gelezen, dus ze hebben misschien hun eigen gesteldheid bestudeerd, men kan iets heel duidelijk zien als men zich ergens bewust van is, zowel als je je volledig ergens van bewust bent als slechts zeer, zeer ten dele, zoals de meesten van ons. Waneer je kijkt naar dit geweldige land - de heuvels, de bomen, het licht en de schaduwen - wanneer je je hier volkomen van bewust bent, dan is er geen verborgen schaduw in je eigen geest. Dus als men zich volledig bewust is van zichzelf, dan is er geen onderscheid tussen een hoger en lager bewustzijn. Er is bewustzijn met al zijn inhoud. Men kan onderscheid aanbrengen: geloven in iets heiligs is hoger dan mijn seksuele of zintuiglijke reacties, maar die zijn onderdeel van mijn bewustzijn; dat ik heb opgedeeld vanwege bepaalde genoegens of vanwege bepaalde verlangens om iets te bereiken. Of het is een patroon dat ik heb geaccepteerd als meetinstrument en ik meet mezelf. Dit is beter dan dat; dit is nobeler dan dat. Maar het is onderdeel van dit bewustzijn. Wel, is er een... Sorry. Kan mijn onderbewuste, ofwel de diepe - luister hier alstublieft naar - de diepe, onontdekte sporen van angst bestaan wanneer ik tot de hele dynamiek van angst ben doorgedrongen? Begrijpt u mijn vraag? Ik heb angst onderzocht en de oorzaken van angst, want de geest heeft zich gerealiseerd dat elke vorm van angst, verborgen, geheim, persoonlijk of fysiek enzovoort, elke vorm van angst destructief is. De geest heeft dit begrepen, niet verstandelijk, maar feitelijk. Dus hij is volledig vrij van angst, volledig, er is geen gedeeltelijke angst. Dus hij is bereidwillig, open voor alle verborgen uitingen van angst om die te onthullen - via dromen, via handelingen, via allerlei vormen van - u weet wel, wanneer u alleen in een bos loopt of op een weg, plotseling realiseert u zich dat er angst is, onbewust, wat u zich nog niet eerder heeft gerealiseerd, uw geest staat dus open voor de onthulling van uw eigen angsten. Dat vraagt om veel onderzoek naar de aard van angst, wat we laatst hebben gedaan. Dus de verborgen, donkere angsten die schuilen in de diepe spleten van ons bewustzijn, in de geest, kunnen zich vanzelf openbaren, als men er op staat, volhoudt dat volkomen vrijheid van angst mogelijk is. Begrijpt u dit allemaal? De uiterste noodzaak vrij van angst te zijn bewerkstelligt de volledige ontmaskering van alle angsten. Dat vraagt om opmerkzaamheid, de gevoeligheid om alert te zijn op elke gevoelsuiting, nuances van gevoelens, de subtiliteiten van reacties.
1:09:11 Dus zo lang als we meten, is er verdeeldheid, zowel in het bewustzijn als in zogeheten spiritualiteit.
1:09:24 Welke rol spelen spirituele genezing, uittredingen, de mogelijkheid iets te zien - bla bla - in dit alles en hebben deze invloed op onze relaties en onze mogelijkheden helder te zien?
1:09:47 Hoe moet men zoiets beantwoorden? Wat weerhoudt een mens ervan helder te zien? Niet in optische zin, maar vanbinnen, de dingen zien zoals ze zijn, heel duidelijk, zonder enige vertekening. Zonder invloeden van buiten, uittredingen, fantasie, vooroordelen, vooringenomenheid, conclusies waaraan je je vastklampt, ervaringen waarvan je denkt dat die belangrijk zijn - staan die niet overduidelijk een heldere waarneming in de weg? Waarom onderzoeken we dat niet in plaats van uittredingen?
1:11:06 U kent het woord 'uittreding' - ik ga hier niet op in, sorry.
1:11:17 Spirituele genezing. Men kan alleen genezen als er geen zelf is. Begrijpt u dit? Maar het zelf is zo bedrieglijk, zo geraffineerd, dat het zich verschuilt achter allerlei gedragsvormen. Stel ik ben een devoot, religieus persoon, gehecht aan een of ander symbool of idee, een projectie. En die projectie ben ik, groter, nobeler, in de hoogste vorm, ik ben nog steeds mijn zelfzuchtige zelf, maar dan in veredelde vorm. Zolang er nog enigermate sprake van een 'zelf' is, is genezen een nogal smakeloze aangelegenheid. Maar wanneer er helemaal geen zelf is, dan is genezen mogelijk.
1:13:00 We hebben een uur en een kwartier gepraat. Is dat voldoende?
1:13:07 V: Nee.
1:13:23 K: Nog één vraag, dat zal voldoende zijn, denk ik.
1:13:27 6e vraag: wat is het in de mensheid dat zich altijd gewend heeft tot iets als religie of God? Is het slechts een projectie die voortkomt uit angst en lijden, een zoeken naar hulp of is het iets volkomen wezenlijks, noodzakelijks, intelligents?
1:13:54 Wat is het in de mensheid dat zich altijd gewend heeft tot iets als religie of God? Is het slechts een projectie die voorkomt uit angst en lijden, een zoeken naar hulp of is het iets volkomen wezenlijks, noodzakelijks, intelligents?
1:14:38 Zoals de vraagsteller uiteenzet: zowel vroeger als nu heeft de mens altijd gezocht naar iets groters dan hijzelf. De mens heeft altijd gezegd: dit is niet genoeg. Ik heb eten, kleren, beschutting, ik leef in deze wereld, ik sterf, maar er moet meer zijn. Ik weet zeker dat elk mens, in ieder geval degene die alert is, die redelijk intelligent is, zich dat heeft afgevraagd. Zelfs de toegewijde communist zal zich afgevraagd hebben: is dit alles? Is er dit lijden, deze pijn en verder niks? En de vraagsteller vraagt: komt het door de angst dat we iets bedenken, iets buiten onszelf dat ons zal beschermen, over ons zal waken? Dus we willen deze vraag heel grondig onderzoeken.
1:16:21 Wanneer er geen angst is - zowel psychologisch of wat dan ook - wat is dan de toestand van uw geest? Onderzoek dit alstublieft samen - wat is de toestand van de geest die volkomen, volkomen vrij van angst is? Zal hij zoeken naar... zal hij enig verlangen hebben zich te beschermen? Zal hij enige behoefte hebben of noodzaak zien iets te zoeken waartoe hij kan bidden, wat hij kan aanbidden of om hulp kan vragen? Begrijpt u? Wanneer u in perfecte gezondheid verkeert, fysiek, zou u dan naar een dokter gaan? Zou u alle dieetboeken bestuderen? Elke morgen naar de expert kijken die oefeningen doet op televisie? Hetzelfde geldt voor een zeer gezonde geest - gezond in de zin van geen angst hebben, compleet zonder angst; als aan ellende een eind is gekomen. Het begrip van de hele dynamiek van plezier - begrijpt u? Een gezonde, evenwichtige, rationele geest. Zal hij het nodig hebben naar de kerk te gaan? Beantwoord u dit zelf. Alleen de kreupele geest, geconditioneerd, ongezond, angstig, lijdend, eenzaam, diepbedroefd, wil natuurlijk wat hulp. En daarom projecteert hij goden, heilanden, de hele religieuze cirkel. Maar dat lijden, die eenzaamheid, die angst, heeft hij niet op kunnen lossen, hij is er niet in afgedaald. En we hebben heilanden gehad, we hebben leiders gehad, we hebben allerlei hulp gehad in de wereld - alle evangelisten, alle priesters, alle - u weet wat er gebeurt. Zij hebben de mens niet bevrijd van zijn pijn.
1:20:08 Dus de vraag is eigenlijk: kunnen we een licht zijn voor onszelf? Niet psychologisch leunen op wie dan ook. Handelen zonder conflicten voort te brengen, spijt, verdriet, pijn, vanbinnen. Begrijpt u? Kunnen we onszelf zo volkomen begrijpen? Of is dat onmogelijk? We hebben het nooit geprobeerd. We hebben al het andere geprobeerd, we zijn naar de maan geweest, hebben fraaie machines uitgevonden, unieke chirurgische instrumenten. We hebben... het brein heeft een enorme capaciteit, maar die capaciteit hebben we nooit voor onszelf aangewend. Want we hebben altijd gevraagd of iemand anders ons kon helpen - dat is wat u hier doet, nu. De spreker helpt u niet, hij onderwijst u niet. We zeggen: kijk naar uzelf.
1:22:06 We hebben de capaciteit, de energie, genoeg intelligentie ons in onszelf te verdiepen, naar onszelf te kijken, onszelf onder ogen te zien - nooit aan onszelf te ontsnappen. We hebben allemaal de energie dat te doen. Bedenk welke energie nodig is om naar de maan te gaan - begrijpt u? - enorme, samenwerkende energie, kracht. Maar blijkbaar worden we wanneer het op onszelf aankomt lui, we verwelken en hopen dat iemand ons water komt geven zodat we weer beter zullen worden. Niemand zal het u geven. Dat is een absoluut feit, een onweerlegbaar feit. Want we hebben leiders gehad, we hebben leraren gehad, we hebben heilanden gehad, we hebben elke uitwendige bemoeienis gehad, ellenlange informatie over onszelf van anderen. En dat heeft ons allemaal niet bevrijd van angst. En vanuit onze luiheid, vanuit onze onverschilligheid, vanuit onze afgestomptheid bedenken we goden en al het andere. En de ellende is: omdat we onszelf niet kennen, richten we andere mensen te gronde We vernietigen deze prachtige aarde.
1:24:15 Goed.
1:24:28 Kan ik nu opstaan?