Krishnamurti - Tweede vraag-en-antwoord bijeenkomst

Krishnamurti Subtitles

OJ84Q2 - Tweede vraag-en-antwoord bijeenkomst
Ojai, VS
24 mei 1984

0:56	Glancing through the questions... we never seem to ask... questions concerning our daily life. And there have been a lot of theoretical... ideological questions... that really have no meaning at all. One wonders why one doesn't ask questions... about one's own life... depression, anxiety... a sense of deep loneliness and so on. Aren't we really concerned with our daily life... or is it just that we live in a make-believe world... and try to find answers to some romantic... sentimental, idealistic, or religious beliefs? I wonder why, one asks, if I may... why don't we ask such questions directly, simply about oneself?	Als ik naar de vragen kijk, lijkt het alsof we nooit vragen stellen over ons dagelijks leven. Er zijn heel veel theoretische, ideologische vragen, die werkelijk geen enkele betekenis hebben. Je vraagt je af waarom er geen vragen worden gesteld over iemands eigen leven, over depressie, angst, een diep gevoel van eenzaamheid, enzovoort. Zijn we niet geïnteresseerd in ons dagelijks leven of komt het omdat we in een fantasiewereld leven en proberen antwoorden te vinden op romantische, sentimentele, idealistische of religieuze opvattingen? Ik vraag me af, als ik zo vrij mag zijn, waarom we niet zulke directe, eenvoudige vragen over onszelf stellen.
2:38	We all want to end war... at least some people do. And pacem in terris, that is, peace on earth, in Latin... is not possible, apparently, in this world... in spite of demonstrations... in spite of all the preaching of the priests... and religious books and so on... we can never have peace in this world apparently. And we never ask if one can live peacefully in our daily life... without any violence... without all the innumerable multiplying problems... live a clear, simple, strong life. Apparently that is not possible... and we don't ask such questions.	We willen allemaal een eind aan oorlogen maken, sommige mensen tenminste. Maar 'pacem in terris', vrede op aarde in het Latijn, is blijkbaar in deze wereld onmogelijk, ondanks demonstraties, ondanks alles wat de priesters verkondigen en de religieuze boeken, enzovoort, kunnen we blijkbaar nooit vrede in deze wereld hebben. Maar we vragen nooit of we een vredig dagelijks leven kunnen leiden, zonder enig geweld, zonder alle ontelbare, in aantal toenemende problemen, een zuiver, eenvoudig en intens leven. Blijkbaar is dat onmogelijk. Zulke vragen stellen we niet.
4:02	May I raise a question? Why do you come? Please, I really mean it, why are we all here? When the speaker is in India... and talks to between 5 to 8 thousand people at every meeting... they come there... most of them understand English... and most of them come... to be in the presence of a religious person... at least they quote, 'religious person'. They don't quite understand what the speaker is talking about... I am sure they don't. But they must come as it is the tradition, it is the fashion... it is the reputation, the image... and all that nonsense... I was going to use a stronger word! And perhaps you come here out of curiosity... or to spend a nice morning... under the trees, and the dappled light... or take a sun bath and listen to the poor chap. And so you go on that way. All this doesn't actually deeply, profoundly change us. What makes human beings change? This is really a very serious question. Why do we behave as we do behave? Is it possible that suffering... pain, anxiety... a sense of desperate depression... out of which one finds oneself... almost impossible to get out of... and the terrible ambitions... and the competition, and all that kind of thing that is going on... can we change all that, each one? And you will inevitably ask, does it really matter... if I change, if one changes... will it in any way affect the whole human endeavour... and their mischief, and their superstitions and violence? And one thinks that is a wrong question to put. That is, you will change only... if it affects the rest of the world. And if it doesn't, it doesn't matter very much how one lives.	Mag ik u iets vragen? Waarom komt u hier? Ik meen het, waarom zijn we hier allemaal? Als de spreker in India is en elke keer voor vijf- tot achtduizend mensen spreekt, komen ze, de meesten van hen verstaan Engels, en de meesten komen om in de aanwezigheid van een religieus persoon te zijn, zo noemen ze hem tenminste, een 'religieus persoon.' Ze begrijpen niet goed waar de spreker het over heeft, ik weet zeker van niet. Maar omdat het een traditie, een gewoonte is, moeten ze wel komen, het is de reputatie, het beeld dat ze hebben en al die onzin. Ik wilde bijna een krachtterm gebruiken. Misschien komt u hier uit nieuwsgierigheid of om een mooie ochtend door te brengen onder de bomen met het licht dat door de bladeren valt of om te zonnebaden en naar die arme kerel te luisteren. En dus gaat u op die manier verder. Daardoor veranderen we niet diepgaand en ingrijpend. Waardoor veranderen mensen wel? Dit is werkelijk een heel serieuze vraag. Waarom gedragen we ons op deze manier? Is het mogelijk om leed, pijn, angst, een gevoel van wanhopige depressiviteit waarvan men zich bijna onmogelijk kan bevrijden, en de verschrikkelijke ambities, de wedijver en al dat soort dingen die er gaande zijn, kunnen we dat allemaal veranderen, ieder van ons? U zult vast en zeker vragen: maakt het werkelijk iets uit of ik verander, of er iemand verandert? Zal dat ook maar enige invloed hebben op het gedrag van de hele mensheid, de verdorvenheid, bijgelovigheid en gewelddadigheid? Ik denk dat het een verkeerde vraag is. Het betekent dat je alleen maar wilt veranderen als het invloed heeft op de rest van de wereld. En zo niet, dan maakt het niet veel uit hoe je leeft.
8:06	One wonders if you have ever considered... how one man can change... the whole human consciousness, human beings. One man. As a bad example of a neurotic and insane person like Hitler... who has done such tremendous harm to the world... he has changed... or affected the rest of the world... their consciousness, their behaviour. And you might also say, has the Buddha... two thousand five hundred years ago... has he in any way affected the world? Or the Christians believe in the saviour, Jesus and all that... have they really changed the world... changed human minds... human behaviour, endless suffering? Or have the priests throughout the world... prevented this change? You understand my question? One has no direct - direct... teachings of the Buddha, or that of Jesus. His teachings apparently were interpreted after sixty years... so there is no direct teachings. And perhaps that has prevented human beings... from acting rightly. So one wonders all along the long journey of one's life... why profoundly human beings don't change their ways of life. Is more suffering necessary? Is more violence necessary? More experts and so on? Or we haven't got the energy, the drive, the passion... the intensity to change... the pattern of one's deep behaviours?	Ik vraag me af of je ooit hebt overwogen dat één mens het hele menselijk bewustzijn kan veranderen. Eén mens. Een slecht voorbeeld is een neurotisch, krankzinnig persoon als Hitler, die de wereld zoveel kwaad heeft gedaan, maar hij heeft de rest van de wereld veranderd en beïnvloed, hun bewustzijn en hun gedrag. Je zou ook kunnen zeggen, heeft de Boeddha vijfentwintigduizend jaar geleden de wereld op een of andere manier beïnvloed? Of de christenen, die in de verlosser geloven, Jezus en dergelijke, hebben ze werkelijk de wereld veranderd, de menselijke geest veranderd, het menselijk gedrag, het eindeloze lijden? Of hebben de priesters in de hele wereld die verandering tegengehouden? Begrijpt u mijn vraag? Er zijn geen directe, rechtstreekse lessen van Boeddha of Jezus. Zijn lessen werden kennelijk na zestig jaar geïnterpreteerd, dus er zijn geen directe lessen. Misschien heeft dat mensen verhinderd om juist te handelen. In de loop van mijn lange leven vraag ik me af waarom mensen hun levenswijze niet grondig veranderen. Is er nog meer lijden nodig? Is er nog meer geweld nodig? Nog meer deskundigen enzovoort? Of missen we de energie, de drang, de passie, de intensiteit om het patroon van ons diepgewortelde gedrag te veranderen?
11:33	Please do ask these questions of yourself. And here there are many questions given. Questions imply problems. And problems ought to be solved. Not in the resolution of one problem... a dozen other problems arise. The ending of a problem, of any problem. And apparently we don't seem able to do that, either politically... economically, socially and so on, or religiously. It is a perpetual reorganisation. When that reorganisation doesn't function properly... reorganise it... keep on reorganising every organisation. I don't know if you have not noticed this. And this is called progress. This is called bringing about order in the world. Can one put aside... all organisations, spiritual specially... if one can use that word that has been so spoilt... not belong to anything at all... not be caught in any box, in any system... and work, look, observe... perceive one's own behaviour, change?	Stel uzelf alstublieft deze vragen. Er zijn me hier veel vragen gegeven. Vragen bevatten een probleem en problemen moeten worden opgelost. Niet dat door de oplossing van één probleem ... tien andere problemen ontstaan. Maar het beëindigen van een probleem, van elk probleem. Blijkbaar zijn we niet in staat om dat te doen, of het nu op politiek, economisch, sociaal of religieus gebied is. We zijn voortdurend aan het reorganiseren. Als die reorganisatie niet goed werkt, reorganiseren we het weer, we blijven elke organisatie reorganiseren. Ik weet niet of je dit hebt opgemerkt. En dat noemen we 'vooruitgang'. Dat noemen we 'orde scheppen' in de wereld. Kun je alle organisaties opzijzetten - vooral de spirituele, als ik dat woord mag gebruiken, dat zo uitgehold is - kun je nergens bij horen, niet vastzitten in een hokje, in een systeem, en werken, kijken, je eigen gedrag waarnemen en veranderen?
14:01	And why doesn't one do all this? Why does one depend on others? Please do ask these questions... most seriously if one may request you.	Waarom doen we dat niet? Waarom ben je afhankelijk van anderen? Stel alstublieft deze vragen op een heel serieuze manier.
14:35	1st QUESTION: There are moments of awareness... in which there is great clarity... and fear, division, and the experiences are absent. But the moments are brief. What is necessary to allow a sustained clarity... intensity, and the wholeness of being?	Eerste vraag: Er zijn momenten van gewaarzijn waarin er grote helderheid is, waarin angst, verdeeldheid en ervaringen afwezig zijn. Maar die momenten zijn kort. Wat is nodig om die helderheid, intensiteit en heelheid vol te houden?
15:08	There are moments of awareness in which there is great clarity... and fear, division, and the experiences are absent. But the moments are brief. What is necessary to allow a sustained clarity... intensity, and the wholeness of being?	Er zijn momenten van gewaarzijn waarin er grote helderheid is, waarin angst, verdeeldheid en ervaringen afwezig zijn. Maar die momenten zijn erg kort. Wat is nodig om die helderheid, intensiteit en heelheid vol te houden?
15:43	Whom are you asking this question? This is apparently a serious question. It looks serious. Whom are you asking? And you want a reply from somebody. That somebody is the speaker here, for the moment. If the speaker doesn't satisfy you with the answer... you trot off to somebody else. And if that somebody else isn't good enough you go after somebody else. You keep this going. And that means, doesn't it... we depend on others to tell us what to do... what to think, how to find clarity... sanity, a wholeness of life. Always, apparently, we depend on somebody. We never look into this question, ask ourselves... and see if we can, for ourselves... totally independent of others... find out if it is possible... to be absolutely unconfused... to be absolutely clear... not momentarily... not occasionally when you have nothing else to do... but is it possible? Not the continuity of clarity. You understand? Suppose one is clear for a moment... and that clarity for a second... banishes away fear, experiences and all that... then that memory of that clarity... is not the fact of clarity. Right? I wonder if you see this? Suppose I am walking in the woods... not in California, here... it is too strong the sun... suppose one is walking among the woods... and listening to the birds, and to the spotted lights... and the beauty of the foliage... and for a moment there is absolute clarity. And that clarity has left... an imprint on the brain... it says, 'By Jove, how clear it was.' Then one wants that clarity to continue... don't we? Like pleasure, you want it to continue. The continuity is the movement of memory. Right? I must go into all that.	Aan wie stelt u deze vraag? Dit is duidelijk een serieuze vraag. Het lijkt een serieuze vraag. Aan wie stelt u deze vraag? En u wilt een antwoord van iemand. Die iemand is op dit moment hier de spreker. Als u niet tevreden bent met het antwoord van de spreker, loopt u door naar iemand anders. En als die ander niet goed genoeg is, zoekt u weer iemand anders op. U blijft hiermee doorgaan. Dat betekent, nietwaar, dat we afhankelijk zijn van anderen om ons te vertellen wat we moeten doen, wat we moeten denken, hoe we helderheid kunnen vinden, mentale gezondheid, een volledig leven. Blijkbaar zijn we altijd van iemand afhankelijk. Nooit onderzoeken we en vragen we ons af of we er zelf voor kunnen zorgen dat we volledig onafhankelijk van anderen zijn. Zoek uit of het mogelijk is om totaal niet verward te zijn, absoluut helder, niet een tijdje, niet af en toe als je niets anders te doen hebt, maar of het mogelijk is? Niet dat die helderheid doorgaat. Begrijpt u? Stel dat je heel even helder bent en die kortstondige helderheid verjaagt angst, ervaringen en dergelijke, dan is de herinnering aan die helderheid niet het feit van die herinnering. Nietwaar? Ik vraag me af of je dit ziet. Stel dat ik in het bos loop, niet hier in Californië waar de zon te hard schijnt, stel dat ik in in het bos loop en naar de vogels luister, naar het gevlekte licht en de schoonheid van de bladeren en er is even absolute helderheid. Vervolgens heeft die helderheid een indruk in het brein achtergelaten en zegt: allemachtig, wat was dat helder. Daarna wil je dat die helderheid door blijft gaan, nietwaar? Net als met plezier wil je dat het doorgaat. Continuïteit is de beweging van het geheugen. Daar moet ik op ingaan.
19:56	It involves time, doesn't it? Anything that continues must have time, the implication of time. And time will not allow clarity. It is the freedom from time that is clarity. Let's go into this again, if we may.	Het houdt tijd in, nietwaar? Alles wat doorgaat heeft tijd nodig en houdt dus tijd in. En tijd gaat niet samen met helderheid. Helderheid is juist vrij van tijd. Laten we hier nogmaals op ingaan, als u dat goedvindt.
20:29	Say, for example, one wants security, psychologically. And one for a few seconds, or for a few days, one has this feeling... of absolutely being safe... protected, solidly secure. Then that disappears after a few days. But the memory of that feeling remains. And we want to continue that... which has happened two days ago. Right? This is what we are all caught in. That is, the duration of an experience which has finished... and the memory of it we want... the memory wants continuity of that thing which has happened. So if we could look at this question... time by the watch... by the sunset and sunrise... time as day and night... time of year and so on, that is there is time. And thought is also time. Right? You are following this? Time is a movement of thought... from the past to the present and the future... which is a movement of time. This movement has its own continuity. Right? Are we together following this? And the brain, which has evolved through time, says... continuity is essential because... you understand?.. for it to continue it is essential. Physically, biologically, it is necessary. But psychologically it wants also to continue. So the brain becomes confused... when there is no continuity. Are you following all this? Are we together somewhat in this?	Stel bijvoorbeeld dat je psychologische zekerheid wilt hebben. En een paar seconden of een paar dagen heb je dat gevoel dat je absoluut veilig bent, beschermd, door en door zeker. Na een paar dagen verdwijnt het. Maar de herinnering aan dat gevoel blijft. En de herinnering wil datgene continueren wat er twee dagen geleden is gebeurd. Nietwaar? Hierin zitten we allemaal gevangen. Dat wil zeggen, het voortduren van een ervaring die voorbij is en de herinnering eraan, de herinnering aan datgene wat er is gebeurd willen we voortzetten. Als we dus naar deze vraag kunnen kijken, tijd volgens het horloge, volgens zonsondergang en zonsopkomst, tijd in de vorm van dag en nacht, de tijd van het jaar enzovoort, dat betekent dat er tijd is. En denken is ook tijd, nietwaar? Kunt u dit volgen? Tijd is een beweging van het denken vanuit het verleden naar het heden en de toekomst, wat een beweging van tijd is. Deze beweging heeft zijn eigen continuïteit, nietwaar? Volgen we dit samen? En het brein, dat in de loop van de tijd is geëvolueerd, zegt: continuïteit is noodzakelijk, omdat - begrijpt u? - het noodzakelijk is om door te gaan. Dat is fysiek, biologisch gezien noodzakelijk. Maar het wil ook psychologisch doorgaan. Het brein raakt dus verward als er geen continuïteit is. Volgt u dit allemaal? Doen we dit enigszins samen.
23:35	And one questions whether there is psychological continuity at all. You understand my question? We are questioning, I am not stating... is there psychological continuity at all? That is, the moments of clarity... which banishes, puts aside all fear... all problems, and all the travail of life... it happens in a moment. And the brain says, it must continue. Because it only thinks in terms of time, a continuity. You understand? Biologically it is necessary to continue day after day. Right? The same house, same food, same clothes... same roof over the head. Psychologically also we want in relationship security to continue. Right? Are you following all this? Is there in relationship security at all? Which is a duration of long period of time. When there is the demand for that there is conflict. I wonder if you understand this. Oh, no!	En ik stel de vraag of er psychologisch eigenlijk wel continuïteit bestaat. Begrijpt u mijn vraag? Ik stel de vraag, het is geen bewering, of er psychologisch gezien eigenlijk wel continuïteit is? Dat wil zeggen, momenten van helderheid, waardoor alle angsten, alle problemen en al het gezwoeg in het leven wordt uitgebannen, dat gebeurt even. En het brein zegt: het moet doorgaan. Omdat het alleen maar denkt in termen van tijd, van continuïteit, begrijpt u? Biologisch gezien is het nodig om dag in dag uit door te gaan. Hetzelfde huis, hetzelfde eten, dezelfde kleren, hetzelfde dak boven je hoofd. Psychologisch willen we in een relatie dat zekerheid blijft doorgaan. Nietwaar? Volgt u dit? Is er in een relatie eigenlijk wel zekerheid? Iets wat heel lang duurt. Als dat verlangen er is, is er conflict. Ik vraag me af of u dat begrijpt. O nee!
25:37	Relationship, as it is very important... it is a tremendously important thing in life, relationship... one cannot possibly exist in this world without relationship... whether you are a monk, a sannyasi, a wanderer... you are always related to the past or to a person... or to a concept of the future. It isn't just merely physical relationship. As relationship is very seriously important in life... there are moments in which relationship has great depth... silence and a sense of tremendous well-being. Right? Don't you know all this? The speaker hasn't to go through all this, but he will go through it. And that, those moments of deep sense of fullness, wholeness... is registered, recorded in the brain... and the function of the brain is to record and keep it going. And so the memory begins to play an important part.	Relaties zijn heel belangrijk, ze zijn enorm belangrijk in het leven, relaties. Je kunt in deze wereld onmogelijk leven zonder relaties, of je nu een monnik, een sannyasi of een zwerver bent, je bent altijd verbonden met het verleden of een persoon of een idee over de toekomst. Het betreft niet alleen fysieke relaties. Relaties zijn van serieus belang in het leven, er zijn momenten dat er in een relatie grote diepgang is, stilte en een enorm gevoel van geluk. Nietwaar? Kent u dat niet? De spreker hoeft dit niet door te nemen, maar hij zal het toch doen. En die momenten waarin er een diep gevoel van volledigheid, van heelheid is, wordt geregistreerd, vastgelegd door het brein en het is de functie van het brein om iets vast te leggen en voort te zetten. En dus begin het geheugen een belangrijke rol te vervullen.
27:23	So one questions whether there is security at all... in relationship? You understand my question? We want it. We think it is absolutely necessary, but is there? Please ask yourself. Security means permanency... and is there anything in life permanent? Death is always there, but let's leave death alone for the moment. Is there anything permanent in life? We want to have something permanent. Apparently religious people say, god is permanent. That's a marvellous invention but it has very little meaning. So we are seeking in relationship security and permanency. That very concept... please listen to this for a minute... that very concept of demanding security and permanency... is translated as attachment. Right? So there is deep attachment to another. It may be for a month, for a week, or for fifty years. And during this state of attachment... there is all the conflict of jealousy... suspicion, fear, gain and loss, you know. You know all this, don't you? So the demand in relationship... to have a sense of permanent continuity... in which there is security... leads to attachment... and all the complexity of attachment. If one sees that, perceives the fact of that... You understand? Perceiving it... as you perceive the tree and you don't, unless you are blind... you don't go against it, knock yourself. So if you see this fact that the demand in relationship... for permanency and security which inevitably leads to a great deal... of conflict and attachment, fear and so on... then that very perception burns away... the demand for security. You understand? Is this clear, this question? That... at the moment when we think in terms of time... a sense of continuity... then intensity, clarity... and the feeling of wholeness disappears. I wonder if you captured all this?	Ik vraag me af of er eigenlijk wel zekerheid is in een relatie. Begrijpt u mijn vraag? We willen het graag. We denken dat het absoluut noodzakelijk is, maar is het er wel? Stel uzelf die vraag. Zekerheid betekent dat het er altijd is maar is er in het leven iets permanent? De dood is er altijd, maar laten we de dood even vergeten. Is er iets permanent in het leven? We willen iets wat er altijd is. Religieuze mensen zeggen allicht: God is permanent. Dat is een prachtige uitvinding maar heeft weinig te betekenen. Dus zoeken we in relaties zekerheid en bestendigheid. Dat hele idee, luister hier alstublieft heel even naar, dat hele idee dat we zekerheid en bestendigheid nodig hebben wordt vertaald als gehechtheid. Nietwaar? Er is dus diepe gehechtheid aan iemand anders, misschien duurt het een maand, een week of vijftig jaar. En tijdens die toestand van gehechtheid komen al die conflicten van jaloezie, achterdocht, angst, winnen en verliezen. Dit weet u toch wel, nietwaar? Dus het verlangen in een relatie naar een gevoel van blijvende continuïteit, waarin zekerheid is, leidt tot gehechtheid met alle verwikkelingen van gehechtheid. Als je dat ziet, het feit ervan waarneemt ... Begrijpt u? Het waarneemt, zoals je een boom waarneemt en, tenzij je blind ben, loop je er niet tegenaan en stoot je jezelf. Als je dus het feit ziet dat het verlangen in een relatie naar bestendigheid en zekerheid, onvermijdelijk leidt tot vele conflicten, tot gehechtheid, angst enzovoort, dan wordt door die waarneming zelf het verlangen naar zekerheid verdreven. Begrijpt u? Is deze vraag duidelijk? Dat zodra we denken in termen van tijd, van continuïteit, dat intensiteit en helderheid en het gevoel van heelheid verdwijnen. Ik vraag me af of u dit alles begrijpt.
31:50	You have listened to this, is it all nonsense? Do you say, what the devil are you talking about? Or is it sanity, reason, logical... and if you... if I may most respectfully ask... if you see this very clearly... the fact that we do demand in our life, in our daily living... psychologically a sense of continuity... a sense of security... it must inevitably bring conflict. Right? Do we see this, perceive this fact? And we are saying if we perceive the truth of this... that very perception burns away... the demand for security and permanency. Therefore then what is our relationship with each other? You understand? You understand my question? Suppose the speaker or you have not this sense of security... and permanency, that doesn't mean anything... suppose, then what is relationship? You understand? What is my wife and my husband... or girlfriend, or boyfriend, whatever it is? Do please ask this, think it out, let's work it out. What is one's relationship with another, intimate, or otherwise? Is there just, what, a gap? Or when there is no permanency... demand for permanency and security... with all its complexity... is it possible a new awakening... a new sense of what is love? Do you understand my question? Permanency and attachment, with all its pain and pleasure... and anxiety, and fear, is not love. And in the absence of that... entirely, deeply, profoundly... the other is like a flower that's blooming. Right? Is this possible? Is this possible when you hear all this... is it possible in your daily life? Love is not thought... desire, sensation... love has totally a different quality. And that is totally absent when the other... ..security and all the rest of that, is the demand of every human being.	U hebt hiernaar geluisterd, is het allemaal onzin? Zegt u: waar heeft u het in hemelsnaam over? Of is het gezond verstand, redelijk, logisch en als u, ik vraag dit met alle respect, als u dit heel duidelijk ziet, het feit dat we in ons dagelijks leven psychologisch verlangen naar een gevoel van continuïteit, een gevoel van zekerheid, dat dit onvermijdelijk tot conflicten moet leiden. Nietwaar? Zien we dit, nemen we dit feit waar? En we zeggen dat, als we de waarheid ervan inzien, door dat inzicht het verlangen naar zekerheid en bestendigheid wordt verdreven. Wat is dan onze relatie met elkaar? Begrijpt u? Begrijpt u mijn vraag? Stel dat de spreker of dat jij dit gevoel van zekerheid en bestendigheid niet hebt, het heeft niets te betekenen, wat is dan de relatie? Begrijpt u? Wat is dan mijn vrouw, mijn man of vriendin, vriend of wat dan ook? Stel deze vraag, denk er goed over na, zoek het uit. Wat is je relatie met een ander, intiem of anderszins? Is er alleen maar een zekere afstand? Of als er geen bestendigheid is, geen verlangen naar bestendigheid en zekerheid met alle bijkomende verwikkelingen, is er dan een nieuw ontwaken mogelijk, een nieuw gevoel van wat liefde is? Begrijpt u mijn vraag? Bestendigheid en gehechtheid met de pijn en het plezier, de zorgen en de angst, zijn geen liefde. En als die afwezig zijn, totaal, diepgaand en fundamenteel, is het andere als een bloem die bloeit. Nietwaar? Is dit mogelijk? Is dit mogelijk wanneer je dit allemaal hoort, is het mogelijk in je dagelijks leven? Liefde is geen denken, geen verlangen of gevoel, liefde heeft een totaal andere kwaliteit. En die is volkomen afwezig als het andere, veiligheid en dergelijke, door ieder mens wordt verlangd.
36:26	2nd QUESTION: What is judgement? How is one to determine... the line dividing opinion... and the perception of fact?	Tweede vraag: Wat is oordelen? Hoe bepaal je de scheidslijn tussen een mening en het waarnemen van een feit?
36:41	What is judgement? How is one to determine the line dividing opinion... and the perception of fact?	Wat is oordelen? Hoe bepaal je de scheidslijn tussen een mening en het waarnemen van een feit?
36:52	It's a good question. What is fact, and what is opinion? And where is the dividing line between the two? Why do we have opinions? The meaning of that word, 'opinion', means judgement, evaluation... preconceived concepts, you know, the whole... assertive dogmatic opinions that each one has. Why do we carry so many opinions? Please enquire into this. Why do we have opinions at all? We have opinions about everything. And apparently they are so strong... and we think that is freedom... to have a thousand opinions about everything. That gives you a sense of freedom... at least you think one is free, independence. It's my opinion, I am right. So we have a thousand opinions.	Dat is een goede vraag. Wat is een feit en wat is een mening? En wat is de scheidslijn tussen die twee? Waarom hebben we meningen? De betekenis van dat woord 'mening', is oordeel, waardering, een van te voren gevormd idee, u weet wel, al die dogmatische meningen die iedereen heeft. Waarom hebben we zoveel meningen? Onderzoek dat alstublieft. Waarom hebben we überhaupt meningen? We hebben over alles een mening. Blijkbaar zijn die heel sterk en we denken dat het vrijheid is om ontelbare meningen over van alles te hebben. Dat geeft je een gevoel van vrijheid, je denkt tenminste dat je vrij bent, onafhankelijk. Het is mijn mening, ik heb gelijk. We hebben dus ontelbare meningen.
38:32	And what are facts? What is fact? Fact is that which has happened. Right? That which has happened. An incident or an accident is a fact... which took place yesterday. And fact is also what is happening now. Right? What is happening now... You and I are sitting here having a conversation... a dialogue, or a question and answer and so on, that's a fact. What is not a fact is what may happen tomorrow. Right? I wonder if we are coming together in this? What may happen when you leave this place and go off... Something might happen. So fact is that which has happened... that which is happening... and fact is not what will happen. That's clear. What will happen is decided... by what is happening now. Right? I wonder if you see this. The future is in the present. Right? The future, what you are now... is the future. Right? Modified, but basically what you are now. So the future is in the present. Right? And the past is also in the present. Right? So the present contains all time. Please don't play with this as a theory, it is meaningless. It becomes a slogan if you repeat that... at least it loses its meaning. But if you see that the past... has a continuity in the present... Right? and the future is the past... modified in the present... the past modified through the present... so the present, the now, contains all time. Right? And if you don't change now... you will be exactly the same tomorrow, slightly modified. So the future is in the present. This is really quite important to understand because... what is action? I mustn't go into that, it's too complicated.	En wat zijn feiten? Wat is een feit? Een feit is datgene wat er is gebeurd, nietwaar? Dat wat er is gebeurd. Een voorval of een ongeluk is een feit dat gisteren plaatsvond. En een feit is ook wat er nu gebeurt, nietwaar? Wat er nu gebeurt. Jij en ik zitten hier en hebben een gesprek, een dialoog of een vraag en antwoord, enzovoort, dat is een feit. Wat er morgen zou kunnen gebeuren is geen feit. Nietwaar? Ik vraag me af of we elkaar hierin vinden. Wat zou er kunnen gebeuren als je deze plek verlaat en weggaat... Er zou misschien iets kunnen gebeuren. Een feit is dus wat er is gebeurd en wat er nu gebeurt, maar een feit is niet wat er zal gebeuren. Dat is duidelijk. Wat er zal gebeuren wordt bepaald door wat er nu gebeurt, nietwaar? Ik vraag me af of u dit ziet. De toekomst zit besloten in het heden. Nietwaar? De toekomst, wat je nu bent is de toekomst. Nietwaar? Een beetje anders maar in wezen wat je nu bent. De toekomst zit dus in het heden. Nietwaar? En het verleden zit ook in het heden. Nietwaar? Dus het heden bevat alle tijd. Speel er niet mee als een theorie, dat is zinloos. Het wordt een leuze als je het herhaalt, een cliché, het verliest zijn betekenis. Maar als je ziet dat het verleden doorgaat in het heden ... Nietwaar? En dat de toekomst in het verleden zit, in gewijzigde vorm, het verleden dat enigszins gewijzigd is in het heden, dus het heden, het nu, bevat alle tijd. Nietwaar? En als je nu niet verandert, zul je morgen in iets andere vorm hetzelfde zijn. Dus de toekomst zit in het heden. Het is echt heel belangrijk dit te begrijpen want wat is handelen? Daar moet ik niet op ingaan, dat is te ingewikkeld.
42:12	So why do human beings cling to opinions and not facts? You can conclude from a fact an opinion. Right? A fact can be made into an opinion... but the opinion is not the fact. I may have an accident in a car... and you come along and see it... and have umpteen opinions about it... but the fact is I have an accident. So why do we have opinions at all... about government, about religion... about this, about that, about literature, about poems, you follow? Why? Is it a kind of game? Is it a kind of wastage of energy? Is it another form of chattering? Which is all a waste of time, waste of energy. Whereas if you stick to facts, which is, what has happened... what is happening, that's only facts. I am looking at the tree. That's a fact. Why do I have to have an opinion about that? If I am a lumber merchant, thank god, I am not... and I say that's a valuable tree, let's cut it down... that's a different matter. But to have constant opinions about everything... seems to one such a stupid waste of energy and time... you know, it is so useless.	Dus waarom klampen mensen zich vast aan meningen en niet aan feiten? Je kunt uit een feit een mening vormen. Nietwaar? Van een feit kan een mening worden gemaakt, maar de mening is niet het feit. Ik kan een auto-ongeluk krijgen en jij komt voorbij en ziet het en hebt er allerlei meningen over, maar het feit is: ik heb een ongeluk. Dus waarom hebben we eigenlijk meningen over de regering, over religie, over dit en dat, over literatuur, over gedichten, begrijpt u? Waarom? Is het een soort spel? Is het een soort energieverspilling? Is het een andere vorm van kletsen? Dat is allemaal verspilling van tijd en energie. Maar als je bij de feiten blijft, namelijk, wat er is gebeurd of wat er op dat moment gebeurt, zijn dat alleen maar feiten. Ik kijk naar de boom. Dat is een feit. Waarom heb ik er een mening over? Als ik een houthandelaar ben, goddank ben ik dat niet, en zeg: 'Dat is een waardevolle boom, laten we hem omhakken,' is dat een ander verhaal. Maar om voortdurend meningen over alles te hebben, lijkt me zo'n stompzinnige verspilling van energie en tijd, het is zo nutteloos.
44:33	And judgement, the question is: what is judgement? A judge passes a sentence... on somebody, criminal, or some innocent man. There was a judge once... whom the speaker happened to know. He was high up in law and became a judge. And one morning after many years of judgement, he said... 'What am I judging? What is truth? I am passing a judgement about everything... according to precedence and so on, what is truth? Unless I find that out judgement has no meaning.' So as was customary in India in those days... about fifty-eight years ago... he called his family and said... 'I am going to withdraw from the world... go off into the forest, into some distant village... meditate and find out.' We are telling you the facts of it, not opinions about it.	En oordelen, wat is oordelen? Een rechter spreekt een oordeel uit over een misdadiger of iemand die onschuldig is. Er was eens een rechter, de spreker kende hem. Hij had een hoge positie als jurist en werd rechter. Nadat hij jarenlang zijn oordeel had uitgesproken, zei hij op een ochtend: 'Waar oordeel ik over? Wat is de waarheid? Ik spreek over alles mijn oordeel uit op grond van eerdere voorvallen, maar wat is de waarheid? Als ik dat niet uitzoek, is het zinloos om te oordelen.' Zoals destijds de gewoonte in India was, zo'n achtenvijftig jaar geleden, riep hij zijn familie bij elkaar en zei: 'Ik ga me terugtrekken uit de wereld en trek de bossen in naar een afgelegen dorp om te mediteren en te onderzoeken.' Ik geef u de feiten, niet mijn mening erover.
46:13	After twenty years or forty years - I have forgotten the exact time... somebody brought him to listen to one of the talks... that K was giving... and he came to see the speaker afterwards, and he said... 'You know, what I have been doing all these forty years? I started out to find truth... meditated, did all kinds of things... and I see now that I have been mesmerising myself. I have been living an illusion.' Right? You understand all this? For an old man... to acknowledge such a statement and say... 'That's a fact', that needs a great deal of perception.	Na twintig of veertig jaar, ik ben vergeten hoe lang precies, nam iemand hem mee naar een van de toespraken die K gaf en hij kwam de spreker na afloop bezoeken en zei: 'Wat heb ik al die veertig jaar toch gedaan? Ik ben vertrokken om de waarheid te zoeken, heb gemediteerd en van alles gedaan, maar ik zie nu dat ik mezelf heb gehypnotiseerd, dat ik in een illusie heb geleefd.' Begrijpt u dit? Om als een oude man zoiets toe te geven en te zeggen: 'Dat is een feit', vereist heel veel inzicht.
47:12	So, what is judgement, what is justice? Is there justice in the world? Please ask this question of yourself. Is there justice in the world? You are born in a good family... money, education... prosperity, success... and the other lives in a small ghetto... no future except poverty, constant struggle. Right? Where is justice in that? The Indians have a very good explanation, the Hindus... which is karma. You understand? Don't - please, that word 'karma' means to act. Not all these things given to it. To act rightly, now. Because if you act rightly now, the future is right. So, or if you act mischievously now... you pay for it next day or next life.	Dus wat is oordelen, wat is rechtvaardigheid? Is er rechtvaardigheid in de wereld? Vraag uzelf dat alstublieft af. Is er rechtvaardigheid in de wereld? Je komt uit een goede familie, er is geld, onderwijs, voorspoed, succes, en de ander woont in een achterbuurt, geen enkele toekomst behalve armoede en voortdurend ploeteren. Wat is daar rechtvaardig aan? De Indiërs hebben daar een heel goede verklaring voor, de hindoes, namelijk karma. Begrijpt u? Dat woord 'karma' betekent handelen. Niet al die betekenissen die eraan zijn gegeven. Dat je nu goed moet handelen. Want als je nu goed handelt, is de toekomst ook goed. Dus als je nu slecht handelt, zul je daar de volgende dag of het volgende leven voor boeten.
48:54	Now, is there justice in the world? A crook can employ a clever lawyer... and get away with it. This is happening everyday. You are clever, I am not. You are beautiful, I am not. You are extraordinarily alive, I am not. These are facts. So, where is there justice? There is so-called legal justice... which is totally different from actual justice. Justice can only be found... where there is freedom and compassion. Without that freedom and compassion... which in its movement is intelligence... there is justice, otherwise there is no justice in the world. This is, please, not an opinion, not a theory... but when you have this feeling of great compassion... which is quite a deep question... then there is in that compassion, there is justice.	Is er rechtvaardigheid in de wereld? Een schurk kan een knappe advocaat inhuren en ermee wegkomen. Dat gebeurt elke dag. Jij bent slim, ik niet. Jij bent mooi, ik niet. Jij bent bijzonder energiek, ik niet. Dit zijn feiten. Dus wat is daar rechtvaardig aan? Er is de zogenaamde rechtvaardigheid van de wet, maar die is totaal iets anders dan echte rechtvaardigheid. Rechtvaardigheid vind je alleen als er vrijheid en compassie is. Zonder die vrijheid en compassie - die de uiting van intelligentie is - is er rechtvaardigheid, anders is er geen rechtvaardigheid in de wereld. Dit is geen mening, geen theorie, maar als je dat gevoel van grote compassie hebt, wat een heel serieuze zaak is, is er in die compassie rechtvaardigheid.
50:42	3rd QUESTION: There are many people who have considerable difficulty... with the fact of homosexuality. Teachers for centuries have avoided this enquiry. Could you, please, even briefly, put some light on this question? I have travelled two thousand miles to ask this question.	Derde vraag: veel mensen hebben moeite met het feit van homoseksualiteit. Leraren hebben eeuwenlang dit onderwerp vermeden. Kunt u, al is het maar even, wat licht op deze kwestie werpen? Ik heb drieduizend kilometer gereisd om deze vraag te stellen.
51:10	There are many people who have considerable difficulties... with the fact of homosexuality. Teachers for centuries have avoided this question. Could you please, even briefly, put some... answer this question? I have travelled two thousand years... miles (laughter)... to ask this question? Sorry, quite right. I have travelled two thousand years! This has been a question... for thousands and thousands and thousands of years. It isn't something new. We are not taking sides in this matter. We don't condemn it or approve it or disapprove it. These are facts. Right? As heterosexuality is a fact. Homosexuality exists in the world... in different parts of the world... very common... in other parts of the world it is practically unknown. So how do you answer this question? What is the question? Why do we make it into such an enormous problem? Apparently we don't make... heterosexuality a problem at all... but we make this into a problem, why? It is a fact. So should we enquire into this question... into heterosexuality and homosexuality differently? Not condemn one or the other... or approve one and deny the other... but enquire why sexuality, both... has become so colossally important. Right? Why? You answer this question. On television, in magazines... every bestseller... has this element in it... in detail... every day. You are following? I don't have to tell you all this. Everyday it is emphasised... sexuality - I am not talking about homo- or heterosexuality... general sexuality. Why have human beings given such great importance to this? And if it is not important you feel there is something wrong with you... that you are neurotic, that you have to fulfil... you know, dozens and dozens of explanations by the psychologists... by the experts, by the sexual analysts. Why? Is it pleasure? Remembrance in the pictures of sexuality? You understand? Why has man given throughout the ages... such extraordinary importance to this? If you are deprived of it you feel something terrible has happened. And you can voluntarily say, I won't have any... I will become a celibate, and join a monastery... or not join a monastery, or remain a celibate... with all the problems of celibacy. Right?	Er zijn veel mensen die moeite hebben met het feit van homoseksualiteit. Leraren hebben eeuwenlang dit onderwerp vermeden. Kunt u alstublieft, al is het maar kort, deze vraag beantwoorden? Ik heb drieduizend jaar ... kilometer gereisd (gelach) om deze vraag te stellen. Sorry, dat klopt. Ik heb drieduizend jaar gereisd! Dit is al vele duizenden jaren een vraagstuk geweest. Het is niet nieuw. We hebben geen standpunt over deze kwestie. We veroordelen het niet, vinden het niet goed of verkeerd. Het zijn feiten, nietwaar? Zoals heteroseksualiteit een feit is. Homoseksualiteit bestaat in de wereld en is in verschillende delen van de wereld heel gewoon, maar in andere delen van de wereld bijna onbekend. Dus hoe beantwoord je deze vraag? Wat is de vraag? Waarom maken we er zo'n enorm probleem van. Blijkbaar maken we van heteroseksualiteit helemaal geen probleem, Maar hiervan maken we een probleem, waarom? Het is een feit. Zouden we de kwestie van heteroseksualiteit en homoseksualiteit verschillend moeten onderzoeken? Niet het ene of het andere veroordelen, of het ene goedkeuren en het andere ontkennen, maar onderzoeken waarom beide vormen van seksualiteit zo enorm belangrijk zijn geworden. Nietwaar? Waarom? U moet die vraag beantwoorden. Televisie, tijdschriften, in alle bestsellers bevatten dit element, gedetailleerd, elke dag. Volgt u dat? Ik hoef u dit alles niet te vertellen. Elke dag wordt seksualiteit benadrukt - ik heb het niet over homo- of heteroseksualiteit - seksualiteit in het algemeen. Waarom hechten mensen hier zoveel belang aan. En als het niet belangrijk is, heb je het gevoel dat er iets mis met je is, dat je neurotisch bent, dat je eraan moet voldoen, u weet wel, de tientallen verklaringen van de psychologen, van de deskundigen, de sexuologen. Waarom? is het genot? Herinneringen aan de beelden van seksualiteit? Begrijpt u? Waarom heeft men door de eeuwen heen zoveel belang hieraan gehecht? Als het je wordt afgenomen, heb je het gevoel dat er iets vreselijks is gebeurd. Je kunt vrijwillig zeggen dat je geen ... ik zal celibatair leven en het klooster ingaan, of niet het klooster ingaan maar celibatair leven, met alle problemen van het celibaat. Nietwaar?
56:25	So what is the question? Why has this thing... been given such a place in life? It is part of life. Right? Part of walking, seeing, running... laughing, tears - it is part of life. But why has this one thing taken importance? And it is being encouraged very carefully. Right? By the entertaining industry. Please go into all this. And the psychologists have also encouraged this: fulfil. And some mothers feel there is something wrong... with their daughter or son who doesn't have a boy- or girlfriend... after the age of twelve, thirteen. This is all what is happening in the world... especially in this country... In the traditional countries like India, and other countries... there still... they say, please wait, don't indulge... wait until you are twenty or twenty two, or whatever it is.	Dus wat is de vraag? Waarom hebben we hieraan zo'n grote plaats in het leven gegeven? Het hoort bij het leven, nietwaar? Evenals lopen, kijken, rennen, lachen, tranen, het hoort bij het leven. Maar waarom heeft dat ene zo'n belangrijke plaats ingenomen? En het wordt zorgvuldig aangemoedigd. Nietwaar? Door de amusementsindustrie. Verdiep u hier alstublieft in. En de psychologen hebben dit ook aangemoedigd, zoek je vervulling. En sommige moeders hebben het gevoel dat er iets mis is met hun dochter of zoon als ze geen vriend of vriendin hebben na hun twaalfde, dertiende. Dit gebeurt er allemaal in de wereld, vooral in dit land. In de traditionele landen, zoals India en andere landen, is er nog ... zeggen ze, wacht alsjeblieft, geef niet toe, wacht tot je twintig of tweeëntwintig bent, of zoiets.
58:18	So seeing all this... what does one learn from all this? Learn, not moral... not morality, not celibacy and so on... but what does one learn from all this? Come on, sirs! Religions throughout the world, the ancient... I won't call them the very ancient... the Hindus, the Buddhists, Christianity... have always said, be a celibate... if you want to follow God be a celibate. Why? And they take vows of celibacy... join monasteries, become a monk... a wandering monk, as they do in India... and go through tortures with this. Right? They have taken a vow, they must stick to it. I don't know why they take a vow first... but once you have taken a vow... you have to follow that... which you have accepted. But psychologically, inwardly, the glands... everything is functioning, and you have a terrible time. The speaker has talked to many, many of them. They go through hell. Religion has done that. You know all this, don't you?	Als je dit alles ziet, wat leer je daar dan van? Leren, niet moralistisch, geen moraal, geen celibaat enzovoort, maar wat leer je hier dan van? Kom op! De religies in de hele wereld, de oude, ik noem ze niet heel oud, de hindoes, de boeddhisten, het christendom hebben altijd gezegd: leef celibatair, als je God wilt volgen, wees dan celibatair. Waarom? En ze leggen de gelofte van zuiverheid af, gaan het klooster in, worden monnik, zwervende monnik zoals in India, en kwellen zichzelf hiermee. Nietwaar? Ze hebben een gelofte afgelegd waaraan ze zich moeten houden. Ik weet niet waarom ze die gelofte afleggen, maar als je dat eenmaal hebt gedaan, moet je die gelofte, die je hebt geaccepteerd, vervullen. Maar psychologisch, innerlijk, de hormonen, alles functioneert en je hebt het er vreselijk moeilijk mee. De spreker heeft velen van hen gesproken. Ze gaan door een hel. Dat heeft religie gedaan. U weet dat toch?
1:00:42	And one asks... why has man... said to himself: to achieve the most sublime... you must be a celibate? Do you understand? That is, you must torture yourself... go through agonies... and then you will be nearer god. It seems so childish, the whole thing. Sorry! I have met many, many sannyasis, in India, monks. I won't go into the details of it... they have tortured themselves in every way. Because the popular opinion is that... to reach god, to reach the highest... you must live a life of absolute abstinence. Which means... human beings have never understood what is austerity. May we go into that? You are not bored with all this? I don't mind if you are bored. Probably you don't want to go into all this... it may disturb you very much. Please don't be disturbed because we are dealing with facts.	En je vraagt je af waarom de mens tegen zichzelf heeft gezegd dat je om het hoogste te bereiken een celibatair leven moet leiden? Begrijpt u? Met andere woorden, je moet jezelf pijnigen, je moet kwellingen ondergaan en dan kom je dichter bij God. Dat hele gedoe lijkt zo onnozel. Sorry! Ik heb heel veel sannyasis in India ontmoet, monniken. Ik zal de details niet vertellen, maar ze hebben zichzelf op alle mogelijke manieren gefolterd. Want de algemene opinie is dat je om God te bereiken, het hoogste, een leven van absolute onthouding moet leiden. Dat wil zeggen dat mensen nooit hebben begrepen wat soberheid is. Zullen we daar op ingaan? Verveelt het u niet? Het geeft niet of het u verveelt. Waarschijnlijk wilt u hier niet op ingaan, het zou u erg van streek kunnen maken. Raak alstublieft niet van streek, want we hebben het over feiten.
1:02:53	What is austerity? You know, the root meaning of that word... as we explained the other day... to be austere means to have, in Greek... a dry mouth... not from drinks... but a dry mouth, which is to be harsh... to be sharp... to be dry. And so gradually the human being... has this idea it must be austere... and has made himself into ashes. You understand? When you are forcing yourself day after day... month after month, year after year... driving yourself, you end up... as a dry human being. And if you indulge also in the other direction... you have the same problem.	Wat is soberheid? De oorspronkelijke betekenis van dat woord, zoals we onlangs hebben uitgelegd, betekent in het Grieks: een droge mond, niet dat je moet drinken, maar een droge mond in de betekenis van ruw zijn, scherp, droog. Zo kreeg de mens langzamerhand het idee dat dit 'sober' moest zijn en heeft hij zichzelf opgebrand. Begrijpt u? Als je jezelf dag na dag forceert, maand na maand, jaar na jaar, en jezelf opjaagt, eindig je als iemand die dor en droog is. Maar als je onmatig bent in de andere richting, heb je hetzelfde probleem.
1:04:22	So can one live a life... without conflict? You understand? Neither extremes... which imply conflict... and the sensory demands... and the suppression of sensory demands. Can one live without a single battle... effort, struggle between the two? You understand my question? That requires a great deal of enquiry... into the whole problem of desire... will, wish... and the biological urges. Do you understand? Do you want to go on with this?	Dus kun je een leven leiden zonder conflict? Begrijpt u? Geen uitersten, die conflict inhouden, zowel de zinnelijke behoeften als het onderdrukken van de zinnelijke behoeften. Kun je leven zonder ook maar enig gevecht, zonder inspanning en strijd tussen die twee? Begrijpt u mijn vraag? Dat vereist veel onderzoek naar het hele probleem van verlangen, willen, wensen en de biologische drijfveren. Begrijpt u? Wilt u hiermee doorgaan?
1:05:50	There is a very good question at the end - I just saw it! How is one to live on this earth... please listen to it... how is one to live on this earth... without harm or destruction to its beauty... without bringing suffering and death to others? How is one to live on this earth... without harm or destruction to its beauty... to the beauty of the earth... without bringing suffering and death to others?	Hier is een goede vraag aan het eind. Ik heb hem net gezien! Hoe kun je op deze aarde leven, luister hier alstublieft naar, hoe kun je op deze aarde leven zonder haar schoonheid aan te tasten of te vernietigen, zonder anderen leed toe te brengen of te doden? Hoe moet je op deze aarde leven zonder haar schoonheid aan te tasten of te vernietigen, de schoonheid van de aarde, zonder anderen leed toe te brengen of te doden.
1:06:36	But we must finish our question which... we were talking about previously. What time is it, sir? Could we bear another quarter of an hour? Are you working the same as the speaker is working... or are you just listening? Is your brain as active, working... enquiring, doubting... intense to find out... a way of living something totally different?	Maar we moeten onze vraag afmaken waarover we het daarnet hadden. Hoe laat is het, meneer? Houden we het nog een kwartier langer vol? Werkt u net zo hard als de spreker of luistert u alleen maar? Is uw brein even actief aan het werk met vragen stellen en twijfelen, gedreven om uit te zoeken of er een totaal andere manier van leven is?
1:07:34	We were saying, to live a life without conflict... requires an investigation into the whole question of desire... which is a very, very complex problem. Do you really want to go into all that? No, I am not asking out of encouragement... I am just asking. It is a very serious thing that we are undertaking. It is no good just merely listening and repeating... that has no meaning at all. But seeing what the facts are in this world... what is actually taking place in the world... not only in this country but in every country... in so-called every culture. And conflict in man is increasing more and more and more... not less and less. Man means woman and man... so please don't get excited about it... why don't I talk about women. Unless one understands very deeply the movement of desire... not the description of it... not the explanation of it... but to enquire why desire becomes so extraordinarily important... desire to become successful, desire to have money... desire for sex, for excitement, for amusement... you follow?.. the tremendous urge and the speed of it... and the demand for its fulfilment. Again religions have said, you must suppress desire... which means another battle, another conflict, another torture. You know, religion has played havoc with human beings. And they are still doing it... not only in the Christian world... but in the whole world... the Islamic world, look what they are doing in Iran and Iraq. Don't talk about it!	We zeggen dat leven zonder conflict vereist dat we de hele kwestie van verlangen onderzoeken, wat een heel erg ingewikkeld probleem is. Wilt u daar werkelijk op ingaan? Nee, ik vraag dat niet omdat ik aanmoediging nodig heb. Ik vraag het alleen. Waar we mee bezig zijn is een heel serieuze zaak. Het heeft geen zin om alleen maar te luisteren en te herhalen, dat is totaal zinloos. Maar als je ziet wat de feiten in deze wereld zijn, wat er werkelijk plaatsvindt in de wereld, niet alleen in dit land, maar in elk land, in zogezegd elke cultuur. De conflicten tussen mensen nemen steeds meer toe, ze nemen niet af. Als ik 'man' zeg bedoel ik ook vrouwen, dus windt u daar alstublieft niet over op en zegt: waarom noemt u de vrouwen niet? Tenzij je de beweging van verlangen heel grondig begrijpt, niet de beschrijving ervan, niet de uitleg, maar onderzoekt waarom verlangen zo buitengewoon belangrijk is geworden, het verlangen om succes te hebben, om meer geld te hebben, seks te hebben, opwinding, amusement, begrijpt u? De enorme drang en snelheid van verlangen en de dwingende behoefte om die te vervullen. Nogmaals, religies hebben gezegd dat je verlangen moet onderdrukken, wat weer strijd betekent, conflict, foltering. Religie heeft mensen enorm beschadigd. En ze doen het nog steeds, niet alleen in de christelijke wereld, maar overal, de islamitische wereld, kijk wat ze in Iran en Irak doen. Daar zijn geen woorden voor.
1:10:52	So what is desire? Please understand we are not trying to suppress it... or encourage it, but it is a fact. The fact is that we are driven by desire. And to thwart it is pain. Right? A sense of not being able to fulfil. So at any cost, at any price we want the fulfilment of desire. You may say, 'Desire for god... desire for understanding' - it is still desire. Gosh, must I go into all this?	Dus wat is verlangen? Begrijp alstublieft dat we het niet proberen te onderdrukken of aan te moedigen, maar het is een feit. Het feit is dat we worden gedreven door verlangen. En als je het de kop indrukt, veroorzaakt dat pijn. Nietwaar? Het gevoel dat je niet in staat bent om het te vervullen. Dus we willen tot elke prijs dat het verlangen wordt vervuld. Je zegt misschien: 'Verlangen naar God, verlangen naar inzicht,' maar het is nog steeds verlangen. Hemel, moeten we hier allemaal op ingaan.
1:11:56	When you look at a tree... and the beauty of the tree... the light upon the leaf... and the mountains beyond it, the valleys... the shades and the dappled light... and see that enormous beauty of the earth... that is sensation. Right? I won't go into the question, is beauty a sensation... I am not going into that, that's another problem. No, not a problem, that is quite another thing... very interesting if you go into it: is beauty a sensation? When you see all that, the earth and its beauty... it is a sensation. Right? Seeing with the optical eyes, with the eyes... and the seeing, the very seeing arouses the sensations. Right? Seeing a beautiful woman or a man... arouses various kinds of sensations. Then that sensation is correct, isn't it? Normal, healthy, natural... unless one is paralysed, blind, and deaf, and dumb. That is, when one is sensitive... one is acutely aware of all this. And you see this. There is perception of all this. Then what takes place? You are looking at those hills. The seeing of those hills... arouses certain sensations. Then what is the next step to that? Enquire, please, look at it. Doesn't then thought come in and say... what a beautiful thing that is? Right? Thought then creates an image... out of that sensation. Right? I am not saying anything that is not factual... this is not supposition or fictitious. Sensation - contact, sensation... then thought makes an image of that sensation. Right? Are you following? When thought makes an image out of that sensation... then desire is born. Sensation is not desire. Sensation is sensation. But when thought comes and says, yes, what a lovely thing that is... what a lovely dress that is... nice shirt - being a man, nice shirt... or a woman says, nice dress. Goes inside, touches it, feels it... puts it on, and then thought says... how beautiful I look. That's a nice shirt on me. Then desire is born. You understand this? This is a fact. It is not something theoretical, it is a fact.	Als je naar een boom kijkt, naar de schoonheid van de boom, het licht op de bladeren en de bergen verderop, de dalen, de schaduwen en het zonlicht dat door de bladeren valt en de enorme schoonheid van de aarde ziet, is dat een zintuiglijke gewaarwording. Nietwaar? Ik ga niet in op de vraag of schoonheid een zintuiglijke gewaarwording is. Daar ga ik niet op in, dat is een ander probleem. Nee, niet probleem, dat is heel iets anders, interessant als je het onderzoekt: is schoonheid een zintuiglijke gewaarwording? Als je dat alles ziet, de aarde met haar schoonheid, is het een zintuiglijke gewaarwording. Nietwaar? Zien met de fysieke ogen en het zien roept de gewaarwordingen op. Nietwaar? Als je een mooie vrouw of man ziet, wekt dat allerlei gewaarwordingen. Met die gewaarwording is niets mis, die is normaal, gezond, natuurlijk, behalve als je verlamd bent, blind en doofstom. Dus als je sensitief bent, ben je je hier scherp van bewust. En je ziet dit. Het wordt waargenomen. Wat gebeurt er dan? Je kijkt naar deze heuvels. Het zien van die heuvels wekt bepaalde gewaarwordingen. Wat is de volgende stap? Onderzoek het, kijk er alstublieft naar. Komt het denken er dan niet bij en zegt: wat is dat prachtig! Nietwaar? Het denken vormt vervolgens een beeld van die gewaarwording. Nietwaar? Ik zeg niets wat niet feitelijk is, het is geen veronderstelling of iets wat verzonnen is. Gewaarwording - contact en gewaarwording - vervolgens vormt het denken een beeld van die gewaarwording. Nietwaar? Volgt u dit? Als het denken een beeld uit die gewaarwording vormt, ontstaat het verlangen. Gewaarwording is geen verlangen. Gewaarwording is gewaarwording. Maar als het denken erbij komt en zegt: wat is dat prachtig, wat een prachtige jurk is dat, wat een mooi overhemd - als je een man bent, een mooi overhemd, als je een vrouw bent, een mooie jurk. Je gaat naar binnen, raakt het aan, voelt het, trekt het aan en het denken zegt dan: wat zie ik er goed uit. Dat overhemd staat me goed. Dan ontstaat het verlangen. Begrijpt u dit? Dit is een feit. Het is niet iets theoretisch, maar een feit.
1:16:47	Now the question is, if you go into it much deeper... sensation... seeing a beautiful painting... beautifully framed and beautifully lit, marvellous... that is a sensation. Then the thought says, I wish I had that in my room. Then when the thought... assumes the authority over sensation desire is born. Now the question is... can sensation and thought be kept apart? Go into this. Not through will, through compulsion, effort and all that... we are asking a very serious and very simple question. Sensation is natural, thought is also somewhat natural... with its image. That's what happens. Now can there be a gap, an interval, a hiatus... so that sensation and thought are separate? You understand? See what is implied in it. It requires tremendous attention... great watchfulness. Seeing, sensation. The speaker has seen some most beautiful things in the world... beautiful cars... beautiful people... please I am not using that in the common sense... beautiful people. Never mind. So it is natural to look at this world, this enormous beauty... the destruction, what human beings are doing to the earth... and see some of the most beautiful gardens in the world... houses, palaces, and so on... we have lived in them and all that. And never to be identified with any of it. Oh, you don't know all this. Never asked, 'I wish I had it'. You understand? That requires great perception, watchfulness and clarity.	De vraag is nu, als je je er nog meer in verdiept: de gewaarwording, dat je een mooi schilderij ziet, in een mooie lijst en met mooi licht, schitterend, dat is een gewaarwording. Daarna zegt het denken: ik wou dat ik die in mijn kamer had. Als het denken de leiding neemt over de gewaarwording, ontstaat het verlangen. De vraag is nu: kunnen gewaarwording en denken uit elkaar worden gehouden? Ga hierop in. Niet door de wil, door dwang, inspanning en dergelijke. We stellen een heel serieuze en eenvoudige vraag. Gewaarwording is natuurlijk, denken is min of meer natuurlijk, met de bijbehorende beelden. Dat is wat er gebeurt. Kan er nu een ruimte, interval, onderbreking zijn, zodat de gewaarwording losstaat van het denken? Begrijpt u? Zie wat dat inhoudt. Het vereist enorme aandacht, grote opmerkzaamheid. Zien, gewaarworden. De spreker heeft een paar prachtige dingen in de wereld gezien, mooie auto's, mooie mensen - dat bedoel ik niet in de gangbare betekenis - mooie mensen. Het maakt niet uit. Onze natuurlijke aanleg is om te kijken naar deze wereld, de grote schoonheid, de vernielingen die mensen op aarde aanrichten. Maar ook de mooiste tuinen ter wereld te zien, huizen, paleizen, enzovoort, waar we in hebben gewoond, zonder ons ook maar ergens mee te identificeren. O, dat weet u allemaal niet. Nooit zeggen: 'Ik wou dat ik dat had.' Begrijpt u? Dat vereist veel waarneming, oplettendheid en helderheid.
1:20:19	And all that implies a sense... of great inward learning, which is discipline. Learning is discipline, not conformity. Do you understand?	En dat alles houdt in dat er gevoel is voor innerlijk leren, wat discipline is. Leren is discipline, niet conformeren. Begrijpt u?
1:20:38	4th QUESTION: Last question. How is one to live on this earth... without harm or destruction to its beauty... without bringing suffering and death to others?	Vierde en laatste vraag: Hoe kun je op deze aarde leven zonder haar schoonheid aan te tasten of te vernietigen, zonder anderen leed te bezorgen of te doden?
1:20:51	How is one to live on this earth without harm or destruction... to its beauty, without bringing suffering and death to others?	Hoe kun je op deze aarde leven zonder haar schoonheid aan te tasten of te vernietigen, zonder anderen leed te bezorgen of te doden.
1:21:05	Have you ever asked this question? Actually? Not theoretically but actually put that question, face it. Don't run away from it, not explain... it is necessary and all the rest of it... but look at it, confront it. Have you ever asked such a question? Not en masse, make a demonstration... against some politician... who wants to destroy a National Park or this or that. To ask such a question... that means you are burning with it... it is something tremendously real... not just a fanciful question to pass the time of day. To live on this earth... with its extraordinary beauty... and not to destroy it... and to end sorrow... and not kill another... not kill another human being... not kill a living human thing. There are those people in India, a certain sect... their transportation is to walk... they take no trains... no aeroplanes, no carriages, nothing but walk... and they put on a mask not to kill an insect by breathing. You understand? There is a whole group of them. Some of that group came to see the speaker... and they walked eight hundred miles... from April to January... and never taking any transportation except walking. And they won't kill.	Heb je die vraag ooit gesteld? Werkelijk? Niet theoretisch, maar werkelijk die vraag gesteld en onder ogen gezien? Loop er niet voor weg, ga het niet verklaren: het is nodig en dergelijke, maar kijk ernaar, ga de confrontatie aan. Heb je zo'n vraag ooit gesteld? Niet als massa in een demonstratie tegen een politicus die een nationaal park wil vernietigen of zoiets. Als je die vraag stelt, betekent het dat je in vuur en vlam staat, Het is iets heel reëels, niet zomaar een verzonnen vraag om de tijd door te komen. Te leven op deze aarde met haar buitengewone schoonheid en die niet te vernietigen en om een einde aan smart te maken en een ander niet te doden, een ander mens niet te doden, iemand die leeft niet te doden. Er zijn mensen in India, een bepaalde sekte, die zich alleen lopend verplaatsen, ze nemen geen trein, geen vliegtuig, geen rijtuig, maar ze lopen alleen en zetten een masker op om met hun adem geen insect te doden. Begrijpt u? Ze zijn met een hele groep. Sommigen van hen kwamen de spreker opzoeken, ze liepen twaalfhonderd kilometer van april tot januari, en gebruikten geen enkel vervoermiddel, ze liepen alleen maar. Ze willen niet doden.
1:24:05	And there are those who kill... kill for sport, kill for amusement... kill for profit... the whole meat industry. Right? Destroy the earth, to dump poisonous gas... you know all that is happening in this country... pollute the air, the waters... and pollute each other. This is what we are doing to the earth and to ourselves.	Er zijn ook mensen die doden, bij wijze van sport, bij wijze van amusement, om winst te maken, de hele vleesindustrie. Nietwaar? Mensen vernietigen de aarde door giftig gas te dumpen, u weet wat er allemaal in dit land gebeurt, ze vervuilen de lucht, het water en ze vervuilen elkaar. Dat doen we met de aarde en met onszelf.
1:24:54	And the questioner asks... can we live on this earth... with its great beauty... and not bring suffering to others or death. It is a very, very serious question. To live a life without causing suffering to others... or causing death to others... that means not killing a human being... not killing any animal... for sport, for your food. You understand all this? This is the question.	En de vraagsteller vraagt: kunnen we op deze aarde leven met haar grote schoonheid en anderen geen leed toebrengen of doden? Dit is een heel serieuze vraag. Een leven leiden zonder anderen leed toe te brengen of anderen te doden, dus geen mens doden, geen enkel dier doden bij wijze van sport of om op te eten. Begrijpt u dit alles? Dat is de vraag.
1:26:11	There were a certain class of people in India... at a certain time... they never ate meat. They thought killing was wrong. They were called at the time, Brahmins. And the western civilisation has never enquired into... whether killing is right... whether killing any living thing is justified. In itself. The western world has destroyed whole races of people. Right? This country has destroyed the Indians of this country... wiped them out... because they wanted land, and all that. So can we live on this earth without killing, without war? I can answer it, but what value has it to you... because you are killing? I am not advocating vegetarianism. Some author wrote some time ago... a cutting was sent to me... he wrote saying: 'vegetarianism is spreading... like some foul disease in this country.' Even if you kill a cabbage. Right? So where do you draw the line? Do you make a problem of it? Do you understand my question? If you are against war, as certain human beings are, including myself... against war, killing other human beings for whatever reason... then you cannot post a letter. Right? The stamp you buy, the food you get... all that, part of it goes to defence, armament. If you buy petrol - gas in this country - part of that goes... your tax, part of it goes, and so on, so on. So what will you do? If you don't pay taxes you are fined or sent to jail. If you don't buy stamps you can't write letters, you can't travel. Right? Are you following all this? It amuses you? So you drive yourself into a corner. And living in a corner seems rather futile. So what will you do? If you say, I won't travel, I won't write a letter... all this helps to maintain the army, and navy, and armaments... nationalities, you follow, the whole racket of it. Or would you approach it differently? Why do we kill? Religions, especially Christianity, have killed probably... more people on earth... they have tortured people... called them heretics, burnt them. You know all the history of it. The Muslims have done it, the Islamic world has done it... probably the Hindus and the Buddhists are the only people... their religions forbid.	Er was in een bepaalde periode in India een bevolkingsklasse die nooit vlees at. Ze meenden dat het verkeerd was om te doden. Ze werden brahmanen genoemd. De westerse beschaving heeft zich nooit afgevraagd of doden juist is, of het doden van een levend wezen gerechtvaardigd is. De westerse wereld heeft hele bevolkingsgroepen uitgeroeid. Nietwaar? Dit land heeft de indianen uitgeroeid, uitgewist, omdat ze het land en de rest wilden hebben. Dus kunnen we op deze aarde leven zonder te doden, zonder oorlog? Ik kan het antwoord geven, maar wat voor waarde heeft dat voor u, want u doodt nog steeds. Ik pleit niet voor vegetarisme. Iemand schreef een tijd geleden, ik kreeg het knipsel toegestuurd, hij schreef: 'Vegetarisme verspreidt zich in dit land als een smerige ziekte.' Zelfs als je een kool doodt. Nietwaar? Dus waar trek je de grens? Maak je er een probleem van? Begrijpt u mijn vraag? Als je tegen oorlog bent, zoals bepaalde mensen zijn, ik ook, tegen oorlog, het doden van mensen om welke reden dan ook, kun je geen brief posten, nietwaar? De postzegel die je koopt, het eten dat je binnenkrijgt, daarvan gaat een deel naar defensie, bewapening. Als je benzine koopt, wat 'gas' heet in dit land, gaat een deel daarvan naar de belasting enzovoort. Dus wat ga je doen? Als je geen belasting betaalt, krijg je een boete of ga je naar de gevangenis, als je geen postzegels koopt, kan je geen brieven schrijven, kan je niet reizen. Nietwaar? Volgt u dit allemaal? Vindt u het amusant? Op die manier drijf je jezelf in de hoek en in een hoekje leven lijkt erg onbetekenend. Dus wat ga je doen? Als je zegt: ik ga niet reizen, ik schrijf geen brieven, want dat houdt allemaal het leger, de marine, de bewapening in stand, nationaliteiten, de hele santenkraam. Of zou je het anders benaderen? Waarom doden we? Religies, vooral het christendom heeft waarschijnlijk meer mensen op aarde gedood, ze hebben mensen gemarteld, noemden hen ketters en gooiden hen op de brandstapel. U kent die hele geschiedenis wel. De moslims hebben het gedaan, de islamitische wereld, en waarschijnlijk zijn de hindoes en boeddhisten de enigen ... omdat hun religie het verbiedt.
1:31:20	How can one live on this earth without killing another... and causing suffering for another? To go into this question very deeply, really... it is a very, very serious question... is there that quality of love that answered this question? If you love another, if you love another human being... are you willing to kill that human being? Would you then kill anything... except you need certain food... vegetables, nuts and so on, milk... but apart from that would you kill anything? Go into all these questions, sir, and live it... for god's sake, don't talk about it.	Hoe kunnen we op deze aarde leven zonder elkaar te doden en leed toe te brengen aan een ander? Om echt heel diep op deze vraag in te gaan, want dit is een heel serieuze vraag, is er die liefde aanwezig waardoor de vraag beantwoord kan worden? Als je een ander liefhebt, als je van een ander mens houdt, zou je hem dan willen doden? Zou je dan ook maar iets doden, behalve dat je bepaald voedsel nodig hebt, groenten, noten enzovoort, melk, maar afgezien daarvan, zou je iets doden? Ga op deze vragen in en leef ernaar, praat er in godsnaam niet over.
1:32:52	What is dividing the world is ideals... the ideology of one group against another group. This eternal division, apparently an everlasting division... between man, woman, and so on. They have tried to bridge this through logic, through reason... through various institutions and foundations and organisations... and they have not succeeded in any way. This is a fact. Knowledge has not solved this problem either... knowledge in the sense of accumulated experience and so on. And thought has certainly not solved this problem.	Wat de wereld verdeelt zijn idealen, de ideologie van de ene tegenover de andere groep. Deze eeuwige verdeeldheid, blijkbaar eindeloze verdeeldheid tussen mensen, man en vrouw, enzovoort. Er is geprobeerd die door logica, redelijkheid te overbruggen, door allerlei instellingen en stichtingen en organisaties en dat is op geen enkele manier gelukt. Dat is een feit. Kennis heeft het probleem ook niet opgelost, kennis in de zin van een hoop ervaring enzovoort. En het denken heeft het probleem zeker niet opgelost.
1:33:50	So there is only one issue out of it... to discover or find out what is love. Love is not desire, love is not possession, love is not selfish... egocentric activity... me first and you second. And apparently that love has no meaning to most people. They may write books about it, but it has no meaning. So is there that quality, that perfume... that fire, that compassion; and compassion has its intelligence... that is supreme intelligence. When there is that intelligence which is born of compassion, love... then all these problems will be solved simply, quietly. But we never pursue the question to the very end. We may pursue it intellectually, verbally... but to do it with your heart, with your mind... with your passion behind it... then the earth will remain beautiful. And then there is a great sense of beauty in oneself.	Er is dus maar een uitweg: ontdekken of uitzoeken wat liefde is. Liefde is geen verlangen, geen bezit, liefde is niet zelfzuchtig, geen egocentrische activiteit, eerst ik en dan jij. Maar blijkbaar betekent die liefde niets voor de meeste mensen. Ze kunnen er boeken over schrijven, maar het heeft geen betekenis. Dus is er die kwaliteit, die geur, dat vuur, die compassie? En compassie heeft zijn eigen intelligentie, de allerhoogste intelligentie. Als er die intelligentie is, die voortkomt uit compassie, uit liefde, worden al deze problemen op een simpele, rustige manier opgelost. Maar we onderzoeken de vraag niet helemaal tot het eind. Misschien onderzoeken we het intellectueel, verbaal, maar als je dat doet met je hart, met je geest, met hartstocht, zal de aarde mooi blijven. Dan is er een groot gevoel van schoonheid in jezelf.