Krishnamurti - Wat is er mis met genot?

Krishnamurti Subtitles

OJ84T2 - Wat is er mis met genot?
Tweede openbare toespraak
Ojai, VS
20 mei 1984

0:59	Ik wil u er nogmaals aan herinneren: dit is geen lezing. Lezingen zijn bedoeld om iets over te brengen of instructies, informatie of advies te geven. Dit is dus geen lezing. Daarentegen gaan we samen op reis naar een omvangrijk gebied van de psyche, in de psychologische wereld, hoewel hier heel veel beschrijvingen van zijn, er tot op zekere hoogte onderzoek naar is gedaan. Maar tijdens deze toespraken - als ik u daaraan mag herinneren, gaan we samen als twee vrienden een lange reis maken naar het hele gebied van de psychologische hoedanigheid. Als we tijd hebben gaan we helemaal tot het eind ervan, zonder ergens halverwege te stoppen, wat u misschien vervelend vindt. Je moet de reis helemaal tot het eind volbrengen.
2:51	Ook heb ik eerder gezegd dat het denken buitengewone zaken in de wereld heeft voortgebracht, in de technologische wereld, van de neutronenbommen, raketten, computers, het uitgebreide gebied van de communicatie, tot aan het snelle vervoer, en nog meer. Het denken is daar allemaal verantwoordelijk voor. Ook voor knappe operaties, medicijnen, gezondheid, voor zover mogelijk, ga zo maar door. Maar het denken heeft ook enorme oorlogen teweeggebracht. In misschien wel de laatste honderd jaar hebben we twee verschrikkelijke oorlogen gehad, die ook het resultaat van het denken zijn, omdat het denken de mensheid heeft verdeeld, zowel geografisch als nationaal. En ook heeft het denken in deze wereld de mensheid verdeeld in christenen, boeddhisten, hindoes en moslims. Zoals ik eerder heb gezegd: zolang er een onderscheid is tussen Amerikanen, Russen, Europeanen en Zuid-Afrikanen, enzovoort, is er sprake van conflict, van oorlog. Mensen doden elkaar bij duizenden, dat doden heeft zich al de laatste zesduizend jaar afgespeeld, bijna elk jaar is er wel een oorlog. En de mens is gedurende al deze veertig-, vijftigduizend jaar, deze lange periode van evolutie, niet opgehouden met het doden van elkaar, of met het vernietigen van de natuur, vooral tegenwoordig.
5:53	Het denken heeft niet de natuur gemaakt, de tijger, de wolf en de prachtige bomen en bloemen. Maar het denken heeft verdeeldheid gezaaid tussen man en vrouw. Hoewel zij biologisch verschillend zijn heeft het denken in hun relatie enorme conflicten teweeggebracht, misverstanden, ruzies, woordenstrijd, vijandigheid en haat. Dus het denken heeft conflict gekweekt, niet alleen aan de buitenkant, in de uiterlijke wereld, maar ook innerlijk in de hele psychologische wereld, wat veel belangrijker is om te begrijpen dan de reorganisatie van de uiterlijke structuur van de maatschappij.
7:10	De maatschappij is wat wij ervan hebben gemaakt. Met onze hebzucht, onze ambities, corruptie, onze wedijver en ga zo maar door. We hebben deze maatschappij zelf gemaakt, die aan het aftakelen is en net zo gevaarlijk wordt als wij mensen, die ontaarden en steeds gevaarlijker worden, elkaar doden, ontvoeren en terroriseren. We zijn hier gisteren op ingegaan en ook zei ik dat gedachten, het denken verantwoordelijk is geweest voor religieuze verdeeldheid. zoals christenen met alle onderverdelingen. Het denken is verantwoordelijk geweest voor alle zaken in al die tempels, kerken en moskeeën.
8:21	Gedachten zijn het resultaat van herinneringen. Als we geen herinneringen hadden, zou er geen denken zijn. Herinneringen zijn gebaseerd op kennis en ervaring. Er bestaat geen volledige ervaring van wat dan ook. Er is altijd nog iets meer. Maar waar er 'meer' is, is er ook het meten en het meten is nooit compleet, heel. Dus kennis is beperkt, nu en altijd in de toekomst. Je kunt er iets aan toevoegen, het uitbreiden, maar diezelfde uitbreiding is beperkt, dus het denken is beperkt. Vanuit deze beperking, zoals zelfzucht, is de egocentrische werkzaamheid beperkt. Dus het denken, wat het ook doet, leidt onvermijdelijk tot conflict, want alles wat beperkt is, welke opvatting dan ook - of het nu religieus of ideologisch is - elk ideaal zal altijd beperkt zijn. Daarom brengt het buitengewone conflicten voort tussen mensen.
10:16	We hebben het hier gisteren over gehad, maar we moeten verder met onze reis, samen als twee vrienden, die begaan zijn met hoe we leven, om er zelf achter te komen - zonder goeroes of een autoriteit en meer van die onzin - om zelf te ontdekken of het leven een kunst kan zijn, een kunst, die bij mensen een grote stilte, genegenheid en levenskunst teweegbrengt.
11:22	Deze twee vrienden, u en de spreker, ondernemen samen een lange omvangrijke reis. Samen. Houd dat de hele tijd in gedachten. Ik spreek niet voor mijn eigen plezier, want als ik dat doe kan dat ook in mijn eigen kamer als ik zou willen. Maar als twee vrienden, die aarzelend onderzoeken, zonder vooroordeel, sceptisch en twijfelend, vragend en onderzoekend, die objectief waarnemen zonder enig vooroordeel, samen. Want we zijn begaan met ons eigen leven. Dit onderzoek naar de psyche is geen zelfzuchtige activiteit, stimuleert of vergroot niet de egocentrische beweging. Integendeel. Zowel vanuit de religie als de opvoeding is over de hele wereld de nadruk gelegd op het egocentrisch handelen. Christenen geloven in een ziel die apart staat van de rest van de mensheid. Dat doen de hindoes ook, met hun Atman, enzovoort. En deze sterke nadruk op de individualiteit heeft grote schade toegebracht, flinke competitie en wreedheid. Je moet - u en de spreker gaan dit alles in twijfel trekken. Of we überhaupt wel individuen zijn of dat we het gezamenlijke verdriet van de mensheid delen, angst, genot, bezorgdheid, depressiviteit en de angst voor het onbekende - de dood. Dit is het gemeenschappelijk lot van elk mens op deze aarde. Ieder mens op de aarde heeft zijn eigen god uitgevonden, in de hoop dat dat enige veiligheid zou brengen, een uitweg uit de angst, al biddend op hun eigen manier om een einde te maken aan hun eigen verwikkelingen, hun pijn en bezorgdheid. Dit delen we met alle mensen. Dus niet alleen u als Amerikaan, Italiaan, Rus, Engelsman of als Indiër, maar dit wordt door alle mensen op deze aarde gedeeld. Misschien ben je intellectueel, accepteer dan de logica ervan, maar wat logisch is, beredeneerd, is slechts oppervlakkig. Maar het moet in je bloed komen, in je hele wezen, de waarheid beleven, dat ons bewustzijn wordt gedeeld met de hele mensheid. Misschien geloof je in een bepaalde god of in een of andere verlosser, enzovoort, maar dat geloof, het geloven wordt door iedereen gedeeld, ergens in geloven. U bent dus de mensheid. Dat is een prachtige waarheid. Het is een prachtig iets als je dit echt in hart en ziel tot in je binnenste beseft, dan zouden we de wereld op een heel andere manier bekijken. Een ander doden is jezelf doden. Een ander haten is jezelf haten, enzovoort.
17:17	Terwijl we samen, u en de spreker, op reis gaan, zouden we moeten onderzoeken wat discipline is en wat parapsychologie is. Velen zijn geïnteresseerd in de parapsychologie, het occultisme, gedachten lezen en het opwekken van kundalini. U heeft vast wel eens gehoord van die flauwekul, nietwaar? Naar India gaan om daar achter te komen, of naar Tibet, als je daar kunt komen - dat lukt nu niet meer - of naar Japan, op zoek naar al deze onzin. De spreker heeft er van kinds af aan mee te maken gehad. Vergeef me als ik een beetje persoonlijk word. Ik weet er veel of in ieder geval genoeg vanaf. Maar al deze zaken zijn als een prettige dag of een heerlijke middag die voorbij gaat; zij zijn hoe dan ook geheel onbelangrijk. Wat belangrijk en essentieel is, - niet deze mysterieuze zaken die helemaal niet mysterieus zijn - als je heel sensitief bent, zowel lichamelijk als dat je brein heel rustig en stil is, dan worden al die andere zaken mogelijk. En wat mogelijk is kan worden begrepen en overstegen. Erachter komen wat tijdloos is, wat onmetelijk is, is veel belangrijker dan je uitleven in deze kinderachtige zaken.
20:08	We zouden het ook moeten hebben over: wat is discipline? Waarom ontbreekt het steeds meer mensen aan een gevoel van orde? Alstublieft, dit is geen preek, wat heel saai zou worden. De spreker zegt niet wat u moet doen of wat u moet denken, maar laten we samen waarnemen, de dingen zien zoals ze zijn, niet zoals u of de spreker zou wensen, maar nauwkeurig kijken, direct en op de juiste manier naar de dingen zoals ze zijn. We leven in een zeer wanordelijke wereld, een chaotische, tegenstrijdige en wrede wereld. Dat is het resultaat geweest van een lange veertigduizendjarig durende evolutie. Zo zijn we in deze chaotische staat beland. Als je dat waarneemt, wat is dan orde? Bestaat er überhaupt wel orde? Of moet de mensheid constant in wanorde leven, niet alleen uiterlijk maar ook innerlijk? Wanorde lijkt ons lot te zijn. Om helder en objectief te denken lijkt bijna onmogelijk, want ieder van ons wil zijn eigen weg volgen, zijn eigen vervulling, zijn eigen ambitie, enzovoort.
22:47	Dus wat is orde? En hoe verhoudt zich dat tot discipline? Het woord 'discipline' betekent etymologisch: 'een discipel, die leert', het komt van het woord 'discipel'. Een discipel is iemand die lerende is, niet zich aanpast, niet herhaalt, geen leuzen herhaalt, maar steeds lerend is. Dus wat bedoel ik met leren? Als je naar school gaat of de hogeschool of universiteit, leer je uit boeken, van professoren en leraren en je leert dat uit je hoofd. Dat geheugen is tot op zekere hoogte noodzakelijk om een beroep uit te oefenen. Je kunt dat geheugen zowel bekwaam als slordig aanwenden. Dus leren is, zoals we het meestal opvatten, het opslaan in je geheugen. Als je een boek leest over wiskunde of computers of wat dan ook, sla je dat op en handel je daarnaar. Het wordt dus mechanisch. Bestaat er dus een vorm van leren?
25:02	Onderzoek het alstublieft met de spreker. Hij vraagt een vriend met wie hij samen oploopt, samen op reis gaat, hij vraagt hem: 'Wat is leren eigenlijk?' Is het slechts het geheugen dat aan het werk is, dat enorm veel informatie verzamelt, kennis over verschillende onderwerpen, die ieder hun eigen discipline hebben, hun eigen methode? Zo volgt het brein langzamerhand bepaalde patronen en bepaalde routines. Zo worden deze routines, patronen en specialisaties hulpmiddelen bij het verzamelen van kennis, herinneringen, en het handelen vanuit die herinneringen. Dit is wat wij leren noemen. Maar leren houdt ook een constante beweging in. Een brein dat niet alleen belast is met kennis van wiskunde, aardrijkskunde, geschiedenis of computers, enzovoort, maar het brein moet ook actief zijn, onderzoeken, vragen en twijfelen. En door dit proces is er nooit... - ik zoek naar het juiste woord - is er nooit een statische toestand. Kennis wordt statisch als je een grote hoeveelheid informatie hebt verzameld. Het herhaalt zich steeds, het is statisch, maar leren is een beweging en is daarom nooit statisch, het is levend. Je moet dit heel goed begrijpen, want ieder van ons, het zelf, het 'ik', het imago, - welke naam je ook aan de psyche wilt geven - is een verzameling van herinneringen. We denken misschien dat we spirituele entiteiten zijn, goden of meer van die onzin, maar het blijven herinneringen, we zijn een verzameling herinneringen. En we blijven de hele tijd maar herinneringen toevoegen. Maar in de kern blijft het statisch. Terwijl leren niet het opstapelen van kennis is, maar juist aan kennis voorbijgaat, voortdurend, dat is het leren in actie. Dat leren brengt zijn eigen discipline met zich mee, namelijk het scheppen van orde. Daarom is orde een levend iets. Geen aanpassing of het volgen van een patroon. Wat niet wil zeggen dat je keer op keer verandert. Dat doen jullie allemaal - achter allerlei rages aangaan. Maar leren houdt een brede waarneming in, een waarneming zonder motief. Zodra je een motief hebt, is dat motief statisch, want dat motief komt uit het geheugen voort.
30:06	Ik hoop dat mijn vriend dit allemaal nog volgt. Indien niet, dan zegt hij: 'Ik begrijp niet waar u het in godsnaam over heeft! Wij worden gedreven door motieven. Seksuele motieven, motieven van genot, willen hebben, bevrediging, bereiken, verlichting bereiken, u weet wel, verlichting - dat allemaal - gedreven door motieven. en u reageert daarop door te zeggen: 'het is waar' of 'totale onzin'.
30:56	Het woord 'motief', de oorspronkelijke betekenis van dat woord is 'bewegen'. Bewegen, niet in een bepaalde richting, niet het op het zelf gerichte egoïstische verlangen. Dit wordt moeilijker... Een motief houdt in, zoals ik zei, een motief komt voort uit herinnering.
31:34	Nietwaar? Want ik wil iets hebben dat nog ontbreekt. Nietwaar? Dat is een kant van het motief. Ik wil roem bereiken, in een roddelkrant verschijnen, bekendheid, macht, aanzien, zodat iedereen zegt: 'Wat bent u toch een toffe vent'. Zo heeft u een motief, dat een projectie is van ons eigen geheugen en verlangen. Daarom is dat geheugen beperkt en zodoende statisch. Nietwaar? Heeft u het begrepen, mijn vriend? Hij zegt: 'Ga verder, ik begin te snappen waar u het over heeft. Maar is het wel mogelijk', vraagt hij, 'om zo te leven dat er een voortdurend leren is, totdat je een punt bereikt waar er helemaal geen leren meer is?' Want wat valt er te leren, behalve wiskunde, constructie, wetenschap, enzovoort, het leren van technologie? Los van dat alles, wat valt er te leren?
33:23	'Alstublieft, mijn vriend, ga niet te snel', zegt hij tegen me, tegen de spreker: 'Wat langzamer - ik ben niet - mijn hersenen kunnen niet zo snel werken als de uwe'. Dat is een vorm van vleierij waar de spreker niet intrapt. Dus hij zegt: 'Leg het nog eens uit', want we hebben het over orde. Deze orde kan alleen worden begrepen en beleefd, niet slechts intellectueel begrepen, maar beleefd in het dagelijks leven. Die orde komt alleen als de statische beweging van het zelf in de vorm van herinneringen met het bijbehorende motief, niet langer werkzaam is. Want het zelf is een verzameling herinneringen - zeg ik tegen de vriend - als je naar jezelf kijkt, zie je dat je een verzameling herinneringen bent. Aan die herinneringen kun je er heel veel toevoegen, maar het blijven herinneringen. Daarom zijn ze beperkt, daarom zijn ze statisch. Alles wat statisch is moet conflict veroorzaken met dingen die bewegen. Dus zoek uit - zegt de spreker tot de vriend - of je kunt leven zonder een motief terwijl je toch de hele tijd leert, tot je op een punt komt waar er niets meer te leren valt. Ik zal daar nu op ingaan, zodat er sprake is van totale orde. Orde betekent voor de meesten van ons meegaandheid, herhaling, aanpassing, altijd aanpassing vanuit een centrum. Dus orde is een levend iets, geen blauwdruk. Die orde geeft een buitengewoon gevoel van stabiliteit, geeft grote kracht, van waaruit... zoals de aarde, waar bomen uit groeien, alles groeit, dit gevoel van grote stabiliteit, de kracht van waaruit alle andere dingen voortvloeien.
37:19	Dan zegt mijn vriend: 'Het klinkt allemaal prachtig, mooie woorden, maar ik snap nog niet helemaal waar u het over heeft. Ik begrijp het vaag, maar misschien zal ik het op een dag doorkrijgen'. En de spreker zegt: 'Je krijgt het niet op een zekere dag door! Of je snapt het nu, maar als je het nu niet snapt, zal je het morgen ook niet begrijpen. Want het 'nu' is tijd. Het 'nu' omvat alle tijd: het verleden, het heden en de toekomst. Nietwaar? Wat nu is, wat je nu bent, zal je morgen ook zijn. Tenzij je het nu radicaal verandert, zal je... de toekomst is wat je nu bent. Dat ligt voor de hand. Dus de toekomst is het heden en het heden is het verleden, dus het huidige nu omvat alle tijd. Maar als mijn vriend zegt: 'Ik zal erover nadenken en het misschien later begrijpen', dan is hij slechts aan het uitstellen, zonder aandacht te schenken aan de hele inhoud van het 'nu'. Het 'nu', wat aandacht is, is orde.
39:25	Dus laten we naar het volgende onderwerp gaan. Mijn vriend vraagt: 'Hoe komt het dat ik al mijn hele leven op zoek ben naar genot?' Genot lijkt de belangrijkste zaak te zijn in iemands leven. Wat is er mis met genot? Waarom jagen mensen dit zo onophoudelijk na? Genot door middel van seks, bezittingen, door middel van macht, roem en bekendheid? Genot door het schrijven van een boek - het kan mislukken, mensen kopen het misschien niet, maar het is leuk om het te schrijven. Genot lijkt het gemeenschappelijk lot van de mensheid. En waarom? Waarom is het zo belangrijk geworden? 'Onderzoek alstublieft', zegt de spreker tot zijn vriend, 'onderzoek'. Zeg niet: 'Ja, maar ik kan niet zonder genot'. We hebben altijd geleefd met genot, voldoening, bevrediging, het bereiken, verschillende vormen van genot. Maar waarom houden we hier zo aan vast, jagen we dit zo onophoudelijk na? We nemen drugs, alcohol, met alle ellendige gevolgen, maar het is gewoon prettig. Het directe van genot. Begrijpt u? Niet het uitstellen van genot. Nietwaar? Dat wil zeggen: waar er nu genot is, op dit moment, is er geen tussenkomst of interpretatie van het denken. Genot, op het moment dat er genot is, maar een paar seconden later heeft het denken een beeld gemaakt van dat genot, van die sensatie, en jaagt dat dan na. Nietwaar, mijn vriend, begrijp je dit?
42:39	Dus opnieuw creëert het denken een beeld van dat ene moment, kijkend naar de buitengewone schoonheid van de zonsondergang, met al het gouden licht van een avond, de prachtige schoonheid en rust van de zonsondergang, met zijn groene stralenbundel, die zo zeldzaam verschijnt. Zo heb je de directe waarneming daarvan. Dan zegt het denken: 'Wat was dat geweldig mooi! Hoe prachtig! Hoe buitengewoon levenskrachtig!' Zo heeft het een beeld gecreëerd en de volgende dag wil het dat opnieuw. Nietwaar? Dus het begrijpen van het denken, het denkproces, wordt buitengewoon belangrijk.
43:57	Angst is een van de elementen van ons leven, net zoals genot. Misschien is angst wel belangrijker dan genot. Angst om geen genot te hebben. Dus zegt mijn vriend: 'Kunnen we op dit vraagstuk van angst ingaan? En ook onderzoeken', vraagt hij, 'of er ooit een einde aan kan komen, of moet de mensheid voor altijd de last van de angst dragen?' Dus we gaan samen, mijn vriend, onderzoeken, - de spreker gaat geen instructie geven die jij dan volgt, dat zou tamelijk kinderachtig en onvolwassen worden - maar liever samen, gaan jij en de spreker in op het vraagstuk van de angst.
45:22	De mens heeft gedurende duizenden jaren met angst geleefd. Angst voor de natuur, onweer, angst voor de duisternis, angst voor het bestaan van het leven zelf, angst voor je buurman, voor je vrouw of man, angst om niet te presteren, angst om een mislukkeling te zijn, vooral in dit land, waar succes wordt aanbeden. Wilt u niet allemaal succes? Natuurlijk willen we dat allemaal. Maar de meesten hebben, helaas of gelukkig, geen groot succes, behalve misschien een paar politici en goeroes, die geld vergaren met hun onzin, en de evangelist, enzovoort. Weet u - heeft u zich wel eens gerealiseerd dat de katholieke wereld uit mensen bestaat met het meeste vastgoed? Zij bezitten grote stukken grond over de hele wereld. Presteren, succes, hunkerend naar liefde en erachter komen dat je niet geliefd bent. Angst, verbittering, ongerustheid en haat. Dus moeten we samen ingaan op het vraagstuk van de angst. Niet alleen de uitleg, de omschrijving, wat zeer misleidend is, want mensen blijven over het algemeen hangen in omschrijvingen en verklaringen, maar komen zo nooit bij de kern uit.
47:55	Mijn vriend zegt: 'Laten we het tot op de bodem uitzoeken, want ik ben verklaringen helemaal zat. Ik kan naar een psycholoog gaan of wie dan ook, maar die verklaringen hebben niet volledig het gevoel van angst bij mij uitgeroeid'. Dus tenzij we hier zeer diep op ingaan is alleen een uitleg van weinig waarde. Het gaat om het gevoel, het karakter en de structuur ervan, want waar angst heerst, is er het eeuwigdurende zoeken naar veiligheid. Angst heeft alle goden en verlossers op deze wereld gecreëerd. Iemand die helemaal geen angst heeft, noch biologisch, noch psychologisch, voor diegene is er geen god, want hij is de kern van een religieuze geest. Ik kom daar later op terug.
49:18	Dus laten we samen onderzoeken wat de kern hiervan is. Wilt u het onderzoeken of zal de spreker het onderzoeken en u erover vertellen? Wat betekent: is uw brein - vraagt de spreker zijn vriend - is uw brein actief genoeg, hartstochtelijk genoeg, heeft het genoeg energie om het uit te zoeken? Of wilt u alleen maar door woorden ergens achter zien te komen? Maar als u de intensiteit heeft om te onderzoeken gaan we er samen op in.
50:18	Ten eerste: tijd is een element van angst. Tijd, zoals gisteren, wat we nog weten, want de herinnering aan gisteren is opgeslagen in het brein. Maar morgen is onzeker. Morgen kan zich uitstrekken over duizenden 'morgens'. Maar morgen is onzeker. Daarom is er angst. Ik kan verliezen of niets binnenhalen, ik zal misschien eenzaam zijn, wanhopig, bezorgd. Dus tijd als element van angst is overduidelijk. Dus wat is tijd? Waarom is tijd zo belangrijk geworden in ons leven? Tijd om een taal te leren, tijd om je te verloven met een vrouw, tijd om ergens deskundig in te worden, tijd om een brief te schrijven, maar een computer gaat ook jouw tijd in beslag nemen, want deze kan de zaken zo enorm snel verwerken. ik weet niet of dit het moment is om over de computer te praten. Misschien ook wel, want het is een interessant onderwerp.
52:12	Ik heb er met deskundigen over gesproken, specialisten, die computers maken. Ze kunnen bijna alles wat een mens ook kan, behalve wellicht liefdevol zijn naar anderen. Hij kan componeren, enzovoort, u weet wel wat niet allemaal, ik zal er niet op ingaan. Hij kan een auto bouwen met behulp van een robot, zoals sommige dat al doen in allerlei fabrieken in Japan, Duitsland en hier. Daarvoor wordt de computer geprogrammeerd, zoals wij zijn geprogrammeerd om christenen, hindoes of Amerikanen te worden, of specialisten te worden: wij zijn geprogrammeerd. Ons brein werkt via programma's, wat herinneringen zijn. Maar de computer kan dat allemaal met een enorme snelheid. IBM heeft onlangs de chip uitgevonden, miljoenen herinneringen in die ene kleine chip. Hij kan rekenen, optellen, hij doet buitengewone dingen, de computer. Dus wat gaat er met het menselijk brein gebeuren? Begrijpt u mijn vraag?
53:55	Onze hersenen zijn bezig geweest met optellen en aftrekken in winkels, in supermarkten, daar moet je optellen, aan het werk, je hersens gebruiken om op te tellen. Maar door op een knop te drukken telt de computer alles op, je denkt helemaal niet meer. Dus wat gebeurt er met het brein, dat steeds meer of steeds minder actief wordt, dat steeds mechanischer en beperkter wordt, als de computer bijna alles kan doen? Of het gaat razendsnel achteruit, zoals nu gebeurt, waar de meesten zich totaal niet van bewust zijn, of je wordt voortdurend geamuseerd. De amusementsindustrie is enorm krachtig. De amusementsindustrie is niet alleen de bioscoop, tijdschriften en dat soort zaken, maar ook het religieuze vermaak. Raak nu niet geïrriteerd, het is ook een aspect van amusement, want het heeft niets te maken met ons dagelijks leven. Dus de computer kan zorgen voor een verschrompeling van het brein, terwijl de amusementsindustrie het overneemt, wat nu plaatsvindt. Wees je hier in hemelsnaam van bewust! Of we onderzoeken het uitgestrekte gebied van de psyche en leiden een ander leven. Deze twee mogelijkheden liggen voor u open. Maar onvermijdelijk zal de mens, zoals hij is, kiezen voor amusement.
56:24	Dus keren we terug en onderzoeken wat de kern van angst is. Ik zei: tijd. Tijd is een zeer buitengewoon complexe zaak. We leven met tijd - we moeten op een bepaalde tijd lunchen. Tijd bestaat uit: heden, toekomst en verleden, de hele beweging van tijd is nu, als je er goed naar kijkt, want morgen is wat je nu bent. Als je nu boos bent, vol haat, gewelddadig, zal je morgen precies hetzelfde zijn, misschien een beetje anders of erger.
57:26	Dus de toekomst is nu. Zie alstublieft de waarheid hiervan in, de feitelijkheid ervan, mijn vriend. Dus als je niet radicaal en fundamenteel een totale psychologische revolutie in jezelf teweegbrengt, zal je morgen hetzelfde zijn. Dus tijd is de vijand van de mens. Begrijp dit alstublieft. Dus tijd is een element van angst. Ik heb een baan die ik kwijt kan raken. Mijn vrouw kan weglopen, me achterlaten, jaloezie en dat alles zal het gevolg zijn. Dus tijd is de kernoorzaak van angst. Maar tijd is ook het denken. Beide zijn bewegingen, zowel psychologisch als uiterlijk. Dus tijd en het denken zijn de basis van de angst. Dat is een feit.
59:13	Toen vroeg mijn vriend: 'Hoe kan ik in hemelsnaam de tijd stoppen, het denken? Hoe kan dat? Ik moet naar kantoor, dan heb ik de tijd toch nodig? Maar tijd - zegt u tegen mij, dat innerlijk, psychologisch, als je tijd gebruikt om iets te worden, om auto te rijden, enzovoort, dat die tijd de vijand is. Want morgen is wat je nu bent. Daarom, tenzij je nu grondig verandert, is morgen de vijand'.
1:00:04	Dus angst, waar we ons allemaal bewust van zijn, elk mens op deze aarde kent angst, de ellende ervan, het tragische ervan en de wreedheid van angst. Dat is wat er gebeurt: de wreedheid van ideologieën, de Russische ideologie en de democratische ideologie. Ja mensen, kijk er goed naar. Dus tijd en het denken vormen de kern van angst. 'Hoe kan ik', vraagt mijn vriend, 'deze beweging van tijd en het denken stoppen?' Dan zegt de spreker: dat is een verkeerde vraag. Als je een verkeerde vraag stelt komt er nooit een goed antwoord. Stel de juiste vraag, namelijk: begrijp je het feit, de realiteit van tijd en het denken? Niet als een idee, maar als een feit, dat wat je nu bent, je straks zal zijn. Dus het zien van het feit, niet het feit als een idee. Begrijpt u? Ons brein vormt zich er een idee van en past dat idee toe op het feit. Het woord 'idee' in het Grieks, enzovoort, heeft meerdere betekenissen, maar 'idee' betekent 'waarnemen'. Niet om via waarneming tot een conclusie te komen, maar alleen maar waarnemen. Als u zo grondig waarneemt, met hartstocht, intensiteit, als u uw aandacht schenkt aan tijd en het denken, dan is er helemaal geen angst.
1:02:57	Mijn vriend zegt: 'Op het moment dat u dit uitlegt begrijp ik het. Uw intensiteit helpt mij.' Maar vertrouw er niet op. Dus zoek uit of je deze energie hebt, de vitaliteit en de intensiteit om tot het uiterste te gaan, naar het einde van de reis van de angst. Wat betekent dat je de hele tijd dezelfde intensiteit moet vasthouden, zonder een moment te verslappen. Houd dezelfde intensiteit vast, dezelfde beweging, totdat je tot het einde ervan bent.
1:04:06	Maar de meesten van ons verspillen hun energie met kwebbelen, eindeloos kwebbelen, roddelen, bekritiseren, kwaadspreken. Ook verspillen we onze energie in conflicten en eindeloze ruzies met elkaar. We verspillen onze energie om 'iets' te worden. Je kunt helemaal niet 'iets' worden, er is alleen maar het 'wat is' en de volledige verandering van 'wat is'. Dan heb je onbeperkte energie. Niet om meer onheil te veroorzaken, maar om een dagelijks leven te leiden in grote liefde, barmhartigheid en intelligentie.
1:05:26	Ik stop er vandaag mee. We gaan zaterdag en zondag verder, volgende week zaterdag en zondag, want dinsdag en donderdag hebben we geloof ik vragen die sommigen hebben ingestuurd, met antwoorden van de spreker. Geen antwoorden - we gaan deze vragen samen onderzoeken.