Krishnamurti - Aandacht is als een vuur

Krishnamurti Subtitles

OJ84T3 - Aandacht is als een vuur
Derde openbare toespraak
Ojai, VS
26 mei 1984

1:01	Wat een hoop mensen zijn er. Ik veronderstel dat we werkelijk geïnteresseerd zijn in wat we gaan bespreken en dat is waarom je hier bent. Dit is geen, zoals we vaker zeiden, amusement, oftewel intellectuele, verbale kronkels en toespelingen, ook geen romantische theorieën en speculaties en sentimentele nonsens. Het gaat om feiten. Zoals we zeiden: feiten zijn dingen die gebeurd zijn en wat er nu gebeurt, dat zijn feiten. En wat er morgen gebeurt is geen feit, of over duizend morgens. We hebben hier alleen te maken met feiten. En als we deze feiten diepgaand kunnen begrijpen, niet vanuit een speciaal oogpunt of vooroordeel of een speciale richting, misschien kunnen we dan de feiten van dichtbij onderzoeken, zorgvuldig en niet alleen oppervlakkig, maar ook intens, diepgaand.
3:10	Zoals we tijdens deze gesprekken hebben gezegd: we gaan samen op reis, jij en de spreker, een hele lange, uitgebreide reis, niet in de toekomst maar in het nu. Het nu, zoals we hebben aangegeven, bevat alle tijd. Het heden is niet alleen het verleden, alle herinneringen, alle gebeurtenissen opgeslagen in het brein, opgenomen, maar dat verleden is er ook nu. Dat is tamelijk duidelijk. En de toekomst is wat er nu is. De toekomst zal precies hetzelfde zijn - misschien in een beetje gewijzigde vorm - als het heden, het nu. Dus wat men nu is zal men morgen zijn en over duizend morgens. En als er geen fundamentele, radicale psychologische revolutie is, niet een evolutie, een revolutie, een mutatie, een diepe fundamentele verandering, zal morgen precies hetzelfde zijn als wat we nu zijn. Dus alle tijd, het verleden, het heden en de toekomst, is opgenomen in het nu. Dit is geen theorie, geen speculatief filosofisch concept, maar een actualiteit. Als je heel zorgvuldig naar jezelf kijkt, naar wat er gebeurt, is wat er nu gebeurt datgene wat we hebben meegenomen gedurende duizenden en duizenden jaren, psychologisch en biologisch, beide. En die last van het verleden met al zijn herinneringen, ervaringen, kennis is nu, is wat we nu zijn. En we zullen morgen zijn wat we nu zijn. Dus alstublieft, het nu bevat alle tijd.
6:50	En in verband daarmee, wat is actie? En het is een feit dat alle tijd in het nu is, het heden, wat is dan actie? Begrijpt u? Kunnen we hier even mee doorgaan? Alstublieft, we zijn dit samen aan het onderzoeken, de spreker is niet aan het instrueren of informeren. We zijn samen, u en de spreker, aan het onderzoeken, verkennen, bestuderen, niet aan het analyseren. Er is een verschil tussen analyseren en waarnemen. Analyseren impliceert een analyticus, de analyticus is het verleden en die bestudeert het heden, dat wat er nu gebeurt. Wat er nu gebeurt of wat er psychologisch plaatsvindt is dat wat de waarnemer is geweest of nog is. Doen we dit samen? De waarnemer, de analyticus, is het resultaat van heel veel opeenstapeling van informatie, kennis, gebeurtenissen, ervaringen. Dus de analyticus bestudeert dat wat nu gebeurt of dat wat is gebeurd. Correct? Dus de analyticus is het geanalyseerde, wat het heden is. Praat ik tegen mijzelf of zijn we enigszins samen in deze kwestie?
9:33	Ik denk dat dit een nogal belangrijke vraag is om te begrijpen, omdat wanneer we de analyticus scheiden als iets dat losstaat van het geanalyseerde, er in dat proces van scheiding een tegenstrijdigheid is, een conflict, of er is onderdrukking of het wordt onderzocht als iets van buiten. Maar de analyticus is het geanalyseerde. Wanneer iemand gewelddadig is, wanneer er geweld is en je analyseert geweld - je kan heel gemakkelijk geweld analyseren, vanaf onze verre neven, de apen tot nu toe hebben we al het geweld geërfd, duizenden jaren van doorgaand geweld, enzovoort. We kunnen gemakkelijk geweld onderzoeken en analyseren. Is geweld anders dan de onderzoeker, de analyticus? Is de analyticus niet ook een deel van dat geweld?
11:14	Dus de analyticus is het geanalyseerde, het is niet iets gescheiden van de analyticus, daarom is er geen verdeling tussen de analyse en de analyticus, zij zijn één. En wanneer we dat begrijpen bestaat conflict alleen wanneer er verdeeldheid is, verdeeldheid tussen jouw ambitie en de ambitie van iemand anders, verdeeldheid tussen jou en je vrouw, je man, je buurman enzovoort, verdeeldheid teweeggebracht door nationaliteiten, door religies enzovoort, niet alleen psychologisch maar ook taalkundig. Dus de analyticus is het geanalyseerde, en we zeiden dat we niet aan het analyseren zijn, we nemen waar, direct. Is dit een beetje duidelijk voor ons, kunnen we vanaf hier verder gaan? Ik wou dat we dit heel eenvoudig samen konden bespreken. Niet dat jij daar zit en de spreker op een podium, maar twee vrienden, kijkend naar het hele probleem van het bestaan, vriendschappelijk, met een gevoel van genegenheid en zorg, kijkend naar al dit geploeter van de mens, van iedereen, het zou heel eenvoudig moeten zijn om dat te doen, een goeie dialoog te hebben. Maar omdat er zoveel mensen hier zijn is dat helaas niet mogelijk. Maar jij als persoon en de spreker kunnen samen denken, niet langs een specifieke lijn of vanuit een speciaal gezichtspunt, of je eigen mening versterkend, wat koppigheid wordt, maar liever als twee vrienden die elkaar al enige tijd kennen, en niet alleen de verbale betekenis begrijpen, maar voorbij de woorden gaan. Als we dat samen kunnen doen, dan wordt het heel gemakkelijk om waar te nemen, waarnemen. Niet ik neem waar en de spreker overtuigt je om het waar te nemen op een bepaalde manier, waarnemen. In die waarneming verdwijnen jij en de spreker, omdat we alleen waarnemen. Maar wanneer er een motief is voor die waarneming, een richting, een gevoel van onverdraagzaamheid, koppigheid, dan wordt de waarneming vervormd, daardoor neem je anders waar dan de ander. Ik hoop dat dit helder is.
15:36	Dus we vragen ons af, wanneer alle tijd in het heden is, nu, wat een feit is, niet een abstractie of een ideologie of een ideaal, maar het is een feit en wanneer dat feit er is, wat is dan actie? Begrijpt u? Dit is een belangrijke vraag om te begrijpen. We gaan niet alleen daarover samen praten, maar ook over het hele probleem van het 'worden', psychologisch gezien. En wat is actie in relatie met dat worden? En als we tijd hebben, gaan we samen praten over lijden en misschien, wat hoort bij het leven, ons dagelijks leven, over de dood. De dood, niet als een morbide voorval, maar een buitengewoon belangrijk probleem in iemands leven.
17:14	We gaan dus samen praten over: actie, dagelijkse actie en de kwestie van worden. En in dat worden willen we allemaal veilig zijn. Veiligheid is zeer essentieel voor ons allemaal. Het brein kan niet volledig functioneren met al zijn capaciteiten, energie en gedrevenheid als het brein niet volkomen veilig is. Correct? Nee? Als iemand verward is, onzeker, met wel duizend problemen, hoe kan het brein dan veilig zijn? Als je heel veel illusies hebt, de meeste mensen hebben die, raakt het brein van streek, onzeker, verward. Dus om het brein efficiënt te laten functioneren, niet alleen technisch, maar veel serieuzer, psychologisch, heeft het brein uitzonderlijke stabiliteit nodig. Het brein moet volkomen helder zijn, stevig, onwankelbaar. En daar gaan we allemaal op in, als jullie het geduld daarvoor hebben. En als je er niet in geïnteresseerd bent, omdat je geïnteresseerd bent in zoveel dingen: met een boot varen, autorijden, geïnteresseerd in het lezen van een boek, maar aandacht geven is totaal iets anders dan interesse.
19:51	De meesten van ons, misschien wel bijna iedereen van ons, proberen psychologisch iets te worden. Uiterlijk, uitwendig, kan je begrijpen dat een student een ingenieur wordt. Hij wordt ingenieur en verdient zijn brood en wordt steeds deskundiger op technisch gebied. En psychologisch hebben we hetzelfde concept. Dat ik nu dit ben, maar ik word dat. Ja? Is er iemand met wie ik praat, ja? Wees het niet met de spreker eens, vraag het je af, twijfel, volg niemand, psychologisch. Je volgt natuurlijk wel de instructies van de dokter op als je ziek bent, maar als je psychologisch, innerlijk elk soort autoriteit gehoorzaamt, elke deskundige of professional, wordt de integriteit aangetast van iemands eigen waarneming. Psychologisch proberen we allemaal iets te bereiken. Correct? Dat is overduidelijk een feit. Men is hebberig of gewelddadig en men probeert dat niet te zijn, dat is 'worden'. Er zijn oorlogen en door middel van de Verenigde Naties en dat soort organisaties proberen we de wereld te verenigen, iets in de toekomst te worden. Ik ga niet in op het tegenstrijdige karakter van verschillende naties die verenigd worden, wat onmogelijk is maar dat is de politieke activiteit van degene die bezig zijn met hun eigen ambities, de voortzetting van een bepaald systeem. Maar men kan zien dat er altijd een poging is van ieder van ons om te veranderen van dit naar dat. En dat, de toekomst, ligt in de tijd, ver weg of dichtbij, maar is altijd een beweging van worden, winnen, verliezen, een beloning krijgen of straf. Dit hele proces van worden, altijd met de intentie, met het motief van beter, meer, winst, angst voor verlies. Dat is duidelijk.
23:53	Nou, is het een feit dat iets worden tijd kost? Correct? Ik ben nu dit, maar geef me een jaar of twee dagen en ik ben anders. Wat betekent, het kost tijd maar die tijd is nu. Begrijp je? De toekomst is nu. Is dit een puzzel? V: Ja.
24:38	K: Ja? Daar ben ik blij om. Dan kunnen we er nog rustiger op in gaan. Zoals we zeiden meneer, we zijn het verleden. Correct? Al onze herinneringen die zijn opgeslagen in het brein, alles wat we gedaan hebben, niet alleen vijftig jaar geleden maar ook gisteren, dus het verleden is nu. Correct? En wat er nu is, als er geen radicale verandering is, zal er morgen zijn, wat tijd is. De toekomst is daarom in het nu. Correct? Dus waar is het worden dan? Volgt u het? Alstublieft, dit is echt fascinerend, zeer serieus. We zijn gewend aan het idee van evolutie. Dat wil zeggen, de mens heeft het tot nu toe zover gebracht, na verloop van veertig, vijftig of een miljoen jaar heeft ons brein zich geëvolueerd van een aap tot wat we nu een zogenaamd beschaafd mens noemen, wat ik me afvraag, maar dat doet er niet toe. En dat heeft immens veel tijd gekost. Die tijd van veertigduizend jaar is nu, want dat is wat jij nu bent. En de toekomst is wat jij nu bent, misschien een beetje gewijzigd, maar de toekomst is ook in het nu. Dus tenzij er nu een radicale verandering plaatsvindt, zal de toekomst, morgen, zijn wat je bent geweest. Dat is eenvoudig genoeg. Nou, laten we niet aan een dood paard trekken, het is duidelijk. Zo niet, denk er dan eens over na als je tijd en zin hebt, je weet wel, en vergeet het anders maar. Waarschijnlijk doe je dat, want dat is het handigst en makkelijkst. Maar als je geïnteresseerd bent, als je echt wilt ontdekken voor jezelf wat een radicale, psychologische, diepe verandering is, die verandering mag geen tijd kosten, die moet nu gebeuren. Helder?
28:17	Als je kiespijn hebt, zeg je niet: 'Ik wacht tot volgende week, het is een deel van de evolutie' en zo, er is directe actie. Dus als we niet begrijpen dat het gevaarlijk is om tijd de kans te geven tussenbeide te komen bij het handelen dan kweekt die handeling allerlei complicaties, dat spreekt vanzelf. Dus onze vraag is deze: het brein, dat om efficiënt te kunnen functioneren, helder, zonder enige vorm van verwarring, moet begrijpen wat veiligheid is, wat stabiliteit is, een gevoel van stevigheid, zodat het niet zwak en wiebelig is, zoals de meeste breinen zijn. Correct? Dus moeten we onderzoeken of er überhaupt wel zekerheid is, psychologisch. Natuurlijk moeten we fysieke zekerheid hebben, wat hoe langer hoe moeilijker wordt om economische redenen en deze economische redenen zijn dat elk land denkt: mijn economie eerst, zoals elke persoon denkt: eerst ik. De economische situatie van de wereld is zeer serieus, men vertelt je er elke dag over op de televisie, als je dat hebt gezien, of in de kranten en men probeert die problemen op te lossen en dat is tot zover nog niet gelukt en dat zullen ze ook nooit doen, omdat iedere groep, iedere gemeenschap, iedere natie denkt dat ze iets anders zijn dan de rest van de wereld. Daardoor wordt de economische situatie erg beperkt, klein, ineffectief. Het gaat de rest van de mensheid aan, iedereen overal op de wereld verlangt veilig te zijn, fysiek, economisch en dat is niet mogelijk wanneer er oorlogen zijn, de dreiging van oorlog. Wanneer er verdeeldheid is zoals religieuze verdeeldheid, nationale verdeeldheid, ideologische verschillen, een dialectische analyse van de geschiedenis en de conclusie daaruit, zoals Marx, Engels, Lenin en Stalin aan de ene kant en aan de andere kant democratie, enzovoort. Ik weet dat dit je verveelt, maar tenzij we dit beperkte patroon radicaal veranderen zullen we meer en meer oorlogen krijgen, meer economische problemen en wordt het hoe langer hoe gevaarlijker. Het is aan u. En dit kan alleen stoppen als je je eigen bijzondere conditionering laat vallen als Amerikaan, Rus, Indiaas, Frans en Brits enzovoort, zodat we één mensheid zijn, aangezien ons bewustzijn net zo is als dat van de rest van de mensheid. Ik ben daar eerder op ingegaan en wil dat nu niet doen.
33:11	Dus het brein kan alleen stabiel zijn, complete zekerheid hebben, wanneer we het hele proces van worden begrijpen. Worden houdt dualiteit in en wanneer er dualiteit is moet er conflict zijn. De Arabieren en de Joden, de moslims en de hindoes, de katholieken en de protestanten, de permanente toestand van conflict waar de mensen in leven. Dus waar er worden is is er dualiteit en daarom conflict. En het brein kan niet permanent in conflict leven, dan wordt het neurotisch, psychotisch en streeft het iedere vorm van illusie na en daarom zijn er steeds meer psychologen, therapeuten en psychiaters, je weet wel dat er hoe langer hoe meer op de wereld zijn. Mijn excuses, er zijn hier psychologen!
34:45	Maar dat feit zien, niet het idee van het feit, begrijp je het verschil? Men ziet het feit en dan maakt men er een abstractie van, wat een idee genoemd wordt en we gaan verder met het idee ervan en niet het feit. Correct? Zijn we hierin samen? We moeten heel helder zijn over deze kwestie, we zijn bezig met het feit, niet met het idee, het symbool van het feit of het woord van het feit. Wanneer je het feit ziet dat tijd niet de oplossing is of een radicale verandering brengt, dan zit je vast aan het feit. Correct? Jij bent samen met het feit. En het feit is niet anders dan jij, je bent het feit. Het feit is dat je gewelddadig bent, wreed, gedachteloos, ongerust en al de rest, de hele inhoud van iemands bewustzijn is in beroering, constant in conflict, zoals het bewustzijn van ieder menselijk wezen in de wereld. Dus we zijn in wezen de hele mensheid, ieder van ons is heel de mensheid. En als je verandert, niet morgen, er is geen tijd, tijd is de vijand van verandering. Ik wou dat je dat kon beseffen. Overweeg het alstublieft serieus, als je überhaupt serieus bent. Wat is dan actie? Als alle tijd alleen in het nu is, wat is dan actie in het nu? Begrijpt je mijn vraag? Ben je een beetje verbaasd? V: Ja.
37:36	K: Goed! Dan kunnen we verder onderzoeken. Wat is actie? Alledaagse actie, naar kantoor gaan, naar de fabriek gaan, praten met je vrouw of man, roeien, wandelen, springen, ideeën najagen, of goeroes, wat hetzelfde is. Je bent actief. Leven is actie, zoals relaties actie zijn. Dus wat is actie? Onze acties zijn gebaseerd op beloning en straf om het heel simpel te zeggen. Correct? Ik hou van het leven als ik er wat aan heb. En ik word ervoor gestraft als ik het niet goed doe, daarom probeer ik het goed te doen. Dus onze acties zijn gebaseerd op beloning en straf. Onze acties zijn gebaseerd op een idee over de toekomst, op een ideaal, en actie volgens dat ideaal, actie die ermee overeenstemt, zich aanpast aan dat ideaal, veroorzaakt conflict. Al onze acties hebben een motief, een richting, in het algemeen egoïstisch, eigenbelang, bezorgd om jezelf, wat beloning en straf is, een beloning in de toekomst, als ik dit doe krijg ik dat. Correct? En als ik het niet doe zou ik kunnen verliezen, daardoor de angst om te verliezen. Onze acties zijn altijd op dat gebied van winst en beloning, straf en angst. Correct? De beloning is altijd in de toekomst. Straf kan ook gebeuren in de toekomst. Dus er is nooit actie op zichzelf. Begrijp je? Actie omwille van de actie zelf. Zoals een goede timmerman, die een schitterende kast maakt uit liefde voor zijn vak, niet vanwege een beloning, een straf, of de winst.
40:47	Dus actie in verhouding tot tijd kweekt conflict. Correct? is dit helder? En is er actie die er voor zichzelf is? Is liefde de actie op zichzelf? Niet de liefde die jaloezie kent, haat, amusement, vermaak en opwinding, seks, plezier, liefde is zeker niet dat alles. Weet je, wanneer er liefde is is er actie zonder conflict. En liefde is niet de slaaf van tijd. Dus dat betekent, als je dat kunt begrijpen, uitleggen en de waarheid ervan diep beseft, dan wordt het brein uitzonderlijk vitaal en sterk, op geen enkele manier verward, omdat je dan nu compleet leeft, angst voor de toekomst en het verleden verdwijnt.
42:30	We moeten het samen ook over de kwestie van het lijden hebben, wat een deel is van ons leven. Er is geen enkel menselijk wezen in de wereld, geen enkel mens, of hij nou in een klooster woont of een monnik is in de Himalaya, een man op straat, en jij en ieder menselijk wezen op aarde lijdt. En we laten anderen lijden. Dat is onze kringloop. En er is het lijden dat door oorlog teweeg is gebracht. Oorlogen bestaan al zes-, zeven- of tienduizend jaar. En gedurende dat lange tijdsbestek doden we elkaar in de naam van God, in de naam van de vrede, in de naam van verdienste en winst, enzovoort. De mens heeft over zichzelf en anderen groot verdriet en tranen gebracht. Er is niet één mens die niet heeft gehuild, tranen heeft gelaten, en de pijn van verlies. Miljoenen zijn verminkt omdat we zo geconditioneerd zijn om vast te houden aan ons eigen specifieke standpunt, onze eigen speciale godsdienst, onze eigen speciale ideologie, ik geloof en daar houd ik me aan. En jij gelooft iets tegengestelds en daarvoor ben ik bereid je te vermoorden. Dit is aan de gang. De Russische ideologie, de democratische ideologie en zij zijn bereid elkaar te doden, elkaar aan gruzelementen te schieten. En dit is al duizenden, duizenden jaren aan de gang, om mijn land te beschermen, mijn God, mijn ... o, niet hier, er is hier geen koning! Dit is heel serieus meneer, je kan het weglachen, maar als iemands vrouw of man of zoon is vernietigd door oorlog dan weet je wat het betekent. We weten allemaal wat het betekent, maar toch gaan we door in hetzelfde oude patroon.
46:06	En dus is er het verdriet van de mensheid, het lijden van de mensheid. En ook wat we denken dat ons eigen speciale verdriet is, mijn zoon is dood, mijn vrouw heeft me verlaten, er is het verdriet om een ander te zien lijden. Het lijden van hen die nooit kunnen lezen of schrijven, degenen die extreem arm zijn. Dat is allemaal lijden, niet alleen het leed van de mensheid, maar ook het verdriet van ieder van ons. Ieder van ons denkt: het is mijn verdriet, niet het jouwe. Maar lijden is lijden, niet het jouwe of het mijne, het is lijden. Dit begrijpen vereist de vrijheid om te observeren, waar te nemen, maar we zijn zo individualistisch geworden, zo bekrompen, zo klein, we beperken alles tot onze eigen kleine achtertuin. Verdriet is verdriet van alle mensen, het is niet het jouwe of het mijne.
48:10	En men vraagt zich af: kan dat lijden ooit eindigen? Of is het het lot van de mens om de natuur te doden, dieren, om elkaar te doden? Niet alleen verbaal doden, doden door een gebaar, miljoenen doden met één bom, miljoenen en miljoenen vernietigen. En dit alles is lijden. En het leed van ziekte, pijn, verdriet om niet te winnen, verliezen, neem dat allemaal mee, het is niet alleen het verdriet om de dood van mijn zoon. Kan dit verdriet ooit eindigen? Verdriet is niet sentimenteel, lijden is niet iets romantisch, het is een vreselijk iets. Het is iets dat zo direct betrokken is bij ieder menselijk wezen, de eenzaamheid van lijden, de pijn ervan, de angst enzovoort. Kan dat alles eindigen? Waarschijnlijk hebben we nooit die vraag gesteld, we hebben het nooit onder ogen gezien, we willen er allemaal aan ontsnappen, een medicijn nemen om niet te lijden, dronken worden, ontsnappen, we hebben nooit het probleem echt bekeken, het serieuze ervan, dat wil zeggen, je volledige aandacht geven aan verdriet. Niet het versluieren met woorden, met een denkbeeldige hoop enzovoort maar leef er werkelijk mee zonder zwartgallig te worden. Dat wil zeggen, geef je volledige aandacht eraan.
51:24	Aandacht is als een vuur, wanneer die aandacht er is, dat ding wat lijden is, de eenzaamheid, de pijn, de angst, de tranen, als er die volledige aandacht is, gaat dat alles weg, het verdwijnt. Attentie is een vlam.
51:52	Lijden, de oorspronkelijke betekenis van dat woord is ook passie. Het einde van het lijden is passie, geen lust. En we hebben nooit passie gehad, we willen plezier. Passie is iets buitengewoon anders. Wanneer er een einde is aan het lijden, is er passie, het is niet jouw passie of mijn passie, het is passie. En dat maakt deel uit van de liefde. Wanneer er liefde is is er compassie. En wanneer er die buitengewone passie of compassie is, is er intelligentie en die intelligentie handelt, die intelligentie is niet de jouwe of de mijne of van X, Y of Z.
53:21	En als er nog tijd is,
53:31	zouden we het samen over een zeer serieus probleem moeten hebben, namelijk de dood. Op zo'n heerlijke ochtend als deze lijkt het absurd om over de dood te praten. Ik vraag me af of we niet eerst over schoonheid moeten praten. Wat is schoonheid? Mijn vriend zegt: 'Daar ben ik niet in geïnteresseerd, schoonheid doet er niet toe.' Wanneer er liefde is, is er schoonheid, vrijheid, goedheid, wat altijd een probleem voor de mensheid is geweest, vrijheid, gerechtigheid, goedheid. Wanneer er liefde is, doe wat je wilt, het zal goed zijn. Laten we schoonheid voor morgen houden, het is te complex. We moeten samen praten over dat enorme probleem van de dood. Eén ding is absoluut zeker, onherroepelijk, dat we allemaal een keer doodgaan, dat is een feit. En we gaan nooit in op die vraag, omdat de meeste mensen er bang voor zijn: wat is de dood? Wat is sterven? En waarom hebben we van de dood iets gemaakt dat ver van het leven af staat? Begrijpt u mijn vraag? We leven nu en de dood kan bij ons komen als we negentig zijn, of honderd of later, heel veel later- ik hoop het voor je. Dus er is een lange brede kloof tussen nu - begrijpt je wat ik zeg? - tussen nu en de toekomst. We weten dat het nu de toekomst inhoudt, dus de dood is nu. Ik vraag me af of je dit allemaal begrijpt. Ik weet het niet.
57:02	Laten we er langzaam op ingaan. Ik zag net iets wat ik nog nooit gezien had. Wat is dat en waarom is het dat we bang zijn voor de dood? We zijn bang voor het leven, blijkbaar. Wat we leven noemen, is angstaanjagend onrustig: conflicten, strijd, pijn, angst, economische schaarste, eeuwige onenigheid met elkaar, de ene mening tegenover de andere mening, altijd weer 's morgens wakker worden, je klaarmaken om haastig naar kantoor te gaan, of het laboratorium of de fabriek. Ik vraag mij af of je je realiseert hoe we onze dagen en onze jaren doorbrengen. Je kan het een vrolijk leven noemen; als je erg succesvol bent, geld genoeg hebt en een heleboel vermaak, zeg je: 'Ik heb een heel goed leven gehad', de meeste mensen doen dat, wanneer ze geld hebben, macht, een positie, alle dingen die ze willen. Maar het zijn er heel erg weinig in de wereld, gelukkig. Maar de grote meerderheid, wij allemaal haasten ons op zondag naar de kerk om te laten zien dat we er zijn voor God om voor ons te zorgen. En je gaat naar kantoor vanaf je twintigste tot je sterft, werken, werken ,werken, de verantwoordelijkheden, de plichten, de pijn, de angsten, de spanningen, de eenzaamheid. Ik vraag me af of men zich bewust van dit alles is. Je kan een succesvolle acteur zijn, met een hoop geld, maar daar komt ook altijd een eind aan, de dood.
59:58	Dus wat we leven noemen, is een zeer pijnlijk, verward, gespannen leven. Correct? Dit is wat we leven noemen en we klampen ons eraan vast, omdat dat alles is wat we kennen. En we willen daaraan ontsnappen, daarom hebben we een geweldige amusementsindustrie, sporten, entertainment, voetbal, je weet wel, de amusementsindustrie. En ook het religieuze amusement. Zeg niet, dat is geen amusement, dat dat andere heiliger is, het is nog steeds amusement. Het is een gevoel. Alstublieft, denk niet dat is een godslasteraar, we zien alleen maar de feiten onder ogen.
1:01:23	Vanaf het moment dat je wordt geboren totdat je doodgaat, probleem na probleem, en de oplossing van het probleem, en met de oplossing van het probleem heb je tien andere problemen. Wanneer een brein van kinds af aan getraind is om problemen op te lossen, wiskundige problemen, geografische problemen, technologische problemen, technische problemen, dus ons brein is van kinds af aan geconditioneerd om problemen op te lossen, niet om problemen te begrijpen, kijken wat problemen zijn, wat een probleem is, maar de oplossing ervan. En bij het oplossen van het probleem organiseren we het op een andere manier. Correct? Organisatie na organisatie. Dat is ons leven - staatkundig, economisch, sociaal, en we zijn nooit een moment vrij. En speciaal in dit land praat je steeds over vrijheid, de vrijheid om te kiezen, de vrijheid om van deze kleine plaats naar een andere te gaan, van baan te veranderen, van vrouw te veranderen. Dus we denken dat keuze vrijheid is. Maar dat is het niet, toch? Keuze bestaat er alleen wanneer het brein onzeker is. Wanneer het helder is is er helemaal geen keuze. En daarom deze grote, diepe verwarring, onzekerheid, eenzaamheid, wanhoop, depressie, je weet wel, de hele levensloop.
1:04:02	En als de dood komt, worden we weggeblazen, er is niks anders. En dus hebben we reïncarnatie uitgevonden. Geloof je in reïncarnatie? Als je dat doet, leef dan goed. Leef nu goed, omdat als je nu niet goed leeft het volgende leven precies hetzelfde zal zijn als wat je nu bent. Uiteraard, omdat tijd, of het nou duizend jaar is of nu... er is geen juiste actie, die kan alleen plaatsvinden als er die eigenschap is, die geur, dat buitengewone iets dat liefde heet. Als die er niet is, is het volgende leven exact hetzelfde als dat van nu, alleen een beetje aangepast, misschien een groter huis, dat is alles wat je wilt: een grotere auto, meer plezier, maar het is hetzelfde dat zich voortzet.
1:05:23	Dus wat is de dood? We hebben begrepen wat leven is, tenminste wat wij verstaan onder leven, een enorme gebondenheid aan de tijd. En wat is de dood? Er is de dood van het organisme, we worden elke dag ouder vanaf het moment dat we zijn geboren worden we steeds ouder en sterven. En we hebben nooit gevraagd wat de dood is, wat betekent het terwijl we leven - niet wanneer we aan het eind gekomen zijn. Tijdens het leven vragen we ons nooit af wat de bedoeling is, de betekenis, de diepe betekenis van de dood. We vragen ons nooit af wat de diepe betekenis van het leven is, leven. Het moet iets enorm betekenisvol zijn, leven, maar we hebben het gereduceerd tot een onbenullige aangelegenheid. Dus we hebben nooit gevraagd ... en we vragen zeker nooit wat de dood is. Laten we er als twee vrienden naar kijken, niet angstig, omdat je het dan nooit zal begrijpen.
1:07:27	Verleden week gingen we op de vraag van angst in en het einde van angst, er moet een einde zijn aan angst om de aard en de eigenschap en de diepte van de dood te begrijpen. Zoals we zeiden, biologisch, organisch verspillen we dag na dag het organisme. We leven verkeerd, alle moeite, alle ellende, de verwarring, de genoegens, de pijn, een enorme verspilling van energie en dat komt tot een einde, dat maakt deel uit van de dood. En ook, wat is het dat sterft, los van het fysieke, biologische bestaan, wat is het wat sterft? Wat is het 'ik', dat wil zeggen 'ik', het ego, de persoon, de persona, het zelf, laten we ons aan dat ene woord houden, wat is dat zelf, het 'ik' dat doodgaat? Correct? En dat is waar we bang voor zijn, niet de dood. Het 'ik', dat zich heeft opgebouwd in dit leven in de vorm van geheugen, kennis, ervaring, het 'ik', mijn egoïsme, mijn hebzucht, mijn eerzucht, alle registraties, opnames die zijn opgeslagen in het brein, het 'ik'. en we zijn bang dat dat ik aan zijn eind komt. Dus we moeten nauwkeurig onderzoeken wat dat 'ik' is. Wie ben je, buiten je naam en je bankrekening, waar je woont en al dat soort dingen, los van het fysieke ík', het fysieke lichaam, je bent lang, kort, los van dat alles, wat ben jij? Heb je dat ooit onder ogen gezien? Laten we het nu onder ogen zien, wees niet bang.
1:10:35	Wat ben jij? Ben je niet al die opeengehoopte herinneringen, herinneringen, plezierige, pijnlijke, het geheugen van vijftig jaar of dertig jaar of tien dagen, ben je dat niet allemaal? Herinneringen aan je genoegens, de pijn en onrust van je verlangens, de eenzaamheid, de neerslachtigheid, de worsteling, ben je dat niet allemaal? Dat is allemaal herinnering. Correct? Kijk ernaar zoals het nu is, zeg niet: 'Is er niet iets hogers dan het geheugen?' Ik ken dat spelletje! Je kan iets hogers bedenken, dat er een ziel is en de hindoes noemen dat atman, enzovoort, hoger bewustzijn, iets goddelijks, iets heel heel helders. Wat allemaal theorieën zijn, absurditeiten, de werkelijkheid is wat je bent: die enorm uitgebreide verzameling van de mensheid, van herinneringen van mensen. Als je een groot technicus bent die een atoombom in elkaar zet, een neutronenbom, dan heb je een heleboel kennis opgebouwd, en de dood komt en dan zeg jij gewoon: 'Wacht nog even, laat me het afmaken.' Wat allemaal een proces van verzamelen is, van uitdelen en verzamelen. Correct? Jij bent dat. Dat is een feit. Maar we houden er niet van om naar het feit te kijken. We zeggen graag: 'Nee, ik ben iets meer dan dat'. Dat 'iets meer' is een wens, het is denken dat zegt: 'Dat is te klein, ik ben beslist veel belangrijker dan dat'. En ook dat is een uitvinding van het denken. Dus je bent een bundel herinneringen, bij elkaar gebracht door het denken. Zie het onder ogen! En de dood komt en zegt: 'Mijn vriend, dit is het einde'. En jij zegt: 'Wacht even alsjeblieft, laat me nog een beetje langer leven'.
1:14:03	Dus alstublieft, volg dit op de voet en je ziet het voor jezelf. Tijd is nu. Tijd bevat het verleden, de toekomst is nu. Dus de dood is nu. Dat betekent, als ik gehecht ben aan mijn vrouw, aan het een of ander dat van mij is, mijn meubels. Correct? Ben je niet gehecht aan iets? En de dood komt en zegt: 'Dat is het einde ervan.' Hij kapt het af. Dus kan je vrij zijn van gehechtheid? Zodoende leef je dan levend en stervend, tegelijkertijd. Begrijpt u dit? O, nee! Doe het, meneer, en u zult zien wat iets buitengewoons het dan is. Als je gehecht bent aan je herinneringen, aan je ervaringen, aan je mislukkingen, aan je ambities, komt aan dat alles een einde. Kan je dus leven met de dood, dat is om nu een einde te maken aan je ambities? En om zonder ambities te leven betekent enorme energie, niet om meer onheil te veroorzaken.
1:15:52	Dus dood en leven zijn altijd samen. En wanneer dit werkelijk gebeurt, niet theoretisch, niet in je fantasie, niet ernaar verlangen, maar het werkelijk doen, waar je ook aan gehecht bent. Ik weet dat het lastig is als de echtgenoot tegen zijn vrouw zegt: 'Lieverd, ik ben niet meer aan je gehecht'. Hij zal daar veel last van hebben. En dat brengt een ander probleem met zich mee, een enorm probleem. Jij bent dan vrij van gehechtheid en zij is dat niet of zij is het en jij niet. Wat is dan de relatie? Is relatie louter een ophoping van herinneringen, aan plezier, pijn? Is relatie dan louter een gevoel? Een beeld van elkaar, is dat de relatie? En als er dan deze afzonderlijke beelden zijn, is er conflict, pijn en bezorgdheid. En waar pijn is, bezorgdheid en angst, is er geen liefde.
1:18:00	Dus dood en leven lopen altijd samen op. Dan is er dat gevoel van absoluut vrij zijn van dat kleine zwoegen van mezelf. En dat is nodig om dat wat tijdloos is te begrijpen, als er zoiets als eeuwigheid bestaat. We praten er een andere keer over, maar om dit alles te zien als een beweging van het leven, dood en leven. In die zin zal je dus nooit een ander doden, nooit expres een ander pijn doen. Goed, het is afgelopen.