Krishnamurti - Tweede vraag-en-antwoord bijeenkomst

Krishnamurti Subtitles

OJ85Q2 - Tweede vraag-en-antwoord bijeenkomst
Ojai, VS
16 mei 1985

0:15	Krishnamurti: I wonder what you would like to talk about. Questioner: (Inaudible) K: Just a minute, sir, I have just begun. I would like to know, if one may, what you would like to talk about. There are lots of questions, many questions which can't possibly be answered. Only some can be answered, and here they are typed out, which I have not seen. But before we begin to ask these questions	Krishnamurti: Ik vraag me af waar jullie het over zouden willen hebben. Vraagsteller: (onverstaanbaar) K: Wacht even, meneer. Ik ben net begonnen. Ik zou willen weten, als dat mag, waarover jullie het zouden willen hebben. Er zijn heel veel vragen, vele daarvan kunnen onmogelijk worden beantwoord. Slechts enkele kunnen worden beantwoord, en die zijn hier uitgetypt, maar ik heb ze niet gezien. Maar alvorens deze vragen te stellen
1:05	I wonder what you would like to talk about? Not all of you at once, because that would be impossible.	vraag ik mij af waar jullie over zouden willen praten? Niet allemaal tegelijk, want dat zou onmogelijk zijn.
1:13	Q: To talk about the conditions, that the people grasp what you are saying.	V: Laten we praten over de condities, dat mensen begrijpen wat u zegt.
1:24	K: I couldn't hear that.	K: Ik heb dat niet verstaan.
1:26	Q: To talk about, to make the condition, about the condition, that all people grasp what you are talking about. Because you know this, Krishnamurti. Do you understand? I doubt it but I have to go on. There is something missing – that the brain cannot catch on.	V: Praten over het scheppen van voorwaarden, over de condities, die nodig zijn om te bevatten wat u zegt. Omdat u dat weet, Krishnamurti. Begrijpen jullie het? Ik betwijfel het maar ik moet doorgaan. Er ontbreekt iets dat het brein niet kan bevatten.
1:58	K: I don't quite understand the question.	K: Ik begrijp de vraag niet helemaal.
2:02	Q: What conditions are necessary in order to understand what you are talking about?	V: Welke voorwaarden zijn nodig om te begrijpen waar u het over heeft?
2:07	K: What conditions are necessary, what K is talking about. Is that it?	K: Wat nodig is om te weten waar K het over heeft. Is dat het?
2:16	Q: In order to grasp what you are talking about. In order to grasp what you are saying.	V: Om te bevatten waar u het over heeft, te begrijpen wat u zegt.
2:24	K: In order to grasp what you are talking about, what is necessary? Is that what you want to talk about? You are one, sir. What is it you would all like to talk about?	K: Wat is nodig om te bevatten waar u over spreekt? Is dat waarover jullie willen praten? U bent maar één persoon, meneer. Waar willen jullie het allen graag over hebben?
2:40	Q: What shall we teach our children?	V: Wat moeten we onze kinderen leren?
2:51	Q: Please talk more on what you said on Tuesday – freedom means love. You could talk a great deal about that.	V: Praat alstublieft nog wat meer over wat u dinsdag zei, vrijheid betekent liefde. Daar zou u een een heleboel over kunnen vertellen.
3:09	K: What you talked about on Tuesday, about love, could you go into that. Right?	K: Waar u het dinsdag over had, over liefde, zou u daarop in kunnen gaan. Klopt dat?
3:16	Q: Yes, you said freedom means love.	V: Ja, u zei dat vrijheid liefde betekent.
3:20	K: Now look, there are so many of us. The first question was: what is necessary, what kind of brain must one have to understand what you are talking about, to grasp. It is not what the speaker is talking about, but to grasp your own understanding of yourself. Scrap or put aside what K is talking about and let us see what is necessary to understand, to go into oneself. Is that it? Would you like to talk about that?	K: Kijk, we zijn met zovelen. De eerste vraag was: wat is nodig, wat voor brein moet je hebben om te begrijpen, te bevatten waar u het over heeft. Het gaat niet om wat de spreker zegt maar om het begrijpen van jezelf. Schrap of zet waar K het over heeft opzij, en laten we kijken wat nodig is om jezelf te begrijpen, te onderzoeken. Is dat het? Willen jullie het daarover hebben?
4:11	Audience: Yes.	De toehoorders: Ja.
4:15	K: Apart from the questions,	K: Wat zijn, afgezien van de vragen,
4:25	what are the barriers that prevent us from understanding our own selves, not only at the conscious level, at the level of daily activities, but also go much deeper into oneself?	de belemmeringen die het verhinderen onszelf te begrijpen, niet alleen op het bewuste niveau, op het niveau van onze dagelijkse activiteiten, maar ook veel dieper in onszelf?
4:51	Is that what you all want to talk about?	Is dat waar jullie het allemaal over willen hebben?
4:54	A: Yes.	De toehoorders: Ja.
5:04	K: If one asks that question of oneself, what prevents me or you from understanding, delving into oneself very, very deeply, what is the thing that is lacking? Isn't that it? What do you think? Don't all say at once. What does each one of us say, answer or respond when we put that question to ourselves? I am occupied all day with business, travelling here and there. If I am an artist I am concerned with painting, writing poems, literature, and if I am a politician I am greatly concerned about politics, my place in it and my self-interest, my ambition and then the concern about people afterwards. So, what is it that is lacking – energy? Intellectual capacity? We are just going to investigate it together. Intellectual capacity? Or we are too emotional. Or we have got so many romantic illusory concepts, images about others and about ourselves that prevents us from grasping the whole of my being, of one's being. Is it I am too occupied – with my children, my wife, my job, my amusement, my place in society and so on? This perpetual occupation, constant chattering of one's own problems and one's own against or for the environment, or fundamentalist – I don't know if you have noticed this fact, that fundamentalism is spreading extraordinarily in this country. And also it is spreading in Iran and Iraq, Lebanon, and also it is gradually seeping into India. All this is taking a great deal of our time. And therefore is it that we haven't the energy or the urge, at the end of the day or the beginning of the day, that we are not sufficiently recollected, deeply concerned. We are concerned about money, sex, position, and so on, so on.	K: Als je jezelf die vraag stelt, wat belet mij of jou iets te bevatten, heel, heel diep in jezelf te spitten, wat is het dat ontbreekt? Is dat het niet? Wat denken jullie ervan? Antwoord niet allen tegelijk. Wat zegt ieder van ons, in antwoord of reagerend op die aan onszelf gestelde vraag? Ik heb het de hele dag druk met zakendoen, met reizen van hot naar her. Als kunstenaar maak ik me druk over het schilderen, over het dichten, de letterkunde, en als ik politicus ben ik heel bezorgd over de politiek, mijn plaats daarin en mijn eigenbelang, mijn ambitie en daarna dan de zorgen om de mensen. Wat ontbreekt er dus, energie? De intellectuele capaciteit? We gaan het gewoon samen onderzoeken. Intellectuele capaciteit? Of zijn we te emotioneel? Of hebben we zoveel romantische illusoire concepten, beeldvorming van anderen en onszelf wat ons ervan weerhoudt om je hele wezen te begrijpen. Heb ik het te druk met mijn kinderen, mijn vrouw, mijn baan, mijn verstrooiing, mijn plaats in de maatschappij enzovoort? Het voortdurend bezig zijn, het constante gebabbel over je eigen problemen en of je voor of tegen het milieu bent, of een fundamentalist, ik weet niet of je dit feit is opgevallen dat fundamentalisme zich enorm verspreidt in dit land. En het verspreidt zich ook in Iran en Irak, Libanon, en het dringt ook stap voor stap door in India. Dit alles kost ons een groot deel van onze tijd. En komt het daardoor dat we de energie en drang missen, uiteindelijk of om te beginnen al, dat we onvoldoende bespiegelend, onvoldoende diep betrokken zijn. Wij maken ons druk over geld, seks, onze positie, enzovoort, enzovoort.
8:59	That is, we occupy ourselves a great deal with superficial things. Does that deprive us of energy to dig deeply? I am just asking these questions. Or, I am really not interested in all this. I like to catch a little bit here and there, go to various gurus and various tricksters, theoreticians and theologians and the experts in religion, and catch little bit of all this and they make a good table conversation. Is this what we are occupied with most of the day? Or do you set aside – we are not advocating anything, we are just talking about it – or you set aside some time in the morning or afternoon or in the evening and attempt a little bit to be serious. Or we take each part of life as a segment, part, and deal with those parts. I can go on. Or can you look at this whole structure of ourselves as a whole, not as fragmented beings? Is that possible? That is, you are not – if one may point out – you are not understanding K. You are understanding or using K as a mirror to understand yourself. And the mirror is not important. That is the first thing to realise. The mirror, the person is not important. What he is saying may reflect what you are – may. It may be contrary, but you are beginning to look at yourself – doubting, questioning, asking.	Dat betekent dat wij onszelf voor een groot deel met oppervlakkige zaken bezighouden. Ontneemt ons dat de energie om ergens diep op in te gaan? Ik stel deze vragen maar. Of ik ben hier allemaal niet echt in geïnteresseerd. Ik wil hier en daar graag een graantje meepikken, naar verschillende goeroes en oplichters toegaan, naar theoretici en theologen en de godsdienstexperts, en daar allemaal een beetje van oppakken en die zorgen voor een goed keukentafelgesprek. Is dit het waar we ons het grootste deel van de dag mee bezighouden? Of neem je, we propageren niets, we praten er alleen over, reserveer je wat tijd apart 's morgens of 's middags dan wel 's avonds en probeer je dan een klein beetje serieuzer te zijn. Of beschouwen we elk deel van het leven als een segment, een deeltje, en gaan we om met die delen. Ik kan zo wel doorgaan. Of kan je naar deze complete structuur van jezelf kijken als een geheel, niet als gefragmenteerde wezens? Is dat mogelijk? Dat wil zeggen dat jij, als ik het zo mag stellen, dat jij K niet begrijpt. Jij begrijpt of gebruikt K als spiegel om jezelf te begrijpen. En de spiegel is onbelangrijk. Dat is het eerste wat je moet beseffen. De spiegel, de persoon, is onbelangrijk. Wat hij zegt zou kunnen weerspiegelen wat jij bent, zou, het kan het tegenovergestelde zijn, maar jij begint naar jezelf te kijken twijfelend, ondervragend, vragend.
11:56	So, how do you approach this question? Because the approach matters much more than the fact. Are we together in this? The approach, whether it be a scientific problem or an artistic problem or a humanitarian problem, or a social, political and so on, or religious – how do you approach it, come near it? Because how you come to it is of great importance. Not what the question is, or the problem is. Because if I approach it with a preconceived ideological image, that image intervenes between the approach and the thing to be approached. Are we in this together? A little bit? So can one approach an issue, a challenge, a problem, however trivial, however deep, without all the connivance, without all the previous conclusions, prejudices, and come to it afresh? Can we do that or is that impossible? Because one has been trained or educated from childhood to be a Catholic, Protestant, Hindu, Buddhist, etc., and one revolts against all that, if one is at all intelligent and active, say, what nonsense all that is. But that makes one's life very shallow, also. So then you try to fill that shallowness with all kinds of amusement, drugs, and entertainment, sex, etc. So how does one approach the question? Please ask this question of yourself. If you are a businessman, you approach it very cautiously, seeing what the reward is – not the reward – punishment and reward. If the reward is great, you go on. If it is not great, you slightly hesitate, you talk about it and gradually learn, avoiding something which is not profitable. In the same way, we look at life from the point of reward and punishment. If I do this I can reach heaven or nirvana or whatever, enlightenment and so on. So there is always this background of gaining and losing. Right? Can one put aside all that and look at the problem, approach the problem freely?	Hoe ga je deze vraag dus benaderen? Want de aanpak doet er veel meer toe dan het feit. Zijn we hierin samen? De benadering, of het nu een wetenschappelijk probleem of een artistiek probleem is of een humanitair probleem of sociaal, politiek enzovoort, of religieus, hoe benader je het, hoe kom je er dichtbij? Want hoe je erop af gaat is erg belangrijk. Niet wat de vraag is of wat het probleem is. Want als je het benadert met een vooropgezet ideologisch beeld, komt dat beeld tussenbeide, tussen de benadering en de zaak waar je op afgaat. Zijn we hierin samen? Een klein beetje? Kunnen we dus een probleem, een uitdaging benaderen, hoe triviaal of diepzinnig dan ook, zonder het te verdoezelen, zonder alle voorgaande conclusies, vooroordelen, en helemaal opnieuw beginnen? Kunnen we dat of is dat onmogelijk? Omdat we van kinds af aan zijn getraind of opgevoed om katholiek, protestant, hindoe, boeddhist, enzovoort te zijn, en we tegen dat alles in opstand komen, als je überhaupt intelligent en actief bent, en zegt: wat een onzin is dat allemaal. Maar dat maakt ons leven ook heel oppervlakkig. En dan probeer je dus dat gebrek aan diepgang op te vullen met allerlei vermaak, drugs, en amusement, seks, enzovoort. Hoe moet je dus een vraag benaderen? Vraag dat jezelf eens af. Als je zakenman bent, benader je de vraag voorzichtig, bekijk je wat de opbrengst is, niet alleen de opbrengst, maar kosten en baten. Als de beloning groot is, ga je door. Als die niet groot is, twijfel je wat, je praat erover en en leert stapsgewijs, dingen te vermijden die niet lonen. Op dezelfde manier bekijken we het leven vanuit het gezichtspunt van beloning en straf. Als ik dat doe kom ik in de hemel of nirvana of wat dan ook, verlichting enzovoort. Er is dus altijd deze achtergrond van winnen en verliezen. Klopt dat? Kan je dat alles opzijzetten en het probleem bekijken, het probleem vrijelijk benaderen?
15:55	A question asked just now: would you go into the question of what you talked about on Tuesday. It was about love and all the complexity of it. Right? Why do you want me to talk about it? Why is it we can't ourself go into it very cautiously, not assuming anything, be terribly honest and see what it all means? Is that impossible? You see, unfortunately, one of our difficulties is we read so much. We have been told so much, by philosophers, by experts, by specialists, by those who have travelled all over the world and gathered information, met various saints and crooks and gurus and the whole lot of them. And they say, yes, I met all these people, I know. And we are so gullible and so eager. We take on their colouring. Do we do this? All the newspapers, magazines, that is what they are doing to us. Every evening commercials. You follow? Look at all this. And we are being bombarded by all this so that gradually our brains narrow down because of this bombardment. It is like constantly being shocked.	Een vraag die zojuist werd gesteld: zou u op de kwestie in willen gaan waar wij het dinsdag over hadden? Dat ging over liefde en de hele complexiteit daarvan. Is dat juist? Waarom willen jullie dat ik daarover spreek? Waarom kunnen we er niet zelf heel voorzichtig op ingaan, zonder iets te vooronderstellen, door ontzettend eerlijk te zijn en te bekijken wat het allemaal betekent? Is dat onmogelijk? Zie je, helaas is een van onze problemen dat we zoveel lezen. Er is ons zoveel verteld, door filosofen, experts, door specialisten, door hen die de hele wereld hebben bereisd en informatie hebben verzameld, diverse heiligen en boeven hebben ontmoet en de goeroes en de hele mikmak. En ze zeggen ja, ik heb al die mensen ontmoet, ik weet het. En wij zijn zo lichtgelovig en zo gretig. Wij nemen hun gekleurde verhalen over. Waarom doen we dit? Dat is wat alle kranten en bladen ons aandoen. Iedere avond de reclames. Volgen jullie mij? Kijk naar dit alles. En we worden gebombardeerd met dit alles zodat langzaamaan onze hersens zich vernauwen door dit bombardement. Het is als voortdurend te worden geschokt.
18:25	So would you consider whether it is possible to put aside all this and look at it all anew, afresh, as though you were seeing things for the first time. Could we do this? Or it is only given to the few – which is nonsense. Though people pretend – yes, I can do it but I will tell you all about it. I wouldn't accept such a thing. Why has our brain become so petty? The word 'petty' – narrow, limited, deeply rooted in self-interest.	Zouden jullie willen overwegen of het mogelijk is dit alles naast je neer te leggen en met een geheel nieuwe frisse blik ernaar te kijken, alsof je de dingen voor het eerst zag. Zouden we dit kunnen? Of is het slechts enkelen gegeven, wat onzin is. Toch pretenderen mensen: ja, dat kan ik maar ik zal jou er alles over vertellen. Ik zou zoiets niet accepteren. Waarom is ons brein zo kleingeestig geworden? Het woord 'kleingeestig', bekrompen, beperkt, diep geworteld in eigenbelang.
19:46	Sir, these are questions that can be put. But the answer or the discovery or the root of all this, one has to dig oneself or go into it. It is no good talking to each other all day long, or even for an hour. It is good to listen to each other. And how you listen also matters tremendously. Whether you actually listen, in the sense that you are listening without any determination, without any direction, bringing your own reaction. Just to listen, as a child listens to an excellent, exciting story, he is full of eagerness, curiosity to find out. Could we do that? Not only listen to the words and so on but also listen to all our thoughts, all our feelings and watch the images that we are building constantly.	Meneer, dit zijn vragen die gesteld kunnen worden. Maar het antwoord of de ontdekking of bron van dit alles moet je zelf opgraven of er zelf op ingaan. Het heeft geen nut om de hele dag tegen elkaar te praten, zelfs niet een uur. Het is goed naar elkaar te luisteren. En hoe je luistert is ook enorm belangrijk. Of je werkelijk luistert, in de zin van luisteren zonder enige bedoeling, zonder enige richting, waarbij je je eigen reactie inbrengt. Alleen maar luisteren, zoals een kind luistert naar een uitstekend spannend verhaal, vol verlangen, nieuwsgierigheid om erachter te komen. Zouden we dat kunnen? Niet alleen maar naar de woorden luisteren enzovoort maar ook luisteren naar al onze gedachten, al onze gevoelens en de beelden bekijken die we steeds aan het vormen zijn.
21:22	Can we go back to the questions? As we said, there are several questions here. Eight of them. Can we listen to the question first without any reaction, without saying, yes, I understand – just capture the question. It is like planting a seed in the ground, in a healthy, enriched soil – planting a seed. If the seed has vitality, energy, the intrinsic value of its own, then you don't have to do anything, you water it occasionally, look after it and it will grow. So the question is the seed, and let the question move. Let the question develop, enlarge, and see whether there is anything in the question at all or it is just a weed. Some weeds are nice looking, and worthwhile, but some weeds are utterly useless, destructive. So we are going to find out – sorry to make all these remarks – we are going to find out the worth of the question. The question may be put superficially or with great intent. And the question is not put by somebody else but the question is being put to each one of us.	Kunnen we teruggaan naar de vragen? Als gezegd, hebben we hier verscheidene vragen. Het zijn er acht. Kunnen we eerst naar de vraag luisteren zonder enige reactie, zonder te zeggen, ja, ik begrijp het alleen proberen de vraag te bevatten. Het is als het planten van een zaadje in de aarde, in gezonde, verrijkte aarde een zaadje planten, als het zaadje levenskracht heeft, energie, een intrinsieke waarde van zichzelf, hoef je niets te doen, alleen af en toe water geven, erop letten en het zal groeien. De vraag is dus het zaadje en laat de vraag gaan bewegen. Laat de vraag zich ontwikkelen, uitbreiden en bekijk of er überhaupt iets in de vraag zit of dat het slechts onkruid is. Soms ziet onkruid er mooi en waardevol uit, maar ander onkruid is volstrekt nutteloos, vernietigend. Dat gaan we dus uitzoeken excuses dat ik al deze opmerkingen maak, wij gaan de waarde van de vraag onderzoeken. De vraag kan heel oppervlakkig zijn gesteld of met een belangrijke bedoeling. En de vraag wordt niet door iemand anders gesteld maar de vraag wordt aan ieder van ons gesteld.
24:13	1st Question: What is the difference between that 'shyness' you have talked about, and fear?	De eerste vraag: Wat is het verschil tussen die 'verlegenheid' waar u over sprak en angst?
24:24	What is the difference between that 'shyness' – in quotes – you have talked about, and fear? I don't know when I have talked – sorry.	Wat is het verschil tussen die 'verlegenheid' tussen aanhalingstekens, waar u over sprak, en angst? Ik weet niet wanneer ik het daarover had, sorry.
24:37	Q: Maybe they mean humility?	V: Misschien bedoelen ze nederigheid?
24:43	K: Timidity. Q: Humility?	K: Schuchterheid. V: Nederigheid?
24:52	K: We talked about the other day, fear. Fear is identified with the ego, with the 'me', with the whole structure of my psyche, it is part of my psyche, part of me. And fear also breeds guilt, various types of greed. And all this makes one rather nervous, one has temerity, shyness, a sense of withdrawing, and yet wanting to express oneself. So there is a contradiction in oneself. And that contradiction breeds further guilt and we carry on this way.	K: Gisteren hadden we het over angst. Angst wordt gelijkgesteld met het ego, met het 'ik', met de hele structuur van mijn psyche. Het is deel van mijn psyche, deel van mij. En angst brengt ook schuld teweeg, diverse vormen van hebzucht. En dit alles maakt iemand behoorlijk nerveus, je wordt roekeloos, verlegen, een gevoel van terugtrekken en toch jezelf willen uiten. Er is dus een tegenstelling in je. En die contradictie voedt verder schuldgevoel en zo gaan we maar door.
25:58	Now, what is the root of this? You understand my question? The fear, guilt, and being rather timid, and not wanting to hurt others. But yet the very words you say may hurt others. If a Hindu says, what you are talking about, all your religious nonsense, you get hurt, and you hurt him, so this goes on. Is it possible to live daily life without fear, first? That is important, not all the branches of it – guilt, timidness, and the feeling of wanting to resist, wanting to hit back. All that is rooted in the sensation of fear. Would you agree to that? Would you see that? Do we see that? Not because I am describing, not because the speaker is unfolding it – you see it if you watch it quietly, the activities of fear, how it creates barriers, not only in our relationship but also in our attitudes to the whole of humanity, and so on.	Wat is nu de bron van dit alles? Begrijpen jullie mijn vraag? Angst, schuldgevoel, en nogal timide zijn en anderen niet willen kwetsen. Maar toch kun je alleen met woorden al anderen kwetsen. Als een hindoe zegt, waar heb je het over met al je religieuze onzin, word je gekwetst en je kwetst hem en dit gaat maar door. Is het om te beginnen mogelijk je dagelijkse leven zonder angst te leven? Dat is wat telt, niet alle zijwegen ervan schuldgevoel, timide zijn en het gevoel dat je je wilt verzetten, terug wilt slaan. Dat alles is geworteld in de angstbeleving. Zou je daarmee instemmen? Zou je dat zien? Zien we dat? Niet omdat ik het beschrijf, niet omdat spreker het ontvouwt je kunt het zien als je er rustig naar kijkt, wat angst doet, hoe het barrières opwerpt, niet alleen in je relaties maar ook in je houding tegenover de hele mensheid, enzovoort.
28:03	So we are asking first, is it possible to live without fear? Not say, I must be courageous. You can be courageous by taking some kind of drug. We know a friend who is producing rum. And he is supplying rum to the army. And he says, well, it is a very profitable business because soldiers going to the front are very, very nervous and this gives them a certain sense of courage, and various other reasons. So, if we could really delve deeply into this question – together, not I explain and you accept, that has no meaning.	Dus vragen we ons eerst af of het mogelijk is zonder angst te leven? Niet te zeggen, ik moet dapper zijn. Je kunt moedig zijn door een of andere drug te gebruiken. Ik heb een kennis die rum stookt. En hij levert rum aan het leger. En hij zegt, tja, het is heel winstgevend omdat de soldaten die naar het front gaan heel erg nerveus zijn en rum geeft ze een bepaald gevoel van moed en andere redenen. Als we dus echt diep op deze vraag in zouden kunnen gaan samen, niet dat ik het uitleg en jullie dat aannemen, dat is zinloos.
29:12	As we talked about it the other day, time and thought are the two major factors in the manufacturing – if I can use that word – of fear. We went into the question of time. Shall we go into it again? Yes?	Zoals we gisteren bespraken, zijn tijd en denken de twee belangrijkste factoren in het produceren, als ik dat woord mag gebruiken, van angst. We gingen in op het vraagstuk tijd. Zullen we daar weer induiken? Ja?
29:43	K: You are rather silent. A: Yes.	K: Jullie zijn nogal stil. V: Ja.
29:47	K: I am not forcing you. This is rather a complex question and therefore must be approached very simply. All of us live within the radius or within the diameter, within the time process. All of us live in the time process. That is, I have done something, I will do that again today, change it, modify it, and I will do it again tomorrow, but modified. And if you watch yourself very carefully, all the memories are the result of experience, knowledge, contained within the brain – perhaps not the whole of the brain, the major part of the brain. Please, the speaker is not an expert in brain neurology, etc., he has just watched, and by watching, you learn a lot. Not only from books, the speaker doesn't read books, fortunately. He reads other kinds, thrillers and so on – don't bother about that.	K: Ik dwing jullie er niet toe. Dit is een nogal ingewikkeld vraagstuk en daarom moeten we het op een heel simpele manier benaderen. Wij leven allemaal binnen de straal of binnen de diameter, binnen het proces van tijd. Wij leven allen in het tijdsproces. Dat wil zeggen, ik deed iets, wat ik vandaag weer zal doen, ik verander het wat, pas het aan, en zal het morgen weer doen, maar in aangepaste vorm. En als je heel nauwkeurig naar jezelf kijkt, zijn alle herinneringen het resultaat van ervaring, kennis, opgeslagen in de hersenen, wellicht niet in het hele brein, maar het grootste deel ervan. Alsjeblieft, spreker is geen deskundige in neurologie van het brein, enzovoort, hij heeft alleen gekeken, en door te kijken, kan je veel leren. Niet alleen uit boeken, spreker leest gelukkig geen boeken. Hij leest andere dingen, thrillers en zo, maak je daar niet druk over.
31:32	So, time, which is evolution in one sense, time as survival, time as something to be gained, something to be achieved, an ideal to be pursued or a theology, a conclusion, an ideology to be held strongly, and see that ideology is carried out. And the same thing applies to the theologians. They have certain theories about God, and work that out. All this takes time. Right? And also time is necessary to say, I am this today, I was this yesterday also, but I need time to change it. The word 'change' implies time. I don't know if you are following all this. Are you interested in all this? Alright, I will talk for the talking's sake – not for talking's sake. I am interested in it myself tremendously.	Tijd dus, wat in zekere zin evolutie is, tijd in de vorm van overleven, tijd als iets om te winnen, iets om te bereiken, een ideaal om na te streven of een theologie, een conclusie, een ideologie om sterk aan vast te houden, en die ideologie verwezenlijkt zien worden. En hetzelfde is van toepassing op de theologen. Zij hebben bepaalde theorieën over God en werken die uit. Dat alles heeft tijd nodig. Oké? En tijd is ook nodig om te zeggen, ik ben vandaag dit, ik was dit gisteren ook, maar ik heb tijd nodig om het te veranderen. Het woord 'verandering' impliceert tijd. Ik weet niet of jullie dit alles volgen. Hebben jullie interesse in dit alles? Oké, ik zal doorpraten om te praten niet alleen om het praten. Ik ben er zelf ontzettend in geïnteresseerd.
33:03	In the cycle of time we are caught. Whether it is the greatest scientist or the greatest religious person – so-called religious – or the ordinary laymen like us, we are caught in this. There is not only time according to sunrise and sunset, and the time by the watch. You need time to go to your rendezvous. You need time to learn a language, a skill, and so on, to acquire more knowledge – all this requires time. And man has asked, is there an end to time? He has asked this. You will find it in various literature – Shakespeare, I have been told: 'Time must have a stop'. And also Eastern philosophers, Eastern saints and Eastern people have thought about it. They have enquired into it. And they have invented various forms of ending the time, various methods. You are interested in all this? That is, is there an ending to knowledge, which is time? I wonder if you capture this. I need time to acquire knowledge. Right? I don't know how to fly, but I will learn. I don't know how to be a good master carpenter, but I will learn about it, work at it. Which is acquiring knowledge about a skill, whether flying, science, whatever it is. And they asked, is there an end to knowledge? Or must it always go on and on and on and on? The boredom of it. You understand?	In de tijdcyclus waarin we gevangen zitten. Of het nu de grootste wetenschapper is of de grootste religieuze persoon, zogenaamd religieus, of de gewone leek als wij, we zitten gevangen in tijd. Er is niet alleen de tijd volgens zonsopkomst en zonsondergang en de tijd van de klok. Je hebt tijd nodig om naar je afspraak te gaan. Je hebt tijd nodig om een taal te leren, een vaardigheid, enzovoort, om meer kennis te vergaren dit kost allemaal tijd. En de mens heeft zich afgevraagd of er een eind aan tijd is? Hij vroeg zich dit af. Je vindt het in diverse literatuur, Shakespeare, vertelde men mij: 'Tijd moet een einde hebben'. En ook de oosterse filosofen, oosterse heiligen en oosterse mensen hebben erover nagedacht. Zij hebben het onderzocht. En ze hebben diverse vormen uitgevonden om de tijd te stoppen, diverse methodes. Interesseert jullie dit alles? Dat wil zeggen, is er een einde aan kennis, wat tijd is? Ik vraag me af of jullie dit bevatten. Ik heb tijd nodig om kennis op te doen. Klopt dat? Ik kan niet vliegen, maar ik zal dat leren, ik weet niet hoe ik een volleerd timmerman kan worden, maar ik ga mij erin verdiepen en eraan werken. Dat is het verzamelen van kennis over een handvaardigheid, of het nu vliegen, wetenschap, of wat dan ook is. En men vroeg zich af, is er een eind aan kennis? Of moet het altijd doorgaan en maar door? De verveling daarvan. Begrijpen jullie?
35:37	So you are asking that question. That is, is time, by which we live, we do, act, think, feel, and when one watches it, one gets rather tired of it all, bored. And also in acquiring this skill one becomes lonely. And out of the loneliness you act, you do various kinds of activities. And you become neurotic and psychopathic, etc. So this goes on. So, one asks very carefully, what is the past? Which is time. Humanity has lived on this earth, according to the archaeologists, scientists, and so on, for over 2 to 3 million years, or recently, 50,000 years. Right? We have evolved. And during that long period of time our brain has gathered infinite information and has battled with each other, killed each other. Gone through various horrors, barbarism, cruelty, extraordinary brutality, holocausts. Not only in the recent holocaust, Germany, but there was Attila, Genghis Khan, Napoleon, Caesar, and that butchering of man is going on now.	Jullie stellen die vraag dus. Dat wil zeggen, is tijd, waarmee we leven, doen, optreden, denken, voelen, en als je daarnaar kijkt, word je nogal moe van dat alles, verveeld. En ook word je eenzaam met het verkrijgen van die vaardigheid. En vanuit die eenzaamheid ga je iets doen, je gaat diverse activiteiten ontplooien. En je wordt neurotisch en psychopatisch, enzovoort. Dit gaat dus maar door. Dus vragen we ons zorgvuldig af, wat is het verleden? En dat is tijd. De mensheid leeft op deze aarde, volgens archeologen, wetenschappers, enzovoort, al meer dan 2 tot 3 miljoen jaar of meer recent, 50.000 jaar. Klopt dat? We zijn geëvolueerd. En gedurende die lange tijd heeft ons brein oneindig veel informatie verzameld en we hebben met elkaar gevochten, elkaar gedood. We hebben allerlei verschrikkingen doorstaan, barbarij, wreedheid, extreme onmenselijkheid, holocausts. Niet alleen de recente holocaust, Duitsland, maar we hadden Attila, Genghis Khan, Napoleon, Caesar, en het afslachten van mensen gaat nu gewoon door.
37:53	So, at the end of this long period what are we now? You understand my question? What are you? Are we still barbarians, savages? Highly cultured savages, sophisticated savages, fighting each other, aggressive, brutal, killing. Sir, that is what is going on. Have you ever noticed not one – I must not be too emphatic about this – not one priest, the hierarchy of the Catholic church, not any of them have said: stop wars. Don't kill any more. Right? Not one of them. If they insisted on it the church would collapse, because people love to kill each other. No? Yes, sir. They want to hurt each other, they are cruel to each other. So all this has come about, and it is still with us during the long period of evolution which is time. I wonder if you are capturing all this. And so one asks, is there an end to all this? Which is ending of time. And time is also psychologically becoming something, which is far more important. Which means I have certain ideals, certain concepts, theories, visions, and it will take time to achieve it. Which is, I will become that. Which is again reward and punishment – the same thing in different words.	Waar zijn we nu dus aan het eind van deze lange periode? Begrijpen jullie mijn vraag? Wat zijn jullie? Zijn we nog steeds barbaren, wilden? Uiterst beschaafde, hoog ontwikkelde wilden, die met elkaar vechten, agressief, bruut, dodend. Meneer, dat is wat er aan de hand is. Is het jullie ooit opgevallen dat geen enkele ... ik dat niet te nadrukkelijk zeggen, geen enkele priester, de hiërarchie van de katholieke kerk, niet een van hen heeft gezegd: stop de oorlogen. Dood niet langer. Oké? Geen van hen. Als ze daarop zouden aandringen zou de kerk ineenstorten, omdat mensen ervan houden elkaar te doden. Is het niet? Ja, meneer. Ze willen elkaar pijn doen, ze zijn wreed tegen elkaar. Dit is dus de uitkomst en is nog steeds bij ons gedurende de lange periode van evolutie die tijd ís. Ik vraag me af of jullie dit alles bevatten. En dus vragen we ons af of er een einde aan dit alles is? Wat het einde van tijd betekent. En tijd is ook psychologisch iets worden, wat veel belangrijker is. Wat betekent dat ik bepaalde ideeën heb, bepaalde concepten, theorieën, visies, en het zal tijd kosten die te verwezenlijken. Wat wil zeggen, ik zal dat worden. Wat weer beloning en straf betekent, hetzelfde in andere woorden.
40:15	So all that, which involves time, can it end? Sir, ask, put your guts into this – sorry to use that word. Put your whole heart to find out. That is, I have been for centuries this, in the past. And those centuries are now. Right? Centuries, all those experiences, all that is now, is in me, in you. And tomorrow is modified by recent challenges, economic, social, war, and so on – the past is modified and goes on into the future. This is a fact. So one says, the future is now. I wonder if you see this. Right, sirs? Do see this really, not verbally, see the truth of it. The future is now, because if I have been that for centuries, millions of years, and if I don't fundamentally bring about a mutation now, I will be the same modified tomorrow. So tomorrow is now. I wonder if you see this.	Dus kan dat alles, wat tijd inhoudt, kan dat stoppen? Meneer, vraag, steek hier al je lef in, sorry voor het woord. Steek hart en ziel erin om erachter te komen. Dit betekent, ik ben dit al honderden jaren geweest, in het verleden. En die eeuwen zijn nú. Oké? Eeuwen, al die ervaringen zijn allemaal nú, in mij en in jou. En morgen is gewijzigd door recente uitdagingen, economisch, sociaal, door oorlog, enzovoort, het verleden is gewijzigd en zet zich voort in de toekomst. Dat is een feit. Dus zeggen we, de toekomst is nu. Ik vraag met af of jullie dat inzien. Klopt dit, heren? Zie dit werkelijk, niet alleen in woorden, zie de waarheid ervan. De toekomst is nú, omdat ik al eeuwen, miljoenen jaren zo ben, en als ik niet nu fundamenteel verander, zal ik morgen iets aangepast dezelfde zijn. Dus morgen is nú. Ik vraag me af of jullie dit inzien.
42:08	So what then is the position of a brain, or the state of the brain that doesn't look to tomorrow – I will change, I will become that – because all that is now if there is no total psychological revolution. The Communists are frightened of revolution because they are stuck in their ideology and they won't change. And they will go on that way till there is another physical revolution. So we are doing exactly the same thing in a milder form. So the past, modifying itself through today continues as tomorrow. This is a fact. So tomorrow is now. And if there is no deep revolution in the psyche, tomorrow will be the same. So is it possible to radically end? I have been greedy, violent, acquisitive, possessive – that is enough. And can all that end now, instantly? Sir, ask this question. Either you treat the whole thing as an idea, or a fact. That is, you hear this and translate what you hear into an idea, a concept, a utopia, something to be achieved. Then you are back in the whole cycle. But can you look at the fact and remain with the fact?	Wat is dus de positie van het brein, of de staat van het brein dat niet naar morgen kijkt, ik zal veranderen, ik zal dat worden, omdat dat alles nu is als er geen psychologische revolutie plaats heeft. De communisten zijn bang voor revolutie omdat ze vastzitten in hun ideologie, waardoor ze niet willen veranderen. En ze zullen zo doorgaan tot er een andere fysieke revolutie is. We doen dus steeds hetzelfde in een mildere vorm. Dus het verleden, dat zichzelf in het heden wijzigt, gaat als morgen verder. Dit is een feit. Dus morgen is nú. En als er geen diepe revolutie in de psyche is, zal morgen hetzelfde zijn. Is het dus mogelijk hier radicaal een eind aan te maken? Ik ben begerig geweest, gewelddadig, hebzuchtig, bezitterig, dat is genoeg. En kan dat alles nu onmiddellijk eindigen? Meneer, stel deze vraag. Of je behandelt dit alles als een idee of als een feit. Dat wil zeggen dat je dit hoort en dat vertaalt naar een idee, een concept, een utopie, iets dat je moet bereiken. Dan ben je terug in de hele cyclus. Maar kan je naar het feit kijken en bij dat feit blijven?
44:57	How do you observe a fact? Observe, not analyse. How do you observe a fact? There is the oak tree there. How do you look at it? Do, please, look at that oak tree and find out how you observe it. Not only visually, optically, and the nervous responses, all that, but what is the process of observation? Are you interested in all this? Q: Yes.	Hoe observeer je een feit? Observeren, niet analyseren. Hoe observeer je een feit? Daar staat een eik. Hoe kijk je daarnaar? Doe dat eens, alsjeblieft, kijk naar die eik en ontdek hoe je hem observeert. Niet alleen met je ogen, optisch, en de gewaarwordingen door het zenuwstelsel en dat al, maar wat is het waarnemingsproces? Interesseert dit alles jullie? V: Ja.
45:40	K: No, don't be eager, don't say yes too quickly. It is easy to observe impartially, without any prejudice, the tree. Yes, you say, it is an oak tree. Or the mountains and the rivers and the valleys and the meadows and the groves. That is fairly simple. But can you observe your wife, your friend, your antagonist without any direction, without any bias? To be aware without choice. Right? Can you do it? It becomes so extraordinarily interesting to find out if you can do it. Right?	K: Nee, wees niet zo gretig, zeg niet te snel ja. Het is gemakkelijk om de boom neutraal te observeren, zonder enig vooroordeel. Ja, zeg je, het is een eik. Of de bergen en rivieren en de valleien en de velden en bosjes. Dat is behoorlijk gemakkelijk. Maar kan je je vrouw observeren, je vriend, je tegenstander zonder enige bedoeling, zonder enige vooringenomenheid? Keuzeloos gewaar zijn. Oké? Kunnen jullie dat? Het wordt zo enorm interessant dat te ontdekken. Als je het kunt. Is dat juist?
47:04	We are still talking about the first question. It is nearly quarter past twelve. To put it very briefly because we must go on, can you watch, as you watch in a mirror your face, when you are doing your hair, combing, shaving and so on, can you watch yourself in a mirror so that psychlogically you see everything in minute detail, what you are? You understand my question? Is there a psychological mirror as there is a physical mirror? A good mirror doesn't distort. It shows you exactly what you look like, if you are interested in what you look like. So is there a mirror which doesn't distort a thing, psychologically? You see the whole psyche as you move, as you look, you can observe the details of your face, the eyebrows, the eyes, the nose, the shape of the nose, the depth of the nose, the ear, and all that. You know, most people do this, especially the ladies. So you keep looking. We are asking, is there such a mirror inwardly so that you see exactly. Minute details, the latest wrinkles. Can you see that way? There is such a mirror. The mirror is your relationship. Right? The relationship between you and another, between you and your wife, or your husband, your children – relationship. Either that relationship is very, very superficial, merely sensation or sexual – even there you begin to see very clearly, if you see the mirror – or it is very intimate, very close, very observable in that relationship. That relationship is the mirror. It will never distort. But when there is, in that relationship, sensation and possession, domination, merely sensation and so on, then the mirror distorts. Right? So to observe very carefully the minutest activity in that mirror, and as you observe it the mirror tells you the whole story. And then you can put aside the mirror because the mirror is not important. Relationship then becomes extraordinarily important. Gosh.	We hebben het nog steeds over de eerste vraag. Het is bijna kwart over twaalf. Om het heel beknopt te stellen omdat we verder moeten, kunnen jullie kijken, zoals je in een spiegel je gezicht bekijkt, als je je haar kamt, je tanden poetst, je scheert, enzovoort, kan je zo naar jezelf in een spiegel kijken, dat je psychologisch alles ziet tot in het kleinste detail, zien wat je bent? Begrijp je mijn vraag? Bestaat er een psychologische spiegel zoals er een fysieke spiegel is? Een goede spiegel vervormt niet. Hij laat precies zien hoe je eruit ziet, als het je interesseert hoe je eruit ziet. Bestaat er dus een spiegel die niets op het psychologische vlak vervormt? Je ziet de hele psyche als je beweegt, als je kijkt, je kunt de details van je gezicht observeren, de wenkbrauwen, de ogen, de neus, de vorm van de neus, de lengte van de neus, het oor en dat allemaal. Je weet wel, de meeste mensen doen dat, vooral de dames. Je blijft dus kijken. Wij vragen ons af, bestaat er zo'n innerlijke spiegel waarmee je alles precies ziet. De kleinste details, de laatste rimpels. Kan je op die manier zien? Er bestaat zo'n spiegel. Die spiegel zijn je relaties. Oké? De relatie tussen jou en de ander, tussen jou en je vrouw of tot je echtgenoot, je kinderen relaties. Of die relatie is heel erg oppervlakkig, eerder op gevoel of seksueel, zelfs daar begin je al heel scherp waar te nemen, als je de spiegel ziet, of het is erg intiem, heel dichtbij, heel waarneembaar in die relatie. Die relatie is de spiegel. Die zal nooit vervormen. Maar als er, in die relatie opwinding en bezitsdrang is, overheersing, louter opwinding enzovoort, dan is de spiegel vervormd. Klopt dat? Om dus heel nauwkeurig te observeren in die spiegel, tot in de kleinste activiteit, en als je het dan observeert vertelt de spiegel je het hele verhaal. En dan kan je de spiegel wegleggen omdat de spiegel niet telt. Relaties worden dan uitermate belangrijk. Oh jee.
51:30	2nd Question: The whole world of nature is a competition to survive. Is it not innate in humans to struggle for the same reason? And are we not struggling against our basic nature in seeking to change?	De tweede vraag: de hele natuur is een overlevingsstrijd. Is het bij de mens niet aangeboren om te strijden om dezelfde reden? En vechten we niet tegen onze eigen natuur als we op zoek zijn naar verandering?
51:53	The whole world of nature is a competition to survive. Is it not innate in humans to struggle for the same reason? Are we not struggling against our basic nature in seeking change?	De hele natuur is een overlevingsstrijd. Is het de mens niet aangeboren om dezelfde reden te strijden? Vechten we niet tegen onze eigen natuur op zoek naar verandering?
52:18	Don't change. It is very simple. If you want to remain as you are, carry on, nobody is going to prevent you. Religions have tried to civilise man. But they haven't succeeded. On the contrary. Some religions, like Christianity, have killed more people than anybody on earth. Right? I don't know if you have watched this. They have had two appalling wars, and they have killed millions. Not only Stalin and Mao Tse-Tung, these wars have destroyed. Right? And if we carry on this way, not wanting to change, it is alright. But the question is, nature struggles to achieve light. In a forest, for example. And it is a struggle. Right? The big, the stronger kills the weaker in nature. The tiger kills the deer, the lion kills some other thing, this goes on, this is part of nature. And the questioner says, if it is part of nature, why should we change at all? Because it is intrinsic. Why do we say it is intrinsic? Why do we say, there it is alright, and therefore it is alright with us too, and so why bother to change. It is part of us, part of nature, part of our existence, intrinsically this is what we are. And if that is so, that it is instinct, that it is innate in us, which one questions very deeply, then I can't change anything. But why should we accept that it is innate in us? Is it my indolence that says, for God's sake, leave it all alone? Is it my sense of exhaustion? Or we are supposed to be as human beings a little more intelligent, a little more reasonable, a little more sane, and we are supposed to use our sanity, our intelligence, our experience to live differently. Right? To live differently. Perhaps that difference may be total, and not just remain as a mediocre person – which is now being encouraged for human beings to remain mediocre through their education, etc. – I won't go into it.	Verander niet. Het is heel eenvoudig. Als je wilt blijven zoals je bent, ga dan zo door, niemand die je tegenhoudt. Religies hebben gepoogd de mens te civiliseren. Maar ze zijn daarin niet geslaagd. Integendeel. Sommige religies, zoals het christendom, hebben meer mensen gedood dan wie dan ook op aarde. Is dit juist? Ik weet niet of je dit hebt gezien. Ze hadden twee vreselijke oorlogen en hebben miljoenen mensen gedood. Niet alleen Stalin en Mao Tse Tung, deze oorlogen brachten vernietiging. Klopt dat? En als we zo willen doorgaan omdat we niet willen veranderen, is dat ook goed. Maar de vraag is, de natuur vecht om licht te krijgen, in een woud bijvoorbeeld. En het is een strijd. Klopt dat? De grotere, sterkere doodt de zwakkere in de natuur. De tijger doodt het hert, de leeuw doodt een ander dier, dit gaat door, het hoort bij de natuur. En vraagsteller zegt, het hoort bij de natuur, dus waarom veranderen? Omdat het erin ligt opgesloten. Waarom zeggen we dat het erin opgesloten ligt? Waarom zeggen we, daar is het oké en daarom is het voor ons ook oké, en waarom ons dus druk maken om te veranderen. Het hoort bij ons, maakt deel uit van de natuur en van ons bestaan, dit is in wezen wat we zijn. En als dat zo is dat het een instinct is, dat het is aangeboren, ik vraag mij dat ten stelligste af, dan kan ik niets veranderen. Maar waarom zouden we accepteren dat het aangeboren is? Is het mijn traagheid die zegt, om hemelswil, laat het allemaal zitten? Is het mijn gevoel van uitputting? Of wordt verondersteld dat wij als mensen een beetje intelligenter zijn, wat redelijker, met wat meer gezond verstand, en wordt verondersteld dat we dat gezond verstand gebruiken, onze intelligentie, onze ervaring, anders te gaan leven? Oké? Anders te leven. Dat verschil zal wellicht totaal zijn en ons niet slechts een middelmatige persoon laten blijven, wat nu wordt aangemoedigd, om mensen middelmatig te laten blijven door hun opvoeding, enzovoort, ik zal daar niet op ingaan.
56:18	So is it mediocrity that is fighting us, that we hold on to, and say, we are slowly moving, it is all right. Slowly moving towards the precipice. Or if you begin to question the whole process of our existence, using common sense, logic, reason, awareness – one questions intuition, that is rather doubtful because it may be one's wish-fulfilment, calling it instinct or intuition, but one has to use logic in all this, not just say, well, it is innate. Let's go to the next question.	Is het dus middelmatigheid die ons tegenwerkt, waar we ons aan vasthouden, en zeggen, we gaan langzaam vooruit, het is goed zo. Langzaam voortgaand langs de steile rotswand. Of als je het hele proces van ons bestaan begint te onderzoeken, gebruikmakend van je gezond verstand, logica, verstand, oplettendheid, je twijfelt aan je intuïtie, die nogal twijfelachtig is omdat het de vervulling van je wensen zou kunnen zijn, en het instinct of intuïtie noemend, maar je moet logisch zijn bij dit alles, niet alleen zeggen, oké, het is aangeboren. Laten we naar de volgende vraag gaan.
57:21	3rd Question: Why is it that mankind universally has sought what is called God? Is it only out of fear and a need for security? Or is there some essential religious instinct in all human beings?	De derde vraag: Waarom zoekt de universele mens dat wat God wordt genoemd. Is het alleen uit angst en een behoefte aan veiligheid? Of is er een essentieel religieus instinct in alle mensen?
57:44	Why is it that mankind universally has sought what is called God? Is it only out of fear and need for security? Or is there some essential religious instinct in all human beings?	Waarom hebben de mensen over de hele wereld de zogenaamde God gezocht? Is het alleen uit angst en behoefte aan veiligheid? Of is er enig essentieel religieus inzicht in de mens?
58:08	What do you think? What is your response to that question? Is it fear? Is the desire for security? Is it the desire to be ultimately rewarded? Is it desire for comfort? Is it we are so discontented with everything about us, that we want something to reach, to gain? And the religions have said God has made man – put it in different words. Obviously it must be an extraordinarily strange god. And has man made God? You understand? If God has made us, something has gone wrong. No, please, this is very serious – it is laughable when you look at it, and tragic. We have killed – no, you know all that. So what is it that is making man, human beings create something called that word? If you haven't that word, you create something else.	Wat denken jullie? Wat is jullie antwoord op die vraag? Is het angst? Is het het verlangen naar veiligheid? Is het de wens om ultiem beloond te worden? Is het het verlangen naar troost? Is het omdat we zo ontevreden zijn met alles om ons heen, dat we iets willen bereiken, iets winnen? En de religies hebben gezegd dat God de mens heeft geschapen - iets anders uitgedrukt. Vanzelfsprekend moet het een bijzonder vreemde god zijn. En heeft de mens God geschapen? Begrijp je? Als God ons heeft geschapen is er iets misgegaan. Neen, alsjeblieft, dit is heel ernstig - het is lachwekkend als je ernaar kijkt, en tragisch. Wij hebben gemoord - nee, dat weten jullie allemaal. Waardoor komt het dat de mens, menselijke wezens iets schept wat zo heet? Als je dat woord niet hebt, schep je iets anders.
1:00:15	So the question is not whether there is God or not, but why do human beings live with illusions? Illusions, images, symbols – why? If you look at yourself, you have got lots of images, image about yourself, first, then the image about your wife and your children if you are a parent, or you have images about the politicians, religious people. You follow? We accumulate images which are illusions. If I create an image about my wife, which we do – am I coming too near the bone? If I create an image about my wife – that image has been built through 50 years or 10 days or 1 day – what takes place in our relationship? The image becomes far more important than the fact. Right? So, I impose this image on my wife or husband or whatever it is, on the politician. And this image then becomes a far greater potential than the wife, the actuality. You people are married, you know all the game of it, the quarrels. Which means this image intervenes all the time. So this image or images separates us. She is fulfilling her ambition, her position in society. The tremendous women's activity, and the men's activity. So these images and the fulfilment of those images are separating us, the man and the woman. This is all common sense.	De vraag is dus niet of er al dan niet een God is, maar waarom mensen met illusies leven? Illusies, beelden, symbolen, waarom? Als je naar jezelf kijkt, heb je een heleboel beelden, allereerst een beeld van jezelf, dan het beeld van je vrouw en je kinderen, als je een ouder bent, of je hebt beelden van politici, religieuze mensen. Begrijp je? Wij verzamelen beelden die illusies zijn. Als ik mij een beeld vorm van mijn vrouw, wat we doen, raak ik daarmee een gevoelige plek? Als ik mij een beeld vorm van mijn vrouw, is dat beeld opgebouwd in 50 jaar of 10 dagen of 1 dag, wat gebeurt er in onze relatie? Het beeld wordt veel belangrijker dan het feit. Oké? Ik belast mijn vrouw met dit beeld of mijn echtgenoot of wie dan ook, of de politicus. En dit beeld krijgt dan een een veel groter potentieel dan de vrouw zelf, de werkelijkheid. Als je getrouwd bent, ken je dit hele spel wel, de ruzies. Dit betekent dat dit beeld steeds ertussen komt. Dit beeld of deze beelden scheiden ons. Zij vervult haar ambitie, haar positie in de samenleving. De enorme activiteit van de vrouwen, en van de mannen. Deze beelden dus en de vervulling van die beelden scheiden ons, de man en de vrouw. Dit is allemaal gezond verstand.
1:03:29	And the brain then says, why should I create these images? What is the raison d'être for this? None at all, if you go into it. The wife is what she is and I, the man, I am what I am. And from there you start, you can do something. You can break the image and say, alright, let's face things as they are. You are possessive and I don't want to be possessive. You like being possessed, man or woman, and I, 'Sorry, don't cling to me, for God's sake'. And so we begin to quarrel because I have an image about myself. You follow? He says, I don't want to be clung to – not by her, but by somebody else! So it goes on. So can we live – that is the real question there, not believe in God or not. The real question in this is, can one live without a single illusion? That is real freedom. You understand? That means you are facing facts all the time. Not try to change the facts, that takes place when you just watch the fact.	En dan zegt het brein, waarom creëer ik deze beelden? Wat is de bestaansreden hiervoor? Geen enkele, als je erin duikt. De vrouw is wat ze is en ik, de man, ik ben wat ik ben. En als je daarvan uitgaat, kan je iets doen. Je kunt het beeld afbreken en zeggen, oké, laten we dingen nemen zoals ze zijn. Je bent bezitterig en ik wil niet dat je dat bent. Jij wilt worden bezeten, man of vrouw, en ik: 'Sorry, hang niet zo aan mij, om godswil'. En zo beginnen we te ruziën omdat ik een beeld van mijzelf heb. Begrijp je? Hij zegt, ik wil niet dat ze zich aan me vastklampt, zij niet, maar iemand anders wel! Zo gaat het verder. Kunnen we dus leven, dat is hier de echte vraag, zonder al dan niet in God te geloven. De echte vraag is, kan je zonder enige illusie leven? Dat is echte vrijheid. Begrijp je? Dat betekent dat je steeds de feiten onder ogen ziet. Niet probeert de feiten te veranderen, dat gebeurt als je alleen naar het feit kijkt.
1:05:22	4th Question: What is the primary basic obstacle which prevents observation and insight?	De vierde vraag: Wat is het voornaamste obstakel dat observatie en inzicht belemmert?
1:05:30	What is the primary basic obstacle which prevents observation and insight?	Wat is het voornaamste obstakel dat observatie en inzicht belemmert?
1:05:46	We talked about observation just now so we won't go into it again, because it becomes tiresome. What is insight? People have talked about it, to have an insight into things. That is, having a perception into not only images, illusions, but in facts. How do you have an insight into things? How do you have an insight – I am taking that as an example – that all religious organisation is merely the activity of convenience, fear, all that, all religious organisations, whether it is Christianity or Hinduism. You understand? Insight, which means what? If I cling to Hinduism, I shall not have an insight into Hinduism. Right? So I must be free of my conditioning to have insight. Insight implies not having the continuity of memory, which is the past and all the rest of it, but the ending of it, seeing something new. If I have been programmed as a Catholic, Hindu, whatever it is, Democratic or Republican or Presbyterian, God knows what else, if I have been conditioned and that conditioning is always active, I cannot have an insight. I may have the capacity to invent. Naturally, invention is based on knowledge, creation is not. I won't go into it, that is totally a different subject. Creation is continuous, it is not just creation, and the end. We will talk about it Saturday, Sunday, if we have time.	We hadden het zojuist over observatie, waar we dus niet weer op ingaan, want dat wordt vermoeiend. Wat is inzicht? Mensen hebben erover gesproken, inzicht te hebben in dingen. Dat wil zeggen, een perceptie hebben van niet alleen beelden, illusies, maar van feiten. Hoe heb je inzicht in dingen? Hoe heb je er inzicht in, ik neem dat als voorbeeld, dat elke religieuze organisatie alleen maar een activiteit is die gebaseerd is op gemak, angst, allemaal, alle religieuze organisaties, of het christendom of hindoeïsme is. Begrijp je? Wat betekent inzicht? Als ik me vasthoud aan het hindoeïsme, zal ik geen inzicht krijgen in het hindoeïsme. Is dat juist? Ik zal dus vrij moeten zijn van mijn conditionering om inzicht te hebben. Inzicht betekent de afwezigheid van de continuïteit van het geheugen, dat het verleden is en alles daaromheen, maar het einde ervan, iets nieuws zien. Ik ben geprogrammeerd als katholiek, hindoe, wat dan ook, democraat, republikein of presbyteriaan, God mag weten wat nog meer, als ik geconditioneerd ben en die conditionering altijd actief is, kan ik geen inzicht hebben. Ik zou de capaciteit kunnen hebben iets uit te vinden. Natuurlijk, uitvinden is gebaseerd op kennis, schepping is dat niet. Ik zal daar niet op ingaan, dat is een heel ander onderwerp. Schepping is continu, en is niet alleen schepping, en klaar. We zullen er zaterdag, zondag, over praten, als we tijd hebben.
1:08:20	So to have an insight into things, there must be freedom from memory, that is the conditioning. The brain that is programmed, as we are, cannot have insight. It may have slight, partial insights, which the scientists have, it is partial. Because then invention brings about other results, harmful, beneficial, etc. – all that takes place. But total insight is to be free of conditioning of the brain and that freedom, total freedom gives you a complete holistic insight.	Om dus inzicht te hebben in dingen, moet er vrijheid zijn van herinneringen, dat is de conditionering. Het brein dat is geprogrammeerd, zoals nu, kan geen inzicht hebben. Het kan kleine, gedeeltelijke inzichten hebben, wat wetenschappers hebben, het is gedeeltelijk. Want daarna worden er weer andere dingen uitgevonden, schadelijk, heilzaam, enzovoort, dat gebeurt allemaal. Maar totaal inzicht is vrij zijn van de conditionering van het brein en die vrijheid, volledige vrijheid geeft je volledig holistisch inzicht.
1:09:32	5th Question: What is the responsibility to ourselves and to others?	De vijfde vraag: Wat is de verantwoordelijkheid tegenover onszelf en anderen?
1:09:40	What is the responsibility to ourselves and to others? I don't quite understand the question. Let's look at the question. Responsibility – what do you mean, responsibility? The word 'responsibility', which means respond, it comes from that word 'respond'. Respond means it is retrospective. Right? Look at it carefully, I don't know, we are just investigating the word. I have a responsibility towards my wife. That is what we say. We are looking at the word 'responsibility'. I respond to her in a certain way, which I don't respond to others in the same way. Right? I respond according to my background, of what I have learned about her, and she responds, what she has learnt about me. If that response, which is retrospective, that is looking back, because she is my wife, I have learned about her, that learning is memory.	Wat is de verantwoordelijkheid tegenover onszelf en anderen? Ik begrijp de vraag niet helemaal. Laten we de vraag bekijken. Verantwoordelijkheid, wat bedoel je daarmee? Het woord 'verantwoordelijkheid', wat betekent antwoorden, het komt van het woord 'antwoorden'. Antwoorden betekent dat het een terugblik is. Oké? Kijk er zorgvuldig naar, ik weet het niet, we onderzoeken het woord slechts. Ik heb verantwoordelijkheid jegens mijn vrouw. Dat is wat we zeggen. We bekijken het woord 'verantwoordelijkheid'. Ik reageer op een bepaalde manier op haar, op een manier die niet hetzelfde is als bij anderen. Oké? Ik reageer vanuit mijn achtergrond, uit wat ik over haar heb geleerd, en zij reageert vanuit wat zij over mij heeft geleerd. Als dat antwoord, wat retrospectief is, het is terugkijken, omdat zij mijn vrouw is, ik over haar heb geleerd, leren in de vorm van herinneringen.
1:11:39	So the word 'responsibility' implies memory, recognition, the recognition is part of memory, all that. So responsibility towards her, and the responsibility in our relation sexually and so on, sensation produces the baby and together we are responsible for the baby. We are responsible for its education – superficial education – school, college, university if you have the money, or halfway. And so, up to a certain age we are responsible for them. Afterwards they can go. And in old age they throw me out, send me to Florida or some place, or old age homes. You know what is happening in this country. The tragedy of it all, you don't see it. And in India there is no Social Security. I was told yesterday, the most populated country in the world, India is. It is one-third the size of America, of this country, and population is growing every year at the rate of 15 milion a year. It is over 800 million people there. There, as there is no Social Security, they must have children, especially men, boys, because when they grow old, as we all do, the son will look after them. That is the idea of having three or four children, not just one child. You understand? Please, understand the tragedy of all this. And as the boy grows older, gets a job, this has been one of their burdens, to look after their parents, educate their brother, sister. You understand, sir? When they can't, I have known several boys and girls who have committed suicide because they can't manage it any more. They feel so responsible for their parents. So the word 'responsibility' is very complex. You understand? And are we responsible to ourselves? That is the question. What is responsibility to ourselves and to others? Are we responsible to ourselves? What does that mean? Who is 'ourselves'? You understand, sir? Who is 'ourselves', who is 'we'? Who is 'I'? Am I responsible to myself, which means – you understand the division? I wonder if you see that. There is a person who is responsible to myself. As I am responsible to my wife, there is somebody inside me or outside me who is responsible to me. It sounds rather silly, doesn't it? Or is there such a person who is responsible? God? Brezhnev? The glorified father – you follow? You see how our brain works. When we say, am I responsible, responsibility to myself, which means I have divided myself into some entity who is responsible to me. Therefore I am responsible to that entity. Which I have separated carefully, which is myself. I don't know if you have gone into it. That is, the thinker is the thought. Without thought there is no thinker. Right? But we have divided the thinker and the thought, I must control that thought. That is a bad thought, and I must think rightly. Which means I am different from thought. So the thinker is the thought, there is no separation. The observer psychologically is the observed. There is no experience without the experiencer. Right? The experiencer is the experience.	Het woord 'verantwoordelijkheid' houdt dus geheugen, herkenning in, de herkenning maakt deel uit van mijn geheugen, dat alles. Dus verantwoordelijkheid jegens haar, en de verantwoordelijkheid in onze seksuele relatie enzovoort, uit die opwinding komt een baby voort en samen zijn we verantwoordelijk voor de baby. Wij zijn verantwoordelijk voor zijn opvoeding oppervlakkige opvoeding, school, hogeschool of universiteit als je geld hebt, of halverwege. En zo zijn we tot een bepaalde leeftijd verantwoordelijk voor ze. Daarna kunnen ze gaan. En als ik oud ben gooien ze me eruit, sturen me naar Florida of ergens anders of naar bejaardenhuizen. Jullie weten wat er in dit land gebeurt. Het tragische van alles dat jullie het niet zien. En in India is er geen sociale zekerheid. Gisteren vertelde men mij dat India het dichtst bevolkte land ter wereld is. Het heeft een derde van het oppervlak van Amerika, dit land, en de bevolkingsaanwas is 15 miljoen per jaar. Er wonen daar 800 miljoen mensen. Daar in India, omdat er geen sociale zekerheid is, moeten ze kinderen krijgen, vooral mannen, jongens, omdat als ze ouder worden, wat we allen worden, de zoon voor hen zal zorgen. Dat is het idee van het hebben van drie of vier kinderen, niet maar één kind. Begrijp je? Alsjeblieft, begrijp de tragedie van dit alles. En als de jongen ouder wordt, een baan krijgt, wordt dit een van de lasten, voor hun ouders zorgen, hun broers en zusters opvoeden. Begrijpt u? Als ze dat niet kunnen, ik heb diverse jongens en meisjes gekend die zelfmoord pleegden omdat ze het niet langer aankunnen. Ze voelen zich dermate verantwoordelijk voor hun ouders. Het woord 'verantwoordelijkheid' is heel complex. Begrijpen jullie? En zijn we verantwoordelijk voor onszelf? Dat is de vraag. Wat betekent verantwoordelijkheid jegens onszelf en anderen? Zijn we verantwoordelijk voor onszelf? Wat betekent dat? Wie is 'onszelf'? Begrijpt u? Wie is 'onszelf', wie is 'wij'? Wie is 'ik'? Ben ik verantwoordelijk voor mijzelf, wat wil zeggen begrijpen jullie het verschil? Ik vraag me af of jullie dat inzien. Er is iemand die verantwoordelijk is voor mijzelf. Als ik verantwoordelijk ben voor mijn vrouw, is er iemand binnen of buiten mij die voor mij verantwoordelijk is. Het klinkt een beetje raar, nietwaar? Of is er zo iemand die verantwoordelijk is? God? Brezjnev? De verheerlijkte vader, volgen jullie het? Je ziet hoe ons brein werkt. Als we zeggen, ben ik verantwoordelijk, verantwoordelijk voor mijzelf, wat betekent dat ik mij heb afgesplitst in een entiteit die verantwoordelijk voor me is. Daarom ben ik verantwoordelijk voor die entiteit. Dat wat ik zorgvuldig van mijzelf heb afgescheiden. Ik weet niet of je dat hebt onderzocht. Dat wil zeggen, de denker is de gedachte. Zonder gedachte is er geen denker. Klopt dat? Maar wij hebben de denker en de gedachte opgesplitst, ik moet de gedachte beheersen. Dat is een slechte gedachte en ik moet juist denken. Dit betekent dat ik verschillend ben van het denken. De denker is dus de gedachte, er is geen scheiding. Psychologisch gezien is de waarnemer dat wat is waargenomen. Er is geen ervaring zonder iemand die ervaart. Oké? Degene die ervaart is de ervaring.
1:17:57	So, then what is the responsibility to others? Right? What is my responsibility to you? And what is your responsibility to me? Here is an audience, what is your responsibility to me? And what am I responsible to you? Sir, look at it. I am just looking at it for the first time. And all this comes out because I really want to go into this question of responsibility. I want to see, am I responsible to you? And you are responsible to me? And if I say, I am not responsible to you, then I am isolating myself. Right? And if you say to me, we are not responsible to you, then you put me aside. I wonder if you see this.	Wat is dus verantwoordelijkheid jegens anderen? Klopt dit? Wat is mijn verantwoordelijkheid jegens jou? En wat is jouw verantwoordelijkheid jegens mij? Hier is publiek, wat is jullie verantwoordelijkheid jegens mij? En wat is mijn verantwoordelijkheid voor jullie? Kijk ernaar, meneer. Ik kijk er pas voor het eerst naar. En dit alles komt boven omdat ik echt in wil gaan op het vraagstuk van verantwoordelijkheid. Ik wil het zien, ben ik verantwoordelijk voor jullie? En zijn jullie verantwoordelijk voor mij? En wanneer ik zeg, ik ben niet voor jullie verantwoordelijk, isoleer ik mijzelf. Oké? En als jullie tegen mij zeggen, wij zijn niet voor u verantwoordelijk, zetten jullie mij opzij. Ik vraag me af of jullie dit inzien.
1:19:19	Responsibility implies division, basically. Right? I am responsible to her, and she is responsible to me, I am responsible to you, and you are responsible to me. That means I have separated myself from my wife, and I have separated myself from you, and you have separated from me. And so we have quarrels – I don't understand you, and we don't understand you. We said the same thing, which is, I am the Arab, you are the Israeli. Or if you don't like the Israelis – I am the Israeli, you are the Arabs. I am the Muslim and you are the Hindu. If you don't like it – I am the Muslim and you are the Hindu. So we battle each other. It is my country, I am going to protect it, it is your country, protect it – and we go to war for each other. It is your ideology and I am going to be responsible to that ideology and you are going to be responsible to the other ideology. Right? This is what is happening in the world, calling it responsibility, especially the elite. The elite call it, 'We are responsible for the people'. Having reached that elitism, the high, and they say, we are responsible – it is all such rot to me, to me personally, because we are one human being. You go through all kinds of travail, so does the other human being, psychologically. They have shed tears in India, and they have shed tears in Europe, and you have shed tears here. Right? Tears are common to all of us, like laughter. You have destroyed the whole Red Indian culture here, wiped them out. That is your holocaust. Yes sir, face it. And this has been going on from the beginning of time. And responsibility implies duty. Duty – I must do this. Duty to my country. Duty to my ideal. Sir, look at all this.	Verantwoordelijkheid houdt verdeeldheid in, fundamenteel. Is dat juist? Ik ben verantwoordelijk voor haar en zij voor mij, ik ben verantwoordelijk voor jou en jij voor mij. Dat betekent dat ik mij heb afgescheiden van mijn vrouw en dat ik mijzelf heb afgescheiden van jullie, en jullie van mij. En zo hebben we ruzies, ik begrijp jou niet en wij begrijpen jou niet. We zeiden hetzelfde, ik ben de Arabier, jij bent de Israëliër. Of als je niet van Israëliërs houdt ik ben de Israëliër, jullie de Arabieren. Ik ben de moslim en jij bent de hindoe. Als het niet bevalt, ik ben moslim en jij bent de hindoe. Zo bestrijden we elkaar. Het is mijn land, ik ga het beschermen, het is jouw land, bescherm het, en we beginnen een oorlog tegen elkaar. Het is jouw ideologie en ik word verantwoordelijk voor die ideologie en jij wordt verantwoordelijk voor de andere ideologie. Oké? Dat is wat er in de wereld gebeurt, we noemen het verantwoordelijkheid, vooral de elite. De elite zegt: wij zijn verantwoordelijk voor het volk. Nadat ze zo elitair en hoog zijn geworden, zeggen ze: wij zijn verantwoordelijk. Ik vind het allemaal zo verrot, ik persoonlijk, omdat we één menselijk wezen zijn. Jullie doorstaan allerlei ellende, psychologisch gezien, net als alle andere mensen. In India zijn tranen vergoten, in Europa zijn tranen vergoten en hier ook. Is dat juist? Tranen hebben we allemaal gemeen, net als lachen. Jullie hebben de hele cultuur van de Indianen hier vernietigd, ze uitgeroeid. Dat is jullie holocaust. Ja, meneer, zie het onder ogen. En dit gaat zo al sinds het begin der tijden. En verantwoordelijkheid houdt plicht in. Plicht, ik moet dit doen. Plicht jegens mijn land. Plicht ten opzichte van mijn ideaal. Kijk daar allemaal eens naar, meneer.
1:22:51	So, is it possible to live without division? Is it possible to live with my wife, if I have a wife, without any sense of division between her and me? Not common ambition. You understand? If it is common ambition, then it is again a division. If each one of us is fulfilling ourselves, again a division. I wonder if you see all this.	Is het dus mogelijk om zonder afscheiding te leven? Is het mogelijk met mijn vrouw te leven, als ik een vrouw heb, zonder enig gevoel van afgescheidenheid tussen haar en mij? Geen gewone ambitie. Begrijpen jullie? Als het gewoon ambitie is, is dat ook weer verdeeldheid. Als ieder van ons zichzelf waarmaakt, ook weer een opsplitsing. Ik vraag mij af of jullie dit alles zien.
1:23:44	So is it possible to live without any nationality? The speaker has both a diplomatic and Indian passport. The Government of India gave me that, I don't know why but they gave it to me. And it is a bore having a certain form of paper, crossing the countries. And that doesn't make one an Indian – paper. You understand? So is it possible to live without a single nationality? Without being identified with any country? Because it is our earth, not your earth and my earth. Is it possible to live without any identification, without any religion? Think it out, sirs, don't just agree or disagree. Or identified with any group, any organisation, any institution, which doesn't mean you are withdrawing from the world, isolating yourself – on the contrary, because then you are the entire humanity. Not just the idea of it, but the feeling of it, the religious feeling of it, that you are the entire humanity. I am my brother's keeper. Not that it means I am going to interfere with the poor chap, tell him what to do.	Is het dus mogelijk te leven zonder enige nationaliteit? De spreker heeft zowel een diplomatiek als Indiaas paspoort. De Indiase regering heeft me dat gegeven. Ik weet niet waarom maar dat hebben ze me gegeven. En het is lastig om bepaalde papieren te krijgen als je tussen landen reist. Maar dat papier maakt je geen Indiër. Begrijp je? Is het dus mogelijk zonder enige nationaliteit te leven? Zonder te worden vereenzelvigd met welk land dan ook? Want het is onze aarde, niet jouw aarde en mijn aarde. Is het mogelijk te leven zonder enige identificatie, zonder enige religie? Denk er eens over na, heren, zeg niet gewoon maar ja of neen. Of je te identificeren met een bepaalde groep, een of andere organisatie, enig instituut, wat niet wil zeggen dat je je terugtrekt uit de wereld, jezelf isoleert, integendeel, want dan ben je de hele mensheid. Niet alleen het idee daarvan, maar het gevoel, het religieuze gevoel ervan, dat jij de hele mensheid bent. Ik ben mijn broeders hoeder. Niet dat dat betekent dat ik me zal bemoeien met die arme kerel, hem vertellen wat te doen.
1:26:03	So sirs, this is the last question and answer meeting. There are several questions left here, I can't go through them now. If one may ask, what have you received from all this? I am asking this most respectfully and humbly – it is not aggressively put, this question. What does one, after listening to some facts, not ideas and theories and opinions and judgements, what has one captured, received – not help – seen for oneself? Right sir, it is over.	Zo heren, dit is de laatste vraag-en-antwoord bijeenkomst. Er resten nog enkele vragen. Ik kan daar nu niet op ingaan. Als ik mag vragen, wat hebben jullie van dit alles meegekregen? Ik vraag dit met veel respect en nederig, deze vraag is niet agressief bedoeld. Wat hebben jullie, na het horen van wat feiten, geen ideeën en theorieën en meningen en oordelen, wat hebben jullie opgevangen, ontvangen, niet als hulp, maar wat heb je voor jezelf gezien? Oké meneer, het is voorbij.
1:27:23	May we get up?	Kunnen we opstaan?