Krishnamurti Subtitles home


OJ85T1 - Waarom verkeert ons huis in wanorde?
Eerste openbare toespraak
Ojai, VS
11 mei 1985



0:22 Het spijt me dat het nogal fris is. Ik hoop dat we betere dagen zullen krijgen.
0:51 We gaan het over vele zaken hebben die ons leven het meest beïnvloeden, ons dagelijkse, eentonige, nogal vermoeiende leven vol conflicten. En ik hoop dat jullie er heel gerust op zijn dat we geen enkele vorm van propaganda bedrijven. Geen enkel gezichtspunt propageren, geen enkele bijzondere ideologie, geen enkele conclusie of overtuiging dan ook. We gaan samen, als twee vrienden, onze diverse problemen bespreken, niet alleen de problemen van de buitenwereld maar ook het zeer complexe psychologische probleem. We gaan er samen over praten, zonder ook maar iets van wat de spreker zegt aan te nemen, doch eerder te onderzoeken, twijfelen, ons samen dingen afvragen. Dit is dus geen lezing of een preek van de spreker.
3:03 Maar we zouden er eerder over moeten praten, jullie en de spreker, niet alleen over wat er momenteel op de wereld gebeurt, die steeds chaotischer wordt, en ook wordt de wereld steeds complexer, wat een hoop gezond verstand vergt, goed kijken, observeren, zoeken, vragen stellen over de wereld van de psyche, de zogenoemde subjectieve wereld. En als ik jullie kan verzekeren dat dit niet een spectaculaire bijeenkomst is waar je opwinding zult beleven, wordt het steeds duidelijker dat we afhankelijk zijn van opwinding, hetzij intellectueel, emotioneel, in de verbeelding, hetzij sentimenteel, romantisch. We moeten heel duidelijk zijn, allen, als ik jullie eraan mag herinneren, dat we samen, jullie en de spreker, eerst naar de wereld gaan kijken. Dat wil zeggen, de wereld die de mens heeft geschapen, economisch, sociaal, milieutechnisch, politiek en religieus. De samenleving die we zelf hebben gemaakt. De wanorde, die behoorlijk gevaarlijk wordt, de wereld van de tirannie, absolute tirannie, de zogenoemde totalitaire staten, en de democratische, de vrije staat. Dit land, en wellicht twee of drie andere landen, zijn open samenlevingen. Je kunt er doen wat je wilt, gaan en staan waar je wilt, van baan veranderen, je meningen uiten, je waardeoordelen poneren, alles wat je maar wilt om je heen bekritiseren. Of je kunt aanvaarden hoe het is en doorgaan.
7:00 Houdt dus in gedachten, als u wilt, dat we gaan praten als twee vrienden, al zijn we wellicht vreemden, de spreker kent niet iedereen, zeker niet. Maar nu we hier vanmorgen en de volgende week zijn gaan we rustig, aarzelend, aftastend kijken naar wat we doen, samen onderzoeken, na al die millennia van evolutie, die lange tijd van duizenden en duizenden jaren, waarom we zijn zoals we zijn.
8:22 Er zijn verschillende soorten wanorde. Oorlog is de belangrijkste vorm van wanorde. En elk klein land bewapent zich en wordt bevoorraad door de grote en kleine machten. En er is een holocaust geweest in de laatste oorlog. En andere holocausts hebben nu plaats, Beiroet, Vietnam, en Zuid-Amerika, Rusland, enzovoort. Er is niet slechts één holocaust geweest. Holocaust vindt nu plaats. En het lijkt er op dat wij volledig onverschillig zijn geworden, over wat er gebeurt in het Verre Oosten, in het Nabije Oosten, in het Midden Oosten, In Europa en Rusland en hier. We zijn echt ongevoelig, onverschillig, stil in die zin, hoewel we wellicht demonstreren, die demonstraties hebben over de hele wereld plaats om verscheidene redenen, omdat ze een bepaald soort oorlog niet willen, neutronenbommen en atoombommen, maar voorzover ik kan zien wil niemand, niemand een eind aan oorlog maken.
11:05 En zoals ik al zei, is er wanorde. De ideologische wanorde. Een land, een deel van de wereld is vastgeroest in een bepaalde ideologie. Leninisme is een religie geworden in een bepaald deel van de wereld, en een ieder die tegen is, wordt een afvallige, zoals in de vroege middeleeuwen, toen katholieken mensen verbrandden, dat waren ketters, heidenen. Dat gebeurt in een bepaald deel van de wereld, en wij staan er onverschillig tegenover. We weten dat het daar gebeurt, de kranten staan er vol van, er zijn boeken over geschreven. En het moorden tussen afscheidingen van eenzelfde geloof, bewapend door anderen, die elkaar vermoorden in Gods naam, onder het mom van de vrede, uit naam van hun eigen bijzondere ideologie. Dit alles zijn feiten. De spreker vertelt niets dat niet echt gebeurt. En wij blijven onverschillig zolang het ver van ons bed is. Blijkbaar worden we pas echt wakker, actief wanneer het ons begint te raken, als het ons allen raakt, wanneer het heel dicht bij huis komt, in onze achtertuin. Ook dat is een feit. En dit alles wetend, uit woorden, uit boeken, uit kranten en van de televisie, lijken we niet in staat er ook maar iets tegen te doen. Ook dit is weer een feit. En vanmorgen en in de komende week, liever gezegd, volgende week gaan we samen uitzoeken wat ieder van ons kan doen. Wat onze verantwoordelijkheid is, niet alleen woorden, maar werkelijk verantwoordelijkheidsgevoel, zoals je je verantwoordelijk voelt voor je vrouw of kinderen, voor je echtgenoot of je vriendinnen, enzovoort, Als je je verantwoordelijk voelt. Maar als je jezelf afvraagt wat je plek in deze wereld is, wat de relatie van jezelf tegenover de rest van de mensheid is, wat je te doen staat met deze weerzinwekkende, beangstigende chaos in de wereld. De meesten van ons zijn zich ervan bewust, weten, niet alleen in woorden maar feitelijk, we hebben oorlogen meegemaakt, concentratiekampen, zowel in de laatste oorlog als in de oorlogen daarvoor, of de concentratiekampen die er nu ook nog zijn, we weten wat er aan de hand is, hoe diepgaand we daarvoor verantwoordelijk zijn of hoe oppervlakkig, hoe onverschillig. Of door actief mee te doen in de hele menselijke samenleving, niet in een bepaald deel van de wereld, zij het Amerika, Rusland of Engeland, Frankrijk, India of Japan. Wij zijn menselijke wezens afgezien van economische en nationale grenzen, religieuze grenzen, zijn we allemaal mensen, zwart, wit, paars, roze, van welke kleur dan ook. Het is onze aarde waarop we moeten leven, genieten van de prachtige schoonheid van het land, de liefelijke zeeën en heuvels en de grootse valleien en bergen, de bossen, boomgaarden en de weides. Maar blijkbaar zijn we niet in staat samen te leven zonder allerlei grenzen, zonder allerlei afscheidingen in de vorm van nationaliteiten, wat eigenlijk een verfraaide vorm van tribalisme is, zonder georganiseerde religieuze bindingen. Er wordt veel over vrijheid gesproken in democratieën, terwijl in andere delen van de wereld, hoewel de vraag om vrijheid wordt gevoeld, de menselijke noodzaak om vrij te zijn, de hoogste elite hun vrijheid vernietigt.
18:37 Kunnen we dus, omdat we dit niet alleen in woorden herkennen, niet slechts beschrijvend, zonder alleen de uitleg te aanvaarden, of het nu historisch of dialectisch is of persoonlijk, kunnen we dit alles onpersoonlijk bekijken, als dat mogelijk is, zonder vooringenomenheid, vooroordeel, en samen onderzoeken wat we kunnen doen.
19:43 Wat is wanorde? Wat zou jij als wanorde beschouwen? En wat is orde? Komt orde tot stand door ideologieën? Door iemands mening, oordeel, religieuze gevolgtrekkingen zonder ze te hebben ervaren? Zijn juist deze ideologieën niet de oorzaak van wanorde?
20:52 Alsjeblieft, we overdenken dit samen. Als ik je heel serieus mag adviseren, ga niet alleen maar luisteren naar wat de spreker zegt. Als je alleen maar luistert naar een lange reeks woorden heeft het geen zin te luisteren. Maar als je niet alleen maar luistert met een horend oor maar met je hele hart, met je ziel, met je hele wezen om erachter te komen wat we als mensen kunnen doen.
21:45 Het is een behoorlijke puinhoop in de wereld, wat we wanorde noemen, een gevaarlijk puinhoop. En rond die puinhoop organiseren wij, en reorganiseren we wat al was georganiseerd. Ik hoop dat jullie dit allemaal begrijpen. En deze reorganisatie rond de wanorde, de puinhoop, de verwarring, het conflict, deze reorganisatie daaromheen noemen we vooruitgang. Klopt dat? Jullie kunnen dit allemaal volgen? En wij zijn tevreden met deze nieuwe organisaties. We denken echt dat we vooruitgang boeken. Maar de knoeiboel, de verwarring, het conflict, de wanorde, de terreur die doorgaat, die al duizenden jaren achtereen voortduurt. Welnu, we weten dat dit overal ter wereld gebeurt, door de snelle communicatie enzovoort. Er wordt gezegd dat om een een Romeinse legionair te trainen in Italië, Rome, dat 15 tot 20 cent kostte. Nu kost dat wellicht duizenden dollars. Kunt u het nog allemaal volgen? En we hebben enorme vooruitgang geboekt. De mens met zijn knots doodde een ander. Toen kwam er iemand die pijl en boog bedacht, en men zei dat dit eindelijk een eind aan oorlogen zou maken. Dit wapen doodt zoveel mensen. Toen verschenen diverse andere vormen van oorlogstuig, met als laatste de absolute bom die mensen in een klap met miljoenen tegelijk kan wegvagen. En we hebben dus weer enorme vooruitgang geboekt.
24:40 Met dit alles, de oorlogen, de verschrikkingen, de weerzinwekkende dingen die maar doorgaan, hebben we wreedheid nooit aangepakt. Niet de wreedheden in Centraal Europa of de laatste oorlog met alle verschrikkingen, noch de gruwelen die plaatsvinden in de wereld, nooit zijn we als mensen in staat geweest ons te bevrijden van wreedheid, niet alleen jegens de dieren, de natuur, maar ook jegens elkaar. De ultieme wreedheid is oorlog, vanzelfsprekend. Kunnen wij als menselijke wezens eerst eens naar dit woord kijken, het woord 'wreedheid' en daarna de diepere betekenis van dat woord aanvoelen. Wreedheid tegen jezelf in de vorm van discipline, we zullen er later op ingaan. Wreedheid tegen anderen, uitbuiting van de ander, elkaar gebruiken voor onze eigen ambities of seksuele behoeftes. Dit zijn verschillende vormen van wreedheid, ideologische wreedheid enzovoort. Het is niet de wreedheid van een speciale groep, maar de wreedheid die in bijna ieder van ons aanwezig is, iemand anders pijn willen doen.
27:12 Hoe komt het dat na alle religieuze waarschuwingen van al lang voor Christus, vele, vele eeuwen daarvoor, al werd gezegd: gij zult niet doden. De ander ben je zelf. Toch gaan we door met doden. Kan dit stoppen? Dit is een van onze grote levensvragen, of deze wreedheid die verbonden is, luister alsjeblieft naar dit alles, die onlosmakelijk verbonden is met eigenbelang. Zolang er eigenbelang is, zal er exploitatie van de ander zijn, wreedheid tegenover de ander, het gebruiken van de ander, enzovoort. Dat eigenbelang, dat verscholen zit achter elke uitingsvorm. verschuilt zich achter de naam God, verschuilt zich in iedere priester en elke mens. Ken jij geen eigenbelang in jezelf? Natuurlijk. Maar je ziet het nooit onder ogen. Je wilt er niet naar kijken. En erachteraan gaan, het uitzoeken, alle trucs van dat eigenbelang, alle schijnheilige huichelarij, de trots, de arrogantie, de ijdelheid, nederigheid, het vraagt veel bewust-zijn en vereist grote discipline. Maar we zijn allemaal nogal laks. Maar we zijn nogal slordig in ons denken. We zijn nooit ergens zeker van. We hebben een hoop overtuigingen, dogma's, geloof. Ik vraag me af of je onderzoek hebt gedaan naar een geloof als het christelijke, naar de islamitische wereld, zoals in de boeken staat, als je er vragen bij begint te stellen, gaat twijfelen, zou het geheel instorten, omdat we nooit twijfelen aan ons eigen denken, onze eigen ervaringen. Wij vragen ons nooit iets af. (er komt een vliegtuig over)
32:34 Ik hoop dat dat een leuke afleiding was.
32:48 Als gezegd, twijfelen wij nooit aan ons denken, onze vooroordelen, onze gevolgtrekkingen, om te onderzoeken of ze accuraat zijn, of slechts meningen. We vragen ons nooit af waarom we recht menen te hebben op eigenbelang. Dus laten we alsjeblieft tijdens deze toespraken en vraag-en-antwoord sessies, echt twijfelen. Twijfel is onontbeerlijk. Een zekere vorm van scepsis zonder cynisme omdat het brein daardoor gezuiverd wordt, zodat je helder kunt waarnemen. Je kunt duidelijk zien wat je bent. En wees daarom vooral sceptisch tegenover wat de spreker zegt, vooral, omdat hij geen goeroe is, hij wil niets van jou, geen applaus, enzovoort. Wees daarvan overtuigd. Dan kan je je ontspannen en vrij zijn. Omdat het erg belangrijk is dat je er echt van bent verzekerd, overtuigd dat de spreker niets van jou verwacht, geen geld wil, behalve wat je doneert. Maar dat is niet voor spreker, het dient voor de schoonmaak, de scholen enzovoort. De spreker wil ook geen sensatie bij je opwekken, omdat jij geamuseerd wilt worden. Jouw novellen, boeken, je televisie, alles is voor je amusement. En je houdt daarvan, religieus amusement. Maar hier proberen we zaken te doorgronden, te spitten in dit serieuze probleem van ons bestaan.
36:39 We vragen ons dus af, is het mogelijk orde in ons leven te brengen. Als er volledige orde is, zowel biologische als psychologische volledige orde, is er geen conflict. Als we een ideologie najagen is er conflict en wanorde, een ideaal, dat bedacht wordt vanuit onze verwarring. Idealen veroorzaken dus verwarring. Ik weet niet of je je bewust bent van dat alles. Het is heel duidelijk als je gadeslaat wat er gebeurt in de zogenaamde totalitaire landen. Daar is de ideologie het allerhoogste. De ideologie van Marx, Lenin, Stalin, al deze figuren en hun vertolkers, veroorzaken en veroorzaakten in het verleden en nu nog steeds grote wanorde in de wereld. Iedere ideologie of het nu de katholieke ideologie is, de hindoe ideologie, de socialistische enzovoort, ze zullen wanorde veroorzaken omdat het de ideologie is waar je in gelooft. Ik accepteer die ideologie. Daarmee zet je je af tegen andere ideologieën. En dus is conflict besloten in ideologieën. Als je dat eens werkelijk en met diepgang ziet, niet alleen in woorden, intellectueel, maar diep van binnen, in je bloed, de waarheid daarvan, dan ben je een vrij man om naar iets anders te kijken. Maar ideologieën geven ons een gevoel van zekerheid. Dat is de reden waarom we aan gevoelens, dogma's en geloof hechten, die in elkaar zijn gezet door de priesters enzovoort ik zal daar niet allemaal op ingaan maar we houden daaraan vast. Er zijn meer dan 800 afscheidingen binnen de katholieke kerk, en ik weet niet hoeveel binnen het protestantisme, terwijl in de islamitische wereld diverse stromingen elkaar bestrijden, elkaar doden. Ook in boeddhisme en hindoeïsme bestaat dat, maar minder heftig.
40:38 Kunnen we dus, dit alles wetend, het gevoel, de diepe waarheid, alle ideologieën opzij zetten die de mensheid verdelen. Dit is een heel serieuze vraag, leg die niet naast je neer door te zeggen: waarom zou ik niet mijn eigen speciale kleine ideologie hebben of mijn eigen speciale ideaal? Een ideaal gegrond op mijn ervaring, mijn kennis. Want die kennis, die ervaring, dat speciale concept waar je aan vasthoudt moet onderzocht worden, betwijfeld, ontleed om de waarheid te vinden.
41:51 Daarna moet je je afvragen wat wanorde is. Waarom er in ons privéleven maar ook in het openbare leven, waarom er zoveel wanorde is. Het is niet de spreker die deze vraag stelt. Jij stelt je die vraag. Wie heeft deze wanorde veroorzaakt? Zeg niet zomaar ja, ieder van ons is verantwoordelijk, en zet dat daarna ook opzij. Wij leren snel te antwoorden omdat we heel geleerde mensen zijn, geleerd tussen aanhalingstekens. Maar we vragen onszelf nooit af waarom ons huis in wanorde is. Hetgeen betekent dat waar wanorde is er conflict moet zijn. En wij leven met conflict, en het grootste conflict is oorlog met volledige onverantwoordelijkheid en wanorde. Je kunt grote orde in je huis hebben, in je fysieke huis, zoals de meeste Amerikanen, maar wij hebben het niet alleen over uiterlijke wanorde maar ook over innerlijke wanorde. Waarom is er zo'n conflict in elk van ons, wat wanorde voedt.
44:17 Wat is dit conflict? Waarom hebben wij mensen met wanorde geleefd? Niet alleen in deze eeuw, niet alleen vorige week en nu, maar de mensheid leeft al duizenden jaren in wanorde. We hebben die geërfd, onze hersenen zijn geconditioneerd om conflict te zoeken. Onze hele kijk op het leven, erover nadenken, acceptatie, ongehoorzaamheid, tot het ene behoren en niet tot het andere, tot een bepaalde sekte behoren, tot een of andere rare goeroe, ik hoop dat je het niet erg vindt dat ik dat woord gebruik, een speciale persoon die zegt, ik heb het, jij hebt het niet, laat me je leiden. De verwaandheid van deze mensen en hun volgelingen. Waar komt dit conflict dus vandaan, de reden, de bron ervan?
45:48 Laten we eerst eens nauwkeurig en grondig kijken, in de diepte van de menselijke hersenen, die honderden jaren zijn geëvolueerd, duizenden jaren, twee of drie miljoen jaar, of vijftig miljoen dan wel vijftig duizend jaar, waarom dit brein, het menselijke brein, niet mijn eigen specifieke brein, er bestaat geen eigen brein. Een aardig idee, ik denk dat mijn brein van mij is. Maar het brein heeft zich als een menselijk orgaan ontwikkeld. Jouw organisme is net als elk ander organisme, hoog ontwikkeld, gevoelig, intelligent. Elk organisme heeft een eigen intelligentie, maar wij slopen die intelligentie langzaam door drugs, alcohol, roken, de hele waanzin van het moderne bestaan. Dus wat is de oorzaak in ons dagelijks leven, laten we het daar eerst over hebben. Als er in ieder van ons orde is, nu, terwijl we luisteren, als ieder van ons deze volledige orde in zichzelf heeft, denk je dat we elkaar dan zouden doden? Denk je dan dat we tot enig land zouden behoren, een groep, een goeroe? Tot welk boek dan ook dat heilig is verklaard door de tijd? Er zou dan geen angst zijn, geen verdriet, geen eenzaamheid, en vast en zeker geen goden. Dus gaan we samen uitzoeken of het mogelijk is deze volkomen orde in onszelf te hebben.
48:37 Ben je daarin geïnteresseerd? Eerlijk? Zou je er je tijd aan willen besteden, niet je geld - dat is wel het laagste dat je kunt vragen - wil je er je energie aan geven om erachter te komen? Als je je energie geeft om naar kantoor of je lab te gaan of naar een bijzondere wetenschappelijke discipline, enzovoort, steek je daar allemaal heel veel energie in voor macht, geld, een positie, erkenning, roem, alle bekendheid die dat met zich meebrengt, je gebruikt heel veel energie door iedere dag weer naar kantoor gaan, 50, 60 jaar lang, door anderen te genezen terwijl je jezelf zou moeten genezen. Welnu, kan je wat van die energie geven. Hier rustig zitten kijken, samen dingen overdenken, kan je die energie geven? Niet alle, omdat je overmorgen weer naar kantoor moet, of naar de fabriek, een of andere job. Kan je die energie geven om erachter te komen of je je huis op orde kunt brengen, je innerlijke huis, deze hele complexe structuur van de psyche. Als je die aan jezelf geeft, niet aan mij, niet aan de spreker die dat toch niet zou accepteren, laten we het dan samen ontdekken. Samen ontdekken, niet de spreker je laten vertellen, dan zou het absurd, kinderachtig, onvolwassen worden. Maar als je die energie, die vitaliteit geeft, de drang erachter, om uit te zoeken of je kunt leven zonder een zweem van conflict, dan kunnen we vragen wat de oorzaak ervan is. Want als je de oorzaak kunt vinden bestaat er geen effect. Ik weet niet of je je wel eens hebt verdiept in oorzaak en gevolg. We zullen er kort op ingaan.
52:11 Een gevolg is niet te scheiden van een oorzaak. Het gevolg ligt besloten in de oorzaak, als er geen oorzaak is, is er geen gevolg. Maar wij scheiden oorzaak en gevolg. De eikel van deze eikenbomen brengt een eik voort. Maar de boom, het gehele blad, de schoonheid van die bladeren, het zonlicht op de bladeren en de takken en de stam, liggen besloten in het zaad. Maar voor ons zijn oorzaak en gevolg twee verschillende dingen. Wij zeggen, als ik de oorzaak kan opheffen, word ik misschien gezond. Maar daarmee zeg je dat het middel tot het doel ertoe doet, of dat het middel er niet toe doet, terwijl het middel het doel is. Begrijpen jullie dit alles? Kijk ernaar, naar wat er in de wereld gebeurt. Allen hebben het over vrede, en zichzelf bewapenen. De oorzaak is angst, een poging het een of ander te beschermen, enzovoort. Zolang die angst er is, die wens om zelf geheel veilig te zijn, zal er oorlog zijn. We zullen het daar later over hebben.
54:21 Wat is dus de oorzaak van de wanorde waarin wij leven? Zoals ik al zei, geef je hart en ziel, je energie om erachter te komen. Dat is niet heel moeilijk. Noem het niet moeilijk om het daarna moeilijk te maken. Het is heel eenvoudig. Kijk wat er gebeurt tussen de Palestijnen, Arabieren en Israëliërs. Ze horen bij dezelfde groep. Ze leven op dezelfde aarde. Maar de één is getraind, opgevoed, geprogrammeerd om te denken dat hij een Arabier is. Al meer dan 1600 jaar geprogrammeerd als een computer. En de andere kant noemt zichzelf Israëliër, al 4000 jaar lang. Het zijn oude volkeren, net als de Hindoes en de Chinezen. Dus hebben ze zichzelf opgedeeld, de Arabieren en de Israëliërs. De Amerikanen en de oude indianen van dit land, zijn systematisch uitgeroeid. Een holocaust.
56:27 Dus moet er conflict zijn zolang er verdeeldheid is. Alsjeblieft, dit is een wetmatigheid. Het is niet mijn wet, het is een wetmatigheid, niet van de rechters en van de rechtbank, maar het is de eeuwige wet. Zolang jij afgescheiden bent van je vrouw, en de vrouw van jou, met een eigen ambitie, een eigen wens tot vervulling, trots, een eigen gevoel ik moet iets waarmaken, ik moet dit of dat worden. In zo'n relatie zal er conflict zijn, zoals er conflict is tussen de discipel en de goeroe, conflict tussen God en jou, zo er al een God is. Dus waar er een scheiding is tussen mij en jou, zij en wij, zullen er conflicten zijn.
58:00 Waar komt deze verdeeldheid vandaan? Is het eigenbelang van de kant van een van ons? Onderzoek, vraag het je af, twijfel, vraag, alsjeblieft. Komt het omdat ieder van ons zo egoïstisch is, zo bezorgd over zichzelf? Zodat alleen die bezorgdheid al verdeeldheid schept. Je kunt trouwen, samenwonen, enzovoort, maar deze verdeeldheid gaat door. En wij accepteren deze verdeeldheid als heel gewoon en accepteren daarmee conflict, eeuwige strijd als een deel van het bestaan, deel van ons leven. Het is gewoon te vechten en strijden met elkaar. En de rechtvaardiging is: is de hele natuur geen gevecht? Elke boom vecht voor licht. Het grotere dier eet het kleinere enzovoort, dat is de verklaring die wij geven. Dus accepteren wij ons leven dan geheel normaal, onvermijdbaar als een leven vol strijd. Maar we vragen ons nooit echt af of het mogelijk is dit afgescheiden individualistische eigenbelang helemaal niet te hebben.
1:00:47 Als ik mag vragen, stel je die vraag weleens aan jezelf? Ben je bang om die vraag te stellen? Of luister je alleen maar, zit je hier vruchteloos een paar uur onder deze bomen, ga je weg en zegt dat het onmogelijk is, of, o ja, het is wel mogelijk, en laat het daar verder bij? Of wil je het onderzoeken, eerst zien hoe de wereld is, hoe die echt om je heen is met verdeling in landen, religies, in ideologieën die we zelf hebben gecreëerd. De intellectuelen, de terroristen, de imperialisten. Geen enkel rijk is gebouwd, of het nu de moderne rijken, of die uit de oudheid zijn, zonder bloedvergieten. Zoals men altijd zei, neem eerst de bijbel en dan de wapens. Dit was onze manier van leven. En elke man of vrouw die ernstig is, wil er echt achter komen of er een eind kan komen aan conflict. Alleen als dat stopt zal er vrede zijn in de wereld. Vrede vraagt om heel veel intelligentie, niet alleen een vredesdemonstratie. Vrede ligt niet in welke hoofdstad of land dan ook. Echte vrede is vereist in ieders hart en ziel over één ding: het begrijpen van de aard van conflict en dat stoppen. Om dat te begrijpen, die structuur en aard van conflict, is observatie vereist, niet veroordeling, geen standpunten innemen, maar alleen gadeslaan wat je doet. Hoe we ons steeds afscheiden, de Amerikaanse levensstijl, enzovoort, enzovoort. Luisteren jullie nog naar dit alles? Of begint het je te vervelen? Wees zo goed het de spreker te laten weten.
1:04:25 De toehoorders: Wij luisteren.
1:04:27 K: Alsjeblieft, je kan allen ja zeggen, en naar huis gaan. Of even gestimuleerd zijn door de spreker maar dat gaat geen einde maken aan conflict. Je moet het immense vermogen van je hersens gebruiken, de immense onmetelijke capaciteit van het brein. Ons onderwijssysteem beperkt dat vermogen echter. Ons onderwijs hielp ons ook technologisch, enorme vooruitgang, van een pc tot ingewikkelde vliegtuigen, onderzeeërs, oorlogsbodems, snelle communicatie enzovoort, enzovoort. Hoe meer ziektes er nu onstaan hoe meer medicijnen er worden uitgevonden. We boeken geweldige vooruitgang. De spreker bedoelt dit niet cynisch, het zijn de feiten. Hij verfoeit cynisme.
1:06:19 Kunnen we dus rustig observeren, keuzeloos observeren wat in onszelf omgaat? De spiegel waarin we ons eigen gezicht zien. Hoe je je haar kamt, hoe je je tanden poetst, hoe je je opmaakt, enzovoort. Kunnen we van zo dichtbij mogelijk observeren, zo scherp, zo precies mogelijk, zonder vervorming. Dat betekent dat we het proces van kiezen moeten begrijpen.
1:07:29 Waarom kiezen we? Vraag je dat alsjeblieft af, waarom moeten we kiezen? Natuurlijk is er de keuze tussen twee auto's, tussen twee materialen, als je geld hebt, kies je de betere. Tussen twee schrijvers. De keuze tussen schaduw en licht, de schaduw van de zon, de zon die de schaduw en het zonlicht voortbrengt. Nacht en dag, lang, kort, maar bestaat psychologische keuze eigenlijk wel? Begrijp je mijn vraag? Stel jezelf de vraag eens waarom we psychologisch kiezen, van binnen, ik doe dit wel en dat niet. Dit is goed, dat is verkeerd. Ik ben gewelddadig, maar moet vreedzaam worden. Ik ben trots, maar wil bescheiden worden. Begrijp je? Dit innerlijke keuzeproces gaat steeds maar door. Is er überhaupt een keuze als er helderheid is? Of is er alleen een keuze als er verwarring is?
1:09:45 Vraag: (niet te verstaan)

K: Sorry meneer, Dinsdag kunt u vragen stellen, als u dat niet erg vindt.
1:10:00 Luister, dat wil zeggen, niet naar de spreker maar naar jezelf. Jij stelt je deze vraag, ik vraag je niet die vraag te stellen. Je stelt jezelf die vraag. Waarom is er de keuze om niet gewelddadig te zijn? Het is een keuze, ik ben gewelddadig, maar ik kies ervoor vreedzaam te zijn. Waarom is die keuze er?
1:10:42 Vraag: (onverstaanbaar)

K: Meneer, wees alstublieft zo goed, hier te komen zitten als u zou willen spreken van harte welkom.
1:10:53 Vraag: (onhoorbaar)

K: Meneer, als u wilt? Volgende week dinsdag en donderdag kunt u vragen stellen. Ik weerhoud u niet van het stellen van vragen. Blijf alstublieft beleefd, geduldig, raak niet verveeld, om zelf uit te vinden, niet van wat de spreker zegt, de spreker is niet belangrijk, maar wat we samen hebben besproken is belangrijk. De spreker zoekt geen persoonlijke aanbidding, de persoonlijkheid is hierin niet betrokken. Dat meen ik echt. Hij is helemaal niet belangrijk, maar wat wordt gezegd is belangrijk.
1:12:13 We vragen ons dus af waarom het maken van keuzes in ons zit, afgezien van het kiezen tussen zaken. Zullen we er even naar kijken?
1:12:35 Mensen overal ter wereld overerfden mogelijk van de apen enzovoort, ze zijn gewelddadig, mensen zijn dat, overal ter wereld. En de mens zegt dat hij beseft wat er door geweld gebeurt, niet alleen binnenin hem, maar collectief, hij zegt: laten we geweldloos zijn, laten we geweldloosheid beoefenen, laten we het over geweldloosheid hebben, laten we dat instrument politiek gebruiken, enzovoort. Dit is een van de dingen die India heeft voortgebracht, geweldloosheid behalve India hebben anderen lang daarvoor er ook al over gepraat. Dus wij, ik, jij, zijn gewelddadig, als ik dat al zou zijn, wij zijn gewelddadig. En dan zeggen we, ik word geweldloos, wat een keuze is, toch? Waarom doen we dit nu? Ik ben hebzuchtig, maar wil dat niet zijn. Klopt dat? Ik ben vol ijdelheid, maar doe alsof dat niet zo is. Je kunt iets niet worden, waar er ijdelheid is, die kan je niet veranderen in nederigheid. Waar ijdelheid is, om die te stoppen, volledig stop te zetten, niet door van dit dat te worden, slechts dan is er nederigheid. Laten we dus goed kijken, als je zo goed wil zijn om het geduld en de energie op te brengen, niet verveeld te raken en het niet te koud te krijgen, waarom blijven we dit steeds maar doen?
1:14:55 Neem nu geweld, want dat heeft plaats op de wereld en in onszelf. Het enorme besef van geweld, de bommen, het doden, elkaar neersteken, diefstal, moord, verkrachting, iedere vorm van geweld. Wat is geweld? Fysiek geweld. Dat is een kant ervan. Geweld is zeker veel gecompliceerder dan dat. Geweld is, als je er goed naar kijkt, het bij jezelf onderzoekt, geweld is aanpassing, Ik ben dit, maar ik word dat. Je begrijpt dít niet, maar dát denk je te begrijpen. Je begrijpt niet 'wat is', wat er werkelijk is en zonder dat te begrijpen wil je veranderen in het andere. Stel: ik ben gewelddadig. Ik houd niet van lichamelijk geweld omdat ik dat overal om me heen zie. Stel dat ik zei: ik ben dat niet, ik vind wat er gebeurt niet leuk, ik zal niet gewelddadig zijn. Ik heb de aard van geweld niet begrepen, maar ik wil eraan ontsnappen, daarom creëer ik een ideaal. Dus na iets te hebben gemaakt dat niet bestaat is er een conflict tussen 'wat is' en wat ik vind dat zou moeten zijn. Dit is wat we doen. Dus zeg ik tegen mezelf, voordat ik dat andere bereik, wat geweldloosheid is, moet ik eerst begrijpen wat geweld is. Dat lijkt toch logisch, nietwaar? Wij zijn zo onlogisch geworden en bang geworden logisch te zijn omdat we gevangen zitten in illusies van het pogen niet logisch te zijn. Ik moet dus eerst heel logisch leren denken. Ik kan pas voorbij de logica gaan nadat ik logisch ben geweest.
1:18:31 Ik ben gewelddadig. En ik zie dat in alles om me heen een verschillende vorm van geweld schuilt. Bij de dieren, in de natuur, enzovoort, de reusachtige bliksemschicht, de schoonheid ervan, het is een vorm van geweld, de schok die het geeft. En ik ben gewelddadig. Geweld is niet alleen fysiek, maar voor een groot deel eerder psychologisch. Als ik mij conformeer aan een patroon, als ik geprogrammeerd mag worden. Begrijpt u? Als jij me vertelt wat ik zou moeten doen, ten bate van mijn ziel, mijn psyche, of wat dan ook, en jij de autoriteit wordt, dan is er geweld wanneer Ik die autoriteit accepteer. Is dat juist? Psychologische autoriteit vanzelfsprekend. Er is de autoriteit van de computer. Autoriteit van de wet. De autoriteit van de agent die je zegt links of rechts te blijven. In Europa blijf je rechts rijden, En in Engeland of hier, aan welke kant, links? Ja, links. Niet rechts? Klopt. Ik heb de laatste tijd niet meer gereden. Ja, omlaag loop ik links en omhoog rechts, dat is helemaal goed.
1:20:45 Er moet dus geweld zijn waar, dat maakt er deel van uit, waar door mijn verwarring, wanorde, ik een autoriteit schep. Ik ben verward, van streek, ik wil zekerheid. En jij komt langs, de goeroe, de priester, de psycholoog, de anderen, en zij worden de autoriteit. Ik heb ze gecreëerd uit mijn verwarring, mijn wanorde. Ik realiseer me dus dat zolang er autoriteit is subjectief, hetzij de ervaring die ik had, de herinnering aan die ervaring die autoriteit wordt, begrijp dit goed, of de autoriteit van iemand die zegt: 'Ik weet het, ik zal je er alles over vertellen'. De gemene bedenkelijke goeroes doen dit alles, ondertussen geld cashend. Zij behoren tot de rijkste mensen op aarde, jullie evangelisten, de kerken, de enorme organisaties, zij zeggen, heb vertrouwen, geloof, accepteer. En ik ben zo bang, ik zeg ja. Ik ben lichtgelovig, ik neem dat aan. Dus creëer ik autoriteit door mijn wanorde, Als er orde is, is er geen autoriteit want ik gedraag me zoals het hoort zonder een patroon te volgen.
1:22:56 Dus een van de oorzaken van conflict, wanorde, is de psychologische acceptatie van autoriteit. Dat betekent, kan je leven zonder enig ideaal, enigerlei autoriteit, zodat je nu in grote orde leeft, niet morgen. En psychologisch gezien, is er wanorde in ons eigen innerlijk, omdat wij onszelf hebben afgescheiden van de ander. Het is een van de moeilijkste dingen om te doen, om te zeggen dat er geen afgescheidenheid is. Ik ben de wereld. Ik ben de rest van de mensheid. Omdat jij lijdt, de Russen lijden, de Hindoes, Chinezen, iedere mens op deze aarde lijdt. Ik huil. Natuurlijk lach ik ook. Elk menselijk wezen op deze aarde streeft naar iedere vorm van vermijding, iedere manier om aan angst, verdriet te ontsnappen. Omdat ik dus de wereld ben lijd jij omdat ik lijd. Dit is niet alleen maar ideologische nonsens, dit is een feit. Als ik mij dus afscheid van de rest van de mensheid, dat ben jij, zal ik zeker met conflict en wanorde leven. We zullen daar wat later op ingaan, of wij een apart bewustzijn hebben of een gemeenschappelijk bewustzijn van de mensheid.
1:25:42 Hoe laat is het meneer?
1:25:44 Antwoord: vijf voor één.
1:25:48 K: Sorry dat ik jullie zo lang heb opgehouden. Iemand zou mij dat hebben moeten zeggen. Ik stop hier nu dus. Zolang er afgescheidenheid in mijn denken is, kan ik dat denken scheiden van mijn handelingen. Ik denk het ene, zeg het andere, zeg het ene en doe het andere. Dat is scheiding, dat geeft conflict, hypocrisie.
1:26:41 We kunnen dus heel diep ingaan op dit vraagstuk van conflict, en als je de aard en structuur begint te begrijpen en de subtiliteit ervan, als je ernaar kijkt, echt kijkt, zonder de minste voorkeur, zal je zien hoe in dit gadeslaan conflict ophoudt te bestaan. En dat vereist grote aandacht voor elke gedachte, iedere handeling, elke vorm van innerlijke gevoelens. En als je dat conflict wilt beëindigen, moeten we er enorm veel aandacht aan schenken. Niet zo maar een beetje aandacht, niet morgen of volgende week, maar dat gewaar zijn steeds door te laten gaan.
1:28:05 Sta alsjeblieft op, we zijn klaar.