Krishnamurti - Waarom verkeert ons huis in wanorde?

Krishnamurti Subtitles

OJ85T1 - Waarom verkeert ons huis in wanorde?
Eerste openbare toespraak
Ojai, VS
11 mei 1985

0:22	Krishnamurti: I am sorry it is rather cool. I hope we will have better days.	Het spijt me dat het nogal fris is. Ik hoop dat we betere dagen zullen krijgen.
0:51	We are going to talk over many things which concerns mostly our life, our daily, monotonous, rather tiresome, conflicting life. And one hopes that you will be quite assured that we are not doing any kind of propaganda. To propagate any point of view, any particular ideology, any conclusion, or any persuasion. We are going to talk over together, as two friends, our various problems, not only the problems of the world externally but also the very complex problem psychologically. We are going to talk over together, not accepting anything the speaker says, but rather questioning, doubting, enquiring together. So this is not a lecture or the speaker preaching.	We gaan het over vele zaken hebben die ons leven het meest beïnvloeden, ons dagelijkse, eentonige, nogal vermoeiende leven vol conflicten. En ik hoop dat jullie er heel gerust op zijn dat we geen enkele vorm van propaganda bedrijven. Geen enkel gezichtspunt propageren, geen enkele bijzondere ideologie, geen enkele conclusie of overtuiging dan ook. We gaan samen, als twee vrienden, onze diverse problemen bespreken, niet alleen de problemen van de buitenwereld maar ook het zeer complexe psychologische probleem. We gaan er samen over praten, zonder ook maar iets van wat de spreker zegt aan te nemen, doch eerder te onderzoeken, twijfelen, ons samen dingen afvragen. Dit is dus geen lezing of een preek van de spreker.
3:03	But rather we should talk over, you and the speaker, not only what is actually happening in the world, which is becoming more and more disorderly, and also the world, that is much more complex, that demands a great deal of sanity, a great deal of looking, observing, searching, questioning, the world of the psyche, the so-called subjective world. And if one can be assured that this is not a sensational meeting where you are going to receive sensations. It is becoming more and more clear that we are dependent on sensation – either intellectual, emotional, imaginary, or sentimental, romantic. We must be very clear, all of us, if one may remind you, that we are together, you and the speaker, are going to look at the world first. That is the world that human beings have created, the economic, social, environmental, political and religious. The society that we have made, put together. The disorder, which is becoming quite dangerous, the world of tyranny, absolute tyranny, the so-called totalitarian states, and the democratic, the free state. This country, and perhaps one or two other countries, are open societies. You can do what you want to do, go where you will, change jobs, express your opinions, your judgements, criticise everything about you, if you want to. Or you accept what is and go along.	Maar we zouden er eerder over moeten praten, jullie en de spreker, niet alleen over wat er momenteel op de wereld gebeurt, die steeds chaotischer wordt, en ook wordt de wereld steeds complexer, wat een hoop gezond verstand vergt, goed kijken, observeren, zoeken, vragen stellen over de wereld van de psyche, de zogenoemde subjectieve wereld. En als ik jullie kan verzekeren dat dit niet een spectaculaire bijeenkomst is waar je opwinding zult beleven, wordt het steeds duidelijker dat we afhankelijk zijn van opwinding, hetzij intellectueel, emotioneel, in de verbeelding, hetzij sentimenteel, romantisch. We moeten heel duidelijk zijn, allen, als ik jullie eraan mag herinneren, dat we samen, jullie en de spreker, eerst naar de wereld gaan kijken. Dat wil zeggen, de wereld die de mens heeft geschapen, economisch, sociaal, milieutechnisch, politiek en religieus. De samenleving die we zelf hebben gemaakt. De wanorde, die behoorlijk gevaarlijk wordt, de wereld van de tirannie, absolute tirannie, de zogenoemde totalitaire staten, en de democratische, de vrije staat. Dit land, en wellicht twee of drie andere landen, zijn open samenlevingen. Je kunt er doen wat je wilt, gaan en staan waar je wilt, van baan veranderen, je meningen uiten, je waardeoordelen poneren, alles wat je maar wilt om je heen bekritiseren. Of je kunt aanvaarden hoe het is en doorgaan.
7:00	So please bear in mind, if you will, that we are going to talk over as two friends – we may be strangers, perhaps, the speaker doesn't know all of you, certainly not. But as we are here this morning and the next week, we are going to quietly, hesitantly, tentatively look at what we are doing, enquire together, after all these millennia of evolution, thousands upon thousands of years of long duration of time, why we are what we are.	Houdt dus in gedachten, als u wilt, dat we gaan praten als twee vrienden, al zijn we wellicht vreemden, de spreker kent niet iedereen, zeker niet. Maar nu we hier vanmorgen en de volgende week zijn gaan we rustig, aarzelend, aftastend kijken naar wat we doen, samen onderzoeken, na al die millennia van evolutie, die lange tijd van duizenden en duizenden jaren, waarom we zijn zoals we zijn.
8:22	There are various kinds of disorder. War is the greatest disorder. And every little nation is arming itself, supplied by the great powers and the little powers. And there has been holocaust – the last war. And there are other kinds of holocaust going on now, Beirut, Vietnam, and South America, Russia, and so on. There hasn't been only one holocaust. Those holocausts are taking place now. And we seem to have become totally indifferent to what is happening in the Far East, in the Near East, in the Middle East, in Europe and Russia and here. We are really insensitive, indifferent, silent in the sense, though one may have demonstrations, these demonstrations are taking place all over the world for various causes, not wanting a particular kind of war, neutron bombs and the atom bombs, but nobody, as far as one has been able to make out, nobody wants to end wars.	Er zijn verschillende soorten wanorde. Oorlog is de belangrijkste vorm van wanorde. En elk klein land bewapent zich en wordt bevoorraad door de grote en kleine machten. En er is een holocaust geweest in de laatste oorlog. En andere holocausts hebben nu plaats, Beiroet, Vietnam, en Zuid-Amerika, Rusland, enzovoort. Er is niet slechts één holocaust geweest. Holocaust vindt nu plaats. En het lijkt er op dat wij volledig onverschillig zijn geworden, over wat er gebeurt in het Verre Oosten, in het Nabije Oosten, in het Midden Oosten, In Europa en Rusland en hier. We zijn echt ongevoelig, onverschillig, stil in die zin, hoewel we wellicht demonstreren, die demonstraties hebben over de hele wereld plaats om verscheidene redenen, omdat ze een bepaald soort oorlog niet willen, neutronenbommen en atoombommen, maar voorzover ik kan zien wil niemand, niemand een eind aan oorlog maken.
11:05	And as we said, there is disorder. The ideological disorder. One country, one part of the world having crystallised in a particular ideology. Leninism has become the religion of a certain part of the world, and anybody who is against it becomes a heretic, like the old Middle Ages, when the Catholics burnt people, they were heretics, heathens. That is what is happening in a certain part of the world, and we are indifferent to it. We know it is happening out there, newspapers are full of it, books have been written about it. And the murder – one sect against another sect of the same religion, being armed by the others, killing each other in the name of God, in the name of peace, in the name of their own particular ideology. These are all facts. The speaker is not saying anything that is not actually taking place. And we are indifferent as long as it is far away. Apparently we become terribly alive, active when it touches us, when it touches each one of us, when it is very near at home, in your backyard. Again that is a fact. And knowing all this, in words, in books, in the newspapers and television, we seem to be unable to do whatever about all this. Again that is a fact. And if we can this morning and this following week – next week, rather – we will go and find out together what each one of us can do. What is our responsibility, not just the words, but the actual feeling of responsibility, as you feel responsible for your wife or children, for your husband or your girlfriends, and so on. If you feel responsible. But when one asks oneself, what is one's place in this world, what is the relationship of oneself to the rest of mankind, what is one to do with this appalling, frightening chaos in the world. And most of us are aware, know, not only verbally but actually – we have been through wars, through concentration camps, whether in the recent war or in the past wars, or the concentration camps that are going on now – we know what is happening, how deeply we are responsible or how superficially, how indifferent. Or actively taking part in the whole human society, not a particular part of the world, whether America or Russia or England, France or India or Japan. We are human beings apart from economic and national frontiers, religious frontiers, we are all human beings, black, white, purple, pink, or whatever colour it be. It is our earth to be lived on, to enjoy the marvellous beauty of the land, the lovely seas and the hills and the great valleys and mountains, the groves, the orchards and the meadows. But apparently we are incapable of living together without any barrier, without any separation as nationalities, which is really a glorified form of tribalism, without any organised religious attachments. We talk a great deal about freedom in the democratic world, though in the other parts of the world, though they feel the demand for freedom, the human necessity for freedom, the absolute elite destroy their freedom.	En zoals ik al zei, is er wanorde. De ideologische wanorde. Een land, een deel van de wereld is vastgeroest in een bepaalde ideologie. Leninisme is een religie geworden in een bepaald deel van de wereld, en een ieder die tegen is, wordt een afvallige, zoals in de vroege middeleeuwen, toen katholieken mensen verbrandden, dat waren ketters, heidenen. Dat gebeurt in een bepaald deel van de wereld, en wij staan er onverschillig tegenover. We weten dat het daar gebeurt, de kranten staan er vol van, er zijn boeken over geschreven. En het moorden tussen afscheidingen van eenzelfde geloof, bewapend door anderen, die elkaar vermoorden in Gods naam, onder het mom van de vrede, uit naam van hun eigen bijzondere ideologie. Dit alles zijn feiten. De spreker vertelt niets dat niet echt gebeurt. En wij blijven onverschillig zolang het ver van ons bed is. Blijkbaar worden we pas echt wakker, actief wanneer het ons begint te raken, als het ons allen raakt, wanneer het heel dicht bij huis komt, in onze achtertuin. Ook dat is een feit. En dit alles wetend, uit woorden, uit boeken, uit kranten en van de televisie, lijken we niet in staat er ook maar iets tegen te doen. Ook dit is weer een feit. En vanmorgen en in de komende week, liever gezegd, volgende week gaan we samen uitzoeken wat ieder van ons kan doen. Wat onze verantwoordelijkheid is, niet alleen woorden, maar werkelijk verantwoordelijkheidsgevoel, zoals je je verantwoordelijk voelt voor je vrouw of kinderen, voor je echtgenoot of je vriendinnen, enzovoort, Als je je verantwoordelijk voelt. Maar als je jezelf afvraagt wat je plek in deze wereld is, wat de relatie van jezelf tegenover de rest van de mensheid is, wat je te doen staat met deze weerzinwekkende, beangstigende chaos in de wereld. De meesten van ons zijn zich ervan bewust, weten, niet alleen in woorden maar feitelijk, we hebben oorlogen meegemaakt, concentratiekampen, zowel in de laatste oorlog als in de oorlogen daarvoor, of de concentratiekampen die er nu ook nog zijn, we weten wat er aan de hand is, hoe diepgaand we daarvoor verantwoordelijk zijn of hoe oppervlakkig, hoe onverschillig. Of door actief mee te doen in de hele menselijke samenleving, niet in een bepaald deel van de wereld, zij het Amerika, Rusland of Engeland, Frankrijk, India of Japan. Wij zijn menselijke wezens afgezien van economische en nationale grenzen, religieuze grenzen, zijn we allemaal mensen, zwart, wit, paars, roze, van welke kleur dan ook. Het is onze aarde waarop we moeten leven, genieten van de prachtige schoonheid van het land, de liefelijke zeeën en heuvels en de grootse valleien en bergen, de bossen, boomgaarden en de weides. Maar blijkbaar zijn we niet in staat samen te leven zonder allerlei grenzen, zonder allerlei afscheidingen in de vorm van nationaliteiten, wat eigenlijk een verfraaide vorm van tribalisme is, zonder georganiseerde religieuze bindingen. Er wordt veel over vrijheid gesproken in democratieën, terwijl in andere delen van de wereld, hoewel de vraag om vrijheid wordt gevoeld, de menselijke noodzaak om vrij te zijn, de hoogste elite hun vrijheid vernietigt.
18:37	So can we, recognising all this, not merely verbally, not merely descriptively, not accepting mere explanations, whether it be historical or dialectical or personal, can we look at all this impersonally, if that is possible, without any bias, prejudice, and find out together what we can do.	Kunnen we dus, omdat we dit niet alleen in woorden herkennen, niet slechts beschrijvend, zonder alleen de uitleg te aanvaarden, of het nu historisch of dialectisch is of persoonlijk, kunnen we dit alles onpersoonlijk bekijken, als dat mogelijk is, zonder vooringenomenheid, vooroordeel, en samen onderzoeken wat we kunnen doen.
19:43	What is disorder? What would you consider to be disorder? And what is order? Is order brought about by ideologies? By one's opinions, judgements, various religious conclusions with their experiences? Is not the very ideologies the cause of disorder?	Wat is wanorde? Wat zou jij als wanorde beschouwen? En wat is orde? Komt orde tot stand door ideologieën? Door iemands mening, oordeel, religieuze gevolgtrekkingen zonder ze te hebben ervaren? Zijn juist deze ideologieën niet de oorzaak van wanorde?
20:52	Please, we are thinking together. Don't – if one may suggest most earnestly – don't merely listen to what the speaker is saying. If you are merely listening as a long series of words, it is not worth listening. But if you listen not only with the hearing of the ear but listen with your heart, with your mind, with all your being to find out what we can do as human beings.	Alsjeblieft, we overdenken dit samen. Als ik je heel serieus mag adviseren, ga niet alleen maar luisteren naar wat de spreker zegt. Als je alleen maar luistert naar een lange reeks woorden heeft het geen zin te luisteren. Maar als je niet alleen maar luistert met een horend oor maar met je hele hart, met je ziel, met je hele wezen om erachter te komen wat we als mensen kunnen doen.
21:45	There is considerable mess in the world, which is called disorder – dangerous mess. And around this mess we organise, and reorganise what has been organised. I hope you are following all this. And this reorganisation around the disorder, mess, confusion, conflict, this reorganising around that is called progress. Right? You are following all this? And we are satisfied with these new organisations. We feel we are vitally progressing. But the mess, the confusion, the conflict, the disorder, the terror that is going on, has been going on for millennia upon millennia. Now, we know it is happening all over the world, through quick communication and so on. It is said that to train a Roman legion soldier in Italy, Rome, took 15 to 20 cents. Now it takes probably thousands of dollars. You are following all this? And we have progressed tremendously. The man with a club killed another. Then somebody came along and invented archery, and they said, at last all wars will end. This will kill so many people. Then came along various instruments, materials of war, and we have the latest one, the absolute bomb that can evaporate human beings by the million with one blow. And we have made again a vast progress.	Het is een behoorlijke puinhoop in de wereld, wat we wanorde noemen, een gevaarlijk puinhoop. En rond die puinhoop organiseren wij, en reorganiseren we wat al was georganiseerd. Ik hoop dat jullie dit allemaal begrijpen. En deze reorganisatie rond de wanorde, de puinhoop, de verwarring, het conflict, deze reorganisatie daaromheen noemen we vooruitgang. Klopt dat? Jullie kunnen dit allemaal volgen? En wij zijn tevreden met deze nieuwe organisaties. We denken echt dat we vooruitgang boeken. Maar de knoeiboel, de verwarring, het conflict, de wanorde, de terreur die doorgaat, die al duizenden jaren achtereen voortduurt. Welnu, we weten dat dit overal ter wereld gebeurt, door de snelle communicatie enzovoort. Er wordt gezegd dat om een een Romeinse legionair te trainen in Italië, Rome, dat 15 tot 20 cent kostte. Nu kost dat wellicht duizenden dollars. Kunt u het nog allemaal volgen? En we hebben enorme vooruitgang geboekt. De mens met zijn knots doodde een ander. Toen kwam er iemand die pijl en boog bedacht, en men zei dat dit eindelijk een eind aan oorlogen zou maken. Dit wapen doodt zoveel mensen. Toen verschenen diverse andere vormen van oorlogstuig, met als laatste de absolute bom die mensen in een klap met miljoenen tegelijk kan wegvagen. En we hebben dus weer enorme vooruitgang geboekt.
24:40	In all this, the wars, the terrors, the appalling things that are going on, we have never tackled cruelty. Not the cruelty of Central Europe or the recent war with all their horror, and the horrors of war that are going on in the world, we have never as human beings been able to be free of cruelty, not only to the animals, to nature, but to each other. The ultimate cruelty is war, naturally. Can we as human beings look at this word first, the word 'cruelty', then feel the meaning and the depth of that word. Cruelty to one's own self as discipline, we will go into all that. Cruelty to others, exploiting others, using each other for our own personal ambition or sexual ambition. All these are various forms of cruelty ideological cruelty and so on. It is not the cruelty of a particular group of people, but the cruelty that is almost in every human being, wanting to hurt somebody else.	Met dit alles, de oorlogen, de verschrikkingen, de weerzinwekkende dingen die maar doorgaan, hebben we wreedheid nooit aangepakt. Niet de wreedheden in Centraal Europa of de laatste oorlog met alle verschrikkingen, noch de gruwelen die plaatsvinden in de wereld, nooit zijn we als mensen in staat geweest ons te bevrijden van wreedheid, niet alleen jegens de dieren, de natuur, maar ook jegens elkaar. De ultieme wreedheid is oorlog, vanzelfsprekend. Kunnen wij als menselijke wezens eerst eens naar dit woord kijken, het woord 'wreedheid' en daarna de diepere betekenis van dat woord aanvoelen. Wreedheid tegen jezelf in de vorm van discipline, we zullen er later op ingaan. Wreedheid tegen anderen, uitbuiting van de ander, elkaar gebruiken voor onze eigen ambities of seksuele behoeftes. Dit zijn verschillende vormen van wreedheid, ideologische wreedheid enzovoort. Het is niet de wreedheid van een speciale groep, maar de wreedheid die in bijna ieder van ons aanwezig is, iemand anders pijn willen doen.
27:12	Why is it, after all the religious admonitions, long before Christianity, many, many centuries before Christianity, they said, don't kill. The other is yourself. And we are still going on. Can this end? That is one of our great problems of life, whether this cruelty which is inherent – please listen to all this – which is inherent in self-interest. As long as there is self-interest, there must be exploitation of another, cruelty to another, using others, and so on. This self-interest, which hides under every form of expression, it hides behind the name of God, it hides in every priest and every human being. Aren't you self-interested in yourself? Of course. But one never faces it. One doesn't want to look at it. And to pursue it, to find out, all its trickery, all its hypocritical hypocrisy, its pride, its arrogance, its vanity and its humility, it requires great awareness and it demands great discipline. But we are all rather slack people. We are rather sloppy in our thinking. We are never certain about anything. We have a lot of beliefs, dogmas, faith. I wonder if you have examined, certain religion as Christianity, and the world of Islam, based on books, if you begin to question them, doubt, the whole thing would collapse, because we never doubt our own thinking, our own experience. We never question.	Hoe komt het dat na alle religieuze waarschuwingen van al lang voor Christus, vele, vele eeuwen daarvoor, al werd gezegd: gij zult niet doden. De ander ben je zelf. Toch gaan we door met doden. Kan dit stoppen? Dit is een van onze grote levensvragen, of deze wreedheid die verbonden is, luister alsjeblieft naar dit alles, die onlosmakelijk verbonden is met eigenbelang. Zolang er eigenbelang is, zal er exploitatie van de ander zijn, wreedheid tegenover de ander, het gebruiken van de ander, enzovoort. Dat eigenbelang, dat verscholen zit achter elke uitingsvorm. verschuilt zich achter de naam God, verschuilt zich in iedere priester en elke mens. Ken jij geen eigenbelang in jezelf? Natuurlijk. Maar je ziet het nooit onder ogen. Je wilt er niet naar kijken. En erachteraan gaan, het uitzoeken, alle trucs van dat eigenbelang, alle schijnheilige huichelarij, de trots, de arrogantie, de ijdelheid, nederigheid, het vraagt veel bewust-zijn en vereist grote discipline. Maar we zijn allemaal nogal laks. Maar we zijn nogal slordig in ons denken. We zijn nooit ergens zeker van. We hebben een hoop overtuigingen, dogma's, geloof. Ik vraag me af of je onderzoek hebt gedaan naar een geloof als het christelijke, naar de islamitische wereld, zoals in de boeken staat, als je er vragen bij begint te stellen, gaat twijfelen, zou het geheel instorten, omdat we nooit twijfelen aan ons eigen denken, onze eigen ervaringen. Wij vragen ons nooit iets af. (er komt een vliegtuig over)
32:34	I hope that has been a nice distraction.	Ik hoop dat dat een leuke afleiding was.
32:48	As we were saying, we never question our thinking, our prejudices, our conclusions, to find out whether they are accurate, or merely opinions. Or we never question our own demand for self-interest. So please, during these talks, and question and answer meetings, there must be doubt. Doubt is essential. A certain form of scepticism without cynicism because that clears the brain so that one can see clearly. One can see clearly what one is. And so especially be sceptical with what the speaker is saying, especially, because he is not a guru, he doesn't want a thing from you – neither your applause, and so on. Please be assured of that. So you can relax and be free. Because it is very important, if you are really assured, convinced that the speaker is not expecting a thing from you, doesn't want your money, except what you give for the donations. But it is not for the speaker – it is to keep the place clean, and the schools and so on. He doesn't want to create any sensation in you, because you want to be entertained. Your novels, your books, your television – everything entertains you. And you like that, the religious entertainment. But here we are trying to fathom, delve into this deep problem of our existence.	Als gezegd, twijfelen wij nooit aan ons denken, onze vooroordelen, onze gevolgtrekkingen, om te onderzoeken of ze accuraat zijn, of slechts meningen. We vragen ons nooit af waarom we recht menen te hebben op eigenbelang. Dus laten we alsjeblieft tijdens deze toespraken en vraag-en-antwoord sessies, echt twijfelen. Twijfel is onontbeerlijk. Een zekere vorm van scepsis zonder cynisme omdat het brein daardoor gezuiverd wordt, zodat je helder kunt waarnemen. Je kunt duidelijk zien wat je bent. En wees daarom vooral sceptisch tegenover wat de spreker zegt, vooral, omdat hij geen goeroe is, hij wil niets van jou, geen applaus, enzovoort. Wees daarvan overtuigd. Dan kan je je ontspannen en vrij zijn. Omdat het erg belangrijk is dat je er echt van bent verzekerd, overtuigd dat de spreker niets van jou verwacht, geen geld wil, behalve wat je doneert. Maar dat is niet voor spreker, het dient voor de schoonmaak, de scholen enzovoort. De spreker wil ook geen sensatie bij je opwekken, omdat jij geamuseerd wilt worden. Jouw novellen, boeken, je televisie, alles is voor je amusement. En je houdt daarvan, religieus amusement. Maar hier proberen we zaken te doorgronden, te spitten in dit serieuze probleem van ons bestaan.
36:39	So is it possible, we are asking, to bring about order in our life. If there is complete order, both biologically and psychologically complete order, then there is no conflict. There is conflict and disorder when we pursue an ideology – the ideal, which is projected from our confusion. So your ideals bring about confusion. I don't know if you are aware of all this. It is very clear if you observe what is happening in the so-called totalitarian states. There the ideology is supreme. The ideology of Marx, Lenin, Stalin, and all those people, and their interpreters, they are creating and have done in the past and are doing it now, great disorder in the world. Any ideology, whether it is the Catholic ideology, or the Hindu ideology, or the socialist and so on, they are bound to create disorder because the ideology, you believe in. I accept that ideology. Therefore you divide yourself against other ideologies. And hence there is conflict in ideologies. If you once actually, deeply see that, not merely verbally, intellectually, but deeply inwardly, in your blood, the truth of that, then you are a free man to look at something else. But ideologies give us the sense of security. And that is why we cling to beliefs and dogmas, faith, which are put together by priests and so on – I won't go into all that – and we cling to that. There are over 800 Catholics, I don't know how many divisions of Protestantism, and there is in the Islamic world several sects fighting each other, killing each other. But in the Buddhist and Hindu world it exists but not so violently.	We vragen ons dus af, is het mogelijk orde in ons leven te brengen. Als er volledige orde is, zowel biologische als psychologische volledige orde, is er geen conflict. Als we een ideologie najagen is er conflict en wanorde, een ideaal, dat bedacht wordt vanuit onze verwarring. Idealen veroorzaken dus verwarring. Ik weet niet of je je bewust bent van dat alles. Het is heel duidelijk als je gadeslaat wat er gebeurt in de zogenaamde totalitaire landen. Daar is de ideologie het allerhoogste. De ideologie van Marx, Lenin, Stalin, al deze figuren en hun vertolkers, veroorzaken en veroorzaakten in het verleden en nu nog steeds grote wanorde in de wereld. Iedere ideologie of het nu de katholieke ideologie is, de hindoe ideologie, de socialistische enzovoort, ze zullen wanorde veroorzaken omdat het de ideologie is waar je in gelooft. Ik accepteer die ideologie. Daarmee zet je je af tegen andere ideologieën. En dus is conflict besloten in ideologieën. Als je dat eens werkelijk en met diepgang ziet, niet alleen in woorden, intellectueel, maar diep van binnen, in je bloed, de waarheid daarvan, dan ben je een vrij man om naar iets anders te kijken. Maar ideologieën geven ons een gevoel van zekerheid. Dat is de reden waarom we aan gevoelens, dogma's en geloof hechten, die in elkaar zijn gezet door de priesters enzovoort ik zal daar niet allemaal op ingaan maar we houden daaraan vast. Er zijn meer dan 800 afscheidingen binnen de katholieke kerk, en ik weet niet hoeveel binnen het protestantisme, terwijl in de islamitische wereld diverse stromingen elkaar bestrijden, elkaar doden. Ook in boeddhisme en hindoeïsme bestaat dat, maar minder heftig.
40:38	So can one, knowing the truth of this, the feeling, the depth of the truth, put away all ideologies which divide human beings. This is a very serious question, please don't push it aside and say, why shouldn't I have my own particular little ideology or my own particular ideal? The ideal based on my experience, my knowledge. Then that knowledge, that experience, that particular concept one clings to must be questioned, doubted, torn apart to find the truth of it.	Kunnen we dus, dit alles wetend, het gevoel, de diepe waarheid, alle ideologieën opzij zetten die de mensheid verdelen. Dit is een heel serieuze vraag, leg die niet naast je neer door te zeggen: waarom zou ik niet mijn eigen speciale kleine ideologie hebben of mijn eigen speciale ideaal? Een ideaal gegrond op mijn ervaring, mijn kennis. Want die kennis, die ervaring, dat speciale concept waar je aan vasthoudt moet onderzocht worden, betwijfeld, ontleed om de waarheid te vinden.
41:51	Then one must ask, what is disorder? Why we live in our private life and also in public life, why there is so much disorder. The speaker is not asking the question. You are asking the question. Who has brought about this disorder? Don't casually say, yes, each one of us is responsible, and then put that aside too. We learn quick answers because we are all very learned people – 'learned' in quotes. But we never ask of ourselves why our house is in disorder. Which means, where there is disorder there must be conflict. And we live with conflict, the ultimate being war with its total irresponsibility, and the disorder. You may have great order in your house, physical house, as most Americans do, but we are talking not only of the external disorder but also inward disorder. Why is there in all of us such conflict, which breeds disorder?	Daarna moet je je afvragen wat wanorde is. Waarom er in ons privéleven maar ook in het openbare leven, waarom er zoveel wanorde is. Het is niet de spreker die deze vraag stelt. Jij stelt je die vraag. Wie heeft deze wanorde veroorzaakt? Zeg niet zomaar ja, ieder van ons is verantwoordelijk, en zet dat daarna ook opzij. Wij leren snel te antwoorden omdat we heel geleerde mensen zijn, geleerd tussen aanhalingstekens. Maar we vragen onszelf nooit af waarom ons huis in wanorde is. Hetgeen betekent dat waar wanorde is er conflict moet zijn. En wij leven met conflict, en het grootste conflict is oorlog met volledige onverantwoordelijkheid en wanorde. Je kunt grote orde in je huis hebben, in je fysieke huis, zoals de meeste Amerikanen, maar wij hebben het niet alleen over uiterlijke wanorde maar ook over innerlijke wanorde. Waarom is er zo'n conflict in elk van ons, wat wanorde voedt.
44:17	What is this conflict? Why have we human beings lived with disorder? Not only during this century, not only last week and now, but man has lived in disorder for thousands of years. We have inherited it, our brains are conditioned to conflict. Our very way of looking at life, thinking about, accepting, disobeying, belonging to this and not to that, belonging to a particular sect, particular silly guru – I hope you don't mind my using that word – particular person who says, I have got it, you haven't got it, let me lead you. The vanity of these people and their followers. So what is this conflict due to, the reason, the root of it?	Wat is dit conflict? Waarom hebben wij mensen met wanorde geleefd? Niet alleen in deze eeuw, niet alleen vorige week en nu, maar de mensheid leeft al duizenden jaren in wanorde. We hebben die geërfd, onze hersenen zijn geconditioneerd om conflict te zoeken. Onze hele kijk op het leven, erover nadenken, acceptatie, ongehoorzaamheid, tot het ene behoren en niet tot het andere, tot een bepaalde sekte behoren, tot een of andere rare goeroe, ik hoop dat je het niet erg vindt dat ik dat woord gebruik, een speciale persoon die zegt, ik heb het, jij hebt het niet, laat me je leiden. De verwaandheid van deze mensen en hun volgelingen. Waar komt dit conflict dus vandaan, de reden, de bron ervan?
45:48	First let us look very closely and intimately, deeply at that human brain – which has evolved through centuries upon centuries, millennia, two million or three million years, or fifty million years, or fifty thousand years – why this brain, the brain of human beings, not my particular brain, there is no my particular brain. A nice idea, I think my brain is mine. But the brain has evolved like the human organism. Your organism is like another organism, highly evolved, sensitive, intelligent. Each organism has its own intelligence, but we are slowly destroying that intelligence by drugs, alcohol, smoking, the whole business of modern absurd existence. So, what is the cause in our daily life, we are talking first. If there is order in each one of us, now as you are listening, if each one of us has this complete order in ourselves, do you think we would kill another? Do you think we would belong to any nation, any group, any guru? Any book that is sanctified through time? Then there would be no fear, no sorrow, no loneliness, and certainly no gods. So we are going to find out together if it is possible to have this complete order in ourselves.	Laten we eerst eens nauwkeurig en grondig kijken, in de diepte van de menselijke hersenen, die honderden jaren zijn geëvolueerd, duizenden jaren, twee of drie miljoen jaar, of vijftig miljoen dan wel vijftig duizend jaar, waarom dit brein, het menselijke brein, niet mijn eigen specifieke brein, er bestaat geen eigen brein. Een aardig idee, ik denk dat mijn brein van mij is. Maar het brein heeft zich als een menselijk orgaan ontwikkeld. Jouw organisme is net als elk ander organisme, hoog ontwikkeld, gevoelig, intelligent. Elk organisme heeft een eigen intelligentie, maar wij slopen die intelligentie langzaam door drugs, alcohol, roken, de hele waanzin van het moderne bestaan. Dus wat is de oorzaak in ons dagelijks leven, laten we het daar eerst over hebben. Als er in ieder van ons orde is, nu, terwijl we luisteren, als ieder van ons deze volledige orde in zichzelf heeft, denk je dat we elkaar dan zouden doden? Denk je dan dat we tot enig land zouden behoren, een groep, een goeroe? Tot welk boek dan ook dat heilig is verklaard door de tijd? Er zou dan geen angst zijn, geen verdriet, geen eenzaamheid, en vast en zeker geen goden. Dus gaan we samen uitzoeken of het mogelijk is deze volkomen orde in onszelf te hebben.
48:37	Are you interested in it? Honestly? Would you spend your time, not your money – that is the last filthy thing you can ask – would you spend your energy to find out? As you spend your energy going to the office or the laboratory or a particular scientific discipline and so on, you give great deal of energy in all these directions for power, money, position, recognition, fame, all the notoriety of all that, you spend tremendous energy going to the office day after day, day after day for 50, 60 years, and trying to cure others when you need curing yourself. Now, will you give some of that energy? Sitting there quietly looking, thinking together, will you give that energy? Not all of it, because you have to go to office the day after tomorrow morning, or the factory or some job. Will you give that energy to find out, if you can put your house in order, inward house, this whole complex structure of the psyche. If you will give it to yourself, not to me, not to the speaker, he won't accept it, then together find out. Together find out, not the speaker tells you, then it becomes absurd, childish, immature. But if you give that energy, that vitality, the drive behind it, to find out if you can live without a single shadow of conflict, then we can ask what is the cause of it. Because when you can find the cause the effect doesn't exist. I don't know if you have gone into the question of cause and effect. We will go into it briefly.	Ben je daarin geïnteresseerd? Eerlijk? Zou je er je tijd aan willen besteden, niet je geld - dat is wel het laagste dat je kunt vragen - wil je er je energie aan geven om erachter te komen? Als je je energie geeft om naar kantoor of je lab te gaan of naar een bijzondere wetenschappelijke discipline, enzovoort, steek je daar allemaal heel veel energie in voor macht, geld, een positie, erkenning, roem, alle bekendheid die dat met zich meebrengt, je gebruikt heel veel energie door iedere dag weer naar kantoor gaan, 50, 60 jaar lang, door anderen te genezen terwijl je jezelf zou moeten genezen. Welnu, kan je wat van die energie geven. Hier rustig zitten kijken, samen dingen overdenken, kan je die energie geven? Niet alle, omdat je overmorgen weer naar kantoor moet, of naar de fabriek, een of andere job. Kan je die energie geven om erachter te komen of je je huis op orde kunt brengen, je innerlijke huis, deze hele complexe structuur van de psyche. Als je die aan jezelf geeft, niet aan mij, niet aan de spreker die dat toch niet zou accepteren, laten we het dan samen ontdekken. Samen ontdekken, niet de spreker je laten vertellen, dan zou het absurd, kinderachtig, onvolwassen worden. Maar als je die energie, die vitaliteit geeft, de drang erachter, om uit te zoeken of je kunt leven zonder een zweem van conflict, dan kunnen we vragen wat de oorzaak ervan is. Want als je de oorzaak kunt vinden bestaat er geen effect. Ik weet niet of je je wel eens hebt verdiept in oorzaak en gevolg. We zullen er kort op ingaan.
52:11	Cause is not separate from the effect. The effect lies in the cause. If there is no cause there is no effect. But we separate the cause and the effect. The acorn of these oaks produce the oak. But the tree, the whole leaf, the beauty of the leaves, the sunlight on the leaves and the branches and the trunk, it lies in the seed. But to us, the cause and effect are two different things. We say, if I can get rid of the cause, perhaps I will be very healthy. But it is like saying the means to the goal matters, or the means doesn't matter for the goal, for the end – whereas the means is the end. You understand all this? Look at it, what is happening in the world. They are talking about peace, all of them, and building up armaments. The cause is fear, trying to save something or other, etc. As long as there is that fear, that desire to be completely safe for oneself, you are going to have wars. We will talk about it later.	Een gevolg is niet te scheiden van een oorzaak. Het gevolg ligt besloten in de oorzaak, als er geen oorzaak is, is er geen gevolg. Maar wij scheiden oorzaak en gevolg. De eikel van deze eikenbomen brengt een eik voort. Maar de boom, het gehele blad, de schoonheid van die bladeren, het zonlicht op de bladeren en de takken en de stam, liggen besloten in het zaad. Maar voor ons zijn oorzaak en gevolg twee verschillende dingen. Wij zeggen, als ik de oorzaak kan opheffen, word ik misschien gezond. Maar daarmee zeg je dat het middel tot het doel ertoe doet, of dat het middel er niet toe doet, terwijl het middel het doel is. Begrijpen jullie dit alles? Kijk ernaar, naar wat er in de wereld gebeurt. Allen hebben het over vrede, en zichzelf bewapenen. De oorzaak is angst, een poging het een of ander te beschermen, enzovoort. Zolang die angst er is, die wens om zelf geheel veilig te zijn, zal er oorlog zijn. We zullen het daar later over hebben.
54:21	So what is the cause of this disorder in which we live? As I said, give your brain, thought, your energy to find out. It is not very difficult. Don't call it difficult and then make it difficult. It is very simple. Look what is happening between the Palestinians, the Arabs and the Israelis. They are of the same group. They live on this same earth. But one has been trained, educated, programmed to think he is an Arab. Programmed like a computer for the last 1600 years. And the other side, call them the Israelis, for 4000 years. They are old people, like the Hindus, like the Chinese. So they have divided themselves, the Arab and the Israelis. The Americans and the old Indians of this country, you have very carefully destroyed them. The holocaust.	Wat is dus de oorzaak van de wanorde waarin wij leven? Zoals ik al zei, geef je hart en ziel, je energie om erachter te komen. Dat is niet heel moeilijk. Noem het niet moeilijk om het daarna moeilijk te maken. Het is heel eenvoudig. Kijk wat er gebeurt tussen de Palestijnen, Arabieren en Israëliërs. Ze horen bij dezelfde groep. Ze leven op dezelfde aarde. Maar de één is getraind, opgevoed, geprogrammeerd om te denken dat hij een Arabier is. Al meer dan 1600 jaar geprogrammeerd als een computer. En de andere kant noemt zichzelf Israëliër, al 4000 jaar lang. Het zijn oude volkeren, net als de Hindoes en de Chinezen. Dus hebben ze zichzelf opgedeeld, de Arabieren en de Israëliërs. De Amerikanen en de oude indianen van dit land, zijn systematisch uitgeroeid. Een holocaust.
56:27	So, there must be conflict as long as there is division. Please, this is a law. It is not my law, it is a law, not the law of the judges and the court, but this is the eternal law. As long as you are separate from your wife, and the wife separate from you, with their ambition, with their desire for fulfilment, with their pride, with their separate sense – I must fulfil, I must be this, I must be that. In that relationship there will be conflict, as there is conflict between the disciple and the guru, conflict between God and you – if there is a God. So wherever there is a division between me and you, and they and we, we are going to have conflict.	Dus moet er conflict zijn zolang er verdeeldheid is. Alsjeblieft, dit is een wetmatigheid. Het is niet mijn wet, het is een wetmatigheid, niet van de rechters en van de rechtbank, maar het is de eeuwige wet. Zolang jij afgescheiden bent van je vrouw, en de vrouw van jou, met een eigen ambitie, een eigen wens tot vervulling, trots, een eigen gevoel ik moet iets waarmaken, ik moet dit of dat worden. In zo'n relatie zal er conflict zijn, zoals er conflict is tussen de discipel en de goeroe, conflict tussen God en jou, zo er al een God is. Dus waar er een scheiding is tussen mij en jou, zij en wij, zullen er conflicten zijn.
58:00	How does this division come about? Is it self-interest on the part of one of us? Please examine, question, doubt, ask. Is it that each one of us is so self-centred, so concerned with himself? So that very concern divides. You may get married, live with another and so on, but this division goes on. And we accept this division as being natural and therefore accept conflict, everlasting struggle as part of existence, part of life, it is natural to struggle, to battle with each other. And the raison d'être for that is: doesn't everything fight in nature? Each tree is fighting for light. The bigger animal eats the lesser animal and so on – that is the reason we give. So, our life then is accepted as being naturally, inevitably to be lived in conflict. But we never ask actually is it possible not to have this separate individualistic self-interest at all.	Waar komt deze verdeeldheid vandaan? Is het eigenbelang van de kant van een van ons? Onderzoek, vraag het je af, twijfel, vraag, alsjeblieft. Komt het omdat ieder van ons zo egoïstisch is, zo bezorgd over zichzelf? Zodat alleen die bezorgdheid al verdeeldheid schept. Je kunt trouwen, samenwonen, enzovoort, maar deze verdeeldheid gaat door. En wij accepteren deze verdeeldheid als heel gewoon en accepteren daarmee conflict, eeuwige strijd als een deel van het bestaan, deel van ons leven. Het is gewoon te vechten en strijden met elkaar. En de rechtvaardiging is: is de hele natuur geen gevecht? Elke boom vecht voor licht. Het grotere dier eet het kleinere enzovoort, dat is de verklaring die wij geven. Dus accepteren wij ons leven dan geheel normaal, onvermijdbaar als een leven vol strijd. Maar we vragen ons nooit echt af of het mogelijk is dit afgescheiden individualistische eigenbelang helemaal niet te hebben.
1:00:47	Are you, if one may ask, are you asking this question of yourself? Are you frightened to ask it? Or do you just listen, spend useless hours sitting under these trees and go away saying it is not possible, or, oh yes, it is possible, and just leave it like that. Or will you question it, seeing what the world is, actually about you, first – nationalistic division, religious divisions, ideological differences which we have created. The intellectuals, the terrorists, the imperialists. No empire has been built, whether the modern empire or the ancient empires, without blood. As they used to say, you first take the Bible and then the gun. This has been our way of life. And a man or a woman who is serious, really wants to find out whether conflict can end. If it ends, then only there is peace in the world. Peace demands a great deal of intelligence, not just a demonstration of peace. It doesn't lie in any capital of any country. It demands to have real peace within one's heart and mind about one to understand the nature of conflict and end it. And to understand that the structure and the nature of conflict requires observation, not condemnation, not taking sides about it, but just to observe what one is doing. How we are constantly separating ourselves – the American way of life and so on and on and on. Are you listening to all this? Or are you getting bored with all this? Would you kindly tell the speaker?	Als ik mag vragen, stel je die vraag weleens aan jezelf? Ben je bang om die vraag te stellen? Of luister je alleen maar, zit je hier vruchteloos een paar uur onder deze bomen, ga je weg en zegt dat het onmogelijk is, of, o ja, het is wel mogelijk, en laat het daar verder bij? Of wil je het onderzoeken, eerst zien hoe de wereld is, hoe die echt om je heen is met verdeling in landen, religies, in ideologieën die we zelf hebben gecreëerd. De intellectuelen, de terroristen, de imperialisten. Geen enkel rijk is gebouwd, of het nu de moderne rijken, of die uit de oudheid zijn, zonder bloedvergieten. Zoals men altijd zei, neem eerst de bijbel en dan de wapens. Dit was onze manier van leven. En elke man of vrouw die ernstig is, wil er echt achter komen of er een eind kan komen aan conflict. Alleen als dat stopt zal er vrede zijn in de wereld. Vrede vraagt om heel veel intelligentie, niet alleen een vredesdemonstratie. Vrede ligt niet in welke hoofdstad of land dan ook. Echte vrede is vereist in ieders hart en ziel over één ding: het begrijpen van de aard van conflict en dat stoppen. Om dat te begrijpen, die structuur en aard van conflict, is observatie vereist, niet veroordeling, geen standpunten innemen, maar alleen gadeslaan wat je doet. Hoe we ons steeds afscheiden, de Amerikaanse levensstijl, enzovoort, enzovoort. Luisteren jullie nog naar dit alles? Of begint het je te vervelen? Wees zo goed het de spreker te laten weten.
1:04:25	Audience: We are listening.	De toehoorders: Wij luisteren.
1:04:27	K: Please, you can all say yes, and go home. Or be stimulated for the moment by the speaker – that doesn't bring about the end of conflict. One must exercise the immense capacity of the brain, immense, infinite capacity of the brain. But our education limits that capacity. Our education also has helped us technologically, tremendous advancement, from the small computer to the complicated aeroplanes, submarines, warships, quick communication and so on, so on, so on. The more diseases are coming now, the more medicines are being invented. They are making tremendous progress. The speaker is not saying this in cynicism, these are facts. He abhors cynicism.	K: Alsjeblieft, je kan allen ja zeggen, en naar huis gaan. Of even gestimuleerd zijn door de spreker maar dat gaat geen einde maken aan conflict. Je moet het immense vermogen van je hersens gebruiken, de immense onmetelijke capaciteit van het brein. Ons onderwijssysteem beperkt dat vermogen echter. Ons onderwijs hielp ons ook technologisch, enorme vooruitgang, van een pc tot ingewikkelde vliegtuigen, onderzeeërs, oorlogsbodems, snelle communicatie enzovoort, enzovoort. Hoe meer ziektes er nu onstaan hoe meer medicijnen er worden uitgevonden. We boeken geweldige vooruitgang. De spreker bedoelt dit niet cynisch, het zijn de feiten. Hij verfoeit cynisme.
1:06:19	So can one observe quietly, without any choice, observe what is going on in ourselves? The mirror in which we see our faces. How you comb your hair, how you brush your teeth, how you shave or do your face up, and so on. Can we observe as closely, as definitely, as precisely as possible, without any distortion? That means we have to understand the movement of choice.	Kunnen we dus rustig observeren, keuzeloos observeren wat in onszelf omgaat? De spiegel waarin we ons eigen gezicht zien. Hoe je je haar kamt, hoe je je tanden poetst, hoe je je opmaakt, enzovoort. Kunnen we van zo dichtbij mogelijk observeren, zo scherp, zo precies mogelijk, zonder vervorming. Dat betekent dat we het proces van kiezen moeten begrijpen.
1:07:29	Why do we choose? Please ask yourself, why is there necessity of choice? Of course there is choice between two cars, between two materials. If you have the money, you choose the better. Between two authors. The choice between the shadow and the light, shadow of the sun, sun which creates the shadow, and the light of the sun. Dark and the daylight, tall, short – but is there psychological choice at all? You understand my question? Please ask yourself, why do we choose psychologically, inwardly, say I will do this, I won't do that. This is right, that is wrong. I am violent, but I must become non-violent. I have pride, but I will become humble. You understand? This inward choice going on all the time. Is there choice at all when there is clarity? Or is there choice only when there is confusion?	Waarom kiezen we? Vraag je dat alsjeblieft af, waarom moeten we kiezen? Natuurlijk is er de keuze tussen twee auto's, tussen twee materialen, als je geld hebt, kies je de betere. Tussen twee schrijvers. De keuze tussen schaduw en licht, de schaduw van de zon, de zon die de schaduw en het zonlicht voortbrengt. Nacht en dag, lang, kort, maar bestaat psychologische keuze eigenlijk wel? Begrijp je mijn vraag? Stel jezelf de vraag eens waarom we psychologisch kiezen, van binnen, ik doe dit wel en dat niet. Dit is goed, dat is verkeerd. Ik ben gewelddadig, maar moet vreedzaam worden. Ik ben trots, maar wil bescheiden worden. Begrijp je? Dit innerlijke keuzeproces gaat steeds maar door. Is er überhaupt een keuze als er helderheid is? Of is er alleen een keuze als er verwarring is?
1:09:45	Questioner: (Inaudible) K: Sorry sir, we will have questions on Tuesday, if you don't mind.	Vraag: (niet te verstaan) K: Sorry meneer, Dinsdag kunt u vragen stellen, als u dat niet erg vindt.
1:10:00	Please listen, that is, not to the speaker but yourself. You are asking this question, I am not asking you to ask that question. You are asking that question yourself. Why is there this choice of not to be violent? That is a choice. I am violent, but I will choose to be non-violent. Why is there that choice?	Luister, dat wil zeggen, niet naar de spreker maar naar jezelf. Jij stelt je deze vraag, ik vraag je niet die vraag te stellen. Je stelt jezelf die vraag. Waarom is er de keuze om niet gewelddadig te zijn? Het is een keuze, ik ben gewelddadig, maar ik kies ervoor vreedzaam te zijn. Waarom is die keuze er?
1:10:42	Q: (Inaudible) K: Sir, would you kindly, please, if you would like to come and sit here and talk you are perfectly welcome.	Vraag: (onverstaanbaar) K: Meneer, wees alstublieft zo goed, hier te komen zitten als u zou willen spreken van harte welkom.
1:10:53	Q: (Inaudible) K: Sir, would you mind? You can ask questions on Tuesday and Thursday next week. I am not preventing you from asking questions. Please have the courtesy, the patience, and not get bored, to find out for yourself, not from what the speaker is saying, the speaker is not important, but what is being said together is important. The speaker is not seeking personal worship – there is no personality involved in this. I really mean it. He is not important at all, but what is being said is important.	Vraag: (onhoorbaar) K: Meneer, als u wilt? Volgende week dinsdag en donderdag kunt u vragen stellen. Ik weerhoud u niet van het stellen van vragen. Blijf alstublieft beleefd, geduldig, raak niet verveeld, om zelf uit te vinden, niet van wat de spreker zegt, de spreker is niet belangrijk, maar wat we samen hebben besproken is belangrijk. De spreker zoekt geen persoonlijke aanbidding, de persoonlijkheid is hierin niet betrokken. Dat meen ik echt. Hij is helemaal niet belangrijk, maar wat wordt gezegd is belangrijk.
1:12:13	So we are asking, why is there this choice in us, apart from the choice of things. Could we look at it for a minute?	We vragen ons dus af waarom het maken van keuzes in ons zit, afgezien van het kiezen tussen zaken. Zullen we er even naar kijken?
1:12:35	Human beings throughout the world inherited probably from the apes and so on – they are violent people, human beings are, throughout the world. And he says he realises what is happening through violence, not only in himself, collectively, he says let us be non-violent, let's practice non-violence, let's talk about non-violence, let us use that instrument politically, and so on. This has been one of the things that India has produced – non-violent – not only India but others have talked about it long before. So we, I, you, are violent – if I am violent at all – we are violent. And then we say, I will become non-violent, which is a choice, isn't it? Now, why do we do this? I am greedy, but I will not be greedy. Right? I am full of vanity, but I will pretend not to be vain. You can't become – where there is vanity, that cannot be changed into humility. Where there is vanity, the ending of it, complete ending of it, not that becoming that, only then there is humility. So let's look very carefully, if you will kindly have the patience and the energy, not be too bored and not too cold, why we are doing this all the time.	Mensen overal ter wereld overerfden mogelijk van de apen enzovoort, ze zijn gewelddadig, mensen zijn dat, overal ter wereld. En de mens zegt dat hij beseft wat er door geweld gebeurt, niet alleen binnenin hem, maar collectief, hij zegt: laten we geweldloos zijn, laten we geweldloosheid beoefenen, laten we het over geweldloosheid hebben, laten we dat instrument politiek gebruiken, enzovoort. Dit is een van de dingen die India heeft voortgebracht, geweldloosheid behalve India hebben anderen lang daarvoor er ook al over gepraat. Dus wij, ik, jij, zijn gewelddadig, als ik dat al zou zijn, wij zijn gewelddadig. En dan zeggen we, ik word geweldloos, wat een keuze is, toch? Waarom doen we dit nu? Ik ben hebzuchtig, maar wil dat niet zijn. Klopt dat? Ik ben vol ijdelheid, maar doe alsof dat niet zo is. Je kunt iets niet worden, waar er ijdelheid is, die kan je niet veranderen in nederigheid. Waar ijdelheid is, om die te stoppen, volledig stop te zetten, niet door van dit dat te worden, slechts dan is er nederigheid. Laten we dus goed kijken, als je zo goed wil zijn om het geduld en de energie op te brengen, niet verveeld te raken en het niet te koud te krijgen, waarom blijven we dit steeds maar doen?
1:14:55	Take violence, because that is what is going on in the world and also in ourself. The tremendous sense of violence – the bombs, the killing, the knifing, the stealing, murder, rape, every form of violence. What is violence? Physical violence. That is one side of it. Surely violence is much more complicated than that. Violence is – if you examine it closely, go into it in yourself – violence is conformity. I am this, but I will be that. You don't understand this, but you think you understand that. One doesn't understand 'what is' actually, and without understanding that, you want to transform that into the other. Suppose I am violent. Physically, I don't like violence physically because I see it all about me. Suppose I said – I am not – I don't like what is going on, I won't be violent. I haven't understood the nature of violence, but I want to escape from that, therefore I create the ideal. So, after creating something which is not, then there is conflict between what is and what I think should be. This is what we are doing. So, I say to myself, before I achieve the other, which is non-violent, I must first understand what is violence. This seems so logical, isn't it? We have become so illogical and we are frightened of being logical because we are caught in illusions of trying not to be too logical. So I am going to be very logical first. I can go beyond logic after I have used logic.	Neem nu geweld, want dat heeft plaats op de wereld en in onszelf. Het enorme besef van geweld, de bommen, het doden, elkaar neersteken, diefstal, moord, verkrachting, iedere vorm van geweld. Wat is geweld? Fysiek geweld. Dat is een kant ervan. Geweld is zeker veel gecompliceerder dan dat. Geweld is, als je er goed naar kijkt, het bij jezelf onderzoekt, geweld is aanpassing, Ik ben dit, maar ik word dat. Je begrijpt dít niet, maar dát denk je te begrijpen. Je begrijpt niet 'wat is', wat er werkelijk is en zonder dat te begrijpen wil je veranderen in het andere. Stel: ik ben gewelddadig. Ik houd niet van lichamelijk geweld omdat ik dat overal om me heen zie. Stel dat ik zei: ik ben dat niet, ik vind wat er gebeurt niet leuk, ik zal niet gewelddadig zijn. Ik heb de aard van geweld niet begrepen, maar ik wil eraan ontsnappen, daarom creëer ik een ideaal. Dus na iets te hebben gemaakt dat niet bestaat is er een conflict tussen 'wat is' en wat ik vind dat zou moeten zijn. Dit is wat we doen. Dus zeg ik tegen mezelf, voordat ik dat andere bereik, wat geweldloosheid is, moet ik eerst begrijpen wat geweld is. Dat lijkt toch logisch, nietwaar? Wij zijn zo onlogisch geworden en bang geworden logisch te zijn omdat we gevangen zitten in illusies van het pogen niet logisch te zijn. Ik moet dus eerst heel logisch leren denken. Ik kan pas voorbij de logica gaan nadat ik logisch ben geweest.
1:18:31	I am violent. And I see everything around me has a different form of violence. From the animals, nature, and so on, the tremendous lightning, the beauty of it, it is a form of violence, the shock of it. And I am violent. Violence is not only physical, but a great deal much more psychological. When I conform to a pattern, when I am being allowed to be programmed. You understand? When you tell me what I should do, for the good of my soul or my psyche, or whatever it is, and you become the authority, so when I accept authority there is violence. Right? Psychological authority, of course. There is the authority of the computer. The authority of law. The authority of the policeman who says keep to the left, or right. If you drive in Europe, you keep to the right, if you drive in England or here – which is it, left? Yes, left. No – right? Right. I haven't driven lately. Yes, I walk down to the left and walk up the right, that is quite right.	Ik ben gewelddadig. En ik zie dat in alles om me heen een verschillende vorm van geweld schuilt. Bij de dieren, in de natuur, enzovoort, de reusachtige bliksemschicht, de schoonheid ervan, het is een vorm van geweld, de schok die het geeft. En ik ben gewelddadig. Geweld is niet alleen fysiek, maar voor een groot deel eerder psychologisch. Als ik mij conformeer aan een patroon, als ik geprogrammeerd mag worden. Begrijpt u? Als jij me vertelt wat ik zou moeten doen, ten bate van mijn ziel, mijn psyche, of wat dan ook, en jij de autoriteit wordt, dan is er geweld wanneer Ik die autoriteit accepteer. Is dat juist? Psychologische autoriteit vanzelfsprekend. Er is de autoriteit van de computer. Autoriteit van de wet. De autoriteit van de agent die je zegt links of rechts te blijven. In Europa blijf je rechts rijden, En in Engeland of hier, aan welke kant, links? Ja, links. Niet rechts? Klopt. Ik heb de laatste tijd niet meer gereden. Ja, omlaag loop ik links en omhoog rechts, dat is helemaal goed.
1:20:45	So, violence must exist where – that is part of it – where out of my confusion, disorder, I create authority. I am confused, I am disturbed, I want certainty. And you come along, the guru, the priest, the psychologist, the others, and they become the authority. I have created them out of my confusion, my disorder. So I realise as long as there is an authority subjectively, either the experience which I have had, the memory of that experience which becomes the authority – follow all this – or the authority of somebody who says, 'I know, I will tell you all about it.' The nasty, ugly gurus do all this, coining money. They are some of the most rich people in the world, your evangelists, the churches, the tremendous organisations, they say, have faith, believe, accept. And I am so frightened, I say yes. I am gullible, I accept it. So I am creating out of my disorder, authority. If there is order, there is no authority because I behave properly not according to a pattern.	Er moet dus geweld zijn waar, dat maakt er deel van uit, waar door mijn verwarring, wanorde, ik een autoriteit schep. Ik ben verward, van streek, ik wil zekerheid. En jij komt langs, de goeroe, de priester, de psycholoog, de anderen, en zij worden de autoriteit. Ik heb ze gecreëerd uit mijn verwarring, mijn wanorde. Ik realiseer me dus dat zolang er autoriteit is subjectief, hetzij de ervaring die ik had, de herinnering aan die ervaring die autoriteit wordt, begrijp dit goed, of de autoriteit van iemand die zegt: 'Ik weet het, ik zal je er alles over vertellen'. De gemene bedenkelijke goeroes doen dit alles, ondertussen geld cashend. Zij behoren tot de rijkste mensen op aarde, jullie evangelisten, de kerken, de enorme organisaties, zij zeggen, heb vertrouwen, geloof, accepteer. En ik ben zo bang, ik zeg ja. Ik ben lichtgelovig, ik neem dat aan. Dus creëer ik autoriteit door mijn wanorde, Als er orde is, is er geen autoriteit want ik gedraag me zoals het hoort zonder een patroon te volgen.
1:22:56	So, one of the causes of conflict, disorder, is psychological acceptance of authority. That means, can one live without a single ideal, a single authority, so that one lives in great order now, not tomorrow. And psychologically, there is disorder in our inward house, because we have separated ourself from another. It is one of the most difficult things to do, to say, there is no separation. I am the world. I am the rest of humanity. Because you suffer, the Russians suffer, the Hindus, Chinese, every human being on this earth suffers. I shed tears. And also laughter, of course. Every human being on this earth pursues every form of avoidance, every form of escape from fear, from sorrow. So, I am the world because I suffer, you suffer. This is not just ideological nonsense, this is actuality. So, as long as I separate from the rest of mankind, which is you, I must have conflict and disorder. We will go into that a little later, whether we have separate consciousness or consciousness of mankind.	Dus een van de oorzaken van conflict, wanorde, is de psychologische acceptatie van autoriteit. Dat betekent, kan je leven zonder enig ideaal, enigerlei autoriteit, zodat je nu in grote orde leeft, niet morgen. En psychologisch gezien, is er wanorde in ons eigen innerlijk, omdat wij onszelf hebben afgescheiden van de ander. Het is een van de moeilijkste dingen om te doen, om te zeggen dat er geen afgescheidenheid is. Ik ben de wereld. Ik ben de rest van de mensheid. Omdat jij lijdt, de Russen lijden, de Hindoes, Chinezen, iedere mens op deze aarde lijdt. Ik huil. Natuurlijk lach ik ook. Elk menselijk wezen op deze aarde streeft naar iedere vorm van vermijding, iedere manier om aan angst, verdriet te ontsnappen. Omdat ik dus de wereld ben lijd jij omdat ik lijd. Dit is niet alleen maar ideologische nonsens, dit is een feit. Als ik mij dus afscheid van de rest van de mensheid, dat ben jij, zal ik zeker met conflict en wanorde leven. We zullen daar wat later op ingaan, of wij een apart bewustzijn hebben of een gemeenschappelijk bewustzijn van de mensheid.
1:25:42	What time is it, sir?	Hoe laat is het meneer?
1:25:44	A: It is five minutes to one.	Antwoord: vijf voor één.
1:25:48	K: I am sorry to have kept you so long. Somebody should tell us. So I will finish with this. Where there is separation in my thinking, I can separate thought from action. I think one thing, and say another thing, think one thing and act another way. That is separation, that breeds conflict, hypocrisy.	K: Sorry dat ik jullie zo lang heb opgehouden. Iemand zou mij dat hebben moeten zeggen. Ik stop hier nu dus. Zolang er afgescheidenheid in mijn denken is, kan ik dat denken scheiden van mijn handelingen. Ik denk het ene, zeg het andere, zeg het ene en doe het andere. Dat is scheiding, dat geeft conflict, hypocrisie.
1:26:41	So one can go into this question of conflict very, very deeply, and when you begin to understand the nature and structure and the way of its subtlety, as you watch it, the very watching without any choice, in that watching you will see that conflict ends. And that requires great attention to every thought, every action, every way of inward feeling. And if one wants to end that conflict, we have to give tremendous attention to it. Not casual attention, not one day or one week later, but keeping that attention moving all the time.	We kunnen dus heel diep ingaan op dit vraagstuk van conflict, en als je de aard en structuur begint te begrijpen en de subtiliteit ervan, als je ernaar kijkt, echt kijkt, zonder de minste voorkeur, zal je zien hoe in dit gadeslaan conflict ophoudt te bestaan. En dat vereist grote aandacht voor elke gedachte, iedere handeling, elke vorm van innerlijke gevoelens. En als je dat conflict wilt beëindigen, moeten we er enorm veel aandacht aan schenken. Niet zo maar een beetje aandacht, niet morgen of volgende week, maar dat gewaar zijn steeds door te laten gaan.
1:28:05	Will you kindly get up – it is finished.	Sta alsjeblieft op, we zijn klaar.