Krishnamurti - Het brein is altijd bezig met vastleggen

Krishnamurti Subtitles

RV84DS2 - Het brein is altijd bezig met vastleggen
2e discussie met studenten
Rishi Valley, India
18 december 1984

0:24	Krishnamurti: What shall we talk about? What would you like to talk about? Student: Death.	K: Waar zullen we het over hebben? Waar willen jullie het over hebben? S: De dood.
0:41	K: You want to talk about death? Aren’t you too young to talk about death?	K: Wil je het over de dood hebben? Ben je niet te jong om het over de dood te hebben?
0:56	S: Let’s continue with what we were talking about last time.	S: Laten we doorgaan met waar we het de vorige keer over hebben gehad.
1:02	K: What were we talking about last time?	K: Waar hebben we het de vorige keer over gehad? S: We hadden het over vooroordeel en onzekerheid. K: O, ja
1:08	S: Prejudice and insecurity. K: Oh, yes. Have you got a lot of prejudices? You have, haven’t you? Lots of them. Are they fun? Do you like them? You know what prejudice does? Suppose I am prejudiced against whom? For whom would you like me to have prejudices, against whom? Don’t you suggest some? Suppose I have prejudices against Rajesh, there he is, I caught his eye! Do you know what happens if I have prejudices against him? I won’t understand him, will I? My prejudices come in the way in understanding Rajesh.	Hebben jullie veel vooroordelen? Die heb je, nietwaar? Een heleboel! Is het prettig die te hebben? Ben je'r op gesteld? Wil je horen wat een vooroordeel aanricht? Stel ik ben bevooroordeeld tegen, tegen wie? Tegen wie willen jullie dat ik vooroordelen heb? Wie stellen jullie voor? Stel ik heb vooroordelen tegen Rajesh, daar is hij, hij lette op me. Weet je wat er gebeurt, als ik vooroordelen heb tegen hem? Ik heb geen begrip voor hem. Mijn vooroordelen staan het begrijpen van Rajesh in de weg.
2:35	S: Prejudices for him?	S: Vooroordelen vóór hem?
2:39	K: You come over here. Come on!	K: Kom maar hierheen. Vooruit.
2:50	S: Prejudices for him? K: Against him. Either I have prejudices for... I like him and therefore I have prejudices in his favour, or I don’t like him, I have prejudices against him. Right? Now, what happens if I have prejudices?	S: Vooroordelen vóór hem? K: Nee, tegen hem! Of ik mag hem en ik heb dus vooroordelen in me ten gunste van hem of ik mag hem niet en ik heb vooroordelen tegen hem. Akkoord? Wat gebeurt er als ik vooroordelen heb?
3:11	S: You don’t understand him. K: I don’t understand him, I don’t see what he says clearly. I don’t want to understand him. Right? So it is like a dark glass – you understand? If I have a dark glass in the window, I can’t see the sun clearly, can I?	S: Je hebt geen begrip voor hem. K: Ik heb geen begrip voor hem, ik begrijp niet echt, wat hij zegt. Ik wil hem niet begrijpen. Het is net als donker glas, begrijp je? Heb ik donker glas in het raam, dan kan ik de zon niet goed zien, nietwaar?
3:36	S: No. K: So prejudices act that way. I have prejudices against him, they become a block. Right? So I don’t understand him. Now, will you drop your prejudices if I drop mine? Take time over it. Will all of you drop your prejudices and try to understand somebody? If you have prejudices in my favour, you won’t understand me. Right? If you have them against me, you won’t understand me either. Right? So will you drop your prejudices, will you?	S: Nee K: Vooroordelen hebben dat effect. Ik heb vooroordelen tegen hem en die gaan een belemmering vormen. Akkoord? Ik begrijp hem dus niet. Wel, willen jullie je vooroordelen loslaten, als ik de mijne loslaat? Neem je tijd om erover na te denken. Willen jullie allemaal je vooroordelen loslaten en pogen iemand te begrijpen? Heb je vooroordelen ten gunste van mij, dan zul je me niet begrijpen, niet? Heb je ze tegen me, dan ook niet. Willen jullie dus je vooroordelen loslaten?
4:30	S: When both of us have prejudice against each other then how do we know what...	S: Als je allebei vooroordelen tegen elkaar hebt hoe weten we dan dat... [onhoorbaar]
4:37	K: First, don’t have prejudices and learn what happens. Right? Will you learn? Or are you too young?	K: Begin eerst met geen vooroordelen te hebben en leer dan, wat er gebeurt. Wil je 't leren? Of ben je te jong?
4:54	S: But it’s difficult to drop opinions when you form them already.	S: Maar het is moeilijk opvattingen los te laten, als je ze al gevormd hebt.
5:00	K: You can drop them, can’t you?	K: Maar je kunt ze loslaten, nietwaar?
5:05	S: How?	S: Hoe?
5:12	K: Have you opinions against me, for me? Have you?	K: Heb je opvattingen, die tegen me gericht zijn, of ten gunste van mij? Heb je er?
5:20	S: Sir, if we expect something out of you, do we have an opinion about you?	S: Als we iets van U verwachten, hebben we dan een opvatting over U?
5:25	K: No, no. If you expect me to give you good marks because I like you, then that is a prejudice.	K: Nee,nee Maar als je verwacht, dat ik je een hoog cijfer zal geven omdat ik je mag, dan is dat een vooroordeel.
5:36	S: Suppose I expect you to not make one hour boring. Is it a prejudice?	S: Stel dat ik van u verwacht dat u geen enkel uur vervelend maakt. Is dat dan een vooroordeel?
5:46	K: I don’t understand the last word. Slowly.	K: Ik begrijp dat laatste niet. Kalm aan.
5:49	S: Suppose I expect you not to make one hour boring. I have one hour with you in class, let’s say. And I don’t want it to be boring.	S: Stel dat ik van U verwacht geen enkel uur vervelend te maken. Veronderstellen we, ik heb een uur met u. En ik wil niet dat het iets vervelends wordt.
6:01	K: You don’t want it to be boring – so what?	K: Aha, je wilt niet dat het iets vervelends wordt, en verder?
6:05	S: So is it a prejudice, like I am expecting it not to be boring?	S: Is het een vooroordeel, als ik verwacht, dat het niet vervelend wordt?
6:10	K: That’s not a prejudice, old boy.	K: Dat is geen vooroordeel, beste jongen!
6:13	S: Like when you prejudge. K: Prejudge is not prejudice. It is almost a prejudice. If I prejudge you, I can’t see you directly, can I?	S: Maar als ik vooraf over iets oordeel... K: Vooraf oordelen is geen vooroordeel. Maar het is wel bijna een vooroordeel. Heb ik vooraf een oordeel over jou, kan ik je niet zonder belemmering zien.
6:29	S: Sir, isn’t it a prejudice if I expect the class to be interesting?	S: Is het een vooroordeel, als ik verwacht, dat de les interessant zal zijn?
6:36	K: You come over here, that’s your punishment!	K: Kom maar hierheen. Dat is je straf!
6:47	S: Isn’t it a prejudice if I expect the class to be interesting and I find it isn’t?	S: Is het niet een vooroordeel als ik verwacht dat de les interessant zal zijn en ik merk, dat het niet zo is?
6:53	K: I saw you the other day, didn’t I, here?	K: Ik heb je gisteren ook al hier gezien, niet?
6:57	S: Yes. K: Yes, all right. What were you saying?	S: Ja K: Ja,
7:02	S: Isn’t a prejudice if I expect the class to be interesting and I find that it is boring.	Maar wat zei je? S: Is het geen vooroordeel als ik verwacht dat de les interessant zal zijn en ik ervaar ze als saai.
7:07	K: That is not prejudice. I want to teach you something about the flowers. Look at all those flowers. Marvellous, isn’t it? I want to talk to you about it, and you might find it boring. That’s not prejudice.	K: Dat is geen vooroordeel. Ik wil je iets leren over bloemen. Kijk eens naar al die bloemen, prachtig, nietwaar? Ik wil het met je daarover hebben en jij vindt dat misschien saai. Dat is geen vooroordeel.
7:23	S: But then it is prejudging the class.	S: Maar ik heb wel vooraf een oordeel over de les.
7:25	K: No, I want to tell you – look at those beautiful flowers, how nice they look, and the green lawn, green hedge, I want to show you them.	K: Nee. Ik wil tegen je zeggen: Kijk naar die prachtige bloemen, hoe mooi het groene gras, de groene haag, ik wil ze je tonen.
7:38	S: But I am not expecting anything out of them.	S: Maar ik verwacht niets van ze....
7:41	K: I am asking you to look and you don’t even look. That’s not prejudice. I am asking you – look at all those flowers and the green, the different kinds of green, and the yellow flowers. And then I say, look at all the people all round you, all these boys and girls, look at them carefully. All of them – those boys who are sitting out there who won’t talk and all those people who are sitting here, watch them all. Is that a prejudice? Or you don’t want to watch them therefore you consider it is a terrible bore.	K: Ik vraag je te kijken en je kijkt niet eens! Dat is geen vooroordeel. Ik vraag je: kijk naar al die bloemen en naar het groen, de verschillende soorten groen en de gele bloemen. En dan zeg ik, Kijk naar al die mensen om je heen al die jongens en meisjes, kijk goed naar ze. Naar ze allemaal, die jongens, die verderop zitten en niets willen zeggen en al die mensen, die hier zitten, let op ze allemaal. Is dat een vooroordeel? Of je wilt niet naar ze kijken zodat je kan zeggen: Het is stomvervelend.
8:24	S: No, I don’t know anything, so I...	S: Nee, ik weet er niets van af en dus...
8:25	K: Just watch them. You don’t know anything about those flowers, do you?	K: Kijk er naar! Je weet niets van die bloemen af, nietwaar? S: Nee
8:30	S: No.	K: Zie de pracht van dit alles. Zie je de pracht ervan?
8:32	K: You see the beauty of it? You see the beauty of it all? The green, the varieties of flowers, colours. Does colour mean anything to you?	Het groen, de soorten bloemen, de kleuren. Betekent kleur iets voor je?
8:50	S: Well, it looks beautiful on trees and flowers.	S: Het is prachtig op bomen, bloemen.
8:53	K: No, I said colour, not the flower which is specially beautiful, just colour. Now, who has got the brightest colour here? That girl with the red jersey. Does colour mean anything to you?	K: Nee, ik zei kleur. Niet de bloem, die bijzonder mooi is, maar alleen kleur. Wie heeft er hier de helderste kleur? Dat meisje met de rode trui. Betekent kleur iets voor je?
9:16	S: It can mean so many things.	S: Het betekent zo veel dingen.
9:17	K: No, I am asking you about one thing, old girl. I am asking you, sirs, out there, do all those colours in this valley and the rock on that hill – I don’t know what you call that hill up there – and that rock early in the morning with the sunlight on it, does it mean anything to you? When you look at all this beauty around you, does it mean anything? Do you appreciate all this extraordinary valley? Come over here, there is plenty of room! Sit up here. Come on, old girl, don’t be shy, there. That’s good.	K: Ik vraag je maar één ding, beste meid. Ik vraag jullie, heren, ginds dit: Betekenen al die kleuren in deze vallei en die rots op die heuvel ik weet niet hoe jullie die heuvel daar noemen, die rots vroeg in de morgen met het zonlicht erop, betekent dat iets voor jullie? Als je kijkt naar al die pracht om je heen, betekent dat iets voor jullie? Waarderen jullie allemaal deze bijzondere vallei? S: (onhoorbaar) K: Kom maar hierheen, er is plaats genoeg. Ga daar maar zitten. Kom, beste meid, wees maar niet verlegen. Goed zo.
10:39	S: Like when you see them every morning you feel happy, it means you have seen something nice. So it really means something to you, your heart can rejoice.	S: Je ziet ze elke morgen, je voelt je gelukkig als je iets moois ziet vroeg in de morgen. Het betekent echt iets voor je, je bent gelukkig.
10:48	K: But do you get used to it?	K: Maar raak je er aan gewend? S: Ja, je raakt er aan gewend dingen te zien.
10:51	S: Yes, you get used to seeing it.	K: Waarom raak je er aan gewend? S: Omdat je het dagelijks ziet.
10:54	K: Why do you get used to it? S: Because you see it everyday.	K: Ik weet het.
10:57	K: I know. Just listen. If you get used to me and I get used to you, what happens? I don’t listen to what you are talking about, and you don’t listen to what I am talking about. Will you?	Luister eens, Als je aan mij gewend raakt en ik aan jou, wat gebeurt er dan? Ik luister niet naar waar jij het over hebt en jij luistert niet naar waar ik het over heb.
11:12	S: I don’t get that. Like, you can always listen to someone. I may be going with one person every day, but still I may know that person, it means not know that person.	Nietwaar? S: Dit begrijp ik niet. Je kunt toch altijd naar iemand luisteren. Als je elke dag met iemand omgaat en zo dan leer je diegene gauw kennen, het betekent niet echt kennen, maar...
11:23	K: Of course. But don’t get used to anything. That way you keep alive. If you look at those flowers – look at them, turn around and look at them, carefully look at them. Look at Kabir, sitting out there and Mrs Jayakar and Radhikaji, there, against the background. Isn’t that beautiful? And do you get used to it?	K: Ja, natuurlijk, maar raak nergens aan gewend. Dan blijf je echt leven. Als je naar die bloemen kijkt, kijk er naar draai je om en kijk er naar, kijk er goed naar. Kijk naar Kabir die daar zit en naar mevr. Jayakar en Radhikaji daar achterin. Is dat niet mooi? En daar raak je aan gewend? S: Ja.
12:01	S: Yes. K: Yes, why?	K: Ja, waarom? S: Omdat ik het dagelijks zie!
12:03	S: Because I see it everyday.	K: Nee, schoonheid is niet iets dagelijks zien...
12:05	K: No, beauty is not seeing something every day. Beauty is that later in the day will be totally different, won’t it?	Later op de dag is het helemaal anders, nietwaar?
12:16	S: Yes.	S: Ja.
12:17	K: In the mid-afternoon it will be much more bright and towards the evening it will have totally different colours, won’t it? Can you get used to it? You can’t, can you? So don’t get used to anything, don’t get used to your father, your mother, or to your teachers.	K: 's Middags is het veel helderder. En tegen de avond zijn er weer heel andere kleuren. Kun je daaraan gewend raken; dat kan immers, niet? Raak dus nergens aan gewend! Raak niet gewend aan je vader, je moeder en aan je leraren....
12:46	S: But then we have a routine in school, then we get used to it, what is different in a routine every day?	S: Maar we hebben een schoolroutine daar raken we aan gewend! Wat is er anders in een dagelijkse routine?
12:52	K: Your mind then becomes routine, your mind then goes round and round like a gramophone.	K: Je geest wordt dan ook routine je geest gaat ronddraaien als een grammofoon.
12:59	S: Well, that doesn’t mean that I think along the same lines every day but the routine, the things we do every day, we get up at 5:30, we go for breakfast, we go for classes, that’s a routine.	S: Dat betekent niet, dat ik elke dag op de zelfde manier denk maar het is de routine, dat wat we doen. We staan op om half zes we gaan ontbijten en dan naar de lessen. Dat is de routine!
13:11	K: No, wait a minute. Wait a minute. Why do you call it routine?	K: Wacht eens even. Waarom noem je het routine?
13:15	S: Because that’s what happens every day.	S: Omdat het elke dag gebeurt.
13:18	K: Listen to what I am talking about, don’t be so quick to answer. Why do you call it routine?	K: Luister naar waar ik het over heb, geef niet zo vlug antwoord. Waarom noem je het routine? S: Omdat we het elke dag doen.
13:26	S: Because we do it every day.	K: Doe je alles elke dag en noem je dat routine of
13:31	K: Do you do everything every day and call it routine or are you aware of what you are doing every day? Know what you are doing? Get up in the morning at 5:30, cleaning and all the rest of it, are you aware that you are doing it? Do you pay attention to what you are doing? Or do you do it casually and get on?	ben je je bewust, wat je elke dag doet? Weet je wat je doet? Opstaan om half zes wassen, enz., ben je je bewust, dat je het doet? Schenk je aandacht aan wat je aan het doen bent? Of doe je het allemaal maar nonchalant en dan er vandoor? S: Ja, nonchalant.
14:02	S: Yes, I do it casually. S: Not always.	S: Ja, maar niet altijd.
14:05	K: I am asking you – do you do this every day, conscious, aware, know what you are doing, when you are cleaning your teeth do you know you are cleaning your teeth? Do you watch very carefully?	K: Ik vraag je: Doe je het zo elke dag? Bewust, gewaar, weten wat je doet. Als je je tanden poetst weet je dan dat je je tanden poetst? Let je er zorgvuldig op?
14:19	S: I don’t.	K: Waarom?
14:20	K: Now, why? If you watch carefully, it never becomes routine. You understand what I am saying? Are you still here? Good! Do you watch carefully everything that you are doing every day? Why? If you watch everything you do every day, it gives you much more... aware, you watch everything then. You watch all those tamarind trees with their fruit and that rock over there. It is an extraordinary thing to watch.	Als je zorgvuldig oplet, dan wordt het nooit routine. Begrijp je wat ik zeg? Ben je er nog? Goed! Let je zorgvuldig op alles, wat je elke dag doet? Waarom? Als je let op alles, wat je dagelijks doet, dan leef je veel meer bewust. Je let dan op alles. Je let op die tamarinde bomen met hun vruchten en op die rots daar. Het is iets buitengewoons op te letten! S: Ja
15:12	S: It is.	K: Zul je het doen? S: Ja, ik zal het doen.
15:13	K: Will you do it? S: I do it.	K: Nu, elke dag, elke minuut, niet terloops eens een dag.
15:16	K: No. Every day, every minute, not just casually one day. All the time watch, all the time watch people, watch what they say, how they dress, and all the rocks here, and the trees. You learn much more by watching. Will you do it? If you say to me you will do it, if you promise, you must keep your promise. Otherwise don’t promise. Right? Don’t promise if you can’t do it. Will you promise? Careful! S: No.	Let steeds op, let steeds op de andere mensen, wat ze zeggen hoe ze zich kleden, op al de rotsen hier en de bomen. Je leert veel meer door op te letten! Zul je het doen? Als je tegen me zegt, dat je het zult doen dan moet je je belofte houden. Beloof niet zomaar. Akkoord? Beloof niet, als je het niet kunt doen. Beloof je het? Pas op! S: Nee.
16:06	K: Quite right! So, when you don’t watch carefully everything you are doing, what you say, how you dress, how you clean your teeth and so on, your mind becomes routine, mechanical. You understand? If your mind becomes watchful, then everything you are doing becomes much more fun.	K: Heel juist! Als je dus niet goed oplet bij alles wat je doet wat je zegt, hoe je je kleedt hoe je je tanden poetst enz., dan wordt je geest routine, mechanisch. Begrijp je? Als je geest oplettend wordt dan is alles wat je doet veel leuker.
16:46	S: Sir, but isn’t it something mechanical even if you watch it?	S: Maar is het niet toch soms mechanisch, zelfs als je oplet?
16:54	K: No, it depends how you watch. Nothing becomes mechanical if you know how to watch.	K: Nee, het hangt er van af hoe je oplet. Niets wordt mechanisch, als je weet hoe op te letten.
17:06	S: How do you watch? K: I am going to tell you. Will you do it first? S: I’ll try.	S: Hoe moet je opletten? K: Dat ga ik je vertellen. Maar eerst: Zul je het doen? S: Ik zal het proberen.
17:16	K: Don’t try, do it.	K: Niet proberen, doen! S: Dat is gemakkelijk gezegd.
17:19	S: That’s easy to say. K: I know it is easy. You all want to be very comfortable, easy. But I will tell you how to watch – not ‘how’, what it means ‘watching’. I will tell you what it means to watch. Will you follow it carefully?	K: Ik weet het. Jullie willen het allemaal geriefelijk hebben, niet? Gemakkelijk. Maar ik zal je vertellen hoe je moet opletten, niet hoe je moet opletten... Ik zal je vertellen wat het is op te letten. Zullen jullie er goed naar luisteren?
17:50	S: Sir, then won’t it become a routine to watch?	S: Wordt opletten dan geen routine?
17:58	K: Of course, not. But I haven’t told you what it means to watch. Then you can call it routine or not. Right? Will you learn from what I am saying? Learn, find out, will you? I have asked you, look at those flowers, see the beauty of it, see the colour of it, enjoy it, have fun with it. Don’t hurt them. You know? I’ll tell you. Scientists, biologists have discovered that trees communicate with each other. If one tree gets diseased – you understand? – it tells the others, ‘Be careful, guard yourself against me’. Do you understand? They are much more intelligent than human beings in some ways because when you are ill you don’t tell the others, ‘Keep away from me!’	K: Natuurlijk niet. Maar ik heb je nog niet verteld wat opletten inhoudt. Dan kun je het al of niet routine noemen. Goed? Zul je leren van wat ik ga zeggen? Leer ervan, ontdek. Zul je het doen? Ik heb jullie gevraagd: Kijk naar die bloemen zie de pracht, de kleur ervan. Geniet ervan, heb er plezier in. Kwets ze niet. Weet je ervan? Ik zal 't je vertellen. Geleerden, biologen hebben ontdekt, dat bomen met elkaar in contact staan. Als een boom ziek wordt dan zegt hij tegen de anderen: Pas op! Bescherm jezelf tegen mij. Begrijp je? In bepaalde opzichten zijn ze veel intelligenter dan mensen want als jullie ziek zijn, dan zeg je niet: Blijf van me vandaan!
19:18	S: Of course you do, sir. K: You do?	S: Natuurlijk doe je dat. K: doe je dat?
19:22	S: If you have conjunctivitis... K: Wait, wait! Now I am going to show you how to watch, will you learn?	S: Als anderen kans lopen.... K: Wacht even. Ik ga je nu laten zien, hoe je moet opletten. Zul je het leren?
19:36	S: Yes, sir. K: Yes? Good. First you watch with your eyes, don’t you, look. Look at those tamarind trees, look at them, look at them. Do you see them? S: Yes, sir.	S: Ja, meneer. K: Ja? Heel goed. In de eerste plaats let je op met je ogen, nietwaar? Kijk, kijk naar die tamarinde bomen, kijk ernaar. Zie je ze? S: Ja.
19:59	K: Now wait, watch it. And you see the rocks behind there?	K: Wacht even, let er op. Zie je de rotsen er achter? S: Ja
20:06	S: Yes, sir.	K: Hoe let je nu op?
20:07	K: Now how do you watch it? Are you thinking while you are watching?	Denk je, terwijl je oplet?
20:15	S: No, sir.	S: Nee.
20:16	K: You have learnt something, haven’t you? That you are not thinking when you are watching.	K: Je hebt wat geleerd, nietwaar? Dat je niet denkt, als je oplet.
20:25	S: Right. K: Right? Then do you watch with your eyes only? Or do you watch altogether? Not only with your eyes, but the feel of it, the colour of it, the depth of the trees, the shadows, the little shadows, do you see? Do you see those dragonflies flying? S: Yes, sir.	S: Mee eens. K: Mee eens? En dan: Let je alleen op met je ogen? Of let je helemaal op? Niet alleen maar met je ogen, maar ook hoe je het beleeft, de kleur ervan de diepte in de bomen, de schaduwen, de kleine schaduwplekken, zie je ze? Zie je die waterjuffers vliegen? S: Ja.
20:57	K: So you see everything when you are watching. Right? Agree? So when you watch very carefully, that way I am showing you, then you watch me, or watch somebody else very carefully, what happens? You have a friend here, haven’t you? S: Yes, sir.	K: Je ziet dus alles, als je oplet. Mee eens? Dan, als je heel goed let op wat ik je heb laten zien let daarna op mij of op iemand anders, heel zorgvuldig. Wat gebeurt er? Je hebt hier een vriend, nietwaar? S: Ja.
21:25	K: Watch him.	K: Let op hem. S: Ja.
21:30	S: Yes, sir.	K: Wie is je vriend, die jongen? S: Ja, meneer.
21:31	K: Now who is your friend, that boy? S: Yes, sir.	K: Juist. Ik dacht het al...
21:34	K: Right. I thought so, I thought it was your friend, you two sat together and smiled together. Right? Now watch him, or watch somebody else. Carefully watch them, how they sit, how they look.	Ik dacht al dat dat je vriend was. Jullie zaten daar en lachten samen. Let op hem of let op iemand anders. Let goed op ze, hoe ze zitten, hoe ze kijken.
21:55	S: I can’t watch them, sir, they are smiling.	S: Ze lachen, ik kan niet op ze letten!
21:59	K: They are smiling? Then see them smiling. So that when you watch very carefully you begin to see things you have never seen before. Right? If you watched that carefully, you saw all those dragonflies, you saw the shades deep down, there is a man going by on a bicycle, do you see it?	K: Lachen ze? Zie ze dan lachen! Dus als je heel goed oplet dan begin je dingen te zien, die je nooit tevoren hebt gezien. Akkoord? Als je zo nauwkeurig hebt opgelet, dan heb je al die waterjuffers gezien en die diepe schaduwen. Er gaat een man op de fiets voorbij, zie je hem?
22:32	S: Yes, sir.	S: Ja.
22:33	K: So when you watch you begin to learn much more. Now, the next step is you not only watch with your eyes but also listen to all the noise going on. Listen carefully. People coughing, people moving, never sitting still. Right? Watch and listen. Right? So watch, listen and learn.	K: Dus als je oplet, dan begin je veel meer te leren. De volgende stap is, Je let niet alleen op met je ogen maar je luistert ook naar alle geluiden, die er zijn. Luister goed. Mensen, die hoesten, die bewegen, nooit stilzitten. Mee eens? Let op en luister. Ja? Let dus op, luister en leer!
23:22	S: Is there learning while you are watching and listening?	S: Is het leren, als je oplet en luistert?
23:25	K: I haven’t finished, old boy. Find out what learning is. Now listen carefully, listen carefully. When you watch and when you listen you are learning, not merely memorising, you are learning to see all the things that are happening around you. Right? Are you doing it? Who is there? Look. You learn from books, don’t you, or you learn mathematics? S: Yes, sir.	K: Ho, ho, ik ben nog niet klaar, beste jongen. Ontdek wat leren is. Let nu op en luister goed. Als je oplet en luistert, dan ben je aan het leren, niet slechts memoriseren, je leert alle dingen te zien, die om je heen gebeuren. Mee eens? Ben je 't aan het doen? Ben je bezig? Kijk, je leert uit boeken, nietwaar? Je leert wiskunde.
24:13	K: What else are you learning?	S: Ja. K: Wat leer je nog meer?
24:16	S: History, we are learning biology, learning chemistry, learning geography.	S: Geschiedenis, biologie, scheikunde, aardrijkskunde.
24:22	K: God, so much already? English, mathematics, geography, history, chemistry.	K: Zo veel al? Engels, wiskunde, aardrijkskunde, geschiedenis, scheikunde.
24:32	S: Biology. K: Biology.	S: Biologie. K: Biologie.
24:33	S: Physics.	S: Natuurkunde. K: Je moet een groot man zijn!
24:35	K: You must be a great man! Now – I am joking, right? S: Yes, sir.	Ik maak maar een grapje, nietwaar? K: Ja, meneer.
24:48	K: When you are learning what is happening? You have got a book, your educator points out, the teacher informs you. You are memorising, aren’t you? S: Yes, sir.	K: Als je aan het leren bent, wat gebeurt er dan? Je hebt een boek, je mentor legt uit, je leraar onderwijst je en je memoriseert, nietwaar? S: Ja.
25:01	K: Memorising, which is what? You are recording as it is recorded on a gramophone plate. Right? You understand what I am saying? S: Yes, sir.	K: Memoriseren, wat is dat? Je registreert, zoals ze iets opnemen op een grammofoonplaat. Akkoord? Je begrijpt, wat ik bedoel? S: Ja.
25:14	K: You have a gramophone, haven’t you, in your school?	K: Je hebt toch een grammofoon op school?
25:18	S: Yes, sir.	S: Ja.
25:19	K: So you put on a plate and it repeats, repeats, repeats. Right? S: Right.	Je zet een plaat op en die herhaalt, herhaalt maar. Akkoord? S: Akkoord.
25:27	K: Are you doing that? S: While studying, yes.	K: Doe jij dat ook? S: Als ik leer, ik bedoel als ik studeer, ja.
25:31	K: You are memorising, not learning. You are memorising. Right? Because at the end of the school, at the end of the term you are going to be examined. And you must answer quickly, so you memorise. Now, memorising is like a gramophone record, repeating, repeating, repeating. Right? S: Yes.	K: Je bent aan het memoriseren, niet aan het leren. Je memoriseert. Omdat aan het eind van de school of aan het eind van de schoolperiode je examen moet doen. En je moet dan vlug antwoorden, dus memoriseer je. Memoriseren is net als een grammofoonplaat herhalen, herhalen, herhalen.
25:57	K: Is that learning?	Nietwaar? S: Ja. K: Is dat leren? S: Als je begint te memoriseren, dan is dat leren.
26:05	S: I mean, when you are beginning to memorise then you are learning.	K: Nee. Ja, in het begin, daarna herhaal je.
26:08	K: No. At the beginning. Afterwards you repeat.	S: Ja, daarna is het geen leren.
26:13	S: Yes, afterwards it is not learning.	K: Tenslotte.
26:15	K: Not learning. At last! You got it? Have you learnt it? Do you see something? That is, I don’t know what language? German. I don’t know German, I speak Italian, French, a little bit of English, a little bit of French, a little bit of Italian. Therefore If I want to learn German I have to study it, haven’t I? I have to look at the words, how they are pronounced, the meaning of the word and the irregular verbs and so on. All that I study – memorise. Right? My brain records everything – all the German words, the syntax, the irregular verbs, it memorises, that is, it records. The brain records, and then at the end of four months, three months, or whatever it is, you begin to speak German. Right? When you record like that all the time it is like a gramophone which is recording.	K: Begrepen? Heb je het geleerd? Begrijp je iets, namelijk het volgende: Neem, ik ken een taal niet. Duits. ik ken geen Duits, ik spreek Italiaans en Frans, wat Engels een beetje Frans, wat Italiaans. Als ik nu Duits wil leren, dan moet ik het gaan studeren, nietwaar? Ik moet naar de woorden kijken hoe ze worden uitgesproken, wat ze betekenen de onregelmatige werkwoorden, enz. Dat alles bestudeer ik, memoriseer ik. Akkoord? Mijn brein registreert alles, al de Duitse woorden, de grammatica, de onregelmatige werkwoorden het memoriseert, d.w.z. het registreert. De hersenen registreren. En dan, na vier maanden of drie maanden of wat het ook is, begin je Duits te spreken. Akkoord? Als je zo de hele tijd registreert dan is dat net als een grammofoon, die opneemt.
27:40	S: So it is just like memorising, it is not learning.	S: Het is dus alleen maar memoriseren, geen leren.
27:42	K: That’s it, that’s all I am saying. Memorising is not learning.	K: Dat is alles, wat ik zeg. Memoriseren is geen leren.
27:49	S: Then by watching you learn. K: Wait, first see it. First see – memorising is not learning.	S: Dus door op te letten is het leren. K: Wacht, begrijp dit eerst. Begrijp eerst: Memoriseren is geen leren.
27:57	S: Until you finish. K: Wait! Darling, you are too quick. But do you see this fact, that memorising is not learning? Memorising is repetition because you have to pass an exam, you have got to get a job. Right? So learning is not memorising. So what is learning then?	S: Tot het einde... K: Wacht! Je bent te snel. Zie je het feit, dat memoriseren geen leren is? Memoriseren is herhaling, omdat je een examen moet halen omdat je een baan moet krijgen. Niet? Dus leren is niet memoriseren. Maar wat is leren dan?
28:32	S: Sir, does it mean that each time you watch you are learning something?	S: Betekent het, dat elke keer dat je oplet, je leert?
28:43	K: That’s right. Right, you have said something true. Each time you watch you are learning, because things change. You understand? If you are watching those trees early in the morning, they have quite a different light, haven’t they? And later on in the day it has a different light, there is a different movement, different shades, different colour, you are learning.	K: Zo is het. Je hebt iets waars gezegd. Elke keer, dat je oplet, ben je aan het leren, omdat de dingen veranderen. Begrijp je het? Als je op die bomen let vroeg in de morgen... dan hebben ze immers een heel ander licht... en later op de dag is er weer een ander licht, er is een andere beweging, er zijn andere tinten, een andere kleur. Je bent aan 't leren!
29:17	S: Each time you..	S: Telkens je... K: Kom naar hier!
29:21	K: Come over here! I am going to have all the class round here. Give her some room, old boy.	Ik krijg de hele klas hier. Maak wat plaats voor haar.
29:39	S: Sir, when you see people, when you see them every day...	S: Als je mensen ziet, zoals je ze dagelijks ziet...
29:43	K: Don’t get used to seeing people every day. Watch them.	K: Raak er niet aan gewend mensen elke dag te zien, let op ze!
29:47	S: But there isn’t anything new in them always.	S: Maar er is niet telkens iets nieuws aan hen.
29:50	K: How do you know? S: Sir, I don’t think so. Every time the same ones... K: Do you know your body cells are changing, so people are changing. I am not the same as you saw me yesterday, I may have moved, I may have changed, I might do all kinds of things. I am a living being, it is only dead things that don’t change.	K: Hoe weet je dat? S: Ik denk van niet. Elke keer als ik iemand zie... K: Weet je, je lichaamscellen veranderen en dus veranderen mensen ook. Ik ben niet dezelfde, die je gisteren hebt gezien, ik kan elders zijn ik kan veranderd zijn, ik kan van alles hebben gedaan. Ik ben een levend wezen. Alleen dode dingen veranderen niet.
30:19	S: And if we watch them, then we can find out?	S: En als je op ze let, dan kun je dat ontdekken.
30:21	K: That’s right. If you watch them, you learn because then as you watch those trees the first thing in the morning they are different. Right? Different colour, different movement, different depth of light. Right? Different shadows. It is just like that human being are.	K: Zo is het. Als je op ze let, dan leer je, want als je op die bomen let in het begin van de morgen, dan zijn ze anders. Niet? Andere kleur, andere beweging, andere intensiteit van licht. Akkoord? Andere schaduwen. Mensen zijn net zo!
30:43	S: Sir, I see the change in the trees and that, but I don’t know why I don’t see it in people.	S: Maar ik zie de verandering in bomen en dergelijke
30:48	K: Because you are lazy, because you don’t want to look carefully at people. Right? S: Yes.	en ik weet niet, waarom ik die niet in mensen merk. K: Omdat je lui bent Omdat je niet echt goed naar mensen wil kijken. Is het niet zo? S: Ja.
31:01	K: So watching, listening, and therefore learning, not memorising. Is that clear? S: Yes, sir.	K: Opletten en luisteren dus en daardoor leren, niet memoriseren. Is dat duidelijk? S: Ja.
31:17	K: But do it. Now, in India specially they have a lot of theories, about God, about heaven, about – a lot of it, nothing to do with their daily life. Right? The daily life counts much more than your gods and theories. Right? So watch your life. When you promise something always keep it. So don’t promise without realising that you must keep it.	K: Doe het dan! Vooral in India hebben ze vele theorieën over God over de hemel. Ze hebben niets met hun dagelijks leven te maken. Nietwaar? Het dagelijkse leven is veel belangrijker dan je goden en theorieën. Is het niet? Let dus op je eigen leven! Als je iets belooft, hou die belofte dan steeds. Doe geen belofte zonder te beseffen, dat je hem moet houden.
31:58	S: So you watch what you say, you watch what you are doing. Like when I watch a tamarind tree I must have that realisation in myself that I am also watching.	S: Je let dus op wat je denkt, je let op wat je doet en tegelijkertijd moet ik, als ik op een tamarinde boom let het besef hebben, dat ik oplet.
32:09	K: Yes, that’s right. You are watching yourself. I am watching those trees and I am also watching myself. I am watching what I am saying, whether I tell the truth or lie, I am watching my various annoyance, anger, jealousy, fear, I am aware of all that. You understand? As I am aware of those flowers I am aware also of myself. Right? It is much more fun watching yourself because you are changing, you are different. One morning you are depressed, the next morning you are happy, the third morning you are irritated. Right? Will you do all this, or just say, ‘Yes, yes’, and carry on?	K: Dat is zo, je let op jezelf. Ik let op die bomen en ik let op mezelf. Ik let op wat ik zeg of ik de waarheid spreek of lieg. Ik let op mijn ergernis boosheid, jaloersheid, angst, ik merk dat allemaal. Begrijp je? Terwijl ik die bloemen gewaar ben, ben ik ook mezelf gewaar. Akkoord? Het is veel plezieriger om op je zelf te letten, omdat je verandert omdat je anders bent. De ene morgen ben je neerslachtig de volgende morgen ben je blij, de derde morgen geprikkeld. Nietwaar? Zul je dit alles doen, of zeg je alleen maar: Ja, ja en ga je gewoon verder?
33:05	S: I have watched myself. K: Will you do it?	S: Ik let op me zelf.
33:07	S: Yes.	K: Zul je het doen? S: Ja, ja.
33:10	K: Promise? S: Yes, I will do it.	K: Je belooft het? S: Ja, ik zal het doen.
33:14	S: No. I will try.	S: Nee, ik zal het proberen.
33:16	K: You promise? Careful!	K: Beloof je het? Pas op!
33:19	S: I think I will do it, sir. K: Not, ‘you think you will do it’. But do you promise to do it every day? That means you must keep it. Don’t promise now.	S: Ik denk, dat ik het zal doen. K: Niet 'je denkt dat je het zult doen' maar beloof je om het elke dag te doen? Dat betekent, dat je je belofte moet houden! Beloof nu niet!
33:33	S: I’ll try to do it. K: No, don’t try. Either do it, or don’t do it.	S: Ik zal het proberen te doen. K: Nee, niet proberen. Je doet het of je doet het niet.
33:37	S: But I want to do it.	S: Maar ik wil het doen. K: Doe het dan!
33:41	K: Then do it. You see, just listen, if you do that, you become extraordinarily alive, your brain becomes extraordinary, so sensitive. Right? S: Yes, sir.	Zie je, als je het doet, dan leef je buitengewoon intens. Je brein wordt zo gevoelig! Akkoord? S: Ja.
34:04	K: You are not sensitive. You are very young, you are not sensitive.	K: Jullie zijn niet gevoelig. Je bent wel erg jong, maar je bent niet gevoelig.
34:11	S: Sometimes when I am thinking of something I don’t realise I am thinking, I am so caught up in that thinking. Whereas sometimes, suppose I am watching a tree, I know that I am watching a tree. I am aware that I am watching a tree and I am watching it at the same time. Whereas sometimes I am thinking, I don’t realise that I am thinking. So I am not watching myself at that time.	S: Soms, als ik aan iets denk, dan besef ik niet, dat ik denk ik ben zo verstrikt in dat denken. Soms, stel dat ik naar een boom kijk dan weet ik, dat ik naar een boom kijk. Ik ben gewaar, dat ik naar een boom kijk en ik kijk er tegelijkertijd naar. Maar soms is er een denken, waarbij ik niet besef, dat ik denk.
34:31	K: Wait, wait. Realise that you are thinking. Watch your thinking. Why you think, what makes you think that way, watch it, watch everything that you are doing.	Ik sla me niet steeds gade. K: Wacht, wacht. Besef, dat je denkt. Let op je denken. Als je denkt, waarom denk je dan op die manier? Let er op, let op alles, wat je doet!
34:48	S: Sir, but sometimes I am so caught up in that thinking.	S: Soms ben ik zo verstrikt in dat denken...
34:52	K: Just listen carefully. Now listen. We are talking to each other, aren’t we, so we are thinking too. Right? And we may think silently and put it into words. Right? That is what we are doing now. You think and you put it into words. And you want to tell me something, so I am very careful to convey what I want to say to you.	K: Nou luister eens goed. We praten met elkaar, nietwaar, dus we zijn ook aan het denken. Akkoord? Je kunt stil denken en het dan onder woorden brengen. Ja? Dat zijn we aan het doen. Je denkt en zet het om in woorden. Je wilt me iets vertellen... dus zorg ik er erg goed voor, dat ik overbreng, wat ik tegen je wil zeggen.
35:24	S: Sir, but sometimes you don’t think and then put it into words, the words come. K: Yes. Why is that?	S: Maar soms is het niet, dat je denkt en het dan verwoordt de woorden komen. K: Ja, waarom is dat?
35:34	S: Sir, doesn’t it become mechanical again?	S: Wordt het dan toch niet weer mechanisch?
35:36	K: That’s just what I am telling you, don’t become mechanical. Don’t become mechanical. You have got glasses, right? Find out if you can do without glasses.	K: Dat is nu net wat ik je zeg: Word niet mechanisch! Word niet mechanisch! Je draagt een bril, niet? Ontdek eens, wat je zonder bril kunt doen.
35:55	S: I can’t. K: Don’t say, you can’t.	S: Ik kan niet... K: Zeg niet, dat je 't niet kan!
35:59	S: I can’t see anything without my glasses.	S: Ik zie niets zonder bril.
36:01	K: Find out, old girl! I am supposed to be 90 – I don’t have glasses. Do you know why?	K: Onderzoek het, meisje. Stel, dat ik straks negentig ben, dan draag ik toch geen bril. Weet je waarom?
36:15	S: Because you can do without them.	S: Omdat U zonder kunt!
36:19	K: You are nuts!	K: Nonsens!
36:23	S: Sir, but then she knows she can’t do without them, she has tried it all before.	S: Ze weet dat ze niet zonder kan, ze heeft het al geprobeerd.
36:27	S: Yes, that’s why I got glasses.	S: Ja, daarom draag ik een bril.
36:30	K: Find out if you can see clearly without glasses. If you can’t, then find out if you can do eye exercises.	K: Ontdek, of je goed kunt zien zonder bril. Zo niet, onderzoek dan of je geen oogoefeningen kunt doen.
36:43	S: I am doing that. K: That may improve it. But if you keep on saying, ‘I must have glasses, I must have glasses’.	S: Ik doe dat. K: Dan verbeter je het misschien. Maar als je steeds zegt: 'Ik heb een bril nodig, ik heb een bril nodig'.
36:49	S: No, I don’t do that.	S: Nee, dat doe ik niet.
36:51	K: But you are doing it, you say, ‘I can’t see without glasses’.	K: Dat doe je wel, want je zegt, dat je niet zonder bril kunt.
36:55	S: That’s because it is a fact, but I am doing exercises to see without glasses.	S: Dat is omdat het een feit is
36:59	K: So remove your glasses and make an effort.	ik probeer juist zonder bril te zien. K: Doe je bril dan weg en doe er moeite voor.
37:05	S: One question, sir. You asked us to start learning and stop memorising.	S: Zojuist vroeg U ons te gaan leren en op te houden met memoriseren.
37:13	K: Memorising, as I explained to you, old boy – listen carefully – memorising becomes mechanical. Right? S: Yes, sir.	K: Memoriseren, zoals ik je al heb uitgelegd... beste jongen, wordt iets mechanisch. Nietwaar? S: Ja.
37:27	K: The brain that is inside the skull is always recording.	K: De hersenen binnenin de schedel registreren voortdurend.
37:35	S: Yes, sir.	S: Ja.
37:36	K: I say, that is yellow, that’s green. Right? Those are trousers. It is recording. Right? S: Yes, sir.	K: Ik zeg dat is geel, dat groen. Akkoord? Dat een broek. Ze registreren. Akkoord? S: Ja.
37:45	K: That recording becomes mechanical.	K: Dat registreren wordt mechanisch. S: Ja.
37:47	S: Yes, sir.	K: En omdat het mechanisch is, wordt je hele leven iets mechanisch.
37:48	K: And then being mechanical your whole life becomes mechanical.	S: Maar is het niet een feit, dat...
37:53	S: Sir, but isn’t it a fact that...	K: Wacht, lieverdje, tot ik met deze knaap klaar ben.
37:55	K: Wait, darling, I haven’t finished with this chap. You jump on me before I have finished. Right? Ask your question afterwards. Remember your question. You understand? If I all the time am recording – green, white, purple, yellow, or he is my friend, he is not my friend – it is like a gramophone.	Je valt me op het lijf, voordat ik klaar ben, ja? Vraag straks en onthoud je vraag zolang. Begrepen? Dus steeds registreren, groen, wit, violet, geel, hij is mijn vriend, hij is niet mijn vriend, het is als een grammofoon.
38:27	S: Yes, sir. K: Right? So memorising is not learning. Learning is all the time something new.	S: Ja. K: Ja? Memoriseren is dus niet leren. Leren is steeds iets nieuws. S: Zoals wanneer je iets studeert.
38:42	S: Like when you are studying something.	K: Je moet het leren, het studeren.
38:45	K: You have to learn that. You have to study it.	S: We moeten het dan memoriseren. K: Wacht even.
38:48	S: We have to memorise then. K: Wait a minute. I am your teacher. And I want to teach you history. Right? S: Yes.	Stel ik ben je leraar en ik wil je geschiedenis leren. Ja? S: Ja.
39:01	K: I want to teach you history. You must know all the kings and all the rest of all that silly rot. Right? S: Yes, sir.	K: Ik wil je geschiedenis leren. Je moet alle koningen kennen en de rest van die onzin.
39:09	K: It is silly rot. You must know who was the king of India in the 15th century and so on and so on. Right?	Nietwaar? S: Ja. K: Het is onzin. Je moet weten, wie de koning van India was in de 15de eeuw, enz., enz.
39:22	S: Why do you call it silly rot? K: It is silly. At the end of it it doesn’t affect your life at all, does it?	S: Waarom noemt U het onzin? K: Het is immers onzin. Uiteindelijk beïnvloedt het je leven helemaal niet. S: Maar als je iets wil worden, een cursus volgen...
39:31	S: But if you want to become something, or do a course.	K: Ja, je memoriseert om een professor te worden.
39:35	K: That’s it, you memorise in order to become a professor.	S: Ja. K: Ja.
39:42	S: Yes, sir. K: Yes, sir. You memorise in order to get more money.	Je memoriseert om meer geld te verdienen.
39:46	S: Get what? K: Money, better job.	S: Om meer? K: Geld, een betere baan.
39:49	S: Not necessarily, sir. K: Ah, yes, sir. If you don’t have good memory, you won’t have a good job. Have you watched the carpenters? Those people who build beautiful furniture? I have. They must know the quality of the wood. Right? The quality of grain and so on, and the instrument they use. They are very careful, so they memorise, they become an apprentice first from another carpenter, they learn by that, memorise, and then they become good carpenters. Right? Now I want to teach you history – just listen quietly, will you? Will you listen, or you are off somewhere else?	S: Dat hoeft niet. K: Jawel. Als je geen goed geheugen hebt, dan krijg je geen goede baan. Heb je wel eens op de timmerlieden gelet? Die mensen, die prachtig meubilair maken? Ik wel. Ze moeten de hoedanigheid van het hout kennen, niet? De hoedanigheid van de houtnerf en zo en het gereedschap dat ze gebruiken. Ze zijn erg zorgvuldig. Ze memoriseren dus ze worden eerst leerling van een andere timmerman door dat werk leren ze, memoriseren ze en worden dan goede timmerlieden. Juist? Ik wil je dus geschiedenis leren. Luister dus maar eens rustig. Luister je of ben je er niet bij?
40:48	S: I am listening, yes. K: Good. I want to teach you history. History means story. Right? It is a story of all the past kings, past queens, all the wars, etc. Right? S: Right, sir.	K: Ik luister, ja. K: Goed. Ik wil je geschiedenis leren. Geschiedenis betekent verhaal. Akkoord? Het verhaal van alle vroegere koningen, koninginnen, oorlogen, enz., enz. S: Dat is juist.
41:11	K: And also story means story about yourself.	K: Maar verhaal betekent ook het verhaal over jezelf.
41:16	S: Yes, sir. K: Right?	S: Ja.
41:18	K: Story about what is happening in the world and story also about yourself. You are a much more interesting story than the story of all the kings.	K: Het verhaal over wat er in de wereld gebeurt en het verhaal over jezelf. Je bent een interessanter verhaal, dan het verhaal van al de koningen.
41:32	S: I agree, sir. K: Agree? Right, sir. So, I am going to talk about not only the history according to the books but also I am going to talk to you about the story of yourself.	S: Mee eens! K: Mee eens? Ja. Ik ga dus niet alleen praten over de geschiedenis volgens de boeken maar ook over de geschiedenis van jezelf.
41:50	S: But that is not what we do in class.	S: Maar dat is niet, wat we in de les doen.
41:52	K: I know they don’t. I said, if I was your teacher I would do that. You understand? S: Yes, sir.	K: Dat weet ik. Ik heb gezegd, dat als ik je leraar was, dan zou ik het zo doen.
42:01	K: I would combine both – the book and also about yourself.	Begrijp je? S: Ja. K: Ik zou het boek combineren met dat over jezelf.
42:06	S: That is a very far possibility of your ever being a teacher.	S: Dan is er maar een kleine kans voor u ooit een leraar te zijn.
42:12	K: Slowly, slowly. What?	K: Wat?
42:14	S: Sir, you couldn’t ever be a teacher.	S: U zou nooit een leraar kunnen zijn!
42:18	K: Why not? S: Not on a subject as such.	K: Waarom niet? S: Niet rond een dergelijk onderwerp.
42:21	K: Ah, I said I would combine both. I would combine the book. Right? And also I would combine the history about oneself. The history about oneself is the history of all mankind. Right?	K: Ik heb gezegd, dat ik die twee zou combineren. Ik zou het boek combineren met de geschiedenis van jezelf. De geschiedenis van ons zelf is de geschiedenis van de hele mensheid.
42:40	S: So the history of all mankind is the history of oneself.	Akkoord?
42:43	K: Which is yourself. S: So if you study the whole of mankind we are studying ourselves.	S: Dus de geschiedenis van de hele mensheid is de geschiedenis van onszelf. K: Ja, en dat ben je zelf!
42:49	K: That’s right.	S: Als we dus die van de mensheid leren, dan leren we over onszelf.
42:50	S: So then we are studying the whole of mankind.	K: Klopt. S: Dus dan leren we die van de mensheid.
42:54	K: You are not listening to what I am saying, old boy. I am saying, telling you, if I was a teacher of history the meaning of history from Latin is ’storia’ – storia means history. In Italian it is called storia, it comes from Latin and so on. Now, I am going to talk about what? Who is your king in the 15th century? Who is your king in the 15th century?	K: Je luistert niet, naar wat ik zeg, beste jongen. Wat ik je vertel, is, dat als ik een geschiedenisleraar was... De betekenis van geschiedenis (historie) komt van het latijnse 'storia' dat verhaal, historie betekent, in het Italiaans heet het storia. Nu ga ik het hebben over, waarover? Wie was je koning in de 15de eeuw?
43:30	S: There are so many kings, sir. K: So many of them, quite right. Give me one of their names. Come on, somebody there.	S: Er zijn er zo veel! K: Ja, zoveel, heel juist. Geef maar eens een naam, kom, iemand van jullie daar!
43:39	S: Babur. K: Barber?	S: Babu. K: Barber?
43:45	S: No, B-a-b-u-r. K: I thought you said a barber! I know, that’s a joke. So, I would teach you, I would say Babur was the father of Humayun, right? And Humayun’s son was Akbar – right? So I would go into all that. Right? And also I would say, what about you you are also story, you are a great story, much greater than Akbar. Right? S: Yes, sir.	K: Ik meende je zei 'barber' ( d.w.z. kapper,barbier) Ik weet het, 't is een grapje. Ik zou je dus leren, dat Babu de vader was van Humula, nietwaar? En Humula's zoon was Agba- nietwaar? Daar zou ik allemaal op in gaan. En ik zou ook zeggen: Hoe is met jou? Jij bent ook een verhaal, een groots verhaal, grootser dan dat van Agba.
44:32	K: So, I would talk to you about yourself. I would say, what are you? You have a book about yourself inside you. Learn to read that book, you understand?	Nietwaar? S: Ja. Ik zou het dus ook over jezelf hebben met je. Ik zou zeggen: Wat ben je? Je hebt een boek over jezelf in je. Leer dat boek te lezen, begrijp je?
44:51	S: Yes, sir.	S: Ja, meneer.
44:53	K: Are you sure you understand what I am saying? Don’t say, ’Yes, sir’. I am saying, ’The book about Akbar there are many volumes that have been written about Akbar. And there is a volume also in yourself, what you are’.	K: Ben je er zeker van, dat je begrijpt, wat ik zeg? Zeg niet: Ja, meneer. Ik zeg: Er is het boek over Agba er zijn vele delen over Agba geschreven en er is ook het boek over jezelf, wat je bent.
45:16	S: So you said that	S: U zei, dat...
45:18	K: Are you listening to what I am saying?	K: Luister je naar wat ik vertel?
45:20	S: Yes. K: There is a book inside you which you must learn to read. But you neglect to read that book. So I am going to see that you learn to read that book not only the book of Akbar, but the book about yourself. So I am going to go into that. I would teach you that way. That is a most marvellous way to learn not only what is happening in the world outside you but the extraordinary book that you have inside you the book that is the rest of mankind not just Indian history.	S: Ja. K: Er is in je een boek, dat je moet leren lezen maar je verzuimt dat boek te lezen. Ik ga er dus op letten, dat je dat boek leert te lezen. Niet alleen maar het boek over Agba maar ook het boek over jezelf. Daar zou ik dus op ingaan, ik zou je op die manier onderwijzen. Dat is een geweldige manier van leren! Niet alleen maar wat er gebeurt in de wereld om je heen maar ook dat bijzondere boek in jezelf het boek, dat de rest van de mensheid is - niet slechts Indiase geschiedenis!
46:23	S: Sir, then why doesn’t it happen?	S: Maar waarom gebeurt dat niet?
46:25	K: Because your teachers don’t do this.	K: Omdat je leraren dit niet doen!
46:27	S: Sir, but you are President of the Foundation	S: Maar U ben president van de Stichting waarom doet U er niets aan?
46:31	K: What? Say it, sir! Good.	K: Hij zegt, dat ik de president van de Stichting ben.
46:33	S: Sir, but you are President of the Foundation why don’t you do something?	Waarom doet u er niets aan?
46:36	K: I am the President of the Foundation, he says why don’t I do something about it. You are quite right, sir. But they won’t listen. Wait, they won’t listen.	Je hebt helemaal gelijk maar ze willen niet luisteren. Wacht! Ze willen niet luisteren.
46:52	S: But they are like us. K: Quite right.	S: Ze zijn net als wij. K: Precies!
47:01	S: Probably they K: Quite right! Just listen carefully. The teachers are like you, only much more grown up. Right? I am not insulting them. You understand? I am very polite, respectful I respect people, I don’t insult them. They are like you, so learn from each other. You understand? I am learning now from you why you say things and don’t mean it. Do you understand? S: Yes, sir.	S: Waarschijnlijk dat ze... K: Luister nu eens goed! De leraren zijn net als jullie, alleen meer volwassen. Juist? Ik beledig ze niet, begrijp je? Ik ben heel beleefd, ik respecteer anderen, ik beledig ze niet. Ze zijn dus net als jullie, leer dus van elkaar. Begrijp je? Ik leer nu ook van jullie. Waarom? Je zegt dingen, maar je meent het niet. Begrijp je? S: Ja, meneer.
47:48	K: Why you say, ’Yes, sir, yes, sir’, and don’t mean it at all.	K: Terwijl je ja meneer, ja meneer zegt, meen je het helemaal niet.
47:51	S: Yes, I do mean it. K: That means you live it.	S: Ik meen het echt. K: Wat betekent, dat je het ook in praktijk brengt.
47:58	S: My ’yes’ meant that I understand it.	S: Mijn ja wilde zeggen, dat ik het begrijp.
48:01	K: First understand but live it. Right? S: So I don’t have that kind of	K: Eerst begrijpen, maar dan in de praktijk brengen! Akkoord? S: Je hebt dus niet dat soort van...
48:09	K: Listen, old boy, don’t say anything in your life if you don’t live it. If you don’t live it you become a hypocrite. Right? Say one thing and do something else, that is hypocrisy. Right?	K: Beste jongen, zeg in je leven niet iets, als je het niet in praktijk brengt. Wie het niet in praktijk brengt wordt een huichelaar. Akkoord? Iets zeggen en iets anders doen, dat is huichelarij. Nietwaar?
48:24	S: Sir, I am not saying anything I am saying I understand what you are saying.	S: Maar ik beweer niet iets
48:28	K: I’ve said to you, understand what I am saying I said, don’t say anything that you don’t mean. If you mean it, say something, and if it is right, be honest. If you say, ’I lie’, say, ’I lied, sir’. That’s honesty. Right? If you are angry, ’Yes, I am angry’, don’t pretend. Grown-ups do. That is the only difference.	ik zeg alleen maar, dat ik begrijp, wat U zegt. K: Ik zei tegen je: Begrijp, wat ik zeg ik zei: Zeg niet iets, dat je niet meent. Als je 't meent, zeg het dan en heeft de ander gelijk, wees dan eerlijk. Als je hebt gelogen, zeg: 'Ik heb gelogen, meneer'. Dat is eerlijkheid! Akkoord? Als je boos bent: Ja, ik ben boos. Doe niet alsof! Volwassenen doen dat. Dat is het enige verschil! S: Iedereen is verschillend. Akkoord? Niemand is hetzelfde.
49:12	S: Everyone is different. Right? No one can be the same.	K: Ja.
49:15	K: Yes, sir.	Ik bedoel, als ik iedereen eerlijk zeg, zoals, Ik ben boos
49:17	S: I mean I tell everyone honestly like I am angry I am this, everyone isn’t going to say that they are angry also.	ik luister, dan zal niet iedereen zeggen, dat ze ook boos zijn.
49:23	K: What?	K: Wat?
49:26	S: I can put up a little fight with someone	S: Stel, dat ik ruzie heb met iemand…
49:28	K: Why do you have a fight with someone?	K: Waarom heb je ruzie met iemand?
49:30	S: Because he K: Hey! Why do you have a fight with someone?	S: Omdat hij... K: Hey! Waarom heb je ruzie met iemand?
49:37	S: Because we have come to a disagreement about something.	S: Je hebt een meningsverschil met iemand.
49:39	K: Why do you have disagreement? Learn, don’t say, ’I have disagreement’ and fight him. Learn! If you fight now when you grow up also you will fight, that becomes violence. You know, all over the world violence is spreading you know that, don’t you? They are killing each other, wars, terrorists, you know. You understand? They are killing each other that is tremendous violence in the world. So don’t be violent, don’t get angry. When you get angry say, ’I am angry, I apologise’, don’t fight.	K: Waarom heb je een meningsverschil? Leer, zeg niet: Ik heb een meningsverschil, dus ik vecht met hem, maar leer! Als je nu elkaar bevecht doe je dat ook, als je volwassen wordt en dan wordt het geweld. Je weet, dat overal op de wereld het geweld zich uitbreidt, nietwaar? Men vermoordt elkaar, oorlogen, terroristen. Begrijp je? Men vermoordt elkaar, er is enorm veel geweld in de wereld. Wordt dus niet gewelddadig, wordt niet boos. Als je boos wordt, zeg dan: 'Ik ben boos' verontschuldig je! Vecht er niet om. S: Vecht je niet, kan iemand van je zwakte gebruik maken en jou afranselen...
50:31	S: (Inaudible)	K: Misschien ook niet.
50:41	S: He said if you don’t fight somebody they can take advantage of you and they can bash you up.	Als ik niet boos wordt op degene
50:47	K: Perhaps not. If I don’t get angry with the man who wants to get angry, he might quieten down.	die boos wil worden, dan kalmeert hij misschien.
50:58	S: Might. K: Might, I said, might.	S: Misschien! K: Ik zei misschien.
51:01	S: But then K: Wait, wait.	S: Maar dan... K: Wacht, wacht.
51:04	S: But suppose the other person is going to hit me and suppose I am not angry with her.	S: Stel dat de andere me wil slaan omdat ik niet boos ben op haar?
51:12	K: If I don’t react, you understand? You are angry with me – right? Suppose you are angry with me, I won’t react to you I won’t get angry, I won’t hit you back, see what happens.	K: Als ik niet reageer, begrijp je? Je bent boos op me niet? Veronderstel, dat jij boos bent op me en ik reageer niet ik word niet boos, ik sla niet terug, let dan eens op, wat er gebeurt!
51:28	S: Sir, sometimes it might aggravate the person.	S: Soms kan het gebeuren, dat dat ergert.
51:31	K: Not ’sometimes’. See what happens if you get angry with me and I don’t get angry with you in return, something happens between us. Right? If you call me a fool I don’t react by calling you another fool. Right? I don’t react, I keep quiet. So my keeping quiet affects you not always because people are not gentle enough. So you learn. My god! I wanted to talk about something totally different from all this.	K: Niet 'soms'. Let op wat er gebeurt als je boos op me bent en ik word niet boos op jou, dan gebeurt er iets tussen ons. Niet? Als jij zegt, dat ik gek ben dan reageer ik niet door te zeggen, dat jij ook gek bent, ik blijf kalm. Mijn kalm blijven is van invloed op jou. Niet altijd, omdat de mensen niet voldoende zacht zijn voor elkaar. Je leert dus. Hemel! Ik had over iets heel anders dan dit willen praten!
52:21	S: Sir, I don’t understand where all this is leading us.	S: Ik begrijp niet, waar dit alles ons toe leidt.
52:27	K: You don’t understand – she has asked a question. She says, ’I don’t know where you are leading us’. I am not leading you anywhere.	K: Je begrijpt niet.. Luister, ze vraagt iets. Ze zegt: Ik weet niet, waar je ons naartoe leidt. Ik leid je nergens naar toe.
52:40	S: What are we talking about?	S: Waar praten we dan over?
52:42	K: What I am talking about is – learn to watch which is one of the most difficult things to do. Learn to listen, and learn to find out the way of living not just repeat, repeat. Right? That’s what I am saying this morning – don’t become mechanical.	K: Waar ik het over heb, is: Leer op te letten wat één van de allermoeilijkste dingen is om te doen. Leer te luisteren en leer te ontdekken, wat leven is niet alleen maar steeds hetzelfde doen. Begrijp je? Dat is wat ik vanmorgen te zeggen heb. Word niet mechanisch.
53:16	S: Sir, you said you wanted to talk about something different. So why don’t you start the topic? Why don’t you start talking about something?	S: U zei, dat U over iets anders wilde praten. Waarom kiest U dan niet af en toe zelf het onderwerp? Waarom begint U niet over iets te praten?
53:27	K: Because, sir, I wanted to find out what you were wanting first. Right? I wanted to find out – it’s more polite, isn’t it to find out what you wanted to talked about?	K: Omdat ik eerst wil weten, wat jullie willen. Begrijp je? Het is beleefder, nietwaar, om eerst te horen, waarover jullie het willen hebben.
53:43	S: Well, we want to find out what you want to talk about.	S: Wel we willen weten waar U het over hebben wil.
53:47	K: Quite right. Now I can talk to you about it. Right?	K: Juist. Nu kan ik het er over hebben.
53:50	S: Yes, sir. K: First I ask you. Right? I serve you tea first, not myself. S: Yes, sir.	Akkoord? S: Ja. K: Eerst vraag ik jullie. Akkoord? Ik schenk jullie ook eerst thee in en niet mezelf. S: Ja.
54:01	K: In the same way I ask you first what you would like to talk about and you jump, and say all kinds of things. After you have finished if there is time I will talk about what I want to talk about. Right?	K: Zo vraag ik jullie ook eerst, waar je het over wil hebben en jullie springen erop en zeggen allerlei zaken. Als jullie klaar zijn en er is nog tijd over, dan praat ik over waar ik het over wil hebben.
54:14	S: What do you want to talk about?	S: Waar wil U het over hebben?
54:19	K: What I wanted to talk about this morning, if I remember rightly was are you sensitive? S: To what?	K: Waar ik het over wil hebben, is, als ik me goed herinner de vraag: Ben je gevoelig? S: Waarvoor?
54:29	K: Sensitive. You see, your immediate answer is, ’to what’? I am not talking about ’what’. But in yourself are you sensitive? You know what it means to be sensitive?	K: Gevoelig! Zie je, het antwoord is onmiddellijk, Waarvoor? We hebben het niet over waarvoor maar ben je in jezelf gevoelig? Weet je wat het is, gevoelig te zijn?
54:48	S: To feel. K: To feel.	S: Voelen. K: Voelen.
54:51	S: Alert. K: Alert.	S: Oplettend. K: Oplettend.
54:53	S: Understand. K: No.	S: Begrijpen.
54:56	K: You are sensitive to those flowers, aren’t you? Are you sensitive to people?	K: Je bent gevoelig voor die bloemen, nietwaar? Ben je gevoelig voor mensen?
55:05	S: People?	S: Mensen?
55:06	K: All around, these boys and girls, grown-up people, are you sensitive to see what they are feeling how they look, what they do, sensitive.	K: De jongens en meisjes of de volwassenen om je heen? Ben je gevoelig zodat je ziet, wat ze voelen, hoe ze kijken, wat ze doen? Gevoelig.
55:17	S: Sir, only to people who are around me most of the time.	S: Slechts voor de mensen die meestal om me heen zijn.
55:20	K: Yes. Not even that.	K: Ja, zelfs dat niet.
55:22	S: Not all the time. K: No. So, are you sensitive? You say, ’Occasionally I am sensitive’. That’s not good enough. It’s like having a bad potato. So I was going to talk about sensitivity. Then I was going to talk about what is your relationship – you understand the word? what is your relationship to what is happening in the world? You understand what I am asking? Your relationship. You are related to your father and mother. Right? Are you related in some way to the rest of the world to what is happening in the world?	S: Niet altijd. K: Nee. Ben je dus gevoelig? Je zegt: Af en toe ben ik gevoelig. Dat is niet goed genoeg, dat is als het hebben van een slechte aardappel. Ik wilde het dus over gevoeligheid hebben... en over wat je verhouding is -begrijp je het woord- tot wat er in de wereld gebeurt. Begrijp je, wat ik vraag? Je verhouding. Er bestaat een verwantschap met je vader en je moeder, nietwaar? Ben je ook op enigerlei wijze betrokken bij de rest van de wereld bij wat er in de wereld gebeurt?
56:11	S: Yes. K: Wait, wait, listen to me. 2500 people were killed in Bhopal, and hundreds of thousands of people hurt, what do you feel about that?	S: Ja, ja. K: Wacht even. Luister. 2500 mensen werden gedood in Bhopal, en honderdduizende... mensen gekwetst, wat voel je daarbij?
56:29	S: I feel sad. K: You feel sad, then what?	S: Ik voel me triest. K: Je voelt je triest, en dan?
56:34	S: You feel that carelessness takes place everywhere. Just due to a small leak, sheer carelessness.	S: Je voelt die slordigheid alom. Door een kleine lek, pure slordigheid.
56:41	K: So are you – listen carefully what I am asking are you sensitive to other people’s suffering?	K: Ben jij - luister goed naar m'n vraag ben je gevoelig voor het lijden van andere mensen?
56:50	S: No, sir.	S: Nee.
56:52	K: Wait, I have asked you a question. Are you sensitive to other people’s suffering?	K: Wacht, ik heb je een vraag gesteld. Ben je gevoelig voor het lijden van anderen?
57:00	S: Sir, quite often I am the one who inflicts the suffering.	S: Vaak ben ik degene, die het lijden veroorzaakt. K: Je bent erg handig, beste jongen.
57:06	K: You are being very clever, old boy. I am asking you a question, you are also asking something else. I am asking you – I am as clever as you are – I am asking you are you sensitive to other people’s suffering, strangers?	Ik stel een vraag en jij vraagt wat anders. Ik vraag je - ik ben net zo handig als jij - of je gevoelig bent voor het lijden van anderen? Vreemden?
57:28	S: Not as much as others. K: You are not. That’s it. You are not. Why? You know, yesterday, the day before yesterday I was walking down there there were two girls, blue with white stripes, students, I believe. They walk six miles that way, six miles that way, twelve miles a day. Are you sensitive to how they feel about walking all day?	S: Niet zoveel als anderen. K: Nee dus. Zo zit het. Nee dus. Waarom? Weet je, eergisteren liep ik daar en er waren twee meisjes, in blauw met witte strepen, studentes. Ze lopen zes mijl heen en zes mijl terug, twaalf mijl per dag. Ben je gevoelig voor hoe ze het vinden, dat ze de hele dag moeten lopen?
58:07	S: No sir, because it doesn’t affect me. It doesn’t affect my life. K: Quite right. So, you are not sensitive to others. S: Only myself.	S: Nee, dat zijn mijn zorgen niet. Nee, omdat het niets met mijn leven te maken heeft. K: Precies. Je bent dus niet gevoelig voor anderen S: Alleen mezelf.
58:17	K: You are selfish. S: Sir, quite often you are sensitive. You feel sorry for a person, like when people died in Bhopal.	K: Je bent alleen maar egoïstisch. S: Heel vaak ben je gevoelig. Je hebt medelijden met iemand zoals als mensen sterven in Bhopal.
58:26	K: I said to you, look, don’t be clever with me. Are you aware of those boys and girls walking twelve miles a day not having enough food, they are suffering how do you feel about all that? You don’t care? S: I do care.	K: Ik zei, kijk, probeer me niet te slim af te zijn ben je je die jongens en meisjes bewust, die dagelijks twaalf mijl lopen zonder genoeg eten? Ze lijden immers. Wat vinden jullie daarvan? Kan het je niet schelen? S: Het kan ons wel schelen.
58:51	K: Then what do you do?	K: Wat doe je er aan? S: Wat kan ik doen?
58:57	S: What can I do, sir?	K: Jij kunt niet veel doen, maar je kunt het tegen mevr. Radhikaji zeggen
59:01	K: You can’t do very much, but you can tell Mrs Thomas and Mrs Radhikaji say, ’Look, let’s find out how we can help them, let’s find out a bus for them, so that they can go there and come back’. You work for it, you do something, you don’t say, ’Yes’. Right? Right? Will you do it? S: Sir	en vragen: Ga eens na hoe we ze kunnen helpen. Laten we een bus voor ze vinden om mee heen en terug te gaan. Je gaat er voor aan het werk, je doet iets en je zegt niet alleen maar ja. Akkoord? Akkoord? Doe je het? S: Meneer...
59:28	K: Wait a minute, I am asking. Will you go to Mrs Thomas and Radhikaji and say, please, sirs, or ladies, we must do something about it. Will you? Hey, will you? Or you don’t care? S: I do care, sir.	K: Wacht, ik vraag iets. Ga je naar mevr. Thomas en mevr. Radhikaji en zeg je: Alstublieft, dames of heren, we moeten iets voor hen doen? Doe je het? Doe je het? Of kan het je niet schelen? S: Het kan me wel schelen!
59:59	K: Then go to them, as I am going to them. I want to have a bus for those children. I would pick them up and drive them there or have a school for them all here, out there – not just out there! I am working, I am going to talk I am going to raise trouble if they don’t do it.	K: Ga dan naar ze toe, net als ik. Ik wil een bus voor die kinderen. Ze oppikken en daarheen brengen of een school voor ze hier hebben, ergens daar, niet zomaar ergens! Ik ga er aan werken, er over praten ik ga moeilijkheden maken zo ze het niet willen doen.
1:00:34	S: So you can, sir. K: You do it, you help me to do it will you? S: If you tell me, I will.	S: U kunt... K: Doe het! Help me erbij, ja? S: Als U zegt, wat ik moet doen, best!
1:00:42	K: I won’t tell you, you go and do it. That’s where your independence is. So, I want to talk to you about sensitivity I want to talk to you about your relationship to the world. You are growing up, you are going to leave this lovely place Rishi Valley, and go to college, university, get married, children and jobs, and quarrels, and misery, all that which your life is going to be and what is your relationship to the rest of the world to violence, to politics to the tremendous corruption in this country? Right?	K: Ik zal je dat niet vertellen, jij gaat het doen. Daarin ben je zelfstandig. Ik wil het dus hebben over gevoeligheid en je betrokkenheid bij de wereld. Je groeit op, straks ga je deze mooie plek, Rishi Valley, verlaten en ga je naar college of universiteit, je trouwt, krijgt kinderen banen en ruzies, narigheid en alles, wat je leven gaat worden. Wat is je betrokkenheid bij de rest van de wereld bij geweld, bij politiek, bij de geweldige corruptie in dit land? Juiste vraag? S: Je wordt zo egoïstisch, als dat er allemaal is, zoals...
1:01:36	S: Then you would become so selfish if you have all that	K: Je wordt niet egoïstisch, je hebt er mee te maken.
1:01:40	K: You don’t get selfish, you are concerned. You are concerned with this tremendous corruption.	Je hebt te maken met die geweldige corruptie. S: Maar wat kunnen wij er aan doen?
1:01:50	S: Sir, what can we do about it?	K: Wees zelf niet corrupt! S: Ja maar hoe...
1:01:53	K: Don’t be corrupt. S: Yes, but how	K: Wacht even! Luister, meisje, je bent te snel!
1:01:57	K: Wait, you haven’t listened, you are too quick. Don’t you be corrupt fight for it, stand for something that you think is wrong.	Wees zelf niet corrupt. Vecht ertegen, weersta iets, dat je verkeerd vindt.
1:02:09	S: And if someone disagrees fight him?	S: En als iemand niet akkoord gaat, met hem vechten?
1:02:13	K: I meant fight in the sense, you don’t get corrupted.	K: Ik bedoel vechten in de zin van: word niet corrupt!
1:02:19	S: So I don’t get corrupted but	S: Stel ik word niet corrupt, maar...
1:02:21	K: It doesn’t matter, leave the others, don’t you get corrupted.	K: Dat doet er niet toe, laat de anderen er buiten! Word zelf niet corrupt!
1:02:26	S: I do.	S: Ik zal het doen.
1:02:29	K: When you grow up, now you can say, ’Yes, I won’t get corrupt when you grow up and go into business.	K: Straks als je volwassen wordt, je kunt nu wel zeggen, ja ik zal niet corrupt worden, maar als je volwassen wordt en in zaken gaat.
1:02:36	S: It won’t be any use if only one person is not corrupt.	S: Het helpt niet, als er maar één persoon niet corrupt is.
1:02:43	K: Begin with yourself first.	K: Begin allereerst met je zelf!
1:02:46	S: OK, so you are not corrupt – I am just giving an example and you go for a job and there is the managing director interviewing you and he directly asks you for a bribe or you don’t get the job.	S: OK, stel je bent niet corrupt, ik geef maar een voorbeeld en je solliciteert, dan is er de chef, die je interviewt en hij zal je onmiddellijk om steekpenningen vragen of je krijgt de baan niet!
1:02:58	K: Don’t get a job. Why don’t you stand for something?	K: Neem de baan dan niet! Waarom sta je niet voor iets?
1:03:10	S: Without a job I cannot live. K: Don’t live.	S: Maar zonder baan kan ik niet leven! K: Leef dan maar niet!
1:03:17	S: Then what is the purpose of coming into the world?	S: Wat is dan de zin van het bestaan?
1:03:21	K: Find out. You see, you are all so weak, you give in. Suppose you say, ’No, sorry, I won’t be corrupt’, and you collect people around you, you work for it.	K: Ontdek het! Weet je, jullie zijn allemaal zo slap, je geeft toe. Als je nu eens zei: Nee ik zal niet corrupt zijn, en je verzamelt anderen om je heen, je gaat ervoor.
1:03:40	S: Sir, but if there are only five people around me	S: Maar als er maar vijf mensen zijn, die...
1:03:42	K: That’s good enough. Begin.	K: Dat is voldoende, begin ermee!
1:03:46	S: Sir, suppose there is a person who is incorrupt but he is insensitive and everybody around him is insensitive how will they know what he is trying to do?	S: Stel er is iemand, die niet corrupt is maar omdat hij niet gevoelig is en iedereen rond hem ook niet hoe kunnen ze dan weten, wat hij probeert te doen?
1:03:58	K: I will tell them. I am doing this. Listen to me. I am going round the world saying, ’Religions as they are, are rubbish’. Right? They don’t like it, I don’t mind. If they say to me ’You can’t come into this country’, I don’t mind. I can always come back to Rishi Valley – if they will allow me. I don’t mind. But you, people, mind, you are all so frightened.	K: Ik zou het ze vertellen. Ik doe dat. Luister ik ga de wereld rond en zeg: Religies, zoals ze nu zijn, zijn nonsens. Akkoord? Ze vinden dat niet leuk, maar dat kan me niet schelen. Als ze tegen me zeggen: Je kunt dit land niet in, dan kan me dat niet schelen. Ik kan altijd teruggaan naar Rishi Valley, als dat tenminste mag. Het kan mij niet schelen. Maar jullie kan het wel schelen, jullie zijn allemaal zo bang!
1:04:36	S: Sir, but we don’t have anything else to do, if we go for a job and don’t get it then we don’t have anything else to do.	S: Maar er staat ons niets anders te doen dan een baan te zoeken en als we ze niet krijgen wat staat er ons dan te doen?
1:04:42	K: If you don’t get a job	K: Als je geen baan krijgt...
1:04:46	S: You don’t want to be corrupt and you don’t want to accept the bribe then you don’t get the job, then what can you do after that?	S: Stel, dat je niet corrupt wilt zijn en je wilt geen steekpenningen. Als je dan geen baan krijgt, wat kun je dan nog doen?
1:04:54	K: Become a gardener. What is wrong with becoming a gardener what is wrong with being poor? Educatedly poor – what’s wrong?	K: Word tuinman. Wat mankeert er aan een tuinman te worden, wat mankeert er aan arm te zijn? Arm met ontwikkeling, wat mankeert er aan?
1:05:06	S: How do you live?	S: Maar hoe leef je dan?
1:05:25	S: What is the use of this education? K: What is the use of this education? Probably none at all.	Wat is de zin van deze opleiding? K: Wat de zin van deze opleiding is? Waarschijnlijk geen enkele.
1:05:33	S: Being literate you can’t go for gardening.	S: Als je geletterd bent, kun je geen tuinman worden.
1:05:43	K: Then you do something literate. You, people, never – you are all so I won’t use certain words – you are all so mediocre. That’s what I am objecting to. S: What does that mean?	K: Doe dan iets geletterds! Jullie zijn allemaal laat ik maar netjes blijven, zo middelmatig! Daar heb ik wat tegen! S: Wat betekent dat?
1:06:02	K: Mediocre means – in the English language mediocre means ’going up the hill half way never going to the top of it’. You understand that? Don’t become a mediocre.	K: Middelmatig betekent in het Engels de heuvel half opgaan, nooit tot de top. Begrijp je? Word geen middelmatig iemand.
1:06:22	S: Why have we given such positions to people, like a gardener we say that he is something different from us, and none of us want to become gardeners because it will be something	S: Maar waarom hebt U zulke banen genoemd, zoals die van een tuinman die zoveel van ons verschilt? Niemand van ons wil tuinman worden, want het lijkt iets...
1:06:36	K: Because, I don’t mind being a gardener I don’t care what people think whether I am a minister or somebody, I don’t care. I do what I think is right.	K: Omdat ik geen bezwaar heb tuinman te worden. Wat mensen ook denken of ik minister ben of wat dan ook, het kan me niet schelen. Ik doe, wat ik denk dat juist is.
1:06:51	S: So if we all do what we think is right	S: Als we dus allemaal doen wat we denken, dat juist is...
1:06:54	K: No, that is very difficult to find out what is right not what you think is right – what is right. That’s very difficult. Right? I think this is right – it may be wrong.	K: Nee, het is erg moeilijk om te ontdekken, wat juist is niet wat je denkt, dat juist is, maar wat juist is. Dat is erg moeilijk. Akkoord? Ik denk, dat dit juist is en dat kan dan verkeerd zijn.
1:07:13	S: Everyone around us tells us, ’You must do this because this is right’.	S: Allen rondom ons zeggen dat we iets moeten doen, omdat het juist is.
1:07:19	K: That is just tradition, that is the authority. I want to find out what is right – don’t you? How will you find out? S: Sir, won’t that be an opinion. Because right for one person can be wrong for another.	K: Dat is gewoon traditie, autoriteit. Ik wil ontdekken, wat juist is. Jullie ook? Hoe ontdek je dat? S: Is dat dan geen opinie? Wat juist is voor de één kan fout zijn voor de ander.
1:07:33	K: I said to you, old boy, you didn’t listen, you didn’t listen. Everybody thinks he is right in his own way. Right? You think this is right, another thinks that is right, or wrong but I want to find out what is right – listen carefully under all circumstances, under all pressures under all what the public says – I want to find out what is right. Don’t you? And it is difficult to find out what is right. To find out what is right you cannot have opinions judgements, convictions. Right? So, you perceive what is right when there is freedom	K: Ik zei, beste jongen, maar je luisterde niet dat ieder denkt, dat hij op zijn manier gelijk heeft. Akkoord? Jij denkt dit is juist en een ander denkt dat is juist of niet juist maar ik wil ontdekken wat juist is -luister goed- onder alle omstandigheden, onder wat voor druk ook wat het publiek ook zegt. Ik wil ontdekken wat juist is. Jullie niet? En het is moeilijk, te ontdekken wat juist is. Wil je ontdekken, wat juist is, dan kun je er geen meningen oordelen en overtuigingen op na houden, niet waar? Je ziet, wat juist is, als er vrijheid is.
1:08:34	S: Only when you have complete freedom.	S: Alleen als je volledige vrijheid hebt.
1:08:38	K: Complete freedom, that’s right. When you have complete freedom then you see what is right.	K: Volledige vrijheid, zo is het. Alleen als je volledige vrijheid hebt. Dan zie je, wat juist is.
1:08:45	S: Sir, but how do you gain freedom?	S: Maar hoe bereik je vrijheid?
1:08:48	K: How do you gain freedom? You don’t gain freedom. Freedom exists, comes, if you are not attached if you are not self-interested – you understand? If you are not selfish. S: Then you are free.	K: Hoe vrijheid bereiken? Vrijheid bereik je niet. Vrijheid is er, die komt vanzelf, als je nergens aan gebonden bent. als je niet in je zelf geïnteresseerd, niet egoïstisch bent - Begrijp je? Als je niet egoïstisch bent. S: Dan ben je vrij.
1:09:05	K: Then there is freedom, then what you see then is right.	K: Dan is er vrijheid en wat je dan inziet, dat is juist!
1:09:11	S: But I can’t live alone in the world.	S: Maar ik kan niet alleen in deze wereld leven.
1:09:14	K: I don’t mind living alone in the world.	K: Het kan me niet schelen alleen in deze wereld te leven.
1:09:16	S: No, sir. K: You mind it, you are frightened.	S: Nee. K: Jullie wel, jullie zijn bang!
1:09:19	S: So how do you get rid of selfishness?	S: Hoe kun je van egoïsme afkomen? K: Hoe kun je van egoïsme afkomen?
1:09:22	K: How do you get rid of selfishness? Shall I tell you a very simple way? Don’t be selfish! S: It is not the same though.	Zal ik je een simpele manier vertellen? Wees niet egoïstisch! S: Zo eenvoudig is het niet!
1:09:31	K: Just listen, girl. Don’t be selfish. You know what selfishness is. Don’t be. Don’t say, ’I am going to get rid of it’, don’t be selfish. Therefore learn what it means to be selfish, watch.	K: Luister meisje: Wees niet egoïstisch. Weet je wat egoïsme is? Wees het niet! Zeg niet: Ik wil het kwijtraken, maar wees niet egoïstisch. Leer, wat het is, egoïstisch te zijn, let op!
1:09:49	S: Everything leads to watching. K: Yes, sir. Watching. You learn an infinite lot watching. I learn a great deal by watching you walking down the road how you walk how you talk what you say, whether you say exactly what you mean or trying to double cross – you follow? – double talk. I learn, I watch. That’s one of the things. First I wanted to find out if you are sensitive then what is your relationship with the world then are you different from the world? The world is violent, are you violent? The world is corrupt, are you corrupt? The world is violent, are you violent? Right? The world is saying, ’I am British, I am French I am an Indian, I am a Russian, I am a Muslim’. Right? Therefore there is conflict among them. So I won’t be any of them.	S: Het komt allemaal neer op opletten. K: Ja. Opletten. Je leert oneindig veel, als je oplet. Ik leer veel door op te letten, als ik je langs de weg zie lopen. Hoe je loopt, hoe je praat, of je precies zegt, wat je bedoelt of je probeert dubbelzinnig te zijn, te bedriegen. Ik leer, ik let op. Dat is één ding! Ik wil dus eerst, dat je er achter komt, of je gevoelig bent, dan, wat je betrokkenheid bij de wereld is, dan of je van die wereld verschilt. De wereld is vol geweld, ben jij ook vol geweld? De wereld is corrupt, ben jij ook corrupt? De wereld is vol geweld, ben jiij ook vol geweld? Zie je? De wereld zegt: Ik ben Brits ik ben Frans, ik ben Indiër, een Rus, een Moslim. Ja? Daarom zijn er onderling conflicten. Ik wil daar niet bij horen!
1:11:14	S: Sir, the world is also saying, ’I am Ajit, I am Gotlick, I am Gotham’.	S: De wereld zegt ook: Ik ben Chi, ik ben Gotham...
1:11:24	K: Of course you are Gotham, you are a different name, that is natural. But don’t be nationalistic.	K: Natuurlijk ben je Gotham, je hebt verschillende namen, dat is normaal. Wees echter niet nationalistisch!
1:11:32	S: Isn’t it the same thing, sir, when I say my name is this and I say that this is my country, isn’t it the same thing?	S: Maar is het niet het zelfde, als ik zeg, dat dit mijn naam is en als ik zeg, dat dit mijn land is, is het niet hetzelfde?
1:11:39	K: Same. Quite right. That is selfish. You identify yourself with something greater but selfishness still remains. Now, wait a minute, it is now quarter to two, nearly. Right? We have talked an hour and a quarter. They are all getting restless, so let’s stop. Will you sit quietly now for 5 minutes, absolutely quiet? Don’t move, take a comfortable position, then sit very quietly really quietly, don’t cough, close your eyes and see watch your thinking. All right, sirs. Thank you for listening to me. Right?	K: Hetzelfde, ja. Het is egoïstisch. Je identificeert jezelf met iets groters, maar het egoïsme blijft bestaan. Wacht, het is nu immers bijna kwart voor. We hebben een uur en een kwartier samen gepraat. Ze worden allemaal onrustig, laten we dus maar ophouden. Willen jullie nu vijf minuten stil blijven zitten, helemaal stil? Beweeg niet, ga gemakkelijk zitten en zit dan stil echt stil. Hoest niet, doe je ogen dicht en let op, wat je denkt. Zo... Bedankt om naar me te luisteren.
1:13:43	S: Thank you, sir.	Dank U. Dank U.
1:13:46	K: You’re Gotham, are you? What’s your name? S: Ajit.	Jij bent Gotham, niet? Hoe heet je? S: Ajip.