Krishnamurti Subtitles home


SA76D4 - Een licht voor jezelf zijn
Vierde openbare discussie
Saanen, Zwitserland
31 juli 1976



0:24 As we were saying yesterday, and the previous talks, I think it is very important, if I may point out, repeat it again, that one should be a light to oneself and not follow anybody. Naturally, in the technological world you have to follow, you have to accept, you have to do all kinds of things there, but in this world of the mind, or if you like to use the word, spirit, authority cripples, destroys that light one must come upon it for oneself. Truth is something you can’t find through another, nor through any technique. And it is becoming more and more evident throughout the world that because the technological world has so extraordinarily advanced we think that the same kind of technology can be applied for ourselves, for our psychological well-being. So, we are apt to think, or feel, or accept, that a technique of some kind is necessary for deep understanding, having an insight, or coming upon that truth. So, if I may point out again this morning that one should be most advisedly careful not to accept anything from anybody psychologically, but to investigate for oneself, if one is at all serious. And from there one can learn a great deal because one is the world, as we pointed out, if we know how to read the book of ourselves, then everything is there. Zoals ik gisteren zei, en ook in eerdere toespraken, denk ik dat het belangrijk is, als ik er nogmaals op mag wijzen, dat je een licht voor jezelf zou moeten zijn en niet iemand zou moeten volgen. In de technische wereld moet dat natuurlijk wel, daar moet je iets accepteren en allerlei dingen doen, maar in de wereld van de geest, of als je het woord 'ziel' wilt gebruiken, wordt dat licht door autoriteit misvormd, geruïneerd terwijl je dat in jezelf moet vinden. Waarheid is iets wat je niet via een ander kunt vinden, noch via welke techniek dan ook. En je merkt steeds meer over de hele wereld, doordat de technologische wereld zich zo sterk ontwikkelt, dat we denken dat dezelfde soort technologie toegepast kan worden op onszelf, voor ons psychologische welzijn. Dus zijn we geneigd te denken, te voelen of te accepteren dat er een soort techniek nodig is voor een diepzinnig begrip, voor een inzicht of om bij die waarheid te komen. Dus ik wil er deze ochtend nogmaals op wijzen dat je extra voorzichtig moet zijn en op psychologisch gebied van niemand iets aan moet nemen, maar het bij jezelf moet onderzoeken, als je tenminste serieus bent. Vandaaruit kun je heel veel leren, want jij bent de wereld, zoals ik zei, en als we weten hoe we het boek van onszelf moeten lezen zal je alles vinden.
3:05 Now, what shall we... Welnu, waar zullen we het...
3:07 Questioner: Can we talk this morning, sir, about energy? Vraagsteller: Meneer, kunnen we het deze ochtend hebben over energie?
3:13 K: Energy. Can we talk about energy? K: Energie? Kunnen we het over energie hebben?
3:18 Q: Sir, can we talk about self-deception? V: Meneer, kunnen we het over zelfbedrog hebben?
3:20 K: Self-deception? Can we talk about self-deception and be aware of it? K: Zelfbedrog? Kunnen we het over zelfbedrog hebben en daar bewust van zijn?
3:35 Q: (Inaudible) V: (Onhoorbaar)
3:57 K: If I observe my sorrow, one’s sorrow, it disappears. Would you please go into it much more? That’s the question. K: Als ik mijn verdriet zie, ieders verdriet, verdwijnt het. Zou u daar wat verder op in willen gaan? Dat is de vraag.
4:10 Q: What do you think of suicide? V: Hoe denkt u over zelfmoord?
4:21 K: What do I think of suicide. What do I personally think about suicide? And what other things would you like to...? K: Hoe denk ik over zelfmoord. Hoe ik persoonlijk over zelfmoord denk? En waarover zou u nog meer willen...?
4:36 Q: Could we talk more about being a light to oneself? V: Kunnen we verder praten over een licht zijn voor jezelf?
4:43 K: Can we talk more, or have a dialogue about being a light to oneself? Shall we start with that? And perhaps we could include all the other questions in it. K: Kunnen we verder praten of een dialoog voeren over een licht zijn voor jezelf? Zullen we daarmee beginnen? En misschien nemen we daarbij al die andere vragen mee.
5:08 What does it mean to be a light to oneself? So, can we start from the beginning? We are not a light to ourselves, now. That's a fact. Right? We are confused – politically, religiously, in all our relationships with each other, there's a certain strain, confusion, conflict, and from that this question of sorrow and so on. So, we are, as human beings right throughout the world, dreadfully confused. There are so many guides, so many philosophies, so many gurus with their systems, asserting, persuading, hoping that you will follow the right… and so on. So, there is this immense confusion outwardly and inwardly. That’s a fact. Can we start from there? Wat betekent het om een licht voor jezelf te zijn? Zullen we bij het begin beginnen? Op dit moment zijn we geen licht voor onszelf. Dat is een feit, nietwaar? We zijn verward - politiek, religieus, in al onze relaties met elkaar bevindt zich een bepaalde spanning, verwarring, conflict, en vandaaruit dit vraagstuk van verdriet, enzovoort. Mensen zijn dus over de hele wereld ontzettend in verwarring. Er zijn zoveel raadgevers, zoveel filosofieën, zoveel goeroes met hun systemen, die iets beweren en je willen overhalen, in de hoop dat je kiest voor het juiste... enzovoort. Er is dus zowel innerlijk als uiterlijk enorm veel verwarring, Dat is een feit. Zullen we vandaaruit beginnen?
6:28 And there are many throughout the world who think or assert that this light, or this wisdom, or this truth, God, whatever name you like to give it, is abiding in each one. That is an assumption, a theory, a traditional acceptance of what someone has asserted, or because you are conditioned to that, you accept it. So, the fact is we are very, very confused. Could we start from that basis? We may be sometimes not confused, sometimes see things very, very clearly, and having that perception once it becomes a memory and we want to capture it, hold on to it, and fight to get it back again. But as human beings, wherever we live, in whatever climes, whatever circumstances, this state of confusion and conflict exists. That’s a fact from which we can start. If we are a light to ourselves now, conflict wouldn’t exist. Right? So, we must start with actually what is. Veel mensen over de hele wereld denken of beweren dat dit licht, deze wijsheid of deze waarheid, God, welke naam je er ook aan wilt geven, in elk mens aanwezig is. Dat is een aanname, een theorie, een traditiegetrouwe aanname van wat iemand heeft beweerd of omdat je zo bent geconditioneerd, heb je het aangenomen. Het feit is dus dat we zeer verward zijn. Zullen we vanuit die basis beginnen? Soms zijn we misschien niet verward, soms zien we de dingen zeer helder, maar als we dat inzicht hebben wordt het een herinnering die we ons willen toe-eigenen, waar we aan vast willen houden en waar we voor willen vechten om het terug te krijgen. Maar bij alle mensen, waar ze ook wonen, in welk klimaat of welke omstandigheden ook, kom je deze staat van verwarring tegen. Vanuit dat feit kunnen we beginnen. Als we een licht voor onszelf zouden zijn, zou er geen conflict bestaan. Nietwaar? Dus we moeten beginnen met wat er zich werkelijk afspeelt.
8:20 Obviously, if there is any kind of confusion, whatever choice we make out of that confusion will still be confused. Right? Out of my confusion – suppose I am confused – I choose a certain path, certain direction, certain guru, certain activity. Because I am confused, out of that confusion whatever I choose will equally be confusing. I think that's equally a fact. So, it becomes very important not to choose. I wonder if we understand that. Not to follow a certain direction, or a path, or a system or a method, or a guru, or this, or that, because it leads us to much greater confusion, to greater division, which is what's happening in the world – there are your gurus and my gurus, and their gurus, mine is better than yours, mine knows more than yours, you follow, this battle going on all around us. Natuurlijk, als er sprake is van verwarring, zal iedere keuze die we vanuit die verwarring maken, nog steeds verward zijn. Nietwaar? Vanuit mijn verwarring - stel dat ik verward ben - kies ik een bepaald pad, een bepaalde richting, een bepaalde goeroe, een bepaalde activiteit. Want ik ben verward en wat ik ook kies vanuit de verwarring zal eveneens verwarrend zijn. Ik denk dat dat ook een feit is. Het wordt dus belangrijk om niet te kiezen. Ik vraag me af of we dat begrijpen. Het niet volgen van een bepaalde richting of pad, een systeem of methode, een goeroe of wat dan ook, want het leidt ons tot nog grotere verwarring, nog grotere verdeeldheid, wat er nu plaatsvindt in de wereld - je hebt jullie goeroes, die van mij en die van hen, de mijne is beter dan de jouwe, de mijne weet meer dan de jouwe, begrijpt u, deze strijd speelt zich bij ons allemaal af.
10:03 So, to find a light for oneself, action out of confusion leads to further confusion. Right? Can we, not accept it, see it as a fact. It is like the blind leading the blind. So, the first requirement, it seems to me, is to be free from the desire to find truth, to find something away from ‘what is’. Right? Are we meeting each other? So, are we aware that we are confused? And if we are confused, then what is the action, or is there any action which will not lead to further confusion, or is there an observation of this confusion which, by the very observation that is, the very observation is the action? Dus om licht voor jezelf te vinden - handelen vanuit verwarring leidt tot meer verwarring. Nietwaar? Kunnen we dit niet accepteren, maar als een feit zien. Dan is het alsof de lamme de blinde leidt. Het lijkt me dat als eerste vereiste is dat je vrij bent van het verlangen om de waarheid te achterhalen, iets te vinden dat van het 'wat is' verwijderd is. Nietwaar? Hebben we contact met elkaar? Dus zijn we ons ervan bewust dat we verward zijn? En als we verward zijn, wat is dan de handeling? Of is er een handeling die niet tot verdere verwarring leidt? Of is er een waarneming van deze verwarring die, door deze waarneming - dat wil zeggen, deze waarneming is de handeling.
11:53 Let me go into it a little bit more. Suppose I am confused as a human being. And I realise that whatever I do out of that confusion will lead to further confusion, further conflict, further misery. I'm very clear on that point. Then I must act. Life demands action. I can’t wait till I've completely unconditioned myself and then act. You follow? I must act because action is life, like relationship is life, activity, action, the doing, is part of life. So, what am I to do? I know I am very confused, and is there a part of me which is not confused? You follow? Or is the whole of me confused? Is there a part of me, or somewhere in me, is there clarity, is there a sense of freedom, total freedom in which there is no confusion, conflict, all the rest of it? You understand my question? Laat me hier wat dieper op ingaan. Stel ik ben een verward persoon. En ik besef dat wat ik vanuit die verwarring ook doe zal leiden tot meer verwarring, meer conflict, meer ellende. Dat is me heel duidelijk. Vervolgens moet ik handelen. Het leven vraag om handeling. Ik kan niet wachten totdat ik helemaal vrij ben om dan te handelen. Begrijpt u? Ik moet handelen, want het leven is handelen, zoals relatie het leven is, en activiteit, daden, handelen, deel uitmaken van het leven. Dus wat staat mij te doen? Ik weet dat ik erg verward ben, maar is er een deel van mij dat niet verward is? Begrijpt u? Of ben ik in z'n geheel verward? Is er een deel van mij, of is er ergens in mij helderheid, is er een gevoel van vrijheid, totale vrijheid, waarin geen verwarring of conflict of iets dergelijks heerst? Begrijpt u mijn vraag?
13:37 Q: One must be very careful not to put that into words and seek it. V: Je moet erg voorzichtig zijn om het niet in woorden te vatten en te zoeken.
13:42 K: One must be very careful not to put it into words. I understand. But I'm enquiring into it. I am asking myself – if I am confused – I'm asking myself, am I totally confused in all my consciousness, the whole of it, or is there a part of that consciousness, which is me, which is not confused? And if I can hold on to that part which is not confused, then out of that, action will be right. You understand my point? So, I must find out if there is anywhere within me, not imagined, not caught in an illusion of desire, I must find out if there is anywhere within me some spot which is really, beautifully, completely free of all the confusion. Right? You've understood my question? Or the whole of me is confused. Can a confused mind, confused consciousness, ask such a question, is there a part of me which is not confused? I wonder if you see the point of this. I am confused, my mind is troubled, in conflict, broken up, fragmented, and that mind which is fragmented asks: is there a part of me which is clear, not fragmented? It is a wrong question. Of course. It's a wrong question, but we put that question. I don’t know if you see the importance of this. I am confused and I know I am very confused, but my desire is, there must be somewhere within me, some spot, some area, where there is tremendous clarity. My desire wants that, so it creates an illusion and is caught in that illusion, says, ‘Yes, there is an area which is very clear’. You follow? K: Je moet erg voorzichtig zijn om het niet in woorden te vatten. Ik begrijp het. Maar ik ben aan het onderzoeken. Ik vraag mezelf af - als ik verward ben - ik vraag mezelf af: ben ik in z'n geheel verward, in mijn hele bewustzijn, in z'n totaliteit, of is er een deel van mijn bewustzijn, dus een gedeelte van mij, dat niet verward is? En als ik dat deel, dat niet verward is, kan vasthouden, zal dan vandaaruit mijn handelen juist zijn. Snapt u mijn punt? Dus moet ik uitzoeken or er ergens in mij, niet ingebeeld, niet gevangen in een illusie van verlangen, ik moet erachter zien te komen of er ergens in mij een plekje is dat erg mooi is, volkomen vrij van alle verwarring. Nietwaar? Heeft u mijn vraag begrepen? Of ben ik in z'n geheel verward? Kan een verwarde geest, een verward bewustzijn, zo'n vraag wel stellen: is er een deel van mij dat niet is verward? Ik vraag me af of u deze zienswijze snapt. Ik ben verward, mijn geest zit vol problemen, is in conflict, verbrokkeld, gefragmenteerd. Die gefragmenteerde geest vraagt: is er een deel van mij dat helder is, niet gefragmenteerd? Het is natuurlijk de verkeerde vraag. Het is een verkeerde vraag, maar ik stel deze vraag toch. Ik weet niet of u het belang hiervan inziet. Ik ben verward en ik weet dat ik erg verward ben, maar ik wil graag dat er ergens in mij een plekje is, een gebied, waar er grote helderheid is. Mijn verlangen wil dat, dus het creëert een illusie en raakt gevangen in die illusie en zegt: 'Ja, er is een gebied dat zeer helder is'. Begrijpt u?
16:53 So, one must be aware at depth that this idea, or this desire to have an area where there is clarity, which is an illusion, one must become very careful about that, not be caught in it. So, I'm asking then, I am totally, as a human being, confused – religiously, politically, in my relationship, in my activity, there is regret, there is sorrow, there is pain, there is anxiety – you follow? – all the human agony with which I am surrounded, of which I am part. Now, life demands action, life says, without relationship you cannot exist. And I discover in my relationship too there is confusion, there is conflict, there is battle between the sexes, as it's called. So, there it is. So, what shall I do? You understand now my question? I am not admitting or desiring an area within my consciousness where there is some clarity. I have totally put away that because I see it is the activity of desire, hope, wanting, which inevitably leads to illusion. So, I completely discard that. Please, this is a dialogue, I'm not talking only. We are sharing this thing together, therefore you are participating in this. Je moet je er dus diep bewust van zijn dat dit idee, of dit verlangen om een gebied te hebben waar helderheid is, een illusie is. Je moet dus erg op je hoede zijn en er niet in gevangen raken. Dan stel ik deze vraag: ik ben een compleet verward wezen - religieus, politiek, in mijn relaties, in mijn handelen, ik heb spijt, verdriet, pijn en maak me zorgen - begrijpt u? - alle menselijke kwellingen waarmee ik ben omgeven, waar ik deel van uitmaak. Welnu, het leven vraagt om handelen, het leven zegt: zonder relaties kun je niet bestaan. En ik ontdek dat er ook in mijn relatie verwarring heerst, er heersen conflicten, de zogenaamde strijd tussen de seksen. Zo is het nu eenmaal. Dus wat ga ik doen? Begrijpt u nu mijn vraag? Ik laat niet toe en ik wil ook niet dat er in mijn bewustzijn een stukje is waar een beetje helderheid is. Dat heb ik helemaal aan de kant geschoven, want ik begrijp dat dat de werking is van het verlangen, het hopen en willen, wat onvermijdelijk tot illusie zal leiden. Dus ik verwerp dat volledig. Alstublieft, dit is een dialoog, ik ben niet alleen aan het praten, we delen dit samen, daarom neemt u hieraan deel.
19:05 So, I am only confused, and I must act. And I see I have relationships – wife, husband, boy, girl, whatever it is, relationship, father, parents, so on. And there too I'm confused. Confusion implies conflict. Confusion implies uncertainty. Confusion implies a sense of division. I am aware of all that. So, what shall I do, knowing that whatever I do will lead to further confusion, further misery, so what shall I do? Shall I wait till I have cleared all my confusion, withdraw into a world of monasteries, retreats, ashramas – you follow? – communes, all the rest of it, shall I withdraw into all that? And that implies I have to choose there too – which commune, which guru, which ashrama, which retreat, but I'm still confused, so whatever I choose will be... Right? I wonder if you see all this. So, I say to myself, joining a group, retreating into a monastery, following somebody else is still part of this confusion so I will not follow anybody, I will not join any group, or retreat into any monastery, or into a commune. So, I'm left with this confusion. You understand what we are doing? We are brushing everything away which hopes to find some clarity and therefore creates illusion. So, we are cleaning the deck, as it were. Dus ik ben slechts verward en ik moet handelen. En ik begrijp dat ik relaties heb - vrouw, man, jongen, meisje, wat dan ook, relaties, vaders, ouders, enzovoort. Ook daarin ben ik verward. Verwarring leidt tot conflict. verwarring leidt tot onzekerheid. Verwarring houdt een zekere verdeeldheid in. Ik ben me van dat alles bewust. Dus wat staat me te doen, in de wetenschap dat wat ik ook doe zal leiden tot meer verwarring, meer ellende. Dus wat ga ik doen? Zal ik wachten totdat ik al mijn verwarring heb opgelost, me terugtrekken in de wereld van kloosters, ashrams, retraiteoorden - begrijpt u? - naar een commune gaan, noem maar op, zal ik me daarin terugtrekken? Dat houdt echter in dat ik ook daar moet kiezen - welke commune, welke goeroe, welke ashram, welk retraiteoord, maar ik ben nog steeds verward, dus wat ik ook kies zal... Nietwaar? Ik vraag me af of u dit allemaal begrijpt. Dus ik zeg tegen mezelf: deelnemen aan een groep, me terugtrekken in een klooster of iemand volgen hoort nog steeds bij deze verwarring, dus ik ga niemand volgen, ik sluit me niet aan bij een groep, ik trek me niet terug in welk klooster dan ook of in een commune. Wat overblijft is deze verwarring. Begrijpt u waar we mee bezig zijn? We ruimen alles op, vooral het verlangen, dat hoopt helderheid te vinden en zodoende illusie veroorzaakt. Dus we maken schoon schip, als het ware.
21:44 And what shall I do? I am related, I have relationships, I have to earn a livelihood, I have to write, read, I have to act. What shall I do? Dialogue, please! En wat ga ik dan doen? Ik sta in verbinding, ik heb relaties, ik moet de kost verdienen, ik moet lezen, schrijven en ik moet handelen. Wat ga ik doen? Reageer, alstublieft!
22:11 Q: Who is it who wants to do something? V: Wie is het die wat wil doen?
22:14 K: Who is it that wants to do something? My girl or my wife or my parents say, ‘Do this’. Society demands that I do something, earn a livelihood. It's not, 'I' want to do something, because I realise whatever I do is confusion, but society, parents, everything says, you have to act, you can’t sit still on a chair and look at your navel. So, what shall I do? K: Wie is het die iets wil doen? Mijn vriendin of mijn vrouw of mijn ouders zeggen: 'Doe iets'. De maatschappij vraagt mij iets te doen, de kost verdienen. Het is niet het 'ik' dat iets wil doen, want ik besef dat wat ik ook doe op verwarring neerkomt, maar de maatschappij, ouders, iedereen zegt dat ik moet handelen, je kunt niet op een stoel gaan zitten en naar je navel gaan staren. Dus wat ga ik doen?
22:57 Come on, have a dialogue with me, please. It's a dialogue, a conversation between two people who are interested in the same thing, with the same intensity and therefore a communication takes place easily. Kom op, voer een dialoog met mij, alstublieft. Laten we een dialoog voeren, een gesprek tussen twee mensen die in hetzelfde geïnteresseerd zijn, met dezelfde intensiteit, dat maakt de communicatie een stuk makkelijker.
23:17 Q: It's still the unconscious belief that there is a way out. V: Onbewust is er nog steeds het geloof dat er een uitweg is.
23:22 K: There is an unconscious desire, or a belief, or a longing, that there must be a way out from this confusion. So, we have to go into that question. Please, we have to go into this question, which is, is the content of my consciousness, whether it is conscious or deep down, hidden, is there anywhere within the hidden area an actuality which is clear? An actuality, not an imagined actuality. So, I have to examine what is hidden within the consciousness. K: Er is een onbewust verlangen, een geloof of hunkering, dat er een uitweg moet zijn uit deze verwarring. We moeten ons dus in deze vraag verdiepen. Alstublieft, we moeten ons in deze vraag verdiepen, die luidt: is de inhoud van mijn bewustzijn, of het nu bewust is of diep verborgen ligt, is er ergens in dit verborgen gebied een werkelijkheid die helder is? Een werkelijkheid, niet een ingebeelde werkelijkheid. Ik moet dus onderzoeken wat er verborgen ligt binnen het bewustzijn.
24:27 Now, first of all, who has divided this consciousness into the unconscious and the conscious? Who has divided it? Welnu, ten eerste: wie heeft het bewustzijn verdeeld in een onbewust en bewust deel? Wie heeft die verdeling gemaakt?
24:43 Q: It started when the parents say, 'This is allowed, this isn't allowed'. V: Het is begonnen bij ouders die zeiden: 'Dit mag wel en dat mag niet'.
24:47 K: No, why does this division exist? Let me put it that way. K: Nee, waarom bestaat deze indeling? Laat ik het zo zeggen.
24:52 Q: Because thought takes over. V: Omdat het denken het overneemt.
24:54 K: No, don’t jump to it, sir. The whole Freudian the whole psychological world and the analytical world, the psycho-therapeutic world says that there is an unconscious – right? – and the conscious, there is a division. And I say to myself, why is there this division? Who has invented this division? Why should I accept the division? A million people say there is a division – professors, highly qualified people, MDs and all the rest of it, they say there is a division – the unconscious, conscious. I say you all may be wrong. I'm not saying you're right or wrong but you may be, I don’t know. But why should I accept this division? You understand? K: Nee, raad er niet naar, meneer. Het hele freudiaanse... de hele psychologische en analytische wereld en de wereld van de psychotherapie spreekt van een onbewust deel - nietwaar? - en een bewust deel, zo is er een scheiding. En ik zeg tegen mezelf: waarom deze scheiding? Wie heeft deze scheiding bedacht? Waarom zou ik deze scheiding aannemen? Miljoenen mensen zeggen dat er een scheiding is - professoren, hoogopgeleide mensen, academici, noem maar op, zij zeggen dat er een scheiding is - het onbewuste en het bewuste. Ik zeg: je hebt het wellicht mis. Ik zeg niet dat je het goed of fout hebt, maar het zou kunnen, ik weet het niet. Maar waarom zou ik deze scheiding aannemen? Begrijpt u?
25:55 Q: It is a movement not knowing, assuming there's something secret. V: Het is de trend om het niet te weten, ervan uitgaand dat er iets verborgen is.
26:01 K: Yes, the human mind demands to know, and there may be something in consciousness which is hidden. That’s all you can say. Something hidden, not divided, you understand? I'm objecting to the division. I'm objecting rationally, not because I'm prejudiced against division. But I say, why do we accept, millions and millions of people now in the western world and partly in the eastern world now because the west is conquering technologically, in every way the east – why has humanity accepted this? K: Ja, de menselijke geest wil graag alles weten en er is misschien wel iets in het bewustzijn dat verborgen is. Dat is alles wat je erover kunt zeggen. Iets verborgen, niet verdeeld, begrijpt u? Ik maak bezwaar tegen deze indeling. Ik maak rationeel bezwaar tegen deze indeling, niet vanwege mijn vooroordeel. Maar ik zeg: waarom accepteren we dit, nu al miljoenen mensen in de westerse wereld en voor een deel ook in de oosterse wereld, want het Westen verovert op technologisch gebied op alle mogelijke manieren het Oosten - waarom heeft de mensheid dit aanvaard?
27:01 Q: (In French) V: (In het Frans)
27:10 K: It is incapacity to see the whole. The incapacity to see the totality of consciousness. So you say, because there is this incapacity there has been this division. Watch it very carefully in yourself. Please, look at it yourself. Because I am incapable of seeing the totality of my consciousness I resort to dividing it, thereby hoping I will see the whole. First I fragment it, then I put it together in the hope of seeing the whole. You understand? K: Het is het onvermogen om het geheel te zien. Het onvermogen om het geheel van het bewustzijn te zien. Dus u zegt, vanwege dit onvermogen is er een scheiding gekomen. Bekijk het zeer zorgvuldig in uzelf. Alstublieft, kijk ernaar bij uzelf. Want omdat ik niet in staat ben om het geheel van mijn bewustzijn te zien neem ik mijn toevlucht tot deze indeling in de hoop dat ik het geheel zal zien. Eerst deel ik het op, daarna stel ik ze samen in de hoop het geheel te begrijpen. Begrijpt u?
28:08 Q: This is the technological approach applied to psychology. V: Dit is de technologische benadering toegepast op de psychologie.
28:15 K: I know this, sir. I’m just saying it. I’ve just now in New York met about 30 psycho-therapeutists so we know, part of this whole business. So, first we divide and then we join them together. I say to myself, why do you divide it, first? And you say, ‘Well, I can’t see the whole’. How do you know you can’t see the whole? Is it because you have divided it and you are conditioned by this division, which is you have accepted a tradition that it is divided? I wonder if you are following all this! K: Ik weet het, meneer. Ik zeg het alleen maar. Ik heb zojuist in New York dertig psychotherapeuten ontmoet, dus ik ben enigszins van deze zaken op de hoogte. We verdelen dus eerst en voegen ze later weer bij elkaar. Ik zeg tegen mezelf: waarom maak je eerst een indeling? En u zegt: 'Nou ja, ik kan het geheel niet zien'. Hoe weet je dat je het geheel niet kan zien? Komt het doordat je het hebt verdeeld en je door deze verdeling geconditioneerd bent, wat betekent dat je de gewoonte hebt geaccepteerd dat het verdeeld is? Ik vraag me af of u dit allemaal volgt!
29:10 Q: I’m still dividing it if I accept this. V: Ik verdeel het nog steeds als ik dit accepteer.
29:14 K: Yes, sir. K: Ja, meneer. (geluid van een passerende trein)
29:33 Now, my question then is, as I, an outsider, if I may point out, I don’t accept this division. Though a million people accept it, I say, it’s nonsense. Because what is important is to see the whole of consciousness. Then there is no necessity for a division. Now, is that possible? You follow my next question, sir? Welnu, mijn vraag is vervolgens: ik als buitenstaander, als ik dat zo mag zeggen, accepteer deze indeling niet. Hoewel miljoenen mensen dit wel doen, zeg ik dat het onzin is. Want het is belangrijk om naar het geheel van het bewustzijn te kijken. Dan is er geen noodzaak voor een verdeling. Welnu, is dat mogelijk? Begrijpt u mijn volgende vraag, meneer?
30:03 Q: (In Italian) V: (In het Italiaans)
30:15 K: As I live daily, the Italian friend says, as I live daily a superficial life it is very difficult for me to see the whole and therefore the very superficiality has divided. K: De Italiaanse vriend zei: Omdat ik dagelijks een oppervlakkig leven leidt is het erg moeilijk voor mij om het geheel te zien, en daardoor heeft die oppervlakkigheid een indeling gemaakt.
30:38 Q: (In Italian) V: (In het Italiaans)
30:57 K: Yes, sir, the same thing. Yes. As I live a superficial life and occasionally I delve deeply, and that delving deeply gives the idea that there is the unconscious and the conscious – the delving deeply – because I live a superficial life. That’s what the questioner says. That is one of the reasons. One of the reasons is the incapacity to see the whole and therefore division takes place. The other is, I live, one lives a very, very superficial life and occasionally one digs deeply. It may be a dream, or it may be a conscious act, then you realise there is something much deeper than the surface, and therefore there is a division. Right? Go on, this is a dialogue, please. K: Ja, meneer, dat is hetzelfde, ja. Terwijl ik mijn oppervlakkige leven leidt, graaf ik soms wat dieper, maar door dat diepere graven krijg ik het idee dat er een onbewust en een bewust deel is - door dat diepere graven - omdat ik een oppervlakkig leven leidt. Dit is wat de vraagsteller zegt. Dit is een van de redenen. Een van de redenen is het onvermogen om het geheel te zien en zodoende ontstaat verdeeldheid. De andere is: je leeft een zeer oppervlakkig leven en af en toe graaf je wat dieper. Het kan een droom zijn of een bewuste daad, maar dan besef je dat er iets veel diepers ligt onder het oppervlak, daarom ontstaat er een verdeeldheid. Nietwaar? Ga door, dit is een dialoog, alstublieft.
32:12 Q: Also, there is a greater strength in certain beliefs. V: Er gaat ook een sterke kracht uit van bepaalde geloven.
32:16 K: It gives great strength if you believe in something. Belief gives great strength. Right? Now, if there is a neurotic belief, that very neurotic belief gives you an enormous vitality. I don’t know if you have met many neurotics. Perhaps most of us are neurotic, anyhow. So, they are extraordinarily vital people – ‘vital’ in quotes. That's not the question here for the moment, if I may go into it. K: Het geeft een sterke kracht als je ergens in gelooft. Geloof geeft een sterke kracht. Nietwaar? Welnu, als er een neurotisch geloof is, geeft datzelfde neurotische geloof jou een enorme vitaliteit. Ik weet niet of je veel neurotici hebt ontmoet. Misschien zijn de meesten wel neurotisch. Dat zijn dus bijzonder vitale mensen - 'vitaal' tussen aanhalingstekens. Maar daar gaat het nu even niet over, als ik het zo mag zeggen.
33:00 There are many reasons, or several reasons why there is this division, and having been made, mankind is now generally accepting it. And an outsider, like the speaker, comes along and says, ‘Why does this division exist at all? Is it not possible to see the whole of consciousness?’ You understand my question? Er zijn meerdere redenen waarom deze indeling bestaat, en nu deze eenmaal bestaat, wordt deze als algemeen goed door de mens geaccepteerd. Maar een buitenstaander, zoals de spreker, komt langs en zegt: 'Waarom bestaat deze indeling überhaupt? Is het niet mogelijk om het hele bewustzijn te zien?' Begrijpt u mijn vraag?
33:34 Q: (In French) V: (In het Frans)
34:01 K: He says, in ourselves we are fragmented, in ourselves there are various divisions, and that those divisions help us to divide this consciousness and unconsciousness. It's part of our whole life, living, which has brought about this division. We accept all these reasons. Right? K: Hij zegt: in onszelf zijn we gefragmenteerd, in onszelf bestaan er allerlei delen en die delen helpen ons bij de indeling in het bewuste en het onbewuste deel. Het maakt deel uit van ons hele leven, onze manier van leven heeft deze verdeeldheid veroorzaakt. We accepteren al deze redenen, nietwaar?
34:37 Now, is it possible to see the totality of one’s consciousness – including that which is hidden, including what you call the unconscious? So, I am asking, is it possible? Welnu, is het mogelijk om het geheel van je bewustzijn te zien, inclusief datgene wat verborgen is, inclusief dat wat je het onbewuste noemt? Ik vraag dus: is het mogelijk?
35:01 Q: The more I am trying to know, the more the conflict arises. V: Hoe meer ik te weten probeer te komen, hoe meer conflicten er naar boven komen.
35:13 K: The more I demand to find out if there is a possibility of total observation the more conflict arises. I understand, but I'm asking a very… Is it possible – I'm not saying it is, or it is not – is it possible for us to see the totality of consciousness in which is included the unconscious, the hidden? The general agreement is, it's not possible. Right? The psychologists, the professors, the MDs, all of them say, ‘No, that's not possible, it is only given perhaps to a few loonies, but actually that is not possible’. K: Hoe meer ik er graag achter wil komen of het mogelijk is volledig gewaar te zijn, hoe meer conflicten er naar boven komen. Ik begrijpt het, maar ik stel een zeer... Is het mogelijk - ik zeg niet dat het wel of niet kan - is het voor ons mogelijk om het geheel van het bewustzijn te zien, inclusief het onbewuste, het verborgene? In het algemeen wordt aangenomen dat het niet mogelijk is, nietwaar? Psychologen, professoren, academici, zij zeggen allemaal: 'Nee, dat is niet mogelijk, dat is misschien alleen voorbehouden aan een paar halve garen, Maar eigenlijk is het niet mogelijk'.
36:14 Now, what do we mean by seeing the totality? The whole? Do we observe anything wholly? Do we observe something completely? Or is it only partial observation? Welnu, wat bedoel ik met het zien van het geheel? Het geheel? Nemen we ooit wel iets in z'n geheel waar? Kijken we wel volledig naar iets? Of nemen we slechts gedeeltelijk waar?
36:54 Q: So long as there's still me looking... V: Zolang er nog steeds het 'ik' is dat kijkt...
36:56 K: I'm coming to that sir, just look at yourself. Can you see, for instance, take greed, or envy, can you see the total movement of greed at once? The total movement. You understand my question? What do you say? K: Daar kom ik nog op, meneer, kijk eerst alleen naar uzelf. Kunt u kijken naar bijvoorbeeld - neem hebzucht of jaloezie, kunt u de volledige beweging van hebzucht in één keer waarnemen? De hele beweging. Begrijpt u mijn vraag? Wat zegt u?
37:27 Q: I don’t know. V: Ik weet het niet.
37:30 K: The lady says, ‘I don’t know’. So, all right, you've stated that, then what? You are going to enquire, aren’t you, further. I don’t know, but it is important to find out if it is possible to see the totality of consciousness, including the unconscious. Why isn’t it possible? What prevents us from observation of the total? K: Mevrouw zegt: 'Ik weet het niet'. Prima, u heeft dat vastgesteld, wat dan? U gaat verder onderzoek doen, nietwaar? Ik weet het niet, maar het is belangrijk om erachter te komen of het mogelijk is om het geheel van het bewustzijn te zien, inclusief het onbewuste deel. Waarom is dat niet mogelijk? Wat weerhoudt ons van het waarnemen van het geheel?
38:05 Q: (Inaudible) V: (Onhoorbaar)
38:16 K: Madame, we have answered that question, please. Look, our question, madame, is: can you see, observe, the total movement of greed? All its implications, why greed arises, what is the source of its continuity, why it is condemned, and so on and so on – the whole movement of greed? Can you see it at one glance? Not only the active greed, conscious greed, but also the hidden greed? Can you see the whole of that? K: Mevrouw, ik heb die vraag beantwoord, alstublieft. Kijk mevrouw, onze vraag is: kunt u kijken naar de gehele beweging van hebzucht met alle consequenties, waarom hebzucht ontstaat, waarom het voortduurt, waarom het wordt veroordeeld, enzovoort - de hele beweging van hebzucht? Kunt u het in een oogopslag zien? Niet alleen de hebzucht in werking, de bewuste hebzucht, maar ook de verborgen hebzucht? Kunt u het totaal daarvan zien?
39:16 Q: What do you mean by 'hidden greed'? V: Wat bedoelt u met 'verborgen hebzucht'?
39:20 K: Hidden greed? I may say, I'm not greedy, but deep down I am terribly greedy. Please, listen to my question, first. Can I see the total movement of greed? Oh, it is so simple! K: Verborgen hebzucht? Ik kan wel zeggen dat ik niet hebzuchtig ben, maar diep van binnen ben ik verschrikkelijk hebzuchtig. Alstublieft, luister eerst naar mijn vraag. Kan ik de hele beweging van hebzucht zien? O, het is zo eenvoudig!
39:48 Q: Are you saying, as long as you look for it you won't see it? V: Zegt u dat zolang je er naar zoekt je het niet zult zien?
39:50 K: No, no. I'm not telling you anything. I am asking you if you can see the whole movement of greed. K: Nee, ik vertel u niets. Ik vraag of u de hele beweging van hebzucht kunt zien.
40:03 Q: Actually, I cannot. I don’t know why. V: Eigenlijk kan ik dat niet. Ik weet niet waarom.
40:08 K: You cannot. You say you cannot and you don’t know why. K: U zegt dat u dat niet kunt en u weet niet waarom.
40:13 Q: You can observe individual instances of greed and in doing that, you can get a picture. V: Je kunt aparte voorvallen van hebzucht waarnemen en als je dat doet kun je een beeld krijgen.
40:23 K: Yes. The lady says if you are interested in something you can see the whole of it. I am interested – oh, these trains! Pazienza... I’m interested in seeing the movement of greed, the whole movement. But I haven’t got the energy to go fully into it. I'm interested, but the vitality, the energy, the intensity is lacking. So, what shall I do? Take drugs, smoke, drink, all kinds of stimulation to have more energy so that I can watch the total movement of greed? It becomes rather silly, doesn’t it? So, what shall I do? May I go into it? I go into it, you're not helping. Find out. Can I observe the total movement of greed – total movement – the hidden as well as the conscious greed? What is movement? You understand? I said, total movement of greed. Greed is a movement, it isn’t static, it is constantly moving, more, more, more, more. So, can I observe the movement? K: Ja. Mevrouw zegt: 'Als je ergens in bent geïnteresseerd kun je het geheel zien'. Ik ben geïnteresseerd - o, die treinen! Geduld maar (geluid van passerende trein) Het interesseert mij om de beweging van hebzucht te zien, de hele beweging ervan, maar ik heb geen energie om me er helemaal in te verdiepen. Het interesseert me, maar ik heb er de vitaliteit en de energie niet voor. Dus wat zal ik doen? Aan de drugs gaan, roken, drinken, alle vormen van stimulatie om meer energie te krijgen, zodat ik de hele beweging van hebzucht kan bekijken? Het wordt een beetje te gek, nietwaar? Dus wat staat me te doen? Zal ik hierop ingaan? Ik ga er op in, maar u helpt niet mee. Onderzoek het. Kan ik de hele beweging van hebzucht waarnemen - in z'n geheel - zowel de verborgen als de bewuste hebzucht? Wat is beweging? Begrijpt u? Ik zei de hele beweging van hebzucht. Hebzucht is een beweging, het is niet statisch, het is constant in beweging, meer, meer en meer. Dus kan ik deze beweging waarnemen?
42:14 Now, what do we mean by movement? Movement means from here to there. So, movement means time. Right? Time is movement, whether chronologically or psychologically, it means movement. So, as long as I have this idea of movement, which is time, time is going to prevent me from observing the whole. You capture some of it? If it's not clear, we'll go into it. Welnu, wat bedoelen we met beweging? Beweging betekent van hier naar daar. Dus beweging betekent tijd, nietwaar? Tijd is beweging, of het nu chronologisch of psychologisch is, het betekent tijd. Dus zolang ik dit idee van beweging heb, wat tijd is, zal die tijd me ervan weerhouden om het geheel waar te nemen. Steekt u hier iets van op? Als het niet duidelijk is ga ik er op in.
43:07 Q: (In Italian) V: (In het Italiaans)
43:11 K: No, no, no. Wait, wait, I am coming to that. He asks, you're not answering the question. He says you have moved away from the question, which is, you have introduced a new factor which is time. Then you will say, ‘How am I to stop time?’ I am not stopping anything. I am merely observing. That is the difference. I am not asking myself how am I to stop time, I'm just observing the whole factor, the whole map of greed. And one of the points which prevents me from seeing the whole map of greed is this movement – movement to end it, the movement to pursue it, the movement which says, ‘I must stop’. I am observing all that. This observation of movement, I am not denying it, I am not trying to stop it, there is only observation of this movement. K: Nee, nee. Wacht, daar kom ik nog op. Hij zegt dat ik de vraag niet beantwoord. Hij zegt dat ik van de vraag ben afgedwaald, namelijk door een nieuw onderwerp te introduceren, namelijk tijd. Vervolgens gaat u zeggen: 'Hoe ga ik de tijd stoppen?' Ik ga helemaal niets stoppen, ik ben alleen maar aan het waarnemen. Dat is het verschil. Ik vraag mezelf niet af hoe ik de tijd kan stoppen, ik neem alleen het geheel van hebzucht waar. En een van de zaken die me ervan weerhouden om het hele gebied van hebzucht te zien is deze beweging - de beweging om er een einde aan te maken of de beweging om het na te streven, de beweging die zegt: 'Ik moet stoppen'. Ik neem dat alles waar. (Geluid van passerende trein) Deze waarneming van de beweging, ik ontken het niet, ik probeer het niet te stoppen, er is alleen de waarneming van deze beweging.
45:00 So, as greed is also a movement – right? – so it is part of time. I haven’t got it, but I will get it. Right? So, I have to find out if my mind is caught in this movement. I wonder if you are understanding all this. No, sir, don’t agree, it is very difficult, go slowly. We said, consciousness contains both the conscious as well as the unconscious. And part of that consciousness is greed – or take any other thing. And so I ask, can we see the totality of greed, the total movement, the nature of it, the structure of it, how it arises? To see it clearly, not theoretically but actually. Right? Can you see it? The origin of it and the end of it? Is there an end to greed? You follow? I am not greedy for wealth, or money, position, status and all the horrors, but I'm terribly greedy to have truth – you follow? – to find truth. That to me is the most important thing and I'm terribly greedy, which is part of greed. I know you don’t like to think that, but it is still greed. Omdat hebzucht ook een beweging is - nietwaar? - maakt het deel uit van tijd. Ik heb het niet, maar ik zal het krijgen, nietwaar? Dus ik moet erachter komen of mijn geest verstrikt is geraakt in deze beweging. Ik vraag me af of u dit allemaal begrijpt. Nee, meneer, stem er niet mee in, het is erg moeilijk, neem de tijd. Ik zei: bewustzijn bevat zowel het bewuste als het onbewuste. En een deel van dat bewustzijn is hebzucht - of elk ander aspect. Dus ik vraag: kunnen we het geheel van hebzucht zien, de totale beweging, de aard ervan, de structuur, hoe het opkomt? Dit duidelijk zien, niet theoretisch, maar in werkelijkheid. Nietwaar? Kunt u dit zien? De oorsprong en het einde ervan? Is er wel een einde aan hebzucht? Begrijpt u? Ik ben niet hebzuchtig als het gaat om rijkdom, geld of status, aanzien en al die vreselijke zaken, maar ik ben wel gretig naar de waarheid - begrijpt u? - om de waarheid te vinden. Dat is voor mij de belangrijkste zaak en ik ben ontzettend gretig, wat deel uitmaakt van hebzucht. Ik weet dat ik dat niet graag wil denken, maar het is nog steeds hebzucht.
47:06 So, can I see the whole of it, this movement? I can only see – please, this is simple – I can only see the total movement of greed when there is no direction – to get rid of it, to stop it, to suppress it – all that prevents me from looking at greed, totally. Right? Because, as we said the other day, direction is fragmentary, it is a motive. Motive is fragmentary. The motive gives a direction and therefore it is fragmentary. When we have a directive, that I must get rid of it – greed – then I have moved along a certain direction, therefore direction prevents me from seeing the whole. You understand this? That is, to suppress greed, to rationalise greed, to escape from greed, or to say, ‘I must stop greed’, any activity which is directive prevents the seeing of the whole. So, as long as I, as a human being, who wants to see the totality of consciousness with its hidden layers, he must understand, have an insight to the fact that wherever there is a directive, that directive is divisive, therefore fragmentary, which will prevent the perception of the whole. Kan ik dus het geheel van deze beweging zien? Ik kan alleen kijken naar - alstublieft, dit is eenvoudig - ik kan alleen de hele beweging van hebzucht zien als er geen richting is - om er vanaf te komen, het te stoppen of te onderdrukken - dat weerhoudt me allemaal om naar het geheel van hebzucht te kijken. Nietwaar? Omdat, zoals ik onlangs zei, een richting fragmentarisch is, het is een motief. Een motief is fragmentarisch. Een motief geeft een richting aan en daarom is het fragmentarisch. Als je een richtlijn hebt, hoe je er vanaf moet komen - hebzucht - dan beweeg ik me in een bepaalde richting, daarom weerhoudt die richting mij ervan om het geheel te zien. Begrijpt u dit? Dat wil zeggen, het onderdrukken of rationaliseren van hebzucht, eraan ontsnappen of door te zeggen: 'Ik moet hebzucht stoppen', elke activiteit vanuit een richtlijn weerhoudt je ervan het geheel te zien. Dus zolang ik, als menselijk wezen, die het geheel van het bewustzijn wil zien met zijn verborgen lagen, niet begrijp of inzie dat waar er zich een richtlijn bevindt, die richtlijn tot verdeeldheid leidt en daarom fragmentarisch is, wat de waarneming van het geheel zal verhinderen.
49:34 Q: Then it's just there. V: Dan is het er gewoon.
49:38 K: No, no, there's lots more into it. Wait, wait. Directive – one more thing. K: Nee, nee, er komt nog veel meer bij kijken, heb geduld. Richtlijn - nog iets.
49:45 Q: I'm not clear. Did you say look at greed? V: Het is me niet duidelijk. Zei u, kijk naar hebzucht?
49:56 K: No, I said, sir, greed is part of consciousness, as violence, as hope, despair, anxiety, all that is part of our consciousness. Your consciousness is the world consciousness, and so on. Part of that consciousness is greed. Can you see the movement of greed, totally, not only the hidden but the obvious greed? We are saying you can only see the totality of the movement of greed when there is no direction. Which means, only when there is no motive, because motive gives direction, right? That's simple. So, if there is the demand that it is only by seeing the totality of consciousness then also the unconscious is revealed, then you have to observe without any direction. And that demands a certain attention, seriousness, because then you end greed. You follow? Then you don’t play with greed. So, you're then aware of the totality of it. But most people don’t want to give up their greed, they like their greed, it's a tremendous pleasure to possess. So, we are asking something quite different. So, we said that is very clear. K: Nee, ik zei, hebzucht maakt deel uit van het bewustzijn, zoals geweld, hoop, wanhoop, bezorgdheid, dat maakt allemaal deel uit van ons bewustzijn. Uw bewustzijn is het bewustzijn van de wereld, enzovoort. Een deel van dat bewustzijn is hebzucht. Kunt u de beweging van hebzucht in z'n geheel zien, niet alleen wat verborgen is, maar ook de onmiskenbare hebzucht? Wat ik zeg is dat je alleen de gehele beweging van hebzucht kunt zien als er geen richting is. Wat betekent, alleen als er geen motief is, want een motief geeft een richting aan. Nietwaar? Dat is eenvoudig. Dus als dat een vereiste is, namelijk dat alleen als je het geheel van het bewustzijn ziet ook het onbewuste naar boven komt, dan moet je zonder enige richtlijn waarnemen. En dat vereist een bepaalde aandacht en ernst, want dan maak je aan hebzucht een einde. Begrijpt u? Dan speel je niet met hebzucht. Dan bent u zich dus bewust van de totaliteit ervan. Maar de meesten willen hun hebzucht niet opgeven, zij vinden hebzucht prettig, het is een groot genoegen om het te bezitten. Dus ik vraag iets heel anders. Dat heb ik nu heel duidelijk gemaakt.
51:55 And also, to see the whole, it may reveal itself through dreams. Do you want to go into all that? Are you interested in it? Maar ook als je het geheel wilt zien, uit zich dat soms in dromen. Wilt u daar allemaal op ingaan? Interesseert u dat?
52:10 Q: Yes. V: Ja.
52:11 K: You’d be interested in anything, aren't you? K: U bent overal in geïnteresseerd, nietwaar?
52:25 Q: Greed is pleasurable, it is also painful. If we see clearly our fear of not surviving, we also see the other not surviving, so we have, it appears, separation. V: Hebzucht is aangenaam, maar het is ook pijnlijk. Als we helder kijken naar onze angst om niet te overleven, zien we ook dat anderen niet overleven, dus het lijkt erop dat dit een scheiding is.
52:40 K: So, fear is part of our consciousness, and as long as there is fear, which is a directive, therefore, you can’t see the whole. Dreams. There are obvious dreams, obvious physical, biological pressures and dreams. We are not talking about that. What are dreams and why should we dream at all? You understand my question? During the day the brain is very, very active – observing, you know what it goes through, thinking, chattering, denying, accepting, quarrelling, conflict, that's going on all the time. Registering insults, registering flattery, the whole movement is going on during the day. And during the night the movement goes on – no? Right? Unless there is an end of all this movement of chattering, quarrelling, seeking prestige, power, position, all that, if that doesn’t end at the end of the day, the brain carries on. Right? This is a fact. Are we moving together? K: Angst maakt dus deel uit van ons bewustzijn, zolang er angst bestaat, wat een richtlijn is, kun je daarom het geheel niet zien. Dromen. Je hebt duidelijke dromen, heldere, fysieke dromen en dromen door biologische spanningen. Daar hebben we het niet over. Wat zijn dromen en waarom zouden we überhaupt dromen? Begrijpt u mijn vraag? Overdag is het brein zeer actief - waarnemen, u weet wel wat het allemaal doormaakt, denken, kletsen, ontkennen, accepteren, ruzie maken, conflicten, dat gaat de hele tijd maar door. Het registreren van beledigingen en vleierij, al die bewegingen gaan de hele dag maar door. En tijdens de nacht gaat die beweging door - niet? Nietwaar? Tenzij aan al die bewegingen van kletsen en ruzie maken een einde komt, streven naar aanzien, macht, status, dat soort zaken, als dat aan het einde van de dag niet stopt, gaat het brein verder. Nietwaar? Dit is een feit. Trekken we samen op?
54:27 So, dreams are the continuation of our daily activity, only in different form, through pictures, through ideas – you follow? – all that, symbols. The same movement of confusion, conflict, misery goes on. Our question is, can this movement of our daily life, as we know it, with conflict, end each moment? You understand? Not at the end of the day because the brain can only function when it is absolutely in order, properly. So, it demands order. You can find this out for yourself. It's fairly simple. Dus dromen zijn de voortzetting van onze dagelijkse activiteiten, alleen in een andere vorm, via beelden en ideeën - snapt u? - dat soort dingen, symbolen. Dezelfde beweging van verwarring, conflicten en ellende zet zich voort. Mijn vraag is, kan deze beweging van ons dagelijks leven, zoals we dat kennen, met conflicten, elke keer eindigen? Begrijpt u? Niet aan het einde van de dag, want het brein kan alleen goed functioneren als het volledig op orde is. Het vraagt dus om ordelijkheid. U kunt er voor uzelf achter komen. Het is tamelijk eenvoudig.
55:36 Q: There's not always time to go to the bottom of everything. V: Er is niet altijd tijd om alles tot op de bodem uit te diepen.
55:39 K: I'm going to show you in a minute. The lady says, we haven’t time to go into the bottom of every problem, every question, every conflict. We haven’t got time. We have got plenty of time, as each thing happens, to look at it and end it, you've got instantly plenty of time! But we like to… we play with it. We won’t go into that for a moment. K: Dat ga ik u zo laten zien. Die mevrouw zegt, we hebben geen tijd om elk probleem grondig uit te zoeken, elk vraagstuk, elk conflict. We hebben er de tijd niet voor. We hebben zeeën van tijd bij alle voorvallen om ernaar te kijken en het te stoppen, je hebt op dat moment zeeën van tijd! Maar we houden ervan om... we spelen ermee. Ik wil daar op dit moment niet op ingaan.
56:07 Q: Do you mean chronological time? V: Bedoelt u de chronologische tijd?
56:10 K: Even psychological, please. So, we are saying, dreams are a continuation of our daily conflicts, miseries, confusion, carried over during sleep, during which the brain is still active because it is trying to bring order while you are asleep. You understand? I wonder if you… Because it says, ‘I can only function if there is order. If there is disorder I get disturbed, I get neurotic, so I must find order.’ To have order means security for it. This is obvious, all these questions. Are there psychologists here? They will tell you. K: Ook de psychologische, alstublieft. Dromen zijn dus een voortzetting van onze dagelijkse conflicten, ellende en verwarring, meegenomen in onze slaap, wanneer ons brein nog steeds actief is, want het probeert orde te scheppen terwijl je slaapt. Begrijpt u? Ik vraag me af of u... Want het zegt: 'Ik kan alleen goed functioneren als alles op orde is. Als er wanorde is raak ik ontregeld, dan word ik neurotisch, dus ik moet orde op zaken stellen'. Orde scheppen betekent veiligheid voor het brein. Dat is logisch, al die vragen. Zijn hier psychologen aanwezig? Zij zullen het u vertellen.
57:10 So, it demands order, which means security, for it to function healthily, normally. But as our daily life is so disorderly it tries during the sleep to find some kind of order. So, is it possible during the day, any problem that arises, psychological, human problem, as it arises to let it flower, end? Let it flower. You understand? Suppose I am angry, I let it flower, it doesn’t mean I go and beat you up, or say words, but I watch the anger flowering in myself and withering. You follow? So, when there is such activity of appearance, manifestation, flowering and withering as you go along during the day, at night the brain has order so it can rejuvenate itself – you understand all these things? – so that it is clear. Er is dus orde nodig, wat veiligheid betekent, zodat het brein gezond en normaal kan functioneren. Maar omdat ons dagelijks leven zo wanordelijk is, probeert het tijdens de slaap een zekere mate van orde te scheppen. Is het dus mogelijk om overdag elk probleem dat opkomt, psychologische, menselijke problemen die opkomen, te laten opbloeien en te stoppen? Laat ze opbloeien. Begrijpt u? Stel dat ik boos ben, ik laat het opbloeien, wat niet betekent dat ik u in elkaar timmer of ga schelden, maar ik kijk hoe de boosheid in mijzelf opbloeit en vervaagt. Begrijpt u? Dus als er zo'n activiteit opkomt, zich manifesteert, en je laat het gedurende de dag opbloeien en vervagen, dan is het brein 's nachts op orde, zodat het zichzelf kan verjongen - begrijpt u al deze zaken? - zodat het weer helder is.
58:42 So, we are asking, as the human being living in modern society, with all its complexities, becomes so confused, and life demands, and relationship demands, that he should act – what shall he do? Remember? That was our first question. So, in exploring what to do, we say, can you see the whole? It is only when you see the whole there is correct action. We cannot see the whole of consciousness because we have always got some direction – unpleasant, or pleasant, hidden or open, but it is always there. And therefore that prevents the observation of the total map of consciousness. Dus ik vraag, omdat de mens die in deze moderne maatschappij leeft met alle moeilijkheden, zo verward raakt, en het leven vraagt, zijn relaties vragen dat hij handelt - wat gaat hij doen? Weet u nog? Dat was onze eerste vraag. Terwijl we onderzoeken wat te doen, zeg ik: kunt u het geheel zien? Alleen als u het geheel kunt zien is er sprake van correct handelen. We kunnen het geheel van het bewustzijn niet zien omdat we altijd een bepaalde richting uitgaan - onaangenaam of aangenaam, verborgen of zichtbaar, maar het is er altijd. Daarom belemmert dat de waarneming van het totale gebied van het bewustzijn.
59:53 Q: The feeling that I need to understand, seems to be my... V: Het gevoel dat ik moet hebben om te begrijpen, lijkt bij mij...
59:57 K: The feeling that I need to understand. Understand whom? Understand the speaker? I'm afraid so. The speaker is only a mirror in which you are seeing yourself. When you see yourself the mirror becomes unimportant. Break it up. Throw it away. And I mean it. K: Het gevoel dat ik nodig heb om te begrijpen. Wie moet u begrijpen? De spreker begrijpen? Ik dacht het al. De spreker is slechts een spiegel waarin je jezelf kunt zien, nietwaar? Als je jezelf ziet, wordt de spiegel onbelangrijk. Die kun je dan stukslaan of weggooien. Ik meen het.
1:00:35 So, we are observing ourselves, not what the speaker says is ourselves which you have to understand but you have to understand, know, look at yourself. Yourself is confused. Please, that's simple. Totally confused. As long as you do not perceive the totality of that consciousness, whatever you do will lead to further confusion and misery. To perceive the totality of that consciousness there must be no directive. You understand? Directive means motive, motive says, ‘I must understand my consciousness, I must get rid of this, I must...’ and all the rest of that childish stuff. When there is an observation without a direction the unconscious is open. You understand? It's all revealed, with one breath you see the whole thing. Dus we nemen onszelf waar, niet wat de spreker zegt is 'onszelf', dat je vervolgens moet begrijpen, maar je moet jezelf begrijpen, kennen en naar jezelf kijken. Je bent zelf verward. Alstublieft, dit is eenvoudig. Totaal verward. Zolang je niet de totaliteit van dat bewustzijn waarneemt, zal wat je ook doet tot meer verwarring en ellende leiden. Om de totaliteit van dat bewustzijn waar te nemen moet er geen sprake zijn van een richtlijn. Begrijpt u? Een richtlijn betekent een motief en het motief zegt: 'Ik moet mijn bewustzijn begrijpen, ik moet ergens van af zien te komen, ik moet...' en nog meer van dat kinderachtige gedoe. Als waarneming plaatsvindt zonder richting is het bewustzijn open. Begrijpt u? Het openbaart zich, in een oogopslag ziet u het geheel.
1:01:53 Q: (In French) V: (In het Frans)
1:02:15 K: If I have no motive why should I do anything? Is that it? If I have no motive – you say – I have no desire to do anything. Right. You have a motive, there is a motive when you want to have shelter. Shelter, a house, a roof on top of you. There is a motive when you want to be clothed, because it's cold you want to put on. There's a motive when you are hungry – food. Right? Is that same movement carried over to the psyche? You follow my question? There are motives biologically, organically. It may be that we are so conditioned by that, we carry that over to the psychological area, where we say, ‘I must have a motive to live, otherwise, I can’t act’. Madame, you see the difference? Biologically, organically, there is a motive for food, clothes, and shelter, money, I must work, there is a motive. It may be that we are so conditioned by that, we move that same urge into the psychological field. And when in the psychological field there is any motive then you divide up life, break it up, and therefore you don’t see the totality of life – not my life, or your life, the totality of human life. K: Als ik geen motief heb, waarom zou ik überhaupt iets doen? Bedoelt u dat? Als ik geen motief heb - zegt u - heb ik geen zin om iets te doen. Goed. U heeft een motief, er is sprake van een motief als u onderdak wilt hebben. Onderdak, een huis, een dak boven uw hoofd. Er is sprake van een motief als u zich wilt kleden, want het is koud dus u wilt wat aantrekken. Er is sprake van een motief als u honger hebt - eten. Nietwaar? Wordt diezelfde beweging overgedragen naar de psyche? Begrijpt u mijn vraag? Je hebt de biologische motieven van het organisme. Het kan zijn dat we daardoor zo geconditioneerd zijn geraakt, dat we dat overdragen naar het psychologische gebied en dan zeggen: 'Ik moet een motief hebben om te leven, anders kan ik niet handelen'. Mevrouw, ziet u het verschil? Biologisch en organisch gezien is er sprake van een motief voor voedsel, kleding, onderdak en geld, ik moet werken, dat zijn motieven. Het kan zijn dat we daardoor zo geconditioneerd zijn geraakt, dat we diezelfde drang overbrengen naar het psychologische gebied. Maar als er in het psychologische gebied sprake is van welk motief dan ook, dan splits je het leven op, haal je het uit elkaar, daarom zie je de totaliteit van het leven niet - niet mijn of uw leven, de totaliteit van het menselijk leven.
1:04:53 Q: Because I only care about myself. V: Omdat ik alleen om mezelf geef.
1:04:55 K: Yourself, fragmented. So, we are asking, can this totality of consciousness be observed? And we are saying, it can be observed totally, including the unconscious, all the travail that is going on in the unconscious, as well as in the conscious, a lot of worms squirming! And all that is revealed when we are observing without the observer. The observer is the past, the observer is the motive, the observer says, ‘I must not do this, I must…’ etc. , etc. So, the observer is the past and the observer gives motive for observation, and therefore it can never see the totality of it. The observer is the observed. Right? That consciousness which is observing is himself, but he likes to divide it and say, ‘I'm different from my consciousness’ which is obviously silly! So, observation takes place only when there is no observer as the past, who gives direction. Then, when there is perception of the whole, there is action, not fragmented. Have you understood something? K: Jezelf, gefragmenteerd. Dus ik vraag: kan het geheel van het bewustzijn worden waargenomen? En ik zeg dat het volledig waargenomen kan worden, inclusief het onbewuste, al het geploeter dat zowel het onbewuste als het bewuste doormaakt, veel kommer en kwel. En dat wordt allemaal geopenbaard als we waarnemen zonder de waarnemer. De waarnemer is het verleden, de waarnemer is het motief, de waarnemer zegt: 'Ik moet dit niet doen, ik moet...' enzovoort. Dus de waarnemer is het verleden en de waarnemer bedenkt het motief om waar te nemen, daarom kan hij nooit het geheel ervan zien. De waarnemer is het waargenomene. Nietwaar? Het bewustzijn dat zichzelf waarneemt, maar hij wil het graag opdelen en zegt: 'Ik ben anders dan mijn bewustzijn', wat natuurlijk raar is! Waarneming vindt alleen plaats als er geen waarnemer is in de vorm van het verleden, die een richting aangeeft. Als dan het geheel wordt waargenomen, komt het handelen, dat niet gefragmenteerd is. Heeft u er iets van begrepen?
1:06:50 Q: There's a constant strugggle to identify with the good. One cannot accept responsibility for the bad. Therefore, the struggle goes on to present the idea that one is good. V: Er is een constante strijd gaande om je met het goede te identificeren. Je kunt geen verantwoordelijkheid nemen voor het kwade. Daarom gaat de strijd door, die je het gevoel moet geven dat je goed bent.
1:07:05 K: Sir, sir, sir, just a minute, just a minute. Is the good opposite of the evil? You understand my question? The good. Is the good opposite or different from the bad, the evil? You understand my question? The gentleman says, I am always attempting to identify myself with the good. We're saying, is the good different, or opposite, opposed to evil? K: Meneer, wacht nu even. Is het goede het tegenovergestelde van het kwade? Begrijpt u mijn vraag? Is het goede het tegenovergestelde van of anders dan het kwade, het slechte? Begrijpt u mijn vraag? Die meneer zegt: ik probeer mij altijd te identificeren met het goede. En ik zeg: is het goede anders of staat het tegenover het kwade?
1:08:16 Q: The word 'good' is not good. The only good is truth. V: Het woord 'goed' is niet goed. Het enige goede is de waarheid.
1:08:21 K: No, you can’t use the word ‘truth’. Please, just a minute, we'll come to that point, sir. We are asking a much more fundamental question, which is, is the good opposed to evil? K: Nee, u kunt niet het woord 'waarheid' gebruiken. Alstublieft, wacht nog even, daar komen we nog op, meneer. Ik stel hier een veel fundamentelere vraag, namelijk: staat het goede tegenover het kwade?
1:08:43 Q: Good and bad are concepts created by society. V: Goed en kwaad zijn concepten die door de maatschappij zijn bedacht.
1:08:49 K: Good and bad part of… No, please, just stick to one thing. This is really a very serious question. Because this has been one of our battles in life – the good and the bad, the beautiful and the ugly, the evil and the beneficent, and so on, so on. K: Goed en kwaad maken deel uit van... Nee, alstublieft, houd het bij één ding. Dit is echt een zeer serieus vraagstuk. Want dit is een van de strijdpunten in het leven - het goede en het slechte, het mooie en het lelijke, het kwade en de barmhartige, enzovoort.
1:09:12 Q: They are different but not separate. V: Ze zijn verschillend maar staan niet los van elkaar.
1:09:17 K: They are different but not separate. I don’t understand that. Is the good – when you say opposite – is it related to the bad? Or is good totally independent of the bad? Do look. K: Verschillend maar niet los van elkaar. Dat begrijp ik niet. Is het goede - als je zegt 'tegenover' - houdt dat verband met het slechte? Of is het goede volledig onafhankelijk van het slechte? Kijk ernaar.
1:09:51 Q: The good is trying to avoid the bad. V: Het goede probeert het slechte te vermijden.
1:09:54 K: Sir, not avoidance, just look at it per se, in itself. Do we know the good because we know the bad, the evil? Do you know you are dull because you compare yourself with someone who is bright? This is very… Please, this is one of the... K: Meneer, geen vermijding, kijk er goed naar, als zodanig. Kennen we het goede omdat we het slechte, het kwade kennen? Weet u dat u dom bent omdat u zichzelf vergelijkt met iemand die slim is? Dit is zeer... Alstublieft, dit is een van de...
1:10:24 Q: (In Italian) V: (In het Italiaans)
1:10:28 K: The gentleman says, we always do that, we compare ourselves with somebody who is bright and then call ourselves dull. That is what we do all our life. But we are challenging, we are questioning that. I know that is the normal, traditional thing. We know all that, don’t bring that up, which is so obvious. But we are asking, is the good opposite of the evil? If it is the opposite it has roots in the evil. No? Sir, you don’t investigate. K: Die meneer zegt: dat doen we altijd, we vergelijken onszelf met iemand die slim is en noemen onszelf dan dom. Dat doen we ons hele leven al. Maar ik ga daar tegenin, ik betwijfel dat. Ik weet dat dat de normale gang van zaken is. Dat weten we allemaal, dus kom niet aan met wat zo voor de hand ligt. Maar ik vraag: staat het goede tegenover het kwade? Als het tegenovergesteld is heeft het zijn wortels in het kwade. Nee? Meneer, u onderzoekt het niet.
1:11:21 Q: (In Italian) V: (In het Italiaans)
1:11:33 K: Two aspects of the same phenomenon, two sides of the same coin. But sir, that is just words. I want to go much deeper than that. You're just sticking at words! K: Twee aspecten van hetzelfde fenomeen, twee zijden van dezelfde munt. Maar meneer, dat zijn maar woorden. Ik wil er veel dieper in duiken. U blijft maar in woorden steken!
1:11:45 Q: (In French) V: (In het Frans)
1:11:52 K: You are not looking at it, you are not investigating, you are just saying something. Do, please, investigate, that is the purpose of these dialogues which we've had for the last four days, and tomorrow is the last dialogue. Please investigate it, don’t say it is pleasure, it is this, it is that. We know all these things. Is the good opposite the evil? If it is the opposite then the good has roots in the evil. Right? I only know that I am dull when I compare myself with you who are bright. So, my dullness is rooted in your cleverness. Or, are the two different? If they are different, how do I know what is evil? And what do I know about the good? The good, not the relative good, not the opposite of evil. Then how do I know what is good? I only know what is good in comparison. If I don’t compare – you understand? – if I don’t compare myself with you who are bright, and then through comparison I find myself I am dull, if I don’t compare, then am I dull? I don’t know. K: U kijkt er niet naar, u onderzoekt het niet, u zegt maar wat. Alstublieft, onderzoek het, dat is het doel van deze dialogen die we gedurende de laatste vier dagen hebben gehad, morgen hebben we de laatste dialoog. Onderzoek het alstublieft, zeg niet dat het genot is, of dit of dat. Dat kennen we allemaal wel. Is het goede tegenovergesteld aan het kwade? Als het het tegenovergestelde is, dan heeft het goede zijn wortels in het kwade. Nietwaar? Ik weet alleen dat ik dom ben als ik mezelf vergelijk met u, die slim bent. Dus mijn domheid is geworteld in uw slimheid. Of zijn de twee verschillend? Als ze verschillend zijn, hoe weet ik dan wat slecht is? En wat weet ik over het goede? Het goede, niet het betrekkelijk goede, niet het tegenovergestelde van het kwade. Hoe weet ik dan wat goed is? Ik weet alleen wat goed is als ik het vergelijk. Als ik het niet vergelijk - begrijpt u? - als ik mezelf niet vergelijk met u die intelligent bent, en me door die vergelijking mezelf dom vind, als ik niet vergelijk, ben ik dan dom? Ik weet het niet.

V: Meneer, zit het probleem niet in het verdelen van energie
1:14:15 Q: Is the problem in the division of the energy, not in the words 'good' and 'bad'? en niet in de woorden 'goed' en 'slecht'?
1:14:27 K: I don’t think we've understood. This is too difficult. Look, sir. All religions have this problem: the devil, the good angel and the bad angel. The good and the bad. This has been right through all religions, from the ancient Sumarians to the present day. Which is, there is this vast… this conflict between this and that. There is only conflict between this and that if they are related. If they are not related, how do I know what is good if they are not related? Only by comparison. And comparison means measure, measure means thought. Is thought the product of good? You understand what I'm saying? No, you don’t. If the good is the product of thought then it is merely a fragment and therefore not the good. But there is a good which is not the product of thought, therefore it is nothing to do with the opposite – it is! K: Meneer, ik geloof dat we elkaar niet begrijpen. Dit is te moeilijk. Kijk, meneer. Alle religies hebben dit probleem: de duivel, de goede en de kwade engel. Het goede en het kwade. Dit speelt zich in alle religies af, van de oude Sumeriërs tot op de dag van vandaag. Namelijk dit uitgebreide... dit conflict tussen dit en dat. Er is alleen een conflict tussen dit en dat als er een verband is. Als er geen verband is, hoe weet ik dan wat goed is als ze geen verband met elkaar houden? Alleen door vergelijking. En vergelijking betekent meten, meten betekent het denken. Is het denken het product van het goede? Begrijpt u wat ik zeg? Nee, dat doet u niet. Als het goede het product is van het denken dan is het slechts een fragment en daarom niet het goede. Maar het goede bestaat, wat niet het product is van het denken, daarom heeft het niets te maken met het tegenovergestelde - het is er!
1:16:10 Have we understood, are we in communication with each other, sharing something with each other, have we got something this morning? Or are we just carrying on in the same old way? Begrijpen jullie dit, hebben we contact met elkaar, delen we iets met elkaar, hebben we er vanochtend iets van begrepen? Of gaan we gewoon weer op dezelfde voet verder?
1:16:32 Q: (In Italian) V: (In het Italiaans)
1:17:11 K: The gentleman says, you're at one level, we are at another level. Can’t you come down to us? Or can’t we come up to you? And we can only come up to you, the gentleman says – I don’t say this – only when we have the same interest, at the same moment, with the same intensity, then we meet each other. That is, we meet each other when both of us have got the same interest, same intensity, and energy. So, there is never a communication, the questioner says, because we are always bobbing up and down. And can’t you see our difficulty and break through our difficulty and do something about it? So, you are putting the burden onto me. And as I have said many times, I am not your guru, I am not your leader, and I am not your teacher. You are the teacher, you are the guru, you can learn everything about yourself if you know how to read your book, which is yourself. But you don’t want to read it! You won’t take the trouble to look at it. And it's all there, because you are the world and the world is you, and therefore the whole thing is buried in you – the agony, the suffering, and all the rest of it. K: Die meneer zegt: u zit op een bepaald niveau, wij zitten op een ander niveau. Kunt u niet naar ons afdalen? Of kunnen we omhoog gaan en bij u komen? En we kunnen alleen bij u komen, zegt die meneer - dat zeg ik dus niet - alleen als we dezelfde interesse hebben, op hetzelfde moment, met dezelfde intensiteit, dan ontmoeten we elkaar. Dat wil zeggen, we ontmoeten elkaar als we allebei dezelfde interesse hebben, dezelfde intensiteit en energie. Dus er is nooit communicatie, zegt de vraagsteller, want we dobberen altijd op en neer. Kunt u onze moeilijkheid niet zien, dat doorbreken en er iets aan doen? Dus nu legt u de last op mijn schouders. Maar zoals ik meerdere keren heb gezegd, ik ben niet jullie goeroe. Ik ben niet jullie leider en niet jullie leraar. Jullie zijn de leraar, jullie zijn de goeroe, je kunt alles over jezelf leren als je weet hoe je jouw boek moet lezen, wat jezelf bent. Maar jullie willen het niet lezen! Jullie willen de moeite niet nemen om erin te kijken. Het staat er allemaal in, want jij bent de wereld en de wereld ben jij, daarom zit alles in jou opgesloten - de kwelling, het lijden en alles wat daarbij hoort.
1:19:10 Finished, for this morning? Basta per oggi. Klaar voor deze ochtend? Genoeg voor nu.