Krishnamurti - Als je een licht bent voor jezelf, ben je een licht voor de wereld

Krishnamurti Subtitles

SA76T7 - Als je een licht bent voor jezelf, ben je een licht voor de wereld
Zevende openbare toespraak
Saanen, Zwitserland
25 juli 1976

0:27	Dit is de laatste toespraak. Vanaf woensdag komen er nog vijf dialogen. Gedurende de vorige zes bijeenkomsten
0:57	hebben we samen gesproken over heel veel menselijke, psychologische problemen. Vanmorgen wil ik graag - als u het goed vindt - spreken over iets waarvan ik denk dat het tamelijk belangrijk is. Het woord 'meditatie' is altijd zo verkeerd begrepen - althans dat vind ik - zowel in het Oosten als in het Westen. Het woord zelf betekent overdenken, bezinnen, iets onderzoeken, maar niet al die zaken die wij ervan hebben gemaakt. Het is een zeer complex probleem, zoals alle menselijke problemen, maar meditatie heeft zeer weinig betekenis als we niet het juiste fundament voor meditatie hebben gelegd. De juiste basis van dat fundament, namelijk deugdzaam gedrag, vrij zijn van angst, enzovoort, in die basis van dat fundament bevindt zich meditatie. Meditatie is niet iets ver weg, los van de dagelijkse activiteiten, het is allesomvattend. Dit moet volgens mij vanaf het begin goed worden begrepen. Het is niet iets wat je 's morgens gedurende 20 minuten even doet, of 's middags en 's avonds en het dan vervolgens weer vergeet om daarna verder te gaan met je dagelijkse ondeugdelijke leven. Als meditatie plaats vindt is dat iets buitengewoons en dat moeten we samen onderzoeken, we gaan ons er samen in verdiepen, het samen delen.
3:48	Ik ga u niet vertellen hoe u moet mediteren - dat wordt te gek, dat is te kinderachtig, want om te beginnen moet je vrij zijn, een helder licht voor jezelf. Begrijpt u? Een licht voor jezelf. Dit licht kan een ander je niet geven, maar ook kun je dit licht niet aan de kaars van een ander ontsteken. Als je het licht aan de kaars van een ander aansteekt, is het maar een kaars, die kan weer uitgeblazen worden. Maar als we ontdekken wat het betekent om een licht te zijn voor onszelf, dan maakt datzelfde onderzoek ernaar deel uit van de meditatie.
4:58	Dus we gaan eerst samen onderzoeken wat het betekent om een licht te zijn voor jezelf en begrijpen hoe buitengewoon belangrijk het is om dit licht te zijn. Door onze conditionering zijn we er zo aan gewend om autoriteit te accepteren. De autoriteit van een priester, van een boek, de autoriteit van een goeroe, van iemand die zegt het te weten, enzovoort. In spirituele aangelegenheden, als ik dat woord 'spiritueel' mag gebruiken, in geen van deze zaken zou er sprake moeten zijn van welke autoriteit ook, want anders kun je niet vrij zijn, kun je niet vrij zijn om te onderzoeken, om er voor jezelf achter te komen wat meditatie betekent. Dus als je echt serieus geïnteresseerd bent in dit vraagstuk, want dit vraagstuk - meditatie, niet hoe je moet mediteren, dat is nogmaals te kinderachtig - maar de beweging van meditatie, het mediteren zelf, de stroom van meditatie, het ontdekken wat autoriteit betekent. Dat wil zeggen, van een ander leren wat en hoe je moet mediteren, is een van de vraagstukken van autoriteit. Waar er sprake is van autoriteit kan geen vrijheid bestaan, en ook in de tirannieke wereld van een dictatuur, in een totalitaire staat is er geen vrijheid. Op dezelfde manier, als er geen vrijheid van autoriteit is, dat wil zeggen, het woord 'autoriteit' betekent iemand die iets doet ontstaan, 'author', het woord komt van het woord 'auteur', degene die iets begint, iets doet ontstaan, en de rest van de mensheid volgt het, maakt er een autoriteit van en dan is het dood. Dus je moet erg voorzichtig zijn als je je echt in dit vraagstuk van meditatie wilt verdiepen, om innerlijk volledig vrij te zijn van alle autoriteit, van alle vergelijkingen. Ik weet niet of u er toe in staat bent, inclusief van die van de spreker - juist van die van de spreker, dat ben ik, want als u volgt wat hij zegt is het afgelopen. Daarom moet je je bijzonder bewust zijn van het belang van autoriteit. Op een gebied wel, dat wil zeggen de dokter, de wetenschapper, de man die - ga zo maar door, maar begrijp dat een innerlijke autoriteit totaal onbelangrijk is. Of het nu de autoriteit van een ander is, die makkelijk opzij te schuiven is, of de autoriteit van je eigen ervaring, kennis, gevolgtrekkingen, die jouw autoriteit zijn geworden, die vervolgens je vooroordelen worden. Je moet dus vrij zijn van zowel de autoriteit van een ander als van je gevolgtrekkingen, die je eigen autoriteit zijn geworden, of van je eigen ervaringen. We zullen nu ingaan op het woord 'ervaring'. Als je vanuit je eigen denkvermogen zegt: 'Ik begrijp het, daarom heb ik gelijk'. Dat zijn allemaal vormen van autoriteit. U begrijpt wel hoe moeilijk het kan worden als u zich echt in dit buitengewone complexe vraagstuk wilt verdiepen. U kunt anders nooit een licht zijn voor uzelf. Als u een licht bent voor uzelf, bent u een licht voor de wereld, want de wereld bent u en u bent de wereld. Ik vraag me af of u dit inziet!
10:47	Dat is dus het eerste wat we moeten begrijpen: dat er niemand is die u de weg zal wijzen, niemand die u vertelt of u vorderingen maakt, niemand om u aan te moedigen. In meditatie staat u helemaal alleen. Begrijpt u wat dit betekent? Dit licht kan alleen in uzelf ontbranden als u begrijpt of onderzoekt in uzelf wie u bent. Dat is zelfbewustzijn, weten wat je bent - niet volgens psychologen, of aan de hand van sommige filosofen, niet volgens de spreker, maar het kennen van, bewust zijn van uw eigen aard, van uw structuur, van uw manier van denken, voelen, de hele structuur ervan ontdekken. Daarom is zelfkennis buitengewoon belangrijk. Niet een omschrijving van een ander, maar alleen 'wat is', wat u bent, niet wat u denkt dat u bent of wat u vindt dat u zou moeten zijn, maar wat er werkelijk gaande is. Weet u hoe moeilijk dat is? Heeft u het ooit geprobeerd? Je bewust zijn van wat er van binnen gebeurt, onderhuids als het ware, want we observeren via de kennis van het verleden. Nietwaar? Via wat u heeft opgebouwd door een ervaring of wat u heeft bijeengeraapt van anderen, met die kennis onderzoekt u, daarom onderzoekt u uzelf vanuit de achtergrond van het verleden, daarom observeert u niet echt het 'wat is'. Er moet dus vrijheid zijn in het observeren. Dan zal in die observatie de hele structuur en aard van jezelf zich ontvouwen. Begrijpt u dit allemaal? Geef tenminste deze ochtend alstublieft een uur uw aandacht. Er zijn maar weinig mensen die u dit allemaal zullen vertellen, want zij zijn in zichzelf geïnteresseerd, zij willen organistaties oprichten, groepen - begrijpt u? - een hele structuur eromheen. Dus als u het niet erg vindt, geef alstublieft u volledige aandacht aan wat er gezegd wordt.
14:45	Dus om jezelf te begrijpen moet er waarneming zijn, en die waarneming kan alleen nu plaatsvinden. En het 'nu' is niet de beweging van het verleden dat het 'nu' waarneemt. Begrijpt u het verschil? Ik kan het 'nu' observeren vanuit het verleden, vanuit mijn oude opvattingen, vooroordelen, verwachtingen, angsten en ga zo maar door, wat betekent het heden waarnemen vanuit het verleden, terwijl ik denk dat ik het 'nu' observeer. Maar het waarnemen van het 'nu' kan alleen plaatsvinden als er geen waarnemer is die het verleden is. Begrijpt u dit? Dus het waarnemen van het 'nu' wordt buitengewoon belangrijk. Dat wil zeggen, zoals ik eerder zei, dat de beweging van het verleden die het heden tegenkomt daar moet eindigen, dat is het 'nu'. Maar als je toestaat dat het zich voortzet wordt het 'nu' de toekomst, of het verleden, maar nooit het werkelijke 'nu'. Ik hoop dat u dit allemaal begrijpt.
16:27	Waarnemen kan alleen in het 'nu' plaatsvinden, door het echt te doen, als je bijvoorbeeld boos bent of hebzuchtig, waarnemen hoe het zich voordoet. Wat betekent, het niet af te keuren, niet te veroordelen, maar ernaar te kijken en het te laten opbloeien en weer weg te laten gaan. Ziet u hier de schoonheid van in? Weet u...? O, kom op! Vanuit onze traditie zijn we opgevoed om te onderdrukken of ons in een bepaalde richting te begeven. Maar wat ik zeg is: observeer je woede, hebzucht, je seksuele behoeften of wat dan ook, maar observeer het zonder het verleden, zodat de woede opbloeit en verdwijnt, vervaagt. Als je dat doet zal je nooit meer boos zijn. Ik weet niet of u zoiets wel eens hebt gedaan. Doe dit eens een tijdje en u zult het voor uzelf ontdekken. Laat toe dat je via keuzeloze observatie alleen je hebzucht waarneemt, je afgunst, je jaloezie of wat dan ook, en in diezelfde waarneming bloeit het op en ondergaat het een radicale verandering. Wetenschappers zeggen het ook, dat als je door een microscoop kijkt, ondergaat het waarnemen zelf van een cel of wat dan ook een verandering. Begrijpt u dit? Het waarnemen zonder de achtergrond brengt een verandering teweeg. Begrijpt u?
18:54	Dus het bewustzijn van jezelf zonder enige keuze, en het kijken naar wat er werkelijk in het 'nu' gebeurt, maakt het mogelijk dat de hele beweging van het zelf, het 'ik' opbloeit en, terwijl je het waarneemt, ondergaat het een radicale transformatie, indien er geen achtergrond is, geen waarnemer die de achtergrond is. Snapt u dit enigszins? Hebben jullie het begrepen, mensen? Mooi, ga ervoor!
19:47	Als je het zo doet heeft autoriteit natuurlijk geen plaats. Degene die zegt: 'Ik weet het wel, ik ga dit of dat doen' - die slaat de plank altijd mis. Er is niemand die bemiddelt tussen jouw waarneming en de waarheid, wat we op dit moment gaan onderzoeken, de waarheid, als die überhaupt kan worden omschreven. Als je het zo doet word je een licht voor jezelf, dan hoef je nooit meer iemand te vragen hoe je iets moet doen. Door het te doen, namelijk het waarnemen, is er het handelen, is er de verandering.
20:52	Dat is dus het eerste wat je moet leren - want we zijn aan het leren - het eerste wat we moeten leren is om een licht te zijn voor jezelf. Het is ontzettend moeilijk om de traditie te weerstaan dat je begeleiding nodig hebt. Daarom verspreiden goeroes uit India zich als lelijke paddenstoelen over de hele wereld. Alstublieft, neem me niet kwalijk... Maar ze brengen echt oude tradities met zich mee, zeggen het met andere woorden en bieden het aan. Het is oude kost. In India gaat het nu al duizenden jaren zo. Ik heb veel zogenaamde supergoeroes gezien, ze kwamen me opzoeken, en namen afscheid met groot respect, maar gingen weer op hun eigen manier verder.
22:07	Dus vrijheid in het waarnemen, zonder welke autoriteit ook, is essentieel.
22:25	Vervolgens moet er ook een eind komen aan onze zucht naar ervaringen. Ik zal u laten zien waarom. We doen elke dag allerlei soorten ervaringen op. We hadden een seksuele ervaring, allerlei soorten ervaringen via boeken, door - je weet wel, het hele verlangen naar ervaringen. Het woord 'ervaring' betekent ergens doorheen gaan, ergens doorheen gaan en het eindigen, niet door het op te slaan. Het opslaan van iets wordt een herinnering en die herinnering verstoort de waarneming. Bijvoorbeeld: als je christelijk bent, ben je gedurende tweeduizend jaar geconditioneerd wat betreft je ideologieën, overtuigingen, dogma's, rituelen, verlossers, en je wilt ervaren, wat je ... noemt, wat het ook is. Dus je wilt het ervaren, want dat is je conditionering. Zoals in India, daar hebben ze meerdere vormen van ... Ze hebben allerlei goden, o, wel honderden, zo zijn ze geconditioneerd. Ze hebben er visioenen van, want door hun conditionering willen ze deze kunnen zien. Dus het verlangen naar ervaringen - als we verveeld zijn door alle fysieke ervaringen, willen we een ander soort ervaring, de spirituele ervaring, het ultieme verlangen om er achter te komen of er een God is, om visioenen te hebben en ga zo maar door. Je zult visioenen en ervaringen krijgen die overeenkomen met je achtergrond, natuurlijk, want je geest is op die manier geconditioneerd. Wees je daar bewust van en kijk wat er met ervaringen samenhangt.
25:36	Wat hangt er samen met ervaringen? Er moet een ervaarder zijn om te ervaren, nietwaar? De ervaarder is alles waar hij naar hunkert, alles wat hem is verteld, zijn conditionering. Hij wil iets ervaren wat hij God noemt, of het hiernamaals, wat dan ook. Hij wil het dus ervaren. Maar het woord 'ervaring' betekent herkenning. Herkenning omvat datgene dat je al kent, daarom is het niets nieuws. Dus een geest die op zoek is naar ervaringen, leeft echt in het verleden en kan daarom onmogelijk ooit iets begrijpen wat helemaal nieuw en origineel is. Daarom moet je vrij zijn van die behoefte aan ervaringen. Begrijpt u? Weet u, het kan behoorlijk lastig worden om op dit soort meditatie in te gaan, want we willen allemaal een rustig, comfortabel en gelukkig - - u weet wel - en gemakkelijk leventje. Dus als iets moeilijks voorbijkomt wat uw aandacht vereist, uw energie, dan zegt u: 'Nou, dat is niks voor mij, ik zoek wat anders'.
27:21	Dus geen autoriteit, geen verlangen naar welke ervaring dan ook. Dat betekent dat er geen ervaarder is. Begrijpt u? Delen we dit enigszins samen? Vervolgens neem je je angsten waar, je pleziertjes, je verdriet en alles wat een relatie in het dagelijks leven ingewikkeld maakt, dat alles bekijken, het zeer zorgvuldig observeren. Ook zei ik dat observeren inhoudt dat er geen waarnemer is, zodoende is er geen sprake van onderdrukking, ontkenning of acceptatie, maar puur het waarnemen van je angst, want als je bang bent verstoort dat altijd je waarneming. Als je alleen maar genot najaagt, is dat ook een storende factor. Ook als je verdrietig bent werkt dat belastend. Dus de geest die leert wat meditatie is moet hier vrij van zijn en begrip krijgen van je dagelijkse relatie, wat veel moeilijker is. Want, zoals ik zei, is onze relatie met elkaar gebaseerd op ons eigen beeld van de ander, enzovoort. Dus zolang er een beeldvormer is, zit deze beeldvormer een goede relatie met elkaar in de weg. Nietwaar? Dit is essentieel voordat we ons grondig kunnen verdiepen in het vraagstuk van meditatie. Daarom zijn er maar weinig mensen die op een goede manier mediteren. De rest speelt ermee, als een soort amusement, iets dat je toevoegt aan wat je al hebt.
30:30	Welnu, als je dit grondig in jezelf hebt opgenomen, - wat al deel uitmaakt van meditatie - kunnen we doorgaan en uitzoeken of het denken beheerst kan worden. Begrijpt u? Of je nu naar India gaat, of een zen-klooster, allerlei vormen van meditatie beoefent, de Tibetaanse, weet u, ze importeren al dat spul uit Azië, want u bent allemaal zo goedgelovig, u staat open voor iets waarvan u denkt dat het nieuw is, maar het is zo oud als Methusalem. U geeft het christendom op, maar neemt een nieuwe last op uw schouders. Begrijpt u? Het is steeds weer het ouwe liedje.
31:35	De vraag is dus of het denken beheerst kan worden. Alle meditatievormen gaan uit van het beoefenen van een methode, dag in, dag uit, zij gaan er allemaal van uit dat het denken moet worden beheerst, want het denken is een storende factor voor een rustige geest. Begrijpt u dit allemaal? Hebben we nog ergens contact? Zitten we nog op een lijn? Goed. Het denken, zeggen ze, moet dus absoluut in toom worden gehouden, zodat het onmogelijk kan gaan ratelen, van start kan gaan. Daarom zeggen ze: om het te beheersen zijn er allerlei systemen nodig: het zen-systeem, het Tibetaanse systeem, het boeddhistische systeem en verschillende vormen van hindoe-meditatie, wat in essentie neerkomt op 'beheers je gedachten'. Nietwaar? Ik weet niet of u zich überhaupt wel eens in dit vraagstuk heeft verdiept. Zo ja, of als u er wel eens iets over heeft gelezen, of heeft geluisterd naar uw goeroes - als u die heeft maar ik hoop dat niemand van u een goeroe heeft, u heeft ze tenminste na deze toespraak niet nodig - zij hameren erop, want ik heb ze allemaal gehoord, ze kwamen naar me toe en hebben me er heel veel over verteld, me gevraagd om me bij hen aan te sluiten, me gevraagd - o, ik ga niet eens in op al die onzin. Zij hameren erop dat het denken beheerst moet worden en het denken zo in toom gehouden moet worden. Een van die systemen is mantra yoga - u heeft daar vast wel van gehoord. U weet wel, transcendente meditatie. Geef het een mooie naam als 'transcendent' en dan verander je het in iets wonderbaarlijks. Het woord 'mantra', de grondbetekenis ervan is een zin, een formule, een woord dat concentratie teweegbrengt. Begrijpt u? Het zou ook 'coca cola' kunnen zijn - lach er alstublieft niet om, u zit erin verstrikt, daarom breng ik het ook naar voren, u zit erin verstrikt. het kan een drankje zijn, het kan door een woord komen, of een zin in het Sanskriet die u van een goeroe heeft gekregen voor honderdvijftig dollar, enzovoort. Het idee is om concentratie teweeg te brengen, zodat je denken volledig in toom wordt gehouden. Begrijpt u?
35:38	Welnu, als je er goed naar kijkt: wie is de beheerser? Begrijpt u? Je wilt je gedachten beheersen, je beseft het belang van het beheersen van uw denken, je probeert het te beheersen, maar de hele tijd dwaal je af. Je besteedt er 40 jaar aan om het te beheersen. Begrijpt u? Elk moment dwaal je af. Dus moet je onderzoeken wie de beheerser is en waarom is het zo belangrijk om zo veel moeite te doen om het te beheersen? Moeite - begrijpt u? Wat conflict betekent tussen het denken dat afdwaalt en een andere gedachte die zegt: 'Ik moet het beheersen', wat de hele tijd een gevecht oplevert, een strijd, een conflict. Dat speelt zich allemaal af. Dus we moeten uitzoeken wie de beheerser is? Begrijpt u? Is de beheerser niet weer een gedachte? Nietwaar? Dus de ene gedachte, die denkt dat hij de baas is, zegt: 'ik moet die andere gedachte beheersen'. Een fragment dat het andere fragment probeert te beheersen. Kijk hier alstublieft zorgvuldig naar, want als u dit niet inziet, - waar ik nog op in zal gaan - zal het u ontglippen.
37:33	Dus het denken heeft zichzelf als beweging opgedeeld, kletsend, denkend aan allerlei zaken. Als je geconcentreerd naar iets wil kijken, dwalen je gedachten af naar je schoenen of iets dergelijks. Dan komt een andere gedachte die zegt: 'Dat moet ik niet doen, ik moet dat beheersen'. Dus beide zijn gedachten. Een speelt de baas en probeert de ander te onderdrukken. Ziet dit in. Kijk of het waar is wat er wordt gezegd, niet omdat ik het zeg. Het is zo. Dus het denken zegt: 'Het zou geweldig zijn als ik die afdwalende gedachte zou kunnen beheersen, zodat ik het nirwana kan ervaren'. - of wat het ook wil beleven. Er is dus een scheiding - kijk er alstublieft naar - tussen de beheerser en datgene wat beheerst moet worden, dus is er een conflict tussen de beheerser en wat beheerst moet worden. Zo zijn er allerlei systemen die u helpen om zich te beheersen. Een van die systemen zegt dat je je langzaam bewust moet worden van alles wat je doet, je ademhaling, je houding o, het is allemaal zo... ik kan al die dingen niet eens verdragen!
39:24	Dus is het belangrijk om te onderzoeken of er alleen maar het denken is, niet de denker en zijn gedachten, waardoor de denker zijn gedachten beheerst. Er is dus alleen het denken - begrijpt u? - of u nu denkt aan schoenveters of aan God, of aan uw vrouw, of aan toekomstig geluk, wat dan ook, het is nog steeds het denken. Dus waar het om gaat is niet hoe je het denken moet beheersen, maar wat het hele proces van het denken is. Welnu, als je je daar bewust van bent, is er alleen het denken. Begrijpt u? Niet de afdwalende gedachte, en de beheerser die zegt: 'Ik moet het beheersen'. Er is dus alleen het denken. Waarom zou het stoppen? Begrijpt u? Als er alleen maar denken is, waarom zou het moeten stoppen? Het denken is dus een beweging, nietwaar? Het denken is een beweging in de tijd, van hier naar daar, Denken is beweging in de vorm van tijd. Welnu, kan die tijd tot een einde komen? Dat is de vraag, niet hoe je het denken moet stoppen. Heeft u mijn vraag wel begrepen? Mensen hebben in meditatie de nadruk gelegd - de goeroes en al die anderen - de nadruk gelegd op beheersing. Waar er beheersing is is er sprake van inspanning, dat geeft conflict en onderdrukking. En waar sprake is van onderdrukking, krijg je allerlei vormen van neurotisch gedrag, enzovoort.
41:54	Is het dus mogelijk - luister alstublieft - is het mogelijk om helemaal zonder beheersing te leven? Begrijpt u? Wat niet betekent dat je maar doet wat je wilt, volledig toegeven aan alles. Begrijpt u? Het gaat hier om een veel serieuzere vraag, namelijk: kun je, psychologisch gezien, elke dag leven zonder enige vorm van beheersing? U kunt dat. Ik heb het gedaan. Ik ben niet... Alstublieft, dit is een uiterst serieuze zaak, want we kennen geen leven waarin geen spoor van beheersing is. Beheersing is het enige dat we kennen. Dus om dat te begrijpen - een leven zonder beheersing - moet je je er grondig in verdiepen. Dat wil zeggen, er bestaat beheersing als er sprake is van vergelijking. Ik vergelijk mezelf met u en ik wil zoals u worden, want u bent intelligenter, slimmer, spiritueler, God weet wat nog meer. Dus ik wil zoals u worden, en doe ik moeite om zoals u te worden. Als er psychologisch helemaal geen vergelijking is, wat gebeurt er dan? Ik ben wat ik ben. Ik weet niet wat ik ben, maar zo ben ik. Er is geen beweging naar iets, waarvan ik denk dat er meer is. Dus wat gebeurt er dan? Als er geen vergelijking is, wat is er dan gebeurd? Ben ik saai, omdat ik mezelf met u heb vergeleken, die slim is en intelligent, en ben ik daarom saai geworden? Of maakt het woord 'saai' me saai? Begrijpt u wat ik bedoel? Ik vraag me af of u dit allemaal snapt!
44:45	Weet u, als u naar een museum gaat kijkt u naar allerlei schilderijen, dus u vergelijkt, Michelangelo - u weet wel, allerlei kunstenaars en u zegt: 'Deze is beter dan die' - we zijn van oudsher op die manier opgevoed. Op school zeggen we: 'Je moet beter presteren dan A, en je doet enorm je best om zoals A te worden. Ook schoolexamens, de hele beweging daarvan is vergelijking, moeite doen. Wat ik zeg is dat wanneer je de beweging van het meten begrijpt en je psychologisch de onwerkelijkheid ervan inziet, dat heb je 'wat is' te pakken. Begrijpt u? Dan ben je precies bij 'wat is'. Je kunt alleen bij het 'wat is' komen als je energie hebt. Die energie werd verspild in vergelijkingen, nietwaar? Dus nu heb je die energie om 'wat is' waar te nemen, het nu waar te nemen met die energie. Zodoende ondergaat 'wat is' nu een radicale transformatie.
46:20	Het denken heeft zichzelf dus verdeeld in een beheerser en het beheerste. Er is echter alleen maar het denken. Er is geen beheerser, of iets dat beheerst moet worden, slechts het denken zelf. Het denken is een beweging in de tijd, als een meting. En kan dat op een eenvoudige wijze, zonder beheersing, tot een einde komen? Begrijpt u mijn vraag? Als ik moeite ga doen om er een einde aan te maken is het denken nog steeds werkzaam. Ik hou mezelf voor de gek door te zeggen dat de denker verschilt van het denken. Dus mijn vraag is van een heel andere aard. Namelijk, er is alleen maar denken. De denker is de gedachte. Er is geen denker als er geen gedachte is. Daarom, kan dit denken, wat een beweging in tijd is, tot een einde komen? Wat neerkomt op: kan de tijd stoppen? Welnu, ik zal het u laten zien, als u er zich in verdiept.
48:07	Ik zei - alstublieft, luis... Als u moe bent, neem even pauze, dan stop ik ook. Als u niet moe bent gaan we door. Tijd is het verleden. Nietwaar? Er is geen toekomstige tijd. Er is alleen toekomstige tijd als het verleden het heden ontmoet, het verandert en verder gaat. Tijd is dus een beweging uit het verleden, aangepast, maar gaat nog steeds verder. Wat ik zeg is dat het bewegen moet stoppen. Begrijpt u? Wat de hele beweging van kennis is, nietwaar? Wat de hele beweging is van wat we kennen. Tenzij u vrij bent van die beweging, is er geen vrijheid om het nieuwe waar te nemen. Begrijpt u? Dus zeg ik dat die beweging moet stoppen. Welnu, u kunt het niet stoppen door wilskracht, wat beheersen inhoudt. U kunt het niet stoppen door verlangen, wat onderdeel uitmaakt van uw gevoel, uw denken, uw beeldvorming. Dus hoe moet deze beweging tot een einde komen, op natuurlijke - alstublieft - op natuurlijke, eenvoudige en prettige wijze, zodat het tot een einde komt, zonder dat u het weet.
50:20	Heeft u wel eens losgelaten wat u op een gegeven moment een groot genot gaf, het meteen laten vallen? Heeft u dat wel eens gedaan? Dat kunt u wel met pijn en verdriet, daar heb ik het niet over, want dat wilt u vergeten, het wegstoppen, maar iets dat u groot genot verschaft. Heeft u dat wel eens gedaan? Het direct laten vallen, zonder enige moeite. Heeft u dat gedaan? Ik zal het u laten zien. Welnu, het verleden is altijd onze achtergrond. Wij leven in het verleden. Hij heeft me gekwetst, hij vertelde me: ik wil dit - begrijpt u? - ons hele leven speelt zich in het verleden af. Het voorval van nu wordt getransformeerd in herinnering, en de herinnering wordt het verleden. Dus we leven in het verleden. Kan die beweging van het verleden stoppen? Dat is wat we ons afvragen. Begrijpt u? Welnu, het kan alleen stoppen - dit is geen trucje, dit is niet iets dat je herhaalt en zegt: 'Ja, ik heb het gestopt', dat is erg onnozel. Het betekent dat het verleden een beweging is, maar het 'nu' geen beweging is. Begrijpt u? Heeft u dit begrepen? Ik heb zojuist iets ontdekt.
52:42	Het verleden is de beweging, veranderd door het heden richting de toekomst. Dat is een beweging in tijd. Het verleden is een beweging, die altijd maar doorgaat, vooruit gaat, het heden ontmoet en verder gaat. Het nu is geen beweging, omdat je niet weet wat het nu is, je kent alleen beweging. Nietwaar? Als die beweging het nu tegenkomt, is er helemaal geen beweging. Begrijpt u? Nee, alstublieft, we communiceren niet alleen via woorden, dit moet je voelen, diep van binnen weten en begrijpen. Weet u, het onbeweeglijke is het nu. Het nu is het verleden dat het heden tegenkomt, dat zei ik eerder, weet u nog? - het verleden komt het heden tegen en stopt daar. Dat is het nu. Dus de beweging van het verleden ontmoet het nu, dat onbeweeglijk is, en stopt. Begrijpt u? Dus het denken, dat een beweging van het verleden is, komt het heden in z'n volledigheid tegen en stopt daar. Hier moet over worden gemediteerd, nagedacht. Verdiep je daar maar in.
54:34	Het volgende is dus de geest, die niet alleen materie is, - wat het brein is - maar ook gevoelens, en ook alle zaken die het denken in de geest heeft gestopt, wat het bewustzijn is, en in dat bewustzijn bevinden zich allerlei onbewuste verlangens. Wat ik vraag is: kan het geheel van dat bewustzijn worden waargenomen als een geheel, niet fragment na fragment? Begrijpt u mijn vraag? Want als we elk fragment apart onderzoeken, komt er geen eind aan. Alleen als je het geheel waarneemt, zal het eindigen of naar iets anders leiden. Begrijpt u? Dus kan deze totaliteit van het bewustzijn in z'n geheel worden waargenomen? Het kan, als u het doet. Als je naar een kaart kijkt, als je een kaart ziet, kijk je ernaar met het verlangen om naar een bepaalde plaats te gaan. Dus is er een richting. Dus als je een richting zoekt is het erg eenvoudig. Nietwaar? Je bevindt je in deze stad en je wilt naar Bern, of Zürich of Geneve, waar dan ook, dan heb je een richting. Maar als je de hele kaart bekijkt heb je geen richting. Dat is simpel, nietwaar? Kijk eens hoe simpel het is, maak het in hemelsnaam niet zo moeilijk. Dus op dezelfde manier kijk je naar het gehele bewustzijn en heb je geen richting, wat betekent dat je geen motief hebt, want op het moment dat je op de kaart kijkt, wil je van hier naar daar gaan en heb je een motief om op pad te gaan, voor je plezier, wat dan ook. Dus je motief bepaalt de richting. Maar als je iets in z'n geheel waarneemt, jezelf of je bewustzijn, heb je geen motief en daarom geen richting. Dan zie je het geheel, zoals je naar de kaart in z'n geheel kijkt. Nietwaar? Dan haal je Duitsland en Italië niet door elkaar, of Italië en Engeland. Dus als je naar de hele kaart kijkt betekent dat geen richting en ook geen motief.
58:10	Dus om je bewustzijn in z'n geheel waar te nemen, moet er geen motief zijn. geen richting. Is dat mogelijk, terwijl je getraind bent om alles te doen vanuit een motief? Er bestaat geen handelen zonder een motief - zo zijn we getraind, zo zijn we opgevoed, al onze religies, iedereen vindt dat je een motief moet hebben. Maar zodra je een motief hebt, wat ofwel genot of pijn is, beloning of straf, dat jou richting geeft, zodoende kun je nooit het geheel zien. Als je dat begrijpt, het echt ziet, dan heb je geen motief. Niet: 'Hoe kom ik van mijn motief af'? Begrijpt u? Je kunt alleen iets in z'n geheel zien als er geen richting is.
59:29	Dit maakt allemaal deel uit van meditatie, begrijpt u? Er is dus geen centrum van waaruit zich een richting voordoet. Begrijpt u? Het centrum is het motief. Als er geen motief is, is er geen centrum en daarom geen richting. Daarom... Wat dan? Dan heb je allerlei systemen van yoga - weet u wat het woord 'yoga' betekent? 'Yoga' betekent 'samenvoegen'. Maar er is me ook verteld dat dat geen goede betekenis is. Oorspronkelijk, zoals ik vermoedde, had het een heel andere betekenis. Namelijk: volledige harmonie. Die harmonie krijg je niet via oefeningen, zoals ademhalen, maar de manier van leven zelf is harmonie. En dat kun je alleen doen als je begrijpt wat relatie betekent.
1:00:55	Snapt u? Volgt u dit nog allemaal? Dus de geest - ik moet nu ook op iets anders ingaan. Door dit te doen, als je het zo doet, door elke dag op die manier te leven, heb je bepaalde vermogens. Begrijpt u? In het Sanskriet worden zij 'siddhis' genoemd, je word helderziend, want je lichaam wordt verbazingwekkend gevoelig, je geest wordt erg helder, je kunt de gedachten van anderen lezen, je krijgt bepaalde vermogens die je nog niet eerder hebt gehad, telepathie, je weet wel, dat soort zaken. Daar hebben we het eerder over gehad. Maar als je daarin verzeild raakt, kun je niet verder komen. Begrijpt u? Als je verzeild raakt in al dat soort kinderachtige zaken - het is echt kinderachtig - als je een heel gevoelig lichaam hebt kun je bijna horen wat mensen zeggen, denken, en nog meer, het geeft je bepaalde krachten, bepaalde vermogens, maar als deze belangrijk worden ben kwijt waar het om gaat.
1:02:43	Ook hebben ze het, helaas - die mensen die niets weten - over kundalini - daar ga ik allemaal niet op in.
1:02:54	De geest is dus nu voorbereid. Begrijpt u? Hij is erop voorbereid waar te nemen zonder enige beweging. Snapt u het? Want u begrijpt wat autoriteit betekent, wat... noem maar op - ik zal daar allemaal niet op ingaan - wat alleen staan betekent, om een licht te zijn voor jezelf, zonder invloed van buitenaf. Dan is de geest of het brein niet aan het registeren, waar we onlangs op in zijn gegaan. In de geest bevindt zich nu geen enkele beweging. Nietwaar? Daarom is het stil. Geen opgelegde stilte, geen gemaakte stilte, die van geen betekenis is, maar een stilte die niet het resultaat is van iets dat is gestopt, het stoppen van lawaai. Begrijpt u? Het is een natuurlijk resultaat van het dagelijks leven. Het dagelijks leven heeft zijn schoonheid. Deze schoonheid maakt deel uit van deze bewegingsloosheid. Ik moet het over schoonheid hebben. Hoe laat is het? Mag ik nog tien minuten of langer doorpraten? Ik zal praten en u luistert. Als u het met mij deelt, zult u...
1:05:05	Wat is schoonheid? Is het een omschrijving, is het een voorwerp dat u ziet, de onderlinge verhoudingen, de hoogte, de diepte, de schaduw, een schilderij van Michelangelo of een standbeeld van hem? Wat is schoonheid? Bevindt die zich in uw oog of daarbuiten? Of niet in uw oog en ook niet daarbuiten? Begrijpt u waar ik het over heb? We noemen dat een mooi voorwerp, prachtige architectuur, geweldige kathedraal of een mooi schilderij - daarbuiten. Of zit het in uw oog? Want het oog is geoefend, het heeft waargenomen, het heeft gezien wat lelijk is, niet in verhouding, zonder diepte of stijl. Is het daarbuiten of bevindt het zich in het oog? Of heeft het niets met het oog te maken of met wat daarbuiten is? Ik vraag het u. Schoonheid is er als u er niet bent. Nietwaar? Begrijpt u? Als u kijkt, bent u het die kijkt, die oordeelt, die zegt: 'De verhoudingen zijn schitterend', 'Dat is zo rustig, dat heeft grote diepte, dat is zo prachtig', maar u bent het die kijkt, die er belang aan geeft. Maar als u er niet bent, is dat schoonheid. Begrijpt u? O, u weet het niet? Wanneer die schoonheid er is, wordt die misschien nooit uitgedrukt. Begrijpt u? Maar we willen er uiting aan geven, om onszelf waar te maken. 'Ik ben een kunstenaar, een groot...' - begrijpt u? Daarom is er misschien schoonheid als u, als persoon, met al uw geploeter, uw zorgen, uw pijn en verdriet, er niet bent, dan is er schoonheid.
1:08:25	Dus de geest is nu rustig, zonder beweging. Dan gaan we onderzoeken - niet onderzoeken, want elk onderzoek, elke beweging is gestopt - wat is er dan als het bewegen is gestopt? Begrijpt u? Is medeleven een beweging? Je bent medelevend, je doet iets voor een ander, je gaat naar een Indiaas dorp of wat voor dorp dan ook en helpt mensen, want je leeft met ze mee - dat zijn dus allerlei vormen van sentimentaliteit, genegenheid en zo, maar het gaat om iets veel belangrijkers, namelijk: als er geen beweging is, wat gebeurt er dan, wat is daar? Ik vraag: is het medeleven of bevindt het zich daar ver buiten? Is het iets volkomen origineels en daarom heilig? Begrijpt u? Want we weten niet wat heilig is. We hebben onze heilige beelden, of u nu naar de kerk gaat of naar een tempel of een moskee, onze beelden zijn heilig, maar die beelden zijn door het denken samengesteld. Het denken is dus een materieel proces, beweging, dus als er geen beweging is, is er dan iets volkomen origineels, helemaal niet aangeraakt door de mensheid, niet aangeraakt door alle bewegingen van het denken? Daarom is dat wellicht origineel en daarom zeer heilig. Begrijpt u? Dit is echte meditatie. Beginnen bij het begin, zonder iets te weten - alstublieft, als je begint met weten, kom je uit bij twijfel. Begrijpt u? Als je begint met het niet weten kom je uit bij de absolute waarheid, wat zekerheid geeft. Ik vraag me af of u zich dit eigen maakt. Want ik begon met te zeggen dat we onszelf moeten onderzoeken, maar onszelf is het bekende, maak daarom het bekende leeg. Dus vanuit die leegheid stroomt alles vanzelf.
1:11:54	Dus daar waar het meest heilige is, wat de hele beweging van meditatie is, krijgt het leven een totaal andere betekenis. Het is nooit oppervlakkig, nooit. Je kunt wel tien pakken of een huis hebben, maar als je dit hebt, is niets meer belangrijk. Welnu, mensen, dat is het.
1:12:30	Vraagsteller: Mag ik iets vragen?
1:12:31	K: Ja, meneer.
1:12:33	V: Is motief en beweging noodzakelijk in het zakenleven en als dat zo is, hoe kies je dan het juiste motief?
1:12:42	K: Wat is het juiste motief bij het verdienen van je levensonderhoud? Klopt dat, meneer?
1:12:48	V: Ja, heb je een motief nodig? K: Ja, ik zal het laten zien. Wat is het juiste motief bij het verdienen van je levensonderhoud? Wat betekent: wat is het juiste levensonderhoud, nietwaar, meneer?
1:13:00	V: Ja.
1:13:05	K: Wat is volgens u een goed levensonderhoud? Niet wat het makkelijkste is, niet wat het meeste oplevert, of leuk is om te doen of lonend - wat is het juiste levensonderhoud? Hoe ga je er nu achter komen - luister alstublieft - wat goed is, voordat je je afvraagt wat een goed levensonderhoud is? Wat is goed? Het woord 'goed' betekent correct, onkreukbaar, begrijpt u, meneer? Foutloos. Het kan niet onkreukbaar zijn als u iets doet uit winstbejag of voor uw plezier. Nietwaar? Onkreukbaar, daarom correct, goed. Welnu, wat is goed?
1:14:09	Wacht even, dit is weer een complexe zaak. Alles wat het denken heeft samengesteld is werkelijkheid. Nietwaar? De tent is samengesteld door het denken, die is een werkelijkheid. De boom is niet door het denken samengesteld, die is een werkelijkheid. De illusies zijn ook werkelijkheid. De illusies die je hebt, je fantasieën, dat alles is werkelijkheid. En het handelen op basis van die illusie is neurotisch, wat een werkelijkheid is. Dus moet je eerst begrijpen, als je deze vraag stelt, wat een goed levensonderhoud is, moet je eerst begrijpen wat werkelijkheid betekent, nietwaar? De werkelijkheid is geen waarheid - we gaan daar later op in, als we tijd hebben. Dus je hebt de werkelijkheid. Wat is nu het correcte handelen in deze werkelijkheid? Begrijpt u? Hoe kom je er nu achter wat goed is in deze werkelijkheid? Ontdek het voor jezelf, laat het je niet vertellen. Als ik je zeg: ga dit of dat doen, dan krijgt je er misschien spijt van en vervloek je me aan het einde. Je moet er dus achter komen wat het onkreukbare, correcte en juiste handelen of levensonderhoud is in de wereld van de werkelijkheid. De werkelijkheid houdt illusies in - ontvlucht ze niet, loop er niet van weg - illusies en het handelen naar illusies, zoals geloof een illusie is en het handelen naar een geloof neurotisch is, het geloof in een natie en zo is weer een vorm van werkelijkheid, maar het is een illusie. Dat alles aanschouwend als werkelijkheid, wat is dan het juiste handelen?
1:16:41	Begrijpt u? Wie gaat u dat vertellen? Niemand natuurlijk. Dus als je inziet - luister alstublieft, meneer - als je de werkelijkheid ziet zonder illusie, wat ook een realiteit is, dan is de waarneming zelf van die werkelijkheid jouw intelligentie - nietwaar? - wat geen mengeling is van de werkelijkheid en illusie en andere zaken. Dus als je de werkelijkheid waarneemt, zoals de werkelijkheid van een boom, de werkelijkheid van de tent, de werkelijkheid als product van het denken, inclusief fantasieën en illusies, als je die hele werkelijkheid ziet, dan is het waarnemen daarvan jouw intelligentie, nietwaar? Dus jouw intelligentie zegt wat je staat te doen. Ik vraag me af of u dit snapt! Begrijpt u dit? Intelligentie is het waarnemen van 'wat is' en wat er niet is. Het 'wat is' waarnemen en de werkelijkheid inzien van 'wat is', wat betekent dat je psychologisch niet betrokken bent, geen psychologische behoeften hebt, wat allemaal vormen zijn van illusie. Dat alles inzien is intelligentie en die intelligentie is werkzaam waar je ook bent. Daarom zal die je vertellen wat je moet doen. Vervolgens, wat is waarheid? Werkelijkheid heb ik verteld - nietwaar? - en wat is waarheid? In ieder geval geen werkelijkheid. Dus je hebt de waarheid. Daar moet je je in verdiepen, daar heb ik nu geen tijd voor. Er is waarheid. Wat is vervolgens de schakel tussen werkelijkheid en waarheid? Begrijpt u? De schakel is deze intelligentie. De intelligentie die het geheel van de werkelijkheid overziet en het daardoor niet overdraagt naar de waarheid. En de waarheid is dan werkzaam in de realiteit, via de intelligentie. Snapt u het?