Krishnamurti Subtitles home


SA79D2 - Uitzoeken wat liefde is
Tweede openbare discussie
Saanen, Zwitserland
26 juli 1979



1:02 Krishnamurti: Before we begin our dialogue I think we ought to clear up some points that arose yesterday towards the end of the meeting. Voordat we met onze dialoog beginnen zouden we helderheid moeten scheppen in enkele kwesties die gisteren tijdens de bijeenkomst naar boven kwamen.
1:24 We seem to be blocking ourselves. Some say it is not possible, what you are talking about can never be put in daily life. ‘I have listened to you for 20, 30, 40, 50 years, and nothing has happened, I am just the same as before’. That is a block that prevents each one, or the person who says these things, it prevents him from investigating himself. He has blocked himself, saying, ‘It is not possible’. That’s obvious. Het lijkt erop dat we onszelf blokkeren. Sommigen zeggen: "Dit is onmogelijk, wat u zegt kan nooit in het dagelijks leven worden gerealiseerd. Ik luister al 20, 30, 40, 50 jaar naar u en er is niets gebeurd. Ik ben precies dezelfde die ik altijd was". Dat is een blokkade die iedereen, of degene die zulke dingen zegt, ervan weerhoudt zichzelf te onderzoeken. Hij heeft zichzelf geblokkeerd door te zeggen: "Dit is onmogelijk". Dat is duidelijk.
2:27 And also there are those who say, ‘I understand partially, I want to understand the whole before I can do something’. Again that is a block. Again that prevents your own investigation of yourselves, you are blocking yourself. En ook zijn er mensen die zeggen: "Ik begrijp het gedeeltelijk, maar ik wil het helemaal begrijpen voor ik iets kan ondernemen". Ook dat is een blokkade. Ook dat weerhoudt je ervan jezelf te onderzoeken, je blokkeert jezelf.
2:58 And there are those who say, ‘What you are saying is totally impractical, why don’t you stop talking and go away?’ Such people, and I have heard this very often, not only prevent their own investigation of themselves but also because one person can’t do it himself, he condemns the rest of the world – because if I can’t do it, you can’t do it. And so this goes on. En dan zijn er die zeggen: "Wat u zegt is volslagen onpraktisch, waarom stopt u niet met praten en gaat u niet weg? Zulke mensen, en ik heb dit al heel vaak gehoord, staan niet alleen hun eigen onderzoek in de weg, maar omdat het die ene persoon niet lukt, veroordeelt hij de rest van de wereld - omdat het mij niet lukt, zal het jou ook niet lukken. En dat gaat dan zo door.
3:49 We’ll start the discussion... As I said, please, let me talk a little, and then we will have a dialogue. If we could, this morning and the next four mornings, realise, if I may point out, that we are not a whole 1000 or 2000 people in the tent, but we are talking to each other, single person. You understand? You and the speaker are talking together. When we two talk together, it includes all the others – bound to. And I’d like to point out, if I may again, please, don’t hinder yourself by blocking yourself, by saying, ‘I can’t do this, it is impossible. You are a biological freak, and this is not applicable to ordinary people’. Or, ‘You have to have special genes to understand all this’. One finds innumerable excuses, one finds every form of avoidance of looking into one’s own hindrances, observing them closely, understanding them and trying to put them aside. If we could do that, then perhaps we could have better communication with each other. Please. We zullen met de discussie starten. Zoals ik al zei, laat mij alstublieft eerst even praten, dan zullen we daarna een dialoog voeren. Laten we beseffen, deze en de volgende vier ochtenden, als ik het zo mag zeggen, dat we niet al die 1000 of 2000 mensen in deze tent zijn, maar dat we met elkaar praten als enkelingen. Begrijpt u? U en de spreker praten samen met elkaar. Als we met z'n tweeën praten is iedereen daarbij inbegrepen - dat moet wel. En ik wil er ook op wijzen, als het mag, belemmer jezelf alstublieft niet door jezelf te blokkeren, door te zeggen: "Het lukt me niet, het is onmogelijk. U bent een biologische uitzondering en dit is niet toepasbaar op gewone mensen". Of: "Je moet over bijzondere genen beschikken om dit allemaal te begrijpen". Je verzint talloze uitvluchten, je vindt allerlei manieren om te vermijden dat je naar je eigen beperkingen kijkt, ze nauwkeurig gadeslaat, begrijpt, en ze aan de kant zet. Als we dat zouden kunnen doen, dan zouden we misschien beter met elkaar kunnen communiceren. Alstublieft.
5:53 And also I would like to point out: I think we don’t listen, we don’t really try to find out what the other person is trying to say. And listening requires certain attention, care, affection. If I want to understand what you are saying, I must listen to you, not block myself all the way, all the time. I must care for what you are saying, I must have respect, I must have affection, love, otherwise we can’t communicate certain things which are really very, very serious and require a great deal of enquiry. So if I may suggest that we listen with affection, with care. All these dialogues and what happened yesterday indicated that we have very little love for each other. Right? We want to assert our own points of view. We want to exercise our own opinions and dominate others by our judgements, by our conclusions, by our asserting that we have listened to you for so long, why haven’t we changed. All that indicates, it seems to me, and I may be wrong, that there is no real love. I am not blaming anybody, I am just stating this. Don’t get… don’t ride the high horse! En wil ook nog zeggen: ik denk dat we niet luisteren, we doen te weinig moeite om erachter te komen wat de ander probeert te zeggen. Luisteren verlangt een bepaalde aandacht, zorgvuldigheid, genegenheid. Als ik wil begrijpen wat u zegt moet ik naar u luisteren, moet ik mezelf niet de hele tijd volledig blokkeren. Ik vind het belangrijk wat u zegt, ik heb er respect voor, ik luister met genegenheid, liefde, anders kunnen we bepaalde zaken die echt heel serieus zijn en grondig onderzoek vereisen, niet overbrengen. Dus ik stel voor dat we luisteren met genegenheid, zorgvuldigheid. Al deze dialogen, en wat gisteren gebeurde, laten zien dat we weinig liefde voor elkaar hebben. Nietwaar? We willen onze eigen standpunten laten gelden. We willen onze eigen meningen verkondigen en anderen domineren met onze oordelen, onze conclusies, met onze bewering dat we al zo lang naar u hebben geluisterd, waarom we niet zijn veranderd. Dat alles duidt erop, lijkt mij, en ik kan het mis hebben, dat er geen sprake is van echte liefde. Ik neem het niemand kwalijk, ik stel dit alleen maar vast. En ik denk dat we ons serieus moeten afvragen waarom we niet luisteren.
8:24 And I think we should go into this question deeply, why we don’t listen. Or we say, ‘Yes, I have listened’ – finished. ‘I have already listened to you for 20 years, so over, I am not going to listen to you any more’. You don’t say that to a child, do you, whom you love? He wants to tell you something. He may be telling it to you ten times, he has already told you, but the next time he says something you listen. You don’t brush him aside. You are not impatient. You love that child. And I think in all these discussions and dialogues and talks we are missing that essential perfume. I don’t think we know what it is to listen with love, which doesn’t mean that we shouldn’t be critical, which doesn’t mean that we should accept everything that is said. It doesn’t also mean that we agree or disagree. You listen, listen with care, with affection, with a sense of communication with each other. And for that one must have love. And probably that is what is missing. We are all too terribly intellectual, or too romantic, or too sentimental. All that denies love. Of we zeggen: "Ja, ik heb wel geluisterd" - klaar. "Ik heb al 20 jaar naar u geluisterd, ik ben er klaar mee". "Ik ben niet van plan om nog langer naar u te luisteren". Dat zeg je toch ook niet tegen een kind van wie je houdt? Hij wil je iets vertellen. Misschien zegt hij wel tien keer hetzelfde, maar de volgende keer luister je toch ook. Je stuurt hem niet weg. Je bent niet ongeduldig. Je houdt van dat kind. Ik denk dat in al deze discussies, dialogen en gesprekken we deze essentiële geur missen. Ik denk dat we niet meer weten wat het is om met liefde te luisteren, wat overigens niet wil zeggen dat we niet kritisch mogen zijn, en ook niet dat we alles wat er wordt gezegd zomaar moeten aannemen. Het betekent ook niet we het ermee eens zijn of niet mee eens zijn. Je luistert, je luistert met volle aandacht, met genegenheid, met een gevoel van onderlinge communicatie. En daar is liefde voor nodig. En daar ontbreekt het waarschijnlijk aan. We zijn allemaal veel te intellectueel, of te romantisch of te sentimenteel. Dat alles sluit liefde uit.
10:24 So perhaps, if we could this morning have a dialogue of whatever you want, whatever subject you want, bearing in mind that without this quality of affection, care, love and compassion we merely play with words, remain superficial, antagonistic, assertive, dogmatic, and so on. It remains merely verbal, it has no depth, no quality, no perfume. So bearing that in mind, what subject would you like to talk about this morning? Misschien kunnen we vanmorgen een dialoog voeren over wat je maar wilt, over welk onderwerp je maar wilt, als je maar in gedachten houdt dat zonder deze kwaliteit van genegenheid, aandacht, liefde en mededogen we slechts met woorden spelen, aan de oppervlakte blijven en vijandig, dominant, dogmatisch, enzovoort, zijn. Het blijft dan bij woorden, het heeft geen diepgang, geen kwaliteit, geen geur. Hou dat dus in gedachte. Welk onderwerp wilt u deze morgen bespreken?
11:22 Q: Sir, could we continue with our discussion yesterday of action, and how to deal with mental and physical disability? V: Zouden we door kunnen gaan met onze discussie van gisteren, over handelen, en hoe je omgaat met mentaal onvermogen en fysieke handicap?
11:32 K: Could you go into again, as we began yesterday, the questioner asks, could we discuss action. K: Zou u in kunnen gaan op het handelen, zoals we gisteren begonnen, verzoekt de vraagsteller.

V: Is het mogelijk om samen na te denken
11:44 Q: Is it possible to have thinking together if only one person wants to have it? als slechts één persoon dat wil?
11:49 K: Is it possible to think together if the other person refuses to think together? K: Is het mogelijk samen na te denken als de andere persoon weigert om samen na te denken? (gelach)

V: Ik vind het moeilijk te begrijpen wat u bedoelt met registratie.
12:04 Q: I have difficulty in understanding what you mean by registration. In English we use the word meaning to become aware of something, as in registering an impression, registering discomforts. But you seem to use or classify this recording. Would you go into that? We gebruiken dat woord in het Engels in de zin van iets gewaar worden, zoals het registreren van een indruk, het registreren van onbehagen. Maar u lijkt het te gebruiken of onder te brengen als vastleggen.
12:22 K: Would you go into the whole question of what you mean by registration. To register something, to remember something, to acknowledge, like a tape on which you register. Right? Could we go into that? Zou u daar op in willen gaan?

K: Wilt u ingaan op het hele vraagstuk van wat u bedoelt met registratie. Iets vastleggen, je iets herinneren, iets herkennen, zoals je iets op een band vastlegt. Nietwaar? Kunnen we daar op ingaan?
12:40 Q: Why are we satisfied in the way we are living? V: Waarom zijn we tevreden met de manier waarop we leven?
12:48 K: Why are we satisfied in the way we are living. K: Waarom zijn we tevreden met de manier waarop we leven?
12:54 Q: What is the relationship, or the difference, between the nature of thought and the mechanics of thinking? One thought appears to follow the other even for no special reason, and the movement of thought can be violent, even if the content of the thought, you thought was positive. V: Wat is de relatie, of het verschil tussen de aard van het denken en de manier waarop het werkt? De ene gedachte lijkt de andere op te volgen, zelfs zonder aanwijsbare reden en een gedachte kan zich gewelddadig ontwikkelen, zelfs als het onderwerp van de gedachte positief was.
13:19 K: I have not quite understood it, sir. K: Dat heb ik niet helemaal begrepen, meneer.
13:25 Q: I am interested in the mechanics of thinking, and the difference or the relationship between the mechanics and thought itself. V: Ik ben geïnteresseerd in het mechanisme van het denken, en het verschil of de relatie tussen dit mechanisme en de gedachte zelf.
13:34 K: You would like to examine the whole structure of thought. K: U zou de hele structuur van het denken willen onderzoeken.
13:41 Q: Not the structure of thought itself but the mechanics of thinking too. V: Niet de structuur van het denken zelf, maar ook het mechanisme van het denken.
13:45 K: Mechanics, that’s what... We are using the word perhaps differently. We will use the word, the mechanics of thinking. K: Het mechanisme , dat is... Wij gebruiken het woord wellicht verschillend. We zullen het vanaf nu het mechanisme van het denken noemen.
13:57 Q: Because I noticed that it is possible to have neutral or positive thoughts, but the mechanics of this thinking is functioning very well. V: Omdat ik heb gemerkt dat het mogelijk is om zowel neutrale als positieve gedachten te hebben, maar het mechanisme van het denken functioneert uitstekend.
14:12 K: I am not quite sure I understand it, sir. K: Ik weet niet zeker of ik dit wel begrijp, meneer.

V: Ik denk dat hij bedoelt dat er een verschil is, een gedachte zou op zichzelf
14:18 Q: I think he is saying that there is difference: inside the thought could be positive, but in the way it expresses itself, negative. positief kunnen zijn, maar kan bij de uitwerking negatief uitpakken.
14:29 Q: Yes. Maybe thought is surviving, like animals in the jungle, which is havoc, even though the content of the thought is positive. V: Ja. Misschien probeert het denken te overleven, zoals de dieren in de jungle, wat tot ravage leidt, hoewel de inhoud van het denken positief kan zijn.

V: (herhaalt de vraag in het Italiaans)

K: Ah! Is het denken altijd mechanisch,
14:51 K: Ah! Is thinking always mechanical, or is there a different kind of thinking which is non-mechanical. of bestaat er een ander soort denken dat niet mechanisch is.
15:01 Q: No. That is not the same. My thinking often doesn’t flow very well. There is violence in the thoughts, in the mechanics, but not in the content of the thought. Positive thought can be violent. V: Nee, dat is niet hetzelfde. Mijn denken verloopt niet altijd even soepel. Er zit geweld in de gedachten, in het mechanisme, maar niet in de inhoud van de denken. Positief denken kan gewelddadig zijn.

K: Positief denken is ook geweld.
15:24 K: Positive thought is violence, too. All right, sir. I think we’ll answer that. Just sit down, sir, we’ll go into it. Goed, meneer. Die vraag zal ik beantwoorden. Gaat u maar zitten, meneer, ik zal erop ingaan.

V: Waarom is liefde afwezig?
15:36 Q: Why is love missing? Why don’t we love? Waarom hebben we niet lief?

K: Waarom hebben we niet lief?
15:52 K: Why don’t we love. Sir, when you put a question like that, are you saying, why don’t I love? Not why don’t we love? Why isn’t there love in my heart, or in my being? Would that be right, sir? Right. Meneer, als u die vraag op die manier stelt, bedoelt u dan niet, waarom heb ik niet lief? Niet: waarom hebben we niet lief? Waarom is er geen liefde in mijn hart, of in mijn wezen? Zou dat zo beter zijn, meneer? Oké. Zijn er andere vragen?
16:27 Any other questions? V: U zei dat het denken beperkt is,
16:29 Q: You said that thought is limited, and yet if we look around, thought has conquered the whole of humanity. I would like you to elaborate on that, please. maar als we om ons heen kijken heeft het denken de hele mensheid veroverd. Ik zou het prettig vinden als u daar iets dieper op ingaat, alstublieft.
16:46 K: You say thought is limited, but every action is based on thought. All the activities – social, economic, religious, personal – are based on thought. K: U zegt: het denken is beperkt, maar iedere handeling berust op het denken. Alles wat er gebeurt op sociaal, economisch, religieus of persoonlijk gebied, berust op het denken.
17:05 Q: And it has conquered the whole of humanity. V: En het heeft de hele mensheid in z'n greep gekregen.
17:08 K: And it is a common factor of whole humanity. K: En het is een gemeenschappelijke factor voor de hele mensheid.
17:13 Q: It has conquered the whole of humanity. V: Het heeft de hele mensheid in z'n greep gekregen.
17:17 K: It has conquered the whole world. All right, sir. K: Het heeft de hele wereld in z'n greep gekregen. Goed, meneer.
17:23 Q: I’m still interested in how I am blocking myself. V: Ik ben nog steeds geïnteresseerd in hoe ik mezelf blokkeer.
17:28 K: Yes, sir. The gentleman says he is still interested in that question where he has had an accident, it has affected his whole nervous system, and therefore his brain and his activity in life. K: Ja, meneer. Die meneer zegt dat hij nog steeds geïnteresseerd is in die vraag, dat hij een ongeluk heeft gehad, die zijn hele zenuwstelsel heeft aangetast en daardoor zijn brein en wat hij in zijn leven onderneemt.
17:44 Q: Sir, is it possible to know something without having to show something? V: Meneer, is het mogelijk iets te weten zonder het aan te hoeven tonen?
18:03 K: Is it possible to know something without... K: Is het mogelijk iets te weten zonder ...
18:10 Q:...having to show something. V: … het aan te hoeven tonen.
18:43 K: So out of these questions, which shall we take? Action, why isn’t there love in my heart, what is the meaning of registration, the significance of registration, and is thought everlastingly mechanical, and is there something... thought still non-mechanical. So which of these questions? If we take them all together, which is the central question in all these? K: Welke van deze vragen zullen we nemen? Handelen, waarom is er geen liefde in mijn hart, wat is de betekenis van registratie, het belang van het registreren en is het denken altijd mechanisch en bestaat er zoiets als niet-mechanisch denken. Dus welke van deze vragen? Als we ze allemaal samen nemen blijft er dan één centrale vraag over?
20:19 Q: The question of love, sir, it would answer the others, I think. V: De vraag over liefde, meneer, deze zou alle andere vragen beantwoorden, denk ik.
20:26 K: Could we go into this question why is it that we human beings have no sense of love? Perhaps if we could go into that very deeply – again, together – please, not I talk and you listen, but together, then perhaps in the investigation of that we will be able to find out what is thinking, what place has thinking, whether it is mechanical or non-mechanical, and why the mind is always registering incidents, accidents, hurts, all the experiences of man, stored up, and what is action that will be so complete, it won’t leave a mark of misery, confusion. Could we take this one question, which is, what is love, why don’t we love? Would that be all right?

Q: Yes. 		K: Zouden we op deze vraag kunnen ingaan: 'Hoe komt het dat wij mensen geen liefde voelen?' Wellicht als we ons hier grondig in zouden kunnen verdiepen - vooral samen alstublieft, niet ik praat en u luistert, maar samen, dan zijn we misschien tijdens dit onderzoek in staat om erachter te komen wat het denken is, welke plaats het denken heeft, of het nu mechanisch is of niet, en waarom de geest altijd alles vastlegt, zoals gebeurtenissen, ongelukken, kwetsingen, alle ervaringen die de mens verzamelt, en wat het handelen is, dat zo totaal zal zijn dat het geen spoor van ellende of verwarring nalaat. Zullen we deze ene vraag nemen, die luidt: wat is liefde, waarom kennen we geen liefde? Vinden jullie dat goed?

V: Ja.
21:54 K: No, don’t, please, I don’t mind. Do you want to discuss that?

Q: Yes. 		K: Kijk, het maakt mij niet uit. Willen jullie hierover praten?

V: Ja.
22:01 K: Yes? I wonder how we approach this question. K: Ja? Ik vraag me af hoe we deze vraag zullen aanpakken.
22:16 What is your approach to it? You understand my question? How do you come to find out what is the meaning of love, why you, as a human being, have not this perfume, this quality that perhaps may answer all the other questions in life? Now what is your approach to it? How do you come to investigate that problem? Or it may not be possible to investigate that, but one can find out what may hinder it. You understand? What may prevent this extraordinary thing that man seems to be longing for and doesn’t seem to get it, have it. Could we do that? So what is your approach to it? You understand my question? Because how you approach a problem is really important. Not the problem itself so much, but how you come to it, how you look at it, what is your intention, and all that. So please, find out, if I may request, what is your approach, how you receive that question, whether your mind is romantic, sentimental, whether it is born out of desire. So you have to go into this very carefully if you want to go very deeply into this question, because one may, in going into this, perhaps we will be able to answer the whole nature of thinking. Right? So are we clear how you approach it, each one of us? Or you have certain conclusions already about it. Certain opinions and your experiences, will they block you, will they prevent you from going into it very, very, very deeply? Right? So please, we are talking together, not to each one, together. You understand? The speaker is talking to you personally – you. So what is your approach? Are you aware of your approach and how you approach it? Are you aware of your prejudice, your images about it, your conclusions about it, or what people have said about it? Can you put all that aside and try to find out? Hou zouden jullie deze aanpakken? Begrijpt u mijn vraag? Hoe kun je erachter komen wat liefde betekent, waarom draag jij als mens deze geur niet bij je, die kwaliteit, die misschien het antwoord is op alle andere levensvragen. Hoe zou u het aanpakken? Hoe kun je dit probleem onderzoeken? Of misschien is het niet mogelijk om het te onderzoeken, maar kun je erachter komen wat het in de weg staat. Begrijpt u? Wat zou dit buitengewone verschijnsel in de weg staan, iets waar de mens naar schijnt te verlangen, maar wat hij niet kan krijgen. Zouden we het zo kunnen doen? Dus hoe pakt u het aan? Begrijpt u mijn vraag? Want hoe je een probleem aanpakt is echt belangrijk. Niet zozeer het probleem zelf, maar hoe je het benadert, hoe je het bekijkt, wat je bedoeling is, enzovoort. Dus probeer er alstublieft achter te komen, als ik vragen mag, wat is je aanpak, hoe je die vraag tot je laat komen, of je geest romantisch is, sentimenteel, of het voorkomt uit verlangen. Je moet je er dus heel voorzichtig in verdiepen als je deze vraag grondig wilt onderzoeken, omdat, als je dat doet, je misschien in staat zult zijn om antwoord te geven op de aard van het denken. Nietwaar? Is het ieder van ons nu duidelijk hoe we dit gaan aanpakken? Of heb je er al bepaalde conclusies over, bepaalde meningen en uw ervaringen. Zullen zij je blokkeren, zullen zij je ervan weerhouden om hier zeer, zeer diep op in te gaan? Nietwaar? Dus alstublieft, we bespreken dit samen, niet met ieder apart, samen. Begrijpt u? De spreker praat tegen u persoonlijk. Dus hoe is uw aanpak? Bent u zich bewust van uw aanpak en hoe u dit gaat benaderen? Bent u zich bewust van uw vooroordelen, uw beelden hierover, uw conclusies hierover, of wat anderen hierover hebben gezegd? Kunt u dat allemaal opzij zetten en proberen hier achter te komen?
26:35 Q: What is love? V: Wat is liefde?

K: Wat is liefde?
26:45 K: What is love? That we are going to find out, sir, that is what we are doing. Daar proberen we achter te komen, meneer, daar zijn we op dit moment mee bezig.
26:53 Q: Sir, but what is the meaning of the word? V: Meneer, maar wat is de betekenis van het woord?
26:56 K: You know, sir, first, the word, the word – let’s be clear that we both have the same meaning about that word, not that you may have a different meaning from the speaker, or the speaker different from you. You understand? So we must be clear about the word itself. Right? Generally, in a good dictionary, the origin of it is desire. In Sanskrit it is ‘Lumpyati’ – I won’t go into it, it is: he desires. You follow? Love is associated with a desire. Please, I am explaining the dictionary meaning of that word. It is not my concept or your concept, what is the common usage of that word. So if we are clear, that we both recognise that the word is not the thing. You understand? You understand what I am saying? The word is not the thing. The word ‘microphone’ is not the actual microphone. Right? So we must be clear always through our discussions, if I may point out, that the word is not the actual fact. Right? So we are enquiring into what is love. K: Weet u, meneer, eerst het woord, - laat het duidelijk zijn dat we dezelfde betekenis geven aan dat woord, niet dat het voor u iets anders betekent dan voor de spreker, of voor de spreker iets anders dan voor u. Begrijpt u? Dus we moeten duidelijk zijn over het woord zelf. Nietwaar? Een goed woordenboek noemt meestal als bron het verlangen. In het Sanskriet is het 'Lumpyati', - ik ga hier niet op in, het is 'hij verlangt'. Snap je? Liefde wordt geassocieerd met verlangen. Bedenk wel, ik leg het woord uit zoals het in het woordenboek staat. Het is niet mijn idee of uw idee, het is het gewone gebruik van het woord. Als het maar duidelijk is dat we beiden erkennen dat het woord niet het ding is. Begrijpt u? Begrijpt u wat ik zeg? Het woord is niet het ding. Het woord 'microfoon' is niet de feitelijke microfoon. Nietwaar? Dus we moeten in al onze discussies die duidelijkheid bewaren, als ik erop mag wijzen, dat het woord niet het werkelijke feit is. Nietwaar? We onderzoeken dus wat liefde is.
29:01 Q: Sir, we say that a child, a baby loves its mother, because it needs its meals. So in this case we say love is a fact of necessity. V: Meneer, men zegt dat een kind, een baby van zijn moeder houdt, omdat het eten nodig heeft. (onhoorbaar) In zo'n geval zeggen we dat liefde een kwestie van noodzaak is.
29:25 Q: The baby loves its mother and that love is necessity. V: De baby houdt van zijn moeder en die liefde is noodzakelijk.
29:43 K: The mother loves the baby, and the baby loves the mother, and that is a necessity. Right? Is that so? You make a statement, you don’t investigate it. Is that so? The animals love their babies. The lowest form of life, manifestation of life, loves its young. And this is a movement from the animal to the man. And is that love? I am not saying it is not, or it is. Or is it the instinct from the animal carried on through the human – please, follow it step by step – and attachment, the animal brings up its cubs up to a certain age and then forgets about them. Right? They have gone from the nest. With a human, there is tremendous care till they are three, four, five, nursing them, looking after them, cleaning them, cuddling them, holding them; that is if you love that baby, which most people don’t – it becomes a plaything. Or they have not the occasion, not the time. After that they send them off to school, to a boarding school, and so on, so on, gradually push them away. Right? And we are asking, we are asking, I am not saying it is, or it is not, is that love? I know the mothers will say, ‘How can you say such a thing!’ I mean we are questioning, we are enquiring, we are not saying yes or no. Because we are thinking, observing together to find out for ourselves what is this nature, the beauty, quality, the extraordinary thing called love. If a mother and the parents loved their baby, looked after them – you follow? – then there would be no wars. Right? There would be right kind of education. There would be right kind of society. So we are asking, when a mother, when the parents love their baby, is it just for a short period, or right through life? Which means that they must have right education, bring them up, with right behaviour, without violence, without conflict, not train them to kill each other, organised war, which is respectable, accepted. You understand? Would a parent who really loved his children do this? Go on, sir, you are parents, think it out. K: De moeder houdt van de baby en de baby houdt van de moeder en dat is een noodzaak. Nietwaar? Is dat zo? U poneert een stelling, u onderzoekt het niet. Is dat zo? De dieren houden van hun jongen. De laagste vormen, manifestaties van leven, houden van hun jongen. Dat is een proces dat van het dier overgaat op de mens. En is dat liefde? Ik zeg niet dat het niet zo is, of wel zo is. Of wordt het instinct van het dier doorgegeven aan de mens en - volg dit alstublieft stap voor stap - en gehechtheid, het dier brengt zijn jongen groot tot een zekere leeftijd en vergeet ze dan verder. Nietwaar? Ze hebben het nest verlaten. Bij de mens zien we een enorme zorg tot ze drie, vier, vijf jaar oud zijn, ze koesteren hun kinderen, zorgen voor hen, wassen hen, knuffelen en omarmen hen, als je tenminste van je baby houdt, wat de meeste mensen niet doen - het wordt meer speelgoed. Of ze zijn niet in de gelegenheid, hebben geen tijd. Daarna sturen ze hen naar school, naar een kostschool, enzovoort, en duwen ze hen langzamerhand van zich af. Nietwaar? En wij vragen ons af, we vragen ons echt af, ik zeg niet of het wel of niet zo is, is dat liefde? Ik weet dat moeders zullen roepen: "Hoe kunt u zoiets zeggen!" Maar ik bedoel dat we ons dit afvragen, we onderzoeken het, we zeggen niet ja of nee. Omdat we samen nadenken en waarnemen om er voor onszelf achter te komen wat de aard, schoonheid, kwaliteit is van dit bijzondere iets wat we liefde noemen. Als een moeder en de ouders van hun baby zouden houden, voor hen zouden zorgen - begrijpt u? - dan zouden er geen oorlogen zijn. Nietwaar? Dan zou er sprake zijn van een goede opvoeding. Dan zou er sprake zijn van een goede maatschappij. Ik vraag dus, als een moeder, als de ouders van hun baby houden, is het dan voor een korte periode, of gedurende hun hele leven? Wat betekent dat ze de goede opvoeding moeten krijgen, met het juiste gedrag, zonder geweld, zonder conflict, ze niet leren elkaar te doden in oorlogen, wat als fatsoenlijk en acceptabel wordt gezien. Begrijpt u? Zou een ouder die echt van zijn kinderen houdt dit doen? Vooruit, jullie zijn ouders, denk hier over na.

V: Er komt een moment waarop ze uit elkaar gaan.
34:12 Q: There is a moment where separation comes in. K: Op dit moment is er al sprake van afscheiding.
34:15 K: At the moment there is separation. The mother, the father separate themselves from their children. Right? And the children go off. They are attached to the children. Is attachment love? You people... Don’t, please – go into it. De moeder, de vader maken zich los van hun kinderen. Nietwaar? En de kinderen gaan het huis uit. Ze zijn gehecht aan de kinderen. Is gehechtheid liefde? Jullie mensen... ga niet … alstublieft, - verdiep u hierin.
34:52 Q: The parents get something from their children, and the children get something from their parents, so it is not love.

K: Yes sir, I know all that. The baby needs a great deal of affection, care. If the parents don’t give affection, care, love to the child, the child withers. It is a well known fact. But generally the parents have their own problems, their own anxieties, fears, sorrows and business, worries – you know, all that. And they give the child a little of what they can when they have time. You understand all this? This is happening in the world. And so is all that love? 		V: De ouders krijgen iets van hun kinderen, en de kinderen krijgen iets van hun ouders, dus dit is geen liefde.

K: Ja, meneer, dat weet ik allemaal. Een baby heeft veel genegenheid nodig, zorg. Als de ouders die genegenheid niet geven, die zorg, het kind niet liefhebben, kwijnt het kind weg. Dat is een bekend gegeven. Maar meestal hebben ouders hun eigen problemen, hun eigen zorgen, angsten, verdriet en zakelijke beslommeringen - u kent het allemaal. En als ze er de tijd voor hebben geven ze het kind een beetje aandacht. Begrijpen jullie dit allemaal? Zo gebeurt het in de wereld. En is dat dan liefde?
35:42 Q: No.

K: Don’t say no, madame. Will you do something about it, test it? 		V: Nee.

K: Zeg niet 'nee', mevrouw. Gaat u er iets mee doen, het onderzoeken?

V: Ik denk dat we het een beetje van de negatieve kant zouden moeten benaderen,
35:59 Q: I think we should approach it a little bit negatively, like what is not love. zoals wat geen liefde is.

K: Daar zijn we mee bezig, meneer.
36:05 K: We are doing that, sir. We have just done it! Dat hebben we zojuist gedaan!

V: Ja?
36:07 Q: Yes? Well, to look at this whole thing as one of the ways of approaching it. Time, space, and the whole human and animal race. Ik bedoel om naar het geheel te kijken als een van de manieren van aanpak. Tijd, ruimte en de hele menselijke en dierlijke soort...
36:18 K: Yes, sir, we’ll come to it, sir, slowly, slowly. K: Ja, meneer, daar komen we aan toe, rustig aan.
36:23 Q: I think the parents even defend themselves against the child. V: Ik denk dat de ouders zich zelfs tegenover het kind verdedigen.
36:28 K: Of course, that always happens. You follow? The parents are against the child, and the child becomes – you know, what is happening in the world. For god’s sake, look at it. So from that arises the question: is attachment love? K: Natuurlijk, dat gebeurt altijd. Begrijpen jullie? De ouders tegenover het kind, en het kind wordt... u weet wel wat er gaande is in de wereld. Kijk er in hemelsnaam naar. Dat leidt dus tot de vraag: is gehechtheid liefde?
36:55 Q: Many parents think that it is. V: Veel ouders denken van wel.
36:59 K: I know, many people think that without jealousy there is no love. If you don’t struggle, fight, if there is no conflict, if there is no jealousy, a sense of each one asserting, people imagine that there is no love, or that there is love – this state is love. Right? So I am asking from that: is attachment love? We are thinking over together, you and I. So are you attached to your children? K: Ik weet het, veel mensen denken dat er zonder jaloersheid geen liefde bestaat. Als je niet worstelt, vecht, als er geen conflict bestaat, als er geen jaloezie is, geen gevoel van voor zichzelf opkomen, is men in de veronderstelling dat er geen liefde is, - of dat dit juist liefde is. Nietwaar? Daarom vraag ik: is gehechtheid liefde? We denken hier samen over na, u en ik. Bent u gehecht aan uw kinderen?

V: Bestaat er zorg en aandacht die je op gemeenschappelijk niveau
38:14 Q: Is there a care and affection that makes you attractive to somebody else at a communion level as opposed to an attachment that you are dominating, and your ideas have to be the ideas of the other person. Can you be attached and understand that attachment? aantrekkelijk maakt voor iemand, in tegenstelling tot gehechtheid, waarbij je dominant bent en vindt dat die ander jouw ideeën moet overnemen? Kun je gehecht zijn en inzicht hebben in die gehechtheid?
38:34 K: When you dominate your children, or your wife, or your husband, or your girl, or boy, when you possess them, hold them that they are mine – is that love? K: Als je je kinderen domineert, of je vrouw of je man, je meisje, je vriend, als je hen als eigendom beschouwt, - is dat dan liefde?

V: Nee.
38:53 Q: No. K: Meneer, Als ik die vraag stel, is dat liefde, en als u zegt:
38:54 K: Sir, when we ask that question, is that love, when you say, ‘No, it is not’, do you mean it is not in you – you understand? You are free of it, not just verbally say, ‘Yes, I am not’. So that is why I asked at the beginning, if I may point out, unless we do this actively, see, aware that it is so in us, and being aware, look at it, go into it, search out why human beings hold on to this attachment. Why you are attached as husband, wife, furniture, book, belief, it doesn’t matter – attachment. And if you are attached to one thing and another is attached to another, there is division. You understand? And is this division love? Please go into it. "Nee, dat is het niet", bedoelt u dan dat dat bij u niet zo is - begrijpt u? U bent er echt vrij van, niet zomaar door het uit te spreken: "Ja, zo ben ik niet". Daarom vroeg ik aan het begin, als ik daarop mag wijzen, tenzij we dit actief doen, kijken, ervan bewust dat het zo bij onszelf zit, en terwijl je je er bewust van bent, je ernaar kijkt, je erin verdiept, uitzoekt waarom mensen vasthouden aan deze gehechtheid. Waarom u gehecht bent als man, als vrouw, aan uw meubilair, een boek, een geloof, het maakt niet uit - gehechtheid. En als u aan het ene bent gehecht en een ander aan iets anders, dan is er verdeeldheid. Begrijpt u? En is die verdeeldheid liefde? Onderzoek dit alstublieft.

V: Ik hoop niet dat ik...

K: Vooruit, mevrouw, vooruit.
40:08 Q: I hope you don’t mind my... V: Ik zei dat ze zich zelfs tegen hun eigen kinderen verdedigen. Waarom is dat?
40:12 K: Allezy, madame, allezy. K: Mevrouw, als u de kranten en tijdschriften leest,
40:23 Q: I said they even defend themselves against their own children. Why so? en maatschappelijk werkers en anderen hoort zeggen,
40:39 K: Madame, if you read the newspapers and magazines, and social workers and all those, they are saying: after a great deal of attention, after a great deal of study, that unless parents really love their children, you know, really love them, have time with them, spend their energy with them, the children either generally die, the babies, or mentally, psychologically they are warped. And this lady was pointing out that some parents are opposed to their children. There are, they beat them, they force them, they do all kinds of things to them. That is all she was pointing out. dat na grondig onderzoek is gebleken dat, tenzij ouders echt van hun kinderen houden, hen werkelijk liefhebben, hun tijd en energie aan hen besteden, de kinderen ofwel meestal sterven, vaak nog baby's, of geestelijk, psychologisch beschadigd raken. En deze dame wees erop dat sommige ouders zich tegenover hun kinderen opstellen. Zij slaan hen, zij dwingen hen, ze doen hun allerlei dingen aan. Dat is het enige waar ze op wees.
41:32 Q: Sir, from what you are saying, I think we might get the idea that we should love. I think most of us have the idea very strongly that we should love. And most of us are very afraid that we don’t love. Perhaps that is the barrier.

K: Yes, sir. The speaker is not saying that you should love. That would be silly because it has no meaning. And because we have a feeling that we should love, we feel guilty. And being guilty, we force ourselves. Right? So, please. I hear you telling me, love is not attachment. I hear you. And because I really am in earnest, serious, I want to find out. I really want to find out. So I give attention to what you are saying. And when you say, ‘Is attachment love?’, I say, ‘Am I attached to my daughter, to my wife?’ I investigate in myself. You understand? I say, am I? And if I am not attached, will I become irresponsible? You understand? I have so far said, as long as I am attached to this person, I am responsible, I have to look after, I have to care, I have to earn money, you know, together, because I am attached to her, she is mine, I must protect her. And you are telling me, asking me: is that love? And I begin to enquire, and I say, if I am detached, will I neglect my responsibility. You understand? Will I be indifferent, will I get bored and chase another person? You follow? So I am looking at both, whether attachment is love, in attachment there is fear – I know, I feel it. In attachment I must possess, I can’t let her go, or him, because in attachment I find security. And you come and tell me, or ask me, because I am listening to you, I care for what you say, you have gone into it, you have searched out, you may be wrong, you may be right, but I want to find out. So I examine, and I say, what happens if I am not attached. I get frightened – aren’t you? I get frightened, and that very fear makes me more attached. So I have to face the fear and see if I can go into it, and see what is implied in it, then I can say, ‘Well, all right, I see the danger of attachment, but what then?’ You follow? I am not attached. Do I live in a vacuum when all people around me are attached? Am I antisocial? You understand? Go into it with me as I am doing it. 		V: Meneer, doordat u dat nu zo zegt, denk ik dat we het idee krijgen dat we zouden moeten liefhebben. Volgens mij hebben de meesten hier sterk het idee dat we zouden moeten liefhebben. En de meesten van ons zijn bang dat we dat niet doen. Wellicht is dat een struikelblok.

K: Ja, meneer. De spreker zegt niet dat u moet liefhebben. Dat zou onzinnig zijn, want dat heeft niets te betekenen. Maar omdat we het idee hebben dat we moeten liefhebben, voelen we ons schuldig. En vanuit die schuld forceren we onszelf. Nietwaar? Dus, alstublieft. Ik hoor dat u tegen mij zegt: liefde is geen gehechtheid. Ik hoor het. En omdat ik serieus ben en het me ernst is, wil ik daar achter komen. Ik wil het echt uitzoeken. Dus ik ben vol aandacht voor wat u zegt. En wanneer u vraagt: "Is gehechtheid liefde?", zeg ik: "Ben ik gehecht aan mijn dochter, mijn vrouw?" Ik onderzoek dat bij mezelf. Begrijpt u? Ik vraag: "Ben ik dat?" En als ik geen gehechtheid voel, leidt dat dan tot onverantwoordelijkheid? Begrijpt u? Tot nu toe heb ik gezegd, zolang ik aan deze persoon gehecht ben, ben ik verantwoordelijk, ik moet voor haar zorgen, om haar geven, ik moet geld verdienen, u weet wel, samen, omdat ik aan haar gehecht ben, zij is van mij, ik moet haar beschermen. En u vertelt mij, vraagt aan mij: "Is dat liefde?" En ik begin te onderzoeken, en zeg: "Als ik me los maak, zal ik dan mijn verantwoordelijkheid verwaarlozen?" Begrijpt u? Word ik dan onverschillig, raak ik dan verveeld en ga achter een ander aan? Begrijpt u? Dus ik kijk naar beide, of gehechtheid liefde is, of gehechtheid met angst gepaard gaat, - ik weet dat, ik voel dat. Bij gehechtheid is het onvermijdelijk dat ik de bezitter ben, ik kan haar niet loslaten, omdat ik in die gehechtheid ook zekerheid vind. En u komt me hier vertellen, of vragen, omdat ik naar u luister, het belangrijk vindt wat u zegt, u heeft zich erin verdiept en het uitgezocht, misschien zit u fout, misschien niet, maar ik wil erachter komen. Dus ik doe onderzoek, en vraag: "Wat gebeurt er als ik niet gehecht ben?" Ik word bang - is het niet zo? Ik word bang, en juist door die angst raak ik nog meer gehecht. Ik moet die angst dus onder ogen zien, proberen te onderzoeken en kijken wat die inhoudt, dan kan ik zeggen: "Goed, ik zie het gevaar van gehechtheid, maar wat dan?" Begrijpt u? Ik ben niet gehecht. Leef ik in een vacuüm, als alle mensen om mij heen gehecht zijn? Ben ik asociaal? Begrijpt u? Verdiept u zich hierin, zoals ik dat nu doe. Dus terwijl ik naar u luister, wil ik erachter komen wat liefde is.
46:06 So my enquiry in listening to you is: I want to find out what love is. To me that is very important to find out, because that may solve all my problems if I know how to love. Right? It may. Everything has failed: I have tried gurus, I have tried everything, but nothing has come, nothing has resolved, nothing has created something new in my life. So I am listening to you very earnestly, carefully, with affection. So I see, I understand that love is not attachment. Understand in the sense I have seen it, not verbally, in action. I say, ‘All right, my girl, I am not attached to you’ – or boy. I am watching it – you understand? I see the danger, and therefore I am holding it. You understand? Keeping a watchful eye. Are you doing all this? Voor mij is het erg belangrijk om dit uit te zoeken, want als ik weet hoe ik moet liefhebben, lost dat misschien al mijn problemen op. Nietwaar? Dat zou kunnen. Alles is mislukt: Ik heb goeroes bezocht, ik heb alles geprobeerd, maar niets is gelukt, er is niets opgelost, er is niets nieuws in mijn leven ontstaan. Dus luister ik heel oprecht naar u, serieus, zorgvuldig, met genegenheid. Ik zie dus, ik begrijp dat liefde geen gehechtheid is. Begrijpen in de zin van dat ik het besef, niet het woord, maar feitelijk. Ik zeg: "Goed, beste meid of jongen, ik ben niet aan je gehecht". Ik kijk ernaar - begrijpt u? Ik zie het gevaar, daarom houd ik het vast. Begrijpt u? Waakzaam gadeslaan. Doet u dit allemaal?
47:24 Q: I think the true way to approach a problem is to examine what is not love. V: De enige manier om een probleem aan te pakken is na te gaan wat liefde niet is.
47:33 K: I am doing that, sir, please. You are finding out what is not love. Attachment is not love. I have just discovered that. It is a tremendous discovery for me. Because I have so far accepted attachment as love, and you come and say, ‘Find out, look at it’. I look and I find: yes, you are perfectly right, because in attachment there is fear, and fear cannot go with love. So I have discovered this. I haven’t been told by you, it is part of my blood now. Right? Are you doing this with me? Or you are just verbally playing around. K: Dat doe ik ook, meneer, alstublieft. U bent aan het ontdekken wat liefde niet is. Gehechtheid is geen liefde. Dat heb ik net ontdekt. Dat is een geweldige ontdekking voor mij. Want tot nu heb ik gehechtheid aangezien voor liefde en u komt langs en zegt: "Zoek het uit, kijk ernaar." Ik kijk ernaar en vind het ook, u hebt helemaal gelijk, omdat angst deel uitmaakt van gehechtheid, en angst kan niet samengaan met liefde. Dat heb ik dus ontdekt. Het is me niet door u aangepraat, het zit nu in m'n bloed. Nietwaar? Doet u dit samen met mij? Of speelt u maar wat met de woorden?
48:38 Q: Sir, I find it a very sad thing. You are going over a very serious problem with these people. Have you ever really considered that there is a very simple statement that tells you all about love, and that is found in the Bible. And the simple statement is, that God is love. V: Meneer, ik vind dit een diep treurige zaak. U behandelt een zeer ernstig probleem met deze mensen. Is het ooit bij u opgekomen dat er een heel eenvoudige verklaring is, die u alles vertelt over de liefde en dat die te vinden is in de Bijbel? De eenvoudige verklaring is, dat God liefde is.
49:12 K: Madame, please. K: Mevrouw, alstublieft.
49:13 Q: And there is no love to be found in man himself. God loves man. And man can look outwards to God, not inwards and find love. V: En in de mens zelf is geen liefde te vinden. God houdt van de mens. En de mens kan naar God opkijken, in zijn innerlijk vindt hij geen liefde.
49:36 K: Madame, ecoutez. If you make your question very short, then it will be possible to answer it. But if you make a long speech, it is impossible to understand, even verbally. K: Mevrouw, luister. Als u uw vraag kort houdt, zal het mogelijk zijn deze te beantwoorden. Maar een lange toespraak is onmogelijk te begrijpen, zelfs niet via woorden.
49:57 So we are, through the negation of what is not love, finding it out. You understand? Negation: attachment is not. But with attachment I have felt responsible, but also if I am not attached, will I be irresponsible? You understand? So I have to find out in action, not just verbally. I say, I see I am attached, I see the dangers of attachment, fear, and I understand the nature of fear, and I say, all right. Now, am I responsible, being free from attachment? Is then, I am asking, is responsibility necessary to love? You understand? Through negation of attachment, of denying attachment, and I have found responsibility, and is responsibility part of this strange thing called love? You understand? Being responsible, not only to my wife, to my children, having the feeling of responsibility. You understand what I am talking about? Door te kijken naar wat liefde niet is, komen we erachter wat het wel is. Begrijpt u? Wat het niet is, gehechtheid is het niet. Maar door de gehechtheid heb ik me verantwoordelijk gevoeld, maar ben ik dan ook onverantwoordelijk als ik niet gehecht ben? Begrijpt u? Dus ik moet er door het doen achter komen, niet slechts via woorden. Ik zeg tegen mezelf, ik zie dat ik gehecht ben, ik zie de gevaren van gehechtheid, angst, en ik begrijp de aard van van angst, en ik zeg, oké. Ben ik verantwoordelijk nu ik vrij ben van gehechtheid? Is er, vraag ik, verantwoordelijkheid nodig om lief te hebben? Begrijpt u? Door de gehechtheid achter me te laten, gehechtheid af te wijzen, ben ik bij verantwoordelijkheid uitgekomen, maar is verantwoordelijkheid wel een deel van dit vreemde verschijnsel liefde? Begrijpt u? Verantwoordelijk zijn, niet alleen voor mijn vrouw of kinderen, maar het voelen van verantwoordelijkheid. Begrijpt u waar ik het over heb?
51:41 Q: Is responsibility the same as an obligation? V: Is verantwoordelijkheid hetzelfde als een verplichting?
51:48 K: Responsibility is not obligation. Obligation is gone. If I am obliged to you, I can’t love you. I am obliged to you because you give me money, you give me sex, you give me comfort – you know? – then where is this thing? It is a merchandise. Right? K: Verantwoordelijkheid is geen verplichting. Verplichting is niets. Als ik me verplicht voel tegenover u, kan ik u niet liefhebben. Ik ben u iets verplicht als u mij geld geeft, seks geeft, troost geeft - weet u - waar is de liefde dan? Het is handel. Niet? Dus...
52:17 Q: Sir, I think there is another danger. It is, we begin to cultivate indifference, you know, to become casual? If you see the attachment, you can begin to cultivate indifference. And that is another trap.

K: Oh, yes, sir. That’s is why I am examining all the traps. So I have realised love implies responsibility. Go a little further. 		V: Meneer, ik denk dat er een ander gevaar is. Namelijk dat we onverschilligheid bevorderen, achteloos worden. Als je je gehechtheid ziet, kan er zich onverschilligheid ontwikkelen. En dat is de volgende valkuil.

K: Oh ja, meneer. Om die reden onderzoek ik alle valkuilen. Ik heb me dus gerealiseerd dat in liefde verantwoordelijkheid schuilt. Ga nu nog wat verder.
53:02 Q: Which is to be able to respond. V: Dat betekent dat je kunt antwoorden.

K: Verantwoordelijkheid betekent
53:07 K: Responsibility, means, as you say, the word ‘responsible’ comes from ‘to respond’. Now in that responsibility, is the response sensuous, sensory – you understand? Does that responsibility contain desire – you are following all this? Please, I am talking. I am not talking to myself. We are doing it together, you and I. You and I may be all of you. So I am asking, in that responsibility, is that responsibility limited to my girl, wife, husband, or the feeling of responsibility – you understand? het woord 'verantwoordelijkheid' komt van 'antwoorden'. Is in die verantwoordelijkheid, het 'antwoord' geven iets zinnelijks, zintuiglijks, begrijpt u? Omvat die verantwoordelijkheid verlangen, volgt u dit allemaal? Alstublieft, ik ben aan het woord. Ik praat echter niet tegen mezelf. We doen dit samen, u en ik. U en ik kunnen jullie allemaal zijn. Dus ik vraag me af, is die verantwoordelijkheid beperkt tot mijn meisje, vrouw, man, of is het een gevoel van verantwoordelijkheid - snapt u?

V: Er is een centrum van waaruit deze verantwoordelijkheid ontstaat.
54:18 Q: There is a centre from which this responsibility comes into being. K: Dat heb ik onderzocht, meneer. Ik ben gehecht.
54:27 K: I examined it, sir. I am attached. In that attachment, I have felt responsible. I go out, earn a livelihood, earn money, come back, and I feel responsible for the woman, or the man. And in that responsibility, there is attachment, fear. And you point out to me, fear and love can’t go together. You see it, you are so clear. And I say, quite right. So I am saying, is responsibility just to those few, or responsible for all human beings – you understand? Is love – follow this! – is love this total feeling of responsibility? In die gehechtheid heb ik mij verantwoordelijk gevoeld. Ik ga erop uit om mijn brood te verdienen, geld te verdienen, kom thuis en voel me verantwoordelijk voor de vrouw of de man. En in die verantwoordelijkheid bevindt zich gehechtheid, angst. En u heeft uitgelegd dat angst en liefde niet kunnen samengaan. U ziet dit in, het is u heel helder. En ik zeg, helemaal goed. Dus ik zeg, is die verantwoordelijkheid slechts voor die paar mensen of ben je verantwoordelijk voor de hele mensheid - begrijp je? Is liefde - let nu goed op - is liefde dit totale gevoel van verantwoordelijkheid?

V: Ik begrijp dat als je aan iemand gehecht bent...
55:39 Q: I see that if you are attached to somebody... K: Meneer, tenzij u dit bij jezelf onderzoekt, het uitwerkt, het uitprobeert.
55:44 K: Sir, unless you go through this in yourself, work it out, test it. V: Ik probeer het dagelijks uit, soms denk ik dat ik het te veel uitprobeer.
55:54 Q: I test it every day, and I think I test it too much sometimes. I think that attachment, as long as I experience attachment, I am not able to be responsible to the rest of the human beings in the world. Ik denk dat gehechtheid, zolang ik gehechtheid ervaar, ik niet in staat ben om me verantwoordelijk te voelen voor de rest van de mensheid in de wereld.
56:11 K: Yes, sir. So I have gone much further in my investigation with myself. I hope you are doing the same thing. Which is, do I feel responsible not only for the few with whom I am associated, or is there the feeling of total responsibility for the earth, for the trees, for the mountains, for the water, for other human beings. You follow? Total feeling. And is that love? Don’t say, yes, or no, unless you do it. K: Ja, meneer. Ik ben dus veel verder gekomen met het onderzoek bij mezelf. Ik hoop dat u hetzelfde doet. Dat wil zeggen, voel ik me alleen verantwoordelijk voor die paar mensen met wie ik een band heb, of bestaat er een gevoel van totale verantwoordelijkheid voor de aarde, voor de bomen, de bergen, het water, voor mijn medemens. Begrijpt u? Het totale gevoel. En is dat liefde? Zeg niet ja of nee, tenzij je het doet.
56:58 And also I find in my investigation that I like to possess. I like to belong to somebody. Don’t you know all this? Oh, for god’s... So belonging, which is to be identified with something – you understand? – identified with the nation, with the group, with a person, with an idea. So as I have lost every form of identification, I feel I must be identified. Don’t you know this? And in that identification I must possess. I can’t identify myself with the wind! Ook kom ik in mijn onderzoek tegen dat ik het fijn vind om iets te bezitten. Ik wil graag bij iemand horen. Weet u dit allemaal niet al? Oh, in hemelsnaam... Ergens bij horen, wat betekent dat ik me met iets identificeer - begrijpt u? Ik identificeer me met een land, met een groep, met een persoon, met een idee. Als elke vorm van identificatie wegvalt, voel ik dat ik identificatie nodig heb. Kent u dit niet? En in die identificatie moet ik wel bezitten. Ik kan mezelf niet identificeren met de wind!

V: We zijn op deze manier grootgebracht, opgevoed.
58:08 Q: We are brought up in this way, educated. K: Dat weet ik, meneer, u bent op die manier grootgebracht.
58:10 K: I know, sir, you are brought up this way. I know, I’ve been brought up that way, I am breaking my conditioning.

Q: Yes. 		Omdat ik zo ben grootgebracht, doorbreek ik mijn conditionering.

V: Ja.
58:20 K: I am breaking down what I have been brought up to. K: Ik doorbreek waartoe ik ben grootgebracht.
58:24 Q: Sometimes your conditioning is when you are able to watch it, the conditioning, you can listen. The conditioning is sometimes very strong. So you are able to watch it, you are able to be aware of it, but the conditioning is very, very strong. V: Soms is je conditionering, als je ernaar kunt kijken, je ernaar kunt luisteren, soms is je conditionering erg sterk. Je kunt er dus wel naar kijken, je kunt je er bewust van zijn, maar de conditionering is uitermate sterk.
58:43 K: Yes. I’m being aware of it. I am aware that I want to possess. And in that possession there is domination. And possession and domination, does that contain love – you understand? So I discover it does not. So I will not possess. You understand? I can’t possess, because my interest, my drive, my intensity is to find out this thing called love. So I have found attachment is not love, possession is not love, nor the instinct, which has been derived from the animal till now, to the human. The mother, and the parents saying ‘I love my baby’, and then neglect them for the rest of their life. Right? That is not love. So I have found out for myself these things are not love. K: Ja. Dat ben ik me bewust. Ik ben me bewust dat ik wil bezitten. En in dat willen bezitten schuilt dominantie. Maar bezit en dominantie, zit daar liefde in - begrijpt u? Ik ontdek dus dat het niet zo is. Dus zal ik niet bezitten. Begrijpt u? Ik kan niet bezitten omdat mijn interesse, mijn gedrevenheid, intensiteit zich richt op uitzoeken wat liefde is. Ik heb dus ontdekt dat gehechtheid geen liefde is, bezit geen liefde is, noch het instinct dat de mens tot dusver van het dier heeft overgenomen. De moeder of de ouders, die zeggen: "Ik hou van mijn baby", en deze dan voor de rest van hun leven verwaarlozen. Nietwaar? Dat is geen liefde. Ik heb dus voor mezelf ontdekt dat deze dingen geen liefde zijn.
59:56 Then I want also to enquire – I hope you are doing it together. I am not talking to myself. If I am, stop it. Verder wil ik ook onderzoeken - ik hoop dat we dit samen doen, ik praat niet tegen mezelf, als dat zo is, hou er dan maar mee op.
1:00:13 Q: What about attachment to the idea of independence which is the other side of the coin? Aren’t we often attached also to the idea that we should be independent, not attached. This creates a problem also.

K: Yes, sir. That means attached to the image you have about dependence. Come on, sir, this is all simple, isn’t it? So is jealousy love? You understand? Or you say, ‘No, it is not! But I am jealous!’ So my saying, it is not, has no meaning. So I have to say, ‘Why, why am I jealous?’ Go into it, look at it. Why am I jealous? 		V: Hoe zit het met gehechtheid aan het idee van onafhankelijkheid, wat de andere kant van de medaille is? Hechten we vaak ook niet aan het idee dat we onafhankelijk zouden moeten zijn, niet gehecht. Dit veroorzaakt ook een probleem.

K: Ja, meneer. Dat betekent gehecht zijn aan jouw beeld over onafhankelijkheid. Kom op, mensen, dit is echt eenvoudig, nietwaar? Dus is jaloersheid liefde? Begrijpt u? Of je zegt: "Nee, dat is het niet! Maar ik ben wel jaloers". Dus als ik zeg: "Nee, dat is het niet", betekent dat niets. Ik moet dus vragen: "Waarom, waarom ben ik jaloers?" Verdiep je erin, kijk ernaar. Waarom ben ik jaloers?
1:01:09 Q: Because I am frightened. V: Omdat ik bang ben.
1:01:14 K: Because I possess. Why do I possess her or him, why do I hold on? Is it that I am lonely? You understand? Desperately, deeply lonely, separate? K: Omdat ik wil bezitten. Waarom wil ik hem of haar bezitten, waarom volhard ik daarin? Komt het doordat ik eenzaam ben? Begrijpt u? Wanhopig, uiterst eenzaam, afgezonderd?

V: Ik denk dat liefde een soort intens waarnemen van het leven is.
1:01:39 Q: I think love is a sort of intense perception of life. For example, now this moment, together, the sun outside, the planes in the sky, the water on the roads, the roof... the whole of life is like that – love. I think so. Bijvoorbeeld, nu op dit moment samen, de zon die schijnt, de vliegtuigen in de lucht, het water op de weg, het dak, het hele leven, dat is liefde, denk ik.
1:02:00 K: You have described what love is – right? K: U heeft omschreven wat liefde is, nietwaar?
1:02:06 Q: An intense perception of life. Like, for example, I think love is an intense perception of life. V: Een intens waarnemen van het leven. Bijvoorbeeld... ik denk dat liefde een intense waarneming is van het leven.
1:02:30 K: But I haven’t got that intense perception of life. K: Maar ik heb die intense waarneming van het leven niet.
1:02:34 Q: Like, for example, this moment, now. V: Zoals bijvoorbeeld, dit moment nu...
1:02:36 K: Yes, madame, I understand that, but I haven’t got it. You people just imagine this, make a statement and let it go at that. I don’t know what you mean by ‘intense perception of life’. I am caught in this thing. You are giving some description what life should be. I am not going to be caught in that trap of descriptions. K: Ja, mevrouw, ik begrijp het, maar ik heb het niet. Jullie beelden je dat alleen maar in, doen een uitspraak en laten het daarbij. Ik weet niet wat u bedoelt met een 'intense waarneming van het leven'. Ik zit hierin gevangen. U geeft een omschrijving van wat het leven zou moeten zijn. Ik trap niet in de valkuil van omschrijvingen. Dus is jaloersheid liefde?
1:03:13 So is jealousy love? And I am jealous, so I become aware of it. You understand? I go into it, I don’t just say, ‘Well, what am I to do, tell me’. I see jealousy is not love, and I am jealous, so I go into it, I work it out, think it out. Which means I am attached to her, or him. So I have not escaped from attachment, I have not really resolved it. So I must go into again, look at it carefully, because my intention, my whole search is to find out this perfume. So I have put that aside. Want ik ben jaloers, dus ik word mij ervan bewust. Begrijpt u? Ik verdiep me erin, ik zeg niet zomaar: "Wat moet ik nu doen, zeg het me". Ik zie dat jaloersheid geen liefde is, maar ik ben jaloers, dus ik verdiep me erin, ik werk het uit, denk erover na. Wat betekent dat ik gehecht ben aan haar of hem. Ik ben niet weggevlucht van gehechtheid, ik heb het niet echt opgelost. Dus ik moet me erin verdiepen, er zorgvuldig naar kijken, omdat het mijn bedoeling is, mijn zoektocht, om achter deze geur te komen. Ik heb dat dus aan de kant gezet.
1:04:08 Then I see that I have my ambitions, my beliefs, my dogmatism, me first and her second. Right? And she first and me second. And I say, is that love? Which means when there is separation between that and this, is that love? Sir, don’t say, no. Go into it, look at it. Because if you don’t, you will say at the end of 20 years, ‘I have done nothing’. At the end of ten years you will say, ‘You have talked enough, get away from here. Stop talking’. Because you don’t apply. Dan zie ik dat ik ambities heb, mijn geloof, mijn dogmatisme, ik eerst, dan pas zij. Nietwaar? Of zij eerst, dan pas ik. Maar ik vraag, is dat liefde? Dat wil zeggen, als er een scheidslijn is tussen deze en die, is dat liefde? Meneer, zeg niet 'nee'. Verdiep u erin, kijk ernaar. Want als u dat niet doet, zult u over 20 jaar zeggen: "Ik heb niets gedaan". Na tien jaar zult u zeggen: "U hebt nu wel genoeg gesproken, ga maar weg. Hou op met praten". Omdat u zich er niet op toelegt.
1:05:13 Q: This is the only difficulty: we don’t apply. V: Dat is het enige probleem: we leggen ons er niet op toe.
1:05:16 K: Apply. I am doing it now for you. K: Leg je er op toe, ik doe dat nu voor jullie.
1:05:19 Q: But I have the intention to apply myself, but there is something else that I don’t know that prevents me to deeply see all these things, and not intellectually only. V: Ik wil me er wel op toeleggen, maar iets onbekends weerhoudt me ervan om al die dingen grondig te zien en niet alleen verstandelijk.
1:05:30 K: Then find out what is impeding you. Go into it. Don’t say, ‘I don’t know’, and then give it up. Find out what is the barrier. Is it laziness, is it acceptance of things as they are, not to be disturbed? Sir, go into it, sir. Test it out. Break down, cry, do something to find out. At the end of it don’t say, ‘I have listened to you for 20 years or 52 years, and I haven’t changed’. It is not my fault, it is your fault. Don’t put the blame on me. K: Zie er dan achter te komen wat u tegenhoudt. Verdiep u erin. Zeg niet: "Ik weet het niet", en geef het dan op. Zoek uit wat de blokkade is. Is het luiheid, alles accepteren zoals het is om niet gestoord te worden? Meneer, verdiep u erin, probeer het uit. Verlies uw zelfbeheersing, huil, doe iets om erachter te komen. Zeg niet straks: "Ik heb 20 jaar naar u geluisterd, of 52 jaar, maar ben niet veranderd". Dat is dan niet mijn fout, het is uw fout. Geef mij niet de schuld.
1:06:25 Q: Sir...

K: Just a minute, sir. I know, sir. I am answering your question, sir. So I have discovered attachment in any form is not love. Jealousy is not love. Possession is not love, me and her, fulfilling my desires in her, or she in me. So desire – go into it carefully – desire is not love. Right? You don’t accept it, you won’t see this. Desire, sexual desires, desire for comfort, desire for various forms of encouragement, you know – desire. Is desire love? Don’t say, no. Because I am desiring that woman, or that man; I desire to be a big politician, or a guru, or I desire enlightenment. I desire to become better. I desire to overcome this, enter into something else. All this movement of desire, the becoming, the fulfilling, is that love? 		V: Meneer.

K: Een ogenblik, meneer. Ik weet het, meneer, ik zal uw vraag beantwoorden. Ik heb dus ontdekt dat geen enkele vorm van gehechtheid liefde is. Jaloersheid is geen liefde. Bezit is geen liefde, ik en haar, mijn verlangens via haar waarmaken, of zij de hare via mij. Verlangen dus - kijk hier zorgvuldig naar - verlangen is geen liefde. Nietwaar? U aanvaardt dat niet, u wilt dit niet inzien. Verlangen, seksuele verlangens, verlangen naar troost, verlangen naar allerlei vormen van bemoediging, u weet wel - verlangen. Is verlangen liefde? Zeg niet nee. Want ik verlang naar die vrouw of die man; ik verlang ernaar om een groot politicus te worden, of een goeroe, of ik verlang naar verlichting. Ik verlang ernaar om mezelf te verbeteren. Ik verlang ernaar om dit te overwinnen, om aan iets anders te beginnen. Dit hele proces van verlangen, iets worden, vervullen, is dat liefde?
1:08:20 Q: So what shall we do with it?

K: I am telling you, sir. Look at it, investigate desire. Desire. Why is the mind, which is the result of the senses – you follow? You understand this? – the senses, so the response of the senses with its desires, is that love? 		V: Dus wat zullen we hiermee doen?

K: Dat zal ik u zeggen, meneer. Kijk ernaar, onderzoek verlangen. Verlangen. Waarom is de geest, die het gevolg is van de zintuigen - snapt u? begrijpt u dit? - de zintuigen, de reactie van de zintuigen met hun verlangens, is dat liefde?
1:09:00 You follow? Please follow all this. I am investigating all this, so that towards the end I begin to see that everything that thought has created or desired around this word is not love. Right? And in the perception of that intelligence is taking place. Right? Right, sir? Snapt u? Volg dit allemaal alstublieft. Ik onderzoek dit allemaal, zodat ik uiteindelijk begin te begrijpen dat alles wat het denken heeft gevormd of verlangd rond dit woord, geen liefde is. Nietwaar? En als je dit waarneemt doet intelligentie zijn werk. Nietwaar? Nietwaar, meneer?
1:09:33 Q: Is love the same as understanding? V: Is liefde hetzelfde als begrijpen?

K: Nee, meneer.
1:09:37 K: No, sir. Love is not the same as understanding. Love is something totally different. You see, I am describing it and you... I can use a Greek word ‘agape’, or French word or Sanskrit word, but it won’t convey the thing. The description in Sanskrit I can tell you – it won’t. Or in Italian, or French, it is not that. So please, sir, do it. Liefde is niet hetzelfde als begrijpen. Liefde is totaal iets anders. Ziet u, ik omschrijf het en u... Ik kan een Grieks woord gebruiken 'agape', of een Frans woord, of een Sanskriet woord, maar daarmee wordt het niet overgebracht. Ik kan je de omschrijving in het Sanskriet vertellen, maar dat werkt niet. Of in het Italiaans, het Frans, daar gaat het niet om. Dus alstublieft, breng het in de praktijk.
1:10:17 Q: Sir, you talk about love. V: Meneer, u spreekt over liefde.

K: Ik spreek niet over liefde.
1:10:22 K: I don’t talk about love. I am talking about the barriers, the things that prevent this thing taking place. Ik spreek over de struikelblokken, de zaken die verhinderen dat er liefde is.

V: Nou ja, bij mij blokkeert het.

K: Dat heeft u me verteld, meneer.
1:10:40 Q: Well, I am blocking it.

K: You told me that, sir. 		V: Wat moet ik doen? Ik bedoel, ik wil liefhebben.
1:10:44 Q: What shall I do? I mean, I want to love. K: Ik wil liefhebben.
1:10:49 K: You can’t... that’s what ‘I want to love’. The very desire to want to love is the denial of love. Juist het verlangen om lief te hebben is de ontkenning van liefde.
1:10:58 Q: So how shall I get rid of that desire? V: Hoe kom ik dan van dat verlangen af?
1:11:00 K: I am not saying you should get rid of anything. I am just pointing out how to investigate desire, to look at it. All right, I will show it to you, sir. I have desire. I desire that woman, or that man, I desire to become something, I desire to be very healthy, I desire a better life, more money – I desire. And what is this constant urge – right? – for nirvana, for enlightenment, for better life, what is this desire? Please, I am not talking to myself. I can do this anywhere. K: Ik zeg niet dat u ergens van af moet komen. Ik laat je zien hoe je verlangen onderzoekt, ernaar kijkt. Goed, ik zal het u laten zien, meneer. Ik heb verlangen. Ik verlang naar die vrouw, of die man, ik verlang ernaar om iets te worden, ik verlang naar gezondheid, een beter leven, meer geld - ik verlang. En wat is deze constante drang - nietwaar? naar het hiernamaals, verlichting, een beter leven, wat is dit verlangen? Alstublieft, ik praat niet tegen mezelf, dat kan ik overal doen.
1:12:00 Q: Sir, in order for the desire to accomplish and transform into the passion to investigate, something has to take place. V: Meneer, er moet iets gebeuren wil het verlangen zover komen dat het zich transformeert in hartstocht om het onderzoek aan te gaan.
1:12:12 K: Yes, sir, desire for something. Desire cannot be transmuted into something else, it has to be understood. It has to be exposed to the light of investigation. K: Ja, meneer, verlangen naar iets. Verlangen kan niet worden getransformeerd naar iets anders, je moet het begrijpen. Je moet het tegen het licht houden van je onderzoek.
1:12:35 Q: How do you expose it? V: Hoe hou je dat tegen het licht?
1:12:36 K: I am doing it, sir, I am doing it. I went into this carefully the other day, what is the movement of desire. The response of the senses. Right? The response, I see something: a blue shirt, I want that blue shirt. The response of... seeing, the response, contact, sensation, then thought comes in and says, ‘I would like to have that shirt’. So thought, when it takes over, the response of the senses creates desire. Watch it. Test it out. K: Dat doe ik nu, meneer, daar ben ik mee bezig. Ik ben daar onlangs nog zorgvuldig op ingegaan, het proces van het verlangen. De reactie van de zintuigen. Nietwaar? De reactie, ik zie iets, een blauw overhemd, ik wil dat blauwe overhemd. De reactie van het zien, de reactie, het contact, de sensatie, dan komt het denken erbij en zegt: "Ik zou dat overhemd willen hebben". Dus wanneer het denken de reactie van de zintuigen overneemt, ontstaat verlangen. Kijk ernaar. Probeer het uit.
1:13:42 Q: I want the attention that you have, sir. I see that desire. V: Ik zou de aandacht willen hebben die u heeft, meneer. Ik zie dat verlangen.

K: Dan blijft het volgende over, meneer: ik zie in dat liefde geen verlangen is.
1:13:49 K: So I am left with this, sir: I see love is not desire. It is a great thing to find out for oneself, and if love is not desire, then what is love? You understand? Love is not mere attachment to the baby, love is not attachment to any form, love is not jealousy, love is not me and my ambition, my fulfilment, my becoming, and you also becoming, this constant division, that is not love, nor desire, nor pleasure. Right? The fulfilment of desire, which is pleasure, that is not love. So I have found out what love is. It is none of these things. And have I understood these elements, and am free of them? Or just say, ‘Well, I understand intellectually, I understand verbally, but help me to go deeper’, I can’t. You have to do it yourself. Het is heel wat om daar voor jezelf achter te komen, en als liefde geen verlangen is, wat is liefde dan? Begrijpt u? Liefde is niet slechts gehechtheid aan de baby, liefde is geen gehechtheid aan wat dan ook, liefde is geen jaloezie, liefde is niet 'mij' en mijn ambitie, mezelf waarmaken, mijn streven en u, die ook iets wilt worden, deze constante verdeeldheid, dat is geen liefde, noch verlangen, noch genot. Nietwaar? Het waarmaken van verlangen, wat genot is, dat is geen liefde. Ik ben er dus achter gekomen wat liefde is. Het is geen van deze dingen. En heb ik deze elementen begrepen en ben ik er nu vrij van? Of zegt u alleen maar: "Nou ja, ik begrijp het verstandelijk, ik begrijp de woorden, maar help me om er dieper op in te gaan, het lukt mij niet". Dat is iets wat u zelf moet doen.

V: Hoe doe ik dat dan, meneer?
1:15:21 Q: How to do it, sir?

K: I am doing it, sir. Sit down, sir, please.

Q: I am prepared to stand. 		K: Ik ben er mee bezig, meneer. Ga zitten, meneer, alstublieft.
1:15:28 K: All right, sir. Sit on there, sir. V: Ik ben bereid te blijven staan.
1:15:29 Q:Thank you. K: Ga daar zitten, meneer.

V: Dank u.

K: Dus tijdens het onderzoeken
1:15:37 K: So in this investigation, in examining all these things quite impersonally, objectively as they are, I have got that quality of intelligence now. You understand? It is born out of this investigation, it is born out of this seeing the truth of each thing. Right? And therefore out of that there is intelligence. van al deze dingen op een onpersoonlijke manier, objectief, zoals ze zijn, heb ik nu deze grote intelligentie verworven. Begrijpt u? Die is ontstaan door dit onderzoek, die is ontstaan door het inzicht in de waarheid van elk aspect. Nietwaar? Daardoor ontstaat intelligentie.
1:16:02 So I am asking: is this intelligence necessary for love? I am using the word ‘intelligence’, not intellect, the cunning, twisting subtleties of the intellect, the verbal play, but totally different. The seeing and the doing; the seeing attachment is dangerous, and the doing of it, which is the ending of it, that is intelligence. So there is intelligence and therefore it is love, that quality of love, which is compassion. Not compassion as an idea. A thing that is in one’s heart, burning, alive. And compassion, love and intelligence go together. Without intelligence you can’t have compassion, this intelligence of which I am talking. Vervolgens vraag ik me af: is deze intelligentie een voorwaarde voor liefde? Ik gebruik het woord 'intelligentie', niet 'intellect', het gaat niet om sluwe, kronkelige spitsvondigheden, het spelen met woorden, maar om totaal iets anders. Het inzicht en het handelen; het inzicht dat gehechtheid gevaarlijk is en het handelen dat daar een eind aan maakt, dat is intelligentie. Dan is er sprake van intelligentie en daarom is dat liefde, die kwaliteit van liefde, die mededogen is. Niet mededogen als denkbeeld. Iets dat je in je hart voelt, dat daar brandt, dat daar leeft. En mededogen, liefde en intelligentie gaan samen. Zonder intelligentie kun je geen mededogen voelen, de intelligentie waar ik het over heb.
1:17:17 Now, we have talked for an hour and 27 minutes, have you tested it out? Have you freed yourself from this attachment and therefore total feeling of immense responsibility? Or will you say the day after tomorrow, ‘I’ve listened to you, nothing has happened’? That very statement indicates that you have not investigated yourself, gone into yourself. You expect somebody to do something to you. We zijn nu een uur en 27 minuten verder, heeft u het uitgeprobeerd? Heeft u uzelf bevrijd van deze gehechtheid, en heeft u daardoor dat totale gevoel van immense verantwoordelijkheid gekregen? Of zult u overmorgen zeggen: "Ik heb wel geluisterd, maar er is niets veranderd"? Zo'n uitspraak toont meteen aan dat u zichzelf niet heeft onderzocht, dat u niet bent afgedaald in uzelf. U verwacht dat iemand anders iets bij u teweeg zal brengen.
1:18:22 Q: Krishnaji, that may not be quite fair. I have listened to what you are saying and feel now I want to try and test it out. V: Krishnaji, dat is misschien niet helemaal eerlijk. Ik heb geluisterd naar wat u heeft gezegd, en sta nu op het punt om het uit te proberen.
1:18:30 K: Test it out. No, do it as we are talking, don’t wait till the day after tomorrow. K: Probeer het dan uit. Doe dit terwijl we het erover hebben, wacht niet tot overmorgen.
1:18:39 Q: Sir, as I reject every attachment or desire, I feel tremendously empty in myself, so I can’t see intelligence. V: Meneer, wanneer ik elke gehechtheid of elk verlangen afwijs, voel ik een grote leegte in mezelf, waardoor ik geen intelligentie zie.
1:18:49 K: Sir, emptiness, what does that mean? Lonely, separate, isolated, a sense of being cut off, not having any kind of relationship with another, is it the result of drugs, is it the result of various forms of marijuana, grass, speed, and all the rest of it? And also is it the result of your vows, your meditation, your acceptance of authority? You follow? Made you the sense of absolutely worthless, empty, lonely. So at the end of an hour and a half nearly, have you got this quality of love and compassion? If not, let us tomorrow talk about it, investigate it, go into it much more deeply. But don’t say ever, ‘I have listened for so long and I haven’t got it’. You can listen to that river endlessly, but the waters are not what you listen to. K: Meneer, leegheid, wat betekent dat? Eenzaam, afgezonderd, geïsoleerd, een gevoel van afgescheiden zijn, geen enkele relatie met iemand te hebben, is dat het gevolg van drugs, is dat het gevolg van allerlei soorten marihuana, wiet, speed, en dat soort zaken? Of kan het ook het gevolg zijn van je geloften, je meditatie, je acceptatie van autoriteit? Die je het gevoel hebben gegeven dat je volkomen waardeloos, leeg, eenzaam bent? Dus heb je na bijna anderhalf uur deze kwaliteit van liefde en mededogen? Zo niet, laten we er dan morgen over praten, het onderzoeken, er nog een stuk dieper op ingaan. Maar zeg nooit: "Ik heb er al zo lang naar geluisterd, maar ik voel het niet". U kunt eindeloos naar die rivier luisteren, maar het is niet het water waar u naar luistert.