Krishnamurti Subtitles home


SA79T1 - Is er een uitweg uit de crisis in de wereld?
Eerste openbare toespraak
Saanen, Zwitserland
8 juli 1979



0:33 Krishnamurti: I didn’t expect so many people. I wonder what we shall talk about. Ik had niet zo veel mensen verwacht. Ik vraag me af waar we het vandaag over gaan hebben!
1:25 It seems to me that our self-centred problems and the problems that lie beyond our own personal crises, disturbances and miseries, the world about us is more or less in chaos, in great confusion. I think everybody will admit that without a great deal of trouble, with a great deal of investigation. And nobody apparently sees a solution for this, neither politically, nor religiously, nor economically. That again is an obvious fact. And nobody asks if there is a way out of all this, the trap in which human beings have been caught for millennia, if there is any way out of this mess, confusion, turmoil, terror. Not finding an answer, many people resort to the old traditions, join old religions, or form a small community hoping thereby to solve their own particular problems. And I may suggest that there is a way out of all this, out of our present continuous misery, conflict, strife, various forms of terror and the threatening wars, not only near but far. So to investigate all this and find out if there is a solution, a way out, without suppression, without escape, without any kind of illusion. And if you will have the patience, energy and the serious responsibility that is involved, we can think together. I hope you are prepared for that – thinking together. Het komt mij voor dat onze egocentrische problemen en de problemen die verder gaan dan onze persoonlijke malaise, onrust en ellende, de wereld om ons heen is min of meer in chaos, in grote verwarring. Ik denk dat iedereen dat zonder veel moeite zal toegeven zonder al te diepgaand onderzoek. En niemand ziet hier klaarblijkelijk een oplossing voor, noch politiek, noch religieus, noch economisch. Dat is opnieuw een evident feit. En niemand vraagt zich af of er uit dit alles een uitweg is, uit de val waarin de mens al duizenden jaren verstrikt zit, of er een uitweg is uit deze puinhoop, verwarring, verschrikking. Omdat veel mensen geen antwoord hebben vallen zij terug op oude tradities, sluiten zij zich aan bij oude religies of vormen een kleine gemeenschap, in de hoop zo hun eigen individuele problemen op te lossen. En ik mag u erop wijzen dat er een uitweg is uit dit alles, uit onze huidige voortdurende ellende, conflicten, geschillen, verschillende vormen van terreur en de dreiging van oorlogen, dichtbij en ver weg. Om dit alles te onderzoeken, te ontdekken of er een oplossing, een uitweg is zonder verdringing, zonder uitvlucht, zonder enige vorm van illusie. En als u het geduld kunt opbrengen, de energie en de grote verantwoordelijkheid die is vereist, kunnen we samen nadenken. Ik hoop dat u erop bent voorbereid - samen nadenken.
5:13 There are two different kinds of thinking: one, thinking about something – about a problem, about a personal issue, or about the world, and so on. That is, thinking about something. And is there another kind of thinking which is not about something? Please, carefully, I will go into this widely and deeply if I may. Er zijn twee verschillende soorten denken: de ene, ergens over nadenken, over een probleem, over een persoonlijk probleem, of over de wereld, enzovoort. Dat wil zeggen, ergens over nadenken. Maar is er een andere vorm van denken die nergens over gaat? Met uw goedvinden wil ik hier zorgvuldig, uitgebreid en diep op ingaan.
6:05 So we are asking: our minds are accustomed to think about something – about a problem, out of our personal desires, fulfilments, sorrow, anxiety, and so on – about something. And we are accustomed to that, ‘thinking about’. We are asking, not about something but thinking itself. If this issue is clear, not about something which will come later on, but thinking together. Please, see the difference: thinking together does not mean that you agree or disagree, accept or reject, defend or offend, but together find out if it is possible by thinking together we can act together, not about something – please, apply your minds to this a little bit – not about something, which we can more or less do. We can agree to act in a certain way, we can put our minds together to investigate a certain problem, but we are not going into that for the present. But we are asking: thinking together without any barriers, without any inhibitions, without any prejudice, letting go your personal experiences, your personal urge to fulfil. Which means you and the speaker, together, be free to think. Is this somewhat clear? Dus we vragen ons af: onze geest is gewend om ergens over na te denken over een probleem dat voortkomt uit onze persoonlijke verlangens, voldoening, verdriet, angsten enzovoort, over iets. En we zijn gewend aan dat 'nadenken over'. De vraag is: niet óver iets nadenken maar het denken zelf. Als het probleem duidelijk is, niet over iets wat later gaat komen, maar samen nadenken. Kijk alstublieft goed naar het verschil: samen nadenken betekent niet dat u instemt of afwijst, aanvaardt of verwerpt, verdedigt of aanvalt, maar samen onderzoekt of het mogelijk is door samen na te denken, samen te handelen, niet over iets - wijd uw geest hier enigszins aan - niet over iets wat we in meer of mindere mate kunnen doen. We kunnen het eens worden over een bepaalde manier van handelen, we kunnen samen nadenken om een bepaald probleem te onderzoeken, maar daar zullen we nu niet verder op ingaan. Wat we vragen is: samen nadenken zonder enige beperking, zonder enige terughoudendheid, zonder enig vooroordeel, je persoonlijke ervaringen laten varen, je persoonlijke drang om je waar te maken. Wat betekent dat u en de spreker samen vrij zijn om te denken. Is dit enigszins duidelijk?
9:24 Please, this needs a great deal of investigation because we are conditioned to think together about certain ideas, about certain conclusions, philosophical, historical, and so on. Then there are those who agree, and those who disagree. They form two camps, each opposing the other, which is what is happening in the world. The Totalitarian, the so-called Democratic, the Capitalists and the Marxists, and so on, agreeing and disagreeing, opposing and defending. Whereas we are asking, if we could think together freely, you letting go all your experiences, your conclusions, your desires, prejudices, and so on, putting them aside, so that together we can think. Will you do that? You and the speaker putting aside his beliefs, his opinions and judgements and evaluations, his hopes, and so on, and together think, not about something, but think. Shall we do it? Which means that being free of our own personal problems, urges, demands, fulfilments, and so on, being free to investigate together, not investigate into something, but the capacity, the spirit of investigation. Is this somewhat clear? Which requires not only that you listen, not to what is being said, but to listen to the quality of a mind that is thinking, not with regard to something, but listening to the whole quality of thinking, which requires certain awareness and attention. Right? Alstublieft, dit vereist heel wat onderzoek omdat we gewend zijn om samen na te denken over bepaalde ideeën, over bepaalde conclusies, filosofisch, historisch, enzovoort. Dan zijn er mensen die ermee instemmen en die het er niet mee eens zijn. Zij vormen twee kampen, elk de ander tegensprekend, en dat is er gaande in de wereld. De totalitairen, de zogenaamde democraten, de kapitalisten en de marxisten enzovoort, redetwisten, bestrijden elkaar en verdedigen zichzelf. Terwijl wij vragen of we samen in alle vrijheid kunnen nadenken, waarbij u al uw ervaringen, uw conclusies, uw verlangens, vooroordelen, laat voor wat ze zijn, zodat we samen kunnen denken. Wilt u dat doen? U en de spreker zetten hun overtuigingen opzij, hun opvattingen en oordelen en gevolgtrekkingen, hun hoop, enzovoort, en denken samen, niet over iets, maar gewoon denken. Zullen we dat doen? Wat betekent vrij te zijn van onze eigen persoonlijke problemen, driften, eisen, vervulling, enzovoort, vrij te zijn om samen te onderzoeken, niet iets bepaalds te onderzoeken, maar het vermogen, de geest van het onderzoek. Is dit enigszins duidelijk? Wat niet alleen vereist dat u luistert, niet naar wat er wordt gezegd, maar luistert naar de kwaliteit van een geest die denkende is, niet met betrekking tot iets, maar luistert naar de totale kwaliteit van het denken, waar een zekere bewustheid en aandacht voor nodig is. Nietwaar?
13:58 Where there is attention there is no centre from which you are attending. I wonder if you are doing it as we are talking. That is, when you attend, in which there is no division, then in that attention thought is not your thought or my thought, it is thinking. Can we proceed along these lines? Are we following each other? Waar aandacht is, is er geen centrum van waaruit u aandachtig bent. Ik vraag me af of u dit doet terwijl we hierover spreken. Dat wil zeggen, als u aandacht hebt, zonder verdeeldheid, dan is in die aandacht het denken niet uw denken, of mijn denken, het is denken. Kunnen we op basis hiervan verder gaan? Volgen we elkaar nog?
15:08 When you give your attention, which means to give all your mind, your heart, your nerves, to completely give attention, do you find that there is a centre from which you are attending? So in that attention, there is not your thinking and the speaker thinking, there is only a quality of total attention. Right? Don’t look so mystified, it is really quite simple. Als je je volledige aandacht geeft, wat betekent dat je met je hele geest, met hart en ziel, je volledige aandacht geeft, is er dan nog wel een centrum van waaruit je aandacht hebt? Dus in die aandacht bevindt zich niet uw denken of het denken van de spreker, er is alleen een kwaliteit van totale aandacht. Nietwaar? Kijk niet zo verbijsterd (gelach), het is werkelijk zeer eenvoudig.
16:22 You see, our thinking, ordinary everyday thinking, is with regard to a certain subject, to a certain action, to a certain problem – thinking about something. Right? Right? That thinking is from an experience, from a memory, from a knowledge, therefore it is your experience opposed to another’s experience. So there is always division. Right? Please, follow this. You have your opinion and another has his opinion, and the two divisive opinions, dividing opinions can never come together. If you believe in something and another believes in something else strongly, then there is wide cleavage. To that way of thinking we are accustomed. Right? Now we are asking: that thinking can never be ‘together’ because it is always either opposing, defending or accepting. Whereas we are saying something entirely different. Thinking together implies that you and the other have let go all their prejudices, and all that – thinking together – because in that thinking together there is no your thinking and my thinking separate, it is together thinking. Right? Have you understood this? Ziet u, ons denken, het gewone dagelijkse denken heeft betrekking op een bepaald onderwerp, op een bepaalde handeling, een bepaald probleem - ergens over nadenken. Nietwaar? Dat nadenken gaat uit van een ervaring, een herinnering, van iets wat je weet, daarom is het uw ervaring tegenover de ervaring van een ander. Dus is er altijd verdeeldheid. Nietwaar? Volg dit alstublieft. U heeft uw mening en een ander heeft zijn mening en die twee verdeeldheid zaaiende meningen, kunnen nooit samenkomen. Als u ergens in gelooft en een ander gelooft heilig in iets anders, dan ontstaat er een brede kloof. Aan die manier van denken zijn we gewend. Nietwaar? Nu vragen we ons af: dat denken kan nooit 'samen' zijn, omdat het altijd ofwel tegengesteld is, of verdedigend of aanvaardend. Terwijl wij hier iets totaal anders zeggen. Samen nadenken houdt in dat u en de ander alle vooroordelen en wat dies meer zij hebben laten varen, samen nadenken - omdat in dat samen nadenken geen onderscheid is tussen uw denken en mijn denken, het is samen nadenken. Nietwaar? Heeft u dit begrepen?
19:03 No, please, this is very serious because it is either you accept it as an intellectual concept, which then becomes your concept and his concept. If you merely accept the verbal explanation and draw from that explanation a conclusion according to your experience, knowledge, prejudices, and the other does the same, there is no coming together. You are following all this? It is important that we come together in our thinking so that there is no barrier between your thinking and my thinking, his or hers. Can we do this together? Because from this we can proceed, because your mind then has a totally different quality. It is entirely objective, nothing personal. The self-centred problems with which we are burdened can never be solved unless there is a different quality of thinking or a different quality of perception, a different quality of insight into the problem. Right? I wonder if you are following all this. Alstublieft, dit is erg serieus omdat u het ofwel aanvaardt als een intellectueel concept, wat dan weer uw concept en zijn concept wordt. Als u het slechts als een letterlijke uitleg opvat en van daaruit conclusies trekt op basis van uw ervaring, kennis, vooroordelen, en de ander doet hetzelfde, dan is er geen ontmoeting. Volgt u dit allemaal? Het is belangrijk dat we elkaar ontmoeten in ons denken zodat er geen blokkade is tussen uw denken en mijn denken, dat van hem of haar. Kunnen we dit samen doen? Want van hieruit kunnen we verder gaan, omdat uw geest dan een totaal andere kwaliteit heeft. Deze is volkomen objectief, niet persoonlijk. De egocentrische problemen waarmee we belast zijn kunnen nooit worden opgelost, tenzij er een andere kwaliteit van denken is of een andere kwaliteit van waarneming, een andere kwaliteit van inzicht in het probleem. Nietwaar? Ik vraag me af of u dit allemaal volgt. Dus de vraag is deze: is het mogelijk dat twee mensen,
21:34 So our question then is: is it possible that two people, a group of people, undertake this responsibility? That putting aside your anxiety, attachment, and so on, and the other – meet, so that there is never a question of division, opinion opposing opinion, knowledge opposing knowledge, experience contradicting another experience – you are following this? So that our minds are together. The totalitarian states want this. They are the authority and they lay down what people should think, act, and so on. That is what is happening. If you disagree, you are either shot, sent to a concentration camp, or exiled. We are not saying that at all. On the contrary. Two minds educated, concerned with the world and are committed to find out whether there is a way out of this, out of the trap, out of this terrible mess that man has created for himself and for others. Can we do this together? Hai capito? You understand the question now? Together – our minds are equal, so the speaker is not telling you what to do, and you obey, or disregard, or accept, but our minds are together, being free to solve our problems. Right? Can we do this? Will you give up your Zen meditation, give up your particular guru? Give up your belief, your own experience to which you cling to, your own personal self-interested problems, let go and then meet together. een groep mensen, deze verantwoordelijkheid op zich nemen? Het opzij zetten van uw angsten, gehechtheden, enzovoort, en de ander ontmoeten zodat er nooit sprake is van verdeeldheid, mening tegenover mening, kennis tegenover kennis, ervaring in strijd met een andere ervaring - volgt u dit allemaal? Zodat onze geesten samen zijn. Totalitaire staten willen dit ook. Zij zijn de autoriteit en zij bepalen wat mensen zouden moeten denken, doen, enzovoort. Dat is wat er gaande is. Als u het er niet mee eens bent wordt u neergeschoten, opgesloten in een concentratiekamp of verbannen. Over dit soort dingen gaat het hier niet. Integendeel. Twee ontwikkelde geesten, betrokken bij de wereld en vastberaden om te ontdekken of er een uitweg is, uit de val, uit deze enorme puinhoop die de mens voor zichzelf en anderen heeft gecreëerd. Kunnen we dit samen doen? Heeft u het begrepen? Begrijpt u de vraag nu? Samen - onze geesten zijn gelijkwaardig, dus de spreker vertelt u niet wat u moet doen en u gehoorzaamt, of wijst af of aanvaardt, maar onze geesten zijn samen, vrij om onze problemen op te lossen. Nietwaar? Kunnen we dat? Kunt u uw zen-meditatie opgeven, uw bijzondere goeroe opgeven? Uw geloof opgeven, uw eigen ervaring waaraan u gehecht bent, uw eigen persoonlijke egocentrische problemen, laten varen en elkaar dan ontmoeten.
25:19 Do you see what takes place if you can do this? Then we can investigate together every problem very simply and clearly and directly, and act. That is clarity. To observe, to see without any distortion, to listen completely without making an abstraction of what you are listening to into an idea. Therefore there is only listening, there is only then seeing, not you see and I see differently, there is only seeing together. Right? Ziet u wat er dan plaatsvindt als u dit doet? Dan kunnen we samen elk probleem eenvoudig, helder en direct onderzoeken en vervolgens handelen. Dat betekent helderheid. Waarnemen, kijken zonder enige vervorming, volledig luisteren zonder wat u hoort te vertalen naar een denkbeeld. Dan is er alleen het luisteren, er is dan alleen het begrijpen, niet u en ik zien het verschillend, er is alleen het samen begrijpen. Nietwaar?
26:44 You see, we have instantly moved away from our own little sphere, from our own backyard, from our own self-concerned innumerable problems. Have you? Please, this is serious if we want to talk together, this is really important. Or do you carry the burden of all the troubles, anxieties, griefs and sorrows, and try to listen to another fellow, to what he is talking about? If you do that, then you are trying to conform to the pattern set by another, obviously, and so there is always division. Right? Ziet u dat we meteen onze beperkte omgeving hebben verlaten, onze eigen achtertuin, onze eigen talloze egocentrische problemen. Klopt dat? Alstublieft, neem dit serieus, als we dit samen willen bespreken, dit is erg belangrijk. Of gaat u gebukt onder de last van alle zorgen, angsten, verdriet en smart en probeert u naar een ander heerschap te luisteren, naar wat die te zeggen heeft? Als u dat doet bent u klaarblijkelijk bezig zich aan te passen aan het patroon van een ander en is er dus altijd verdeeldheid. Nietwaar?
28:08 So we are asking something very serious, and as you have taken the trouble to come into this tent – expenditure, energy, petrol, and all the rest of it – are we together thinking? Not you think and I think – thinking together. Then we can go into this question of time, – thinking together – not your time, my time. It is very important because we are going to find out if we think together, whether there is psychologically tomorrow at all, because that may be either an illusion or a reality: that there is psychologically tomorrow – tomorrow means many, many tomorrows. Either that may be an illusion, and so, being an illusion, we can put that aside and face this question whether there is psychologically a progressive evolutionary movement, which is time. I wonder if you follow all this? Dus we vragen iets heel serieus en aangezien u de moeite heeft genomen om naar deze tent te komen, kosten heeft gemaakt en er energie in heeft gestoken, benzine en wat dies meer zij, denken we dan samen? Niet u denkt na en ik denk na, samen nadenken. Dan kunnen we ingaan op het vraagstuk van tijd, samen nadenken, niet uw tijd, mijn tijd. Dit is erg belangrijk, omdat we gaan ontdekken als we samen nadenken of er psychologisch überhaupt een morgen bestaat, omdat dat ofwel een illusie of een realiteit kan zijn: dat er psychologisch een morgen is - morgen in de betekenis van vele, vele morgens. Het kan ook een illusie zijn en als dat een illusie is, kunnen we dat aan de kant schuiven en deze vraag bekijken of er psychologisch gezien een geleidelijke evolutionaire beweging is die tijd heet. Ik vraag me af of u dit allemaal volgt?
30:35 Are you used to my language and therefore you can go to sleep? You might say, ‘Oh, yes, I have heard all this before’. If you so think, then you are not discovering for yourself, you are not thinking together. You have already stopped thinking together and say, ‘I’ve heard it before’. Because we are going very, very deeply into this therefore it is the first time you hear it. The speaker has been talking in this tent for the last 19 years, next year it will be 20 years. And probably you will all turn up and say, ‘Oh, lord, he is back again, caught in a rut’. We are not caught in a rut. We are free to listen, to observe, and that very observation, listening reveals the truth, not the idea about truth. So we are asking a very serious question, because all our conditioning, all our education, both religious, personal and worldly, is allowing or giving time to achieve something. One needs time to learn a language, one needs time to learn how to drive a car, time is necessary for acquiring skill, technological skill. To be a good carpenter, you need time. But we are asking something entirely different. There time is necessary. Psychologically – please, bear in mind we are thinking together, not what you think, time is necessary or not. We are investigating together, therefore you are free to look, to question, ask. You cannot enquire, demand, be sceptical if you just say, ‘I’ll hold on to my knowledge, I think time is necessary’, and so on – then we don’t meet together. We are thinking together about the whole question of psychological evolution. Because man throughout the millennia, has been accustomed, is used, conditioned to think that he will evolve. ‘I am this today’. ‘Give me time to change’. ‘I am envious, frightened, burdened with enormous sorrow and I must have time to get over it, to go beyond it’. This is what we are used to. So the speaker is saying whether such psychological evolution exists at all. Or it is the invention of thought because it says, ‘I cannot change today, give me time, for god’s sake, tomorrow’. The everlasting becoming. ‘I will be successful as an executive, as a first-class engineer, or a first-class carpenter’. All this needs skill and you need time. But we are asking: is there psychological evolution at all – the ‘me’ becoming something? You understand? We are thinking together, not about whether time exists psychologically or not. We are thinking together, therefore there is no opposition. Right? Of bent u gewend geraakt aan mijn taalgebruik en valt in slaap? U zegt wellicht: "O ja, ik heb dit allemaal al eens eerder gehoord". Als u dat denkt dan bent u niet voor uzelf aan het ontdekken, u bent niet samen aan het nadenken. U bent al gestopt met samen nadenken en zegt: "Ik heb het al eerder gehoord". Omdat we hier zeer, zeer diep op ingaan, is dit daarom de eerste keer dat u dit hoort. De spreker heeft in deze tent de afgelopen 19 jaar gesproken, volgend jaar zal dat 20 jaar zijn. Waarschijnlijk komt u allen weer opdagen en zegt: "O, hemel, daar is hij weer, gevangen in een sleur". We zijn niet gevangen in een sleur. We zijn vrij om te luisteren, waar te nemen, en juist die waarneming, dat luisteren onthult de waarheid, niet het denkbeeld over waarheid. We stellen dus een serieuze vraag, omdat onze hele conditionering, onze hele opvoeding, of die nu religieus is, persoonlijk of werelds, ons de tijd geeft om iets te bereiken. Men heeft tijd nodig om een taal te leren, om te leren autorijden, er is tijd nodig om een vaardigheid te verkrijgen, technische vaardigheid. Om een goede timmerman te worden heb je tijd nodig. Maar we vragen iets heel anders. Daar is tijd voor nodig. Psychologisch, onthoud alstublieft dat we samen nadenken, niet wat u denkt, of er tijd nodig is of niet. We onderzoeken samen, daarom bent u vrij om te kijken, te betwijfelen, te vragen. U kunt niet onderzoeken, verlangen, sceptisch zijn als u alleen zegt: "Ik hou vast aan wat ik weet, ik denk dat tijd noodzakelijk is", enzovoort, dan ontmoeten we elkaar niet. We denken samen na over het hele vraagstuk van psychologische evolutie. Omdat de mens gedurende millennia gewend is geraakt, vertrouwd, geconditioneerd is geraakt met het idee dat hij zich zal ontwikkelen. "Vandaag ben ik dit". "Geef me tijd om te veranderen". "Ik ben jaloers, angstig, beladen met enorm veel verdriet en ik heb tijd nodig om er overheen te raken, om het te verwerken". Dit is waar we gewend aan zijn geraakt. Dus de spreker vraag zich af of zo'n psychologische evolutie überhaupt bestaat. Of is het de uitvinding van het denken, omdat het zegt: "Ik kan vandaag niet veranderen, geef me in hemelsnaam de tijd, morgen". Het eeuwige 'worden'. "Ik zal succesvol worden als leidinggevende, als een voortreffelijke ingenieur, een voortreffelijke timmerman". Voor dit alles is vaardigheid nodig en u heeft tijd nodig. Maar we vragen: is er überhaupt een psychologische evolutie, het 'ik' dat iets gaat worden? Begrijpt u? We denken er samen over na, niet of tijd psychologisch wel of niet bestaat. We denken samen na, daarom is er geen tegenwerking. Nietwaar?
36:35 So let us examine the whole conditioning of becoming – together, you understand? – don’t come to any conclusion. Or if you have conclusions, let go and find out. You see the problem? If one’s conditioning allows time, then you are caught in the whole movement of becoming. That is, I am angry, one is angry, allow time to dissolve that anger. That is one’s conditioning, that’s one’s habit. And if you cling to that, we cannot think together. Therefore it is important to find out if you are clinging to something and at the same time trying to think together. Right? If I cling to my belief, to my experience according to that belief, and you likewise, we can never think together, we can never co-operate together, there is no action which is not divisive. You are following? So are we prepared to investigate together – investigate implies looking, observing, thinking – rationally, sanely, patiently, deeply. Is one free to enquire into this question: the me, the self-centred activity, the constant movement, whether you are asleep, awake, walking, dreaming, talking, it is this constant central activity of me. Has that a tomorrow, a progressive ending of it? Or a progressive continuity of it, a refinement of it? All that demands tomorrow. Dus laten we samen de hele conditionering onderzoeken van het 'worden', samen, begrijpt u? - trek nog geen enkele conclusie. Of als u conclusies heeft getrokken, laat deze dan varen en onderzoek. Begrijpt u het probleem? Als iemands conditionering tijd toestaat, dan bent u gevangen in de hele beweging van het 'worden'. Dat wil zeggen, ik ben boos, je bent boos, neem de tijd om die boosheid op te lossen. Dat is je conditionering, dat is je gewoonte. En als je daaraan vasthoudt kunnen we niet samen nadenken. Daarom is het belangrijk er achter te komen of u ergens aan vasthoudt en tegelijkertijd probeert samen na te denken. Oké? Als ik vasthou aan mijn geloof, aan mijn ervaringen op grond van dat geloof en u doet dat ook, dan kunnen we nooit samen nadenken, kunnen we nooit samenwerken, is er geen activiteit die geen verdeeldheid zaait. Begrijpt u dat? Zijn we dus klaar om samen te onderzoeken - onderzoeken houdt in kijken, waarnemen, nadenken - rationeel, gezond, geduldig, diepzinnig. Ben je vrij om dit vraagstuk te onderzoeken: het ik, het egocentrische handelen, de voortdurende beweging, of je nu slaapt, wakker bent, wandelt, droomt, praat, het is dit die constante centrale handelen van het 'ik'. Heeft dat een 'morgen', komt daar een geleidelijk einde aan? Of is er een geleidelijke voortzetting, een verfijning daarvan? Dat alles vereist een 'morgen'.
39:51 Now, psychologically, is there a tomorrow? Please, this is a very serious question. The speaker put this question to somebody some time ago, and the person said, ‘Oh, lord, I am going to meet my husband tomorrow’. You understand? Oh, come on, there is nothing difficult, don’t be puzzled. All her hope, pleasure – you follow? – the whole memory of the husband, and if there is no tomorrow, what is my husband? Right? Please, together. We are free together to enquire into this question. The speaker is not imposing a thing on you. But it is very important to find out if there is a tomorrow. If there is no tomorrow, what takes place? We know what takes place when we have allowed multiple tomorrows: postponement, laziness, indolence, gradually achieving something, enlightenment – you understand? – Nirvana, all the rest of it. Through many lives, progress – you follow? I wonder if you follow all this, the seriousness of this investigation? If there is no tomorrow psychologically, then what happens to the quality of your mind? The mind that is thinking together, what is the quality of the mind – the mind, not your mind, my mind – but the mind that has seen the whole progressive movement of the ‘me’ becoming, that has seen what is involved in this self-achieving, self-becoming and what is involved when psychologically there is no tomorrow, no future. Do you understand, sir? Welnu, is er psychologisch gezien een morgen? Alstublieft, dit is een zeer serieuze vraag. De spreker stelde deze vraag aan iemand een tijdje geleden en die persoon zei: "O lieve hemel, morgen zie ik mijn man weer". Begrijpt u? Kom op, er is toch niets moeilijks aan, doe niet zo verbaasd. Al haar hoop, plezier - begrijpt u? - de hele herinnering aan haar man, en als er geen morgen is, wat is mijn man dan nog? (gelach) Nietwaar? Alstublieft, samen. We zijn vrij om samen dit vraagstuk te onderzoeken. De spreker wil u niets opleggen. Maar het is erg belangrijk om er achter te komen of er een morgen is. Als er geen morgen is, wat vindt er dan plaats? We weten wat er gebeurt als we aannemen dat er meerdere morgens zijn: uitstel, luiheid, gemakzucht, geleidelijk iets bereiken, verlichting, het nirwana, en wat dies meer zij. Via vele levens verder komen - begrijpt u? Ik vraag me af of u dit allemaal volgt, de ernst van dit onderzoek? Als er geen morgen is, psychologisch gezien... wat gebeurt er dan met de kwaliteit van uw geest? De geest die samen nadenkt, wat is de kwaliteit van de geest, de geest, niet uw geest, mijn geest, maar de geest die de voortdurende beweging van het 'ik' in wording heeft begrepen, die heeft gezien wat deze 'ik'-bereiking, 'ik'-wording met zich meebrengt... wat het betekent als er psychologisch geen morgen is, geen toekomst. Begrijpt u meneer?
44:00 Psychologically then there is a tremendous revolution. Right? Is this taking place with you, that is what is important, not the words, not the speaker what is stating, but actually, actual means that which is happening now, the actuality, is the actuality that in investigating together the mind has discovered the truth that there is no tomorrow, psychologically? Then what takes place with the quality of one’s mind? You understand what I am saying? Psychologisch is er dan een geweldige revolutie. Nietwaar? Gebeurt dit nu met u, dat is belangrijk, niet de woorden, niet wat de spreker beweert, maar feitelijk, feitelijk betekent dat wat er nu gebeurt, de werkelijkheid is de werkelijkheid dat de geest in het samen onderzoeken de waarheid heeft ontdekt dat er psychologisch geen morgen bestaat? Wat gebeurt er dan met de kwaliteit van je geest? Begrijpt u wat ik zeg?
45:04 All religions, Christian, Catholic, and all the rest of it, have all said tomorrow is important. Tomorrow in the Christian world, one life. When you die, one life only. The Asiatic world says multiple lives. Probably you neither believe or accept either of those two – I don’t know. But when you begin to investigate the whole psychological movement, the ‘me’, the ‘X’ becoming, becoming – you follow? – what is involved? Gradually you suffer and go on gradually lessening suffering till ultimately you are free, either in this life or in successive lives. The Christians accept this life, one life, and the Asiatics accept many, many lives – you follow? That is psychologically one life and psychologically multiple lives. And together, you and I, have looked at it without any prejudice, without any conclusion, we are observing the fact, how people are caught in this. Alle religies, christelijk, katholiek en de hele rest, hebben allemaal gezegd dat morgen belangrijk is. Morgen in de christelijke wereld, één leven. Als u sterft heb je alleen dat ene leven. De Aziatische wereld gaat uit van meerdere levens. Mogelijk gelooft of aanvaardt u geen van tweeën - ik weet het niet. Maar als u de hele psychologische beweging begint te onderzoeken, het 'ik', de 'X' in wording, het worden - begrijpt u? - wat houdt dat in? Geleidelijk lijdt u en geleidelijk gaat u het lijden verminderen, totdat u uiteindelijk vrij bent, ofwel in dit leven of in volgende levens. De christenen gaan uit van dit leven, één leven en de Aziaten gaat uit van vele, vele levens - begrijpt u? Dat is psychologisch één leven en psychologisch meerdere levens. En samen hebben u en ik hiernaar gekeken zonder enig vooroordeel, zonder enige conclusie, we nemen het feit waar, hoe mensen hierin zijn gevangen.
47:00 And also we are asking: if there is no tomorrow psychologically, what has happened to your mind, to your action, to your behaviour, to your responsibility? Do you understand my question? Have you understood my question – the question? What is your conduct if there is no tomorrow? Conduct implying responsibility with regard to another in action. Do you understand, sir? Then what is your relationship to another? Please, together we are investigating, don’t look at me and say, ‘Please, tell me’. Because there is no you and I in this thinking, in this observation, in this quality of listening. What is your relationship with another when there is no tomorrow psychologically? Either you despair, because this is a shock to one, do you understand? Either you despair or you give up and say, ‘I don’t know’ – throw it out. But if you are committed to this thinking together and enquiring into the progressive business, and ending of today psychologically, then what takes place actually – actually in the sense that which is happening now in your relationship with another? Relationship being not only physical contact, sex, and all the rest of it, but also the psychological relationship of dependence, attachment, comfort, loneliness, all the rest of it, what takes place? Would you tell me? Or is this totally new to you? You are listening for the first time and therefore there is no immediate response. Right? And why not? You are following all this? I wonder if you are. En ook vragen wij ons af: als er psychologisch geen morgen is, wat er dan met uw geest is gebeurd, met uw handelen, met uw gedrag, met uw verantwoordelijkheid? Begrijpt u mijn vraag? Heeft u mijn vraag begrepen - het vraagstuk? Wat is uw gedrag als er geen morgen is? Gedrag inclusief verantwoordelijkheid in het handelen met betrekking tot elkaar. Begrijpt u dit, meneer? Dus wat is uw relatie tot elkaar? Alstublieft, we onderzoeken dit samen, kijk me niet aan en zeg: 'Vertel het me alstublieft.' Omdat er geen 'u' en 'mij' is in dit nadenken, in dit waarnemen, in deze kwaliteit van luisteren. Wat is uw relatie tot elkaar als er psychologisch geen morgen is? Ofwel uw wanhoopt, want het is een schok voor iemand, begrijpt u? Ofwel u wanhoopt of u geeft het op en zegt: "Ik weet het niet" - vergeet het maar. Maar als u begaan bent met dit samen denken en het onderzoek naar het idee van vooruitgang en het psychologisch beëindigen van vandaag, wat gebeurt er dan feitelijk - feitelijk in de betekenis van wat er nu gebeurt in uw relatie met elkaar? Met relatie bedoel ik dan niet alleen het fysieke contact, seks enzovoort, maar ook de psychologische relatie van afhankelijkheid, gehechtheid, troost, eenzaamheid, enzovoort, wat gebeurt er dan? Zou u mij dat kunnen vertellen? Of is dit helemaal nieuw voor u? U hoort dit voor de eerste keer en daarom is er geen onmiddellijke reactie. Nietwaar? En waarom niet? Volgt u dit allemaal? Ik vraag me af of dit zo is.
51:51 If there is no future, no future, the future to which you are accustomed to, we know very well: the picture, the image, the pleasure, desire for success, spiritual and worldly, the priest wanting to become bishop, bishop wanting to become the cardinal, the cardinal becoming the pope – the whole racket of it, and in the world too, then, if you see that implies constant strife, constant battle, a ruthless sense of me aggressively pushing, pushing, pushing. And so in that aggressive achievement there is security, hoping to have security. And in relationship also – security in another, with all its implications: anxiety, jealousy, displeasure, tears – we know all that very well. But if there is no progressive tomorrows, what is one’s relationship to another, intimate or not? Go on, sirs, find out. Als er geen toekomst is, geen toekomst, de toekomst waaraan u gewend bent, u weet wel: het plaatje, het beeld, het genot, het verlangen naar succes, spiritueel en werelds, de priester die bisschop wil worden, de bisschop die kardinaal wil worden, de kardinaal die paus wil worden, het hele spektakel er omheen, ook in de wereld, dus als je ziet dat dat constante onenigheid inhoudt, constante strijd, een meedogenloos gevoel van het 'ik' dat steeds agressief zijn zin doordrijft. En dat agressieve succes biedt veiligheid, de hoop om veiligheid te vinden. Ook veiligheid in relatie tot de ander, met alle gevolgen van dien: angsten, jaloersheid, ergernis, tranen - we weten dat allemaal erg goed. Maar als er geen opeenvolgende 'morgens' zijn, wat is dan je relatie met een ander, intiem of niet? Ga door mensen, onderzoek dit.
54:34 You see, if you have understood the quality of thinking together, thinking together, not about something, but thinking together, you and I, then where does that thinking together lead in my relationship to another? You are following? The other doesn’t know anything about all this, suppose. The other is attached, and all the rest of it, what is your relationship to the other if there is this quality of thinking which is absolutely together, this is not divisive? Do you want me to tell you? U zult zien als u de kwaliteit van het samen denken hebt begrepen, het samen nadenken, niet ergens over, maar samen denken, u en ik, waar leidt dit samen nadenken dan toe in mijn relatie met de ander? Begrijpt u? Stel je voor, de ander weet hier helemaal niets van. Die ander is gehecht enzovoort, wat is uw relatie tot de ander als er sprake is van deze kwaliteit van denken die volkomen samen is, is er dan onenigheid? Wilt u dat ik het u vertel?
55:55 Questioner: No, sir.

K: Quite right, sir. When you said, ‘No, sir’, then we are together. 		V: Nee meneer.

K: Precies, meneer. Toen u zei: "Nee meneer", waren we samen.
56:11 Q: Not quite, sir. K: You see, that is our difficulty. You want to think together with me, and I can’t let go my ambition, my vanity, my prejudice. I can’t let go because you say, ‘Look, let’s think together, so that we have this quality, this spirit of actual co-operation in thinking’. And I can’t, because I am attached to my thinking, to my memories, to my experience, to my accumulated knowledge. So it is I who have created the division, not you. You understand? You understand this? Are you doing that? Because if you are thinking having that spirit, then if there is no tomorrow, what? You are missing the whole thing, come on, sir! V: Niet helemaal meneer.

K: (lacht) Begrijpt u, dat is onze moeilijkheid. U wilt samen met mij nadenken en ik kan geen afstand doen van mijn ambities, arrogantie, mijn vooroordeel. Ik kan er geen afstand van doen, omdat u zegt: "Kijk, laten we samen denken zodat we deze kwaliteit hebben, deze geest van echte samenwerking in denken". En ik kan dat niet, omdat ik vastzit aan mijn denken, mijn herinneringen, mijn ervaringen, mijn opgebouwde kennis. Dus ik ben het zelf die de verdeeldheid heeft gecreëerd, niet u. Begrijpt u? Begrijpt u dit? Doet u dat? Want als u nadenkt vanuit die geest, wanneer er geen morgen is, wat dan? Het gaat helemaal aan u voorbij, kom op meneer!
57:43 This is exactly what is going on between you and the speaker. The speaker says, ‘I have no personal problems’, which is a fact. ‘I have no belief’, which is a fact. ‘I have no experience’. I have had a great many but I don’t carry them, they have gone. I am not entrenched in my particular opinion, prejudice, evaluations. Right? Which is a fact. I would be a hypocrite if I said something else. So I say let’s think together and see the beauty of thinking together. And you say, ‘How can I let go my knowledge, my experience, I can’t, I love them’. ‘This is my life’. So you create a division in the world – German, national – you follow? Both outwardly and inwardly. And where there is division, there must be conflict, that is a law: the Catholic, the Protestant, the Communist, the Totalitarian. So the speaker says, ‘Please, my friend, let’s think together’. You understand, sir, what has happened? When we think together, you have lost all your personality. Ah, you don’t see it. You follow? You are no longer Mr. Smith and Mr. K. Oh, come on, sirs! What time is it, sir? Dit is precies wat er tussen u en de spreker gaande is. De spreker zegt: "Ik heb geen persoonlijke problemen", wat een feit is. "Ik heb geen geloof", wat een feit is. "Ik heb geen ervaringen". Ik heb er veel gehad, maar ik draag ze niet bij me, ze zijn verdwenen. Ik heb me niet verschanst in speciale meningen, vooroordelen, beoordelingen. Nietwaar? Wat een feit is. Ik zou hypocriet zijn als ik iets anders zou zeggen. Dus zeg ik: laten we samen nadenken en de schoonheid daarvan zien. En u zegt: "Hoe kan ik mijn kennis, ervaringen loslaten, ik vind ze fijn. Dit is mijn leven". Dus schept u verdeeldheid in de wereld - Duits, nationaal, begrijpt u? Zowel uiterlijk als innerlijk. En waar er verdeeldheid is, moet er conflict zijn, dat is een wetmatigheid: de katholiek, de protestant, de communist, de totalitaire mens. Daarom zegt de spreker: "Alstublieft vriend, laten we samen nadenken". Begrijpt u, meneer, wat er is gebeurd? Als we samen nadenken bent u uw hele persoonlijkheid kwijtgeraakt. Ah, u begrijpt dat niet. Snapt u? U bent niet langer meneer Smith en meneer K. Oh, kom nou heren! Hoe laat is het, meneer?
1:00:41 This is the purpose of these talks and dialogues that we together dissolve all our problems because the self-centred problem is greater than the problems of the world – political, energy, various countries divided, that is nothing compared to this. Because once you have resolved this, you are master of the world. You understand? Master. Don’t go off into some... Dit is het doel van deze toespraken en dialogen, dat we samen al onze problemen oplossen, omdat het egocentrische probleem groter is dan de problemen van de wereld - politiek, energie, landen die verdeeld zijn, dat is niets hierbij vergeleken. Want zodra u dit hebt opgelost, kunt u de hele wereld aan. Begrijpt u? Helemaal. Dwaal niet af in een of andere... (gelach)
1:01:48 I think that is enough for this morning, isn’t it? Ik denk dat het genoeg is voor deze ochtend, nietwaar?
1:01:52 Basta? Bene. Basta? Goed.