Krishnamurti Subtitles home


SA84Q3 - Derde bijeenkomst vraag & antwoord
Saanen, Zwitserland
26 juli 1984



0:12 Dit is de laatste bijeenkomst hier. We hebben heel veel vragen gekregen. En sommige ervan gaan we deze morgen beantwoorden. Maar voordat we daarop ingaan, hoe kan iemand leven in deze wereld, in de moderne wereld, die steeds complexer en gevaarlijker wordt,
1:01 hoe kan iemand volledig eerlijk leven?
1:08 Wat is eerlijkheid? Niet eerlijkheid als een idee, ten opzichte van een ideologisch concept, of een fantasievolle, denkbeeldige, romantische, sentimentele visie, maar liever geen enkele illusie te hebben. Geen enkele illusie. Het woord 'illusie' - we hebben het zorgvuldig opgezocht in het woordenboek - is afgeleid van het woord, 'ludere', spelen. We spelen met illusies, wat helemaal niets te maken heeft met ons dagelijks leven. Hoe fantasievoller men misschien is, hoe romantischer enzovoort, en men kan dan onmogelijk deze moderne wereld onder ogen zien, die vrij corrupt is, en als ik het woord 'immoreel' kan gebruiken, waar geld en macht een immense rol spelen, hoe kan iemand nu, elke dag, in volledige eerlijkheid leven?
3:25 Men vraagt zich af of ieder van ons deze vraag heeft gesteld: om een volkomen eerlijk, oprecht leven te leiden. Om daar een beetje op in te gaan, er zijn veel vragen voordat je... wat is integriteit? Integriteit houdt verband met eerlijkheid. Integriteit is de kwaliteit van een brein of iemands bestaan die heel is, holistisch, niet gefragmenteerd. Ons leven is gefragmenteerd. Integriteit, niet iets dat iemand als waar heeft verzonnen, heeft bedacht als waarheid en waar hij naar leeft. Dat is een soort levenswijze die gefragmenteerd is omdat het denken een concept, een ideaal heeft uitgevonden, iets waarnaar iemand leeft, wat dan fragmentatie voortbrengt. Men denkt dat iets waar is, logisch, gezond, bedenkt het idee en probeert daarnaar te leven, toch? Dat veroorzaakt natuurlijk fragmentatie, een breuk. Je hebt iets bedacht, verzonnen, ervaren als waar, en je probeert daarnaar te leven, wat niets te maken heeft met echte feiten. En dus is er altijd dit fragment, fragmentatie aan de gang in ons leven. En deels brengt dat oneerlijkheid voort. De idealist is eigenlijk best een oneerlijk mens. Vergeef me dat ik dit zeg. Omdat hij leeft volgens een vooropgezet idee. 'Ik moet leven volgens dat patroon', Wat niets te maken heeft met het dagelijks leven en dus is er conflict. Dat veroorzaakt hypocrisie. Dus is het mogelijk in deze wereld te leven met volledige eerlijkheid, integriteit, een gevoel innerlijk het juiste te doen, niet uiterlijk, maar eerst innerlijk, ervoor te zorgen dat iemands houding, gedrag, manier van denken volledig vrij is van illusies, niet afhankelijk van een fantasievol concept of van personen enzovoort. Dat vereist enorme integriteit. Zodat je nooit iets zegt dat niet waar is voor jezelf. Wat waar is voor jezelf is ook vrij moeilijk omdat je kan zeggen: 'Het is mijn mening en dat is waar'. En als men leeft volgens zijn meningen en daarom in conflict komt met andere mensen die ook uitgesproken meningen hebben, is er een strijd gaande, toch? Dit zijn allemaal dagelijkse feiten. En is het mogelijk om zo'n duidelijkheid te hebben, dat je de dingen exact ziet zoals ze zijn, niet volgens iemands wensen en verlangens en al dat soort dingen, maar om zo'n helder, logisch, gezond brein te hebben, dat niet verleid wordt door persoonlijke verlangens, motieven en afhankelijkheid?
9:38 En het vereist dat we ook heel kort ingaan op waar we het laatst over hadden: tijd. Mogen we hier wat op ingaan? We zijn nu, na tien dagen, nee, drie weken, vrienden geworden. We zijn nu vrienden. Dus we kunnen samen vrij gemakkelijk praten, losjes, en met groot gevoel voor humor, en een gevoel van vriendschap, Zodat we allebei samen naar dingen kunnen kijken. Zoals we onlangs zeiden, tijd is het verleden, alle herinneringen die men heeft verzameld, alle ervaringen enzovoort, wat de achtergrond is. Die achtergrond werkt nu, terwijl je daar zit. We zitten hier en als je luistert naar de woorden, vertaal je die woorden naar een bepaalde betekenis, en die betekenis is afhankelijk van je vroegere kennis enzovoort. Dus het heden bevat het verleden. Dat lijdt geen twijfel. Dat is gezond verstand. En ook de toekomst, morgen, is vervat in het nu. Met andere woorden, de toekomst maakt deel uit van het verleden, toch? Samen? Doen we dit samen? Het verleden, gewijzigd in het heden, gaat morgen verder, wat de toekomst is. Dus morgen is nu. Ik ben, je bent boos om welke reden dan ook; als die woede niet begrepen wordt, beëindigd wordt, zal ik morgen weer boos zijn. Of misschien niet morgen, volgende week. Dus de toekomst ligt in het nu, toch? Is dit helder? Dus het nu bevat alle tijd. Toch? Zitten we een beetje op één lijn? De toekomst, het verleden en het heden is nu. En het nu is zowel tijd als denken, toch? Het denken, dat wil zeggen herinnering die is opgeslagen als kennis enzovoort, wat het verleden is, kennis is altijd het verleden, en dat verleden gaat verder via het heden - voorvallen, druk - wijzigt zichzelf en gaat door. Dus het verleden is de toekomst en de toekomst is nu, toch? En kan men dat gehele proces begrijpen, deze beweging? Het is een beweging, nietwaar? Van het verleden via het heden naar de toekomst is een constante beweging, een cyclus. En die cyclus is ons leven. En kan je blijven - alsjeblieft, we hebben er vanmorgen vroeg over nagedacht, ernaar gekeken - kan je in het nu blijven, dat alle tijd bevat, zonder enige beweging? Begrijp je? Beweging is tijd, toch? Om van hier naar daar te gaan of een taal te leren kost tijd. Elke beweging in elke richting, horizontaal, verticaal of symmetrisch, is tijd, elke beweging. Maar om het gevoel te hebben dat je helemaal in het nu leeft, zonder enige beweging, zowel wat het denken als het handelen betreft. Begrijpt u dit allemaal? Te snappen dat tijd en denken is vervat in het heden en dat elke beweging daarvandaan opnieuw gevangen raakt in tijd en denken. Ik weet niet of u dit allemaal begrijpt.
16:08 Dus integriteit, eerlijkheid en een gevoel van heelheid is een hoedanigheid van het brein waarin geen beweging is, behalve dat het brein zijn eigen ritme heeft. Dit is misschien allemaal Chinees voor u. Dit is toch erg serieus, omdat we altijd bezig zijn, ronddraaiend in cirkels. We doorbreken die cirkel nooit. En dit voortdurend ronddraaien maakt het brein niet alleen afgestompt, maar het kweekt ook een mechanische manier van leven. En een mechanische manier van leven is niet oprecht, het is herhalend. Dus om erachter te komen wat diepe, blijvende en onwankelbare oprechtheid is, namelijk integriteit, heelheid, moet je een hoedanigheid van de hersenen vinden waarin zich helemaal geen beweging bevindt. Dit is natuurlijk een onderdeel van meditatie, waar we eerder over spraken, waar we vanmorgen niet op in zullen gaan.
18:24 En dat niet-bewegen heeft z'n eigen activiteit in het leven, want voor ons betekent activiteit iets doen, iets bereiken, iets waarmaken, jezelf waarmaken, wat beweging inhoudt vanuit het centrum naar buiten. Ik weet niet of u dit allemaal begrijpt. Dat is wat we gewoonlijk doen. Maar waar er geen beweging is is er heelheid en vanuit die heelheid komt het handelen dat nooit conflicten veroorzaakt. Nietwaar? Ik weet niet of u dit allemaal begrijpt. Ik zou het wel graag willen. Niet dat ik u aan het helpen ben, wat verschrikkelijk zou zijn, maar als we samenwerken om dit te snappen, zal het een fundamentele verandering teweegbrengen. Want het brein is zo geconditioneerd geraakt, zo klein, dat het zijn oneindige capaciteit is kwijtgeraakt, want het brein heeft een oneindige capaciteit. Kijk wat er in de technologische wereld allemaal gebeurt, hoeveel buitengewone capaciteit daarin is gestoken - computers, onderzeeërs, vliegtuigen - u weet wel, die buitengewone dingen die ze doen. Maar omdat het brein die enorme capaciteit in één richting gebruikt, spant het zich niet in een andere richting in, namelijk het innerlijke. Begrijpt u? Maar wanneer zowel het externe als het innerlijke, beide zouden samenwerken, ontstaat er iets geweldigs.
21:14 Laten we verder gaan.
21:24 Hoe kun je naar deze tent komen zonder een beweegreden, een verlangen om hier te komen, om naar u te luisteren. Ik moet een reden hebben om hier te komen. Hoe kun je zonder beweegredenen leven?
21:47 Waarom willen we zonder beweegreden leven? Wie heeft ons verteld dat we geen beweegredenen mogen hebben? Als je de spreker hebt horen zeggen dat beweegredenen zeer destructief zijn, dan herhaal je slechts wat hij heeft gezegd. Maar als we er samen achter konden komen wat een beweegreden is, wat de betekenis ervan is, waarom we ze hebben, zonder te zeggen dat we ze niet moeten hebben. Maar als je de betekenis ervan ontdekt, dan kunnen we ze wel of niet hebben. Maar als je zegt dat de spreker heeft gezegd dat je geen beweegredenen moet hebben, en je je afvraagt hoe je zonder ze kunt, is dat een totaal verkeerde vraag.
23:06 Dus laten we erachter komen wat een beweegreden is, waarom we beweegredenen hebben. Waarom? Ik zeg niet dat we ze niet mogen hebben, ik zeg: 'Waarom hebben we ze?' De betekenis van dat woord 'beweegreden' betekent beweging, bewegen. Om ons in beweging te krijgen. Je komt naar deze tent om een reden, natuurlijk. De reden is namelijk dat je naar iemand gaat luisteren. Daarom kom je. Maar je hebt jezelf nooit afgevraagd wat je beweegreden is, waarom je die beweegreden hebt, waarom je dat verlangen hebt. En als je dat verlangen en die reden niet duidelijk hebt, dan moet je onderzoeken wat je bedoelingen zijn om hier te komen. Het kan zijn dat je geholpen wilt worden - we willen allemaal geholpen worden, vanwege alle pijn, zorgen, ellende, al die verschrikkelijke zaken waarmee we leven. Tenzij we er tamelijk diep op ingaan, samen, ik ben niet... samen, zit je de hele tijd met beweegredenen. Een beweegreden is een richting, nietwaar? Ik heb een reden om hier te komen, mijn beweegreden is... nou ja, verschillende redenen. Welke dan? Mijn brein is al gericht op... het brein heeft al een richting bepaald, nietwaar? Om deze man te begrijpen of te zeggen: 'O, het is een domme man, hij weet niet waar hij het over heeft'. Bekritiseren, aanvaarden, gehoorzamen, tegenspreken - met al die zaken is je geest, je brein bezig, daarom luister je niet. Nietwaar? Luisteren is een kunst. waar we het onlangs over hadden. Naar iemand luisteren met je hele wezen, zonder te interpreteren wat hij zegt. Maar als je goed luistert is dat het ultieme wonder. Als je daarentegen een beweegreden hebt kun je niet luisteren, nietwaar? Zo simpel is het.
26:37 En als je een verlangen hebt, wat deel uitmaakt van de beweegreden, waarom volgen we slaafs het verlangen? Ziet u, we onderzoeken niet. We nemen het verlangen om hier te komen voor lief. We zeggen niet: 'Waarom verlang ik? Wat is verlangen?' - begrijpt u? Ga door, dring aan, onderzoek, twijfel. Wat is verlangen? We hebben het er onlangs over gehad. Ik zal er kort op ingaan.
27:21 Verlangen ontstaat door een gevoel. Nietwaar? Ik kom naar deze tent omdat ik mijn vrienden wil ontmoeten, ik heb ze al een jaar niet gezien. Het is voor mij een goede gelegenheid om ze weer te zien, ook kan ik naar K luisteren en van de bergen en de omgeving genieten, ik ga een fijne tijd tegemoet. En de toespraken krijg ik op de koop toe! Dat is een onderdeel van ons verlangen. Verlangen is, is het niet... nee, ik ga het u niet vertellen. Wat is verlangen? Ik zeg niet dat we geen verlangens zouden mogen hebben of ze zouden moeten onderdrukken of stimuleren, verlangen om je waar te maken, verlangen om iets te worden, zowel uiterlijk als innerlijk. Dus wat is verlangen? Om daarop in te gaan moet je je eerst afvragen: wat is gevoel? Nietwaar? Hoe ontstaat een gevoel? Nietwaar? Door iets te zien - een mooi zomerhuis, mooie badkamer, enzovoort, en een lieflijk uitzicht, het uitzicht, het zomerhuis brengt... ernaar kijken geeft een gevoel, nietwaar? Dat is natuurlijk. Maar dan zegt ook het denken: 'Ik wil dat huisje hebben', nietwaar? Wat betekent dat? Denken vormt het gevoel. Het denken schept het beeld van jou in dat huisje. Duidelijk, nietwaar? Zodra het denken jou in dat huisje plaatst, wordt op dat moment verlangen geboren. Nietwaar? Duidelijk? Zijn we... nietwaar? Dus verlangen geeft vorm aan... nee, gevoel, het denken geeft gevoel aan het verlangen. Het denken schept het beeld, van u in de auto, van u als bezitter van dat schilderij, of het zien van een prachtige man, vrouw, enzovoort, dan schept het denken een beeld vanuit dat gevoel, op dat moment komt verlangen in beweging en wordt geboren. Als je het ziet is het vrij eenvoudig. Je hebt er niet veel verstand voor nodig.
31:15 Dan is de vraag: kan het gevoel en het denken met zijn beeld van dat gevoel even opzij worden gezet? Begrijpt u? Zonder dat het direct vorm krijgt. Heeft u dit begrepen?
31:45 Onlangs zag ik een zomerhuis in Gstaad, erg mooi, prachtig, ovaal, van binnen gemoderniseerd, helemaal zoals het zou moeten zijn. Je hebt ernaar gekeken. Je woont in een flat in een grote stad en zegt: 'Mijn hemel, ik wou dat ik dat had', Voor mezelf hoeft ik het niet, maar stel dat je het wilt. En het verlangen gaat aan de slag om dat zomerhuis te kopen of het wordt jaloers, u kent het hele gedoe eromheen, nietwaar? Welnu, het zien van dat zomerhuis geeft een gevoel, nietwaar? Het zien van die mooie kranen, het ligbad, de douche, de eetkamer, uw weet wel, zo'n moderne keuken, waarin je zelf niet hoeft af te wassen, je gooit het in de - u weet wel, van die dingen. Dan komt het denken en zegt: 'Ik wou dat ik daar kon wonen'. 'Of het verhuren, ik kan er veel geld voor krijgen, vooral in de winter!' Dat gebeurt allemaal meteen, begrijpt u? Er zit geen tijdsruimte tussen het gevoel en het denken dat aan dat gevoel vorm geeft, nietwaar? Welnu, is het mogelijk om deze een tijdje uit elkaar te houden? Begrijpt u? Dat vereist enorme aandacht - kijken naar het gevoel en het denken dat daar onmiddellijk vorm aan geeft. En het kijken naar het denken, de snelheid van het denken, en om dat denken te vertragen. Begrijpt u? Op zo'n manier dat door dat vertragen en het gevoel, als je het zorgvuldig gadeslaat, verlangen een eigen plek krijgt, nietwaar? Wel, ik ben ik er op ingegaan.
34:25 We hebben beweegredenen. Beweegredenen om rijk en gelukkig te worden, om jezelf waar te maken, verlangen om ergens geworteld te zijn, om je met iets te identificeren. Dit zijn de dagelijkse bezigheden in je leven. En de beweegreden verandert steeds. Daarom geven deze redenen vorm aan ons leven, nietwaar? Verlangen. Verlangen, motivatie enzovoort. Dus het verleden - kijk ernaar - het verleden geeft vorm aan ons leven, nietwaar? De beweegreden is het verleden. Begrijpt u? Dus het verleden, de beweegreden die de richting bepaalt, vormt het stramien voor ons leven. Nietwaar? Daarom zijn we het verleden. Duidelijk? Natuurlijk. Het verleden is herinnering, nietwaar? Wat traditie is en nog veel meer. We zijn dus het verleden. We zijn herinneringen. Een hele serie herinneringen, een verzameling herinneringen, en dat is het zelf, het ego, het bewuste en het andere is onbewust. Er bestaat geen onderbewuste, er is alleen het totale bewustzijn, verdeel het niet in het onbewuste en het bewuste. Ik ga daar niet op in.
36:45 Om deze cyclus te doorbreken moet je tijd begrijpen - begrijpt u? - waar we eerder op in zijn gegaan. Maar zolang we beweegredenen hebben, wat bijna normaal is geworden in ons leven, hoe kun je zonder een beweegreden leven? Want we hebben beweegredenen aanvaard. We twijfelen nooit aan onze beweegredenen, of we verzinnen nieuwe beweegredenen of rechtvaardigen onze eigen redenen. Begrijpt u? Maar we zeggen nooit: verdiep je in dit hele vraagstuk van verlangen, beweegredenen en jezelf waarmaken, nietwaar? Dat brengt ons dus naar het volgende punt: kun je zo volledig naar elkaar luisteren, zonder interpretatie van wat die andere man of vrouw zegt, maar zo volledig luisteren, niet alleen horen met je oren, maar bij wijze van spreken ook met het innerlijke oor, zodat je er je volledige aandacht aan schenkt. Als er volledige aandacht is, hoef je geen beweegreden te hebben, Nietwaar?
38:41 Om te beginnen moeten de meesten bewust aandachtig zijn, maar wordt deze aandacht een constante spontane manier van doen?
38:56 Kijk, hier zie je een verlangen, een beweegreden. Begrijpt u? Snapt u dit? Hoe kan ik deze aandacht altijd vasthouden? Permanent. Dat betekent dat u al een beweegreden hebt, nietwaar? Laten we het onderzoeken: wat is aandacht?
39:26 Maar ook wat het is om geen aandacht te hebben, onoplettendheid, nietwaar? Onoplettendheid en aandacht. Wat is aandacht? Wat is de relatie tussen aandacht en bewustzijn? Nietwaar? Begrijpt u? We zijn ons bewust van de tent, van de mensen en zo. In dat bewustzijn, wat betekent alles te overzien, zodra je de tent binnenkomt, kijk je. En in die aandacht, in dat bewustzijn maak je een keuze. Ah, daar zitten mijn vrienden, die mensen daar ken ik niet. Ik zwaai naar vrienden, maar doe dat niet naar de anderen. En in dat bewustzijn zeg ik: 'Dat is een mooi overhemd, maar deze hier is nogal lelijk. Hij heeft een vrij vriendelijk gezicht, en zij ziet er leuk en intelligent uit. Het verbaast me dat ze hier is'. Nogal grappig. Dus in dat bewustzijn maak je een keuze. Nietwaar? Er is sprake van een keuze. Die mensen daar en deze hier. Die keuze verhindert dus dat je volledig bewust bent. Kun je bewust zijn zonder keuze? Begrijpt u? Doe het nu terwijl we praten. Kijk alstublieft niet naar mij maar sla uzelf gade en kijk of u bewust kunt zijn zonder een keuze te maken. Een keuze moet je maken tussen goed en slecht materiaal, nietwaar? U moet kiezen tussen een goede en een slechte auto, tweedehands auto, enzovoort. We zullen daar niet op ingaan. U moet een keuze maken. Maar kun je op het gebied van het bewustzijn vrij zijn van welke keuze dan ook? Alleen maar bewust zijn en niet zeggen: 'Ik vind dit overhemd niet mooi, dat overhemd wel, hij doet aardig tegen mij', begrijpt u? Al die activiteit die plaatsvindt. Om zo volledig bewust te zijn zonder keuze is aandacht, nietwaar? Is dat duidelijk? Doen we dit samen? We doen dit alleen samen als u dit ook doet. Als u zich volledig bewust bent dat u kiest, dat u voor- en afkeuren heeft, dat u beweegredenen heeft, en ziet hoe deze beweegredenen, deze voor- en afkeuren, mijn vriend, niet mijn vriend, weet u, dat alsmaar doorgaat, dan bent u niet volledig bewust. U bent volledig bewust als u van nature geen keuze maakt, nietwaar? Die hoedanigheid van bewustzijn is aandacht, nietwaar? De hoedanigheid van bewustzijn heeft geen 'ik' in zijn midden. Duidelijk? Keuze komt altijd uit een centrum van waaruit u kiest, nietwaar? Dat is het ego, het ik, het zelf, al die zaken. Terwijl als u observeert en zich bewust bent zonder keuze, dat bewustzijn zich uitbreidt naar totale aandacht. In die aandacht is er geen zelf, is er geen ik, geen voor- of afkeur, begrijpt u? Al die zaken.
44:54 Welnu, wat is nu onoplettendheid? Is onoplettendheid afleiding? Begrijpt u? We worden afgeleid door geluid, door de trein, door, je weet wel, allerlei vormen van afleiding. Waarom noemen we dat afleiding? Begrijpt u dit allemaal? Doen we dit samen? Waarom noemen we dit afleiding? Want ik wil niet hiervan worden afgeleid, van wat ik aan het doen ben. Nietwaar? Als je iets doet heb je aandacht. Maar als ik... als je aandacht hebt terwijl je onoplettend bent, is de onoplettendheid aandacht. Mijn hemel! Waarom noemen we het onoplettendheid? Ik geloof niet dat er iets bestaat als onoplettendheid, of afleiding. Er is alleen maar volledige aandacht of geen aandacht. Dat is alles. Nietwaar? Ik zou persoonlijk niet, we kunnen niet stellen dat er geen enkele afleiding is. Er komt een trein langs, ik ben me ervan bewust. Ik maak geen keuze, ik wil naar die meneer luisteren, begrijpt u? Ik luister alleen maar naar dat geluid. Er is dus slechts aandacht, en waarom zou er geen onoplettendheid mogen zijn, wat is daar mis mee? We werken de hele dag en slapen 's nachts, nietwaar? Zou je slapen onoplettendheid noemen? Begrijpt u? Je gaat een stukje wandelen, kijkt naar de bomen, de bergen, de geur van dennenbomen op een zonnige dag, de stromende rivier, het geluid ervan, dat is allemaal aandacht, als je aandachtig bent. Waarom zou er geen sprake zijn van onoplettendheid, je neemt even pauze, begrijpt u? We willen de hele tijd maar iets zijn. We willen dat iets wat we goed vinden altijd maar doorgaat. Daarom is iets dat altijd doorgaat niet goed. Nietwaar? Ik vraag me af of u dit begrijpt? Doen we dit samen? We willen voortgang, nietwaar? Voortgang in geluk, voortgang in een relatie, voortgang van zoveel dingen, wat betekent dat? voortgang van herinneringen, nietwaar? En als er geen voortgang is voelen we ons verloren, leeg. Waarom zouden we niet voor een tijdje leeg zijn? Waarom zouden we niet 'niets' mogen zijn? Al is het maar voor een paar minuten. Maar voor ons is dat beangstigend, want we zijn bekend met voortgang. Nietwaar? Aandacht heeft dus geen voortgang. Er is slechts aandacht. Je zegt niet: 'Ik moet voortdurend aandachtig zijn', dan wordt het een mechanisch proces. Aandacht is iets levends, niet een conclusie dat ik aandachtig moet zijn. Dan wordt het kinderachtig, nietwaar? Kunt u ons iets vertellen ...
50:41 Kunt u ons iets meer vertellen over die immense intelligentie waarover u spreekt? Is het een onaangesproken capaciteit in de hersenen of is het een onbelichaamde kracht waar we ons voor kunnen openstellen?
51:02 Leuke vraag, nietwaar? Kunt u ons iets meer vertellen over deze immense intelligentie waarover u spreekt? Is het een onaangesproken capaciteit in de hersenen of is het een onbelichaamde kracht waar we ons voor kunnen openstellen?
51:33 Je hebt gewone intelligentie, nietwaar? U zou hier niet zitten als u niet beschikte over intelligentie, denkt u ook niet? U nam de trein, u wandelde, u kwam met de auto, u stapte op de bus, enzovoort, wat betekent dat u uw intelligentie hebt gebruikt is om hier te komen, want u wilde hier zijn. Of je spreekt van intelligentie om een goede brief te schrijven. Het is intelligentie om een computer in elkaar te kunnen zetten. Het is intelligentie die de mens op de maan heeft gebracht. Maar het is niet intelligent om daar een vlag te planten! Nietwaar? En het is intelligentie die computers heeft gemaakt, raketten, de atoombom, de neutronenbom, de waterstofbom en al die onderzoeken die ze doen naar kanker, begrijpt u? Leverproblemen, enzovoort. Daar is allemaal intelligentie voor nodig. En die intelligentie is het resultaat van het denken, nietwaar? Nietwaar? Maar die intelligentie is beperkt, omdat ze het resultaat is van er zeer zorgvuldig, logisch, experimenteel, systematisch aan werken, wat het denken is, nietwaar? Maar het denken is beperkt, daarom zijn alle metingen, wat technologie is, beperkt; zij voegen er elk jaar steeds meer aan toe, nietwaar? Als er sprake is van 'meer' is het beperkt, nietwaar? Zijn we hierin samen? Of het betere is beperkt. Ik ben beter dan gisteren. Het is zeer beperkt.
54:09 Welnu, bestaat er een intelligentie die niet beperkt is? Ik vraag het u, ik ben... we zeggen het niet tegen elkaar. We herkennen de gangbare intelligentie, geld verdienen, zaken doen, naar de fabriek gaan, 's morgens opstaan, u weet wel, al die dingen. Daar is een bepaalde intelligentie voor nodig, die beperkt is, nietwaar? Want het is het resultaat van het denken. Het denken komt voort uit kennis, maar kennis is altijd beperkt, zowel in de toekomst als nu, dus het denken is altijd beperkt. Dus de intelligentie van het denken is beperkt. Dat is simpel. Bestaat er intelligentie die niet beperkt is? Nietwaar? Wie gaat daar achter komen? Hoe kom je erachter? Hoe - niet hoe - hoe onderzoek je dat? Begrijpt u? Hoe verdiepen we ons hierin, wetende dat het denken intelligentie heeft gecreëerd die beperkt is? De kunstenaar, de dichter, de grote beeldhouwers, de grote schrijvers, schilders, noem maar op, alles wat ze doen is beperkt, natuurlijk, hoewel de kunstenaar dat misschien niet accepteert. Wetenschappers hebben het geaccepteerd, omdat ze er elk jaar steeds meer aan toevoegen, steeds meer kennis verzamelen over biologie, over alles. Is er dus een intelligentie die niets toevoegt? Begrijpt u het woord toevoegen, iets toevoegen? Hoe kunnen we ons hierin verdiepen?
56:45 Door er samen op in te gaan... Ik zeg niet wat u moet doen, alstublieft. Ik ben niet uw goeroe. Ik ben niet uw leider. Ik ben niet uw helper. Dat is geen wreedheid, want we zijn door zoveel mensen geholpen gedurende duizenden jaren, en deze hulp heeft ons zwak gemaakt. Deze hulp die we op zoveel gebieden hebben gezocht maakt ons krachteloos. We kunnen niet meer op eigen benen staan, waarnemen en verantwoordelijk zijn, nietwaar? Als je hulp zoekt, hoe kun je dan verantwoordelijk zijn? Of als je afhankelijk bent, hoe kun je dan verantwoordelijk zijn?
57:51 Dus hoe gaan we... is het mogelijk om je hierin te verdiepen? In die intelligentie die niet beperkt is? Die intelligentie die we niet kennen, nietwaar? Niet omdat de spreker erover heeft gesproken, misschien weet hij het, misschien ook niet, dat is niet relevant. Maar hoe komen we er dichtbij? Om dit te onderzoeken moet ik mijn hele bestaan onderzoeken, nietwaar? Dat betekent, mijn bestaan, dagelijks bestaan, niet een of ander denkbeeldig bestaan op een ander vlak, of een andere dimensie, enzovoort, superego, super-bewustzijn, al die ideologische onzin.
59:19 Ik moet dus in mijn eigen leven duiken. Om te beginnen is er vanzelfsprekend geen intelligentie als er sprake is van conflict. Nietwaar? Als ik de hele tijd in conflict ben met mensen, met ideeën, met theorieën, meningen, nietwaar? Kan er dus een einde komen aan conflict? Dat betekent, kan er een einde komen aan conflicten en andere problemen, zodat het brein vrij is? Nietwaar? Zijn we hierin samen, al is het maar via woorden? U kunt de logica ervan inzien, de redelijkheid ervan. Het brein is geconditioneerd en gewend geraakt aan conflict - ik bespreek dit ene aspect. Het brein is in conflict. Als er sprake is van conflict is het onmogelijk om dingen helder te zien. Nietwaar? Ik zie heel duidelijk, dat het denken en alles wat het doet beperkt is, technologisch of spiritueel, zogenaamd spiritueel, is het beperkt. En je ziet ook dat conflict als manier van leven, strijd, iemand willen zijn, iets bereiken, enzovoort, conflict is. En conflict verstoort de waarneming, nietwaar? Als ik ruzie maak met mijn vrouw of mijn man of met de buurman, kan ik de dingen niet zien zoals ze zijn. Ik wil daar verder niet op ingaan.
1:01:49 Er moet sprake zijn van... als ik de waarheid hiervan inzie, bevrijdt die waarheid zelf het brein van conflict. Dat is intelligentie. Nietwaar? De waarheid van iets inzien en die waarheid zijn werk laten doen. Nietwaar? Ik zie heel duidelijk dat zolang er conflict in het brein heerst het niet mogelijk is om de dingen duidelijk te zien. Die speciale waarneming maakt een einde aan conflict, nietwaar? Omdat het zo is. Het is zo - een slang is gevaarlijk. Een wild dier is gevaarlijk. Zo is het. Daar kan geen twijfel over bestaan. Nietwaar?
1:02:55 Dus waar is conflict, waar is de oorsprong van conflict? Wat zorgt ervoor dat het brein eindeloos in conflict leeft? Is daar een remedie tegen? Geen drugs, geen alcohol, niet een of andere fantasierijke inbeelding. Bestaat er een waarneming die het brein bevrijdt van conflict, zodanig dat het brein zich begeeft naar of leeft in een heel andere hoedanigheid, nietwaar? En wat is die hoedanigheid? Begrijpt u? We zijn niet aan het analyseren, we observeren slechts.
1:03:55 Heel kort - we hebben zo weinig tijd - heel kort: de analyticus is wat hij analyseert. Maar nu staat de analyticus los van wat hij aan het analyseren is. Stel, ik analyseer mezelf. Ik heb mijzelf los gemaakt van wat ik aan het waarnemen ben, nietwaar? Ik ben boos, jaloers of neurotisch, waarschijnlijk eerder neurotisch. Ik ben neurotisch en zeg dan: 'Waarom ben ik neurotisch', alsof het iets buiten mijzelf is, nietwaar? Ik ben neurotisch omdat het brein neurotisch is, nietwaar? Mijn hele wezen is neurotisch, het is niet dat ik iemand anders ben dan de neurose. Dus de waarnemer, de analyticus is het geanalyseerde, duidelijk? Zoals de ervaarder de ervaring is. Natuurlijk. Het is nogal moeilijk. Is het nodig om hierop in te gaan? De denker is de gedachte, nietwaar? Dat is duidelijk. De denker die zegt: 'Ik sta los van mijn gedachten' en probeert zodoende het denken te controleren, te vormen, nietwaar? Maar de denker is het denken zelf. De denker is dus zijn gedachten. De analyticus is wat hij analyseert.
1:05:52 We zetten nu de volgende stap, namelijk: de ervaarder verschilt niet van wat hij ervaart. Hij denkt dat hij anders is, daarom zegt hij: 'Ik moet ervaringen opdoen'. Om ervaringen op te doen moet je ze herkennen, nietwaar? Anders zijn het geen ervaringen. Maar als je ze herkent weet je al dat ze bestaan. Ik vraag me af... Dus de ervaarder is de ervaring. De denker is de gedachte. De analyticus is het geanalyseerde. Nietwaar? Waarschijnlijk zijn de analytici en de therapeuten enzovoort, het hier niet mee eens. Maar dat doet er niet toe. Waarschijnlijk zei ik, misschien wel.
1:06:53 Er is dus... als er geen conflict is, betekent dat dat er alleen het feit is, nietwaar? Nietwaar? Er is alleen het beëindigen van conflict. Dat is een feit. Of het is geen feit. Wat gebeurt er dan in je relatie? Begrijpt u? Dat wil zeggen, als er geen conflict bestaat in mijn brein, in het brein - niet mijn brein, maar het brein van iedereen, waar we op dit moment niet verder op ingaan. Dit brein is nu zonder conflict, nietwaar? Omdat ik het heb gadegeslagen, eraan gewerkt, ernaar gekeken, en zodoende is er in mijn relatie geen sprake van conflict met de vrouw, de man, nietwaar? Als er dan geen conflict heerst in mijn relatie, wat is er dan? Is het geen liefde? Nietwaar? Als er geen conflict is - begrijpt u? U bent hier allemaal zo door verbouwereerd. Als er geen conflict is tussen u en mij - begrijpt u? - dan is er geen verschil tussen u en mij. U bent een vrouw en ik een man, enzovoort. U bent lang, kort, zwart, wit, paars of wat dan ook, maar als er geen conflict is is er sprake van een totale relatie tussen u en mij. Dat is liefde. Nietwaar? Liefde is geen jaloezie. Liefde is geen verlangen. Liefde is geen genot. Genot betekent conflict. Verlangen betekent conflict. Ik wil iets doen, u wilt misschien iets... mijn vrouw wil iets anders doen. Als er liefde heerst kan ze doen wat ze wil maar er is liefde. Begrijpt u? De hele transformatie heeft plaatsgevonden. Als er sprake is van liefde is er mededogen. En als er sprake is van liefde en mededogen is dat intelligentie. Die intelligentie geeft... In die intelligentie is er absolute zekerheid, geen betrekkelijke zekerheid. Begrijpt u? Dat is intelligentie. Maar je moet enorm waakzaam zijn, wat we nu zijn geweest. En die intelligentie is onbeperkt, het is niet van jou of van mij, het is intelligentie. Liefde is niet mijn of jouw liefde, het is liefde. Zeker, mensen. Die liefde kan voor één of voor velen zijn, het is nog steeds liefde. Als er sprake is van liefde is er geen haat, geen vijand. Meneer, weet u dit niet allemaal?
1:10:54 Dat is dus intelligentie. U kunt er eindeloos over praten maar je moet het doen. Je kunt erover praten, zoals ik gedaan heb. Als je er nog veel verder op ingaat, ik weet niet of daar nog tijd voor is.
1:11:22 Weet u, heeft u ooit nagedacht, gekeken naar een trommel? Een trommel wordt gestemd om een perfect geluid te krijgen, de juiste toon. En als je er op slaat, geeft hij de juiste toon. Nietwaar? Hij is gestemd. Dus als het brein is gestemd, geeft het de juiste toon, de juiste reactie. Ik vraag me af of u dit kan bevatten. Maar als het niet is gestemd, zoals een trommel, als het in conflict is, klinkt hij zwak. Je moet dus een gestemd brein hebben. Niet dat u het brein stemt, want u bent onderdeel van dat brein. Ik zal daar niet allemaal op ingaan. Is het dus mogelijk, zoals met de trommel die perfect gestemd is, een brein te hebben dat zo gestemd is dat het de hele tijd de juiste toon geeft. Ja, mensen.
1:13:04 Waarom hebben uw 'teachings' zo weinig effect op ons?
1:13:20 Waarom hebben de zogenaamde teachings - ik voeg het woord 'zogenaamd' toe - zo weinig effect op ons?
1:13:33 Stelt u deze vraag aan de spreker? Of stelt u deze vraag aan uzelf? Velen hebben de spreker deze vraag gesteld. En de spreker zegt u: heeft u zichzelf deze vraag gesteld? Waarom heeft de waarheid zo weinig effect op u, op ons, waarom? Er is wel een dozijn redenen voor, nietwaar? Luiheid, onverschilligheid, vermoeidheid, verveeldheid, vasthouden aan je gewoonten, geconditioneerd zijn, en stellen dat het verschrikkelijk moeilijk is om daarvan af te komen, wat moet ik eraan doen, vertel het me, enzovoort, enzovoort. U stelt deze vraag dus nooit aan uzelf: waarom sommigen van u die al jaren achtereen naar de spreker hebben geluisterd, waarom bent u nog niet veranderd? De spreker stelt u deze vraag. U vraagt het niet aan de spreker. Ik draai de... de spreker draait de rollen om. Hij daagt u uit met de beste bedoelingen... die uitdaging is met respect, zonder brutaal te zijn. Hij zegt dus: waarom bent u niet, na keer op keer geluisterd, gelezen, en video's bekeken te hebben en nog meer, waarom bent u niet veranderd? Zal meer lijden u helpen te veranderen? Want we hebben gedurende miljoenen jaren geleden, duizenden jaren, een dag lijden is genoeg. Zal lijden u helpen, veel lijden? Vanzelfsprekend niet, nietwaar? Meer druk? Vanzelfsprekend niet, u staat onder grote druk, van uw omgeving, financieel, elke vorm van druk, indrukken, meer bedreigingen, zal het u veranderen? Hel en hemel - bedreigingen. Dat heeft ons niet veranderd. Meer leiders, betere leiders, wijzere leiders, betere goeroes dan de oude goeroe! Wat zal ons doen veranderen? Niets, behalve uw eigen waarneming, nietwaar? Niets van buitenaf kan ons ooit doen veranderen. De communisten probeerden dit. De totalitairen hebben dit gezegd: 'Laten we de buitenwereld fantastisch goed organiseren', enzovoort, u weet wel, dat soort zaken, als u de theorieën van de communisten heeft gevolgd, enzovoort, in de hoop dat door uiterlijke maatregelen de psyche zal veranderen. Nietwaar? Dat is een van hun belangrijkste grondbeginselen. Maar het heeft niet plaatsgevonden. Integendeel.
1:18:17 Dus wat zorgt ervoor dat ieder van ons verandert? Niet door je oppervlakkig te voegen naar wat woorden en ideeën, dat is helemaal geen verandering, maar iets grondig, radicaal veranderen. Als je niet op het uiterlijke vertrouwt, moet je geheel en al op jezelf vertrouwen. Maar omdat we niet op onszelf kunnen vertrouwen zoeken we hulp, zoeken we al die goeroes, lezen boeken en wat dies meer zij, want we zijn nog nooit in staat geweest om naar onszelf te kijken, om dit voor onszelf op te lossen. Wat niet betekent dat we steeds egoïstischer worden. Integendeel, dit vereist grote verantwoordelijkheid, begrijpt u? Dat u volledig verantwoordelijk bent voor uzelf, wat u ook doet. Het helpt niet om je omgeving de schuld te geven of je afkomst, mijn moeder en vader waren ook zo, daarom ben ik zo geworden. De maatschappij is vreselijk, dus zit ik gevangen in de maatschappij, snapt u? Dit vereist dat u aan het werk gaat. Ofwel u werkt hard, u werkt erg hard om geld te verdienen, nietwaar? Besteedt er jaren aan, dag in dag uit, nacht na nacht, jaar in jaar uit om geld te verdienen - realiseert u zich hoe u allemaal werkt, hoe alle mensen werken? Maar we besteden voor ons innerlijk niet eens een klein beetje van die energie. Zo zijn we zwak geworden, onverantwoordelijk. We veranderen dus niet omdat we het niet willen - simpel. Als je iets wilt doen, doe je het ook.
1:21:32 Mensen, we hebben de meeste vragen beantwoord. Het is bijna twaalf uur. Eigenlijk is er helemaal geen vraag. Er zijn helemaal geen vragen, dus er zijn geen antwoorden. Je bent het probleem. Je bent de valkuil. Je zit opgesloten in deze gevangenis en je moet je - ik wilde zeggen 'te pletter werken' - je moet werken, waarnemen, en al het andere moet uit je hart en je geest komen, dan ben je een totaal mens, vrij. Als er vrijheid is is er geen angst. Anders gezegd: waar angst heerst is geen vrijheid. En als er sprake is van vrijheid heb je geen God nodig, nietwaar? Goed, mensen. Mag ik alstublieft opstaan?