Krishnamurti Subtitles
WA85T1 - Alle tijd is vervat in het heden
1e openbare toespraak
Washington DC, VS
20 april 1985
| 0:28 | I really don’t know why you’re clapping. Have you ever tried clapping with one hand? Please do that now, from today. | [Applaus] Ik begrijp niet waarom jullie klappen Heb je het ooit gepoogd met een hand? Wil je dat van nu af aan doen, vanaf vandaag. |
| 1:02 | This is not a lecture on any particular subject according to certain disciplines, scientific or philosophical. Lectures are meant to inform on a particular subject or instruct. But we are not going to do that. This is not a lecture. Nor is it a form of entertainment. Especially in this country, where one is greatly accustomed to being entertained; amused; awaken one’s sensations. Rather in these talks, today and tomorrow morning, we are going to talk over together in conversation about the whole of our existence from the moment we are born until we die. | Dit is geen lezing over een bepaald onderwerp volgens een of andere discipline, wetenschappelijk of filosofisch. Lezingen zijn bedoeld om te informeren over een bepaald onderwerp. Maar dat is niet wat wij gaan doen. Dit is geen lezing. Evenmin een vorm van amusement. Bijzonder in dit land is men erg gewend te worden vermaakt; werkt men op de sensatiezucht. In deze gesprekken, vandaag en morgen gaan we samen een gesprek voeren over héél ons bestaan van het ogenblik dat we geboren worden tot we sterven. |
| 2:34 | In that period of time, whether it be 50 years or 90 years or 100 years, we go through all kinds of problems and difficulties. We have problems, economic, social, religious; problems of personal relationship, problems of individual fulfilment; wanting to find one’s roots in some place or other. And we have innumerable psychological wounds, fears, pleasures, sensations. And also there is a great deal of fear in all human beings; great deal of anxiety, uncertainty, and a pursuit of pleasure. And also all human beings on this beautiful earth suffer a great deal of pain, loneliness. We are going to talk about all that together. And what place has religion in modern life? And also we are going to talk over together the question of death; what is a religious mind; and what is meditation; and if there is anything that is beyond all thought, there is anything sacred in life, or everything is a matter and therefore we lead a materialistic life. We are going to talk over together all these problems this afternoon and tomorrow morning. | Gedurende die periode, of die nu 50, 90 of 100 jaar duurt maken we allerlei problemen en moeilijkheden door. We hebben problemen: economische, maatschappelijke en religieuze problemen met persoonlijke relaties, problemen om jezelf te verwezenlijken; je wil ergens aarden, hier of daar. En we zitten met talloze psychologische letsels angsten, genietingen, ervaringen. Er is erg veel angst in alle mensen, erg veel bezorgdheid, onzekerheid en streven naar genot. Ook maken alle mensen op deze mooie aarde veel leed door eenzaamheid. Over dat alles gaan we samen praten. En over de plaats van religie in deze tijd. En we gaan het samen ook hebben over het probleem van de dood; over wat een religieuze geest is, wat meditatie is en of er iets bestaat dat alle denken te boven gaat of er in het leven iets is dat heilig is of is alles materie en leiden we daarom een materialistisch leven? Al deze problemen gaan wij samen bespreken vanmiddag en morgenochtend. |
| 5:14 | So, as we said, this is not a lecture. This is a conversation between you and the speaker. A conversation in which there is no implication of conversion, doing propaganda or introducing new theories, ideas and exotic nonsense. We are going to, if you will kindly, talk over together our problems as two friends, though we don’t know each other, we are going to talk, discuss, have a conversation. Which is much more important than being lectured at or being told what to do, what to believe, or have certain faith, and so on. On the contrary, we are going to observe dispassionately, impersonally, not anchored to any particular problem or theory, but we are going to look together what mankind has done to the world and what we have done to each other. So this is not an entertainment, a romantic, sentimental journey. Not only is it intellectually important, which is part of our being, but also we must look at all these problems, the thousand issues that mankind has, not from any point of view, not from the particular belief or faith, but rather explore together, investigate together. The speaker is not trying to do any kind of propaganda that would be too terrible. Or to convert any person to a particular ideation. Or to a particular belief. So we are going to take a very long, complex journey together. So, it’s your responsibility, as well as that of the speaker, that we walk together, investigate together; look at the world we have created. | Zoals gezegd, dit is geen lezing. Dit is een gesprek tussen u en de spreker. Een gesprek dat geen elementen van bekering inhoudt van propageren of van invoeren van nieuwe theorieën ideeën of exotische onzin. Wij gaan, als je wil, als twee vrienden met elkaar onze problemen bepraten. Ook al kennen wij elkaar niet, wij gaan praten een gesprek voeren. Dat is belangrijker dan dat iemand een lezing voor je houdt, of je vertelt wat te doen, wat te geloven, dat je een bepaalde geloof moet hebben enz Wij gaan, integendeel, objectief en zakelijk observeren zonder aan een of ander bepaald probleem of theorie gebonden te zijn. Wij gaan samen bekijken wat de mensheid de wereld heeft aangedaan en wat wij elkaar hebben aangedaan. Dit is dus geen amusement of een romantisch, gevoelvol uitstapje. Dit is niet alleen intellectueel van belang - wat een deel van ons wezen is - maar we moeten al deze problemen nader bekijken. de talloze moeilijkheden van de mensheid niet vanuit een bepaald standpunt niet vanuit een of ander geloof of vanuit een overtuiging maar eerder samen verkennen, samen onderzoeken. De spreker poogt niet wat dan ook te propageren dat ware afschuwelijk. Of iemand te bekeren tot een bepaalde ideeënvorming. Of tot een bepaald geloof. Samen ondernemen we een zeer lange complexe reis. Het is daarom zowel jouw verantwoordelijkheid als die van de spreker er samen op uit te trekken samen te onderzoeken en te kijken naar wat we van de wereld hebben gemaakt. |
| 9:12 | The society in which we live is put together by man whether it be economic, social, the rich and the poor, and so on. The society in which we live. Each one of us contributed to it. And if you are willing, and apparently you must be willing because you are here and I am here, to take this long complex journey because life is very complex. And we like to look at complexity and get more and more complex. But we never look at anything simply. With our brains, with our heart, with our whole being. So let us take the journey together. The speaker may be voicing, putting into words what is happening: objectively, clearly, and totally dispassionately. Mankind has lived on this earth perhaps for a million or 50,000 years. | De maatschappij waarin wij leven is door de mens gevormd of het nu is op het economische, sociale vlak, rijken en armen, enz De maatschappij waarin wij leven. Ieder van ons levert er een bijdrage aan. En als je bereid bent en kennelijk moet je wel bereid zijn ..want je bent hier, zoals ik, om deze lange complexe reis te ondernemen want het leven is heel complex. En we kijken graag naar die gecompliceerdheid en maken ze steeds gecompliceerder. Maar wij bekijken iets nooit eenvoudig. Met ons verstand, met ons hart, met ons hele wezen. Laten wij dus samen die reis ondernemen. De spreker vertolkt, brengt onder woorden wat gebeurt op een objectieve, duidelijke en volkomen onpartijdige manier. De mensheid bewoont deze aarde nu misschien zo'n miljoen of 50.000 jaar. |
| 11:06 | We have lived on this earth for many, many millennia. And during those periods of long time mankind has suffered pleasure, loneliness, despair, uncertainty, confusion, multiple choices therefore multiple complexities; and there have been wars. Not only physical bloody wars but also psychological wars. And mankind has asked if there can be peace on earth – pacem in terris – the Latin of peace on earth. And apparently this has not been possible. There are about 40 wars going on at the present time. Both ideological, theoretical, economic, social. And during the historical times, perhaps about 5,000 to 6,000 years, there have been wars practically every year. And also we are preparing for wars now. One ideology, that of the Communists, the tyrannical, the brutal world of Russia, and the democratic, so-called democratic world of the West. Two ideologies at war. What kind of implements we should use, control of armament and all the rest of it. War seems to be the common lot of mankind. And also one observes all over the world piling up of armaments; the tiny little nation or tribe to the highly sophisticated affluent society like yours. And how can we have peace on earth? Is that at all possible? | Wij wonen al vele, vele millennia op deze aarde. En in al die lange periodes heeft de mensheid geleden, genoten, eenzaamheid.. wanhoop, onzekerheid, verwarring, een veelheid van keuzemogelijkheden en dus een veelheid van problemen en er zijn oorlogen gevoerd. Niet alleen lijfelijke bloedige oorlogen, maar ook psychische oorlogen. En de mensheid heeft zich afgevraagd of er vrede op aarde kan zijn pacem in terris - vrede op aarde- in het latijn. Dat is kennelijk niet mogelijk geweest. Er zijn momenteel zowat 40 oorlogen aan de gang. Ideologisch, theoretisch economisch en maatschappelijk. En sinds het begin van de geschiedschrijving zowat 5000 of 6000 jaar zijn er praktisch ieder jaar oorlogen geweest. Ook nu bereiden we ons op oorlog voor. De ene ideologie, die van de communisten de tirannieke, genadeloze Russische wereld en de democratische, zogenaamd democratische Westerse wereld. Twee ideologieën, op voet van oorlog met elkaar. Welke middelen we zullen gebruiken wapenbeheersing, enzovoort Oorlogen schijnen het gemeenschappelijk noodlot van de mensheid te zijn. Overal op de wereld zien we ook de bewapening zich opstapelen; van nietige, kleine staatjes of stammen tot de hoog ontwikkelde welvaartsmaatschappij, zoals deze hier. Hoe kunnen we vrede op aarde hebben? Is dat eigenlijk wel mogelijk? |
| 14:19 | And also we have said, there is no peace on earth, only in heaven. And all this is repeated different ways, both in East, in India, and here. Christians have killed more than anybody else on earth. So we are observing, not taking sides, these are facts, actualities. And there are these religions: Christianity, Islamic world, the Fundamentalists. And Hinduism and Buddhism. And the various sects within organized Christianity and also in India and Asia; they believe in the Buddha; in Buddhism there is no god; in Hinduism somebody calculated there are about 300,000 gods. That’s rather fun, you can choose whichever god you like. And in Christianity and Islam there is only one god based on two books, the Bible and the Koran. So religions have divided man. As nationalism, which is a form of glorified tribalism, has divided man. Nationalism, patriotism, religious ardour, the fundamentalists both in India, here and in Europe, going back, reviving their religion. I wonder if you have ever looked at the word ‘reviving’. You can only revive something that’s dead or dying. Nothing living, you can’t revive a living thing. And in this country they are reviving religion. Also they are doing the same thing in different parts of the world. And there is division between nationalities, religion, economic. | En we hebben ook al gezegd: er is geen vrede op aarde, aleen in de hemel. En al dit is op verschillende manieren herhaald zowel in het Oosten, in Indië, als hier. Christenen hebben meer gedood dan wie ook op aarde. Wij observeren dus, zonder partij te kiezen; dit zijn feiten, bestaande situaties. En dan hebben we de godsdiensten: het Christendom, de Islam, de fundamentalisten. Het Hindoelsme en het Boeddhisme en de diverse sekten binnen het georganiseerde Christendom. En in India, in Azië, geloven ze in de Boeddha. Het Boeddhisme kent geen god; het Hindoeïsme kent, iemand rekende het uit ongeveer 300.000 goden. Dat is nog eens aardig, je kan kiezen welke god je aanstaat. In het Christendom en bij de Islam is er maar één god op basis van twee boeken, de Bijbel en de Koran. Godsdiensten hebben dus de mensheid verdeeld net zoals het nationalisme -een vorm van veredeld stambesef- de mensheid heeft verdeeld. Nationalisme, vaderlandsliefde, godsdienstijver de fundamentalisten ,zowel in Indië als hier en in Europa, willen terug, ze willen de godsdienst doen herleven. Heb je wel eens goed naar dat woord 'herleven' gekeken? Je kan alleen iets doen herleven dat dood of bijna dood is. Niet iets dat leeft; een levend iets kun je niet doen herleven. En in dit land willen ze de godsdienst doen herleven! En datzelfde doen ze in verscheidene delen van de wereld. Er is dus verdeeldheid tussen nationaliteiten godsdiensten, economisch, enz |
| 17:47 | And man has always been in conflict as everyone in this world goes through all kinds of misery, all kinds of sorrow: pain, desperate loneliness. And we long to escape from all this. But we are going to look together, observe this extraordinary phenomena: what man has made, after these thousands of years he still remains a barbarian: cruel, vulgar, full of anxiety and hatred. And violence is increasing in the world. And so one asks, can there be peace on this earth? Because without peace, inwardly, psychologically first, the brain cannot flower. Human beings cannot live completely holistically. | De mens heeft altijd in conflict geleefd zoals iedereen op deze wereld allerlei ellende doormaakt allerlei verdriet, leed, uitzichtloze eenzaamheid. En aan dat alles willen we ontkomen. Maar wij gaan samen dit opmerkelijke verschijnsel bekijken.. wat de mens gemaakt heeft deze duizende jaren. Hij blijft nog steeds een barbaar: wreed, grof, vervuld van angst en haat. Het geweld in de wereld neemt toe. Dus stellen we de vraag: kan er vrede zijn op aarde? Omdat zonder vrede, om te beginnen innerlijk psychisch, het brein niet tot bloei kan komen. Zonder vrede kan de mens niet holistisch leven. |
| 19:33 | So why are we, after this long evolution – during that period we have gathered immense experience, knowledge, great deal of information – why are we as human beings perpetually in conflict? That’s the real question. Because when there is no conflict there is naturally peace. And man – that includes the woman, please, when I use the word ‘man’ I am not shutting out the woman. Don’t get excited about it. Nor, if one may point out, don’t get angry, irritated with what we are investigating together. It’s your responsibility to inquire, not merely intellectually, verbally, but with your heart, with your brain, with all your being. And find out why we are what we are. | Dus, hoever zijn we gekomen, na deze lange evolutie? In die periode hebben we een immense ervaring opgedaan, veel kennis, informatie. Waarom verkeren wij mensen voortdurend in conflict? Dat is de eigenlijke vraag want als er geen conflict is, dan is er vanzelf vrede. En de mens [Engels: "man"] dat betekent ook de vrouw bedenk vooral dat als ik het woord mens gebruik, dat ik dan de vrouw niet uitsluit; wind je daar niet over op. (Gelach) Word ook niet boos of geïrriteerd, als we dat mogen aanstippen rond dat wat we samen onderzoeken. Het is uw verantwoordelijkheid dit te onderzoeken, niet alleen verstandelijk met woorden, maar met je hart, met je brein, met heel je wezen en kom erachter waarom we zijn wat we zijn. |
| 21:19 | We have tried various religions, various economic systems, social differences; and yet we live in conflict. Can this conflict in each one of us end? Completely, not partially, not occasionally. It’s a very serious question. It demands a serious answer. Not it’s possible or not possible, but to inquire into it very deeply why human beings, including you, the speaker perhaps, live in perpetual conflict, problems, divisions. Why we have divided the world into nationalities, religious groups, social behaviour and all the rest of it. Can we seriously this afternoon inquire whether it’s possible to end conflict. First psychologically, inwardly, because if there is a certain quality of freedom inwardly then we shall produce a society in which there will be no conflict. So it’s our responsibility as human beings, as so-called individualities that we seriously put our brains, our energy, our passion into discovering for ourselves, not according to any philosopher, not according to some psychiatrist, but to inquire, observe, find out for oneself whether this conflict between two human beings whether they be intimate or not, whether it could end. | We poogden het met verscheidene religies economische, sociale systemen en toch leven we in conflict. Kan er aan dit conflict, in ieder van ons, een eind komen? Volledig, niet gedeeltelijk, niet af en toe. Dit is een bijzonder serieuze vraag die een serieus antwoord eist. Niet: 'het is mogelijk' of 'niet mogelijk' maar er heel grondig op ingaan Waarom de mensen, met inbegrip van jou en misschien de spreker levenslang in conflict verkeren problemen hebben, in verdeeldheid leven. Waarom hebben we de wereld opgesplitst in nationaliteiten, godsdienstige groeperingen sociaal gedrag, wat al niet. Kunnen wij, vanmiddag, ernstig onderzoeken of het mogelijk is aan conflict een eind te maken? Allereerst psycholisch, innerlijk want als er innerlijk een bepaald, soort van vrijheid is dan zullen we een maatschappij teweegbrengen waarin geen conflict zal bestaan. Het is dus onze verantwoordelijkheid als mens, als zogenaamd individu ..dat wij ons brein, onze energie, ons enthousiasme, serieus inzetten.. zelf ontdekken, niet volgens een filosoof niet volgens een psychiater enz maar zelf onderzoeken, waarnemen zelf uitvissen of dit conflict tussen 2 mensen al dan niet intiem met elkaar, of daar een eind aan zou kunnen komen. |
| 24:28 | What is conflict? Why have we lived with conflict? Why have we problems? What is a problem? Please inquire with the speaker into this question. What is a problem? The etymological meaning of that word means ‘something thrown at you’. A problem is a challenge, something you have to answer. But if you begin to inquire into the whole nature of a problem, if you begin to inquire into the whole nature of a problem, whether it’s most intimate or a world problem... As we said, the meaning of that word etymologically means something propelled, something thrown at you. I wonder if we have noticed from this question of problems, | Wat is conflict? Waarom hebben wij met conflicten geleefd? Waarom hebben we problemen? Wat is een probleem? Onderzoek samen met de spreker, vooral deze vraag: wat is een probleem? De etymologische betekenis van dat woord is: 'iets dat je toegeworpen wordt' Een probleem is een uitdaging, iets waar je een antwoord op moet geven. Maar als je begint met je erin te verdiepen wat een probleem in wezen eigenlijk is.. of dat nu het meest intieme of een wereldomvattend probleem is. Zoals wij al zeiden, de betekenis van dit woord, etymologisch is 'iets dat wordt voortbewogen' [als in 'propeller']. iets dat je toegeworpen wordt. Ik vraag me af of we al opgemerkt hebben, wat deze problemen betreft: |
| 25:58 | when you are a child, you are sent to school. There you have the problem of writing, problem of mathematics, problem of history, science, chemistry, and all the rest of it. So from childhood we are trained to have problems. Please have patience. Look at it carefully. So our brain is conditioned, trained, educated to have problems. Observe it for yourself. And don’t please merely listen to the speaker. We are together investigating, looking into the problems that you have. So from childhood we are trained, educated, conditioned to have problems: and when new problems arise, which they inevitably do, our brain, being full of problems, tries to solve another problem and thereby increase more problems, which is what is happening in the world. The politicians all over the world are increasing, problem after problem. And they have found no answer. | als kind word je naar school gestuurd daar heb je problemen met schrijven, problemen met wiskunde geschiedenis, natuurkunde, scheikunde, enzovoort. Dus vanaf onze kinderjaren, worden we erop getraind problemen te hebben. Heb nu nog even geduld. Bekijk dit zorgvuldig. Ons brein wordt geconditioneerd getraind, geleerd om problemen te hebben. Observeer dat bij jezelf. Luister vooral niet alleen maar naar de spreker. Wij zijn, samen bezig de problemen die je hebt te onderzoeken, te bekijken. Wij worden dus vanaf onze kinderjaren getraind, opgevoed geconditioneerd om problemen te hebben. En als er zich nieuwe problemen aandienen wat onvermijdelijk het geval is probeert ons brein, dat al vol problemen zit weer een nieuw probleem op te lossen daardoor komen er steeds meer problemen. De politici overal in de wereld, breiden het aantal problemen steeds uit. En ze hebben er geen antwoord op gevonden. |
| 28:00 | So is it possible – please listen if you will – is it possible to have a brain that is free from problems so that you can solve problems. Not a cluttered brain full of problems. Is that possible? And also – if you say it is not possible or it is possible, you have stopped investigating. What is important in this inquiry is that one must have a great deal of doubt, scepticism. Never accepting anything at its face value or according to your pleasure or gratification. Life is much too serious. | Dus, is het mogelijk, luister nu vooral goed als je wil, is het mogelijk een brein te hebben vrij van problemen zodat je problemen kan oplossen. Een brein dat niet, met problemen volgepropt is. Is dat mogelijk? En ook - als je zegt dat het niet mogelijk is, of dat het mogelijk is dan heb je het onderzoek stopgezet. Bij dit onderzoek, is het van belang dat je sterk twijfelt, dat je sceptisch bent dat je nooit iets kritiekloos aanneemt omdat het je bevalt, omdat het naar je zin is. Daar is het leven te ernstig voor. |
| 29:18 | So we should inquire not only into the nature of conflict, problems, but also – perhaps this may be much more important – go all over the world, wherever you will, every human being on this earth, every human being whether he lives in Russia, China, Asia, India, Europe or here, goes through all kinds of sorrow. Thousands and millions have shed tears and occasional laughter. Every human being on this earth has had great loneliness, despair, anxiety, confused, uncertain – like you. Every human being, black, white, purple or whatever colour you like. And psychologically this is a fact, actuality, not invented by the speaker. This is observable; you can see it on every face on this earth. And so psychologically you are the rest of mankind. You may be tall, short, black or white, or what colour you may be, but psychologically you are mankind. Please understand this – not intellectually or ideologically or a hypothesis, but it is an actuality, burning reality that you psychologically are the rest of mankind. Therefore psychologically you are not individuals. Though religions, except perhaps parts of Hinduism and Buddhism, have entertained, encouraged the sense of individual growth, saving individual souls and all that business, but in actuality in your consciousness, your consciousness is not yours. It’s the rest of mankind’s. Because we all go through the same mill, the same endless conflict and so on. When one realizes this, not emotionally, not as an intellectual concept, but as something actual, real, true, then you will not kill another human being. You will never kill another, either verbally or intellectually, ideologically or physically, because then you are killing yourself. But individuality has been encouraged all over the world. Each one is struggling for himself: his success, his fulfilment, his achievement, pursuing his desires and creating havoc in the world. Please understand this very carefully. We are not saying that each individual is important: on the contrary. If you are concerned with global peace, not just your own little peace in the backyard; nations have become the backyard. If you are really concerned, as most serious people must be concerned, that you are the rest of humanity – that’s a great responsibility. | Wij zouden ons dus niet alleen moeten verdiepen in wat conflicten, problemen in wezen zijn maar ook -en misschien is dit veel belangrijker reis de hele wereld rond, waarheen je maar wil: iedereen op deze aarde iedere mens, of hij nu in Rusland woont of in China, in Azië, in India in Europa of hier, maakt allerlei leed door. Duizenden miljoenen hebben tranen gestort en zo nu en dan eens gelachen. Ieder menselijk wezen op deze aarde heeft grote eenzaamheid gekend, wanhoop onrust, verwarring, onzekerheid -zoals jij ieder menselijk wezen: zwart, blank, pimpelpaars of wat voor kleur dan ook. In het psychologische vlak is dit een feit een realiteit, geen verzinsel van de spreker. Dit is een waarneembaar feit, je kan het aflezen van ieder gezicht op deze aarde. Psychologisch gesproken ben je dus de rest van de mensheid. Je mag dan lang of kort zijn, zwart of blank, welke kleur je ook hebt psychologisch gezien bén je de mensheid. Zie dit vooral in - niet verstandelijk, ideologisch of als een hypothese maar het is een bestaand feit, een brandende realiteit psychologisch gezien, ben je de de rest van de mensheid. Daarom ben je, psychologisch gesproken, geen individu. Ook al hebben godsdiensten, tenzij misschien stromingen in het Hindoeïsme en het Boeddhisme het idee van individuele groei, van het redden van individuele zielen en al zulk gedoe, gekoesterd en aangemoedigd, maar in werkelijkheid in je bewustzijn, je bewustzijn is niet het jouwe het is dat van de rest van de mensheid. Want allemaal gaan we door dezelfde molen dezelfde eindeloze conflicten enz Als je dit beseft, niet gevoelsmatig niet als een rationeel begrip, maar als iets dat een feit is, echt, waar dan zal je geen medemens doden dan zul je nooit iemand doden, ook niet met woorden, of met het intellect.. noch ideologisch als op het materiële vlak, omdat je dan jezèlf doodt. Maar overal op de wereld is de individualiteit aangemoedigd. Iedereen vecht voor zichzelf, zijn succes, zijn ontplooiing, zijn prestatie streeft naar bevrediging van z'n begeerten en maakt een puinhoop van de wereld. Begrijp dit vooral heel goed. Wij zeggen niet dat ieder individu belangrijk is, integendeel. Als de wereldvrede je ter harte gaat -niet alleen de kleine vrede in uw eigen achtertuin- hele staten zijn tot achtertuin geworden. Als dit je werkelijk raakt, zoals het de meeste serieuze mensen moet raken dat je de rest van de mensheid bent -dat is een zware verantwoordelijkheid- |
| 35:21 | So we must go back and find out for ourselves why human beings have reduced the world to what it is now. What is the cause of all this? Why have we made such a mess of everything we touch, both in our personal relationship, between man and woman, between each other; why there is conflict between gods: your god and the other’s god; so we must inquire together whether it is possible to end conflict. Otherwise we’ll never have peace in this world. | We moeten dus even terugkeren en zelf uitvissen waarom de mensen de wereld hebben laten vervallen tot wat hij nu is. Wat is van dit alles de oorzaak? Waarom hebben wij van alles wat we aanpakken zo'n janboel gemaakt? in onze persoonlijke relaties, tussen man en vrouw tussen mensen onderling; Waarom bestaan er conflicten tussen goden: uw god en die van de anderen; we moeten dus samen onderzoeken of het mogelijk is aan het conflict een eind te maken. Anders zullen we op deze wereld nooit vrede kennen. |
| 36:25 | Long before Christianity they talked about peace on earth. Long before Christianity, in Hinduism, they worshipped trees, stones, animals, nature, lightning, the sun; there was never any sense of god before because they considered the earth as the mother to be worshipped, to be conserved, preserved, spared, not destroyed as we are doing now. | Al lang voor het Christendom is er gesproken over vrede op aarde; lang voor het Christendom werden in het Hindoeïsme bomen vereerd stenen, dieren, de natuur, de bliksem, de zon. Er was nooit eerder iets van een godsbegrip want ze zagen de aarde als de moeder, die vereerd moet worden die moet worden beschermd, ontzien; niet vernield zoals wij nu doen. |
| 37:20 | So let’s inquire together – please, I mean together, not I inquire and you listen, casually agreeing and disagreeing. Could we this afternoon put aside all this idea of agreeing or disagreeing? Will you do that? So that we can both of us look at things as they are, not what you think they are; not your idea or concept of what is, but just look at it. Look at it non-verbally even, if that’s possible. That’s much more difficult. | Dus, laten we samen op onderzoek uitgaan en ik bedoel echt samen niet zo dat ik het onderzoek doe en jullie maar een beetje luisteren en het er al dan niet mee eens bent. Kunnen we nu dit hele idee, van het er mee eens zijn of niet, opzij zetten? Willen jullie dat doen? Zodat we samen de dingen kunnen bekijken zoals ze zijn niet zoals je denkt dat ze zijn; niet volgens je idee of begrip van dat wat is, maar kijk gewoon ernaar. Kijk ernaar zelfs zonder woorden, als dat mogelijk is. Dat is veel moeilijker. (zucht) |
| 38:35 | First of all, this is the actual world we live in. You cannot possibly escape from it through monasteries, through religious experiences – and one must doubt, always, experiences. Man has done everything on earth possible to run away from the actuality of daily living, with all its complexities. Why do we have conflict in relationship, between man and woman: sexual, sensory division. And in this peculiar relationship man is pursuing his own ambition, his own greed, his own desires, his own fulfilment, and the woman too is doing the same. I don’t know if you have noticed all this for yourself. So there are two ambitious, driving – being driven by desire and so on – two parallel lines never meeting except perhaps sexually. So how can there be a relationship between two people when each one is pursuing his own desires, ambitions, greed. | Om te beginnen: dit zijn de feiten van de wereld waarin wij leven. Daar kun je onmogelijk aan ontkomen via kloosters of via religieuze ervaringen. Al die ervaringen moeten we in twijfel trekken. De mens heeft alles wat op aarde maar mogelijk is gedaan om te ontlopen aan de werkelijkheid van het dagelijkse leven met al zijn verwikkelingen. Waarom hebben wij conflicten in onze relaties, tussen man en vrouw: sexuele, zintuiglijke verdeeldheid. En binnen die bijzondere relatie jaagt de man zijn eigen ambities na zijn eigen hebzucht, zijn eigen begeerten, zijn eigen voldoening en de vrouw ook, zij doet precies hetzelfde. Ik weet niet of je dit alles zelf hebt opgemerkt. Dus er zijn twee ambitieuzen, gedreven door begeerten enz.. twee evenwijdige lijnen, elkaar nooit ontmoetend, behalve misschien seksueel. Hoe kan er dan een relatie tussen twee mensen bestaan als ieder van hen zijn eigen begeerten, ambities en hebzucht volgt? |
| 40:51 | In this relationship, because there is this division, there is no love. Please, hold to your seats. That word ‘love’ is polluted, spat upon, degraded; it has become merely sensuous, pleasurable. Love is not pleasure. Love is not something put together by thought; it’s not something dependent on sensation; we’ll talk about that a little later. So how can there be right, true relationship between two people when each one considers his own importance. Self-interest is the beginning of corruption, destruction, whether it be in a politician, or the religious man, and so on; self-interest dominates the world and therefore there is conflict. | Omdat er verdeeldheid heerst in deze relatie is er geen liefde. Val nu vooral niet van je stoel! Dat woord liefde is vervuild, bespuwd, ontluisterd; het is geworden tot iets louter zinnelijks, genot. Liefde is iets anders dan genot. Liefde is niet iets dat door het denken in elkaar gezet is niet iets dat van zintuiglijke gewaarwordingen afhankelijk is; -daar zullen we het later nog over hebben- Hoe kan er nu een goede, echte relatie tussen twee mensen bestaan als ieder van hen zijn eigen belangen nastreeft? Met het eigenbelang begint de corruptheid en de ondergang of het nu gaat om een politicus of om een godsdienstige figuur, enzovoort. Eigenbelang beheerst de wereld en daarom is er conflict. |
| 42:29 | Where there is duality, separation, as the Greek and the Muslim, or the Jew and the Arab, as the Christian who believes in some saviour and the Hindu who doesn’t believe in all this, there is this division: national division, religious division, individual divisions; where there is division there must be conflict. That’s a law. So we live our daily life in a little circumscribed self, a limited self. Not by the higher self, the limited, self is always limited; and that’s the cause of conflict. That’s the central core of our struggle, pain, anxiety, and all the rest of it. | Waar dualiteit is, gescheidenheid zoals tussen Griek en Moslim Jood en Arabier, zoals tussen de Christen die gelooft in een zekere verlosser en de Hindoe die in al die dingen niet gelooft, er is deze verdeeldheid: nationale, godsdienstige, verdeeldheid tussen individuele personen. Waar verdeeldheid is, daar is conflict. Dat is een wet. Wij leven dus ons dagelijkse leven in een klein begrensd zelf, 'n beperkte zelf. Niet als tegenstelling tot een hoger zelf: het zelf is altijd beperkt. En dat is de oorzaak van het conflict. Dat is de diepste kern van onze strijd, van ons leed, onze bezorgdheid, enz |
| 43:51 | If one becomes aware of it, as most people must naturally, not because you’re told to or because you read some philosophical book or psychology, but it’s an actual fact. Each one is concerned with himself. He lives in a separate world all to himself. And therefore there is division between you and another, between you and your religion, between you and your god, between you and your ideologies. So is it possible to understand – not intellectually but deeply – that you are the rest of mankind. Whatever you do, good or bad, affects the rest of mankind, because you are mankind. | Als je je dat bewust wordt en de meeste mensen moeten zich dat bewust worden.. en dan niet omdat iemand je vertelt dat je dat moet doen of omdat je een of ander filosofisch of psychologisch boek gelezen hebt nee, dit is gewoon een feit Iedereen houdt zich met zichzelf bezig. Hij leeft in een afzonderlijk wereldje, helemaal voor zich alleen. Daarom bestaat er verdeeldheid tussen jou en die ander tussen jou en je godsdienst, tussen jou en je god tussen jou en je ideologieën. Is het nu mogelijk in te zien, niet alleen verstandelijk maar tot in je diepste wezen dat jij de rest van de mensheid bent? Wat je ook doet, goed of kwaad, heeft invloed op de rest van de mensheid.. want jij bènt de mensheid. |
| 45:16 | Your consciousness is not yours. Your consciousness is made up of its content. Without the content there is no consciousness. Your consciousness like the rest of humanity is made up of beliefs, fears, faith, gods, personal ambitions and all the rest of fears and all that; your whole consciousness is made up of all this, put together by thought. | Je bewustzijn is niet van jou. Je bewustzijn is zijn inhoud; het bewustzijn bestaat uit zijn inhoud. Zonder de inhoud is er geen bewustzijn. Je bewustzijn, bestaat, net als dat van de rest van de mensheid uit geloof, angsten, overtuigingen, goden, persoonlijke ambities angsten, je hele bewustzijn Je hele bewustzijn bestaat uit dit alles, dat door het denken in elkaar gezet is. |
| 46:05 | One hopes that we have taken the journey together. Together we are walking the same road; not that you are listening to a series of ideas. We are not pursuing ideas or ideologies, but facing actuality. Because in actuality and going beyond that actuality is the truth. And when you discover, when there is truth it’s the most dangerous thing. Truth is very dangerous because it brings a revolution in oneself. | Wij hopen dat we samen op reis zijn dat we samen dezelfde weg bewandelen niet dat u naar een reeks ideeën zit te luisteren. Wij houden ons niet bezig met ideeën of ideologieën, wij zien de feiten. Want in die werkelijkheid en achter die werkelijkheid ligt de waarheid. En als je ontdekt, wanneer er waarheid is, dan is dat uiterst gevaarlijk. Waarheid is iets heel gevaarlijks, want ze brengt een innerlijke revolutie teweeg. |
| 47:03 | Q: Excuse me, would it be possible to turn up the volume? | VROUW: Excuseer - Kan het volume wat luider? |
| 47:07 | K: Please – sorry, sorry – forgive me, forgive the speaker if he doesn’t answer questions. Because then we get too distracted. | Alstublieft, sorry Neem het de spreker niet kwalijk, als hij geen vragen beantwoordt; maar anders dwalen we te veel af. |
| 47:24 | You know, it’s good to ask questions. And whom are you asking the question, to whom? Are you asking the question to the speaker? That means you are waiting for an answer from the speaker. Then you depend on the speaker. Then you establish gurus. Have you ever gone into the question: why we ask questions? Not that you should not, but we are inquiring. Suppose you ask the speaker a question and he answers it: either you accept it or deny it. If it is satisfactory to you according to your conditioning or your background, then you say, ‘Yes, I agree with you entirely’. Or if you don’t agree, you say, ‘What nonsense’. But if you begin to inquire into the question itself, is the answer separate from the question? Or does the answer lie in the question itself? The perfume of a flower is the flower. The very flower is the essence of that perfume. But we depend on others so much to be helped, to be encouraged to solve our problems; therefore out of our confusion we create authority, the gurus, the priests. So please, it’s good to ask questions. I don’t know if you have gone into this. You know, we have lost the art of investigation, discussion: not taking sides but looking at it. It’s very complex, maybe not the right occasion to go into this. | Het is heel goed om vragen te stellen, weet je En aan wie stel je de vraag, aan wie? Stel je de vraag aan de spreker? Dat betekent het dat je wacht op een antwoord van de spreker. Dan ben je van de spreker afhankelijk. Dan roept u goeroes in het leven. Heb je je ooit verdiept in de vraag waarom wij vragen stellen? Niet dat je het niet zou moeten doen, maar we zijn met onderzoek bezig. Stel dat je de spreker een vraag stelt en dat hij hem beantwoordt dan accepteer je dat antwoord of je wijst het af. Als het je bevalt, als het aansluit bij je conditionering of je achtergrond dan zeg je: 'Ja, ik ben het volledig met u eens.' Of je gaat niet akkoord en zegt: 'Hoe onzinnig.' Maar als je begint te onderzoeken, dieper in te gaan op de vraag zelf is het antwoord gescheiden van de vraag? Of ligt het antwoord in de vraag zelf? Het parfum van een bloem is de bloem. De eigenlijke bloem is de essentie van die geur. Maar we zijn zo afhankelijk van anderen om geholpen te worden, we willen worden aangemoedigd bij het oplossen van onze problemen. Daarom creëren we vanuit onze verwarring gezagsfiguren: de goeroes, de priesters. Dus, asjeblief, het is goed vragen te stellen. Ik weet niet of jullie hier al op ingegaan zijn. Weet je, we hebben de kunst van het onderzoeken, de discussie verloren: niet: stellingen innemen maar het bekijken. Het is zeer complex, misschien hier niet de juiste gelegenheid erop in te gaan. |
| 50:23 | You also should inquire why from childhood we are hurt psychologically, wounded. Most of us psychologically are wounded, and from that wound either one is conscious of it or not, many of our problems arise. The wound as a child by a scolding, by saying something ugly, brutal, violent we are wounded. When you say ‘we are wounded’ who is it that is wounded? Is it the image that you have built about yourself that’s wounded; the psyche? Please, the speaker has not read any of the psychology books or philosophy or religious books, he’s just investigating with you. The psyche, which is the ‘me’ – and the me is the image I have built about myself. There is nothing spiritual about it – that’s another ugly word ‘spiritual’. That image gets hurt and we carry that image right through our life. If one image is not pleasant, we put together another image which is pleasant, encouraging, worthwhile, significant, giving intellectual meaning to our life. This is the wound that has been brought about in the image that one has built about oneself. | Je zou ook moeten onderzoeken waarom we van onze kindertijd af psychisch gekwetst zijn. De meesten van ons zijn psychisch gekwetst en vanuit die verwondingen men weze er zich al dan niet van bewust doemen veel van onze problemen op. Die wonden lopen we op als kind, door een uitbrander, iets lelijks brutaals, gewelddadigs we zijn gekwetst. En als je zegt 'we zijn gekwetst' wie is dat dan die gekwetst is? Het beeld omtrent jezelf dat je hebt opgebouwd, dat gekwetst is; de psyche? Bedenk, de spreker leest geen boeken over psychologie of filosofie hij leest geen religieuze boeken; hij gaat gewoon met jou op onderzoek uit. De psyche d.w.z. het ik en het 'ik' is het beeld dat ik heb opgebouwd omtrent mezelf Daar is niets spiritueels aan (dat is een ander lelijk woord: spiritueel). Dat beeld wordt gekwetst en dat dragen we ons hele leven mee. Als er een beeld ons niet bevalt dan stellen we er een ander samen dat ons wel aanstaat dat ons stimuleert, de moeite waard is, dat van belang is, dat intellectueel gezien betekenis aan ons leven geeft. Dit is de wereld die we hebben verwezenlijkt.. vanuit het beeld dat men heeft opgebouwd over zichzelf. |
| 52:48 | Is it possible to live on this earth not having a single image about anybody including god, if there is such an entity, no image about your wife and your children and your husband, and so on. Not to have a single image. Then it is possible never to be hurt. | Is het mogelijk deze aarde te bewonen zonder er ook maar één enkel beeld op na te houden omtrent wie dan ook, God incluis -als er zoiets bestaat- Geen beeld van je vrouw en kinderen, van je man enz.. Er geen enkel beeld op nahouden ..dan is het mogelijk om nooit gekwetst te worden. |
| 53:23 | And also, as our time is limited, because we are only this half-talk in the afternoon and tomorrow morning, we ought to inquire carefully whether it is possible to be free of fear. This is really an important question to ask. Not that I am asking for you, but you are asking this of yourself. Whether it is possible, living in a modern society with all the brutality, with all the tremendous violence that is on the increase, is there freedom from fear? Which is entirely different from analysis. Just to observe without any distortion: to observe this hall, for example, how many tiers there are – five of them, four of them – to observe your neighbour’s dress, face, how he talks, just to observe, not criticize, not evaluate, judge, but to observe a tree, to observe the moon and the swift-running waters. When you so observe then you ask yourself, what is – I’ll come back to fear presently – what is beauty? | En we zouden ook omdat onze tijd beperkt is -we hebben enkel nog de rest van dit gesprek en morgenochtend- we moeten ook zorgvuldig onderzoeken of het mogelijk is vrij van angst te zijn. Dit is werkelijk een belangrijke vraag om te stellen. Niet zo dat ik hem voor jou stel, maar dat je jezelf die vraag stelt. Of dit mogelijk is ,voor iemand die in de hedendaagse maatschappij leeft met al die wreedheid en toenemende gewelddadigheid.. Bestaat er vrijheid van angst? Dat verschilt totaal van analyse. Alleen observeren, zonder enige vertekening: deze zaal observeren bvb. hoeveel niveaus zijn er hier (drie? vier?) de kleding van je buur observeren, zijn gezicht,hoe hij praat alleen observeren, niet bekritiseren, niet evalueren, beoordelen maar observeren een boom, de maan en het snel stromende water. Als je zo observeert stel je jezelf de vraag ,wat is. Ik kom zo meteen op de angst terug Wat is schoonheid? |
| 55:43 | They talk a great deal about beauty in the magazines: how you must be beautiful, your face, your hair, your complexion and all the rest of it. | We praten heel wat af over schoonheid in tijdschriften: hoe we mooi moeten zijn, je gezicht, je haar je gelaatskleur enz |
| 55:58 | So what is beauty? Is beauty in the picture, in the painting, in the strange modern structure? Is beauty in a poem? Is beauty in merely the physical face and body? Have you ever asked this question? If you are an artist or a poet or a literary person, you may describe something very beautiful, paint something that’s lovely, a poem that really stirs your very being. So what is beauty? Because freedom means – etymologically the word ‘freedom’ – in that word ‘freedom’ there is love. The word ‘freedom’, in that word there is the etymological meaning also which is love. What is the relationship between love and beauty? When we talk about love, perhaps later on, what is beauty? Is it in the eye of the beholder? Have you ever noticed, give a nice toy, a complicated toy, to a child; he’s being naughty, shouting, playing, and when you give him a toy he gets completely absorbed in that and all his playfulness stops, naughtiness, if I can use that word, because he is absorbed. Is being absorbed in a poem, in a face, in a picture, being absorbed in it or attracted by it, is that absorption beauty? When you look at a marvellous mountain with a snowcap, eternal snows, the line against the blue sky, for a second the immensity of that mountain drives away the self, the ‘me’, with all my problems, all my anxiety; that majesty of the great rocks and the beautiful, lovely valleys and the rivers; at that moment, that second, the self is not. So the mountain has driven away the self, like the toy, with it the child is quiet. So that mountain, that river, the depth of the blue valleys dispels for a second all your problems, all your vanities and anxieties. Then you say, ‘How beautiful that is’. So is there beauty without being absorbed by something outside? That is, is there beauty, or beauty is where the self is not. You understand this? | Wat is nu schoonheid? Vind je schoonheid in een afbeelding een schilderij, een vreemd modern bouwsel? Ligt er schoonheid in een gedicht? Of in het louter lichamelijke: een gezicht, een lichaam? Heb je deze vraag ooit gesteld? Als je kunstenaar bent, dichter of schrijver dan kan je iets heel mooi beschrijven kan je iets moois schilderen, of een gedicht maken dat je in je diepste roert. Wat is schoonheid? Etymologisch betekent vrijheid in dat woord 'vrijheid' zit liefde. Het woord vrijheid heeft ook de etymologische betekenis van 'liefde'. Welke relatie is er tussen liefde en schoonheid? Over liefde praten we misschien later nog, wat is schoonheid? Ligt ze in het oog van de beschouwer? Heb je dit ooit opgemerkt: geef een kind een mooi spel of 'n ingewikkeld spel hij is ondeugend, roept ,speelt en als je hem dat stuk speelgoed geeft, neemt dat hem helemaal in beslag en al zijn speelsheid houdt op, zijn 'stoutigheid'.. als we dat woord mogen gebruiken want hij is in beslag genomen. Opgeslorpt worden door een gedicht, een gezicht, door een schilderij of erdoor aangetrokken worden, is dat in beslag genomen zijn schoonheid? Als je naar een prachtige berg kijkt met besneeuwde top, eeuwige sneeuwvelden afgetekend tegen de blauwe lucht, dan verjaagt de immensiteit van die berg een sekonde lang het 'zelf', het 'ik', met al mijn problemen, al 'mijn' zorgen. De grootsheid van de rotsen, de schitterend mooie valleien en rivieren. Op dat moment, in die sekonde, is er geen zelf. De berg heeft dus het 'zelf' verjaagd, zoals het speelgoed het kind stil maakt. Die berg, die rivier, de diepte van de blauwe dalen dat verjaagt een sekonde lang al je problemen, al je futiliteiten en zorgen. Dan zeg je: 'hoe mooi !' Is er schoonheid zonder in beslag genomen te worden door iets van buitenaf? d.w.z. bestaat er schoonheid, of er is schoonheid als het zelf niet is. Begrijp je dit? |
| 1:00:37 | Don’t go to sleep, please. You might have had a good lunch, I hope you did, but this is not the place to go to sleep. It’s your problem, your life, not the speaker’s life, it’s your life: your vanities, your despairs, your sorrows we are talking about. So keep awake for another quarter of an hour, twenty minutes, thirty minutes if you are interested. | Val niet in slaap, asjeblief.. (gelach) Je had misschien een goede lunch, dat hoop ik maar dit is niet de plaats om in slaap te vallen. Het is jouw probleem, jouw leven, niet dat van de spreker, het is jouw leven: jouw ijdelheden, jouw wanhoop, jouw leed waarover we praten. Blijf dus nog een kwartiertje wakker, of een minuut of twintig, een halfuurtje als je geïnteresseerd bent. |
| 1:01:28 | So beauty is when the self is not. And that requires great meditation, great inquiry, a tremendous sense of discipline. The word ‘discipline’ means the one disciple who is learning from the master. Learning, not disciplining, conforming, imitating, adjusting – learning. Learning brings its own tremendous discipline. And that inward sense of austerity, discipline is necessary. | Dus, schoonheid is er als het zelf er niet is. Dat vraagt intense meditatie, diepgaand onderzoek een enorm besef van discipline. Het woord 'discipline' wil zeggen: die ene discipel die van de meester leert. Leren, niet leren gehoorzamen, je schikken navolgen; je aanpassen, leren. Leren brengt zijn eigen enorme discipline mee. En dat innerlijke besef van schoonheid, discipline, is noodzakelijk. |
| 1:02:33 | So we must inquire together into what is fear. What is the time, sir? May we go on? You aren’t tired? What is fear? Again, humanity has put up with fear. Has never been able to solve fear. Never. There are various forms of fears; you may have your own particular form of fear: fear of death, fear of gods, fear of your wife, fear of your husband, fear of the politicians, god knows how many fears humanity has – the devil, and so on. What is fear? Not the mere experience of fear in its multiple forms, but actually, the reality, the actuality of fear. How is it brought about? Why has man, woman, humanity and each one accepted fear as a way of life? As you accept violence as the way of life; violence in the television, violence of war, violence of your daily life. Why do we accept violence? The ultimate violence is to go into organized killing, which is called war. | Wij moeten dus samen onderzoeken wat angst is. Hoe laat is het nu? Mogen wij nog doorgaan? Zijn jullie niet vermoeid? Wat is angst? Nogmaals, de mensheid heeft de angst gedragen. De mens is nooit in staat geweest een oplossing te vinden voor de angst. Nooit. Er zijn verschillende vormen van angst je hebt misschien je eigen persoonlijke vorm van angst: angst voor de dood, angst voor God, angst voor je vrouw, angst voor je man angst voor de politici, wie weet hoeveel angsten de mensheid heeft.. angst voor de duivel, enzovoort. Wat is angst? Niet alleen de ervaring van angst in zijn veelheid van vormen maar wèrkelijk: de realiteit, de werkelijkheid van de angst. Hoe komt angst tot stand? Waarom heeft de mens, man of vrouw, waarom heeft de mensheid en ieder mens afzonderlijk angst geaccepteerd als horend bij het leven? Zoals je geweld accepteert als een deel van het leven, geweld op televisie oorlogsgeweld, het geweld in je dagelijkse leven. Waarom accepteren we geweld? Het toppunt van geweld is deelnemen aan het georganiseerde doden dat oorlog heet. |
| 1:05:01 | Is not fear related to violence? So in inquiring into fear, the actual truth of fear, not the idea of fear – you understand the difference? The idea of fear is different from the actuality of fear; right? Right. So what is fear? How has it come about? | Gaan angst en geweld niet samen? Wij onderzoeken dus de angst, de echte de reële werkelijkheid van de angst niet angst als idee. Begrijp je het verschil? Angst als idee is iets anders dan angst als realiteit, niet? Juist. Dus, wat is angst? Hoe ontstaat angst? |
| 1:05:41 | What is the relationship of fear to time, to thought? Fear – one may be frightened of tomorrow, or many tomorrows; fear of death, the ultimate fear; fear of what has happened before, in the past; fear of what is actually going on now. So we must inquire together – please, the speaker keeps on repeating, together; otherwise it’s no fun talking to myself. Is fear brought about by time? Someone has done something in the past, hurt you, and the past is time. The future is time. The present is time. So we are asking, is time a central factor of fear? Fear has many many branches, many leaves, but it’s no good trimming the branches; we are asking, what is the root of fear? Not the multiple forms of fear, because fear is fear. Out of fear you have invented gods, saviours. If you have absolutely no fear psychologically, then there is tremendous relief, a great sense of freedom. You have dropped all the burdens of life. So we must inquire very seriously, closely, hesitantly, into this question: is time a factor? Obviously. Have a good job now, I may lose it tomorrow, I’m frightened. And I may be married, I am frightened. When there is fear there is jealousy, anxiety, hatred, violence. So time is a factor of fear. Please listen to the end of it, don’t say, how am I to stop time, that’s not the problem. That’s a rather absurd question to ask. | Welke relatie is er tussen angst en tijd, tussen angst en denken? Angst - bang zijn voor de dag van morgen of voor de vele dagen van morgen.. angst voor de dood, de laatste angst, angst voor iets dat vroeger gebeurd is; angst voor wat er nu, op dit moment, gebeurt. We moeten dus samen op onderzoek uitgaan de spreker blijft het herhalen: samen want er is niet veel aan om tegen mijzelf te praten. Wordt angst veroorzaakt door tijd? Iemand heeft in het verleden iets gedaan hij heeft je gekwetst. Het verleden, dat is tijd. De toekomst is tijd. Het heden is tijd. Dus vragen wij: is tijd een centrale factor bij angst? Angst heeft erg veel vertakkingen, veel gebladerte maar het haalt niets uit als je de takken afsnoeit. Onze vraag is: wat is de wortel van de angst? Niet de veelheid van vormen van angst, want angst is angst. Uit angst hebben wij goden bedacht, verlossers. Als je absoluut vrij van angst bent, psychologisch gesproken dan geeft dat een enorme opluchting, een geweldig gevoel van vrijheid. Je hebt alle lasten van het leven van je af geschud. Wij moeten ons dus heel ernstig, grondig en met voorzichtigheid verdiepen in deze vraag: is tijd een factor? Kennelijk wel ! Nu een goede baan hebben en morgen weer kwijt raken, daar ben ik bang voor. ik kan wel getrouwd zijn; ik ben bang. Overal waar we te maken hebben met angst daar is jaloezie, bezorgdheid, haat en geweld. Dus, tijd is een factor voor angst. Blijf dit nu vooral uitluisteren; vraag niet: 'Hoe kan ik de tijd stilzetten?' Dat is het probleem niet. Dat is een tamelijk onzinnige vraag. |
| 1:09:25 | Time is a factor and thought is a factor: thinking about what has happened, what might happen; thinking. Is thinking a factor in fear? Has thinking brought about fear? As one sees time has brought fear, right? Time. Not only time by the clock, but psychological time, the inward time: I am going to be; I am not good, but I will be. I will get rid of my violence, which is again the future. Or, I have been violent, but I won’t be. All that implies time. We ought to inquire, what is time? | Tijd is een factor en denken is een factor: denken over wat er vroeger gebeurd is, over wat zou kunnen gebeuren; denken. Is denken een factor voor angst? Heeft denken angst veroorzaakt? Zoals we zien, dat tijd angst veroorzaakt heeft. Ja? Tijd; niet alleen tijd volgens de klok, maar psychische tijd, innerlijke tijd: 'ik zal zijn' ; 'ik bèn geen goed mens, maar ik zal het worden' . Ik zal van mijn neiging tot geweld afkomen, wat alweer de toekomst is. Of: ik heb geweld gebruikt, maar ik zal het niet weer doen. Dat veronderstelt allemaal tijd. Dus zouden wij moeten onderzoeken wat tijd is. |
| 1:10:52 | Are you prepared for this? Do you want to go into all this? Really? I’m rather surprised. Because you’ve all been instructed, you’ve all been informed, you’ve been all told what to do by the psychologists, by the priests, by your leaders; always seeking help and finding new ways of being helped. So one has become a slave to others. We are never free to inquire, to stand psychologically completely by oneself. | Ben je u tot dit alles bereid, wil je op dit alles ingaan? Werkelijk? Dat verbaast me wel! (gelach) Want jullie zijn allemaal geïnstrueerd, jullie zijn allemaal voorgelicht er is jullie allemaal verteld wat jullie moeten doen door psychologen, door priesters door jullie voormannen; altijd vragen we weer om hulp en ontdekken we weer nieuwe manieren om geholpen te worden. We zijn dus de slaaf van anderen geworden. We hebben nooit de vrijheid om op onderzoek uit te gaan om psychologisch gesproken volledig zelfstandig te zijn. |
| 1:11:56 | So we are going now to inquire into time. What is time? Apart from the clock, apart from the sunrise and the sunset, the beauty of the sunrise, the beauty of the sunset, apart from the light and the dark, what is time? Please, if one really understands this, the nature of time inwardly, you will find for yourself an extraordinary sense of having no time at all. We’ll come to that. | We gaan ons dus nu verdiepen in de tijd. Wat is tijd? Afgezien van de klok, afgezien van zonsopgang en zonsòndergang, de schoonheid van de zonsopgang en de schoonheid van de zonsondergang afgezien van licht en donker, wat is tijd? Echt, als je dït innelijk werkelijk inziet, wat tijd in wezen is dan ontdek je bij jezelf het ongewone gevoel absoluut niet in de ban van de tijd te leven. Daar komen we nog op. |
| 1:12:50 | Time is the past, right? Time is the future, and time is the present. The whole cycle is time. The past – your background, what you have thought, what you have lived through, your experiences, your conditioning, as Christian, Hindu, Buddhist, all the rest of it, or you put aside all that nonsense and said, I’m going to live this way, which is the past. So the past is the present, right? Without the past you wouldn’t be here: your background, your conditioning, your brain being programmed as a Christian, Hindu, Buddhist, and all the rest of it. We have been programmed for two thousand years. And the Hindus for three to five thousand years. Like a computer, they repeat, repeat, repeat. So the past is the present; what you are now is the result of the past. And tomorrow, or a thousand tomorrows, is the future. So the future is what you are now. Right? You have understood? I mustn’t ask you that because it’s up to you. So the future is now. In the now all time is contained. This is a fact too, actuality, not a theory. What you are is the result of the past and what you will be tomorrow is what you are now. If I am violent now, tomorrow I’ll be violent. So tomorrow is in the now, in the present unless I radically, fundamentally bring about a mutation. Otherwise I’ll be what I have been. That is, we have had a long evolution, evolving, evolving, evolving. And we have evolved to what we are now. And if you carry on that game, you will be violent, you will be barbarous next day. So as all time is contained in the now – which is a fact, actuality – can there be total mutation now in all our behaviour and our way of living, thinking, feeling? Not being an American, Hindu, Buddhist – none of that. But if you don’t radically, psychologically bring about a mutation, then you will be exactly what you have been in the past. So is it possible to bring about this psychological mutation at all? | Tijd is het verleden, niet? Tijd is de toekomst en tijd is het heden. Die hele cyclus is tijd. Het verleden - je achtergrond, wat je gedacht hebt wat je beleefd of ervaren hebt, je geconditioneerdheid als Christen, Hindoe of Boeddhist,enz Of je zet al die onzin opzij en je zegt: ik ga op deze manier leven, wat het verleden is. Dus het verleden is heden. Ja? Zonder het verleden zou je hier niet zijn: je achtergrond, je conditionering je brein, dat geprogrammeerd is als Christen, Hindoe, Boeddhist enzovoort. We zijn 2.000 jaar lang geprogrammeerd. En de Hindoes tussen de 3.000 en 5.000 jaar lang. Net als een, computer herhalen ze alleen maar, telkens opnieuw. Dus het verleden is het heden; wat je nu bent is het resultaat van het verleden. En morgen, of duizendmaal morgen, dat is de toekomst. Dus de toekomst is wat je nu bent. Ja? Heb je het begrepen? Dat moet ik jullie niet vragen, dat doet er niet toe, het is aan jullie. Dus, de toekomst is nu. In het nu is alle tijd vervat. Dat is een feit, een realiteit en geen theorie. Wat je bent is het product van het verleden. en wat je morgen zal zijn is wat je nu bent. Als ik nu gewelddadig ben, ben ik morgen gewelddadig. Op die manier zit morgen reeds vervat in het nu, in het heden tenzij ik een radicale, fundamentele verandering teweegbreng zoniet zal ik zijn wat ik was. Dat wil zeggen, wij. hebben een lange evolutie doorgemaakt evolueren, evolueren,evolueren ..en we zijn geëvolueerd tot wat we nu zijn. En als je dat spelletje blijft spelen, zal je de volgende dag nog steeds wreed.. en geneigd tot geweld zijn. Aangezien dus alle tijd vervat is in het nu wat een feit is, een realiteit kan er dan nu een totale verandering komen in heel ons gedrag in onze manier van leven, denken en voelen? Geen Amerikaan, Hindoe of Boeddhist zijn, niets van dat. Maar als je niet een radicale verandering een mutatie, teweeg brengt op het psychologische vlak dan zul je precies zo zijn als je in het verleden geweest bent. Is het nu eigenlijk wel mogelijk die mutatie in de psyche te realiseren? |
| 1:17:17 | You know, when you have been going north all your life, following a particular direction or not having a direction, just wobbling all over the place, as most people do, if you are going north and somebody comes along and tells you most seriously and you listen to him seriously, not only hear with hearing of the ear but also hearing deeply, when you hear him say, the way you are pursuing, north, leads you nowhere, there is nothing at the end of it; but go east or west or south. And you listen and you say, I will do it. When the moment you say, you have taken a new turn, there is a mutation. The speaker is making it very simple. But it’s a very complex problem, which is: to realize deeply that one has been going on this way for centuries upon centuries and it has not changed that at all. We are still violent, brutal, and all the rest of it. If one really actually perceives that, not intellectually or verbally but deeply, then you turn in another direction. At that second there is the mutation in the very brain cells themselves. | Weet je, als je heel je leven naar het noorden hebt getrokken één bepaalde richting hebt gevolgd, of helemaal geen richting had en gewoon maar alle kanten op zwalkte, zoals de meeste mensen als je naar het noorden trekt en er komt iemand die je heel serieus ïets vertelt en naar wie je heel ernstig luistert zodat je het niet alleen hoort met het gehoor van het oor maar ook innerlijk, tot in je diepste wezen; en als je dan hoort zeggen die weg die jij volgt, naar het noorden, die brengt je nergens aan het éind daarvan is niets, ga liever naar het oosten, westen of zuiden dan luister je en je zegt: 'Dat zal ik doen'. Zodra je dat zegt, heb je een nieuwe richting ingeslagen, is er een mutatie. De spreker maakt het nu erg eenvoudig. Maar het is een heel ingewikkeld probleem, namelijk: tot in je diepste wezen beseffen dat je eeuwenlang deze weg gevolgd hebt en dat dat absoluut niets veranderd heeft. We gebruiken nog steeds geweld, we zijn nog altijd wreed, enz Als je dat werkelijk echt onderkent,niet verstandelijk, niet met woorden maar tot in je diepste wezen, dan neem je een andere richting. In die seconde treedt er een mutatie op in de hersencellen zelf. |
| 1:19:10 | Because the speaker has discussed these matters with some neurologists. Of course they don’t agree completely, but they go partially, a way. It’s always a game, you understand. We treat life as a game: partially right, and partially wrong; partially correct, and you may be right and you may be wrong. But we never ask ourselves, what is the way of living, the art of living which is the greatest art, greater than any art in the world, the art of living. And – quelle heure– | De spreker heeft deze kwestie met een paar neurologen besproken. Natuurlijk zijn ze het niet volkomen eens, maar ze gaan een flink eind mee. Het blijft een spel, begrijp je? Wij beschouwen het leven als een spel: deels goed en deels verkeerd; gedeeltelijk juist en je kan gelijk hebben of ongelijk. Maar wij vragen ons nooit af hoe we moeten leven, wat levenskunst is en dat is de allergrootste kunst, groter dan welke vorm van kunst ook. eh - quelle heure? |
| 1:20:08 | Q: 3:57. | MAN: 3.57. |
| 1:20:12 | K: Have I talked an hour? | Heb ik een uur gepraat? |
| 1:20:14 | Q: A little more than an hour. | MAN: Iets meer dan een uur. |
| 1:20:17 | K: Can you put up with this? We’ll finish this question. After that we’ll meet again tomorrow. If you are willing, I’m not inviting you, it’s up to you. |
Kunnen jullie dat uithouden?
TOEHOORDER S: (gelach) Ja. Wij zullen deze vraag afmaken en dan komen we morgen weer bij elkaar als jullie dat willen. Ik nodig jullie niet uit, het is aan jullie. |
| 1:20:39 | We said time is important because we live by time, but we don’t live time as a whole, which is the present. In the present all time is contained: the future and the past. If I’m violent today, I’ll be violent tomorrow. And can I end that violence today completely, not partially. It can. We’ll go into it. And also, is fear brought about by thought? Of course it is. Don’t accept the speaker’s word for it, look at it. I am this, I am frightened of tomorrow, what might happen. I am secure today, and there might be war, there might be this, there might be catastrophe, I am frightened. So time and thought are the root of fear. | We hebben gezegd: "Tijd is belangrijk" omdat we aan de hand van de tijd leven maar we beleven de tijd niet ten volle, dat wil zeggen: niet als het heden. In het heden is alle tijd vervat: toekomst en verleden. Als ik vandaag tot geweld geneigd ben, zal ik dat morgen ook zijn. Kan ik nu vandaag aan die neiging tot geweld een eind maken volledig en niet gedeeltelijk? Dat kan; we zullen daar dieper op ingaan. En dan ook: wordt angst veroorzaakt door denken? Natuurlijk is dat zo! Neem dit niet op gezag van de spreker aan, onderzoek het! Ik ben dit, ik ben bang voor morgen, voor wat er zou kunnen gebeuren. Vandaag voel ik me veilig, maar er zou oorlog kunnen komen, er zou dit of dat kunnen gebeuren, er zou een catastrofe kunnen komen ik ben bang. Dus tijd en denken zijn de wortels van de angst. |
| 1:22:05 | So what is thinking? You understand my question? If time and thought are the root of fear – which they are in actuality – what is thinking? Why do we live, act, do everything, on the basis of thought? The marvellous cathedrals of Europe, the beauty, the structure, the architecture: it has been put together by thought. All religions and their paraphernalia, their dress, all the medieval robes, are put together by thought. All the rituals are connived, arranged, by thought. And in our relationship with each other, man and woman, the relationship is based on thought. When you drive a car, it’s based on thought. Recognition, all that, is thought. So one has to inquire, if you are not too tired – and we’ll stop at the end of this – what is thinking? Probably nobody has asked this question. Very few people do. We have been asking this question for sixty years. What is thought? Because if you can find out what is the origin, the beginning, why thought has become so extraordinarily important in our life, there may be in that very inquiry a mutation taking place. So we are asking what is thought, what is thinking? Don’t wait for me to answer it. Look at it, observe it. | Wat is nu denken? Begrijp je mijn vraag? Als tijd en denken de wortel van de angst zijn en dat zijn ze, dat is de realiteit wat is dan denken? Waarom is het denken de basis voor ons leven, ons handelen voor alles wat wij doen? De prachtige kathedralen in Europa de schoonheid, de structuur, de architectuur: dat alles door het denken opgebouwd. Alle godsdiensten en hun parafernalia, hun kledij, die middeleeuwse gewaden allemaal door het denken samengesteld. Alle ritueel is door het denken bedacht en opgesteld. En in onze onderlinge relaties, zoals tussen man en vrouw is het denken de basis van de relatie. Als je een auto bestuurt, berust dat op denken. Herkenning, het is allemaal denken. Dus moeten wij onderzoeken als je niet te vermoeid bent - en hierna stoppen we - wat is denken? Vermoedelijk is er niemand die zich deze vraag heeft gesteld. Er zijn maar heel weinig mensen die dat doen. Wij stellen deze vraag al 60 jaar. Wat is denken? Want als je er achter kunt komen wat de oorsprong is, wat het begin is waarom in ons leven het denken zo buitengewoon belangrijk is geworden Door dat onderzoek alleen al kan er een mutatie plaatsvinden. Wij stellen dus de vraag: wat is denken? Wacht niet tot ik het antwoord geef. Onderzoek, observeer! |
| 1:25:07 | Thinking is the word; word is important, the sound of the word, the quality of the word; the depth, the beauty of a word. Especially the sound. I won’t go into the question of sound and silence, we’ll talk about it perhaps tomorrow. Thinking is part of memory, isn’t it? Investigate it with the speaker, please, don’t sit there comfortably, or uncomfortably. Thinking is part of memory, isn’t it? If you had no memory at all, would you be able to think? You wouldn’t. Our brain is the instrument of memory: memory of things that have happened, experience, and so on, the whole background of memory. Memory arises from knowledge, from experience, right? So experience, knowledge, memory, and the response of memory is thought. This whole process of experiencing, recollecting, holding, which becomes our knowledge. Experience is always limited, naturally. Because – it’s a complicated question, because – oh, gosh, everything is complicated. | Denken is maar een woord; woorden zijn belangrijk de klank van het woord het karakteristieke van het woord, de diepgang, de schoonheid van een woord. Vooral de klank. Ik zal niet nader ingaan op het punt van klank en stilte misschien praten we daar morgen over. Denken maakt deel uit van het geheugen, niet? Onderzoek dit toch, samen met de spreker zit daar niet alleen maar, al dan niet op je gemak! Denken maakt deel uit van het geheugen, is het niet? Als je absoluut geen geheugen had, zou je dan kunnen denken? Nee. Ons brein is het instrument van het geheugen de herinnering aan dingen die gebeurd zijn ervaringen, enzovoort, de hele achtergrond die het geheugen is. Herinneringen ontstaan uit kennis, uit ervaringen, Ja? Dus ervaring, kennis, geheugen, en de respons van het geheugen is denken. Dit hele proces van ervaren, zich herinneren en vasthouden, wordt onze kennis. Ervaring is altijd begrensd, dat spreekt vanzelf. Want - het is een gecompliceerde vraag, want sjonge, alles is gecompliceerd! (gelach) |
| 1:27:35 | Is experience different from the experiencer? Give your brains to this, find out. If there is no experiencer, is there an experience? Of course not. So the experience and the experiencer are the same. Like the observer and the observed, the thinker is not separate from his thoughts. The thinker is the thought. | Verschilt de ervaring van degene die ervaart? Laat je hersens werken! Zie er achter te komen! Als er niemand is die ervaart, is er dan een ervaring? Natuurlijk niet. Dus. degene die ervaart en de ervaring zijn dezelfde. Net zoals de waarnemer en het waargenomene en de denker niet los staat van wat hij denkt. De denker is wat hij denkt |
| 1:28:15 | So experience is limited as you can observe in the scientific world or any other field. They are adding more and more and more every day to their knowledge through experience, through experiment on animals and all that horror that is going on. And that knowledge is limited because they are adding to it. So memory is limited. And from that memory thought is limited. So thought being limited must invariably bring about conflict. Just see the pattern of it. Not accept what the speaker is saying, that’s absurd. He’s not an authority, he’s not a guru, thank god. But if we can observe this fact together, that thought and time are the root of fear. | Dus ervaring is beperkt zoals we kunnen waarnemen in de wereld van de wetenschap of op elk ander vlak. Ze voegen elke dag weer wat aan hun kennis toe door ervaringen door experimenten op dieren en al die gruwelijke dingen die er gebeuren. En die kennis is beperkt, want er wordt steeds aan toegevoegd. Dus is het geheugen beperkt. En vanuit dat geheugen is het denken beperkt. En omdat het denken beperkt is, moet het altijd conflict veroorzaken. Heb nu eens oog voor dit ontwikkelingspatroon. Accepteer niet zonder meer wat de spreker zegt, dat heeft geen zin. Hij is geen autoriteit, hij is geen goeroe, gelukkig. Maar als wij samen dit feit kunnen waarnemen dat denken en tijd de wortel van de angst zijn. |
| 1:29:26 | Time and thought are the same, they are not two separate movements. When you see this fact, this actuality, that time and thought are the root of fear, time, thought – just to observe it in yourself, not move away from the reality of it, from the truth of it that fear is caused by this, time and thought; to hold it, remain with it, not run away from it, not rationalize, it is so. And then it’s like holding a precious jewel in your hand. You see all the beauty of that jewel. Then you will see for yourself that fear psychologically completely ends. And when there is no fear you are free. And when there is that total freedom you don’t have gods, rituals, you are a free man. We’ll continue tomorrow if you don’t mind. | Tijd en denken zijn hetzelfde, dat zijn niet twee afzonderlijke ontwikkelingen. Als je dit feit ziet, deze realiteit: tijd en denken zijn de wortel van de angst tijd denken - Gewoon dit feit waarnemen bij jezelf niet weglopen voor de realiteit ervan, voor de waarheid van dit feit dat angst hierdoor veroorzaakt wordt, door tijd en denken. Dat feit niet loslaten, maar blijven vasthouden, er niet van weglopen het niet rationaliseren, het is zo. Dan is het of je een kostbaar juweel in de hand houdt. Bekijk alle schoonheid van dat juweel. Dan zal je zelf zien dat de angst op het psychologische vlak volledig ophoudt. En als er geen angst is, ben je vrij. En als die totale vrijheid een feit is, dan houd je er geen goden op na geen rituelen: dan ben je een vrij mens. Wij zullen morgen doorgaan, als je het goed vindt. [Applaus] |
| 1:31:12 | I don’t know why you clap. Perhaps you are clapping for yourself. You are not encouraging the speaker or discouraging him. He doesn’t want a thing from you. When you yourself become both the teacher and the disciple, disciple being a man who is learning, learning, learning, not accumulating knowledge, then you are an extraordinary human being. May we get up now? | Ik weet niet waarom jullie klappen. (gelach) Misschien klappen jullie voor julliezelf. [gelach en applaus] Het is niet zo dat jullie de spreker aanmoedigen of ontmoedigen. Hij heeft absoluut niets van jullie nodig. Als je zelf zowel de leraar als de discipel wordt de discipel is dan degene die steeds blijft leren zonder kennis te verzamelen dan ben je een uitzonderlijk mens. Mogen wij nu opstaan? |