Krishnamurti - Buổi Hỏi & Đáp Thứ 1

Krishnamurti Subtitles

BR79Q1 - Buổi Hỏi & Đáp Thứ 1
Brockwood Park, Anh Quốc
28 tháng tám 1979

0:33	Khoảng hơn một trăm câu hỏi! Từ ít sâu sắc đến những câu nhiều cố gắng, sâu sắc hơn. Không biết tại sao chúng ta hỏi không phải vì chúng ta nên hỏi thay cho đối thoại nhưng tại sao chúng ta hỏi? Và chúng ta mong chờ ai trả lời? Nếu đặt câu hỏi đúng có lẽ chúng ta được câu trả lời đúng. Và thiệt là khó khăn trả lời hết hơn trăm câu hỏi này nên chúng ta chọn một số thôi. Chắc là đôi câu không được trả lời bởi vì có quá nhiều và đừng nghĩ chúng ta chọn những câu thích hợp hay dễ dàng nhất để trả lời bởi bạn có thể hỏi bất kỳ câu gì bạn muốn riêng hay chung, nghiêm chỉnh hoặc không. Và ít nhiều chúng ta đề cập mọi vấn đề trong hàng trăm câu hỏi ấy.
2:35	Sáng nay chúng ta cố gắng trả lời một số nhưng xin nhắc bạn hãy nhớ rằng hỏi thì rất dễ dàng nhưng lắng nghe để tìm cho mình câu trả lời đúng bạn phải tìm kiếm hơn khá nghiêm túc, cố gắng hơn. Và trả lời những câu hỏi này chúng ta không phải nhà tiên tri từ Delphi hay Ấn độ, hay Washington. Có lẽ từ Luân đôn tốt hơn! Nhưng xin nhớ rằng chúng ta cùng chia sẻ câu hỏi bạn có thể trả lời câu hỏi nhưng chính câu trả lời có lẽ sẽ đánh thức phản ứng mỗi người dù bạn phản đối, chấp nhận, hay từ chối hay bạn nói, 'Vâng, chắc đúng'. Chúng ta cùng nhau tìm hiểu câu hỏi. Bạn hiểu chứ? Cùng nhau, nên không phải tôi trả lời người nói trả lời và bạn chỉ lắng nghe. Chúng ta cùng trả lời câu hỏi dù người nói chuyển thành lời nhưng chúng ta chia sẻ câu hỏi chúng ta chia sẻ, tham dự trả lời. Hy vọng vậy là rõ. Vì một buổi sáng đáng yêu rất hiếm có ở Anh trời trong xanh, cây cối đáng yêu trên thảm cỏ và không khí trong lành nói về vấn đề nghiêm túc là khá cố gắng. Nhưng câu hỏi thứ nhất:
5:41	Có thể nào thoát khỏi hành động vị ngã? Có cái ngã thực khác với cái ngã hình ảnh?
5:56	Có thể nào thoát khỏi hành động vị ngã? Có cái ngã thực khác với cái ngã hình ảnh?
6:23	Tốt. Chúng ta nói ngã là gì nào? Nếu mỗi chúng ta được yêu cầu diễn tả cái gì là ngã, cái tôi, cá tính, trung tâm cơ sở từ đó chúng ta hành động, suy nghĩ cảm nhận, mỗi chúng ta có thể nói rõ không chỉ bằng lời, ý niệm mà thực sự, ngã là gì? Nếu bạn hỏi ai đó ngã là gì chắc họ nói, 'Đó là mọi cảm giác, cảm nhận tưởng tượng, đòi hỏi kỳ cục cảm giác có nhà cửa, sở hữu vợ, chồng, cá tính, tranh đấu thành đạt, tham vọng, v.v.. và v.v.. Cả hứng khởi, bất hạnh, niềm vui, v.v.. mọi cái đó là ngã. Bạn đồng ý chứ? Bạn có thể thêm vài chữ nhưng cốt lõi là trung tâm, cái 'tôi' nhà tôi, gia đình tôi, vợ tôi, con tôi tài khoản tôi, thôi thúc 'tôi muốn làm điều này' 'Tôi bị đẩy đến Ấn độ tìm sự thật' và v.v.., v.v.., v.v.. Chúng ta đồng ý với lời diễn tả về cái gọi là ngã chứ? Không chỉ lời diễn tả mà cảm nhận, cái 'tôi' và 'bạn' phải không? - 'chúng ta' và 'họ' bao gồm cả quốc tịch truyền thống gia đình, tên, hình dáng tiếp xúc thần kinh và năng lực trí óc ước muốn thêm sáng suốt, v.v.. 'Tôi' và 'bạn', 'chúng ta' và 'họ' - phải không?
10:01	Và từ trung tâm ấy mọi hành động xảy ra - phải không? Mọi hứng khởi, tham vọng cãi cọ, bất hòa, ý kiến phán đoán, kinh nghiệm, gồm vào đó - phải không? Tiếp tục nhé? Chúng ta cùng tới đây, phải không?
10:33	Không chỉ ngã ý thức hành động bên ngoài mà cả ý thức sâu bên trong chưa mở cửa, hé lộ - phải không? Vậy tất cả là 'tôi', 'ta', cái ngã, con người những lớp ý thức khác nhau, đều là tôi Phải không?
11:10	Anh bạn hỏi: có thể thoát khỏi trung tâm ấy - phải không? Tại sao bạn muốn thoát khỏi trung tâm ấy? Có phải vì trung tâm ấy là nguyên nhân phân chia bạn và tôi xứ tôi và xứ bạn, niềm tin tôi và niềm tin bạn thượng đế tôi và thượng đế bạn, v.v.. Và ở đâu có phân chia tất phải có xung đột - phải không? Tiếp tục chứ? Tức là, khi 'tôi' là yếu tố tác động hoạt động mọi lúc trong bạn cũng như trong tôi với tên khác nhau, màu sắc khác nhau công việc khác nhau, địa vị khác nhau cấu trúc giai cấp xã hội bạn là chủ này nọ, ai đó là tôi tớ, v.v.. cũng chính cái tôi phân chia thành thứ bậc khác nhau phải không? - xã hội, kinh tế, tôn giáo. Tôi nghĩ vậy là khá rõ. Và khi bạn nhận ra
12:54	đâu có phân chia tức phải có xung đột Ấn và Hồi, Do thái và Ả rập Mỹ và Anh, Anh và Pháp Pháp và Đức, Đức và v.v.. Việc đó quá hiển nhiên. Và nó đã gây ra bao chiến tranh trên thế giới thống khổ cho mọi người, bạo tàn, bạo lực - phải không? Ngã đồng hóa mình với lý tưởng lý tưởng cao cả hay ti tiện và đấu tranh cho lý tưởng ấy. Nhưng vẫn là hành trình ngã - phải không? Như những người kia đến Ấn độ tôi không biết tại sao, nhưng họ cố gắng tìm tâm linh và khoác chiếc áo cải trang kỳ cục và nói, 'tôi sẽ tìm tâm linh ở đó'. Họ chỉ thay đổi cách ăn mặc, áo quần nhưng cơ bản họ là cái 'tôi' luôn hoạt động đấu tranh, nổ lực, nắm bắt, từ bỏ bám chặt, bám chặt vào kinh nghiệm riêng ý niệm, quan điểm, ham muốn riêng. Phải không?
15:00	Và bạn sống, bạn quan sát trung tâm ấy, cái 'tôi' ấy là gốc rễ của mọi rắc rối và cả mọi vui thú, sợ hãi, khổ đau. Và nó nói, 'Làm sao tôi rời bỏ trung tâm ấy?' Rõ chứ? Chúng ta có thể nói thêm, nhưng cơ bản là thế. Có quá nhiều câu hỏi.
15:31	Bạn hỏi, vậy có thể nào thực sự thoát tuyệt đối chứ không tương đối, khá đơn giản. Bạn có thể vô ngã đôi chút có thể quan tâm đôi chút đến lợi ích xã hội đến kẻ khác, v.v.. nhưng trung tâm vẫn ở đó, vô cảm, bạo tàn. Bạn rõ cả. Vậy có thể thoát khỏi trung tâm ấy?
16:13	Trước hết càng cố gắng làm để thoát khỏi trung tâm thì càng - xin lắng nghe càng nổ lực thoát khỏi trung tâm, thì nổ lực ấy càng làm mạnh thêm cái ngã - phải không? Như những người trốn vào nhiều loại thiền khác nhau cố gắng áp đặt điều gì lên nó và cái 'tôi' ấy bèn nắm lấy, đồng hóa và nói, 'tôi đã đạt' - nhưng nó vẫn là trung tâm Phải không?
17:11	Vậy trước hết hãy tìm hiểu xem có thể thoát mà không phải nổ lực gì. Đúng không? Thế không nghĩa là cứ làm gì bạn thích. Rõ rồi, phải không? Sao? Nếu bạn không nổ lực và cứ làm gì mình thích đó vẫn là vận hành của ngã. Dù bạn có mặc áo vàng hay áo tím hay vào tu viện, ngã vẫn còn đó đồng hóa với lý tưởng và theo đuổi lý tưởng với bao nổ lực. Nhưng vận hành vẫn từ trung tâm. Không biết nói vậy rõ chưa?
18:09	Vậy ta phải làm gì? Nếu bạn không nổ lực bởi bạn thấy sự thật ấy rằng bạn càng nổ lực khổ nhọc do ngã càng to. Chính cái ngã nổ lực để thoát khỏi nó và vì vậy vẫn kẹt trong đó tưởng rằng sẽ thoát, tưởng rằng sẽ thế này thế nọ. Nhưng đó vẫn là hoạt động của trung tâm, cái tôi. Vậy phải làm gì?
18:59	Trước khi chúng ta tìm hiểu có chăng cái ngã thực khác với ngã do suy nghĩ phóng chiếu hình ảnh? anh bạn hỏi thế. Có chăng cái ngã thực? Nhiều người cảm thấy thế. Người Hinđu nói có nguồn gốc tối cao là Đại Ngã. Và chúng ta cũng tưởng tượng có cá ngã thực khác với cái tôi. Tôi cho rằng các bạn cảm thấy có gì khác vượt khỏi cái tôi này gọi là ngã cao cấp hay ngã cao thượng, hay siêu ngã. Ngay lúc chúng ta dùng chữ 'ngã' hay dùng chữ gì để diển tả cái vượt khỏi ngã cái 'tôi', nó vẫn là ngã. Điều đầu tiên phải hiểu là: có thể thoát ngã chăng? mà không trở thành cây cỏ không trở nên mất trí khùng điên, v.v.., v.v.., có thể chăng? Thế nghĩa là sao? Có thể nào lìa bỏ tất cả bám víu? Đó là một thuộc tính một đặc tính của ngã - phải không? Tôi bám vào danh tiếng. Tôi bám vào tên họ. Tôi bám lấy kinh nghiệm. Tôi bám vào điều tôi đã nói, v.v.. Vậy, có thể nào thoát khỏi mọi bám víu? Làm đi, các bạn. Nếu bạn thực sự muốn lìa ngã, không bám víu. Không nghĩa là bạn thành tách biệt phớt lờ, vô cảm quay mặt đi, đó lại là hình thức khác của ngã hiểu không? Trước nó bám víu, giờ nó nói, 'tôi sẽ không bám víu'. Đó vẫn là vận hành của ngã. Vậy nếu người nghiêm túc thực sự quan tâm vì thế giới bị phân chia làm 'tôi' và 'bạn', 'chúng ta' và 'họ'. Chúng ta Anh, họ Pháp - hay Ai len! Da đen, da trắng và da nâu. Vậy có thể nào, không cố gắng lìa bỏ bám víu, vào vợ, vào con vào tên tuổi bạn không thể nào từ bỏ tài khoản ngân hàng nếu bạn có, và lợi tức từ đó nhưng từ bỏ - bạn hiểu thế là sao? không đồng hóa với gì hết với xứ sở, với thượng đế, với - không gì hết! Và rồi khi bạn thực sự, sâu thẳm triệt để không bám víu rồi từ cảm giác không bám víu ấy trách nhiệm xuất hiện. Không phải trách nhiệm với vợ, với con với cháu chắt, cảm giác trách nhiệm Phải không? Bạn làm chứ? Đó là vấn đề. Chúng ta có thể nói mãi dùng từ ngữ khác nhau nhưng đến với thực nghiệm, hành động hình như không muốn làm. Và vậy thì chúng ta nên tiếp tục như cũ canh cải đôi chút, và tiếp tục với tranh giành bạn biết mọi việc đang xảy ra trên đời. Và lìa bỏ kinh nghiệm riêng kiến thức riêng nhận thức tích chứa riêng bạn hiểu cả chứ?
25:46	Vậy là có thể nếu chịu làm. Và chẳng mất thời gian. Đó là một lý do, rằng phải mất thời gian để thoát. Khi bạn hiểu tác nhân chính của ngã là bám víu và bạn thấy việc nó gây ra trên đời và trong quan hệ bạn với kẻ khác phân chia và mọi thứ, tranh cãi cuối cùng ly dị, mọi xấu xa của quan hệ nếu bạn thấy sự thật của bám víu rồi thì sự thật ấy là thế, thực tế. Bạn liền rời khỏi nó. Nhận thức cho bạn tự do - phải không? Bạn làm chứ?
27:01	Đây là mấy câu hỏi điên nhất!
27:06	Thực hành yoga sẽ như ở châu Âu và Mỹ giúp đánh thức tâm linh chứ? Yoga thực sự sẽ đánh thức năng lực sâu thẳm gọi là Kundalini?
27:29	Đọc thêm lần nữa không? Không cần à?
27:35	Khán giả:Không. K:Phải.
27:43	Từ siêu phàm đến tức cười!
27:56	Cái gọi là yoga phía Tây và một phần phía Đông Ấn độ sáng chế ra khoảng thế kỷ 17 và 18 những bài tập, không chỉ để thân thể thật tốt đẹp mạnh khỏe, bằng cố gắng, bạn biết đó bằng kỷ luật, kiểm soát, để đánh thức cái gọi là năng lực tối cao thế kỷ 17 và 18. Yoga thực, gọi là Raja Yoga, Vua của Yoga dẫn đến đời sống đạo đức cao hơn không phải đạo đức theo hoàn cảnh, văn hóa, mà là hành động đạo đức thực trong đời sống không gây tổn thương, không rượu, không ma tuý ngủ đúng, ăn đúng suy tư sáng suốt, và hành động đạo đức, ngay thẳng. Tôi không đào sâu hết, cái gì đúng và sai. Họ không hề nói, theo tôi biết sau khi nói chuyện với nhiều học giả họ không hề nói về tập luyện. Họ nói thể dục thông thường, đi bộ, bơi, v.v.. nhưng họ nhấn mạnh vào đời sống đạo đức tâm trí linh hoạt.
30:16	Và yoga hiện đại các bạn đều biết ý nghĩa, chắc là bạn biết Tôi có nói chuyện với các học giả và họ nói nghĩa không hoàn toàn như thế, là nối liền. Ý nghĩa chữ Yoga, là nối liền nối cái cao với cái thấp, hoặc cái thấp với cái cao. Hiểu không? Và Yoga hiện đại Không biết tại sao tôi nói về mấy thứ tầm phào này! Không biết tại sao họ gọi là yoga chỉ nên gọi là thể dục nhưng thế thì không lôi cuốn bạn! Bạn phải trả tiền để học yoga để thở đúng cách, v.v.. Bạn có thể tập yoga những bài tập khác nhau người nói có tập một số, đã lâu được các chuyên gia dạy, may mắn họ không lấy tiền! Bởi vì họ nghĩ tôi cũng là chuyên gia! Xin lỗi! (Cười) Tôi không phải chuyên gia nên họ sớm bỏ tôi! Hay tôi bỏ họ, đàng nào cũng vậy
32:36	Các bạn có thể tập loại yoga này cả đời cũng chẳng đánh thức tỏ sáng tâm linh cũng không đánh thức năng lực cao hơn xuất hiện. Bạn biết Đông phương họ gọi đó là Kundalini vài bạn chắc đã đọc hay dính vào chữ ấy. Nhưng đa số người, như tôi từng thảo luận với họ họ tìm hiểu vấn đề thật sâu họ luôn trích dẫn người khác quay lại người sai lầm đầu tiên - xin lỗi. (Cười) Và không ai trong số họ, tin đi không có ai đánh thức năng lực đó. Họ nói về nó. Họ cảm thấy vài kinh nghiệm, họ gọi vậy đó. Tôi thảo luận với họ rất nghiêm túc và những gì họ nói là một hình thức làm tăng năng lực để gây thêm sai lầm. Tôi nói thế. Nhờ ăn thức ăn đúng, nhờ kiểm soát nhờ thở thích hợp, v.v.., v.v.. tự nhiên bạn có thêm năng lực. Và cho bạn cảm giác cao cả và bạn giác ngộ, v.v..
34:40	Nhưng có hình thức khác của Tôi không đào sâu vì các bạn đều háo hức, tôi không chạm nó! việc ấy chỉ xảy ra khi không có ngã. Rồi thì một loại năng lực hoàn toàn khác giữ cho tâm trí trẻ trung, linh hoạt và nó chỉ đến khi tuyệt đối không có cảm giác của ngã - phải không? Hiển nhiên. Bởi vì ngã, cái 'tôi', trung tâm luôn xung đột - phải không? Muốn, không muốn, tạo ra nhị nguyên ước muốn đối nghịch, đấu tranh ấy cứ tiếp tục. Hễ đấu tranh còn tiếp tục hao phí năng lực là dĩ nhiên. Khi không còn đấu tranh một loại năng lực hoàn toàn khác có mặt Phải không?
36:22	Có câu chuyện về một người triết gia, hay trưởng lão là một thầy giáo nổi danh. Và một học trò tìm đến và nói, 'Thưa thầy, xin dạy con cách thiền'. Rồi hắn ngồi ngay thẳng, bạn biết đó nhắm mắt và bắt đầu thở thật sâu cố gắng nắm bắt mạng lưới và những rung động cao hơn, v.v.. Vị thầy nhặt hai hòn đá chà xát nhau, cứ tiếp tục thế. Và người học trò mở mắt hỏi 'Thầy đang làm gì đó?' Thầy đáp, 'ta cố gắng làm mấy hòn đá này thành chiếc gương để soi mình. và học trò nói, 'Thầy ơi, không thể được đâu'. Thầy đáp, 'Cũng thế, anh bạn anh có thể ngồi và thở như thế mãi mãi nhưng không bao giờ' - hiểu không?
37:46	Có thể có an toàn tuyệt đối cho con người trong đời sống?
37:53	Có thể có an toàn tuyệt đối cho mọi người - trong đời sống?
38:07	Đây là vấn đề rất nghiêm túc vì tất cả chúng ta đều muốn an toàn cả vật lý lẫn nền tảng tinh thần. Nếu nội tâm an ổn, vững vàng chắc chúng ta sẽ không quan tâm đến an toàn vật lý.
38:42	Sự tìm kiếm an ổn nội tâm hãy theo dõi nhé - tìm kiếm an ổn nội tâm ngăn cản an toàn vật lý. Chúng ta sẽ tìm hiểu. Anh bạn hỏi: có an toàn tuyệt đối cho con người chúng ta không? Chúng ta sẽ trả lời vào cuối, nhưng hãy dõi theo từng bước.
39:26	Chúng ta phải an toàn - phải không? Như đứa bé bám lấy mẹ nó đứa bé phải cảm thấy an toàn, ngược lại thì hỏng. Họ tìm ra điều này. Nếu mẹ và cha không để tâm nhiều đến cháu bé dành mọi yêu thương, v.v.., nó sẽ ảnh hưởng bộ não hệ thần kinh của con cái. Nên phải có an toàn an toàn vật lý.
40:11	Và tại sao chúng ta đòi hỏi an toàn tâm lý? Bạn có biết khác biệt giữa hai cái? Có tâm trí đòi hỏi an toàn và vật lý đòi hỏi an toàn - phải không? Hiển nhiên. Vậy có an toàn tâm lý không? Chúng ta muốn muốn an toàn trong quan hệ Phải không? Vợ, con, cảm giác đơn vị gia đình. Đơn vị ấy đang đổ vỡ. Trong ấy có an toàn tâm lý nào đó Phải không? Nên bạn bám víu vào vợ hay con gái - phải không? Vậy trong bám víu ấy có an toàn ít nhất chúng ta nghĩ có an toàn. Và khi không có an toàn nơi người ấy chúng ta liền cắt đứt và tìm người khác Phải không? Việc ấy đang xảy ra. Và chúng ta cố tìm an toàn trong đoàn nhóm trong bộ lạc bộ lạc được ngợi ca là quốc gia - phải không? Không à? Tôi rất vui. Và quốc gia này đối nghịch quốc gia kia - theo kịp không? Vậy tìm an toàn tâm lý trong một người một quốc gia, niềm tin, kinh nghiệm riêng tất cả đều là hình thức muốn, đòi hỏi an toàn như bạn đòi hỏi an toàn vật lý - phải không?
42:50	Chúng ta hãy cùng chia sẻ bạn không chỉ lắng nghe tôi. Chúng ta cùng xem coi có an toàn cho con người không. Và đòi hỏi an toàn tâm lý chúng ta phân chia mình - phải không? Hinđu, Hồi, Do thái, Ả rập Cơ đốc, phi Cơ đốc Kẻ tin vào Giê su, người tin vào gì khác trong mọi cái đó có đòi hỏi an toàn. Và an toàn được tìm trong ảo tưởng - phải không? Bạn chấp nhận chứ? Đúng không? An toàn trong Cơ đốc giáo giữ chặt bạn. Trong Phật giáo, Ấn giáo Do thái giáo, Hồi giáo, v.v.. - theo kịp chứ? Việc ấy tạo ra an toàn ảo bởi họ đánh đấm nhau Bạn có thấy thế không? Sao? Ngay lúc thấy thế, bạn không còn thuộc về gì.
44:32	Vậy đợi chút. Thế nên đòi hỏi an toàn. Có thể là ảo tưởng trong mê tín trong lễ lạy, giáo điều trong quốc gia, hệ thống kinh tế trong thể chế độc tài. trong chữ gì đây trong an ổn an toàn kinh tế, như ở Mỹ hết sức an toàn, hay ít ra họ nghĩ thế. Nên ước muốn an toàn không chỉ tạo ảo tưởng vì nó là ảo tưởng - phải không? - thuộc về một bộ lạc hay thuộc về nhà thờ nào vậy bạn tìm an toàn trong ảo tưởng trong thực tế, đồ đạc, nhà cửa, con người. Nếu bạn quan sát, chúng không cho bạn an toàn bởi có hai cuộc chiến khủng khiếp phải không? - theo kịp chứ? Muốn an toàn, nhưng bạn tạo chiến tranh phá huỷ an toàn.
46:31	Khi bạn thấy sự thực là trí óc hay ý nghĩ tìm an toàn trong ảo tưởng - phải không? nhận thức rằng bạn tìm an toàn trong ảo tưởng chính nhận thức ấy cho bạn thông minh - phải không? Bạn theo dõi chứ? Bạn theo kịp không? Xin đừng đừng đồng ý, trừ khi tôi nói thực rõ ràng. Tôi tìm an toàn trong niềm tin như người Hinđu với mọi mê tín và thần thánh vô nghĩa lễ lạy và mọi thứ tầm phào cứ tiếp tục. Tôi tìm an toàn trong ấy - không phải tôi, ví dụ ai đó. Việc ấy nghịch với nhóm người có ý niệm khác, thần thánh khác lễ lạy khác - Cơ đốc giáo, v.v.. Đó là hai môi trường đối nghịch chịu đựng nhau nhưng cơ bản chống nhau. Nên có xung đột giữa hai cái và tôi tìm an toàn trong cái này hay cái kia - phải không? Và tôi nhận ra, lạy trời, thảy đều là ảo tưởng tôi cố tìm an toàn trong đó - phải không? Và thấy chúng là ảo tưởng tức thông minh. Cũng như thấy nguy hiểm. Người không thấy nguy hiểm là kẻ ngốc bị thần kinh, hắn bị hỏng gì rồi. Nhưng chúng ta không thấy nguy hiểm của việc này - phải không? Và người thấy nguy hiểm là thông minh đang hoạt động. Trong thông minh ấy có an toàn tuyệt đối. Bạn nắm chứ? Bạn hiểu không?
49:08	Tức là, tâm trí, suy nghĩ tạo ra nhiều loại ảo tưởng quốc tịch, giai cấp, bạn và tôi thần thánh, niềm tin khác nhau giáo lý, lễ lạy khác nhau mê tín tôn giáo lạ lùng tràn khắp thế gian bạn tìm an toàn trong mọi thứ đó. Và bạn không thấy nguy hiểm của an toàn ấy của ảo tưởng ấy. Khi bạn thấy hiểm nguy không phải ý niệm mà thấy thực thông minh ấy là hình thức tối cao của an toàn tuyệt đối. Phải không? Chúng ta cùng nhau? Bạn thông minh chứ? (Cười) Nếu không là trễ rồi. Bạn có thể nói 'Tôi không tin tôn giáo nào, tôi không có niềm tin tôi không có này, tôi không có nọ' nhưng cái 'tôi' đang hoạt động, nó tạo ra mọi cái đó và bạn đang chống lại mọi cái đó bằng lời lẽ khác niềm tin khác, ý niệm khác.
50:51	Thế nên có an toàn tuyệt đối nghĩa là thấy thực trong giả - hiểu không? Bạn có thấy vậy không?
51:30	Cảm xúc mạnh mẽ. Bám víu thật chặt. Làm sao nhìn và thấy làm giảm sức mạnh của những cảm xúc ấy?
51:54	Cảm xúc mạnh mẽ. Bám víu thật chặt. Làm sao nhìn và thấy làm giảm sức mạnh của những cảm xúc ấy?
52:10	Phải không? Có thể tiếp tục câu hỏi ấy chứ? Cố kiểm soát, đè nén, thanh lọc cảm xúc và bám víu không thể làm giảm xung đột, phải không? Rõ chứ? Tóm lại chúng ta có thấy cảm xúc mình? Có nhận ra bám víu, cái gì nói cảm xúc là rất mạnh bám víu là rất chặt, chúng ta thấy thế? Bạn có biết mình bám víu? Tiếp tục nhé, tìm xem. Bạn có bám chặt không? Và cảm xúc bạn hoạt động mạnh mẽ lạ lùng? Trước hết bạn phải ý thức, nhận ra biết, hiểu, thấy cảm xúc bạn mạnh mẽ. Và cũng nhận ra, hiểu rằng bạn bám víu. Nếu vậy thì, khi bạn nhận biết, điều gì xảy ra? Bạn hiểu câu hỏi tôi không?
54:20	Tôi biết tôi bám víu hay cảm xúc mạnh mẽ của hận, ganh, đối nghịch ưa và ghét, tôi biết thế - phải không? Bạn biết chứ? Hãy cùng nhau chia sẻ việc này. Chúng có thật mạnh mẽ đến che khuất, kiểm soát hành động tôi? Hiểu không? Tôi xem xét, nhìn, quan sát cảm xúc và bám víu có vẻ rất mạnh mẽ, và chúng hoạt động, ngăn trở suy nghĩ trong sáng hành động trong sáng, suy tư ngay thẳng. Tôi có nhận thấy không? Hay chúng ta chấp nhận thế? Bạn theo kịp câu hỏi chứ? 'Vâng, tôi có cảm xúc rất mạnh tôi bám víu rất chặt, nhưng không hề gì. Một phần đời sống mà. Không cần đấu tranh. Chẳng quan tâm tôi cãi cọ với ai đó'. Đùa cợt đáng yêu, nhưng tôi không đi sâu! (Cười)
56:08	Chúng ta có biết không? Nếu bạn nhận biết, việc gì xảy ra? Hãy xem xét chính mình. Bạn bám víu. Bạn có biết mình bám víu? Chỉ nhận biết. Bạn biết rằng bạn bám vào ai đó hay món đồ kia, hay vào niềm tin giáo lý, bạn biết hết cả, bạn bám vào gì đó. Rồi khi bạn nói bạn biết, thế nghĩa là sao? Biết, nhận ra. Có phải suy nghĩ biết bám víu? Theo kịp không? Bạn nói, 'Vâng, tôi bám víu' có phải hoạt động do suy tư nói 'tôi bám víu'? - theo kịp chứ? Hãy cùng tôi đào sâu điều này một chút. Để ý nhé. Xin hãy im lặng.
57:21	Khi bạn nói, 'tôi bám víu', đó là ý niệm? Hay là thực tế? Thực tế không phải ý niệm. Chiếc micro này, tôi có thể tạo ý niệm về nó, nhưng nó là thực tế. Tôi có thể sờ, ngắm - phải không? Vậy bám víu là quan niệm? kết luận? Hay thực tế rằng tôi bám víu? Bạn có thấy khác nhau? Thấy chứ? Nào. Nên khi bạn quan sát thực tế không phải ý niệm, kết luận về thực tế mà là thực tế và bạn nhận biết nó thực tế có khác bạn, người quan sát thực tế ấy? Bạn theo kịp cả chứ? Hy vọng tâm trí các bạn đều linh lợi. Rõ cả, phải không? Tôi quan sát thực tế bằng ý niệm hay qua một kết luận? Hay tôi nghe ai đó nói thế - theo kịp chứ? và vì vậy tôi nhìn nghĩa là tôi nhìn qua một màn ý niệm. Nên tôi không nhìn thực tế.
59:20	Giờ thì tôi nhìn thực tế. Không diễn giải gì hết, tôi nhìn nó. Tôi nhìn nó thế nào? Như vật gì tách rời tôi - hiểu không? Sự bám víu, vật gì khác tôi ư? Hay đó là một phần tôi? Bạn hiểu chứ? Làm ơn đừng đi ngủ. Nếu bạn muốn ngủ, cứ ngủ nhưng nếu bạn nghiêm túc vài phút, nhìn thực tế đi. Tức là, tôi nhìn nó như vật gì tách rời tôi ư? Chiếc micro này tách rời tôi nhưng bám víu, cảm xúc là một phần tôi. Bám víu là 'tôi'. Nếu không có bám víu, không có 'tôi'. Vậy nhận biết rằng cảm xúc và bám víu là một phần bản chất bạn, cấu trúc bạn. Nên bạn nhìn chính mình không có phân chia không nhị nguyên, tôi và bám víu. Chỉ có bám víu không lời, chỉ thực tế cảm giác, cảm xúc, chiếm hữu chiếm hữu trong bám víu. Đó là thực tế. Đó là tôi.
1:01:32	Vậy tôi phải làm gì với 'tôi'? Hiểu không? Hãy dõi theo từng bước. Nếu mệt mỏi, hay nếu bạn lơ đãng cứ lơ đãng, nhưng quay lại. Vậy khi có phân chia giữa tôi và bám víu tôi có thể làm gì đây - phải không? Bạn theo kịp chứ? Tôi có thể kiểm soát, có thể nói 'Không, không nên thế', hay đàn áp nó hay làm gì đó, luôn thế - phải không? Chúng ta làm thế. Nhưng nếu nó là tôi, tôi có thể làm gì? Khoan đã. Theo dõi kỹ nhé. Nếu nó là tôi, tôi có thể làm gì? Không thể làm gì hết, phải không? Tôi chỉ có thể quan sát. Bạn có thấy khác nhau? Trước kia tôi tác động lên nó. Giờ thì không thể làm gì vì nó là tôi, là cánh tay, là một phần tôi. Nên mọi việc có thể làm là quan sát - phải không? Vậy quan sát thành ra thật quan trọng chứ không phải bạn làm gì. Bạn thấy khác chứ?
1:03:09	Vậy có quan sát, không phải tôi quan sát. Chỉ có quan sát. Trong khi quan sát nếu tôi bắt đầu chọn lựa và nói 'tôi không nên bám víu' tôi đã bước ra khi nói nó không phải tôi. Bạn hiểu cả chứ? Thế nên khi quan sát không chọn lựa không phương hướng, chỉ thuần là quan sát trong sáng. Rồi thì vật được quan sát chảy tan. Trước kia bạn chống nó, kiểm soát nó đàn áp nó, bạn tác động nó. Giờ thì khi quan sát mọi năng lực tụ về. Chỉ khi thiếu năng lực mới có bám víu. Bạn có thấy thế không? Bạn hiểu chứ?
1:04:31	Tức là, khi quan sát trọn vẹn không có ý nghĩ xen vào vì bạn đang quan sát. Sao ý nghĩ phải xen vào? Bạn hiểu không? Bạn chỉ quan sát con ruồi vật mà bạn gọi con ruồi - chỉ quan sát. Cũng thế khi quan sát trọn vẹn cảm xúc, bám víu rồi thì cả năng lực tụ về trong quan sát ấy. Thế nên không có bám víu. Tôi giải thích rất kỹ chỉ không thông minh mới bám víu. Chỉ có những người không thấy hết mọi ẩn ý của bám víu mới bám víu. Và họ tràn ngập thế gian, họ là những nguyên tố mạnh trên đời và chúng ta kẹt trong đó. Nhưng khi bạn bắt đầu xem xét kỹ, nhìn nó bạn không còn kẹt trong đó nữa bạn không phân tán năng lực trong điều vô nghĩa, một cách tự nhiên. Nên năng lực bạn tụ hội trọn vẹn khi quan sát vậy nên bám víu tan mất hoàn toàn. Thử xem, làm đi và bạn sẽ thấy. Nhưng bạn phải đi từng bước đừng lao vào điều này việc nọ bạn phải quan sát sự việc thật gần sao cho tâm trí tuyệt đối trong sáng khi quan sát Phải không? Chỉ không ý thức mới nhảy qua vách núi. Lúc bạn nhận ra nguy hiểm, chạy đi. Bám víu là nguy hiểm bởi nó sinh ra sợ hãi, lo âu, thù, ghét chiếm hữu hay không chiếm hữu mọi cái đó, là nguy hiểm khôn lường. Và khi thấy nguy hiểm, bạn hành động không phải bạn hành động - chỉ có hành động.
1:07:57	Sao tâm trí sẵn sàng chấp nhận trả lời tầm thường cho vấn đề sâu sắc thế?
1:08:09	Sao tâm trí sẵn sàng chấp nhận trả lời tầm thường cho vấn đề sâu sắc thế?
1:08:24	Bạn hỏi, tại sao chúng ta chấp nhận giải thích tầm thường trong khi vấn đề thì sâu sắc? Bạn hiểu chứ? Tại sao sống bằng từ ngữ? Đó mới là vấn đề. Hiểu không? Tại sao từ ngữ thành quá quan trọng thế? Không ư? Xem này, tôi đau khổ, trải qua nhiều bi thảm. Và bạn đến rồi giải thích cho tôi và tôi tìm dễ chịu trong giải thích ấy. Có thượng đế, có tái sinh có điều này, điều nọ, việc kia. Vậy tôi chấp nhận từ ngữ vì nó làm tôi dễ chịu. Giải thích làm tôi dễ chịu niềm tin cho tôi dễ chịu khi tôi đau khổ, âu lo. Vậy giải thích bởi triết gia bởi nhà phân tích, phân tâm bởi thầy tu, thầy dạy yoga giải thích - tôi sống nhờ nó nghĩa là tôi sống cũ rích. Chúng ta là người cũ kỹ và chúng ta thỏa mãn thế. Bạn dùng chữ 'Thượng đế' với người Cơ đốc hay người tin Giê su - kịp không? - từ ngữ hình ảnh, từ ngữ và hình ảnh là biểu tượng. Vậy biểu tượng thành ra quá quan trọng như lá cờ. Ồ, bạn không giáp mặt mọi việc.
1:10:45	Tại sao tâm trí lại thế? Có phải vì chúng ta đọc quá nhiều những gì người khác nói hiểu không? Chúng ta lắng nghe lời người khác nói chúng ta xem xinê những gì xảy ra - khác ư? Luôn luôn ai đó ngoài kia bảo tôi làm gì. Nên tâm trí tôi què quặt thế. Vậy tôi luôn sống cũ rích. Tốt. Bạn hiểu chứ?
1:11:52	Và chúng ta không hề hỏi: tôi có thể là ánh sáng cho tôi? Hiểu không? Không phải ánh sáng của ai khác kể cả Giê su hay Phật hay ai khác. Tôi có thể là ánh sáng cho tôi? Nghĩa là không có bóng tối. Hiểu chứ? Vì là ánh áng cho chính mình nên không bao giờ tắt bởi phương tiện nhân tạo bởi hoàn cảnh, khổ đau, tai nạn hay sự cố - ánh sáng. Bạn có thể thế chứ? Chỉ có thể là ánh sáng cho chính mình khi tâm trí không có thách thức bởi vì nó tỉnh thức trọn vẹn. Nhưng hầu hết chúng ta cần thách thức bởi hầu hết chúng ta ngủ gục. Chúng ta ngủ gục vì chúng ta bị ru ngủ bởi các triết gia, các thánh hiền thần thánh, thầy tu và chính trị gia - phải không? Chúng ta bị ru ngủ. Và chúng ta không biết mình ngủ gục, cứ tưởng bình thường. Nên kẻ muốn là ánh sáng cho chính mình phải lìa bỏ mọi thứ ấy. Và ánh sáng cho chính bạn chỉ xảy ra khi không có ngã. Rồi ánh sáng ấy là vĩnh cửu, bất diệt, không thể cân đo Đúng không?
1:14:14	Chúng ta tiếp tục mấy câu hỏi thay vì nói chuyện, thảo luận?
1:14:20	Khán giả: Vâng. K: Tôi cũng nghĩ thế! Tôi nói suốt còn bạn thìhy vọng là không.