Krishnamurti Subtitles home


BR79T4 - Thiền định, phi thời gian và yêu thương
Buổi Nói Chuyện thứ 4
Brockwood Park, Anh Quốc
2 tháng chín 1979



1:09 Đây là buổi nói hay họp mặt cuối. Tôi thật không biết nói gì. Một khởi đầu tốt!
1:59 Tôi nghĩ nếu thực sự nghiêm túc chúng ta sẽ xem cuộc đời như toàn thể chứ không chỉ những gì hợp, thuận lợi nhất lợi ích hay dễ chịu nhất với mình Nhưng cuộc sống đầy phức tạp với mọi khổ nhọc, đấu tranh, xung đột với quá nhiều áp lực và đòi hỏi lên đời bạn. Và hình như chúng ta lấy một quan điểm riêng hay chọn điều thích ý nhất và theo đuổi nó. Chúng ta có vẻ không hề xem cuộc sống như toàn thể giáo dục, nghề nghiệp, lối sống quan hệ, yêu thương - bất kỳ chữ ấy có nghĩa gì Có lẽ chúng ta sẽ tìm hiểu sáng nay và xem có thể sống cuộc đời thật đẹp.
3:55 Và tôn giáo qua mọi thời đại đã đóng vai trò quá quan trọng trong đời sống. Bạn có thể dẹp bỏ, có thể nói nó vô nghĩa mê tín dị đoan, nhưng con người khắp thế giới đã tìm kiếm hay hỏi han có chăng điều gì siêu vượt mọi phấn kích, thú vui cảm giác, tình dục và lối mòn tầm thường của đời sống. Chúng ta luôn hỏi điều đó. Càng nghiêm túc bạn càng đào sâu đời sống mình chắc chắn bạn hỏi xem có điều gì thật lớn lao vượt xa cuộc sống với phức tạp với nhàm chán, cô đơn này. Và hy vọng chúng ta khá nghiêm túc, ít nhất sáng nay để có thể tìm hiểu điều này.
5:32 Và xin được yêu cầu và nói rằng đừng làm nơi này thành chỗ nghỉ mát nơi bạn đến trong mười hôm và làm gì đó bạn biết mọi việc khác. Xin đừng làm thế. Chẳng giá trị gì. Có những nơi khác bạn có thể có những giây phút tốt hơn. Và nếu chơi ma tuý và mọi thứ ấy bạn đừng đến đây, vô ích.
6:16 Vậy mọi người chúng ta làm sao bắt đầu? Hiểu không? Làm sao chúng ta bắt đầu tìm kiếm xem có điều gì thật lớn lao điều gì thực sự trường cửu điều gì bất di bất dịch điều gì không thể tàn phai, biến đổi trong mọi tình huống, mọi nền văn hóa, v.v..? Bạn bắt đầu tìm hiểu điều ấy thế nào điều mà con người khắp thế giới qua mọi thời đại đã tìm kiếm? Phải không? Chúng ta có thể cùng tìm chứ?
7:25 Nếu có thể, việc đầu tiên là làm sao lắng nghe không chỉ lời người khác mà nghe chính bạn lắng nghe mọi ý nghĩ, mọi cảm xúc những vấn đề và mọi lo âu, lắng nghe chúng mà không chút bóp méo không có đường hướng nào. Chỉ lắng nghe như khi nghe buổi hòa nhạc hay. Vậy là bạn bắt đầu khám phá khi bạn nghe những méo mó mà trí óc hay ý nghĩ đang hoạt động, bẻ cong điều hiện là. Hiểu không? Bởi ý nghĩ luôn tìm kiếm thêm nữa nên nó chạy khỏi thực tế.
8:54 Vậy sáng nay có thể như đã nói hoàn toàn không biết tôi sẽ nói gì nhưng vì khởi đầu điều này sáng nay chúng ta có thể nghe không chỉ người nói kẻ thực ra không quan trọng gì mà anh ta chỉ làm như tấm gương cho bạn tự soi trong ấy. Và khi bạn quan sát chính mình gương không quan trọng bạn có thể đập bỏ, ném đi, bất cứ gì bạn thích. Vậy chúng ta có thể, sáng nay cùng nhau tìm hiểu vấn đề vô cùng phức tạp này về ý nghĩa cuộc đời và xem có chăng điều gì vượt thời gian vượt khỏi ngày mai vượt khỏi gánh nặng của ký ức? Có chăng điều gì lớn lao hơn cuộc sống chỉ hời hợt cảm giác. Và để tìm kiếm điều ấy chúng ta phải có đặc tính tự do không bám víu kinh nghiệm riêng nào không muốn hay yêu cầu gì thêm. Bởi nếu vậy bạn đã chạy khỏi quan sát thực tế - phải không? Sáng nay có thể làm vậy không?
11:26 Tức là chúng ta tìm hiểu sao gọi là tôn giáo. Chúng ta tìm hiểu sợ hãi, thú vui đau khổ là gì và toàn bộ vấn đề cái chết. Và tôi nghĩ chúng ta cũng nên tìm hiểu thật sâu vấn đề tôn giáo là gì. Bởi con người sống bằng điều ấy. Con người đã nói, khi tìm kiếm điều khác cái thông thường mà không bất thường, không bị thần kinh điều vượt khỏi thực tế cái xảy ra thực, cái đau thực, cái khổ thực lo âu thực đòi hỏi cảm giác tình dục thực với kinh nghiệm xem có điều gì xa hơn thế. Phải không? Đó là tìm kiếm của con người và hắn gọi là tìm kiếm Thượng đế tìm chân lý, tìm nhiều loại khác, ở Á châu gọi là Niết bàn, Thiên đàng, Giải thoát và v.v.., v.v.. - Tỏ ngộ. Đó là đòi hỏi sâu thẳm kiên trì của người nghiêm túc. Và hắn kẹt trong tìm kiếm ấy. Hắn vào tôn giáo, rời bỏ nó rồi đến tôn giáo khác, lại bỏ vậy là hắn kẹt nhiều bẫy khi tìm kiếm. Cuối tìm kiếm ngay lúc gần chết hắn nói 'Tôi chẳng tìm được gì' - kịp không? 'Tôi đến đạo sư này, đạo sư kia, đền thờ này nhà thờ nọ, theo nhiều thầy tu gắt gỏng mê tín, v.v.., v.v..' Rồi cuối cùng, khi hắn gần chết hắn nhận ra chẳng có gì, chẳng gì ngoài ít tro.
14:24 Vậy vào cuộc tìm kiếm, nếu bạn nghiêm túc có thể bỏ hết chứ? Bởi mọi tôn giáo mà con người tổ chức đều tạo thành do ý nghĩ. Và ý nghĩ, như đã đào sâu hôm nọ là giới hạn, bởi nó dựa trên kiến thức và kiến thức luôn đi cùng dốt nát. Không có kiến thức trọn vẹn. Phải không? Vậy nên luôn có trong đó đặc tính dốt nát và vì ý nghĩ sinh từ kiến thức kinh nghiệm và vì vậy luôn giới hạn. Và mọi điều gì ý nghĩ tạo ra nhà thờ, tiến bộ kỹ thuật, khoa học văn chương, hội họa và mọi thứ trong nhà thờ trong đền chùa, miếu, thảy đều do ý nghĩ tạo ra không có vấn đề về nó. Bạn có thể nói Chúa để đó nhưng đó vẫn là vận hành của ý nghĩ. Và v.v.. Chúng ta có thể thấy rất rõ không phải ngôn từ, trí óc hay bị thuyết phục thấy thực tế rằng mọi cái đó do ý nghĩ tạo ra dù ảo tưởng là hiện thực. Đợi chút, tôi sẽ đào sâu điều này.
16:27 Tôi dùng chữ 'hiện thực' trong nghĩa 'đây là thực'. Chiếc micro trước mặt mọi người là thực tế, thực, bạn có thể sờ. Và mọi vật do ý nghĩ tạo ra mà họ gọi là tôn giáo, và tổ chức gọi là tôn giáo, là một thực tế. Lễ lạy là một thực tế Nhiều kiểu y áo lạ lùng họ mặc là thực tế vậy nó là thực. Và biểu tượng, ý niệm, là thực - phải không? Cũng như ảo tưởng, bởi ý nghĩ tạo ra ảo tưởng. Bạn theo kịp không?
17:29 Vậy ảo tưởng, ý niệm kỳ cục, mọi lễ lạy Mọi thứ ý nghĩ dựng lên là thực tế. Súng ống, tàu ngầm, lên mặt trăng và v.v.., đều là hiện thực thực tế. Nhưng hiện thực ấy do ý nghĩ tạo ra - phải không? Ý nghĩ không tạo ra tự nhiên. Nên tự nhiên là thực tế, thực nhưng không là sản phẩm của ý nghĩ. Nhưng ý nghĩ có thể dùng tự nhiên làm chiếc ghế, thành hiện thực. Phải không?
18:35 Vậy tìm hiểu vấn đề tôn giáo là gì xem có điều gì siêu vượt Bạn phải phân biệt giữa thực tế, hiện thực Hiện thực, bao gồm cả ảo tưởng Phải không, theo kịp không? - và tự nhiên. Chúng là hiện thực, nhưng ý nghĩ không tạo ra tự nhiên.
19:10 Nên nếu bạn đã rõ vấn đề này chúng ta có thể tiếp tục tìm hiểu: con người tìm kiếm điều vô hạn, vượt thời gian là nhân tạo, ý nghĩ tạo hay có chăng điều gì không là sản phẩm của ý nghĩ? Bạn theo kịp không? Nào chúng ta hãy cùng tìm. Xin luôn nhớ điều cơ bản là chúng ta cùng nhau tìm kiếm. Bạn không cần chấp nhận lời người nói. Anh ta không có uy quyền gì hết. Vì vậy chúng ta nghiêm túc cùng làm cuộc tìm tòi này. Các bạn có thể lần lượt bỏ đi. Vậy cũng đúng. Nhưng hễ bắt đầu tìm tòi, bạn đến đâu tuỳ sức. Có thể trí óc bạn không đủ mạnh không đủ sáng. Vậy nên ngay từ đầu tôi nói bạn phải lắng nghe chính mình chỗ nào bạn tắt nghẽn, bám víu vào kinh nghiệm, vào ước muốn, v.v.. Vậy phải dẹp bỏ chúng khi bạn bạn tìm tòi. Và khi tìm tòi bạn phải tự do mà quan sát. Không thể nói, 'Ồ, tôi tin Chúa hay Giê su, hay Krishna' hay gì khác, rồi đi tìm, không được đâu. Đó là trò đùa. Bạn không thể đùa với chính mình nhưng khi tìm tòi nghiêm túc bạn phải chơi đùa.
21:54 Vậy có chăng điều gì không do ý nghĩ tạo ra? Phải không? Nghĩa là: có chăng điều gì vượt thời gian? Hãy đi từ từ, chúng ta sẽ tìm kiếm. Chúng ta đã quen với ý niệm tiến hóa trước hết là tiến hóa vật lý. Tức là, hột, trái sồi, tạo ra cây sồi mất nhiều thời gian, rất nhiều năm. Và cùng quan niệm hay thực tế ấy được chuyển sang tâm lý. Tức là, về tâm lý bạn phải có thời gian để học để hiểu - phải không? để nắm bắt điều gì siêu vượt hơn. Nên chúng ta quen với ý niệm tiến hóa, thời gian - phải không? Vậy chúng ta phải thật rõ xem có thời gian tâm lý không. Có thời gian vật lý. Bạn phải để ý việc này đôi chút nếu bạn thích thú tìm tòi. Có thời gian vật lý từ đây đến ngôi nhà kia mất đúng ba phút. Nên về vật lý thời gian cần thiết để đi từ nơi này đến nơi khác. Đó là thời gian để nối khoảng cách.
24:15 Chúng ta lại chuyển quan niệm ấy kết luận ấy thành tâm lý. Tôi dốt, bạn dốt bạn không biết, tôi không biết chính tôi, tôi cần thời gian. Thời gian bị đặt thành tâm lý do ý nghĩ. Bạn có thực sự cần thời gian để thoát khỏi tham lam? ví dụ. Tôi lấy đó làm ví dụ. Bạn có thực sự cần thời gian? Tức là, vài hôm, thời gian là tương lai. Bạn có cần tương lai, thời gian, để thoát khỏi ghen tị hay gì đó, lo âu, tham lam, ganh ghét? Bạn có thực cần thời gian? Không, không, đừng lắc đầu. Nhưng chúng ta quen vậy. Khi nói, 'tôi sẽ vượt qua nó' - sẽ là thời gian. Hiểu không? Không rõ bạn hiểu không. Đừng quá sững sờ.
25:50 Vậy đó là thói quen, truyền thống lối sống khi nói, 'tôi sẽ vượt qua cơn giận ghen tức, cảm giác thiếu thốn' và v.v.. Vậy là trí óc trở nên quen thuộc tâm lý với ý niệm thời gian, tức ngày mai, hay nhiều ngày mai. Chúng ta hỏi lại điều ấy. Hiểu không? Chúng ta nói nó không cần thiết. Thời gian không cần thiết để thoát tham lam Phải không? Tức là, nếu thoát khỏi thời gian và bạn tham không có ngày mai. Bạn tấn công nó. Bạn hành động, bạn làm gì đó ngay tức thì. Không biết bạn theo kịp không? Vậy ý nghĩ tạo thời gian tâm lý như phương tiện chạy trốn như phương tiện triển hạn như phương tiện bám vào điều đã có. Không biết bạn theo kịp không? - phải không? Vậy ý nghĩ tạo thời gian tâm lý do lười biếng, v.v..
27:44 Giờ thì bạn có thể thoát khỏi ý niệm ngày mai tâm lý? Hãy tìm hiểu đi, nhìn nó. Lấy lo âu của bạn, hay gì đó tham đắm tình dục, nếu bạn thích hay nếu bạn nghĩ nhờ hành động cảm giác bạn sẽ đạt được điều gì bạn muốn đạt được là vận hành thời gian. Bạn có thể thấy sự thực ấy và chính nhận thức ấy chấm dứt nó? Không biết bạn hiểu không? Phải không? Bạn có làm như chúng ta nói? Hay chỉ là ý niệm?
28:52 Nên trí óc tìm hiểu thời gian điều rất phức tạp, chúng ta nói ngắn thôi quan niệm ngày mai như phương tiện đạt mục đích về tâm lý là ảo tưởng. Vì vậy chỉ có nhận thức và hành động mà không có khoảng cách thời gian. Không biết bạn nắm hết không?
29:29 Bạn thấy nguy hiểm của yêu nước nguy hiểm, vì chiến tranh, v.v, v.v.. Chính nhận thức là hành động và chấm dứt cảm nhận chấm dứt bám víu vào nhóm nào. Phải không? Bạn làm chứ? Mỗi sáng truyền hình nói 'Anh, Anh, Anh' hay Pháp và Pháp và Pháp bất cứ khi nào bạn ở Pháp, v.v.. Thấy rằng phân chia ấy đem tai họa đến và rồi 'Cho tôi thời gian để thoát qui định tôi đã có từ bé rằng tôi là người Anh - hay này nọ', thấy vậy mà không ý niệm thời gian và liền hành động. Theo kịp không? Mong bạn làm vậy. Và liền hết xung đột. Hiểu không? Tôi phải thoát khỏi tranh đấu. Chúng ta cùng đến đây chứ? Tôi thấy bạn không bởi việc này đòi hỏi trí óc thật nghiêm túc trí óc nói, 'tôi muốn tìm tòi'.
31:19 Thiền định là chấm dứt thời gian. Hiểu không? Ồ không, bạn không hiểu. Bởi đó là việc chúng ta vừa mới làm chúng ta thiền định chúng ta thiền định để tìm bản chất thời gian. Thời gian là thực, cần thiết để đi từ đây đến kia nhưng thời gian tâm lý không có. Khám phá điều ấy là sự thật lớn lao, sự kiện phi thường bởi bạn đã đập vỡ mọi truyền thống. Hiểu không? Truyền thống nói 'Cần thời gian, sẽ gặp Thượng đế nếu bạn làm này, nọ'. Và cũng nghĩa là hy vọng, chấm dứt hy vọng. Hiểu không? Không biết bạn hiểu không? Theo Địa ngục của Dante nghĩa là chấm dứt hy vọng - hiểu không? Trái lại chúng ta nói hy vọng hàm ý tương lai. Tức là, bạn chán nản, âu lo cảm giác thiếu thốn tuyệt vọng cho tôi hy vọng để tiến lên, học hỏi, thoát. Khi thấy rằng không có tương lai tâm lý, bạn đáp ứng với sự kiện, không với hy vọng. Bạn thấy vậy không? Bởi hy vọng là thời gian - phải không?
34:13 Nên việc chúng ta làm khi tìm hiểu thời gian là khởi đầu thiền định. Một phần của thiền định. Và để tìm xem có điều gì vượt thời gian - vượt thời gian bạn không nên đem theo vấn đề nào - phải không? bởi chúng ta gánh nặng vấn đề - phải không? Phải không? Vấn đề cá nhân, vấn đề tập thể vấn đề quốc tế, v.v.. Tại sao chúng ta có vấn đề? Hãy hỏi chính mình: tại sao có vấn đề? Tình dục, tưởng tượng, vấn đề không có việc làm, v.v.. vấn đề thiếu thốn vấn đề 'tôi muốn lên thiên đàng và tôi không thể' và v.v.. - bạn biết đó, vấn đề. Tại sao có vấn đề? Có thể nào - hãy nghe có thể nào sống một đời không có vấn đề? Bạn biết vậy là sao không? Khi một vấn đề nổi lên hoá giải nó tức thì, không mang theo. Mang theo, là vận hành của thời gian tạo ra vấn đề. Bạn thấy vậy không? Phải không? Nếu tôi có vấn đề - nếu bạn có vấn đề trước hết tại sao bạn có vấn đề? Vấn đề là gì? Vấn đề là điều gì bạn không hiểu không giải quyết, chấm dứt mà bạn lo lắng, quan tâm bạn không thể hiểu và bạn tranh đấu, tranh đấu từng ngày, ngày này qua ngày nọ. Nên trí óc què quặt bởi tiến trình ấy - hiểu không? Vậy nếu không có thời gian - hiểu không? thì không có vấn đề. Bạn có thấy vậy không? Bạn có thực sự thấy vậy, thực trong tâm không phải chỉ trí óc, mà trong tâm bạn có thấy rằng con người hễ có vấn đề là kẹt trong thời gian? Nhưng khi vấn đề nổi lên nếu trí óc thoát khỏi thời gian nó ứng xử tức thì, chấm hết. Bạn có thấy vậy không? Khi có ý niệm thời gian, bạn nói 'Tôi sẽ giải quyết', 'sẽ cần thời gian'. Lúc chạy khỏi sự kiện là có vấn đề. Các bạn buồn ngủ à?
38:05 Vậy nếu phải tìm hiểu điều này thì phải không có vấn đề gì hết tức là, trí óc phải tự do để nhìn. Phải không?
38:30 Vấn đề có khi quan hệ không được hiểu. Phải không? Dù đó là thân hay sơ. Tại sao chúng ta không hiểu quan hệ và thấy chiều sâu hay vô ích của nó mà cứ tiếp tục? Nhưng có vẻ chúng ta không hề giải quyết vấn đề quan hệ - phải không? Bạn biết cả chứ, phải không? Tại sao? Bạn yêu thương hay không được yêu thương? Đó là vấn đề? Nào. Đó, đó là vấn đề. Hay bạn yêu thương và người kia thì không - phải không? Hay trong quan hệ với kẻ khác bạn bị sở hữu bạn bị thống trị, lệ thuộc bạn muốn điều gì từ cô ta hay anh ta tình dục, thú vui, dễ chịu. Ai đó nói với người nói hôm nọ 'Nếu tôi bỏ người giặt giũ cho tôi?' Hiểu không? Không biết bạn hiểu hết không?
40:25 Vậy quan hệ là gì mà chúng ta tạo ra vấn đề quá lớn? Đó là quan hệ với người khác quan hệ là quan hệ với ai khác. Với một hay nhiều người, hay cả nhân loại - phải không? Với duy nhất, hay nhiều hay cả nhân loại Hiểu không? Ồ, không hiểu! Tại sao không có hoà bình trong quan hệ? Hiểu biết sâu sắc lẫn nhau sinh ra yêu thương - hiểu không? Tại sao không có? Quan hệ giữa hai người - nam và nữ với tình dục gọi là yêu thương - phải không? Phải không? Ồ, vì Chúa, đừng để chúng ta đạo đức giả hãy đối mặt những việc này. Đó gọi yêu thương hay là yêu thương? Hay là đòi hỏi của thỏa mãn cảm giác đòi hỏi bầu bạn đòi hỏi sinh ra do cô đơn đòi hỏi nói 'tôi không thể cô đơn' 'Tôi không thể đứng một mình trong cô độc bao la nên tôi phải có ai đó để có thể lệ thuộc vào' về tâm lý mọi cái đó. Bạn cần người đưa thư, phu khuân vác, và v.v.. nhưng tâm lý trong quan hệ giữa nam và nữ tại sao có phân chia lớn lao? - hiểu không? Và bạn có nhận ra điều ấy? Nhận ra phân chia lớn lao giữa bạn và người bạn nói bạn yêu thương. Chúng ta cần tìm hiểu không, cần thiết không? Có vẻ cần, được thôi.
43:38 Bạn có lưu ý giữa hai người suy nghĩ, cảm nhận không hề như nhau - phải không? Người tham vọng, kẻ không người năng nổ, kẻ không người chiếm hữu, kẻ không người thống trị và kẻ thì dễ bảo Vậy là sao? Mỗi người ích kỷ trong hành động riêng - phải không? Theo kịp không? Hãy quan sát chính bạn. Ích kỷ trong chính bạn và người khác cũng ích kỷ nên có phân chia. Ở đâu có phân chia tất phải có cãi cọ tất phải có đối nghịch tất phải có mọi việc xảy ra giữa các quốc gia, có phân chia tất có rối loạn - phải không? Và phân chia ấy ta gọi là yêu thương - phải không? Bạn không giáp mặt.
45:00 Nên trong tìm hiểu điều gì vượt thời gian cần phải có cảm giác quan hệ trọn vẹn điều chỉ có thể xảy ra khi có yêu thương. Phải không? Yêu thương không phải thú vui, dĩ nhiên. Bạn giảm giá trị nó. Phải không? Yêu thương không là ước muốn yêu thương không phải thỏa mãn đòi hỏi cảm giác. Theo kịp không?
45:51 Nên không có yêu thương làm điều gì bạn muốn lộn ngược đầu hay ngồi thiền định xếp tréo chân cả đời bạn mặc áo lạ lùng, làm gì bạn thích Không có đặc tính ấy thì chẳng có gì. Vậy nếu muốn tìm kiếm điều gì vượt thời gian phải có quan hệ đúng đắn, trọn vẹn để không có vấn đề. Và đặc tính ấy của yêu mến, yêu thương không phải kết quả của ý nghĩ Phải không? - nó phải có.
47:01 Rồi thì chúng ta có thể tiếp tục tìm kiếm. Bạn thấy biết bao là khó nhăn. Bởi hầu hết chúng ta quá chiều theo mình Đa số chúng ta quá nhỏ nhen - phải không? Quá nhỏ bé trong cách nhìn. Nên trí óc cần phải thoát mọi vận hành ích kỷ âu lo - phải không? Bởi chúng tạo ra vấn đề và khi trí óc có vấn đề nó không thể thấy rõ ràng. Trí óc tán gẫu không ngừng Trí óc ấy không im lặng - phải không?
48:04 Rồi vấn đề là: làm sao tôi ngừng tán gẫu - hiểu không? Lắng nghe cẩn thận. Bạn biết trí óc tán gẫu rồi bạn nói, 'Làm sao dừng nó?' Lúc bạn đặt câu hỏi bạn đã bước vào yếu tố thời gian Bạn thấy vậy không? Thấy? 'Làm sao' nghĩa là thời gian và vì bạn hỏi 'làm sao' bạn khác mới chế ra pháp môn bày ra phương pháp, tập luyện khoác lên áo vàng, áo xanh, hay gì khác. Vậy thấy trí óc tán gẫu và bạn không khác với tán gẫu ấy. Trí óc tán gẫu và trí óc là bạn. Nên khi bạn nắm nguyên tắc này sự thật thực tế bạn và vấn đề là một bạn và tán gẫu là một rồi thì mọi cố gắng thay đổi nó chấm dứt. Rồi bạn giáp mặt sự kiện rằng trí óc tán gẫu, bạn tán gẫu. Vậy khi bạn quan sát điều gì xảy ra? Trong quan sát ấy bạn đem hết năng lực để quan sát. Năng lực ấy bị phân tán bởi tán gẫu 'Làm sao tôi dừng nó?' Bạn hiểu không? Không biết bạn hiểu không? Chúng ta tiếp chứ?
50:24 Vậy vấn đề là: Trí óc có thể Tức là, trí óc là giác quan, cảm nhận phản ứng, cảm xúc, hiểu biết mọi cái đó là trí óc - phải không? Trí óc ấy có thể, gồm cả não Trí óc có thể tuyệt đối im lặng? Bạn hiểu câu hỏi không? Bởi đó là một phần thiền định Để tạo ra, như mọi người cố gắng làm Tạo ra nhờ pháp môn, cách thức kiểm soát, v.v.., để trí óc tuyệt đối im lặng bởi chỉ khi trí óc tuyệt đối im lặng bạn mới có thể nghe, có thể thấy. Nên nhiều kiểu thiền định Tây tạng, Hinđu, thiền T.M vô nghĩa bạn biết đó, Thiền thực nghiệm chữ đẹp bị hỏng, phải không? Thực nghiệm bị hỏng bởi thứ vô nghĩa ấy. Mọi kiểu thiền định ấy cố gắng qua kiểm soát, thư giãn, tự thôi miên tụng đọc, tạo ra trí óc im lặng nghĩa là - lắng nghe đi tức là để thời gian đem điều đó đến. Hiểu không? Trí óc bạn hiện không im lặng nhưng tôi sẽ tập luyện, sẽ kiểm soát Tôi sẽ nhận thức và qua thời gian sẽ được - phải không? Nhưng khi thấu hiểu sự thực thời gian là ảo tưởng, bạn không thể thay đổi nó thời gian không làm thay đổi - hiểu không? rồi thì bạn giáp mặt sự kiện rằng trí óc bạn tán gẫu.
53:32 Khi bạn quan sát sự kiện trọn vẹn với cả năng lực, sự kiện thay đổi. Bạn sẽ thấy, nếu bạn làm, bạn sẽ thấy. Bởi bạn đem cả năng lực để quan sát và năng lực ấy bị phân tán khi bạn cố gắng thay đổi 'hiện là'. Nào, tôi sẽ cho bạn xem một điều! Con người là bạo lực - phải không? Vì nhiều lý do, lúc này không tìm hiểu điều này. Và con người đặt ra không bạo lực - phải không? Không bạo lực là không thực. Theo kịp không? Sự kiện là bạo lực Nhưng bạn cố gắng chạy theo không bạo lực bạn chạy theo không thực và cũng chạy theo, thừa nhận thời gian. Và khi bạn hiểu ra thời gian không thay đổi không làm thay đổi, bạn liền đối mặt sự kiện tức là bạo lực. Không làm sao để thay đổi. Đó là sự kiện bạo lực. Trí óc có thể quan sát sự kiện bạo lực mà không đường hướng, không áp lực, chỉ quan sát? Hiểu không? Quan sát nó. Khi quan sát trí óc gom toàn bộ năng lực - phải không? Năng lực như ánh sáng hội tụ vào vật gọi là bạo lực và bạo lực ấy tan mất. Xin đừng đi ngủ.
56:01 Thiền định, tức là làm cho trí óc tuyệt đối im lặng mọi cố gắng là vô ích - phải không? Bạn thấy vậy không? Cố gắng để thiền định là thời gian là tranh đấu, là đạt được điều gì mà bạn xếp bày ra. Vậy có thể quan sát mà không cố gắng? Không kiểm soát? Nghe kỹ nhé. Tôi dùng chữ 'kiểm soát' rất là do dự bởi vì chúng ta sống trong xã hội buông thả - phải không? Và bạn làm gì tuỳ thích càng ngu ngốc càng tốt ma tuý, tình dục mặc quần áo vô nghĩa lý - theo kịp không? Thảy đều uỷ mị. Và khi người nói dùng chữ 'kiểm soát' trong ý nghĩa khi quan sát thuần tuý không cần có kiểm soát. Đừng tự gạt mình khi nói 'Tôi thuần quan sát vậy tôi không kiểm soát' và chiều theo mình, thành ra vô nghĩa. Trừ khi bạn nghe kỹ rằng trí óc bị kiểm soát rằng kiểm soát là do ý nghĩ rằng ý nghĩ là giới hạn và trong giới hạn nó ước muốn điều gì và vậy là nói, 'tôi phải kiểm soát' Trí óc ấy trở thành nô lệ cho ý niệm Hiểu không? - không phải cho sự kiện mà cho quan niệm, cho kết luận. Như những người theo đạo kia họ tin rất mạnh mẽ vào điều này điều nọ Họ không thể nói về việc gì khác hay suy nghĩ tự do. Người nói có lần đi lại ở Ấn độ, trên tàu hỏa và có người Âu, đúng ra là người Anh và một người Ấn có học thức ở cùng toa Bạn Anh nói với bạn Ấn rằng tôn giáo thảy đều vô nghĩa, ngu ngốc bạn biết đó, tiếp tục một lát. Và bạn Ấn lịch sự nói 'Nhưng bạn cũng có niềm tin, phải không? Bạn tin vào Chúa Kytô và Đức Mẹ'. 'Ồ,' anh ta nói, 'đó là sự kiện'. (Cười) Vậy là chấm dứt trò chuyện. Và đa số chúng ta như vậy.
59:51 Nên chúng ta nói: một trí óc đang xung đột dù là do kiểm soát, ý chí tức là ước muốn, trí óc có vấn đề trí óc không giải quyết quan hệ và vậy là không yêu thương trí óc ấy không thể vượt lên. Hiểu không? Nó chỉ có thể đi lòng vòng mà nó nghĩ là vượt lên. Và nó có thể đặt ra cái vượt lên, nhưng không phải. Phải không? Vậy nếu chúng ta nghiêm túc, nếu tới chỗ này rằng trí óc, mọi giác quan, não và mọi thứ mà con người kẹt trong đó được dẹp sang bên, bởi có cảm giác bao la của yêu thương và thông minh chúng ta mới có thể tìm kiếm. Phải không?
1:01:08 Nghĩa là trí óc im lặng không chỉ im lặng vật lý, hiểu không? Nhưng im lặng không cần phải ngồi kiểu nào đó, bạn có thể nằm, làm gì bạn thích nhưng thân thể phải tuyệt đối im lặng. Phải không? Không kiểm soát bởi khi bạn áp đặt liền có xung đột. Và trí óc tự do và im lặng tuyệt đối có thể quan sát. Không phải 'tôi quan sát' - hiểu không? Nếu có 'tôi quan sát' là có nhị nguyên, có phân chia chỉ có quan sát mà không có 'tôi'. Bạn có thấy vậy không? Cái 'tôi' được tạo do nhiều thứ ký ức cũ, kinh nghiệm cũ, vấn đề đã qua vấn đề hiện tại, lo âu - cái 'tôi', là tôi, là bạn. Nếu chúng ta đi thật xa cái 'tôi' vắng mặt. Hiểu không? Không phải 'tôi' quan sát mả chỉ có quan sát.
1:03:05 Rồi điều gì xảy ra? Bạn biết đó, đây là thiền định thực, chúng ta đã làm. Ý nghĩa tìm hiểu chính bạn, tự tri biết hết vấn đề biết mọi ước muốn, áp lực, xung đột đau khổ, đau đớn, mọi thứ, nhận thức hết. Và nhận thức ấy chỉ có thể có khi bạn quan sát phản ứng trong quan hệ - phải không? Bạn không thể quan sát chính mình chỉ bằng cách bỏ đi và ngồi dưới gốc cây. Bạn có thể biết cách nào đó quan sát nhưng chỉ trong quan hệ mọi phản ứng mới nổi lên. Vậy trí óc hiện giờ trong trạng thái không có vấn đề, cố gắng, kiểm soát và cơ bản là không ý chí bởi ý chí là chất liệu của ước muốn. Không biết bạn có tìm hiểu nó? Phải không? Tôi muốn, tôi cần, tôi phải. Tức là, ước vọng đòi hỏi điều gì trong thời gian. Phải không? Và để đạt được tôi phải luyện ý chí để nắm nó. Vậy trí óc thoát mọi thứ đó.
1:05:07 Nếu bạn đã đi xa vậy thì đàng kia là gì? Con người tìm điều thánh thiện - phải không? Điều gì thánh thiện, bất tử không hư hoại, phi thời gian - bất kể là gì. Và hắn nói, 'tôi làm việc, đem cả cuộc đời 'Tôi hiểu đời tôi trọn vẹn, giờ thì gì nào?' Bạn hiểu ư? Gì nữa, gì ở đàng kia? Bởi mọi tìm kiếm phải chấm dứt - hiểu không? Bởi lúc mà bạn tìm kiếm làm sao biết bạn gặp gì? Bạn hiểu tôi hỏi gì không? Bạn tìm kiếm Thượng đế, chân lý, hay tìm gì đó Đó có thể là thú vui riêng, khao khát tình dục riêng Đó có thể là chấm dứt vài vấn đề, v.v.. Bạn tìm kiếm Tìm kiếm ấy hàm chứa vài điều. Trước hết, khi gặp gì bạn phải biết nó - phải không? Tìm kiếm ấy phải là thỏa mãn Nếu không bạn sẽ ném đi. Nó phải trả lời mọi vấn đề và không thể bởi vấn đề do chính bạn tạo. Vậy người nói, 'Tôi tìm kiếm' thực sự hoàn toàn mất thăng bằng bởi hắn đang đùa với chính hắn. Nên mọi việc đó giờ dừng hết, chấm hết. Rồi thì trí óc tuyệt đối im lặng trong thuần quan sát. Giờ thì điều siêu vượt chỉ là mô tả Hiểu không? chỉ là đặt thành lời để chuyển tải cái không thể trao truyền. Hiểu không?
1:08:08 Vậy mọi thứ bạn có thể làm là không diễn tả nó mà giáp mặt nó với cùng năng lực cùng cường độ, cùng mức độ Bạn hiểu tôi nói gì không? Yêu thương là gì? Là giáp mặt người khác với cùng cường độ, cùng mức độ, cùng thời điểm. Hiểu không? Phải không? Đó là yêu thương. Tôi không nói yêu thương vật lý, tôi nói yêu thương không phải ước muốn, không phải thú vui Giáp mặt ai đó với cùng cường độ - phải không? cùng cảm giác thời gian, - thời gian trong nghĩa và với cùng nhiệt nồng. Đó là yêu thương.
1:09:35 Giờ nếu có yêu thương ấy trong người kia và bạn có đặc tính của trí óc im lặng liền có trao đổi - phải không? - không cần lời. Đó là trao đổi trong cảm thông thực sự hoàn toàn chia sẻ điều gì không thể đặt thành lời. Giây phút bạn đặt thành lời nó đã ra đi, bởi lời không phải vật.
1:10:21 Vậy lúc chấm dứt những buổi nói này bốn buổi nói và hai buổi hỏi đáp, chúng ta ở đâu? Mỗi người chúng ta ở đâu với những gì bạn đã nghe, những gì bạn đã học đã nhìn chính mình? Chúng chỉ là lời cho bạn mang theo? Hay có chăng thay đổi sâu thẳm để bạn thoát khỏi mọi vấn đề rời sợ hãi và có hương thơm không thể tàn phai, là yêu thương. Và từ hành động ấy từ đó có thông minh và hành động. Bạn hiểu không? Đúng vậy.