Krishnamurti Subtitles home


BR83CB1 - Có chăng hành động suy nghĩ không chạm tới?
Buổi Trò chuyện thứ nhất với David Bohm
Brockwood Park, Anh Quốc
11 tháng Sáu 1983



0:16 K:Tôi nghĩ chúng ta sẽ bàn về tương lai nhân loại.

D:Vâng.
0:37 K:Thực ra, khi nói về con người, chúng ta nói về nhân loại.

D:Toàn thể nhân loại.
0:44 K:Toàn thể nhân loại, không chỉ người Anh, người Pháp hay người Nga, người Mỹ, mà cả loài người.
0:52 D:Dù thế nào, tương lai cũng nối với bây giờ.
0:56 K:Vậy đó, ngoài những gì bạn quan sát ra thế giới trở thành quá sức nguy hiểm.
1:08 D:Vâng.
1:12 K:Khủng bố, chiến tranh, chia rẽ quốc gia và chia rẽ sắc tộc vài nhà độc tài muốn phá huỷ thế giới, v.v.. Và về tôn giáo cũng phân chia quá sức.
1:29 D:Vâng, và tôi nghĩ có khủng hoảng kinh tế và khủng hoảng sinh thái...
1:35 K:Vâng, vấn đề kinh tế và sinh thái vấn đề hình như ngày càng nhiều thêm. Vậy tương lai nhân loại thế nào? Tương lai nhân loại, không chỉ thế hệ hiện nay mà cả thế hệ sắp tới, thế nào?
1:59 D:Vâng, tương lai có vẻ rất khủng khiếp...

K:Rất khủng khiếp. Nếu bạn và tôi hãy còn rất trẻ chúng ta làm gì khi biết mọi việc này. Phản ứng chúng ta thế nào, cuộc sống chúng ta ra sao làm sao kiếm sống, v.v..?
2:27 D:Vâng, tôi thường nghĩ đến việc này. Ví như, tôi tự hỏi, tôi lại nghiên cứu khoa học ư?

K:Vâng.

D:Và, hiện tôi không chắc gì hết vì khoa học hình như không thích hợp với cơn khủng hoảng này.
2:43 K:Không, không, ngược lại, hữu ích đó.
2:45 D:Nó làm tệ thêm.

K:Có, hữu ích đó.

D:Có lẽ hữu ích nhưng thực tế không đúng.
2:50 K:Vậy bạn sẽ làm gì? Tôi nghĩ tôi vẫn giữ việc đang làm.
2:56 D:À, với ngài chắc là dễ dàng.

K:Với tôi thì dễ thôi.
3:00 D:Nhưng có vài vấn đề, dĩ nhiên
3:02 không biết ngài có muốn thảo luận không. Với người mới vào đời, hắn phải kiếm sống - phải không?
3:09 K:Dĩ nhiên.
3:10 D:Hiện có rất ít cơ hội và số có việc làm thì rất giới hạn.

K:Giới hạn và nạn thất nghiệp khắp thế giới.
3:24 Không hiểu hắn sẽ làm gì khi biết tương lai khủng khiếp quá chán chường, nguy hiểm và bấp bênh. Bạn bắt đầu từ đâu?
3:46 D:Vâng, tôi nghĩ ta phải bỏ sang một bên những vấn đề đặc biệt của nhu cầu riêng và nhu cầu của những người xung quanh.
3:59 K:Bạn nói thực sự lúc này ta nên quên mình đi à?
4:04 D:Vâng.

K:Dù tôi có quên mình đi
4:07 và khi nhìn lại thế giới tôi sẽ sống và sẽ có vài nghề nghiệp nào đó và thất nghiệp, tôi sẽ làm gì? Đó là vấn đề tôi nghĩ đa số giới trẻ sẽ đối mặt.
4:33 D:Vâng. Rõ rồi. Vậy ngài có điều gì gợi ý chứ?

K:Gì nào?

D:Ngài có thể gợi ý gì?

K:Bạn xem, tôi không nghĩ kiểu tiến hóa.
4:58 D:Vâng, tôi biết thế.
5:01 Tôi mong chúng ta thảo luận điểm đó.

K:Gì chứ?

D:Tôi mong chúng ta thảo luận điểm đó.
5:07 K:Vâng. Tôi không cho là có tiến hóa tâm lý đâu.
5:11 D:Vâng. Chúng ta nói việc này nhiều rồi nên tôi nghĩ tôi hiểu phạm vi ngài định nói. Nhưng tôi nghĩ người mới với việc này xem băng hình này, sẽ không hiểu gì.
5:25 K:Vâng, chúng ta sẽ thảo luận. Nhưng tôi muốn thảo luận cả vấn đề, nếu bạn muốn: tại sao chúng ta quan tâm đến tương lai? Hay, toàn thể tương lai là bây giờ.
5:42 D:Vâng, trong nghĩa nào đó, cả tương lai là bây giờ nhưng chúng ta phải nói rõ. Điều này quá đối nghịch với cách suy nghĩ truyền thống loài người và mỗi chúng ta hướng đến.
5:55 K:Vâng, tôi biết. Thế đó - tôi biết.
5:58 Con người suy tư kiểu tiến hóa, tiếp tục và v.v..

D:Có lẽ chúng ta nên tiếp cận cách khác. Tức là, có vẻ thời buổi này tiến hóa là cách suy nghĩ tự nhiên nhất. Nên tôi muốn hỏi ngài suy tư kiểu tiến hóa, ngài có phản đối gì.
6:16 Có lẽ tôi giải thích: từ ấy có rất nhiều nghĩa.

K:Dĩ nhiên, dĩ nhiên.
6:23 Chúng ta nói về tâm lý.

D:Vâng, điểm thứ nhất, chúng ta nói về tiến hóa vật lý.
6:28 K:Tức là trái sồi lớn thành cây sồi.
6:31 D:Vâng. Ví dụ, các loài tiến hóa từ cây cỏ đến động vật rồi con người.
6:38 K:Vâng, qua hàng triệu năm để chúng ta như hiện giờ.
6:41 D:Ngài không đặt vấn đề những gì đã diễn ra ư?
6:44 K:Không, việc đã diễn ra.

D:Có lẽ tiếp tục diễn ra.
6:47 K:Đó là tiến hóa.

D:Đó là tiến trình hợp lý.
6:50 K:Dĩ nhiên. Đó là tiến trình hợp lý tự nhiên.
6:53 D:Nó xảy ra trong thời gian.
6:56 Và vì thế, trong lãnh vực này quá khứ, hiện tại và tương lai là quan trọng - phải không?
7:02 K:Vâng, dĩ nhiên. Không biết ngôn ngữ nào đó, tôi cần thời gian để học.
7:07 D:Cũng cần thời gian để trí óc mở mang. Ngài thấy nếu bộ não khởi đầu nhỏ bé và rồi lớn dần lớn dần, mất cả triệu năm.
7:16 K:Vâng, và trở nên quá phức tạp, v.v.. Mọi cái đó cần thời gian, là vận hành trong không và thời gian.
7:26 D:Vâng. Ngài chấp nhận thời gian vật lý và sinh lý thần kinh.
7:31 K:Thời gian sinh lý thần kinh, tuyệt đối.
7:33 Dĩ nhiên. Một người tỉnh táo.

D:Vâng. Đa số chấp nhận thời gian tâm lý, họ gọi thời gian tinh thần.
7:39 K:Vâng, chúng ta sẽ nói việc ấy. Nếu có cái gọi là ngày mai tâm lý tiến hóa tâm lý.

D:Hay hôm qua.
7:50 Vâng, thoạt nhìn, e là việc này có vẻ lạ lùng. Ngài xem hình như tôi có thể nhớ hôm qua và ngày mai, tôi có thể dự tính. Và đã xảy ra nhiều lần, ngài biết đó, ngày ngày nối nhau. Nên tôi có kinh nghiệm thời gian, ngài xem, từ hôm qua đến hôm nay rồi ngày mai - phải không?

K:Dĩ nhiên.
8:13 Khá là đơn giản.

D:Khá đơn giản.
8:16 Vậy ngài xem, ngài từ chối điều gì?
8:18 K:Từ chối tôi sẽ là gì đó, sẽ thành tốt hơn.
8:24 D:Rằng tôi có thể thay đổi và là... Nhưng hiện có hai cách nhìn. Ngài xem, thứ nhất, tôi định sẽ tốt hơn vì tôi cố gắng? Hay, thứ nhì, vài người cảm thấy tiến hóa là tiến trình tự nhiên không thể thiếu, trong đó chúng ta đang bị quét đi như trong dòng chảy, và chúng ta có thể tốt hơn, tệ hơn
8:45 hay điều gì đó xảy đến cho mình.

K:Về tâm lý.
8:47 D:Tâm lý, vâng, nó cần thời gian nó có thể không là kết quả của cố gắng để tốt hơn. Có thể hoặc không. Người nghĩ cách này, người cách kia. Nhưng ngài cũng từ chối có loại tiến hóa
9:03 tâm lý tự nhiên như tiến hóa sinh học tự nhiên?
9:08 K:Tôi từ chối điều đó, vâng.

D:Vâng. Vậy tại sao ngài từ chối?
9:13 K:Vì trước hết, tinh thần là gì?
9:18 D:Vâng.
9:20 K:Cái 'tôi', ngã, v.v.., là gì?
9:24 D:Vâng, từ tinh thần có nhiều nghĩa. Ví dụ có nghĩa là tâm trí. Ý ngài từ ấy cùng nghĩa với bản ngã?
9:31 K:Bản ngã. Tôi đang nói về ngã, cái 'tôi'.
9:34 D:Vâng. Hiện vài người suy tư kiểu tiến hóa nghĩ rằng sẽ có loại tiến hóa làm cái ngã thanh khiết hơn. Nghĩa là nó sẽ lên bậc cao hơn.
9:46 K:Vâng, sẽ tốt hơn - tốt hơn cần thời gian chứ?
9:49 D:Thanh khiết hơn, tốt hơn.

K:Vâng. Đó là tất cả vấn đề.

D:Vâng. Vậy có hai vấn đề: một là, cái 'tôi' sẽ tiến bộ hơn? Đó là một. Và cái kia, dù còn đang giả định muốn vượt cái ngã, việc ấy có thể làm trong thời gian?
10:06 K:Không thể trong thời gian.
10:08 D:Vâng, chúng ta phải nói rõ tại sao không.
10:11 K:Vâng, sẽ nói. Chúng ta sẽ đi sâu. 'Tôi' là gì? Nếu tinh thần có nhiều nghĩa khác nhau cái 'tôi' là toàn thể vận hành do ý nghĩ sinh ra.

D:Tại sao ngài nói thế? Rằng...
10:35 K:'Tôi' là nhận thức, nhận thức của tôi
10:40 'tôi' là tên gọi, hình thể và mọi kinh nghiệm khác mà tôi có được, ghi nhớ, v.v.. Toàn thể cấu trúc cái tôi ấy do ý nghĩ dựng lên.
10:56 D:Vâng, lại một điều gì đó có lẽ vài người khó chấp nhận.
11:02 K:Dĩ nhiên, dĩ nhiên. Chúng ta sẽ thảo luận.
11:05 D:Vâng, nhưng tôi cũng cố gắng làm rõ. Kinh nghiệm đầu tiên, cảm giác đầu tiên tôi có về cái tôi là cái 'tôi' không lệ thuộc và cái tôi là suy nghĩ.
11:18 K:Cái 'tôi' không lệ thuộc suy nghĩ?
11:21 D:Cảm giác đầu tiên của tôi là 'tôi' không lệ thuộc suy nghĩ, và 'tôi' chính là suy nghĩ, ngài thấy đó.

K:Vâng, vâng.

D:Như tôi ở đây và tôi có thể cử động tôi có thể co tay, có thể suy nghĩ, hay có thể lắc đầu.
11:33 K:Vâng, vâng.

D:Vậy, là ảo tưởng sao?
11:37 K:Không.

D:Tại sao?
11:39 K:Bởi vì cái 'tôi' - khi tôi đưa tay
11:46 là có ý định cầm nắm vật gì, lấy cái gì để cái gì, đó là, trước hết là vận hành của ý nghĩ, và nó làm cánh tay cử động, v.v.. Tôi cho rằng - và sẵn sàng chấp nhận nó đúng hay sai ý nghĩ là nền tảng của mọi cái này.
12:16 D:Vâng. Quan điểm ngài là toàn thể ý nghĩa cái 'tôi' và mọi việc làm xuất phát từ ý nghĩ. Vậy ngài nói ý nghĩ là gì, hay nó không đơn thuần là trí óc?
12:28 K:Không, không, dĩ nhiên.

D:Ngài xem, gì nữa nào?
12:31 K:Ý nghĩ là vận hành kinh nghiệm, kiến thức, ký ức, ý nghĩ.
12:38 Là cả vận hành ấy.

D:Có vẻ như ngài nói nhận thức là toàn thể.

K:Toàn thể, đúng thế.

D:Và ngài nói vận hành đó là cái 'tôi' - phải không?
12:51 K:Toàn thể tích chứa của nhận thức là cái 'tôi'.
12:57 D:Vâng, có khá nhiều...

K:Cái 'tôi' ấy không khác với nhận thức.

D:Vâng. Có thể cảm nhận - tôi nghĩ có thể nói rằng
13:07 tôi là nhận thức, vì nếu không nhận thức tôi chẳng ở đây.
13:13 K:Dĩ nhiên.

D:Hiện giờ nhận thức không ngoài điều ngài vừa nói gồm cả ý nghĩ, cảm giác, ý định...
13:22 K:...ý định, khát vọng...

D:...ký ức...
13:24 K:...ký ức, niềm tin, giáo điều, nghi lễ tất cả, như máy vi tính bị lập trình.

D:Vâng. Cái đó chắc chắn trong nhận thức.
13:38 Mọi người chắc đồng ý nhưng có thể vài người hay nhiều người cảm thấy còn có gì hơn thế nữa.
13:44 Nhận thức có thể vượt xa cái đó.

K:Hãy cùng đào sâu, cùng tìm xem.

D:Vâng.

K:Tích chứa nhận thức tạo thành nhận thức tích chứa.
13:58 D:Vâng, tôi nghĩ điều này đòi hỏi hiểu biết nào đó. Từ tích chứa dùng thông thường rất khác. Như khi ngài nói nước chứa trong ly - phải không?

K:Vâng.

D:Vậy ly là một vật và nước là một thứ khác.

K:Không.

D:Ly đựng nước, hay là từ tích chứa gợi ý điều gì chứa đựng nó - phải không?

K:Đúng thôi. Nhận thức được tạo nên từ mọi cái nó ghi nhớ: niềm tin, giáo điều, nghi lễ, quốc tịch, sợ, vui, đau khổ.
14:35 D:Vâng, nếu mọi cái đó vắng mặt thì sẽ không có nhận thức?
14:42 K:Không như chúng ta biết đâu.
14:43 D:Vậy vẫn có loại nhận thức nào sao?
14:46 K:Một loại khác hoàn toàn.
14:48 D:Ồ, tôi nghĩ ngài thực sự định nói nhận thức
14:51 như ta biết, được tạo thành...

K:Đúng thế.

D:À, vâng.
14:55 K:Nhận thức như ta biết là mọi cái đó.

D:Ta biết chung như thế.

K:Và đó là kết quả của nhiều hành động do ý nghĩ..
15:08 Ý nghĩ kết hợp cả chúng lại, đó là nhận thức phản ứng, đáp ứng, ký ức ghi nhớ, tính hết sức rắc rối tinh tế, mọi cái đó - tạo thành nhận thức.
15:36 D:Như đã biết.

K:Tôi nói thế.
15:39 D:Vâng.

K:Như ta biết thế.

D:Vâng. Giờ thì...

K:Nhận thức có tương lai không?
15:48 D:Vâng. Nó có quá khứ chứ?

K:Dĩ nhiên. Nhớ lại.
15:53 D:Nhớ lại, vâng. Sao ngài nói nó không có tương lai?
15:56 K:Nếu có tương lai thì cũng là nó, chuyển động y như thế.
16:02 Cùng hành động, cùng ý nghĩ canh cải đôi chút nhưng mô hình đó lặp đi lặp lại.

D:Vâng. Ngài nói ý nghĩ chỉ có thể lặp lại?
16:18 K:Phải.
16:19 D:Nhưng có cảm tưởng ý nghĩ có thể phát triển ý niệm mới.
16:23 K:Nhưng ý nghĩ giới hạn, vì kiến thức giới hạn nếu bạn chấp nhận kiến thức luôn giới hạn.
16:38 D:Vâng, điều đó có lẽ cần thảo luận thêm.
16:42 K:Dĩ nhiên, chúng ta phải thảo luận.

D:Tại sao ngài nói kiến thức luôn giới hạn?
16:48 K:Vì bạn là nhà khoa học, bạn thí nghiệm, thêm vào, tìm tòi
16:55 bạn thêm vào, và sau bạn, người khác cũng thêm vào. Nên kiến thức, sinh từ kinh nghiệm, là giới hạn.
17:10 D:Vâng, vài người nói thế, và họ hy vọng đạt được kiến thức hoàn hảo hay tuyệt đối về luật tự nhiên.
17:20 K:Luật tự nhiên không phải luật của con người.
17:24 D:Vậy ngài muốn giới hạn thảo luận trong kiến thức về con người?
17:30 K:Dĩ nhiên, chúng ta nói về mọi cái đó.

D:Ngài có thể hỏi
17:35 kiến thức về tự nhiên cũng được chứ?
17:37 K:Dĩ nhiên, chúng ta đang nói về tương lai nhân loại.

D:Được thôi. Vậy chúng ta nói con người không thể đạt được kiến thức vô hạn về tinh thần.
17:46 Ngài nói thế phải không?

K:Vâng, đúng thế.
17:48 D:Luôn luôn có thêm cái không biết.

K:Ngày càng có thêm cái không biết.
17:54 Vậy nếu chấp nhận kiến thức giới hạn thì ý nghĩ giới hạn.
18:00 D:Vâng, kiến thức - ý nghĩ lệ thuộc kiến thức và kiến thức không bao trùm mọi việc.

K:Đúng thế.

D:Vậy là ý nghĩ không thể nào ứng xử mọi việc xảy ra.
18:13 K:Đúng vậy. Tức là việc các chính trị gia và mọi người khác đang làm. Họ nghĩ ý nghĩ có thể giải quyết mọi vấn đề.
18:21 D:Vâng. Ngài có thể thấy các chính trị gia kiến thức rất giới hạn thực tế, hầu như không có! [Cười] Nhưng, chính vì khi thiếu kiến thức cơ bản về việc đang ứng xử nên gây ra lộn xộn.

K:Vâng. Vì ý nghĩ giới hạn, nhận thức do ý nghĩ gộp thành, cũng giới hạn.

D:Vâng. Vậy tại sao - ngài có thể nói rõ chứ?
18:55 Tức là chúng ta chỉ có thể lặp lại trong vòng lẩn quẩn.

K:Vòng lẩn quẩn.

D:Vài ý kiến có lẽ là, nếu so sánh với khoa học mọi người có thể nghĩ kiến thức tôi giới hạn
19:06 tôi khám phá mãi.

K:Nhưng cái bạn khám phá được thêm vào, vẫn giới hạn.
19:13 D:Vẫn giới hạn. Đó là vấn đề. Tôi có thể tiếp tục tôi nghĩ ý kiến đàng sau tiếp cận khoa học là mặc dù kiến thức giới hạn
19:25 tôi có thể khám phá và theo kịp thực tế.

K:Nhưng cũng giới hạn.

D:Khám phá của tôi giới hạn. Và luôn có cái không biết tôi chưa khám phá.
19:34 K:Vậy nên tôi mới nói cái không biết, cái vô hạn ý nghĩ không thể nắm bắt.

D:Vâng.
19:41 K:Bởi chính ý nghĩ giới hạn.
19:47 Nếu bạn và tôi đồng ý - không chỉ đồng ý mà là thực tế.

D:Vâng, có lẽ chúng ta nên nói rõ thêm.
19:58 Chính ý nghĩ giới hạn, dù về mặt ngôn từ có thể dễ dàng chấp nhận ý nghĩ không giới hạn có một khuynh hướng rất mạnh, cảm giác, xu hướng
20:09 cảm nhận rằng ý nghĩ có thể làm mọi thứ.
20:12 K:Mọi thứ. Không thể. Hãy nhìn việc nó làm trên thế giới.
20:16 D:Phải, tôi đồng ý nó đã làm những việc khủng khiếp nhưng thế không chứng tỏ rằng nó luôn sai. Ngài xem, có lẽ ngài luôn lên án nó
20:24 với những người dùng nó sai, thế đó. (Cùng cười)

K:Tôi biết, đó là trò quá cũ. Nhưng ý nghĩ chính nó giới hạn, nên dù làm gì cũng giới hạn.
20:36 D:Vâng, và giới hạn trong cách rất nghiêm trọng ngài đang nói.
20:40 K:Đúng thế. Dĩ nhiên rất là nghiêm trọng.
20:43 D:Vậy chúng ta có thể nói rõ, xem như thế nào?
20:47 K:Xem đó, mọi việc xảy ra trên thế giới.
20:51 D:Đúng thôi, hãy cùng nhìn xem.
20:52 K:Lý tưởng độc tài là sản phẩm của ý nghĩ.
20:58 D:Vâng, chúng ta có thể nói mọi người - chính chữ độc tài nghĩa là muốn bao trùm tất cả nhưng họ không thể.

K:Họ không thể.

D:Họ không thể, đã thất bại.
21:08 K:Thất bại.

D:Thất bại.
21:10 Nhưng có nhiều người bảo rằng họ không phải độc tài.
21:15 K:Nhưng dân chủ và mọi cái cộng hoà và dân chủ và duy tâm, v.v.., mọi suy nghĩ họ đều giới hạn.
21:24 D:Nhưng giới hạn là cách mà...

K:...rất phá hoại.
21:29 D:...rất nghiêm trọng và phá hoại.
21:32 Bằng cách nào - có thể nói rõ chứ? Ngài xem, tôi có thể nói 'Ồ, ý nghĩ tôi giới hạn, nhưng chắc không nghiêm trọng thế'.
21:40 Ngài xem tại sao nó quan trọng vậy?

K:Khá là đơn giản: vì hành động nào cũng do ý nghĩ giới hạn tất nhiên phải sinh xung đột.

D:Vâng.

K:Như phân chia con người thành quốc gia, về địa lý, v.v.. về tôn giáo, tạo nên rối loạn thế giới.

D:Vâng, vậy hãy liên kết việc ấy với giới hạn của ý nghĩ.
22:09 Tức là kiến thức tôi giới hạn - phải không?

K:Chúng ta nói thế.
22:13 D:Vậy làm sao điều ấy dẫn tôi đến phân chia thế giới...
22:20 K:Không phải chúng ta tìm an toàn ư?

D:Vâng.

K:Và chúng ta nghĩ rằng có an toàn trong gia đình
22:30 an toàn trong bộ lạc, an toàn trong quốc gia. Vậy chúng ta nghĩ có an toàn trong phân chia.
22:39 D:Vâng. Có vẻ lộ ra ví dụ lấy bộ lạc, ta có thể cảm thấy bất an vì rồi ta bảo, 'Tôi an toàn với bộ lạc.' Đó là kết luận. Và tôi nghĩ tôi biết rõ an toàn là gì, nhưng không phải. Tôi không biết việc gì khác xảy ra làm cho bất an.
23:01 Bộ lạc khác đến.

K:Không, không, chính phân chia tạo bất an.
23:05 D:Vâng, nó giúp tạo ra bất an, nhưng tôi định nói tôi không biết rõ điều đó - phải không? Tôi không hiểu.

K:Nhưng bạn không hiểu bởi vì
23:13 không suy nghĩ mọi việc, không nhìn thế giới như toàn thể.

D:Vâng, ý nghĩ định làm, ngài thấy ý nghĩ
23:23 nhắm vào an toàn, cố gắng biết mọi điều quan trọng. Nó cho rằng nó biết mọi việc quan trọng và nói 'Điều này sẽ đem đến an toàn' không chỉ hàng lô việc nó không biết, mà mỗi một việc nó không biết, rằng chính ý nghĩ là phân chia.
23:39 K:Phân chia, vâng.

D:Phân chia. Nó sẽ
23:42 bởi vì tôi định ra vùng an toàn, chia biệt với vùng khác.
23:47 K:Bởi vì chính nó giới hạn.
23:49 Điều gì giới hạn tất nhiên sinh ra xung đột.
23:56 D:Vậy, ngài bảo ý nghĩ là...

K:Nếu nói tôi là cá nhân, đó là giới hạn.
24:03 D:Vâng.
24:05 K:Tôi quan tâm đến chính mình, đó là giới hạn.
24:09 D:Vâng, chúng ta phải nói rõ điều này.
24:11 Ngài xem, nếu tôi nói chính cái bàn này giới hạn nó tạo xung đột - phải không?

K:Không, không xung đột ở đó.
24:16 D:Vậy khi tôi nói chính cái tôi gây xung đột.
24:20 K:Cái 'tôi' là hiện thể phân chia.

D:Hãy xem rõ hơn tại sao.
24:27 K:Vì nó phân chia. Nó quan tâm đến chính nó.
24:35 'Tôi' đồng hóa với cái lớn hơn, quốc gia, vẫn là phân chia.
24:40 D:Vâng, tôi xác định mình trong cái lợi của an toàn
24:44 nên tôi biết tôi đối lập với ngài và tôi bảo vệ tôi - phải không? Điều này tạo ra phân chia giữa tôi và ngài.
24:57 K:Chúng ta và họ, v.v..

D:Chúng ta và họ. Việc ấy do ý nghĩ tôi giới hạn bởi vì tôi không biết thực sự chúng ta liên hệ và nối kết nhau chặt chẽ.
25:07 K:Đúng thế, chúng ta là con người.

D:Vâng, là cả loài người.
25:11 K:Cả nhân loại ít nhiều có những vấn đề như nhau.
25:13 D:Không, tôi không hiểu điều ấy. Ý nghĩ tôi, kiến thức tôi giới hạn, tôi nghĩ chúng ta có thể phân biệt và bảo vệ mình, và tôi chớ không phải người khác.
25:23 K:Vâng, đúng thế.
25:24 D:Nhưng trong chính hành động, tôi tạo ra bất ổn.
25:27 K:Đúng thế. Bạn gây ra...

D:...bất an.

K:Bất an. Nếu ta thấy thế, không chỉ trí óc hay lời nói mà thực sự cảm nhận, rằng chúng ta là cả nhân loại rồi thì trách nhiệm trở nên lớn lao.
25:50 D:Vâng, ngài có thể làm gì với trách nhiệm ấy?
25:55 K:Rồi thì tôi góp phần vào lộn xộn ấy, hay tránh xa nó. Đó không là - là bình an, trật tự trong chính mình.
26:10 Sẽ đến điểm đó. Tôi đi nhanh quá.

D:Vâng, ngài xem - cùng đi - ngài xem
26:16 tôi nghĩ chúng ta đã đến điểm quan trọng. Chúng ta nói cả nhân loại, con người, là một, và vì thế phân chia là...

K:...nguy hiểm
26:25 D:Vâng. Trong khi phân chia giữa tôi và cái bàn không nguy hiểm vì trong nghĩa nào đó chúng ta không là một.
26:34 K:Tôi và cây cối - dĩ nhiên.
26:36 D:Tức là chỉ trong nghĩa rất chung chúng ta là một. Con người không biết tất cả là một.
26:43 K:Tại sao? Tại sao?

D:Cùng tìm hiểu xem. Đây là điểm mấu chốt. Rõ là không, bởi vì có quá nhiều phân chia và không chỉ quốc gia hay tôn giáo mà người với người.
26:54 K:Tôi biết.Tại sao có phân chia ấy?
26:57 D:Trước hết là, cảm nhận, ít ra trong thời hiện đại rằng mỗi người là một cá nhân.
27:04 Có thể trước kia không mạnh mẽ thế.

K:Tôi thắc mắc điểm đó. Tôi hỏi có phải chúng ta là những cá nhân.
27:12 D:Vâng, đây là câu hỏi lớn bởi vì...
27:14 K:Dĩ nhiên. Chúng ta vừa nói nhận thức là cái tôi, cả nhân loại như nhau. Họ đều đau khổ; họ luôn sợ hãi; họ thảy bất an; họ có thần thánh và nghi lễ riêng, thảy đều do ý nghĩ gộp thành.
27:45 D:Vâng, tôi nghĩ việc này dẫn đến - ngài biết đó - có hai vấn đề ở đây. Một là, không phải ai cũng cảm thấy họ như nhau - đa số cảm thấy họ riêng biệt, ít nhất họ...
27:59 K:Ý bạn 'riêng biệt' là gì? Phân biệt khi làm gì à?
28:04 D:Có lẽ có rất nhiều việc. Ví dụ quốc gia này có thể cảm thấy họ có thể làm việc gì đó tốt hơn quốc gia kia. một người có vài đặt tài, phẩm chất, hay...

K:Dĩ nhiên. Bạn hay hơn - bạn trí thức hơn tôi. Người khác giỏi hơn cái này cái nọ.
28:23 D:Anh ta có thể tự hào về tài riêng, hay lợi lộc.
28:27 K:Nhưng khi để hết sang bên, cơ bản chúng ta như nhau.
28:33 D:Chúng ta phải nói thế nghĩa là sao ngài đang nói những điều ngài vừa diễn tả
28:38 chúng là...

K:...bên ngoài.
28:40 D:Vâng. Vậy việc cơ bản là gì?
28:42 K:Là sợ hãi, khổ sở, đớn đau, lo âu, cô đơn, và mọi cực nhọc.
28:49 D:Vâng, nhiều người chắc cảm thấy những điều cơ bản là đạt được cao nhất của con người.

K:Là gì?

D:Đạt được cao nhất của con người không phải cái đó.
29:00 K:Họ đạt được gì?

D:Vâng, ta bàn về việc này.

K:Vâng, vâng.

D:Ý tôi là nhiều người - tôi biết
29:05 chúng ta thường nói điểm này, nhưng tôi nghĩ phải làm rõ.
29:09 K:Vâng, cùng đào sâu.

D:Hiện giờ...

K:Chúng ta đạt được gì?

D:Được một điều
29:15 nhiều người chắc tự hào về thành tựu của con người về khoa học, nghệ thuật, văn hóa và kỹ thuật.
29:21 K:Dĩ nhiên chúng ta đạt được mọi thứ trong lãnh vực ấy.

D:Vâng.

K:Kỹ thuật, truyền thông, du hành, y khoa, giải phẩu...

D:Vâng.

K:...tiến bộ vượt bậc.
29:36 D:Vâng, ý tôi là chúng thực sự đáng kể trong nhiều hướng.
29:39 K:Việc đó không có vấn đề gì.

D:Vâng. Chúng ta nói về...

K:Chúng ta đạt được gì về tâm lý?
29:47 D:Vâng, điểm này phải nói là không có gì tác động chúng ta về tâm lý.

K:Vâng, đúng thế.

D:Và vấn đề tâm lý còn quan trọng hơn nhiều việc khác, bởi nếu vấn đề tâm lý không giải thông thì mọi cái kia là nguy hiểm.
30:00 K:Vâng. Đúng thế. Vậy đó. Nếu tâm lý bị giới hạn, dù chúng ta làm gì cũng giới hạn và kỹ thuật sẽ được dùng trong giới hạn...
30:10 D:...vâng, điểm chính là tinh thần giới hạn chứ không phải cấu trúc kỹ thuật hợp lý.

K:Tỉnh táo, hợp lý.

D:Và thực tế, kỹ thuật trở thành nguy hiểm...

K:...khí cụ.

D:...khí cụ nguy hiểm. Hiện giờ, vấn đề tinh thần là cốt lõi cho mọi thứ và nếu tinh thần không trật tự mọi cái đều vô ích.

K:Nếu ngôi nhà trật tự...

D:Vấn đề thứ hai là: mặc dù chúng ta nói có vài lộn xộn cơ bản trong tinh thần, hay thiếu trật tự là chung cho mọi người chúng ta đều có tiềm năng cho điều gì khác nhưng vấn đề thứ hai là: chúng ta có thực là một? Tức là, dù chúng ta giống nhau thế không nghĩa là chúng ta như nhau, là một.
31:05 K:Chúng ta nói về cơ bản, nhận thức chúng ta có chung một nền tảng.
31:12 D:Vâng. Ngài xem từ thực tế cho thấy thân thể con người giống nhau không chứng tỏ chúng như nhau.
31:22 K:Dĩ nhiên không. Thân thể bạn khác tôi.
31:24 D:Vâng chúng ta khác nơi ở, khác thực thể, v.v.. Nhưng tôi nghĩ ngài nói nhận thức không phải một thực thể... cá nhân...

K:Đúng thế.

D:...thân thể là một thực thể có tính cá nhân.
31:37 K:Đúng thế. Mọi cái có vẻ rõ ràng.
31:40 D:Có lẽ rõ. Nhưng tôi nghĩ...

K:Thân thể bạn khác tôi. Tên họ tôi khác với bạn.
31:51 D:Vâng, chúng ta rất khác nhau
31:53 dù cùng vật chất mà khác nhau, chúng ta không thể trao đổi
31:56 bởi vì prôtêin cơ thể này không hòa hợp với cơ thể kia.
32:00 Nhiều người cảm thấy thế về tinh thần, cho rằng
32:03 hóa học giữa mọi người có thể hòa hợp hoặc không.
32:07 K:Vâng, nhưng nếu thực sự bạn đi sâu hơn vào vấn đề nhận thức được chia cho cả nhân loại. Đó là cả...

D:Vâng. Cảm nhận hiện nay nhận thức là cá nhân
32:21 và nó được trao đổi, như thế, nghĩa là...
32:26 K:Tôi cho đó là một ảo tưởng bởi vì chúng ta bám chắc điều không phải thế.

D:Vâng, vậy ngài muốn nói có một nhận thức của cả nhân loại?
32:37 K:Nó là một.

D:Là một.
32:39 Điều này quan trọng vì dù nhiều hay một cũng là vấn đề cơ bản.

K:Vâng, vâng.

D:Có thể là nhiều rồi trao đổi nhau và tạo thành đơn vị lớn hơn. Hay ngài cho rằng từ ban đầu nó là một?
32:54 K:Ngay từ ban đầu nó là một.
32:56 D:Và ý nghĩa phân chia là một ảo tưởng - phải không?
32:58 K:Đó là điều tôi đang lặp đi lặp lại. Có vẻ rất hợp lý, tỉnh táo. Cái khác là không tỉnh táo.

D:Vâng, mọi người không cảm nhận, ít ra không cảm nhận ngay
33:14 rằng khái niệm sự sống riêng rẽ là không tỉnh táo vì suy diễn từ thân thể đến tinh thần thật hợp lý khi bảo thân thể tôi khác với ngài, và trong thân là tâm trí tôi.
33:28 Giờ ngài nói tâm trí không ở trong thân ư?
33:31 K:Vấn đề đó hoàn toàn khác.
33:34 Đợi một chút. Hãy xong phần kia trước. Nếu mỗi người nghĩ mình là cá nhân riêng biệt về tinh thần chúng ta làm - chúng ta làm thế giới hổn loạn khủng khiếp.
33:49 D:Vậy nếu ta nghĩ mình riêng rẽ khi không là riêng rẽ
33:53 rõ là rối loạn khủng khiếp.

K:Điều đó đang diễn ra. Mỗi người nghĩ mình phải làm điều mình muốn - phát huy mình. Nên hắn cố gắng riêng rẽ để đạt an ổn an toàn, tức an toàn và an ổn ấy bị từ chối hoàn toàn.

D:Vậy lý do bị từ chối là vì không có riêng rẽ.
34:21 Ngài xem, nếu thực có riêng rẽ, cố gắng làm chắc là hợp lý.
34:27 K:Thực tế.
34:28 D:Nhưng nếu chúng ta cố phân chia cái không thể phân chia kết quả sẽ rối loạn.

K:Đúng thế. Đúng thế.
34:33 D:Giờ đã rõ nhưng tôi nghĩ mọi người không hiểu ngay rằng nhận thức nhân loại là một toàn thể không phân chia.
34:43 K:Vâng, toàn thể không phân chia - rất đúng.
34:48 D:Nhiều vấn đề nổi lên nếu ngài, dù một lần, xem khái niệm nhưng không biết chúng ta đã đi khá đủ rồi chăng. Vấn đề là: tại sao chúng ta nghĩ mình riêng rẽ?
35:01 K:Tại sao? Tại sao tôi nghĩ tôi riêng rẽ? Đó là qui định.
35:08 D:Vâng nhưng, sao ta chấp nhận một qui định ngu ngốc thế?
35:13 K:Từ bé đó là của tôi - đồ chơi của tôi, không của bạn.
35:18 D:Vâng nhưng cảm nhận đầu tiên là tôi nói của tôi vì tôi thấy tôi riêng biệt, ngài xem. Hiện giờ không rõ làm sao tâm trí là một lại đi đến ảo tưởng rằng nó bị bể nát ra nhiều mảnh.
35:33 K:Tôi cho đó cũng là hành động của ý nghĩ. Ý nghĩ, bản chất nó, là phân chia vỡ vụn và vì thế tôi phân chia.

D:Vâng, vậy là ý nghĩ tạo ra cảm giác phân chia.
35:52 Ngài xem, ví dụ, một lần ta quyết định dựng một quốc gia rồi chúng ta phân chia, nghĩ mình riêng biệt với quốc gia khác, và mọi việc, hậu quả nối tiếp theo làm hết thảy sự việc có vẻ không lệ thuộc thật. Ngài có cả ngôn ngữ riêng, luật lệ riêng và phân chia thế rồi ngài xây lên biên giới. Và sau một lúc, ngài thấy quá hiển nhiên riêng rẽ ngài quên mất khởi đầu thế nào và bảo nó luôn thế và chúng ta cứ tiếp tục cái đã luôn thế.
36:26 K:Dĩ nhiên. Đó là lý do, nếu một lần ta nắm được bản chất ý nghĩ cấu trúc ý nghĩ, ý nghĩ hoạt động thế nào đâu là nguồn gốc ý nghĩ và vì thế luôn giới hạn, nếu ta thực sự thấy thế...
36:48 D:Vậy nguồn gốc ý nghĩ là gì?
36:50 Phải là ký ức?

K:Ký ức.
36:51 Ký ức là nhớ lại mọi điều đã qua đó là kiến thức và kiến thức là kết quả của kinh nghiệm và kinh nghiệm luôn giới hạn.
37:04 D:Vâng dĩ nhiên ý nghĩ cũng gồm cả cố gắng vươn tới xử dụng lý luận, lưu ý khám phá và tỏ sáng, ngài xem.
37:15 K:Như đã nói trước đây, ý nghĩ là thời gian.
37:18 D:Vâng. Đúng thôi. Ý nghĩ là thời gian. Việc này cần thảo luận thêm nữa vì ngài xem đó, kinh nghiệm đầu tiên phải nói thời gian có trước, rồi ý nghĩ xảy ra trong thời gian.

K:Ồ, không.

D:Ví dụ chúng ta nói chuyển động xảy ra cơ thể chuyển động, và việc này cần thời gian.
37:41 K:Đi từ đây đến kia cần thời gian.

D:Vâng, vâng.

K:Học ngôn ngữ cần thời gian.

D:Vâng. Cần thời gian cho cây lớn.
37:50 K:Bạn biết đó, mọi việc. Vẻ bức tranh mất thời gian.
37:53 D:Suy nghĩ mất thời gian.

K:Vậy ta suy tư trong thời gian.
37:58 D:Vâng. Ngài xem, điểm mấu chốt là ta có khuynh hướng nhìn
38:03 mọi việc cần thời gian, suy nghĩ cần thời gian - phải không?
38:06 Giờ ngài nói việc khác, ý nghĩ là thời gian.

K:Ý nghĩ là thời gian.

D:Nghĩa là nói về tâm lý, về tinh thần.
38:14 K:Tâm lý, dĩ nhiên, dĩ nhiên.
38:17 D:Làm sao chúng ta hiểu điều ấy?
38:22 K:Làm sao chúng ta hiểu việc gì?

D:Ý nghĩ là thời gian.
38:27 Ngài xem, đâu có hiển nhiên.

K:À vâng.
38:35 Ý nghĩ là chuyển động và thời gian là chuyển động?

D:Là chuyển động. Việc này
38:44 thời gian là điều bí ẩn, mọi người cãi nhau về nó. Có thể nói thời gian cần chuyển động. Có thể hiểu không thể có thời gian không chuyển động.
38:59 K:Thời gian là chuyển động.

D:Thời gian là chuyển động.

K:Thời gian không tách rời chuyển động.
39:04 D:Tôi không nói nó tách rời chuyển động nhưng, bảo thời gian là chuyển động có phải chúng ta nói thời gian và chuyển động là một.
39:12 K:Vâng, tôi nói thế.

D:Vâng. Không thể tách rời - phải không?

K:Phải.
39:17 D:Vậy có vẻ là khá rõ. Vậy chuyển động vật lý tức là thời gian vật lý, phải không? Tim đập, v.v..
39:26 K:Thời gian vật lý, nóng và lạnh, sáng và tối...
39:29 D:...mùa tiết...

K:...mặt trời lên và xuống. Mọi thứ.

D:Rồi chúng ta có vận hành của ý nghĩ. Việc đó nảy lên câu hỏi bản chất của ý nghĩ. Ngài xem, ý nghĩ không gì ngoài vận hành trong hệ thần kinh, trong não? Ngài nghĩ sao?

K:Vâng, vâng.

D:Nhiều người bảo nó gồm vận hành của hệ thần kinh, nhưng có lẽ có gì hơn thế.
39:52 K:Thực ra, thời gian là gì? Thực sự, thời gian là gì? Thời gian là hy vọng.

D:Tâm lý.
40:06 K:Tâm lý. Lúc này tôi đang nói hoàn toàn về tâm lý.
40:10 D:Nhưng ta có khuynh hướng tiếp tục suy nghĩ...

K:Dĩ nhiên.
40:12 Chúng ta hiểu điều ấy. Thời gian - hy vọng là thời gian.
40:18 Trở thành là thời gian. Đạt được là thời gian. Giờ nói vấn đề trở thành: tôi muốn trở thành gì đó, về tâm lý. Tôi muốn trở thành không bạo lực - lấy ví dụ. Thảy đều là ảo tưởng.
40:52 D:Vâng, chúng ta hiểu nó ảo tưởng nhưng lý do nó ảo tưởng vì loại ấy không thời gian, phải không?
41:04 K:Không, không. Con người là bạo lực.

D:Vâng.

K:Và họ nói quá nhiều, Tolstoy, và ở Ấn độ về không bạo lực. Thực tế chúng ta bạo lực.

D:Vâng, nhưng...
41:21 K:Đợi chút đã.
41:24 Và không bạo lực là không thực. Nhưng chúng ta muốn trở nên thế.
41:31 D:Nhưng ngài xem nó cũng là nối tiếp một loại ý nghĩ chúng ta có về vấn đề vật chất. Nếu ngài nhìn xa mạc, xa mạc là thật và nếu ngài bảo vườn cây không thực, nhưng trong tâm trí phải chăng vườn cây sẽ có nếu ngài đem nước đến đó. Vậy có thể hoạch định tương lai khi nào xa mạc thành trù phú. Nên phải thận trọng khi nói chúng ta bạo lực nhưng không thể hoạch định như thế để thành không bạo lực.

K:Không.

D:Tại sao thế?
42:05 K:Tại sao? Vì không bạo lực không thể có mặt khi có bạo lực.
42:14 D:Vâng.

K:Đó là lý tưởng.
42:19 D:Chúng ta phải làm rõ hơn bởi vì cũng đồng nghĩa
42:23 trù phú và xa mạc không cùng có mặt. Ngài xem tôi nghĩ rằng ngài nói trường hợp về tâm trí, khi ngài bạo lực là vô nghĩa.
42:36 K:Chỉ là một trạng thái.

D:Chỉ là thế.
42:39 K:Vâng, không phải cái kia.
42:41 D:Vận hành hướng đến cái kia là ảo tưởng.

K:Ảo tưởng.

D:Vâng.
42:45 K:Nên mọi lý tưởng là ảo tưởng, về tâm lý. Lý tưởng xây một chiếc cầu tuyệt vời không là ảo tưởng.

D:Không phải...

K:Bạn có thể hoạch định, nhưng có lý tưởng tâm lý...
43:05 D:Vâng, nếu ngài bạo lực và ngài tiếp tục bạo lực trong khi ngài cố gắng không bạo lực...
43:12 K:...đương nhiên...

D:...là vô nghĩa.
43:16 K:Vô nghĩa thế nhưng nó trở thành việc quan trọng. Thế nên trở thành, cả trở thành 'hiện là' hay trở thành khác 'hiện là'.
43:35 D:'Sẽ là', vâng.

K:Tôi hỏi cả hai.
43:41 D:Vâng, nếu ngài nói trở thành có thể vô nghĩa
43:46 trong đường hướng tự cải thiện, vậy...
43:51 K:(Cười) Tự cải thiện là điều hết sức xấu xa. Nên chúng ta nói nguồn gốc mọi thứ đó là vận hành ý nghĩ, thời gian. Khi một lần ta chấp nhận thời gian tâm lý mọi lý tưởng khác, không bạo lực, đạt trạng thái cao hơn và v.v.. thảy đều là ảo tưởng.

D:Vâng. Khi ngài nói về vận hành ý nghĩ, thời gian
44:31 với tôi hình như nói vận hành ý nghĩ thời gian do vận hành ý nghĩ là ảo tưởng, phải không?

K:Vâng.

D:Nghĩa thời gian nhưng không phải thực thời gian.
44:45 K:Vậy nên mới hỏi: thời gian là gì?

D:Vâng.
44:49 K:Cần thời gian để đi từ đây đến kia.
44:53 Tôi cần - nếu muốn học công nghệ nào tôi phải nghiên cứu, cần thời gian. Vận hành như thế được đem vào tâm trí. Như, cần thời gian để tốt. Cần thời gian để tỏ ngộ.
45:16 D:Vâng, sẽ luôn tạo xung đột.

K:Vâng.

D:Phần này với phần kia. Nên trong vận hành ấy ngài nói tôi cần thời gian cũng tạo phân chia trong tâm trí.

K:Vâng, đúng thế.

D:Ví dụ giữa người nhìn và vật.
45:32 K:Vâng, đúng thế. Chúng ta nói người nhìn là vật.
45:36 D:Và vì thế không thời gian.

K:Đúng thế.

D:Về tâm lý.
45:41 K:Người kinh nghiệm, người suy nghĩ là ý nghĩ. Không có người nghĩ tách rời ý nghĩ.
45:51 D:Mọi điều ngài nói xem có vẻ rất hợp lý nhưng tôi nghĩ nó quá đối nghịch với truyền thống chúng ta quen thuộc...

K:Dĩ nhiên, dĩ nhiên.

D:...sẽ cực kỳ khó cho mọi người thực sự, nói tổng quát,...
46:06 K:Không, đa số người, không muốn họ muốn lối sống thoải mái: 'Lạy trời, mặc tôi, hãy để tôi tiếp tục thế.'
46:15 D:Vâng, nhưng đó là kết quả của quá nhiều xung đột...

K:Quá nhiều xung đột.

D:...tôi nghĩ mọi người kiệt sức vì nó.

K:Nhưng chạy trốn xung đột, hay không giải quyết xung đột
46:29 xung đột có đó, dù bạn thích hay không. Vậy - nói tóm lại có thể nào sống một đời không xung đột?
46:40 D:Vâng, đó là toàn thể hàm ý những gì đã nói.
46:44 K:Đúng thế.
46:45 D:Nguồn gốc xung đột là ý nghĩ hay kiến thức, hay quá khứ.
46:50 K:Vậy thì hỏi: có thể nào thanh lọc ý nghĩ?

D:Vâng.
46:57 K:Hay có thể chấm dứt kiến thức?
47:03 Tôi nói về tâm lý, không phải...

D:Vâng. Kiến thức thông thường về đồ vật, vật chất
47:11 và sự vật, kiến thức khoa học, sẽ tiếp tục.
47:15 K:Tuyệt đối. Cái đó phải tiếp tục.

D:Nhưng ngài gọi tự tri, là điều ngài hỏi
47:21 chấm dứt, phải không?

K:Vâng.
47:23 D:Mặt khác mọi người nói ngài cũng nói, tự tri rất quan trọng.
47:28 K:Tự tri rất quan trọng nhưng nếu dùng thời gian để hiểu mình nghĩa là, tôi sẽ hiểu mình từ từ qua xem xét phân tích, và v.v.., v.v.., nhìn xem tất cả quan hệ với người khác, v.v.., mọi cái đó kẹt trong thời gian.

D:Vâng, vậy...

K:Và tôi nói có cách khác để nhìn toàn thể mà không có thời gian. Tức là, khi người quan sát là vật.

D:Vâng.

K:Quan sát ấy không có thời gian.
48:13 D:Chúng ta có thể đào sâu hơn? Tôi nói ví dụ ngài bảo không thời gian nhưng vẫn cảm thấy có thể nhớ lại hàng giờ ngài đã ở đâu đó.

K:Dĩ nhiên, đó chắc khùng quá.

D:Vậy trong ý nghĩa nào ta có thể nói không thời gian?
48:31 K:Thời gian là phân chia - phải không? Như ý nghĩ là phân chia. Vậy nên ý nghĩ là thời gian.
48:39 D:Thời gian là chuỗi phân chia quá khứ, hiện tại, tương lai.

K:Ý nghĩ cũng thế - phân chia.
48:48 Nên thời gian là ý nghĩ. Hay ý nghĩ là thời gian.
48:53 D:Vâng, ý tôi là không theo kịp lời ngài. Chúng ta đã giải thích.

K:Hãy cùng đào sâu.

D:Vâng. Ngài xem, thoạt nhìn có thể nói ý nghĩ
49:08 phân chia mọi thứ, với khuôn mẫu và với mọi vật và cũng phân chia cả khoảng cách thời gian quá khứ, hiện tại, tương lai. Nhưng chưa theo kịp ý nghĩ là thời gian. Ngài xem...
49:23 K:Nào, thời gian là vận hành.

D:Vâng.
49:28 K:Ý nghĩ cũng là chuỗi vận hành.

D:Vâng, đúng thôi.

K:Vậy cả hai là vận hành.

D:Vâng, ý nghĩ là vận hành
49:36 phải không? - vận hành, giả sử, của hệ thần kinh và...
49:41 K:Đó là vận hành của trở thành. Tôi nói tâm lý, không phải...
49:50 D:Tâm lý. Nhưng ý tôi là khi nào ngài suy nghĩ cũng có gì đó chạy trong máu, trong hệ thần kinh, v.v.. Phải không? Khi nói về vận hành tâm lý, ý ngài chỉ là thay đổi tích chứa?

K:Thay đổi tích chứa?
50:05 D:Vậy vận hành là gì? Cái gì vận hành?
50:08 K:Xem nào: Tôi thế này
50:12 và tôi cố gắng trở thành gì khác, về tâm lý.
50:16 D:Vâng, vậy vận hành đó là tích chứa ý nghĩ
50:19 phải không?

K:Vâng.
50:20 D:Vậy nếu nói tôi thế này và tôi cố trở thành nọ là đang vận hành - phải không?

K:Vâng.
50:26 D:Ít nhất cảm thấy tôi vận hành.

K:Vâng.
50:28 Không, nhưng, lấy ví dụ tôi tham. Tham lam là vận hành.
50:37 D:Là loại vận hành gì?

K:Đạt cái tôi muốn.
50:41 D:Được nhiều hơn, vâng.

K:Được nhiều, nhiều hơn.
50:43 Đó là vận hành.

D:Đúng thôi.

K:Và tôi thấy vận hành đó đau khổ, ví dụ. Và tôi cố gắng không tham.

D:Vâng.

K:Cố không tham là vận hành trong thời gian, là trở thành.
51:07 D:Vâng, ngay cả tham là trở thành.
51:11 K:Dĩ nhiên. Vậy có thể - đây là câu hỏi thực sự
51:15 có thể nào không trở thành, về tâm lý?
51:25 D:Có lẽ việc ấy đòi hỏi về tâm lý, ngài không là gì hết. Tức là, hễ định nghĩa mình trong đường hướng nào...
51:36 K:Không, sẽ định nghĩa trong một hai phút.
51:38 D:Ý tôi là nếu gọi mình tham hay ví dụ tôi tham hay tôi này khác thì tôi cũng muốn trở thành gì khác
51:49 hay ở y đó - phải không?

K:Tôi có thể ở y đó không? Có thể ở y đó, không phải với không tham mà với tham? Và tham không khác tôi, tham là tôi.
52:08 D:Vâng. Nó đòi hỏi lối thông thường nghĩ rằng tôi ở đây và tôi có thể là tham lẫn không tham.

K:Dĩ nhiên.

D:Đây là những đặt tính tôi có hoặc không. Vậy...
52:22 K:Nhưng đặt tính ấy là tôi.
52:24 D:Vâng. Lại rất là đối nghịch với ngôn ngữ và kinh nghiệm chung.

K:Dĩ nhiên.
52:29 D:Nhưng thay vì nói tôi là đặt tính ấy, nó gợi ra ý nghĩ về đặt tính tạo ra tôi, phải không? Ý nghĩa cái tôi. Ngài xem...
52:41 K:Mọi phẩm chất, đặt tính, đức hạnh phán đoán, kết luận và ý kiến, là tôi.
52:50 D:Vậy, hình như điều ấy phải được nhận thức ngay, rõ ràng.

K:Đó là tất cả vấn đề. Nhận thức toàn bộ cả vận hành ấy tức thì. Chúng ta đến điểm này, nhận thức: xem có thể nhận thức - có vẻ hơi tầm phào và có vẻ hơi điên, nhưng không phải có thể nhận thức mà không có vận hành ký ức? Nhận thức điều gì trực tiếp không từ ngữ, không phản ứng không ký ức xen vào nhận thức.
53:39 D:Vâng, đó là vấn đề rất lớn bởi vì ký ức
53:42 luôn xen vào nhận thức.

K:Dĩ nhiên. Đó là cả...

D:Ngài xem, lại khởi lên câu hỏi cái gì sẽ dừng ký ức
53:50 xen vào nhận thức?

K:Không gì có thể dừng.
53:54 Nhưng nếu thấy lý do, lý lẽ của hành động do ký ức là giới hạn, chính nhận thức bị giới hạn bạn đã bước sang một chiều kích khác.

D:Vậy có lẽ ngài phải nhận thức toàn thể
54:18 giới hạn của ký ức.

K:Vâng, không từng phần.
54:22 D:Nói chung, ngài có thể thấy ký ức giới hạn
54:25 nhưng có nhiều hướng việc này không rõ ràng. Ví dụ, nhiều phản ứng của chúng ta không rõ ràng có thể là ký ức nhưng chúng ta không thấy chúng như ký ức. Như ngài nói, tôi thấy mình hiện ở đây và không phải ký ức. Đó là kinh nghiệm chung. Ví dụ tôi nói tôi trở thành. Tôi muốn trở nên ít tham, nên tôi kinh nghiệm tham và tôi thấy cần thiết trở thành như một thực tế...

K:...thực tế.

D:...thực tế, không chỉ là kết quả của ký ức nhưng tôi nói tôi có thể nhớ tôi tham nhưng chính tôi là kẻ nhớ lại, không cách nào khác ký ức tạo ra tôi - phải không?
55:14 K:Thực ra mọi cái đi đến: có thể nào con người sống không xung đột? Thực sự cuối cùng là đến đó. Có thể sống an bình trên trái đất?

D:Vâng, nào..tiếp tục.

K:Và hành động do ý nghĩ không bao giờ đem đến an bình.
55:38 D:Vâng, có vẻ dễ hiểu khi nói rằng hành động từ ý nghĩ không thể đem đến an bình về tâm lý, nó vốn tạo ra xung đột.
55:49 K:Vâng, nếu thực sự một lần hiểu hay nhận ra điều đó toàn thể hành động chúng ta sẽ hoàn toàn khác.
56:02 D:Nhưng ngài nói có hành động không thuộc suy nghĩ ư?
56:06 K:Cái nào không?

D:Cái vượt khỏi ý nghĩ?

K:Vâng.
56:09 D:Và nó không chỉ vượt khỏi ý nghĩ mà cũng không cần hợp tác với ý nghĩ?

K:Chắc chắn không.
56:17 D:Thế nó có tiếp tục khi không có ý nghĩ chứ?
56:23 K:Đó thực là vấn đề.
56:25 Chúng ta thường nói điểm này, có điều gì vượt khỏi ý nghĩ. Không phải điều cao cả, thánh thiện - tôi không nói việc ấy. Tôi nói: có chăng hành động không dính dáng gì với ý nghĩ? Chúng ta nói có. Và hành động ấy là hình thức thông minh tối cao.
56:59 D:Vâng, nào, chúng ta đem thông minh vào.
57:02 K:Tôi biết, tôi cố ý đem nó vào! Thông minh không phải là hành động từ ý nghĩ lanh xảo. Có thông minh để làm cái bàn.
57:19 D:Vâng, thông minh có thể xử dụng ý nghĩ, như đã thường nói.
57:24 K:Thông minh có thể xử dụng ý nghĩ.
57:26 D:Vâng, ý nghĩ có thể là hành động của thông minh
57:29 ngài định nói thế?

K:Vâng.

D:Hay có thể là hành động của ký ức?
57:34 K:Đúng thế. Gồm cả hành động do ký ức và vì ký ức giới hạn nên ý nghĩ giới hạn và nó có hành động riêng nên sinh xung đột.
57:46 D:Vâng, tôi nghĩ việc này liên hệ với điều mọi người nói về máy vi tính. Ngài xem, mỗi máy tính phải từ từ lệ thuộc loại ký ức nào theo bộ nhớ nó cho vào, hay...

K:...lập trình...

D:...lập trình. Và tất phải giới hạn - phải không?

K:Dĩ nhiên.

D:Bởi vì - vậy khi chúng ta hành động từ ký ức
58:05 chúng ta không khác gì máy tính nói cách khác, có lẽ máy vi tính không khác chúng ta.
58:13 K:Có lần tôi nói người Hinđu bị lập trình đã 5000 năm qua, là người Hinđu hay ở xứ này bạn bị lập trình như người Anh hay người Cơ đốc hay Tin lành. Chúng ta đều bị lập trình đến độ nào đó.
58:31 D:Vâng, chúng ta có thể nói - ngài đem khái niệm về thông minh thoát mọi lập trình có lẽ là sáng tạo và...

K:Vâng, đúng thế. Thông minh không liên quan gì với ký ức và kiến thức.
58:47 D:Vâng. Nó có thể hành động với ký ức và kiến thức
58:49 nhưng không liên quan với chúng...

K:Vâng, nó có thể hành động thông qua ký ức, v.v.. Đúng thế. Ý tôi là bạn làm sao tìm xem có thực tế nào chứ không phải tưởng tượng viển vông vô lý, làm sao tìm? Để đến đó, ta phải đào sâu toàn bộ vấn đề đau khổ có chấm dứt đau khổ chăng, và hễ bao lâu còn đau khổ sợ hãi và theo đuổi thú vui thì không thể có yêu thương.
59:27 D:Vâng, có nhiều vấn đề ở đây. Điểm đầu tiên là nói về đau khổ hay gồm cả thú vui, sợ hãi, đau khổ và, ví dụ chúng ta gồm cả nổi giận, bạo lực và tham vào đó.

K:Dĩ nhiên, nếu không...

D:Trước hết, có thể nói mọi cái đó là đáp ứng từ ký ức.

K:Vâng.

D:Chúng không liên quan với thông minh.
59:50 K:Đúng thế, thảy đều là thành phần của ý nghĩ và ký ức.
59:54 D:Và hễ chúng còn tiếp tục chắc là thông minh không thể vận hành cùng ý nghĩ.

K:Đúng thế.

D:Thông qua ý nghĩ.
1:00:01 K:Nên phải thoát mọi khổ đau.
1:00:05 D:Vâng, đó là điểm then chốt. Vậy...
1:00:07 K:Đây thực sự là vấn đề nghiêm túc và sâu thẳm. Xem có thể chấm dứt khổ đau, tức chấm dứt cái tôi.
1:00:21 D:Vâng, có vẻ lặp lại, nhưng cảm giác là tôi có mặt và tôi đau khổ hay không đau khổ. Tôi vui sướng hay khổ đau.
1:00:33 K:Vâng, tôi biết thế.

D:Tôi nghĩ ngài nói đau khổ khởi từ ý nghĩ, nó là ý nghĩ.
1:00:43 K:Đồng hóa.

D:Vâng. Và...

K:Bám víu.

D:Vậy đau khổ là gì?
1:00:50 Ngài xem có cảm giác - nó thực là đối nghịch với cảm giác vui thú, hình như, dù là vui thú nào ký ức có thể tạo ra vui thú, và khi không được khi chán nản, nó sinh ra đau đớn khổ sở.
1:01:06 K:Không chỉ thế. Đau khổ phức tạp hơn nhiều, phải không?

D:Phải.

K:Đau khổ - đau khổ là gì?

D:Vâng, đó là...

K:Nghĩa từ ngữ là đau đớn khổ sở cảm giác hoàn toàn mất mát, cô đơn.
1:01:33 D:Hình như đó không chỉ là đau đớn mà là loại đau đớn toàn diện, tỏa khắp...
1:01:41 K:Nhưng đau khổ là mất ai đó.
1:01:46 D:Hay mất gì đó rất quan trọng.
1:01:50 K:Vâng, dĩ nhiên. Mất vợ hay mất chồng, con cái anh em hay bất cứ gì, và cảm giác cô đơn tuyệt vọng.
1:02:02 D:Hay chỉ đơn giản là cả thế giới đang rơi vào tình trạng đó.
1:02:10 K:Dĩ nhiên. Ý tôi là tất cả chiến tranh.
1:02:13 D:Điều đó làm mọi cái thành vô nghĩa.
1:02:16 K:Chiến tranh Falkland đã gây ra biết bao đau khổ.
1:02:19 D:Mọi cuộc chiến tranh.
1:02:21 K:Và chiến tranh tiếp diễn hàng ngàn năm qua. Vì vậy tôi mới nói chúng ta tiếp tục cùng một khuôn mẫu chiến tranh của hơn 5000 ngàn năm qua.

D:Vâng, có thể dễ dàng thấy bạo lực và hận thù chiến tranh
1:02:41 sẽ làm ngăn lối thông minh.

K:Dĩ nhiên.
1:02:44 D:Không hoàn toàn hiển nhiên, tôi nghĩ vài người cảm thấy trải qua đau khổ mọi người trở nên...
1:02:52 K:...thông minh?...

D:...được thanh lọc, như trải qua
1:02:54 lò luyện, thép được thanh lọc trong lò luyện, phải không?
1:02:59 K:Tôi biết. Trải qua đau khổ bạn học.
1:03:02 D:Hay được thanh lọc cách nào đó.

K:Bạn được thanh lọc. Vậy là, qua đau khổ cái ngã bị bốc hơi, giải thể.
1:03:11 D:Vâng giải thể, thanh khiết.

K:Không đâu. Con người đau khổ vô biên. Bao nhiêu chiến tranh, nước mắt và nền cai trị huỷ diệt?
1:03:30 D:Vâng, họ thống khổ biết bao điều.
1:03:33 K:Chúng có thể nhân đôi - thất nghiệp, dốt nát...
1:03:37 D:...dốt về bệnh tật, đau đớn, mọi thứ. Nhưng thực ra, đau khổ là gì? Tại sao nó phá huỷ thông minh, hay cản ngăn, chướng ngại? Tại sao đau khổ ngăn trở thông minh?
1:03:52 Thực sự điều gì xảy ra?

K:Đau khổ chỉ là lo lắng - là cú sốc, là - tôi khổ tôi đau, đó là bản chất của cái 'tôi'.
1:04:06 D:Vâng, khó khăn và đau khổ chính là cái 'tôi', nó là nó chính là đau khổ.

K:Vâng.

D:Và cái 'tôi' thực là khổ sở trong cách nào đó.
1:04:15 K:Đau khổ tôi khác đau khổ bạn.
1:04:18 D:Tự nó cô lập, vâng.

K:Vâng.
1:04:21 D:Nó tạo ra ảo tưởng nào đó.

K:Chúng ta không thấy đau khổ chia đều cho cả nhân loại.
1:04:27 D:Vâng, nhưng giả sử ta thấy nó được chia cho cả nhân loại?
1:04:31 K:Vậy tôi bắt đầu hỏi đau khổ là gì? Không phải đau khổ của tôi.

D:Vâng, quan trọng đây. Để thấu hiểu bản chất đau khổ tôi phải bỏ ý niệm đó là đau khổ của tôi, bởi vì hễ tôi còn tin đó là đau khổ của tôi
1:04:45 tôi còn quan niệm ảo tưởng về mọi việc.
1:04:48 K:Và tôi không thể chấm dứt nó.

D:Nếu ngài không ứng xử với ảo tưởng - ngài không thể làm gì nó. Ngài xem tại sao - chúng ta phải quay lại. Tại sao đau khổ là đau khổ của nhiều người? Trước hết, hình như tôi cảm thấy đau răng hay tôi mất gì đó, hay việc gì xảy ra cho tôi và người khác có vẻ hoàn toàn hạnh phúc.
1:05:08 K:Hạnh phúc, vâng, đúng thế.
1:05:09 Nhưng anh ta cũng có đau khổ riêng.

D:Vâng. Lúc đó anh ta không thấy nhưng anh ta cũng có vấn đề.
1:05:15 K:Nên đau khổ là chung cho cả nhân loại.
1:05:18 D:Vâng, nhưng thực tế chung ấy không đủ làm nó thành một.
1:05:22 K:Thực tế.

D:Vâng, nhưng tôi định nói
1:05:24 ngài nói đau khổ nhân loại là một, không thể tách rời sao?
1:05:28 K:Vâng. Tôi đang nói điều đó.
1:05:30 D:Cũng như nhận thức nhân loại.

K:Vâng, đúng thế.
1:05:33 D:Khi một người đau khổ thì cả nhân loại cũng đau khổ.
1:05:36 K:Nếu một nước giết hàng trăm hàng ngàn người
1:05:47 không, toàn bộ vấn đề là chúng ta đau khổ từ vô thuỷ đã đau khổ, và chúng ta không giải quyết nó.
1:06:00 D:Rõ ràng là chưa giải quyết. Chúng ta chưa giải quyết nó.

K:Chúng ta không chấm dứt đau khổ.
1:06:05 D:Nhưng tôi nghĩ ngài đã nói gì, và ngài nói...
1:06:07 ..lý do chúng ta chưa giải quyết nó bởi vì ta đối xử nó như cá nhân hay nhóm nhỏ, nơi nó không thể đó là ảo tưởng.

K:Vâng.

D:Cố gắng xử sự với ảo tưởng không thể giải quyết gì. vậy thì - chúng ta nên nói rõ hơn...
1:06:22 K:Ý nghĩ không thể giải quyết gì, về tâm lý.
1:06:26 D:Vâng, vì ngài có thể nói chính ý nghĩ phân chia. Xem nào - ý nghĩ giới hạn và không thể thấy đau khổ là một - phải không? Và vì thế nó phân chia thành của tôi và của ngài.

K:Đúng vậy.

D:Và nó tạo ra ảo tưởng, cái có thể nhân đôi đau khổ. Hình như câu nói đau khổ nhân loại là một không thể tách rời câu nói nhận thức nhân loại là một.
1:06:56 K:Chúng ta nói thế. Đau khổ là thành phần của nhận thức.
1:07:01 D:Nhưng mọi người không cảm nhận ngay đau khổ thuộc về toàn thể nhân loại, ngài xem.
1:07:08 K:Thế giới là tôi, tôi là thế giới.

D:Vâng, ngài hay nói thế.
1:07:14 K:Vâng. Nhưng chúng ta chia nó thành đất Anh và đất Pháp, và v.v..
1:07:18 D:Ý ngài thế giới là, thế giới vật chất hay
1:07:21 thế giới xã hội, hay...?

K:Thế giới xã hội thế giới - thế giới tâm lý, là chủ yếu.
1:07:28 D:Vậy chúng ta nói thế giới xã hội, con người là một và khi nói tôi là thế giới, thế có nghĩa gì?
1:07:37 K:Thế giới không khác tôi.
1:07:40 D:Thế giới và tôi là một - phải không? Chúng ta không thể phân chia.

K:Vâng. Và nó đòi hỏi - thiền định thực sự bạn phải cảm nhận, không chỉ lời nói, đó là thực tế. Tôi là người canh giữ anh em.
1:08:04 D:Vâng, nhiều tôn giáo đã nói thế.
1:08:07 K:Đó chỉ là lời nói và họ không canh giữ gì hết họ không làm trong tâm hồn.
1:08:14 D:Chắc vài người làm nhưng nói chung là không làm - phải không? Ý tôi là có thể có vài người.
1:08:19 K:Không biết có ai làm chưa - nhân loại chúng ta không làm. Tôn giáo đã ngăn trở, thực vậy.
1:08:26 D:Vì phân chia, mỗi tôn giáo có tín ngưỡng riêng và tổ chức riêng.

K:Dĩ nhiên. Thượng đế riêng và đấng Cứu rỗi riêng.

D:Vâng.

K:Vậy thì, thông minh là thực? Bạn hiểu câu hỏi không? Hay đó là một loại phóng chiếu ảo tưởng hy vọng sẽ giải quyết vấn đề chúng ta? Nó không liên hệ tôi. Đó là thực tế. Bởi chấm dứt đau khổ nghĩa là yêu thương.
1:09:09 D:Vâng, trước khi tiếp tục, hãy cùng làm rõ từ tôi. Ngài nói nó không liên hệ tôi. Trong nghĩa nào đó hình như ngài vẫn định danh cá nhân
1:09:22 phải không?

K:Vâng, vâng.
1:09:24 Khi nói tôi thực sự không - tôi dùng từ 'tôi' như phương tiện
1:09:30 trao đổi, đó không phải...

D:Vâng, nhưng có nghĩa gì? Trong cách nào đó, ví dụ có thể có hai người ví dụ 'A' người trên đường ngài gặp và 'B' thì không?
1:09:43 K:Vâng.

D:Vậy 'A' nói nó không
1:09:45 có vẻ tạo phân chia giữa 'A' và 'B'.
1:09:49 K:Đúng thế. Nhưng 'B' tạo phân chia.

D:Tại sao?

K:Quan hệ gì giữa hai cái?

D:Vâng. Ngài xem 'B' đang tạo ra - vâng, 'B' tạo phân chia
1:10:02 khi nói, "Tôi là kẻ phân chia", nhưng có lẽ làm 'B' rối hơn khi 'A' nói 'Nó không liên can tới tôi' - phải không?
1:10:10 K:Vâng. Đó là toàn bộ vấn đề trong quan hệ, phải không? Bạn cảm thấy mình không phân chia và bạn thực sự có cảm giác yêu thương và trắc ẩn, và tôi không có. Thậm chí tôi chưa nhận ra hay tìm hiểu vấn đề. Bạn quan hệ gì với tôi?

D:Vâng,...

K:Thế nên tôi nói: bạn quan hệ với tôi, bạn có liên quan với tôi
1:10:50 nhưng tôi không quan hệ gì với bạn.

D:Vâng, tôi nghĩ ta có thể nói người chưa thấy hầu như sống trong thế giới mộng mơ tâm lý và vì thế thế giới mộng mơ không liên quan gì với thế giới tỉnh táo.

K:Đúng thế.

D:Nhưng ít nhất anh bạn tỉnh táo chắc có thể
1:11:09 đánh thức anh bạn kia.

K:Bạn thức, tôi không. Nên quan hệ bạn với tôi quá rõ ràng. Nhưng tôi không quan hệ với bạn, tôi không thể. Tôi nhấn mạnh phân chia, và bạn thì không.
1:11:29 D:Vâng, cách nào đó chúng ta phải nói nhận thức nhân loại chính nó phân chia, là một nhưng chính nó phân chia...
1:11:38 K:Dĩ nhiên, dĩ nhiên.

D:...bởi ý nghĩ - phải không?
1:11:40 K:Đã nói rồi.

D:Vâng, và tại sao chúng ta ở trong tình cảnh này.
1:11:45 K:Đó là lý do - mọi vấn đề nhân loại hiện có về tâm lý hay gì khác, đều là kết quả của ý nghĩ. Và chúng ta chạy theo cùng khuôn mẫu ý nghĩ và ý nghĩ sẽ không hề giải quyết vấn đề gì. Vậy nên có một phương tiện khác, đó là thông minh.
1:12:10 D:Vâng, nó mở ra một vấn đề hoàn toàn khác.
1:12:15 K:Vâng, tôi biết.

D:Và ngài cũng nói về yêu thương.
1:12:20 K:Vâng.

D:Và trắc ẩn.
1:12:22 K:Không có yêu thương và trắc ẩn thì không có thông minh.
1:12:29 Và bạn không thể trắc ẩn nếu bạn vướng kẹt vào tôn giáo, gậy chống, bạn dính vào cây gậy như con vật bị cột, nó có thể nghĩ mình có lòng trắc ẩn.
1:12:45 D:Vâng, hễ cái ngã còn bị đe dọa thì nó không thể tan mất, ngài xem.

K:Dĩ nhiên.
1:12:52 Nhưng cái ngã ẩn đàng sau...

D:...vật khác.
1:12:56 Lý tưởng cao thượng.

K:Phải, phải. Nó có khả năng lớn lao để tự ẩn mình. Vậy tương lai nhân loại thế nào? Từ những gì ta thấy, nó đi đến huỷ diệt.
1:13:20 D:Có vẻ đang đi như thế, vâng.
1:13:23 K:Rất tối tăm, khủng khiếp, nguy hiểm và nếu có con cái tương lai chúng thế nào? Đi vào mọi cái đó ư? Và trải qua mọi thứ đau khổ? Nên giáo dục trở nên vô cùng quan trọng. Nhưng giáo dục hiện giờ chỉ là thu gom kiến thức.
1:13:57 D:Vâng, mỗi khí cụ con người tạo ra, khám phá hay phát triển đều đưa đến huỷ diệt.
1:14:05 K:Vâng. Tuyệt đối. Họ phá hoại thiên nhiên, hiện còn ít hổ lắm.
1:14:13 D:Rất ít gì?

K:Hổ.
1:14:17 Họ phá huỷ mọi thứ.

D:Họ phá huỷ rừng cây và đất canh tác.

K:Dân số quá đông. Hình như không ai quan tâm.
1:14:29 D:Tôi nghĩ mọi người - có hai việc: một là người ta mải mê trong vấn đề riêng - phải không?
1:14:34 K:Kẹt trong dự định nhỏ cứu giúp nhân loại!
1:14:38 D:Vâng, đa số chỉ mải mê trong kế hoạch cứu chính họ.

K:Dĩ nhiên. [Cười]

D:Nhưng người khác có kế hoạch cứu nhân loại nhưng tôi nghĩ cũng có chiều hướng tuyệt vọng ngầm trong những gì đang xảy ra
1:14:53 họ không tin mọi việc có thể làm được.

K:Vâng. Và nếu họ tin việc gì có thể làm họ lập nhóm nhỏ và lý thuyết nhỏ.
1:15:02 D:Vâng, có những người tin rất chắc việc họ làm, và những kẻ kém tin tưởng...
1:15:09 K:Đa số Thủ tướng đều rất tin chắc. Họ không biết thực sự việc họ làm.
1:15:15 D:Vâng, nhưng đa số người không tin lắm việc họ đang làm.

K:Tôi biết, tôi biết. Nếu bạn cực kỳ tin tưởng
1:15:21 tôi nhận niềm tin ấy và đi cùng bạn.

D:Vâng, nhưng vì ý nghĩ giới hạn...

K:Không, đó là tương lai loài người
1:15:35 tương lai nhân loại - tôi tự hỏi có ai quan tâm chăng. Hay mỗi người, mỗi nhóm chỉ quan tâm đến sống còn riêng.
1:15:50 D:Vâng, tôi nghĩ quan tâm trước tiên hầu như vẫn là sống còn cá nhân hoặc nhóm. Ngài xem đó là lịch sử nhân loại.
1:16:01 K:Thế nên mãi chiến tranh, mãi bất an.
1:16:06 D:Vâng, như ngài nói, đó là kết quả của ý nghĩ bởi chưa hoàn toàn nên nó gây ra sai lầm đồng hóa cái ngã với nhóm, v.v..
1:16:18 K:Bạn ngẫu nhiên nghe mọi điều này. Bạn đồng ý hết; bạn hiểu sự thật hết. Những kẻ quyền lực thậm chí không thèm nghe bạn.
1:16:30 D:Không.

K:Họ gây thêm
1:16:32 khổ sở, ngày càng nhiều - thế giới trở nên nguy hiểm bạn làm thế nào - vấn đề gì bạn và tôi đồng ý thấy sự thật gì? Mọi người sẽ hỏi: bạn và tôi thấy điều gì đúng, thực và nó có tác dụng gì?
1:16:52 D:Vâng, có vẻ nếu chúng ta suy nghĩ về tác dụng...
1:16:59 K:Vâng, và đó cũng là câu hỏi sai.
1:17:02 D:Chúng ta đem vào điều gì đàng sau rắc rối, thời gian. Tức là, đáp ứng đầu tiên chúng ta phải nhanh chóng bước vào
1:17:13 và làm điều gì...

K:...làm điều gì.

D:...để thay đổi dòng diễn biến.

K:Vậy là thành lập hội
1:17:16 cơ sở, tổ chức và v.v..

D:Nhưng ngài thấy làm điều ấy là sai lầm chúng ta phải suy nghĩ gì đó, và ý nghĩ thì không đầy đủ. Chúng ta thực sự không biết điều gì xảy ra
1:17:26 và mọi người tạo lý thuyết về nó nhưng họ không biết.

K:Không, nhưng cùng đến chổ này: nếu đó là câu hỏi sai vậy thì là con người, nhân loại, trách nhiệm tôi là gì?

D:Tôi cũng nghĩ thế...

K:Bỏ qua tác dụng và mọi thứ khác.
1:17:50 D:Vâng, chúng ta không thể nhìn về tác dụng. Nhưng cũng giống như với 'A' và 'B', và 'A' thấy còn 'B' thì không - phải không?

D:Ví dụ 'A' thấy điều gì còn hầu hết nhân loại thì không. Rồi, hình như, có thể nói nhân loại đang mộng mơ, mê ngủ ngài biết đó, là mộng.

K:Kẹt trong ảo tưởng.
1:18:12 D:Ảo tưởng. Và vấn đề là, dù sao, nếu ai đó
1:18:18 thấy điều gì, trách nhiệm anh ta là giúp đánh thức người khác dậy - phải không? - ra khỏi ảo tưởng.
1:18:28 K:Đúng vậy. Ý tôi đó là vấn đề. Đó là lý do Phật tử đưa ra ý niệm về Bồ tát có lòng trắc ẩn và là nền tảng của mọi lòng trắc ẩn và ông ta sẵn sàng cứu nhân loại. Nghe thú vị. Cảm giác hạnh phúc khi có ai làm việc ấy. Nhưng thực tế chúng ta không làm điều gì không dễ chịu thỏa mãn, an ổn, cả vật chất lẫn tinh thần.
1:19:20 D:Vâng, cơ bản, đó là nguồn gốc của ảo tưởng.
1:19:25 K:Cách nào chúng ta làm người khác hiểu đây? Họ không có thì giờ, họ không có năng lực thậm chí họ không muốn. Họ muốn vui chơi thôi. Cách nào làm cho 'X' thấy rõ hết mọi việc để hắn nói 'Được rồi, tôi hiểu, tôi sẽ làm. Và thấy tôi có trách nhiệm, tôi sẽ không là...' và v.v.. Tôi nghĩ đó là bi kịch của kẻ thấy và người không.