Krishnamurti Subtitles home


BR85Q2 - 2nd Question & Answer Meeting



0:51 Cám ơn. Quá trễ!
1:07 Tôi có thể đặt nó cao hơn? [Tiếng máy móc]
1:39 Nó ở đó! (Cười)
1:47 Có nhiều câu hỏi, và có bảy câu hỏi ở đây. Và chúng đã được chọn cẩn thận. Tôi chưa đọc chúng. Người khác đã đọc và chọn chúng. Tôi mong bạn không phiền.
2:16 Trước khi tìm hiểu mấy câu hỏi chúng ta có thể cùng thảo luận? Chúng ta dễ bị ảnh hưởng, không chỉ bởi thùng ở đó, trong phòng mỗi người bởi sách, báo, tạp chí, truyền thống cũ. Khi bạn nghe có lẽ tối qua, Jerusalem có đã 5000 năm trước, và có nơi của Ấn còn hơn. Truyền thống dài, hay ngắn của một ngày, hay một buổi chiều lái xe, hay tản bộ trong rừng, đều ảnh hưởng mình, không chỉ tiến trình gien mỗi người, di truyền, cả cuộc sống hình như là tiến trình ảnh hưởng lẫn nhau - không khí, ô nhiễm, vẻ đẹp trái đất, mọi thứ quanh mình, và ngay cả bạn ngồi đó, và người nói ở đây, chúng ta ảnh hưởng nhau. Chúng ta nói với mỗi chúng ta, cái gì làm, cái gì nghĩ, Chúng ta đặt áp lực lên nhau qua vẻ đẹp, qua thơ hay, hay quan hệ cá nhân. Là tiến trình không ngừng, như bị khuôn đúc, định hình, đặt vào một dạng. Và chúng ta tiếp tục cuộc đời trong lối hẹp, đường nhỏ và hình như đó là lối sống. Và bạn tự hỏi xem có thể hoàn toàn lìa ảnh hưởng, để tìm nguồn gốc, khởi đầu của mọi vật, phải không có nguyên do hay kết quả, nó phải...
5:19 Vậy có thể? Hiểu không? Chúng ta cùng thảo luận. Chúng ta không cố ảnh hưởng bạn, hay bạn ảnh hưởng người nói. Chúng ta là hai người bạn cùng thảo luận, cùng thuyền, cùng đường, lối, không phải tâm linh và mọi thứ đó, mà bình thường, con đường qua rừng cây, lốm đốm sáng và vẻ đẹp của đất và cây. Và có thể, chúng ta hỏi nhau, lìa mọi ảnh hưởng: quá khứ mà chúng ta là, và quá khứ có ảnh hưởng lớn chúng ta, truyền thống dài của cái gọi là sách tôn giáo, thơ cổ, văn chương cổ từ Iliad đến Ấn độ cổ? Và hỏi chính bạn, như bạn hỏi, như tôi hỏi, xem có thể thực sự lìa hết nó, và gì đó hoàn toàn nguyên bản? Không lặp lại, lặp lại, của đạo sư và đệ tử, kẻ đi theo và bị đi theo với y áo riêng và mọi việc đó. Có thể? Hãy để ý nó một chút. Bạn nghĩ gì? Có thể, hay không thể? Nếu không thể, hay nếu khó đến khó tin và vì vậy chúng ta chọn lối dễ nhất, theo khuôn cũ chỉ khác màu sắc, râu khác, lãnh đạo khác, thầy, đạo sư và cái gọi là gã tỏ ngộ! (Cười) Xin lỗi. Và v.v.. Đó có thể? Hay chúng ta bị kết tội ở lại trạng thái bị đóng dấu, định hình, khuôn, qui định? Và bạn sẽ làm gì nếu có thể?
9:13 Làm sao bạn bắt đầu? Bạn tiếp cận câu hỏi cách nào? Có lẽ đó có thể là câu hỏi thật, câu quan trọng nhất. Bởi chúng ta quá cả tin, đặt ra nhiều lý do để làm đó, để theo, dẫn, chịu thua mình cho gì đó quá thuyết phục, thoả mãn, đầu hàng cái gọi là 'trách nhiệm' với kẻ khác. Đây đã là số phận. Và biết hết nó, làm sao bạn nhìn cái hiện là và thấy cái bạn có thể làm? Không chỉ nói về nó. Bạn có thể bị ảnh hưởng bởi vợ, chồng, con gái v.v..
10:43 Không cần thiết có nhiều nghi? Bạn nghĩ sao? Không cần thiết có tính chất nghi nào đó, không chỉ kẻ khác mà chính bạn: dục vọng riêng, tin chắc, tin, tín ngưỡng, và mục đích xác định, có hướng? Chúng ta có thể hỏi hết đó, nghi hết đó và nhìn bao xa nghi bao xa cảm giác hỏi, đòi hỏi, tìm, có thể đi. Chúng ta có thể cùng làm? Không phải người nói dẫn bạn, hay bạn dẫn với tin chắc, người nói, mà cùng, tôi nói cùng tìm hiểu nó.
12:10 Máy tính, như đã nói hôm nọ, máy tính sẽ làm mọi việc hữu hiệu, có thể tốt hơn chúng ta làm. Nó sẽ chế ra thần thánh mới, hệ thống thần học mới, lối sống mới, là thời kỹ nghệ sắp qua và thời máy tính sẽ bước vào. Đây đều là thực tế. Chúng ta không nói gì dị thường, phi thực tế, hay tưởng tượng. Đây là việc sẽ xảy ra với cả chúng ta. Chúng chế ra can thiệp to lớn với não.
13:16 Vậy chúng ta hỏi: chúng ta có thể cùng đi sâu câu hỏi? Biết rằng chúng ta cần hoài nghi, nghi và nghi là rất mạnh mẽ và rửa sạch. Bạn sẽ làm nó? Nghi kinh nghiệm riêng, thái độ riêng, định kiến, đồng ý và không đồng ý, mọi thứ? Và nghi, như chó với dây buộc, vài lần ở đúng chỗ bạn phải để nó chạy, tự do, nhảy, ngược lại chó thành khá thuần và...
14:29 Vậy nghi cũng có vị trí đúng, không phải vị trí riêng, có tính chất riêng đúng đắn. 'Ồ tôi sẽ không nghi nó bởi tôi thuộc về đó, nhưng sẽ nghi mọi cái khác.' Chúng ta đã nói - chúng ta từng có nhiều bạn lớn xưa kia, cộng sản. Đừng bị sốc. Và họ sẽ đi rất xa và không xa hơn, như Thiên chúa giáo, như Tin lành, như thầy tu Ấn giáo, Phật giáo, rất xa, vượt thần bí, hay vượt không thể. Vậy nghi phải giữ sợi dây và cũng phải cho phép chạy. Bạn có thể làm thế? Chúng ta có thể cùng làm? Nghi thần thánh, đạo sư, kinh nghiệm v.v.. - cả nền tảng kinh nghiệm con người, nổ lực, kết luận con người, cả gánh nặng nó và bắt đầu tìm hiểu gánh nặng đó. Và xem bao xa, thực tế, không lý thuyết, thực tế đời bạn, sống hàng ngày, bao xa bạn có thể đi cùng với nghi, tìm tòi, nhiệt tâm đàng sau nó.
16:58 Chúng ta nên trả lời các câu hỏi hay bạn muốn tiếp với điều chúng ta đã nói?
17:12 Bao xa, bao sâu, kiến thức là cơ bản? Không chỉ kiến thức sách vở và cái kẻ khác đã nói, mà kiến thức về chính mình. Kiến thức luôn giới hạn - phải không? Bạn có thể thấy điều kiến thức khoa học làm, đạt được. Chút ít, thêm vào, thêm và thêm và thêm. Cái được thêm vào luôn giới hạn, dĩ nhiên. Tốt chứ? Chúng ta hiểu? Nếu tôi thêm vào gì mọi lúc, như kiến thức cái tôi gom lại dần, cái được gom dần luôn giới hạn bởi có thêm, thêm, thêm. Đúng không? Vậy kiến thức luôn giới hạn. Và người chế tạo, 'Ồ, vâng chúng ta có thể vượt kiến thức.' Họ đã tìm hiểu vấn đề ở Ấn độ cổ và đặt ra ý niệm, tôi sẽ không đi sâu, không giá trị gì. Và kiến thức là nền tảng. Nền tảng ấy chỉ dẫn, định hình, bảo chúng ta gì phải làm. Hay bạn có trực giác - chữ ưa thích đó! - nhưng chữ cũng khá nguy bởi có thể ước vọng bị chế ngự, thành trực giác. Nhưng vẫn là ước vọng, dục vọng. Vậy kiến thức có vị trí gì trong sống hàng ngày? Xin lỗi người nói hỏi mấy câu này. Có lẽ bạn không trả lời, bạn sẽ chỉ nghe và mang theo. Nhưng nếu bạn thực sự nghe và đi sâu nó, kiến thức có vị trí gì trong sống hàng ngày? Khi bạn viết lá thư, bạn phải có kiến thức. Khi bạn nói tiếng Anh bạn phải có kiến thức, hay Pháp, hay Ý, hay gì gì, hay Nga. Và khi bạn làm mua bán, khi bạn điện thoại, khi bạn làm mọi thứ vật lý bạn phải có kiến thức. Làm sao lái xe. Và cũng kiến thức trong quan hệ. Bạn biết vợ bạn, chồng bạn v.v.. Nhận biết là một phần kiến thức. Và kiến thức có vị trí trong quan hệ? Tôi có thể tiếp tục? Hay bạn vui thú bởi mọi cái này? Kiến thức có vị trí gì giữa bạn và kẻ khác? Hay kiến thức có vị trí gì? Tôi biết vợ. Hay cha, mẹ, chồng. Khi chúng ta nói 'tôi biết', biết là kiến thức - đúng? Đó có vị trí gì trong sống hàng ngày giữa vợ và chồng, giữa nam và nữ? Trả lời, nào, vị trí gì bạn biết cô ta, biết đó có vị trí gì trong quan hệ? Kiến thức là cản trở trong quan hệ?
22:55 Thính giả: Vâng.

K: Đợi chút, đừng nói vâng. Quá dễ nói vâng và rồi gì nào? Nếu tôi nói với tôi, 'tôi biết vợ', ý tôi biết cô ta là gì? Kinh nghiệm tính dục trước đây, nổi nóng với cô, và cô giận với tôi, cô nói 'hôm nay bạn rất tốt, xinh và tử tế.' 'Hãy đi ăn tối' - và v.v.. Mọi cái đó dựng lên hình ảnh về nhau. Đây là thực tế. Và khi tôi xây lên hình ảnh đầy đủ tôi nói, 'tôi biết cô'. Cô ta nói, 'tôi biết chồng, kỳ quặc, ngốc, tốt', và v.v.. Mọi cái đó là kiến thức. Và chúng ta hỏi trong quan hệ, đó có vị trí gì? Kiến thức có vị trí gì? Hay, nó không có vị trí. Yêu là kiến thức? Nhớ lại tính dục, v.v.. nền tảng bạn đã dựng lên trong quan hệ riêng và kiến thức là phân chia. Phải không? Trời, bạn đều ngủ. (cười) Nó tách biệt. Tôi với tham vọng, tham v.v.., và cô ta có của cô. Cô ta muốn hoàn thành và tôi muốn hoàn thành. Vậy có thể chung giường nhưng như hai đường ray không hề gặp. Chúng ta giáp mặt nó? Nếu kết hôn bạn giáp mặt nó? Hay nếu sống với cô gái bạn giáp mặt nó? Hay bạn không muốn nhìn thực tế.
26:06 Vậy hãy tìm cho bạn, thực sự trong quan hệ kiến thức là gì, kinh nghiệm là gì, và xem nó là vật cản trong quan hệ hay tác nhân giúp bạn chung sống chút dễ chịu, chút hạnh phúc, nhưng giữ khoảng cách cẩn thận nhau - đúng chứ?
26:46 Chúng ta có thể tiếp câu hỏi khác? Lạy Trời, gần mười hai giờ.
26:56 CÂU HỎI 1: K nói không có đường đến sự thật. Khả năng thấy nó ở ngoài chính tôi? Nhận thức và phương tiện nhận thấy hoàn toàn trong tôi. Làm sao có thể đi không lối hay khí cụ tới đích không biết? Cái gì sẽ cho tôi cần thiết, năng lực để đi hướng này?
27:35 K nói không có đường đến sự thật. Bạn chấp nhận nó? Không có đường đến sự thật. Khả năng thấy nó ở ngoài chính tôi? Nhận thức và phương tiện nhận thấy hoàn toàn trong tôi. Làm sao có thể đi không lối hay khí cụ tới đích không biết? Cái gì sẽ cho tôi cần thiết, năng lực để đi hướng này? Lạy Trời! (Cười) Có quá nhiều việc trong câu hỏi.
28:45 Trước hết, như đã nói hôm nọ, trả lời không ở ngoài câu hỏi. Trả lời không ở ngoài vấn đề. Trả lời trong vấn đề, trong câu hỏi. Hãy thảo luận đôi chút. Chúng ta luôn cố tìm trả lời, vừa ý, bên ngoài vấn đề, nó thuận tiện, vui vẻ, vui thú v.v.. Nếu có thể dẹp hết đó hơn là chạy trốn vấn đề, liệu có thể cùng nhìn vấn đề, nhìn câu hỏi. K nói không có đường đến sự thật. Tại sao bạn tin hắn? Tại sao bạn chấp nhận? Tại sao bạn lặp lại? K nói. Ai là K nói nó? Cái gì đúng? Hay nó là phản ứng? Hiểu không? Bởi hắn thấy quá nhiều đường đến sự thật - tôi không đi sâu. Hễ còn con người, họ có quan niệm khác. Vậy nó có thể không đúng. Hãy tìm ra trước.
30:42 Có nhiều lối Cơ đốc - phải không? Thiên chúa, Tin lành và nhiều phân chia của Tin lành, vô số, nhiều chúng. Và có Phật giáo, vài con đường theo Phật, bạn không hề thực biết cái gì Phật thực sự nói, hay gì Kinh Thánh nói, bạn không hề biết. Vậy đó. Rồi có lối Tây tạng - phải không? Có lối Phật giáo, Hồi, với phân chia. Vậy mọi lối này trải khắp trước khi bạn tới sự thật, có thể nghĩa gì, tới Thương đế, tỏ ngộ, giác ngộ v.v.., có hàng tá lối - đúng chứ? Làm sao bạn chọn? Làm sao bạn chọn lối nào đúng? Nói tôi nghe. Thính giả: Ngài phải biết mình.
32:05 K: Ai đó nói bạn phải biết mình.
32:09 Vậy tại sao bận tâm con đường? Tại sao lo lắng về sự thật? Tại sao bận tâm K nói gì? Tại sao bạn không biết về bạn? Và làm sao bạn biết về bạn? Cách nào? Làm sao nhìn bạn như bạn nhìn bạn trong gương? Làm sao bạn nhìn chính bạn? Nói nhìn chính bạn thì dễ. Socrates và Hy lạp cổ và còn xa hơn Do thái cổ, và xa hơn nữa Ai cập cổ v.v.. Ấn độ, họ đều nói lối khác, 'Biết Mình'. Và có những lối này trước mắt bạn. Và chúng ta đều muốn đạt sự thật, bất kể đó là gì. Và mọi lối dẫn tới đó. Đó nghĩa sự thật là cố định - đúng không? Phải là, ngược lại không có lối đến đó. Nó phải đứng một chỗ, nó phải không chuyển động, nó phải chết, rồi có thể có lối đến nó. (Cười) Không, không, đừng cười đây là việc chúng ta làm. Vậy ai đó như K đến và nói, nhìn, đừng bận tâm con đường, nó có thể như bạn ở trên tàu với bánh lái và bạn đi, bạn tìm, học, đi, đi, tiếp tục, tìm. Không một chỗ và xem sự thật là gì bền vững - đúng? Và chúng ta muốn gì bền vững. Quan hệ bền vững, tôi bám vào chồng, vợ, tôi muốn nó bền vững. Chúng ta không thừa nhận thay đổi. Phải không? Và chúng ta thay đổi mọi lúc, cả sinh học cũng như tâm lý, nhưng chúng ta muốn ở lại với gì hoàn toàn thoả mãn, bền, kéo dài, cho tôi an toàn. Và khi tôi thấy thật không có an toàn rồi tôi có sự thật như thực thể bền vững mà tôi hướng tới. Và có mọi đệ tử, đạo sư và thầy tu, đều giúp bạn đi. Tôi không biết nơi đâu, nhưng họ giúp bạn. Vậy dùng khả năng riêng để suy luận, để có hợp lý,
35:45 nhìn việc từng bước, và không chạy trốn bước nào. Hay - đó quá phức tạp - thấy cái thật, chính xác. À, đó là vấn đề khác.
36:11 Vậy anh bạn hỏi gì là khí cụ cần thiết để chạm sự thật, không có lối? Lúc bạn có khí cụ bạn đã tạo lối - đúng chứ? Bạn có thấy thế? Không? Lúc bạn có phương tiện để làm nó, đạt nó, phương tiện liền thành khí cụ, và tôi đã có sự thật tôi hướng đến - phải không? Vậy lúc bạn có khí cụ, phương tiện, hệ thống, thì bạn biết sự thật là gì, vì vậy không lý do để có khí cụ. (cười) Tôi không biết nếu... Chúng ta có thấy thế? Hay quá bất hợp lý? Hay quá hữu lý đến tàn nhẫn? (Cười) Phương tiện là mục đích. Phương tiện không khác mục đích. Phải không?
37:45 Vậy đó. Câu hỏi khác trong đó là: nhận thức và phương tiện nhận thấy hoàn toàn trong tôi. Ý bạn chữ nhận thức là gì? Bạn không phiền đi sâu hết? Nó vui nếu bạn tìm hiểu hết. Không chỉ hiểu khả năng não riêng bạn mà cả đào sâu. Bạn đào rất sâu tìm dầu, trải qua mọi phiền toái và ngay cả không dành một giây làm nó trong mình, cho mình. Vậy ý chúng ta chữ nhận thức là gì? Nhận thức có khác với bạn, với tôi?
38:59 Bạn có chán bởi mọi cái này, buổi sáng đẹp thay vì ở sân gôn hay đi bộ hay gì? Bởi bạn ở đây và chúng ta ở đây, hãy tiếp tục! Ý bạn nhận thức là gì? Sách viết về nó bởi chuyên gia. Và chúng ta không phải chuyên gia - phải không? Hãy hiểu nó. Bạn và người nói không phải chuyên gia. Lạy Trời! Không phải chuyên nghiệp. Đạo sư chuyên nghiệp, người theo chuyên nghiệp, với y áo đặc thù v.v.. Chúng ta chỉ cùng tìm hiểu, như hai người bạn. Ý bạn nhận thức là gì? Bạn là hết đó, phải không? Nhận thức tạo nên bởi cả nội dung nó - đúng chứ? Giận, ganh, tín ngưỡng, tin, lo, khát vọng, cả vô số kinh nghiệm bạn có, cả tích luỹ mọi thứ nhỏ bé của đời sống, và cả khổ, đau, bất an, rối loạn, và muốn chạy trốn mọi thứ này, và tìm gì kéo dài. Và trong nó cũng có sợ chết, và tìm có gì vượt lên. Phải không? Mọi cái đó, gánh nặng lớn, là nhận thức - không à? Không? Vâng? Tiếp tục, không có không đồng ý về nó. Đừng nóng vội. Chúng ta là nhận thức. Và nội dung nhận thức tạo nên toàn thể nhận thức, dù là nhận thức cao, nhận thức thấp, muốn mở rông nhận thức, (cười) và v.v.. nó vẫn trong lĩnh vực nhận thức - phải không? Và nhận thức đó là tôi. Không có tôi mà không đó. Vậy khi bạn nói 'tôi' khác, nhận thức khác, thì bạn đánh với nó, tranh đấu, xung đột, mọi cái theo sau. Vậy câu hỏi là: có thể
42:37 trước, khám phá cho mình nội dung, thấy nội dung? Đó khá dễ. Thói quen, lối chải tóc, thói quen nói, suy nghĩ. Khá đơn giản để quan sát chúng. Và cả biết qui định riêng bạn như Anh, như Pháp, như Nga v.v.. Cũng khá dễ để thấy nhiều khuynh hướng tôn giáo, Thiên chúa, Tin lành, Ấn giáo, Phật, chạy theo này khác - kịp không? - đó khá dễ. Nhưng vượt qua đó. Chúng ta không cần đồ lặn, bạn phải đi thật sâu, nhưng đi thật sâu bạn phải hiểu việc bề mặt trước, xem có thể lìa ảnh hưởng, nó qui định chúng ta - phải không? Có thể? Tìm đi. Làm đi, đừng nghe. Cố gắng. Đặt năng lực lớn lao vào nó, bạn có năng lực lớn, bạn không muốn thêm. Bạn cần nhiều năng lực để đến đây. Dùng vài năng lực đó, nếu có thể kính trọng nói, dùng vài năng lực đó để đi sâu nó. Khi bạn muốn gì, bạn theo nó. Tức bạn phải không lười, bạn phải chút ít năng động. Và không ai giúp bạn, không khí cụ, không dụng cụ, không lãnh đạo, không gì giúp bạn. Bạn phải thực sự không nương tựa để tìm cái thật. Không biết bạn có hiểu lời tôi nói. Nếu bạn không nương tựa, thực sự không nương tựa, tức không có giúp đỡ gì từ ai, từ sách nào, từ người nào, từ hoàn cảnh, rồi bạn trong trạng thái thực không nương tựa, rồi gì khác xảy ra. Rồi bạn bắt đầu thấy việc.
46:07 Anh bạn hỏi: cái gì sẽ cho tôi cần thiết, năng lực để đi hướng sự thật? Hướng sự thật. Tức đã ở đó (Cười). Tôi không cười, không bất kính hay nhạo, nhưng nó như thế, khi chúng ta dùng chữ như hướng, nó đã ở đó. Nó đã nghĩ trước, đã có đó, bởi tin chắc hay ai kể cho bạn v.v.. Sự thật thực là xứ không lối. Và đó chỉ có thể có khi sợ v.v.. không có.
47:16 CÂU HỎI 2: Tôi sợ thay đổi. Nếu tôi thay đổi gì sẽ xảy ra sau đó? Tôi đờ người bởi nó. Ngài có thể nói về vấn đề này? Vui!
47:32 Tôi sợ thay đổi. Nếu tôi thay đổi gì sẽ xảy ra sau đó? Tôi bị đờ người bởi nó. Ngài có thể nói về vấn đề này? Tại sao bạn sợ thay đổi? Ý bạn chữ thay đổi là gì? Bạn sống trong nhà qua đồng cỏ gần 20 năm. Bạn thành bám chặt phòng riêng, nội thất đẹp trên đó - phải không? Bạn thành bám víu. Tức cái bạn bám là cái bạn là. Nếu bám vào nội thất cũ đẹp, bạn là nội thất đó. Vậy chúng ta sợ thay đổi. Tôi bám vào phòng đó. Nhưng bất hạnh người nói đi nhiều - đó chỉ là bào chữa.
49:07 Vậy chữ đó hàm ý gì? Thay đổi từ 'hiện là' đến 'sẽ là' - phải không? Đó là một thay đổi. Hay thay đổi theo khuôn cũ mà vẫn trong khuôn, đi sang một góc khu vực, tôi nói tôi đi, tôi thay đổi, nhưng vẫn trong cùng khu vực, bị rào, thép gai - đúng chứ? Đi bắc, đông, tây, nam là thay đổi. Tại sao chúng ta dùng chữ ấy? Sinh học bạn được kể có thay đổi mãi trong máu, chuyển động mãi, thay đổi, tế bào chết cái khác thay thế, hay chuỗi phân tử v.v.. Vật lý, có thay đổi mãi tiếp diễn. Và chúng ta sợ thay đổi. Chúng ta có thể bỏ chữ thay đổi? Thay đổi hàm ý thời gian - phải không? Tôi là này, tôi sẽ thay đổi thành kia. Hay tôi đã là đó và vài sự kiện sẽ đến, xảy ra, và sự kiện ấy sẽ thay đổi tôi v.v.. Thay đổi hàm ý chuyển động trong thời gian - phải không? Chúng ta đã đi sâu vấn đề thời gian hôm nọ. Tôi nên lặp lại? Người nói nên đi sâu nữa? Thời gian. Là việc rất phức tạp, thời gian, rất. Tôi không đi sâu, không phải dịp. Vậy nếu có thể bỏ chữ thay đổi hay cách mạng, hay chuyển hoá,
51:42 người nói đã dùng mấy chữ này, nếu bạn có thể bỏ hết thì chúng ta chỉ giáp mặt với 'hiện là' - phải không? Không phải 'cái nó sẽ là'. Mà chỉ đối mặt 'hiện là'. Tôi giận. Đó là 'hiện là'. Tôi bạo lực. Đó là 'hiện là'. Nhưng chính trị hay tôn giáo, thành không-bạo lực là thay đổi. Thành không-bạo lực khi tôi bạo lực cần thời gian. Trong khoảng ấy tôi gieo hạt giống bạo lực. Đó đều rất đơn giản - phải không? Vậy tôi ở lại với bạo lực, không cố thay đổi nó. Tôi giận. Đó là thực tế. Không có biện hộ cho giận. Có thể tìm cả tá bào chữa cho ghét và giận, nhưng tìm hiểu tại sao tôi giận là chạy trốn khác khỏi giận - phải không? Bởi tôi đã rời đi. Vậy não ở đó với 'hiện là', rồi nhìn cái xảy ra. Tức, tôi ganh với bạn - không phải tôi - tôi ganh với bạn, bởi bạn trông quá xinh hơn, ngay thẳng hơn, ý nhị hơn, bạn có não tốt và tôi ganh tị bạn. Từ ganh đó ghét đến. Ganh là một phần của ghét. ganh là một phần của so sánh. Tôi muốn giống như bạn nhưng tôi không thể. Vậy tôi thành khá đối nghịch, tôi thấy bạo lực về bạn. Vậy tôi ở đó với 'hiện là'. Tức, tôi nhìn tôi ganh. Nó đó, tôi ganh. Ganh đó không khác tôi. Phải không? Ganh là tôi. Phải không? Vậy tôi không thể làm gì nó. Tôi giữ nó. Tôi ở với nó. Phải không? Bạn sẽ ở với nó? Không chạy trốn, không tìm nguyên do, lý do, hay vượt nó. Tôi ganh. Và nhìn gì xảy ra. Trước hết, không xung đột, dĩ nhiên, nếu tôi ganh, tôi ganh. Xung đột chỉ có khi tôi không muốn ganh. Tôi tự hỏi bạn có theo kịp hết? Tệ quá, không sao.
55:24 Vậy nếu ở với nó tôi có năng lực lớn - phải không? Năng lực như ánh sáng chiếu vào gì - ánh sáng tụ vào gì. Rồi nó thành rất rõ. Và cái rất rõ bạn không sợ, không đờ người. Nó là vậy. Hiểu không? Tôi hy vọng. Vậy cái quan trọng trong câu hỏi là không chạy trốn,
56:06 không nổ lực, chỉ ở lại với 'hiện là'. Nếu tôi là Anh tôi ở lại với nó. Nhìn cái xảy ra. Nó thành hẹp biết bao. Xin lỗi nếu bạn là Anh, xin lỗi, thứ lỗi, hay Pháp hay Nga, hay gì gì. Việc tự nó bắt đầu phơi bày cả nội dung.
56:34 CÂU HỎI 3: Làm sao đối mặt gây hấn và tấn công tâm lý từ bà con gần mà bạn không thể chạy trốn? (Cười) Làm sao đối mặt gây hấn và tấn công tâm lý
56:57 từ bà con gần mà bạn không thể chạy trốn? Chúng ta đều như thế? Tôi không thể trốn đạo sư bởi, bạn biết, tôi tận tuỵ với hắn hay cô ta và tôi đã đưa hết tiền cho hắn. Đừng cười, việc đang xảy ra.
57:36 Ai đó gửi một dòng tiếng Pháp, rất thú vị, rất buồn cười, thực vui, nói, Làm Sao Để Thành Đạo Sư Tốt! Được viết rất khéo (cười) và hy vọng nó sẽ được in tiếng Anh.
58:07 Tấn công tâm lý, tấn công tâm lý, bên trong, nghĩa gì? Khi bạn với bạn thân hay bà con, tâm lý, bên trong, có mọi áp lực xảy ra giữa hai người. Bạn biết hết, tôi không cần kể. Luôn cố làm gì về người kia, tấn công khéo vật lý hay qua ám chỉ, hay qua chữ, cử chỉ tế nhị, bạn luôn cố đẩy người kia vào khuôn nào - phải không? Đây là chung với bạn, phải không? Giờ anh bạn hỏi, bạn phải làm gì? Tôi sống với bạn cùng nhà và bạn tấn công tôi tới tấp, tôi tấn công bạn, không chỉ lời và cử chỉ mà cả cái nhìn, cảm giác nổi giận v.v.. Làm sao bạn sẽ, bạn sẽ làm gì để không bị thương, không bị đối xử tệ, tâm lý? Bạn có thể lệ thuộc tài chính người đó. Bạn có thể lệ thuộc người đó nhiều lý do tâm lý. Và lúc bạn lệ thuộc bạn thành nô lệ - phải không? Lúc bạn bám víu thì bạn là kẻ hỏng rồi. Đừng nhìn, nếu được gợi ý, ai khác mà hãy nhìn mình. Nếu tôi bám bạn như thính giả thì tôi lạc mất. Rồi tôi lệ thuộc bạn cho hài lòng, dễ chịu, danh tiếng, cho khoẻ mạnh vật lý nữa. Nhưng nếu không lệ thuộc, phải tìm tại sao tôi không lệ thuộc. Tức không chỉ bạn, tôi không lệ thuộc gì. Tôi muốn tìm xem nó có đúng. Tôi không thể lộ nó ra với bà con gần. Tôi muốn tìm ra cho tôi xem có thể sống cùng phòng, cùng nhà, chồng, vợ, bà con v.v.., hoàn toàn vững vàng - không xây tường quanh mình, đó khá dễ. Hiểu không? Tôi có thể xây tường quanh tôi và nói xin lỗi và lịch sự, nhẹ nhàng về nó, và rất trìu mến, nhưng vẫn là tường. Tức giới hạn. Vậy có thể tôi sống không bảo vệ? Tiếp tục, suy nghĩ đi. Và không bị thương. Nhạy bén cao, không ở lối nào ứng đáp theo bám víu. Hiểu không? Tiếp tục, suy nghĩ đi. Và nếu bạn lệ thuộc kẻ khác tài chính, đó thành khá nguy hiểm. Đa số chúng ta ở vị trí đó. Bạn có muốn tôi tiếp tục đi sâu?
1:03:13 Nếu tôi lệ thuộc tài chính bạn - Lạy Trời, tôi không, nhưng nếu tôi lệ thuộc bạn, gì xảy ra giữa chúng ta? Bạn liền có roi trong tay. Không chỉ tài chính, mà đi sâu thêm. Có thể sống với người khác mà tôi lệ thuộc tài chính, và biết tôi lệ thuộc bởi tôi không thể làm khác - đúng chứ? Tôi không thể bắt đầu nghề mới. Nếu rất trẻ tôi có thể làm, nhưng nếu 60, 50 hay ngay cả 70, 80, bạn không thể làm, bắt đầu nghề mới. Vậy thì tôi sẽ làm gì? Tiếp tục, tôi không... Bạn sẽ làm gì? Vậy nơi đâu tôi vẽ đường ranh lệ thuộc?
1:04:48 Bạn hiểu câu hỏi? Tâm lý tôi không lệ thuộc. Vì mình tôi không lệ thuộc ai, hay việc gì, hay kinh nghiệm cũ và mọi rác rưỡi. Không có lệ thuộc. Nhưng nếu lệ thuộc tài chính, nơi tôi vẽ đường ranh để là khá già, bạn nói, 'Xin lỗi tôi phải chịu đựng.' Đúng không? Tôi phải chịu đựng, tôi không thể bắt đầu trò chơi mới. Vậy bao xa, bao sâu đường ranh? Bạn hiểu câu hỏi? Là chỉ bên ngoài? Hiểu không? Hay đường ranh có chiều sâu? Dĩ nhiên rất bề ngoài. Ồ, tôi không phiền. Phải không? Vậy điều quan trọng trong câu hỏi là nếu bạn hiểu nó đúng: tự do. Tự do là tuyệt đối cần thiết. Nhưng tôi lệ thuộc người bán sữa, siêu thị, đưa thư v.v.. ngược lại tâm lý tôi không lệ thuộc. Tôi phải rất rõ việc này. Vậy tôi vẽ đường rất bề ngoài không sâu.
1:07:07 Ôi Trời!
1:07:17 CÂU HỎI 4: Vài người chọn phần của điều ngài nói phù hợp vấn đề hay quan tâm và rồi bỏ cái khác. Bạn nghĩ sao việc này?
1:07:32 Vài người chọn phần của điều ngài nói phù hợp vấn đề hay quan tâm và rồi bỏ cái khác. Bạn nghĩ sao việc này? Tôi không cần nói gì về nó. Bạn nghĩ sao? Chúng ta cùng xử sự, phải không, với cả đời sống, không chỉ một phần đời sống, toàn bộ nó, cả thế giới tâm lý bao la, không chỉ phản ứng vật lý và ứng đáp thần kinh và ký ức và mọi thứ, đó là một phần cấu trúc tâm lý, nhưng nó sâu hơn mọi cái đó. Nếu bạn có thể đi sâu. Vậy chúng ta xử sự không chỉ thế giới tâm lý mà bạo lực có mặt trên thế giới. Bạo lực dữ dội xảy ra, giết vì giết, vì vui giết, không chỉ với súng mà cả phá huỷ mọi người khi họ vâng lời ai. Hãy cẩn thận. Đó nghĩa vâng lời - phải không? Là chủ đề nguy hiểm, hãy nghe kỹ, không tham dự và nói, vâng hắn chống vũ trang. Chúng ta xử sự với cả hiện tượng sống, không một phần. Cái nhà khoa học làm, cái bác sĩ làm, cái thầy tu làm, và nhà giáo dục làm. Chúng ta quan tâm toàn bộ cuộc sống con người. Và nếu bạn muốn chọn thành phần, tuỳ bạn. Và phần đó sẽ vừa ý, hay nói 'Nó hợp tôi đó đủ cho tôi'. Đó cũng hoàn toàn đúng. Nhưng nếu chúng ta quan tâm cả đời sống, không chỉ sống riêng bạn mà cả sống của con người khắp thế giới, nghèo cùng lớn, nghèo không đếm được mà bạn không biết, sỉ nhục, hư hỏng. Và mọi trò xiếc tôn giáo - xin lỗi dùng chữ đó, mọi vô nghĩa tôn giáo xảy ra trên thế giới, việc quá lớn, giàu lớn, Rolls Royce. Bạn nên đọc dòng hay ghi nhớ này: Làm Sao Thành Đạo Sư Tốt. Giàu lớn của mấy người này! Và nếu bạn quan tâm cả nhân loại, là bạn, cũng là nhân loại - phải không? Bạn là nhân loại, không phải nhân loại ở đó, bạn khác. Bạn là nhân loại. Không phải Anh, Pháp, Nga. Chúng ta người trước, chuyên nghiệp sau, bạn là người trước. Và con người chúng ta đã chia tách mình, và đó là lý do có hỗn loạn trên thế giới. Chỉ là chiến tranh ở Li ban, ai quan tâm! Là chiến tranh ở Viễn đông, Afghanistan, Nga đáng sợ, v.v.. Nhưng nếu bạn thấy sâu thẳm bạn là toàn thể nhân loại, bởi bạn khổ như họ khổ; bạn rơi nước mắt, họ cũng rơi. Bạn lo âu, bạn cười, bạn đau, và họ cũng có mọi cái này, dù họ giàu hay nghèo. Họ hư hỏng và chúng ta cũng vậy trong lối khác. Họ hư hỏng bởi họ muốn tiền, thức ăn, và họ sẽ làm gì để có thức ăn và tiền, gì gì. Vậy chúng ta là cả nhân loại. Nếu bạn biết điều tuyệt diệu, là sự thật, thì bạn sẽ không giết kẻ khác, thì sẽ không có phân chia giữa xứ này và xứ nọ, rồi cả đời sống khác đi. Nếu đó là cái bạn muốn. Nếu bạn muốn chọn thành phần, đến đó. Không ai đặt áp lực lên bạn không chọn một phần, thoả ý đòi hỏi nhỏ, hay đòi hỏi lớn. Nhưng nếu bạn thực sự, sâu, chân thành, không mọi vô nghĩa ý thức hệ, thực tế thật bạn là cả nhân loại: kẻ cầu nguyện, kẻ không tin, Hồi, Ấn, Phật, Cơ đốc, chúng ta là một. Chúng ta đều trải qua vất vả lớn. Vì vậy tìm tự do cá nhân, trở thành cá nhân v.v.. thành khá trẻ con - với tôi, dù gì.
1:15:16 CÂU HỎI 5: Có quá nhiều người theo kỷ luật riêng chợt thấy cái không thể đo lường. Họ tự dối? Hay họ đạt nó cách nào đó bất kể nổ lực? Hay có giải thích khác?
1:15:38 Có quá nhiều người theo kỷ luật riêng chợt thấy cái không thể đo lường. Họ tự dối? Hay họ đạt nó cách nào đó bất kể nổ lực? Hay có giải thích khác?
1:16:07 Nó không liên quan gì đến kỷ luật, nổ lực. Bạn có thể không đồng ý, bạn rất đúng không đồng ý hay đồng ý nhưng hãy hiểu cái chúng ta nói đến, mỗi chúng ta. Bạn có thể thuộc về kỷ luật riêng, Phật, Ấn giáo, Tây tạng, Cơ đốc, cha trưởng nào đó, đạo sư nào đó, v.v.. theo kỷ luật, trật tự nào đó, làm mọi thứ mỗi ngày lúc 2 giờ sáng, hay sáng sớm, cầu nguyện, làm nó - kỷ luật. Và qua kỷ luật đó vài người nói họ đã hiểu hay biết cái không thể đo lường - đúng không? Anh bạn hỏi nói, họ chợt thấy cái không thể đo lường, họ tự dối? Bạn nghĩ sao? Chữ 'kỷ luật', theo tự điển nghĩa học - học. Đệ tử học, không từ thầy, học. Tức, hắn học, không tuân theo, không bắt chước, không vâng lời. Hắn đang học. Học tự nó có kỷ luật riêng - phải không? Không biết bạn có hiểu.
1:18:18 Có tính chất học, không ghi nhớ và lặp lại. Đúng không? Tức, đa số chúng ta tích luỹ kiến thức và ký ức để làm chức năng nào đó, khéo léo nào đó v.v.. Vậy học đó, hàm ý tích luỹ, và theo tích luỹ kiến thức ấy hành động. Và kiến thức ấy có thể tăng thêm và thêm, hay thành càng đờ đẩn, càng quen thuộc - phải không? Vậy đa số chúng ta ghi nhớ để có khéo léo. Sống trong xã hội hiện đại bạn phải có vài loại khéo léo: trong nhà máy, trong hầm mỏ, trong kinh doanh, hay nơi bàn thờ, vài loại nổ lực, vài loại kỷ luật đó. Và họ cứ lặp lại ngày qua ngày, ngày qua ngày. Bạn thấy chúng trong nhà thờ và đền và thánh đường, lặp lại cùng thứ cũ rít. Và nó không phải học. Họ có thể nói, 'Vâng, chúng ta học', nhưng đó khá vô nghĩa nếu bạn lặp lại, lặp lại. Vậy kỷ luật, là tuân theo, bắt chước, vâng lời,
1:20:10 theo qui tắc, đó có thể đưa đến cái không thể đo lường? Không thể đo lường nghĩa cái không được đo lường, không thể đo lường - phải không? Nó vượt mọi đo lường, mọi mô tả, đường lối. Hình như, với người nói, đó không thể bởi não bị qui định với lối mòn, với dạng riêng nào, và chính nền của không giới hạn đó hiểu - không phải hiểu, thấy cái nó là, đòi hỏi tự do lớn lao, không thể đếm.
1:21:27 Vì vậy, tự do là gì? Không phải mọi cái này. Tự do. Có hai loại tự do. Tự do khỏi. Tự do tự thân, chính nó. Tôi có thể tự do khỏi sợ. Có thể có tự do khỏi sợ - phải không? Tự do ấy là qui định bởi nó tự do khỏi gì đó. Và có tự do một mình nó, vật tự nó? Và chỉ tự do đó đòi hỏi tình thương, yêu thương, và tự do đó là thông minh tối cao, nó không liên quan gì với thông minh của suy nghĩ. Và đến đó, bạn phải có tự do khỏi mọi sợ hãi, v.v.. Nếu đó làm bạn quan tâm, bạn phải để năng lực vào nó. Bạn phải đặt đời sống, nhà bạn vào trật tự, trật tự hoàn toàn, không phải ngăn nắp, làm bóng nội thất - đó một phần. Mà nhà, nhà bên trong, nhà sâu thẳm không nền, không nóc, không che. Bạn không thể mời cái không thể đo lường - nó thành đồ chơi. Bạn không thể đặt con đường cho kẻ khác theo. Nó không được đặt thành lời. Chúng ta đo mọi thứ với lời. Chúng ta gọi nó cái không thể đo lường. Chắc chắn không phải. Nó là gì hoàn toàn khác.
1:24:04 Xin lỗi. Tôi nên dừng. Có thể đứng lên? [Tiếng ồn máy móc] [Cười]