Krishnamurti Subtitles home


BR85Q2 - 2nd Question & Answer Meeting



0:51 Krishnamurti: Thank you, sir. Too late! Cám ơn. Quá trễ!
1:07 Q: Can I put it higher up, sir? Tôi có thể đặt nó cao hơn? [Tiếng máy móc]
1:39 K: There it is! Nó ở đó! (Cười)
1:47 There are many questions, and there are seven questions here. And they have been selected carefully. I haven’t read them. The others have read them and chosen them. I hope you don’t mind. Có nhiều câu hỏi, và có bảy câu hỏi ở đây. Và chúng đã được chọn cẩn thận. Tôi chưa đọc chúng. Người khác đã đọc và chọn chúng. Tôi mong bạn không phiền.
2:16 Before we go into these questions, may we talk over something together? We are so easily influenced, not only by the box there, in each one’s room, by the books, by the newspapers, magazines, by the past traditions. As you heard probably last night, Jerusalem existed 5,000 years ago and there were parts of India further still. This long tradition, or short tradition of a single day, or a single afternoon on your drive, or your walking in the woods – all these influence us, not only the genetic process in each human being, the heredity, the whole existence seems to be a process of influencing each other – the air, the pollution, the beauty of the earth, everything around us, and even you sitting there and the speaker is here – we are influencing each other. We are telling us, each one of us, what to do, what to think, we put pressure on each other through beauty, through a lovely poem or a personal relationship. It is a constant process, it appears, of being moulded, shaped, put into a form. And we proceed for the rest of our life in that narrow path, narrow way, and that seems to be our way of existence. And one wonders if it is at all possible to be totally free of influence, to find the origin, the beginning of all things, which must have no cause or an effect, it must. Trước khi tìm hiểu mấy câu hỏi chúng ta có thể cùng thảo luận? Chúng ta dễ bị ảnh hưởng, không chỉ bởi thùng ở đó, trong phòng mỗi người bởi sách, báo, tạp chí, truyền thống cũ. Khi bạn nghe có lẽ tối qua, Jerusalem có đã 5000 năm trước, và có nơi của Ấn còn hơn. Truyền thống dài, hay ngắn của một ngày, hay một buổi chiều lái xe, hay tản bộ trong rừng, đều ảnh hưởng mình, không chỉ tiến trình gien mỗi người, di truyền, cả cuộc sống hình như là tiến trình ảnh hưởng lẫn nhau - không khí, ô nhiễm, vẻ đẹp trái đất, mọi thứ quanh mình, và ngay cả bạn ngồi đó, và người nói ở đây, chúng ta ảnh hưởng nhau. Chúng ta nói với mỗi chúng ta, cái gì làm, cái gì nghĩ, Chúng ta đặt áp lực lên nhau qua vẻ đẹp, qua thơ hay, hay quan hệ cá nhân. Là tiến trình không ngừng, như bị khuôn đúc, định hình, đặt vào một dạng. Và chúng ta tiếp tục cuộc đời trong lối hẹp, đường nhỏ và hình như đó là lối sống. Và bạn tự hỏi xem có thể hoàn toàn lìa ảnh hưởng, để tìm nguồn gốc, khởi đầu của mọi vật, phải không có nguyên do hay kết quả, nó phải...
5:19 So is that possible? You understand? We are talking over together. We are not trying to influence you, or you are influencing the speaker. We are two friends talking over together, in the same boat, in the same way, path – not spiritual? and all that kind of stuff, but ordinary, a path that goes through the woods, dappled light, and the beauty of the earth and the trees. And is it ever possible, we are asking each other, to be free of all influence: the past, of which we are, and that past has a tremendous influence on us, the long tradition of the so-called religious books, the old poems, the ancient literature from the Iliad to the ancient Hindu? And one asks oneself, as you are asking, as I am asking, whether it is possible to really be free of all this, and something totally original? Not the repetition, repetition, of guru and disciple, the follower, and followed with their peculiar dresses, and all that kind business. Is it possible? Please, give your attention a little bit to it. What do you think? Is it possible or not possible? If it is not possible, or if it is incredibly difficult, and therefore we choose the easiest way, follow the old pattern, only in different colours, different beads, different leaders, teachers, gurus, and so-called enlightened birds! I am sorry. And so on. Is that at all possible? Or are we doomed forever to remain in this state of being impressed, shaped, moulded, conditioned? Vậy có thể? Hiểu không? Chúng ta cùng thảo luận. Chúng ta không cố ảnh hưởng bạn, hay bạn ảnh hưởng người nói. Chúng ta là hai người bạn cùng thảo luận, cùng thuyền, cùng đường, lối, không phải tâm linh và mọi thứ đó, mà bình thường, con đường qua rừng cây, lốm đốm sáng và vẻ đẹp của đất và cây. Và có thể, chúng ta hỏi nhau, lìa mọi ảnh hưởng: quá khứ mà chúng ta là, và quá khứ có ảnh hưởng lớn chúng ta, truyền thống dài của cái gọi là sách tôn giáo, thơ cổ, văn chương cổ từ Iliad đến Ấn độ cổ? Và hỏi chính bạn, như bạn hỏi, như tôi hỏi, xem có thể thực sự lìa hết nó, và gì đó hoàn toàn nguyên bản? Không lặp lại, lặp lại, của đạo sư và đệ tử, kẻ đi theo và bị đi theo với y áo riêng và mọi việc đó. Có thể? Hãy để ý nó một chút. Bạn nghĩ gì? Có thể, hay không thể? Nếu không thể, hay nếu khó đến khó tin và vì vậy chúng ta chọn lối dễ nhất, theo khuôn cũ chỉ khác màu sắc, râu khác, lãnh đạo khác, thầy, đạo sư và cái gọi là gã tỏ ngộ! (Cười) Xin lỗi. Và v.v.. Đó có thể? Hay chúng ta bị kết tội ở lại trạng thái bị đóng dấu, định hình, khuôn, qui định? Và bạn sẽ làm gì nếu có thể?
9:02 And what would you do if it is at all possible? How would you set about it? In what manner would you approach this question? Perhaps that may be the real question, the most important question. Because we are so gullible, we invent so many reasons for doing that, for following, leading, surrendering oneself to something that is so convincing, satisfying, so handing over all the so-called word ‘responsibility’ to another. This has been our lot. And knowing all this, how would one come to see what actually is and see what one can do? Not just talk about it. You may be influenced by your wife, husband, girl, and so on. Làm sao bạn bắt đầu? Bạn tiếp cận câu hỏi cách nào? Có lẽ đó có thể là câu hỏi thật, câu quan trọng nhất. Bởi chúng ta quá cả tin, đặt ra nhiều lý do để làm đó, để theo, dẫn, chịu thua mình cho gì đó quá thuyết phục, thoả mãn, đầu hàng cái gọi là 'trách nhiệm' với kẻ khác. Đây đã là số phận. Và biết hết nó, làm sao bạn nhìn cái hiện là và thấy cái bạn có thể làm? Không chỉ nói về nó. Bạn có thể bị ảnh hưởng bởi vợ, chồng, con gái v.v..
10:43 Isn’t it necessary to have a great deal of doubt? What do you say? Isn’t it necessary to have a certain quality of scepticism, not only about others but about oneself: about one’s desires, convictions, beliefs, faith, and definite, directive purposes? Can we question all that, doubt all that, and see how far that doubt, how far the sense of asking, demanding, enquiring can go. Could we do this together? Not that the speaker is leading you, or you are leading with your convictions the speaker, but together, I mean together, enquire into this. Không cần thiết có nhiều nghi? Bạn nghĩ sao? Không cần thiết có tính chất nghi nào đó, không chỉ kẻ khác mà chính bạn: dục vọng riêng, tin chắc, tin, tín ngưỡng, và mục đích xác định, có hướng? Chúng ta có thể hỏi hết đó, nghi hết đó và nhìn bao xa nghi bao xa cảm giác hỏi, đòi hỏi, tìm, có thể đi. Chúng ta có thể cùng làm? Không phải người nói dẫn bạn, hay bạn dẫn với tin chắc, người nói, mà cùng, tôi nói cùng tìm hiểu nó.
12:10 The computer, as we said the other day, the computer is going to do all our efficient work, probably better than we do. It will invent new gods, a new system of theology, a new way of living, which is the industrial age is over nearly, and the computer age will come in. These are all facts. We are not saying something abnormal, non-factual, or imaginary. This is what is going to happen to all of us. They are inventing such colossal interference with the brain. Máy tính, như đã nói hôm nọ, máy tính sẽ làm mọi việc hữu hiệu, có thể tốt hơn chúng ta làm. Nó sẽ chế ra thần thánh mới, hệ thống thần học mới, lối sống mới, là thời kỹ nghệ sắp qua và thời máy tính sẽ bước vào. Đây đều là thực tế. Chúng ta không nói gì dị thường, phi thực tế, hay tưởng tượng. Đây là việc sẽ xảy ra với cả chúng ta. Chúng chế ra can thiệp to lớn với não.
13:16 So we are asking: could we go into this question together? Knowing that we need scepticism, doubt, and doubt is very energising and cleansing. Will you do it? Doubt one’s own experiences, one’s own attitudes, prejudices, agreements and disagreement – all that? And doubt, like a dog on a leash, some times at the right place you must let the dog run, freely, jump, otherwise the dog becomes rather tame and... Vậy chúng ta hỏi: chúng ta có thể cùng đi sâu câu hỏi? Biết rằng chúng ta cần hoài nghi, nghi và nghi là rất mạnh mẽ và rửa sạch. Bạn sẽ làm nó? Nghi kinh nghiệm riêng, thái độ riêng, định kiến, đồng ý và không đồng ý, mọi thứ? Và nghi, như chó với dây buộc, vài lần ở đúng chỗ bạn phải để nó chạy, tự do, nhảy, ngược lại chó thành khá thuần và...
14:28 So scepticism also has its right place, not a particular place, has its own quality of rightness. ‘Oh, I won’t doubt that because I belong to that, but I will doubt everything else’. We were talking – we used to have a great many friends at one time – Communists. Don’t be shocked. And they would go so far and no further, like the Catholics, like the Protestants, like the Hindus, Buddhist monks – so far, beyond that is mystery, or beyond that is impossible. So doubt must be kept on a leash and allowed to run also. Can you do that? Can we do it together? Doubt about your gods, your gurus, your experiences, and so on – the whole background of human experience, human endeavour, human conclusions, the whole bundle of it, and begin to enquire into that bundle. And see how far actually, not theoretically, actually in one’s life, daily life, how far you can go with this doubt, this enquiry, this passion behind it. Vậy nghi cũng có vị trí đúng, không phải vị trí riêng, có tính chất riêng đúng đắn. 'Ồ tôi sẽ không nghi nó bởi tôi thuộc về đó, nhưng sẽ nghi mọi cái khác.' Chúng ta đã nói - chúng ta từng có nhiều bạn lớn xưa kia, cộng sản. Đừng bị sốc. Và họ sẽ đi rất xa và không xa hơn, như Thiên chúa giáo, như Tin lành, như thầy tu Ấn giáo, Phật giáo, rất xa, vượt thần bí, hay vượt không thể. Vậy nghi phải giữ sợi dây và cũng phải cho phép chạy. Bạn có thể làm thế? Chúng ta có thể cùng làm? Nghi thần thánh, đạo sư, kinh nghiệm v.v.. - cả nền tảng kinh nghiệm con người, nổ lực, kết luận con người, cả gánh nặng nó và bắt đầu tìm hiểu gánh nặng đó. Và xem bao xa, thực tế, không lý thuyết, thực tế đời bạn, sống hàng ngày, bao xa bạn có thể đi cùng với nghi, tìm tòi, nhiệt tâm đàng sau nó.
16:58 Should we answer the questions or would you like to go on with what we were talking about? Chúng ta nên trả lời các câu hỏi hay bạn muốn tiếp với điều chúng ta đã nói?
17:12 How far, how deep, is knowledge essential? Not only knowledge of books and what others have said, but knowledge about ourselves. Knowledge is always limited – right? You can see what the scientific knowledge is doing, is achieving. Little, adding, adding more and more and more. What is added to is always limited, naturally. Bien? Are we understanding? If I am adding something all the time, as knowledge, what I am gathering slowly, that which is gathered slowly is limited always because there is more, more, more. Right? So knowledge is always limited. And those who invent, ‘Oh, yes, we can go beyond knowledge’. They have gone into this question in ancient India and invented the idea... I won’t go into it, not worth it. And knowledge is our background. That background is guiding us, shaping us, telling us what to do. Or you have an intuition – a favourite word that! – but that word, too, is rather dangerous because it may be your wish sublimated, becomes intuition. But it is still your wish, your desire. So what place has knowledge in daily life? I am sorry the speaker is asking all these questions. Probably you won’t answer, you will just listen and carry on. But if one actually listens and goes into it, what place has knowledge in life, in daily life? When you write a letter you have to have knowledge. When you speak English you have to have knowledge, or French, or Italian, or whatever it is, or Russian. And when you do business, when you telephone, when you do everything physically you have to have knowledge. How to drive a car. And also knowledge in relationship. One recognises one’s wife, one’s husband, and girl, and all the rest of it. It is the… recognition is part of knowledge. And what place has knowledge in relationship? Can I go on? Or you are amused by all this? What place has knowledge between you and another? Or what place has knowledge? I know my wife. Or my father, mother, husband. When we say, ‘I know’, knowing is knowledge – right? What place has that in daily life, between my wife and my husband, between the man and the woman? Answer, please, what place your knowing her... what place that knowing has in your relationship? Is knowledge the impediment in relationship? Bao xa, bao sâu, kiến thức là cơ bản? Không chỉ kiến thức sách vở và cái kẻ khác đã nói, mà kiến thức về chính mình. Kiến thức luôn giới hạn - phải không? Bạn có thể thấy điều kiến thức khoa học làm, đạt được. Chút ít, thêm vào, thêm và thêm và thêm. Cái được thêm vào luôn giới hạn, dĩ nhiên. Tốt chứ? Chúng ta hiểu? Nếu tôi thêm vào gì mọi lúc, như kiến thức cái tôi gom lại dần, cái được gom dần luôn giới hạn bởi có thêm, thêm, thêm. Đúng không? Vậy kiến thức luôn giới hạn. Và người chế tạo, 'Ồ, vâng chúng ta có thể vượt kiến thức.' Họ đã tìm hiểu vấn đề ở Ấn độ cổ và đặt ra ý niệm, tôi sẽ không đi sâu, không giá trị gì. Và kiến thức là nền tảng. Nền tảng ấy chỉ dẫn, định hình, bảo chúng ta gì phải làm. Hay bạn có trực giác - chữ ưa thích đó! - nhưng chữ cũng khá nguy bởi có thể ước vọng bị chế ngự, thành trực giác. Nhưng vẫn là ước vọng, dục vọng. Vậy kiến thức có vị trí gì trong sống hàng ngày? Xin lỗi người nói hỏi mấy câu này. Có lẽ bạn không trả lời, bạn sẽ chỉ nghe và mang theo. Nhưng nếu bạn thực sự nghe và đi sâu nó, kiến thức có vị trí gì trong sống hàng ngày? Khi bạn viết lá thư, bạn phải có kiến thức. Khi bạn nói tiếng Anh bạn phải có kiến thức, hay Pháp, hay Ý, hay gì gì, hay Nga. Và khi bạn làm mua bán, khi bạn điện thoại, khi bạn làm mọi thứ vật lý bạn phải có kiến thức. Làm sao lái xe. Và cũng kiến thức trong quan hệ. Bạn biết vợ bạn, chồng bạn v.v.. Nhận biết là một phần kiến thức. Và kiến thức có vị trí trong quan hệ? Tôi có thể tiếp tục? Hay bạn vui thú bởi mọi cái này? Kiến thức có vị trí gì giữa bạn và kẻ khác? Hay kiến thức có vị trí gì? Tôi biết vợ. Hay cha, mẹ, chồng. Khi chúng ta nói 'tôi biết', biết là kiến thức - đúng? Đó có vị trí gì trong sống hàng ngày giữa vợ và chồng, giữa nam và nữ? Trả lời, nào, vị trí gì bạn biết cô ta, biết đó có vị trí gì trong quan hệ? Kiến thức là cản trở trong quan hệ?
22:55 Q: Yes.

K: Just a minute, don’t say yes. It is so easy to say yes, and then what? If I say to myself, ‘I know my wife’, what do I mean by knowing her? My previous sexual experience, my irritation about her, and her anger with me, her saying ‘You have been very good today, nice and kind’. ‘Let’s go to dinner’ – and all the rest of it. All that builds up an image about each other. This is a fact. And when I have built up sufficient image I say, ‘I know her’. She says, ‘I know my husband, his quirks, his idiocy, his goodness’, and all the rest of it. All that is knowledge. And we are asking, in relationship what place has that? What place has knowledge? Or, it has no place at all. Is love knowledge? The remembrance of your sex, of your – all the rest of it, the background which you have built up in that particular relationship, and that knowledge is divisive. Isn’t it? Gosh, you are all asleep. It separates. I with my ambition, greed, and all the rest of it, and she has hers. She wants to fulfil and I want to fulfil. So we are – we may meet together in bed but like two rails that never meet. Do we face this? If you are married, do you face this? Or if you live with a girl, do you face this fact? Or one doesn’t want to look at facts.
Thính giả: Vâng.

K: Đợi chút, đừng nói vâng. Quá dễ nói vâng và rồi gì nào? Nếu tôi nói với tôi, 'tôi biết vợ', ý tôi biết cô ta là gì? Kinh nghiệm tính dục trước đây, nổi nóng với cô, và cô giận với tôi, cô nói 'hôm nay bạn rất tốt, xinh và tử tế.' 'Hãy đi ăn tối' - và v.v.. Mọi cái đó dựng lên hình ảnh về nhau. Đây là thực tế. Và khi tôi xây lên hình ảnh đầy đủ tôi nói, 'tôi biết cô'. Cô ta nói, 'tôi biết chồng, kỳ quặc, ngốc, tốt', và v.v.. Mọi cái đó là kiến thức. Và chúng ta hỏi trong quan hệ, đó có vị trí gì? Kiến thức có vị trí gì? Hay, nó không có vị trí. Yêu là kiến thức? Nhớ lại tính dục, v.v.. nền tảng bạn đã dựng lên trong quan hệ riêng và kiến thức là phân chia. Phải không? Trời, bạn đều ngủ. (cười) Nó tách biệt. Tôi với tham vọng, tham v.v.., và cô ta có của cô. Cô ta muốn hoàn thành và tôi muốn hoàn thành. Vậy có thể chung giường nhưng như hai đường ray không hề gặp. Chúng ta giáp mặt nó? Nếu kết hôn bạn giáp mặt nó? Hay nếu sống với cô gái bạn giáp mặt nó? Hay bạn không muốn nhìn thực tế.
26:06 So please, find out for oneself, actually in relationship, what knowledge is, what your experiences are, and whether it is a hindrance in relationship, or a factor that helps you live together somewhat comfortably, somewhat happily, but keeping a careful distance from each other – right? Vậy hãy tìm cho bạn, thực sự trong quan hệ kiến thức là gì, kinh nghiệm là gì, và xem nó là vật cản trong quan hệ hay tác nhân giúp bạn chung sống chút dễ chịu, chút hạnh phúc, nhưng giữ khoảng cách cẩn thận nhau - đúng chứ?
26:46 May we go on to our other questions? Good Lord, it is nearly twelve. Chúng ta có thể tiếp câu hỏi khác? Lạy Trời, gần mười hai giờ.
26:56 1ST QUESTION: K says there is no path to truth. Is the faculty to see this outside myself? My consciousness and means of perception are entirely within me. How can I go without any means or tools towards the unknown goal? What will give me the need, the energy to move in this direction? CÂU HỎI 1: K nói không có đường đến sự thật. Khả năng thấy nó ở ngoài chính tôi? Nhận thức và phương tiện nhận thấy hoàn toàn trong tôi. Làm sao có thể đi không lối hay khí cụ tới đích không biết? Cái gì sẽ cho tôi cần thiết, năng lực để đi hướng này?
27:35 K says there is no path to truth. Do you accept that? There is no path to truth. Is the faculty to see this outside of myself? My consciousness and means of perception are entirely within me. How can I go without any means or tools towards the unknown goal? What will give me the need, the energy to move in this direction? Good Lord! There are so many things in this question. K nói không có đường đến sự thật. Bạn chấp nhận nó? Không có đường đến sự thật. Khả năng thấy nó ở ngoài chính tôi? Nhận thức và phương tiện nhận thấy hoàn toàn trong tôi. Làm sao có thể đi không lối hay khí cụ tới đích không biết? Cái gì sẽ cho tôi cần thiết, năng lực để đi hướng này? Lạy Trời! (Cười) Có quá nhiều việc trong câu hỏi.
28:45 First of all, as we said the other day, the answer is not outside the question. The answer is not outside the problem. The answer is in the problem, in the question. Please, let’s talk that briefly over. We are always trying to find an answer, satisfactory, outside the problem, that is convenient, that is happy, that is pleasurable, and so on. If we could put aside all this rather escaping from the problem, if you could look at the problem, look at this question together. K says there is no path to truth. Why do you believe him? Why do you accept it? Why do you repeat it? K says. Who is K to say it? What right? Or is it a reaction? You understand? Because he sees so many paths to truth – I won’t go into that. As long as there are human beings they have different opinions. So it may not be true. Let’s first find that out. Trước hết, như đã nói hôm nọ, trả lời không ở ngoài câu hỏi. Trả lời không ở ngoài vấn đề. Trả lời trong vấn đề, trong câu hỏi. Hãy thảo luận đôi chút. Chúng ta luôn cố tìm trả lời, vừa ý, bên ngoài vấn đề, nó thuận tiện, vui vẻ, vui thú v.v.. Nếu có thể dẹp hết đó hơn là chạy trốn vấn đề, liệu có thể cùng nhìn vấn đề, nhìn câu hỏi. K nói không có đường đến sự thật. Tại sao bạn tin hắn? Tại sao bạn chấp nhận? Tại sao bạn lặp lại? K nói. Ai là K nói nó? Cái gì đúng? Hay nó là phản ứng? Hiểu không? Bởi hắn thấy quá nhiều đường đến sự thật - tôi không đi sâu. Hễ còn con người, họ có quan niệm khác. Vậy nó có thể không đúng. Hãy tìm ra trước.
30:42 There are the various Christian paths – right? The Catholic, the Protestant, and the various divisions of Protestantism, innumerable, many of them. And there is the Buddhist, several paths according to the Buddha, one never really knows what the Buddha actually said, or what the Bible says, one never knows. So. Then there are the Tibetan paths – right? There are the Buddhist paths, the Muslim, with their divisions. So all these paths are spread out before you to truth, whatever that may mean, to God, to illumination, to enlightenment and so on, there are dozens of paths – right? How will you choose? How will you choose which is the right path? Please, tell me. Có nhiều lối Cơ đốc - phải không? Thiên chúa, Tin lành và nhiều phân chia của Tin lành, vô số, nhiều chúng. Và có Phật giáo, vài con đường theo Phật, bạn không hề thực biết cái gì Phật thực sự nói, hay gì Kinh Thánh nói, bạn không hề biết. Vậy đó. Rồi có lối Tây tạng - phải không? Có lối Phật giáo, Hồi, với phân chia. Vậy mọi lối này trải khắp trước khi bạn tới sự thật, có thể nghĩa gì, tới Thương đế, tỏ ngộ, giác ngộ v.v.., có hàng tá lối - đúng chứ? Làm sao bạn chọn? Làm sao bạn chọn lối nào đúng? Nói tôi nghe. Thính giả: Ngài phải biết mình.
32:02 Q: You have to know yourself. K: Ai đó nói bạn phải biết mình.
32:05 K: Somebody says you have to know yourself. So why bother about paths? Why bother about truth? Why bother about what K says? Why don’t you know about yourself? And how will you know about yourself? What manner? How will you look at yourself as you will look at yourself in a mirror, how would you look at yourself? It is easy to say look at yourself. Socrates and ancient Greeks, and still further ancient Israelites, and still further ancient Egyptians, and so on, so on, the Hindus, they have all said in a different way, ‘Know yourself’. And there are these paths in front of us. And we all want to achieve truth, whatever that thing is. And all these paths lead to that. That means truth is fixed – right? Must be, otherwise there would be no path to it. It must be stationary, it must have no movement, it must be dead, then there can be paths to it. No, no don’t laugh, this is what we do. So somebody like K comes along and says, look, don’t bother about the paths, it may be like you are on a ship with a rudder, and you move, you find out, learn, move, move, keep on going, find out. Not become stationary and make truth something permanent – right? And we want something permanent. Permanent relationship – I am attached to my husband, wife, I want it permanent. We don’t admit any change. Right? And we are changing all the time, both biologically as well as psychologically, but we want to remain with something that is completely satisfactory, permanent, enduring, giving me security. And as I find there is really no security, then I have truth as the permanent entity towards which I am going. And there are all the disciples, gurus, and the priests, all help you to go. I don’t know where, but they help you. Vậy tại sao bận tâm con đường? Tại sao lo lắng về sự thật? Tại sao bận tâm K nói gì? Tại sao bạn không biết về bạn? Và làm sao bạn biết về bạn? Cách nào? Làm sao nhìn bạn như bạn nhìn bạn trong gương? Làm sao bạn nhìn chính bạn? Nói nhìn chính bạn thì dễ. Socrates và Hy lạp cổ và còn xa hơn Do thái cổ, và xa hơn nữa Ai cập cổ v.v.. Ấn độ, họ đều nói lối khác, 'Biết Mình'. Và có những lối này trước mắt bạn. Và chúng ta đều muốn đạt sự thật, bất kể đó là gì. Và mọi lối dẫn tới đó. Đó nghĩa sự thật là cố định - đúng không? Phải là, ngược lại không có lối đến đó. Nó phải đứng một chỗ, nó phải không chuyển động, nó phải chết, rồi có thể có lối đến nó. (Cười) Không, không, đừng cười đây là việc chúng ta làm. Vậy ai đó như K đến và nói, nhìn, đừng bận tâm con đường, nó có thể như bạn ở trên tàu với bánh lái và bạn đi, bạn tìm, học, đi, đi, tiếp tục, tìm. Không một chỗ và xem sự thật là gì bền vững - đúng? Và chúng ta muốn gì bền vững. Quan hệ bền vững, tôi bám vào chồng, vợ, tôi muốn nó bền vững. Chúng ta không thừa nhận thay đổi. Phải không? Và chúng ta thay đổi mọi lúc, cả sinh học cũng như tâm lý, nhưng chúng ta muốn ở lại với gì hoàn toàn thoả mãn, bền, kéo dài, cho tôi an toàn. Và khi tôi thấy thật không có an toàn rồi tôi có sự thật như thực thể bền vững mà tôi hướng tới. Và có mọi đệ tử, đạo sư và thầy tu, đều giúp bạn đi. Tôi không biết nơi đâu, nhưng họ giúp bạn. Vậy dùng khả năng riêng để suy luận, để có hợp lý,
35:34 So using one’s own capacity to reason, capacity to have logic, see things step by step, and not escape any step. Or – that is much more complicated – see that which is true, accurate. Well, that is a different matter. nhìn việc từng bước, và không chạy trốn bước nào. Hay - đó quá phức tạp - thấy cái thật, chính xác. À, đó là vấn đề khác.
36:11 So the questioner says: what are the tools necessary to reach truth, which is pathless? The moment you have tools you have already created the path – right? Do you see this? No? The moment I have a means to do that, to achieve that, the means then becomes the tool and I have already got the truth towards which I am working – right? So the moment you have a tool, a means, a system, then you know what truth is, therefore there is no point in having a tool. I don’t know if... Do we see this? Or is this too illogical? Or too dastardly reasonable? The means is the end. The means is not different from the end. Right? Vậy anh bạn hỏi gì là khí cụ cần thiết để chạm sự thật, không có lối? Lúc bạn có khí cụ bạn đã tạo lối - đúng chứ? Bạn có thấy thế? Không? Lúc bạn có phương tiện để làm nó, đạt nó, phương tiện liền thành khí cụ, và tôi đã có sự thật tôi hướng đến - phải không? Vậy lúc bạn có khí cụ, phương tiện, hệ thống, thì bạn biết sự thật là gì, vì vậy không lý do để có khí cụ. (cười) Tôi không biết nếu... Chúng ta có thấy thế? Hay quá bất hợp lý? Hay quá hữu lý đến tàn nhẫn? (Cười) Phương tiện là mục đích. Phương tiện không khác mục đích. Phải không?
37:45 So. Another question in this is: my consciousness and means to perception are entirely within me. What do you mean by the word ‘consciousness’? You don’t mind going into all this? It is fun if you go into all this. Not only the understanding of one’s own brain’s capacity, but also to delve. You dig very deeply to find oil, go through all that trouble, and we won’t even spend a second doing this in ourselves, for ourselves. So what do we mean by that word ‘consciousness’? Is that consciousness different from you, from the me? Vậy đó. Câu hỏi khác trong đó là: nhận thức và phương tiện nhận thấy hoàn toàn trong tôi. Ý bạn chữ nhận thức là gì? Bạn không phiền đi sâu hết? Nó vui nếu bạn tìm hiểu hết. Không chỉ hiểu khả năng não riêng bạn mà cả đào sâu. Bạn đào rất sâu tìm dầu, trải qua mọi phiền toái và ngay cả không dành một giây làm nó trong mình, cho mình. Vậy ý chúng ta chữ nhận thức là gì? Nhận thức có khác với bạn, với tôi?
38:59 Do you get bored by all this on a lovely morning instead of being on a golf course, or on a walk, or something? Since you are here and we are here, let’s go on! What do you mean by consciousness? Books have been written about it by experts. And we are not experts – right? Let’s understand this. You and the speaker are not experts. God forbid! Not professionals. Professional gurus, professional followers, with their peculiar dresses, and all the rest of it. We are just enquiring together, like two friends. What do you mean by consciousness? All that you are, isn’t it? Your consciousness is made up of all its content – right? Anger, jealousy, faith, belief, anxiety, aspiration, all the innumerable experiences that one has had, all the accumulation of all the little things of life, and also suffering, pain, insecurity, confusion, and the desire to escape from all this, and find something enduring. And in it also there is the fear of death, and enquiring what is there beyond. Right? All that, this vast bundle, is our consciousness – no? No? Yes? Go on, sirs, there is no disagreement about this. Don’t be nervous. We are our consciousness. And the content of consciousness makes up the whole entirety of consciousness, whether it is higher consciousness, lower consciousness, the desire to expand consciousness, and all the rest of it – it is still within the field of consciousness – right? And that consciousness is me. There is no me without that. So when you say ‘me’ is different, my consciousness is different, then you have a battle with it, struggle, conflict, all that ensues. Bạn có chán bởi mọi cái này, buổi sáng đẹp thay vì ở sân gôn hay đi bộ hay gì? Bởi bạn ở đây và chúng ta ở đây, hãy tiếp tục! Ý bạn nhận thức là gì? Sách viết về nó bởi chuyên gia. Và chúng ta không phải chuyên gia - phải không? Hãy hiểu nó. Bạn và người nói không phải chuyên gia. Lạy Trời! Không phải chuyên nghiệp. Đạo sư chuyên nghiệp, người theo chuyên nghiệp, với y áo đặc thù v.v.. Chúng ta chỉ cùng tìm hiểu, như hai người bạn. Ý bạn nhận thức là gì? Bạn là hết đó, phải không? Nhận thức tạo nên bởi cả nội dung nó - đúng chứ? Giận, ganh, tín ngưỡng, tin, lo, khát vọng, cả vô số kinh nghiệm bạn có, cả tích luỹ mọi thứ nhỏ bé của đời sống, và cả khổ, đau, bất an, rối loạn, và muốn chạy trốn mọi thứ này, và tìm gì kéo dài. Và trong nó cũng có sợ chết, và tìm có gì vượt lên. Phải không? Mọi cái đó, gánh nặng lớn, là nhận thức - không à? Không? Vâng? Tiếp tục, không có không đồng ý về nó. Đừng nóng vội. Chúng ta là nhận thức. Và nội dung nhận thức tạo nên toàn thể nhận thức, dù là nhận thức cao, nhận thức thấp, muốn mở rông nhận thức, (cười) và v.v.. nó vẫn trong lĩnh vực nhận thức - phải không? Và nhận thức đó là tôi. Không có tôi mà không đó. Vậy khi bạn nói 'tôi' khác, nhận thức khác, thì bạn đánh với nó, tranh đấu, xung đột, mọi cái theo sau. Vậy câu hỏi là: có thể
42:31 So our question then is: is it possible first to discover for ourselves the content, to see the content? That is fairly easy. The habits, the way you comb your hair, the habits of speech, of thought. It is fairly simple to observe those. And also to become aware of one’s own conditioning as a British, as a Frenchman, as a Russian, and etc., etc. It is also fairly easy to see our various religious inclinations – Catholic, Protestant, Hindu, Buddhist, following something or other – you follow? – that is fairly easy. But to go beyond that. We don’t need an aqualung, you have to go very deeply, but to go very deeply one must understand the superficial thing first, whether it is possible to be free from influence which conditions us. Right? Is it possible? Find out. Work, sir, don’t listen. Work at it. Put your tremendous energy into it, you have got tremendous energy, you don’t want more. It took you a lot of energy to come here. Use some of that energy, if one may respectfully point out, use some of that energy to go into this. When you want something you go after it. That means one has to be not quite indolent, one has to be a little active. And there is nobody to help you, no tool, no instrument, no leader – nothing to help you. You must really become helpless to find the real thing. I don’t know if you understand what I am talking about. If you are helpless, actually helpless, that means there’s no help whatsoever from anybody, from any book, from any person, from any environment, then you are in that state of real helplessness, then something else takes place. Then you begin to see things. trước, khám phá cho mình nội dung, thấy nội dung? Đó khá dễ. Thói quen, lối chải tóc, thói quen nói, suy nghĩ. Khá đơn giản để quan sát chúng. Và cả biết qui định riêng bạn như Anh, như Pháp, như Nga v.v.. Cũng khá dễ để thấy nhiều khuynh hướng tôn giáo, Thiên chúa, Tin lành, Ấn giáo, Phật, chạy theo này khác - kịp không? - đó khá dễ. Nhưng vượt qua đó. Chúng ta không cần đồ lặn, bạn phải đi thật sâu, nhưng đi thật sâu bạn phải hiểu việc bề mặt trước, xem có thể lìa ảnh hưởng, nó qui định chúng ta - phải không? Có thể? Tìm đi. Làm đi, đừng nghe. Cố gắng. Đặt năng lực lớn lao vào nó, bạn có năng lực lớn, bạn không muốn thêm. Bạn cần nhiều năng lực để đến đây. Dùng vài năng lực đó, nếu có thể kính trọng nói, dùng vài năng lực đó để đi sâu nó. Khi bạn muốn gì, bạn theo nó. Tức bạn phải không lười, bạn phải chút ít năng động. Và không ai giúp bạn, không khí cụ, không dụng cụ, không lãnh đạo, không gì giúp bạn. Bạn phải thực sự không nương tựa để tìm cái thật. Không biết bạn có hiểu lời tôi nói. Nếu bạn không nương tựa, thực sự không nương tựa, tức không có giúp đỡ gì từ ai, từ sách nào, từ người nào, từ hoàn cảnh, rồi bạn trong trạng thái thực không nương tựa, rồi gì khác xảy ra. Rồi bạn bắt đầu thấy việc.
46:08 The questioner says, asks: what will give me the need, the energy, to move in the direction of truth. Direction of truth. That means it is already over there. I am not laughing, I am not disrespectful or cynical, but it is like that – when we use words like ‘direction’ it is already there. It is already preconceived, already existing there, because of your conviction or somebody told you, and so on. Truth is really a pathless land. And that can only exist when fear, and all the rest of it, is not. Anh bạn hỏi: cái gì sẽ cho tôi cần thiết, năng lực để đi hướng sự thật? Hướng sự thật. Tức đã ở đó (Cười). Tôi không cười, không bất kính hay nhạo, nhưng nó như thế, khi chúng ta dùng chữ như hướng, nó đã ở đó. Nó đã nghĩ trước, đã có đó, bởi tin chắc hay ai kể cho bạn v.v.. Sự thật thực là xứ không lối. Và đó chỉ có thể có khi sợ v.v.. không có.
47:16 2ND QUESTION: I am afraid to change. If I change, what will happen afterwards? I am paralysed by this. Can you talk about this problem? Delighted! CÂU HỎI 2: Tôi sợ thay đổi. Nếu tôi thay đổi gì sẽ xảy ra sau đó? Tôi đờ người bởi nó. Ngài có thể nói về vấn đề này? Vui!
47:32 I am afraid to change. If I change, what will happen afterwards? I am paralysed by this. Can you talk about this problem? Why is one afraid of change? What do you mean by that word ‘change’? One has lived in this house across the lawn for about nearly 20 years. One becomes attached to that particular room, to the nice furniture up there – right? One becomes attached. That means what you are attached to is what you are. If one is attached to that good old furniture, you are that furniture. So we are afraid to change. I am attached to that room. But fortunately, the speaker travels a great deal – that is only an excuse. Tôi sợ thay đổi. Nếu tôi thay đổi gì sẽ xảy ra sau đó? Tôi bị đờ người bởi nó. Ngài có thể nói về vấn đề này? Tại sao bạn sợ thay đổi? Ý bạn chữ thay đổi là gì? Bạn sống trong nhà qua đồng cỏ gần 20 năm. Bạn thành bám chặt phòng riêng, nội thất đẹp trên đó - phải không? Bạn thành bám víu. Tức cái bạn bám là cái bạn là. Nếu bám vào nội thất cũ đẹp, bạn là nội thất đó. Vậy chúng ta sợ thay đổi. Tôi bám vào phòng đó. Nhưng bất hạnh người nói đi nhiều - đó chỉ là bào chữa.
49:08 So what does that word imply? Change from ‘what is’ to ‘what should be’ – right? That is one change. Or change according to my old pattern, but remain within the pattern, going across one corner of the field – I say I have moved, I’ve changed, but it is still within the same field, barricaded, barbwired – right? Going north, east, west, south is change. Why do we use that word? Biologically, one is told, there is constant change in the blood, constant movement, change, one cell dies, another cell takes its place, or a series of molecules, and so on. There is this constant change going on physically. And we are afraid to change. Could we drop that word ‘change’? Change implies time – doesn’t it? I am this, I will change to that. Or I have been that and some event will come along, take place, and that event will change me, and so on. Change implies a movement in time – right? We went into the question of time the other day. Should I repeat? Should the speaker go into it again? Time. It is a very complex thing – time, very. I won’t go into it, this is not the occasion. Vậy chữ đó hàm ý gì? Thay đổi từ 'hiện là' đến 'sẽ là' - phải không? Đó là một thay đổi. Hay thay đổi theo khuôn cũ mà vẫn trong khuôn, đi sang một góc khu vực, tôi nói tôi đi, tôi thay đổi, nhưng vẫn trong cùng khu vực, bị rào, thép gai - đúng chứ? Đi bắc, đông, tây, nam là thay đổi. Tại sao chúng ta dùng chữ ấy? Sinh học bạn được kể có thay đổi mãi trong máu, chuyển động mãi, thay đổi, tế bào chết cái khác thay thế, hay chuỗi phân tử v.v.. Vật lý, có thay đổi mãi tiếp diễn. Và chúng ta sợ thay đổi. Chúng ta có thể bỏ chữ thay đổi? Thay đổi hàm ý thời gian - phải không? Tôi là này, tôi sẽ thay đổi thành kia. Hay tôi đã là đó và vài sự kiện sẽ đến, xảy ra, và sự kiện ấy sẽ thay đổi tôi v.v.. Thay đổi hàm ý chuyển động trong thời gian - phải không? Chúng ta đã đi sâu vấn đề thời gian hôm nọ. Tôi nên lặp lại? Người nói nên đi sâu nữa? Thời gian. Là việc rất phức tạp, thời gian, rất. Tôi không đi sâu, không phải dịp. Vậy nếu có thể bỏ chữ thay đổi hay cách mạng, hay chuyển hoá,
51:35 So if you could drop that word ‘change’, or ‘revolution’, or ‘mutation’, which the speaker has used all these words; if you could drop all those words, then we are only faced with ‘what is’ – right? Not ‘what it should be’. But only face ‘what is’. I am angry. That is ‘what is’. I am violent. That is ‘what is’. But to become politically or religiously non-violent is a change. To become non-violent when I am violent, takes time. In that interval I am sowing the seeds of violence. That is all so simple – right? So I remain with violence, not try to change it. I am angry. That is a fact. There are no excuses for anger. I can find a dozen excuses for hate and anger, but those enquiries in why I get angry is another escape from anger – right? Because I have moved away. So the brain remains with ‘what is’, then see what happens. That is, I am jealous of you – not me – I am jealous of you, because you look so much nicer, cleaner, good taste, you have got good brains – and I am envious of you. Out of that envy comes hate. Envy is part of hate. Envy is part of comparison. I would like to be like you but I can’t. So I become rather antagonised, I feel violent about you. So I remain with ‘what is’. That is, I see I am envious. There it is, I am envious. That envy is not different from me. Right? Envy is me. Right? So I can’t do anything about it. I hold it. I stay with it. Right? Will you – stay with it? Not escape, not to find out the cause, or the reason, or go beyond it. I am envy. And see what takes place. First, there is no conflict, obviously, if I am envious, I am envious. It is only conflict exists when I don’t want to be envious. I wonder if you follow all this? Tant pis, no matter. người nói đã dùng mấy chữ này, nếu bạn có thể bỏ hết thì chúng ta chỉ giáp mặt với 'hiện là' - phải không? Không phải 'cái nó sẽ là'. Mà chỉ đối mặt 'hiện là'. Tôi giận. Đó là 'hiện là'. Tôi bạo lực. Đó là 'hiện là'. Nhưng chính trị hay tôn giáo, thành không-bạo lực là thay đổi. Thành không-bạo lực khi tôi bạo lực cần thời gian. Trong khoảng ấy tôi gieo hạt giống bạo lực. Đó đều rất đơn giản - phải không? Vậy tôi ở lại với bạo lực, không cố thay đổi nó. Tôi giận. Đó là thực tế. Không có biện hộ cho giận. Có thể tìm cả tá bào chữa cho ghét và giận, nhưng tìm hiểu tại sao tôi giận là chạy trốn khác khỏi giận - phải không? Bởi tôi đã rời đi. Vậy não ở đó với 'hiện là', rồi nhìn cái xảy ra. Tức, tôi ganh với bạn - không phải tôi - tôi ganh với bạn, bởi bạn trông quá xinh hơn, ngay thẳng hơn, ý nhị hơn, bạn có não tốt và tôi ganh tị bạn. Từ ganh đó ghét đến. Ganh là một phần của ghét. ganh là một phần của so sánh. Tôi muốn giống như bạn nhưng tôi không thể. Vậy tôi thành khá đối nghịch, tôi thấy bạo lực về bạn. Vậy tôi ở đó với 'hiện là'. Tức, tôi nhìn tôi ganh. Nó đó, tôi ganh. Ganh đó không khác tôi. Phải không? Ganh là tôi. Phải không? Vậy tôi không thể làm gì nó. Tôi giữ nó. Tôi ở với nó. Phải không? Bạn sẽ ở với nó? Không chạy trốn, không tìm nguyên do, lý do, hay vượt nó. Tôi ganh. Và nhìn gì xảy ra. Trước hết, không xung đột, dĩ nhiên, nếu tôi ganh, tôi ganh. Xung đột chỉ có khi tôi không muốn ganh. Tôi tự hỏi bạn có theo kịp hết? Tệ quá, không sao.
55:24 So if I stay with it, I have got tremendous energy. Right? Energy is like light throwing on something, focused light on something. Which then becomes very clear. And that which is very clear you are not afraid of, paralysed. It is so. You understand? I hope. Vậy nếu ở với nó tôi có năng lực lớn - phải không? Năng lực như ánh sáng chiếu vào gì - ánh sáng tụ vào gì. Rồi nó thành rất rõ. Và cái rất rõ bạn không sợ, không đờ người. Nó là vậy. Hiểu không? Tôi hy vọng. Vậy cái quan trọng trong câu hỏi là không chạy trốn,
56:01 So what is important in this question is not to escape, not to make an effort, just to remain with ‘what is’. If I am British, I remain with that. See what happens. How narrow it becomes. Sorry if you are British, sorry, forgive me, or French, or Russian, or whatever it is. The thing itself begins to show its whole content. không nổ lực, chỉ ở lại với 'hiện là'. Nếu tôi là Anh tôi ở lại với nó. Nhìn cái xảy ra. Nó thành hẹp biết bao. Xin lỗi nếu bạn là Anh, xin lỗi, thứ lỗi, hay Pháp hay Nga, hay gì gì. Việc tự nó bắt đầu phơi bày cả nội dung.
56:34 3RD QUESTION: How does one meet aggression and psychological attack from a close relative from whom one cannot escape? CÂU HỎI 3: Làm sao đối mặt gây hấn và tấn công tâm lý từ bà con gần mà bạn không thể chạy trốn? (Cười) Làm sao đối mặt gây hấn và tấn công tâm lý
56:52 How does one meet aggression and psychological attack from a close relative from whom one cannot escape? Are we all like that? I can’t escape from my guru because, you know, I have committed myself to him or her and I have given up all my money to him. Sir, don’t laugh, this is taking place now. từ bà con gần mà bạn không thể chạy trốn? Chúng ta đều như thế? Tôi không thể trốn đạo sư bởi, bạn biết, tôi tận tuỵ với hắn hay cô ta và tôi đã đưa hết tiền cho hắn. Đừng cười, việc đang xảy ra.
57:36 Somebody sent an article in French, highly amusing, so laughable, really funny, which says: How To Become a Good Guru! It is very cleverly written, and I hope it will be printed in English. Ai đó gửi một dòng tiếng Pháp, rất thú vị, rất buồn cười, thực vui, nói, Làm Sao Để Thành Đạo Sư Tốt! Được viết rất khéo (cười) và hy vọng nó sẽ được in tiếng Anh.
58:07 Psychological attack – what does that mean to be attacked psychologically, inwardly? When you are with a close friend, or relative, psychologically, inwardly, there is all this pressure going on between the two. You know all this, I don’t have to tell you. Always trying to do something about the other, attacking subtly, physically or through innuendo, or through subtle word, gesture – you are always trying to push the other into a certain pattern. Right? This is common to you, isn’t it? Now the questioner says, what is one to do? I am living with you in the same house and you are bombarding me, I am bombarding you, not only with words and gesture but even a look, a feeling of irritation, and so on. How will you, what will you do not to be wounded, not to be pushed around psychologically? You may depend on that person financially. You may depend on that person for various psychological reasons. And the moment you depend you become a slave – right? The moment you are attached – then you are a goner! Don’t look, if I may suggest, at somebody else, but let’s look at ourselves. If I am attached to you as the audience, then I’m lost. Then I depend on you for my satisfaction, comfort, reputation, for my physical wellbeing, too. But if I don’t depend on you, I have to find out why I don’t depend on you. That means not only on you, I don’t depend on anything. I want to find out if it’s true. I may not show it to my close relative. I want to find out for myself whether it is possible living in the same room, same house, husband, wife, relative and so on, to be totally impregnable – not build a wall around oneself, that is fairly simple. You understand? I can build a wall round myself and say: sorry, and be polite about it, soft about it, and very affectionate, but it is still a wall. That means limitation. So is it possible for me to live vulnerably? Go on, think it out, sirs. And yet not be wounded. Highly sensitive, not be in any way responding according to my attachment. You understand? Go on, sirs, think it out. And if one is dependent on another financially, that becomes rather dangerous. Most of us are in this position. Do you want me to go on with this? Tấn công tâm lý, tấn công tâm lý, bên trong, nghĩa gì? Khi bạn với bạn thân hay bà con, tâm lý, bên trong, có mọi áp lực xảy ra giữa hai người. Bạn biết hết, tôi không cần kể. Luôn cố làm gì về người kia, tấn công khéo vật lý hay qua ám chỉ, hay qua chữ, cử chỉ tế nhị, bạn luôn cố đẩy người kia vào khuôn nào - phải không? Đây là chung với bạn, phải không? Giờ anh bạn hỏi, bạn phải làm gì? Tôi sống với bạn cùng nhà và bạn tấn công tôi tới tấp, tôi tấn công bạn, không chỉ lời và cử chỉ mà cả cái nhìn, cảm giác nổi giận v.v.. Làm sao bạn sẽ, bạn sẽ làm gì để không bị thương, không bị đối xử tệ, tâm lý? Bạn có thể lệ thuộc tài chính người đó. Bạn có thể lệ thuộc người đó nhiều lý do tâm lý. Và lúc bạn lệ thuộc bạn thành nô lệ - phải không? Lúc bạn bám víu thì bạn là kẻ hỏng rồi. Đừng nhìn, nếu được gợi ý, ai khác mà hãy nhìn mình. Nếu tôi bám bạn như thính giả thì tôi lạc mất. Rồi tôi lệ thuộc bạn cho hài lòng, dễ chịu, danh tiếng, cho khoẻ mạnh vật lý nữa. Nhưng nếu không lệ thuộc, phải tìm tại sao tôi không lệ thuộc. Tức không chỉ bạn, tôi không lệ thuộc gì. Tôi muốn tìm xem nó có đúng. Tôi không thể lộ nó ra với bà con gần. Tôi muốn tìm ra cho tôi xem có thể sống cùng phòng, cùng nhà, chồng, vợ, bà con v.v.., hoàn toàn vững vàng - không xây tường quanh mình, đó khá dễ. Hiểu không? Tôi có thể xây tường quanh tôi và nói xin lỗi và lịch sự, nhẹ nhàng về nó, và rất trìu mến, nhưng vẫn là tường. Tức giới hạn. Vậy có thể tôi sống không bảo vệ? Tiếp tục, suy nghĩ đi. Và không bị thương. Nhạy bén cao, không ở lối nào ứng đáp theo bám víu. Hiểu không? Tiếp tục, suy nghĩ đi. Và nếu bạn lệ thuộc kẻ khác tài chính, đó thành khá nguy hiểm. Đa số chúng ta ở vị trí đó. Bạn có muốn tôi tiếp tục đi sâu?
1:03:12 If I am dependent financially on you – God forbid, I am not – but if I am dependent on you, what happens between us? You then have the whip in your hand. Not only financially, but go further into it. Is it possible to live with another, on whom I am financially dependent, and know I am dependent because I can’t do anything else – right? I can’t start a new career. If I am quite young, I could probably do it, but if I am 60, 50, or even 70 or 90, then you can’t do it, start a new career. So then what shall I do? Go on, sirs, I am not... What will you do? Nếu tôi lệ thuộc tài chính bạn - Lạy Trời, tôi không, nhưng nếu tôi lệ thuộc bạn, gì xảy ra giữa chúng ta? Bạn liền có roi trong tay. Không chỉ tài chính, mà đi sâu thêm. Có thể sống với người khác mà tôi lệ thuộc tài chính, và biết tôi lệ thuộc bởi tôi không thể làm khác - đúng chứ? Tôi không thể bắt đầu nghề mới. Nếu rất trẻ tôi có thể làm, nhưng nếu 60, 50 hay ngay cả 70, 80, bạn không thể làm, bắt đầu nghề mới. Vậy thì tôi sẽ làm gì? Tiếp tục, tôi không... Bạn sẽ làm gì? Vậy nơi đâu tôi vẽ đường ranh lệ thuộc?
1:04:42 So where do I draw the line of dependency? You understand my question? Psychologically, I won’t depend. For myself, I won’t depend on anybody, or on anything, or on any past experience, and all the rest of that rubbish. There is no dependence. But if one is dependent financially, where do I draw the line, so that, being rather oldish, you say, ‘Sorry, I have to put up with it’. Right? I have to put up with it, I can’t start a new game. So how far, how deep is that line? You understand my question? Is it just superficial? You understand? Or the line has great depth? Obviously, very superficial. Oh, I don’t mind. Right? So what is important in this question is, if one understands it rightly: freedom. Freedom is absolutely necessary. But I depend on the milkman, on the supermarket, postman, and so on: otherwise psychologically I don’t depend. I must be very clear on this. So I draw the line very, very superficially, without any depth. Bạn hiểu câu hỏi? Tâm lý tôi không lệ thuộc. Vì mình tôi không lệ thuộc ai, hay việc gì, hay kinh nghiệm cũ và mọi rác rưỡi. Không có lệ thuộc. Nhưng nếu lệ thuộc tài chính, nơi tôi vẽ đường ranh để là khá già, bạn nói, 'Xin lỗi tôi phải chịu đựng.' Đúng không? Tôi phải chịu đựng, tôi không thể bắt đầu trò chơi mới. Vậy bao xa, bao sâu đường ranh? Bạn hiểu câu hỏi? Là chỉ bên ngoài? Hiểu không? Hay đường ranh có chiều sâu? Dĩ nhiên rất bề ngoài. Ồ, tôi không phiền. Phải không? Vậy điều quan trọng trong câu hỏi là nếu bạn hiểu nó đúng: tự do. Tự do là tuyệt đối cần thiết. Nhưng tôi lệ thuộc người bán sữa, siêu thị, đưa thư v.v.. ngược lại tâm lý tôi không lệ thuộc. Tôi phải rất rõ việc này. Vậy tôi vẽ đường rất bề ngoài không sâu.
1:07:07 Oh, Lord! Ôi Trời!
1:07:17 4TH QUESTION: Some people seem to pick parts of what you say that fits their problems or interest and then discard the rest. What do you say to this? CÂU HỎI 4: Vài người chọn phần của điều ngài nói phù hợp vấn đề hay quan tâm và rồi bỏ cái khác. Bạn nghĩ sao việc này?
1:07:32 Some people seem to pick parts of what you say that fit their problems or interest and then discard the rest. What do you say to this? I don’t have to say anything about it. What do you say? We are dealing, aren’t we, together with the whole of life, not just part of life, whole of it, both psychological world, which is immense, not just physical reactions and nervous responses, and memories, and all that – that is part of the psychological structure – but it is much deeper than all that. If you can go that deeply. So we are dealing not only with the psychological world, but the violence that exists in the world. The tremendous violence that is going on, killing for the sake of killing, for the fun of killing, not only with the gun, but also destroying people when they obey somebody. Careful, please. That means obedience – right? It is a dangerous subject – please, listen carefully, not take part of it and say, yes, he is against the army. We are dealing with the whole phenomena of life, not parts of it. Which the scientists are doing, which the doctors are doing, which the priests are doing, and the educators are doing. We are concerned with the entirety of human life. And if you like to pick parts of it, it is up to you. And that part will be satisfactory, or say, ‘It suits me, that is enough for me’. That is also perfectly right. But if we are concerned with the whole of life, not only one’s own particular life, but also the life of human beings throughout the world, the immense poverty, incalculable poverty, of which you don’t know, the indignity of it, the corruption of it. And all the religious circus – sorry to use that word – all the religious nonsense that is going on in the world, tremendous big business, enormous wealth, Rolls Royce’s, Rolls. You should read this article or memo on How To Become a Good Guru. The tremendous wealth of these people! And if you are concerned with the whole humanity, which is you are also humanity – right? You are humanity, not humanity is there, you are different. You are humanity. Not British, French, Russian. We are human beings first, professionals after, first you are human beings. And we human beings have separated ourselves and that is why there is chaos in the world. It is only war in Lebanon, who cares! It is a war in the Far East, Afghanistan – awful Russians, and so on. But if you feel deeply that you are the entire humanity, because you suffer as they suffer; you shed tears, they do too. You are anxious, you laugh, you have pain, and they, too, have all this, whether they are rich or poor. They are corrupt and so are we in a different way. They are corrupt because they want money, food, and they will do anything to have food and money, anything. So we are the entire humanity. If one realises that marvellous thing, which is the truth, then you will not kill another, then there is no division between this country and that country, then your whole life is different. If that is what you want. If you want to pick parts of it, go to it. Nobody is putting pressure on you not to pick a part of it to satisfy your little demands, or big demands. But if one actually, deeply, honestly, without all the ideological nonsense, the real fact that we are entire humanity: prayers, non-believers, the Muslims, the Hindus, the Buddhists, the Christians – we are one. We all go through tremendous travail. Therefore this search for individual freedom, individual becoming, and so on, becomes rather childish – for me, anyhow. Vài người chọn phần của điều ngài nói phù hợp vấn đề hay quan tâm và rồi bỏ cái khác. Bạn nghĩ sao việc này? Tôi không cần nói gì về nó. Bạn nghĩ sao? Chúng ta cùng xử sự, phải không, với cả đời sống, không chỉ một phần đời sống, toàn bộ nó, cả thế giới tâm lý bao la, không chỉ phản ứng vật lý và ứng đáp thần kinh và ký ức và mọi thứ, đó là một phần cấu trúc tâm lý, nhưng nó sâu hơn mọi cái đó. Nếu bạn có thể đi sâu. Vậy chúng ta xử sự không chỉ thế giới tâm lý mà bạo lực có mặt trên thế giới. Bạo lực dữ dội xảy ra, giết vì giết, vì vui giết, không chỉ với súng mà cả phá huỷ mọi người khi họ vâng lời ai. Hãy cẩn thận. Đó nghĩa vâng lời - phải không? Là chủ đề nguy hiểm, hãy nghe kỹ, không tham dự và nói, vâng hắn chống vũ trang. Chúng ta xử sự với cả hiện tượng sống, không một phần. Cái nhà khoa học làm, cái bác sĩ làm, cái thầy tu làm, và nhà giáo dục làm. Chúng ta quan tâm toàn bộ cuộc sống con người. Và nếu bạn muốn chọn thành phần, tuỳ bạn. Và phần đó sẽ vừa ý, hay nói 'Nó hợp tôi đó đủ cho tôi'. Đó cũng hoàn toàn đúng. Nhưng nếu chúng ta quan tâm cả đời sống, không chỉ sống riêng bạn mà cả sống của con người khắp thế giới, nghèo cùng lớn, nghèo không đếm được mà bạn không biết, sỉ nhục, hư hỏng. Và mọi trò xiếc tôn giáo - xin lỗi dùng chữ đó, mọi vô nghĩa tôn giáo xảy ra trên thế giới, việc quá lớn, giàu lớn, Rolls Royce. Bạn nên đọc dòng hay ghi nhớ này: Làm Sao Thành Đạo Sư Tốt. Giàu lớn của mấy người này! Và nếu bạn quan tâm cả nhân loại, là bạn, cũng là nhân loại - phải không? Bạn là nhân loại, không phải nhân loại ở đó, bạn khác. Bạn là nhân loại. Không phải Anh, Pháp, Nga. Chúng ta người trước, chuyên nghiệp sau, bạn là người trước. Và con người chúng ta đã chia tách mình, và đó là lý do có hỗn loạn trên thế giới. Chỉ là chiến tranh ở Li ban, ai quan tâm! Là chiến tranh ở Viễn đông, Afghanistan, Nga đáng sợ, v.v.. Nhưng nếu bạn thấy sâu thẳm bạn là toàn thể nhân loại, bởi bạn khổ như họ khổ; bạn rơi nước mắt, họ cũng rơi. Bạn lo âu, bạn cười, bạn đau, và họ cũng có mọi cái này, dù họ giàu hay nghèo. Họ hư hỏng và chúng ta cũng vậy trong lối khác. Họ hư hỏng bởi họ muốn tiền, thức ăn, và họ sẽ làm gì để có thức ăn và tiền, gì gì. Vậy chúng ta là cả nhân loại. Nếu bạn biết điều tuyệt diệu, là sự thật, thì bạn sẽ không giết kẻ khác, thì sẽ không có phân chia giữa xứ này và xứ nọ, rồi cả đời sống khác đi. Nếu đó là cái bạn muốn. Nếu bạn muốn chọn thành phần, đến đó. Không ai đặt áp lực lên bạn không chọn một phần, thoả ý đòi hỏi nhỏ, hay đòi hỏi lớn. Nhưng nếu bạn thực sự, sâu, chân thành, không mọi vô nghĩa ý thức hệ, thực tế thật bạn là cả nhân loại: kẻ cầu nguyện, kẻ không tin, Hồi, Ấn, Phật, Cơ đốc, chúng ta là một. Chúng ta đều trải qua vất vả lớn. Vì vậy tìm tự do cá nhân, trở thành cá nhân v.v.. thành khá trẻ con - với tôi, dù gì.
1:15:16 5TH QUESTION: There are many accounts of people following a particular discipline, who come upon the immeasurable. Are they self-deluded? Or have they come to this somehow despite their efforts? Or is there another explanation? CÂU HỎI 5: Có quá nhiều người theo kỷ luật riêng chợt thấy cái không thể đo lường. Họ tự dối? Hay họ đạt nó cách nào đó bất kể nổ lực? Hay có giải thích khác?
1:15:38 There are many accounts of people following a particular discipline, who come upon the immeasurable. Are they self-deluded? Or have they come to this somehow despite their efforts? Or is there another explanation? Có quá nhiều người theo kỷ luật riêng chợt thấy cái không thể đo lường. Họ tự dối? Hay họ đạt nó cách nào đó bất kể nổ lực? Hay có giải thích khác?
1:16:07 It is nothing to do with disciplines, with effort. You may disagree, you are perfectly right to disagree or agree, but let us both understand what we are talking about, each of us. You may belong to a particular discipline – Buddhist, Hindu, Tibetan, Christian, certain abbot, certain guru, all the rest of it – follow certain discipline, order, do everything everyday at 2 o’clock in the morning, or early morning, pray, do this – discipline. And through that discipline, some people say they have understood or realised the immeasurable – right? The questioner says, those who come upon the immeasurable, are they self-deluded? What do you say? The word ‘discipline’, according to the dictionary, means to learn – to learn. The disciple learns, not from a master – learns. That is, he is learning, not conforming, not imitating, not obeying. He is learning. Learning itself has its own discipline – right? I don’t know if you understand. Nó không liên quan gì đến kỷ luật, nổ lực. Bạn có thể không đồng ý, bạn rất đúng không đồng ý hay đồng ý nhưng hãy hiểu cái chúng ta nói đến, mỗi chúng ta. Bạn có thể thuộc về kỷ luật riêng, Phật, Ấn giáo, Tây tạng, Cơ đốc, cha trưởng nào đó, đạo sư nào đó, v.v.. theo kỷ luật, trật tự nào đó, làm mọi thứ mỗi ngày lúc 2 giờ sáng, hay sáng sớm, cầu nguyện, làm nó - kỷ luật. Và qua kỷ luật đó vài người nói họ đã hiểu hay biết cái không thể đo lường - đúng không? Anh bạn hỏi nói, họ chợt thấy cái không thể đo lường, họ tự dối? Bạn nghĩ sao? Chữ 'kỷ luật', theo tự điển nghĩa học - học. Đệ tử học, không từ thầy, học. Tức, hắn học, không tuân theo, không bắt chước, không vâng lời. Hắn đang học. Học tự nó có kỷ luật riêng - phải không? Không biết bạn có hiểu.
1:18:18 There is this quality of learning, not memorising and repeating. Right? That is, most of us accumulate knowledge and memory to do certain functions, certain skills, and so on. So learning there is implied accumulation, and according to that accumulation of knowledge, acting. And that knowledge can be increased more and more, or becomes duller and duller, more and more accustomed – right? So most of us are memorising in order to have a skill. To live in this modern society you must have some kind of skill: in the factory, in the mines, in the business, or at the altar, some kind of effort, some kind of discipline there. And they keep on repeating day after day, day after day, day after day. You see them in the churches, and temples, and mosques, repeating the same old stuff. And it is not learning. They may say, ‘Yes, we are learning’ but that is rather meaningless if you repeat, repeat, repeat. Có tính chất học, không ghi nhớ và lặp lại. Đúng không? Tức, đa số chúng ta tích luỹ kiến thức và ký ức để làm chức năng nào đó, khéo léo nào đó v.v.. Vậy học đó, hàm ý tích luỹ, và theo tích luỹ kiến thức ấy hành động. Và kiến thức ấy có thể tăng thêm và thêm, hay thành càng đờ đẩn, càng quen thuộc - phải không? Vậy đa số chúng ta ghi nhớ để có khéo léo. Sống trong xã hội hiện đại bạn phải có vài loại khéo léo: trong nhà máy, trong hầm mỏ, trong kinh doanh, hay nơi bàn thờ, vài loại nổ lực, vài loại kỷ luật đó. Và họ cứ lặp lại ngày qua ngày, ngày qua ngày. Bạn thấy chúng trong nhà thờ và đền và thánh đường, lặp lại cùng thứ cũ rít. Và nó không phải học. Họ có thể nói, 'Vâng, chúng ta học', nhưng đó khá vô nghĩa nếu bạn lặp lại, lặp lại. Vậy kỷ luật, là tuân theo, bắt chước, vâng lời,
1:20:03 So can discipline, which is conforming, imitating, obeying, towing the line, can that lead to the immeasurable? Immeasurable means that which is not being measured, which cannot be measured. Right? It is beyond all measurement, all delineation, the line. It seems, for the speaker, that is not possible because the brain then is conditioned to a routine, to a certain particular form, and the very essence of that limitless to comprehend – not comprehend it – to see what it is, requires immense, incalculable freedom. theo qui tắc, đó có thể đưa đến cái không thể đo lường? Không thể đo lường nghĩa cái không được đo lường, không thể đo lường - phải không? Nó vượt mọi đo lường, mọi mô tả, đường lối. Hình như, với người nói, đó không thể bởi não bị qui định với lối mòn, với dạng riêng nào, và chính nền của không giới hạn đó hiểu - không phải hiểu, thấy cái nó là, đòi hỏi tự do lớn lao, không thể đếm.
1:21:27 Therefore, what is freedom? Not all this. Freedom. There are two kinds of freedom. Freedom from. Freedom per se, for itself. I can be free from fear. There can be freedom from fear – right? That freedom is conditioned because it is free from something. And is there a freedom which is by itself, the thing itself? And it is only that freedom, which requires compassion, love, and that freedom is that supreme intelligence, which has nothing to do with the intelligence of thought. And to come to that, one has to be free from all fears, and all the rest of it. If that interests you, you’ve to put your energy into it. You have to put your life, your house in order, complete order, not neatness, not polishing the furniture – that is part of it. But the house, the inner house, the deep house that has no foundation, no roof, no shelter. You can’t invite the immeasurable – it then becomes a plaything. You can’t lay down the path for another to follow. It is not to be put into words. We measure everything with words. We call it the immeasurable. It certainly is not. It is something entirely different. Vì vậy, tự do là gì? Không phải mọi cái này. Tự do. Có hai loại tự do. Tự do khỏi. Tự do tự thân, chính nó. Tôi có thể tự do khỏi sợ. Có thể có tự do khỏi sợ - phải không? Tự do ấy là qui định bởi nó tự do khỏi gì đó. Và có tự do một mình nó, vật tự nó? Và chỉ tự do đó đòi hỏi tình thương, yêu thương, và tự do đó là thông minh tối cao, nó không liên quan gì với thông minh của suy nghĩ. Và đến đó, bạn phải có tự do khỏi mọi sợ hãi, v.v.. Nếu đó làm bạn quan tâm, bạn phải để năng lực vào nó. Bạn phải đặt đời sống, nhà bạn vào trật tự, trật tự hoàn toàn, không phải ngăn nắp, làm bóng nội thất - đó một phần. Mà nhà, nhà bên trong, nhà sâu thẳm không nền, không nóc, không che. Bạn không thể mời cái không thể đo lường - nó thành đồ chơi. Bạn không thể đặt con đường cho kẻ khác theo. Nó không được đặt thành lời. Chúng ta đo mọi thứ với lời. Chúng ta gọi nó cái không thể đo lường. Chắc chắn không phải. Nó là gì hoàn toàn khác.
1:24:04 Sorry. I had better stop. May we get up? Xin lỗi. Tôi nên dừng. Có thể đứng lên? [Tiếng ồn máy móc] [Cười]