Krishnamurti - Sáng tạo, nguồn gốc, khởi đầu là gì?

Krishnamurti Subtitles

MA8586T3 - Sáng tạo, nguồn gốc, khởi đầu là gì?
Buổi Nói Chuyện thứ ba
Madras (Chennai), Ấn độ

4 tháng Giêng 1986

1:26	Bắt đầu sớm 5 phút bạn không phiền chứ?
1:57	Giả sử chúng ta phải nói chuyện. Bạn có vui lòng tham dự vào câu chuyện không? Có không? Theo dõi, nếu bạn thích, điều anh ấy nói. Không chỉ theo dõi, mà cùng chia sẻ... Tham dự nghĩa là không chỉ suy tư hay tình cờ chú ý về điều ấy mà hơn thế cùng đào sâu điều người nói hiện đang bàn luận đến.
2:54	Một hay hai điều cần phải làm rõ. Đây không phải sùng bái cá nhân. Phải không? Người nói kinh tởm mọi thứ ấy tôn thờ ai đó bởi vì mọi điều anh ta nói sẽ trái ngược nếu bạn tôn sùng một cá nhân nào hay tạo gì đó cho anh ta, thần thánh hóa hay mọi thứ vô nghĩa khác trên đời. Việc quan trọng là lắng nghe điều anh ta phải nói chia sẻ, không chỉ lắng nghe mà thực sự tham gia vào câu chuyện anh ta. Bạn có thể đồng ý, hoặc không bạn hoàn toàn có quyền làm thế nhưng vì bạn ở đây và người nói ở đây chúng ta cùng nhau bàn luận. Chúng ta đã bàn về tôi quên mất chúng ta nói về đời sống phức tạp thực sự của đời sống khởi đầu của sự sống. Chúng ta cùng bước đi. Sống là gì? Nguồn gốc mọi cái đó là gì? Trái đất, trái đất tuyệt vời buổi chiều đáng yêu và mặt trời buổi sớm sông suối, thung lũng, núi non và vẻ huy hoàng của đất đang bị phân hoại, hư hỏng.
5:20	Vậy nguồn gốc mọi cái đó là gì? Nếu nói 'thượng đế', là chấm hết rồi có thể bước đủng đỉnh vui sướng vì bạn vừa giải quyết vấn đề. Nhưng nếu bạn bắt đầu hỏi han, nghi vấn như phải thế, mọi thần thánh mọi đạo sư tôi không thuộc bộ lạc đó nếu bạn bắt đầu nghi vấn mọi thứ con người bày ra suốt cuộc tiến hóa dài hai triệu năm từ khởi đầu của người Xume v.v.., người Hêbru, người Ai cập cổ dọc suốt hành lang lịch sử họ luôn đặt câu hỏi này: khởi đầu là gì? nguồn gốc là gì? Làm sao mọi việc này xảy ra? Tôi mong bạn đặt câu hỏi ấy. Đừng chỉ lắng nghe người nói với đôi mắt mở to hay đôi mắt mở hé, hay đôi mắt gì đó mà tham dự vào, xé ra từng mảnh. Xin đừng chấp nhận lời anh ta. Anh ta không phải đạo sư, ơn trời. Anh ta không phải lãnh đạo. Không phải người giúp đỡ. Phải không? Vậy, bục giảng kia, là khởi đầu buổi nói chuyện.
7:40	Buổi nói thật nghiêm chỉnh, chúng ta đào sâu và trừ khi trí óc bạn sống động không chỉ ngồi đó và nhìn thực sự sống động tôi e rằng, sợ rằng bạn không thể theo kịp. Thế là vô ích cho người nói và cho bạn ngồi đây lắng nghe hàng lô từ ngữ. Nhưng nếu chúng ta có thể cùng đi cuộc hành trình dài, không phải về thời gian không phải về niềm tin, hay kết luận hay lý thuyết nhưng chúng ta xem xét thật kỹ lưỡng cách chúng ta sống: sợ hãi, bất định, bất an và mọi sáng chế con người làm ra gồm cả máy vi tính lạ lùng và v.v.. nếu bạn hành trình dài vào đó cuối hai triệu năm, chúng ta ở đâu? Chúng ta đi đâu? Không phải lý thuyết hay vài cuốn sách dở ẹc, dù có đáng kính, nói gì. Tất cả chúng ta đi về đâu? Và chúng ta từ đâu đến? Cả hai đều liên quan nhau: chúng ta từ đâu đến, rồi đi về đâu? Khởi đầu có thể là kết thúc. Bạn hiểu chứ? Không biết bạn có hiểu tôi đang nói gì không. Đừng chấp nhận. Tìm xem. Có thể không có khởi đầu và kết thúc và chúng ta sẽ cùng tìm hiểu điều đó. Được chứ? Bạn đồng ý thế không? Bạn đồng ý hay không cũng không sao, tôi tiếp tục.
10:41	Từ khởi thuỷ của thời gian con người luôn suy tư trong tôn giáo. Phải không? Người Ai cập cổ có Isis, Osiris và các thần thánh và người Hêbru cổ và v.v.. cho đến tận ngày nay. Tôn giáo là gì? Bạn hiểu câu hỏi tôi chứ? Tôn giáo là gì? Tại sao chúng ta quá tin tưởng - hay 'Tôi không tin gì cả' nhưng con người luôn tìm gì đó khác hơn thế giới này. Họ tôn thờ trăng, sao, mặt trời và những tác phẩm của họ; đó là nổ lực lớn lao cố gắng, năng lượng, dành cho những đền thờ cổ chùa chiền và những nhà thờ, dĩ nhiên. Họ sử dụng biết bao năng lượng cho việc đó. Một vài cái xinh đẹp cực kỳ số khác lại xấu xí - bạn có thể tìm chúng đâu đó. Và chúng ta hỏi: con người với tinh thần nào tìm kiếm cái vượt qua từ ngữ cơn hấp hối hiện nay, cực nhọc, công việc đến nhà máy, văn phòng và leo lên bậc thang thành công, kiếm tiền cố gây ấn tượng mọi người, cố điều khiển thẳng từ trên xuống dưới. Phải không? Phải không? Bạn đồng ý chứ? Đó là thực tế dù bạn đồng ý hay không. Bạn đi tìm hình thức quyền lực nào đó. Họ muốn ở trung tâm của mọi vật ở Delhi hay ở đây, hoặc nơi khác. Họ muốn ở đó.
13:21	Nhưng chúng ta hỏi: tôn giáo là gì? điều gì thúc đẩy con người dùng quá nhiều của cải hay đem của cải cho đền thờ v.v.. cái gì bảo hắn làm thế? Chúng ta cùng nói chuyện chứ? Phải không? Phải không? Ai đó nói xem nào. Ồ, bạn cần nhiều thúc đẩy, phải không? Cái gì bảo hắn làm mọi cái đó? Năng lượng gì dành cho mọi việc đó? Là sợ hãi ư? Tìm kiếm phần thưởng ở thiên đàng, hay địa ngục... ..hay gì gì bạn thích gọi? Tìm phần thưởng. Đó là nguồn gốc à? Vì con người, như bạn bạn muốn phần thưởng, muốn trao đổi gì đó. Bạn cầu nguyện ba hay năm lần mỗi ngày và bạn hy vọng ai đó sẽ cho lại bạn điều gì từ tủ lạnh đến xe hơi đến cô vợ tốt hơn hay chồng tốt hơn hay mong ơn huệ, điều gì bạn có thể hy vọng, bám vào. Phải không? Đó là lịch sử mọi tôn giáo - phải không? được tổ chức, bạn biết ngôi đền gần đây tên Tirupati. Chắc bạn có đến đó, không sao. Tôi tin là cứ ba ngày họ kiếm hàng triệu đô la. Phải không? Phải không? Không à? Vậy, thượng đế luôn đi với tiền bạc. (Cười) Đó là cách nhà thờ Cơ đốc được xây lên của cải quá nhiều ở đó đá quí vô cùng giá trị và mọi thứ. Ở đây bạn cũng có trong nhiều đền thờ và các nghi lễ, thờ phụng, và mọi thứ tầm phào. Tất cả đều vô nghĩa.
16:34	Vậy chúng ta cố tìm xem tìm thật sâu, coi tôn giáo là gì dĩ nhiên không phải thứ kiếm tiền tầm phào kia. Phải không? Bạn có cùng đi với lời tôi nói, dù chỉ một giờ? Nhưng sau đó bạn có thể trở lại với đền thờ với cầu nguyện, với Phạn ngữ gọi là gì, tôi quên mất không sao cả. Vậy chúng ta hỏi cái gì không tên thông minh tối thượng không liên quan gì đến cầu nguyện đền chùa, nhà thờ, miếu mạo dĩ nhiên là con người làm. Phải không? Đúng không? Mọi thần thánh, đền chùa, nhà thờ, v.v.. dù thế nào, cũng là nhân tạo. Không à? Chúng ta xây nhà thờ - không phải bạn các bạn ở văn phòng hay đâu đó nhưng những người xây dựng lâu đài cổ đền chùa cổ, tất cả, mọi lễ nghi mọi thứ áo quần kỳ cục họ mặc y phục thời trung cổ, làm ấn tượng mọi người. Nhưng nếu bạn quét sạch chúng sang bên người thông minh phải quét sạch chúng cầu nguyện, thờ phụng lễ nghi, đeo vòng hoa cho vài bức tượng - phải không? và thầy tu lẩm bẩm vài câu tiếng Phạn có lẽ chính anh ta cũng không hiểu và có lẽ đó là truyền thống và nhờ thế anh ta kiếm được hàng đống tiền, v.v.. Nếu bạn có thể dẹp hết chúng sang bên. Không phải là hoài nghi không chỉ là nghi ngờ nhưng thực sự trí óc tìm tòi phải không? - trí óc tìm tòi. Bạn có trí óc như thế chứ? Trí óc tìm tòi, trí óc sống động trí óc đào sâu mọi việc không chỉ bên ngoài như các nhà khoa học làm theo cách của họ, thế giới, thế giới bên ngoài nhưng bạn có trí óc tìm tòi sâu vào chính ý nghĩ, chính nhận thức chính đau đớn, khổ sở, và mọi thứ khác. Bạn có trí óc như thế không?
20:29	Ở đây chúng ta phải chia trí óc với tâm thức. Bạn không ngại chứ? Trí óc là trung tâm của hệ thần kinh cả kiến thức, lý thuyết quan niệm, định kiến trung học, đại học, mọi kiến thức tích luỹ trong não. Phải không? Nó đó. Mọi ý nghĩ, mọi sợ hãi, v.v.. Trí óc có khác với tâm thức không? Đừng nhìn tôi, tôi hỏi bạn đó. Nếu bạn nghiêm túc chú ý điều người nói hỏi: có gì khác nhau giữa trí óc - trí óc bạn cái ở trong não và mọi kiến thức bạn tích luỹ không chỉ bạn, mà cả tổ tiên, và v.v.. đã hai triệu năm. Được đóng hộp cả trong đó. Vậy trí óc luôn giới hạn. Phải không? Đừng đồng ý, việc này rất hệ trọng. Và tâm thức có khác với cái này với nhận thức, với hoạt động hàng ngày với sợ hãi, lo âu, bất định, khổ sở, đớn đau và mọi lý thuyết con người tích chứa về mọi thứ - nó ở đó. Phải không? Và có phải trí óc... Tôi nói tâm thức không liên quan gì với trí óc nhưng nó có thể liên lạc với trí óc nhưng trí óc không thể liên lạc với nó. Tôi nói thế rõ không? Bạn hiểu vấn đề chứ? Xin đừng đồng ý đó là điều cuối cùng phải làm, đồng ý nhé. Người nói nói, trí óc là kẻ lưu giữ mọi nhận thức, mọi ý nghĩ sợ hãi, và v.v.., v.v.. Mọi thần thánh, lý thuyết về thần thánh và kẻ không tin tưởng, đều ở đó. Không ai có thể tranh cãi điều đó, trừ khi bạn hơi kỳ cục. Bạn biết từ 'kỳ cục' chứ? Là một chút... Nó ở cả đó nhưng trí óc bị qui định bởi kiến thức bởi kinh nghiệm, truyền thống, v.v.. nó không thể liên hệ gì với cái kia với tâm thức hoàn toàn nằm ngoài hoạt động của trí óc. Không biết bạn có chấp nhận điều này đừng bận tâm, chỉ suy tư, nhìn nó. Nhưng tâm thức có thể liên hệ với trí óc mà trí óc không thể liên hệ với nó bởi trí óc có thể tưởng tượng điều vô hạn có thể tưởng tượng cái vô danh, có thể làm đủ thứ. Bạn hiểu chứ? Và cái kia quá bao la vì nó không thuộc về bạn nó không phải tâm thức bạn, - v.v..
25:24	Vậy chúng ta sẽ tìm kiếm cùng nhau, luôn ghi nhớ cùng nhau không chỉ bản chất tôn giáo mà cũng tìm hiểu cả vi tính. Bạn biết vi tính là gì không? Không à? Phải. Là máy móc. Nó có thể tự lập trình. Có thể tạo ra máy vi tính riêng. Máy vi tính cha có máy vi tính con còn tốt hơn cha. Bạn hiểu cả chứ? Bạn không cần phải chấp nhận. Công khai không có gì bí mật, vậy hãy xem kỹ càng. Vi tính có thể làm hầu hết công việc con người. Nó có thể tạo mọi thần thánh mọi lý thuyết, lễ nghi còn hay hơn cái bạn từng làm. Nên vi tính tràn ngập trên thế giới không chỉ trong nhà máy mà nó sẽ còn làm biến đổi trí óc bạn. Tức là - bạn có nghe về công nghệ gien? Ôi trời, bạn chưa nghe mọi việc này sao? Họ đang cố gắng, dù bạn thích hay không thay đổi toàn bộ tư cách bạn. Đó là công nghệ gien. Họ cố gắng thay đổi cách bạn suy nghĩ.
27:54	Bạn hiểu tôi nói gì không? Ồ, đừng nhìn tôi. Anh ta cười. Bạn sẽ đi ngồi nơi khác à? Phải không? Bạn đi và ngồi chỗ khác sao? Bởi vì bạn luôn luôn nhìn vào tôi. (Cười) Ngồi đó đi, được chứ? Người hỏi: Chỉ mắt tôi thôi.
28:18	K: Tôi biết, tôi biết.Thế tốt rồi. Bạn sẽ ngồi đó chứ? Tốt. Cám ơn.
28:33	Vậy, công nghệ gien và vi tính. Phải không? Khi hai cái đó gặp nhau - chúng sẽ đi đến, sớm thôi trong vài năm - bạn là ai? Bạn hiểu tôi hỏi gì không? Bạn là ai, con người, bạn là ai? Trí óc bạn sẽ bị biến đổi. Cách ứng xử bạn sẽ bị thay đổi. Phải không? Họ có thể dẹp bỏ cả sợ hãi dẹp bỏ đau khổ, dẹp hết thần thánh. Họ sẽ đi đến, nào, đừng tự lừa mình. Bởi vì tận cùng sẽ là chiến tranh hay chết. Phải không? Đó là điều thực sự đang xảy ra trên thế giới. Một mặt là công nghệ gien và mặt kia là vi tính, và khi chúng gặp nhau như tất yếu chúng sẽ gặp nhau bạn là gì... bạn là ai, như người... máy ư? Thực tế, trí óc bạn hiện là máy. Bạn sinh ra ở Ấn và nói, 'tôi là người Ấn'. Bạn đóng khung trong đó. Hay bạn sinh ra ở Nga - trở lại thôi, v.v.. Bạn là máy móc - xin đừng khó chịu tôi không tổn thương bạn - bạn là máy kẻ lặp đi lặp lại, hay nói nó khác bạn biết, máy móc, như vi tính. Phải không? Đừng tưởng tượng có gì thánh thiện trong bạn nó có vẻ đáng yêu điều gì thánh thiện vĩnh cửu. Vi tính cũng sẽ nói thế với bạn.
31:03	Vậy con người sẽ trở thành gì đây? Bạn sẽ trở thành gì? Và chúng ta cũng phải tìm hiểu đây là đề tài rất nghiêm túc, đừng đồng ý hay không chỉ nghe thôi, bạn không thể có lẽ bạn không thể dự vào - sáng tạo là gì? Bạn hiểu tôi hỏi gì chứ? Ít nhất bạn hiểu câu hỏi - sáng tạo. Không phải sanh đứa bé, cái đó đơn giản hay là chế ra cái này cái nọ mới. Chế tạo hoàn toàn khác với sáng tạo. Chế tạo dựa trên kiến thức. Phải không? Tôi có thể cải tiến, kỹ sư có thể cải tiến phản lực. Cải tiến dựa trên kiến thức và chế tạo cũng dựa trên kiến thức. Vậy phải phân ra chế tạo và sáng tạo. Phải không? Không, không, đừng đồng ý. Việc này đòi hỏi cả năng lượng bạn khả năng bạn để bước vào, không chỉ nói vâng, vâng. Khác biệt giữa chế tạo và sáng tạo bạn hiểu sự khác nhau chứ? Về cơ bản, chế tạo dựa trên kiến thức. Phải không? Tôi cải tiến đồng hồ; tôi có đồ dùng mới bởi vì đồ cũ tôi đã xài tôi tìm ra cái mới và chế tạo cái khác. Vậy tất cả chế tạo dựa trên kiến thức phải không? - trên kinh nghiệm. Chế tạo tất nhiên là giới hạn bởi vì chúng dựa trên kiến thức. Ồ, nhờ trời, ai đó thức dậy. Kiến thức luôn giới hạn nên chế tạo luôn giới hạn. Tương lai có lẽ không có phản lực, nhưng có cái khác và sẽ đi từ Delhi đến Los Angeles trong hai giờ. Đó là một chế tạo dựa trên kiến thức cũ được cải thiện từng bước, từng bước nhưng đó không phải sáng tạo. Phải không? Tôi đã phát chán nhìn những khuôn mặt không nói gì cả.
34:39	Vậy sáng tạo là gì? Sự sống là gì? Bạn hiểu chứ? Sự sống trong cây cối, trong cỏ dại, trong nhà khoa học - sự sống, không phải cái họ chế tạo họ làm, nhưng khởi đầu sự sống. Không biết bạn hiểu không. Sự sống, cái sống kia. Bạn có thể giết nó nhưng nó vẫn có trong cái khác.
35:20	Vậy, chúng ta hỏi, đừng đồng ý hay không đừng gật đầu, mà nhìn xem chúng ta tìm hiểu nguồn gốc sự sống là gì. Đồng ý chứ? Bạn cũng như tôi? Xin lỗi, tôi dừng lại. Vậy, chúng ta sẽ tìm hiểu điều gì tuyệt đối, nó thực sự diệu kỳ. Không phải phần thưởng. Bạn không thể đem về nhà và nói, 'tôi sẽ dùng'.
36:12	Với bạn, thiền định là gì? Bạn vui lòng nói xem. Với bạn, thiền định là gì? Vài bạn thiền định, phải không? Không à? Ôi trời, gì nào? Vài bạn thiền định, phải không? Thiền định là gì? Từ ngữ, ngôn ngữ chung trong từ điển nghĩa là 'trầm tư, suy nghĩ' và 'tập trung', học tập trung vào việc gì không để trí óc bạn lang thang đây đó. Phải không? Đúng không? Bạn gọi đó là thiền định ư? Hãy đơn giản, chân thật. Đó là gì nào? Dành mỗi ngày một khoảng thời gian và đi vào phòng, ngồi yên lặng trong 10 phút 15 phút, thiền định. Phải không? Phải không? Bạn đồng ý không? Không à? Vậy với bạn thiền định là gì? Tập trung à? Suy nghĩ về điều gì tôn quí ư? Bạn không thể trả lời mấy câu hỏi.
37:58	Vậy, trước hết chúng ta tìm hiểu thiền định là gì. Một cố gắng có ý thức để thiền định là một phần của kỷ luật văn phòng vì bạn nói, 'Nếu tôi thiền định, tâm trí sẽ yên lặng hay sẽ đi vào trạng thái khác'. Và v.v.., v.v.. Từ 'thiền định' cũng có nghĩa là 'suy lường' - phải không? suy lường, nghĩa là so sánh. Ôi trời. Vậy thiền định trở thành máy móc - phải không? vì bạn sử dụng năng lượng tập trung vào bức họa, hình ảnh, hay ý niệm và tập trung ấy phân chia. Phải không? Bạn hiểu ý tôi chứ? Tập trung luôn phân chia. Không à? Tôi muốn tập trung vào đó nhưng ý nghĩ lãng đi. Rồi tôi nói, 'không nên lãng đi, quay lại'. Bạn lặp lại thế suốt ngày, hay nửa giờ. Và rồi bạn đi ra và nói, 'Tốt, tôi đã thiền định'. Và thiền định ấy được tán thành bởi các đạo sư các... - bạn biết mà đệ tử thế tục, và - v.v.., v.v.. Và quan niệm Ky tô là 'Tôi tin chúa và tôi hy sinh mình cho chúa'. Bạn hiểu lời tôi chứ? Vì thế, cầu xin cứu rỗi tôi cứu vớt linh hồn tôi, cứu lấy v.v.. Mọi cái đó là thiền định ư? Nói xem, tôi không biết gì về thiền định ít nhất không phải loại này. Bạn nói tôi nghe chứ? Đó là thiền định à? Nói xem, đừng ngại tôi không phải đạo sư hay ông chủ... Nói xem thiền định là gì. Nó như một thành tựu. Phải không? Một thành tựu. Tôi thiền định nửa giờ, à, tôi cảm thấy tươi tỉnh. Hay là có một loại thiền định hoàn toàn khác? Phải không? Hoàn toàn khác.
41:21	Tôi hỏi, nhưng vì bạn không trả lời, tôi phải trả lời. Từ 'thiền định' nghĩa là suy lường, như đã nói tức là so sánh thành tựu không phải thiền định. Tôi nói, đừng chấp nhận lời người nói, bằng mọi giá. Người nói nói, đó không phải thiền định gì cả. Đó chỉ là tiến trình thành tựu. Phải không? Một ngày, bạn không thể tập trung bạn làm một tháng và nói, 'Vâng, được rồi'. Đó giống như nhân viên trở thành quản lý. Phải không? Vậy có chăng loại thiền định khác không phải nổ lực, không có suy lường không là lối mòn - hãy chú ý lời tôi - không phải máy móc? Có chăng thiền định trong đó không có ý nghĩa so sánh? Hay không có thưởng và phạt. Bạn hiểu hết chứ? Vậy có chăng thiền định không dựa trên ý nghĩ tức là suy lường, thời gian, và mọi thứ? Bạn hiểu câu hỏi không? Làm sao có thể giải thích thiền định không có suy lường không có thành tựu, không nói, tôi sẽ là thế kia tôi thế này, nhưng sẽ là thế nọ. 'Thế nọ' là thượng đế, siêu thiên thần.
43:53	Nên nó đòi hỏi - nếu có thể chỉ ra không phải để bạn chấp nhận hay tư chối, chỉ nói ra có chăng thiền định không liên quan gì với ý chí với năng lượng bảo, tôi phải thiền định tức không liên quan gì với cố gắng cả? Người nói nói có. Bạn không cần phải chấp nhận. Anh ta có thể điên. Anh ta có thể nói tầm phào nhưng anh ta thấy rõ thiền định thông thường là tự thôi miên tự gạt mình và khi bạn dừng lừa dối, dừng mọi tiến trình máy móc có chăng loại thiền định khác? Và bất hạnh thay, người nói nói có. Đó không phải để bạn nói, 'Vâng, đồng ý, tôi sẽ thiền định'. Bạn không thể nắm nó bằng cố gắng bằng dành cả năng lượng bạn cho điều gì. Bạn không thể, không gì hết - hiểu không? Nó phải là im lặng tuyệt đối. Đừng làm im lặng bây giờ. Đừng ngồi thiền định. Xin đừng làm. Bạn không thể làm. Trước hết, hãy bắt đầu thật khiêm tốn rất là khiêm tốn, và vì thế rất nhẹ nhàng thế nên không xô, đẩy, không nói, 'tôi phải làm thế'. Nó đòi hỏi cảm giác bao la không chỉ cô đơn mà là cảm giác - tôi không nên diễn tả. Tôi không cần phải diễn tả vì bạn sẽ rơi vào diễn tả. Nếu tôi diễn tả, diễn tả không phải cái thực. Phải không? Diễn tả về mặt trăng, hay về Hy mã lạp sơn vẽ, diễn tả, không phải Hy mã lạp sơn. Phải không? Vậy chúng ta sẽ dừng diễn tả. Không phải để bạn đùa hay không đùa đi theo con đường riêng và thành tựu riêng qua thiền định và v.v.., v.v.. phần thưởng và mọi cái khác. Vậy thiền định tuyệt đối không cố gắng không thành tựu, không suy tư và trí óc im lặng. Hiểu không? Không làm im lặng bằng ý chí, ý định, kết luận và mọi thứ vô nghĩa; im lặng. Và im lặng, có khoảng không vô hạn. Bạn trông đợi tôi thám hiểm rồi ôm lấy điều tôi thám hiểm? Lạy trời, bạn là ai đây?
48:22	Vậy, trí óc bạn im lặng chưa? Tôi hỏi bạn. Trí óc bạn: suy nghĩ, sợ hãi, văn phòng suy nghĩ về gia đình họ sẽ làm gì, và con trai con gái - suy nghĩ... ..tức là thời gian và ý nghĩ. Trí óc bạn im lặng chưa? Làm ơn nói xem.
49:10	Người hỏi: (Không nghe được)
49:13	K: Gì nào? Đừng căng thẳng. Hãy nói điều bạn muốn và nếu không thể, quên nó đi. Trí óc bạn im lặng chưa? Không làm im lặng bằng thuốc hay mọi thứ kích thích whisky hay những hình thức thuốc chính bạn. Bạn tự uống thuốc khi bạn tin tưởng. Bạn tự uống thuốc và nói, 'Vâng, hoàn toàn đúng Đức Phật nói thế, nên nó phải đúng'. Bạn luôn tự uống thuốc nên bạn không có năng lượng thứ cần thiết để thâm nhập cái bao la vô tận.
50:21	Vậy chúng ta trở lại tìm hiểu sáng tạo là gì. Hiểu chứ? Sáng tạo là gì? Bởi vì nó không liên quan gì với chế tạo. Nó đi qua. Vậy sáng tạo, nguồn gốc, khởi đầu là gì? Sự sống là gì? Nói xem, bạn nghĩ sao. Nói xem. Sự sống là gì? Không phải đến văn phòng và mọi cái khác tình dục và con cái, hay tình dục không con cái, v.v.. Sự sống là gì? Cái gì cho mép cỏ trên xi măng kia sự sống? Bạn hiểu không? Sự sống trong chúng ta là gì? Không phải mọi thứ chúng ta trải qua: quyền, địa vị, uy thế, danh, hay không danh mà xấu hổ. Đó không phải sống, nó là thành phần làm hỏng sự sống. Nhưng, sống là gì? Bạn hiểu câu hỏi chứ? Bạn hiểu không?
52:05	Tại sao bạn lắng nghe tôi? Nếu bạn đang nghe, điều gì làm bạn lắng nghe ai đó? Lý do nào đàng sau lắng nghe? Bạn muốn gì? Bạn mong muốn gì? Đàng sau ước muốn có một lý do. Phải không? Vậy ước muốn là gì? Trước hết, hãy xem xét nhanh chóng, kỹ lưỡng. Ước muốn là thành phần cảm giác, phải không? Tôi nhìn chiếc đông hồ đẹp hay xấu này; đó là cảm giác. Cái nhìn sinh ra cảm giác. Ồ, bình thường thôi, đừng... Từ cảm giác ấy ý nghĩ xen vào và tạo hình ảnh. Tức là, tôi nhìn chiếc đồng hồ, khá xinh, tôi muốn có nó. Cảm giác nhìn rồi ý nghĩ xen vào và tạo hình ảnh về cảm giác ấy lúc đó, ước muốn sinh ra. Rất đơn giản. Phải không? Vậy, có chăng trí óc, trí óc không bị lộn xộn, vẩn đục bởi xung quanh bởi truyền thống, xã hội và mọi cái khác?
54:01	Vậy nguồn gốc sự sống là gì? Bạn chờ đợi tôi trả lời ư? Bạn đang chờ người nói trả lời câu hỏi à? Phải không? Bạn vui lòng nói phải hay không. Tôi sẽ đợi. Nếu bạn nói, tôi sẽ tiếp tục. Đây là chủ đề quá ư là nghiêm túc để bạn nô đùa bởi vì chúng ta cố đi vào tìm hiểu điều gì không tên, không kết thúc. Có thể giết chú chim kia; có chú chim khác. Không thể giết hết chim chóc chúng quá nhiều trên thế giới. Vậy chúng ta tìm hiểu cái gì tạo ra chim chóc đàng sau mọi cái đó, sáng tạo là gì? Phải không? Bạn chờ đợi tôi diễn tả nó, tìm hiểu nó ư? Vâng à? Bạn muốn tôi tìm hiểu nó, tại sao?
55:40	Q: Để thấu hiểu. K:Bạn thấu hiểu gì?
55:45	Q: (Không nghe được)
55:50	K: Qua trí óc ư?
55:57	Q: (Không nghe được) K: Tại sao bạn hỏi thế? Vì tôi đã hỏi à? Bạn nhìn lại xem, bạn - xin lỗi. Không diễn tả nào thích hợp, có thể diễn tả nguồn gốc. Nguồn gốc không tên nguồn gốc tuyệt đối im lặng nó không kêu vo vo làm ồn. Sáng tạo là thánh thiện nhất đó là điều thiêng liêng nhất trong đời và nếu bạn làm lộn xộn đời mình, hãy thay đổi đi. Thay đổi hôm nay, không để ngày mai. Nếu bạn không chắc, tìm hiểu tại sao và chắc chắn đi. Nếu ý nghĩ chưa đúng, hãy suy nghĩ đúng đắn, hợp lý. Trừ khi mọi thứ được chuẩn bị, sắp xếp bạn không thể vào thế giới ấy thế giới của sáng tạo. Kết thúc.
57:57	Đây là buổi nói chuyện cuối cùng. Bạn có muốn ngồi lại với nhau im lặng một lát? Được rồi, ngồi im lặng một lát.
59:18	Chúng ta có thể đứng dậy và đi chứ?