Krishnamurti Subtitles home


MA8586T3 - Sáng tạo, nguồn gốc, khởi đầu là gì?
Buổi Nói Chuyện thứ ba
Madras (Chennai), Ấn độ

4 tháng Giêng 1986



1:26 You don't mind if we start 5 minutes early? Bắt đầu sớm 5 phút bạn không phiền chứ?
1:57 I suppose we must talk. Will you kindly participate in what he's talking about? Will you? Follow, if you wish, what he is talking about. Not only follow, but, together, share. I mean by participate in it not just think about it or casually pay attention to it but rather together go into what the speaker is going to talk about presently. Giả sử chúng ta phải nói chuyện. Bạn có vui lòng tham dự vào câu chuyện không? Có không? Theo dõi, nếu bạn thích, điều anh ấy nói. Không chỉ theo dõi, mà cùng chia sẻ... Tham dự nghĩa là không chỉ suy tư hay tình cờ chú ý về điều ấy mà hơn thế cùng đào sâu điều người nói hiện đang bàn luận đến.
2:54 One or two things must be made very clear. This is not a personality cult. Right? The speaker has an abomination of all that, to worship somebody, because everything he is saying is contradictory if you personally worship an individual or make something into a god, into a... All the nonsense that goes on in the world. What is important is to listen to what he has to say share it, not only listen but actually participate in what he's saying. You may agree, or disagree which you are perfectly right to do but since you are here and since the speaker is here we are talking over together. We have talked about – I've forgotten – we talked about life the very complexity of life the beginning of life. We are going together to see what is life? What is the origin of all this? The earth, the marvellous earth, the lovely evening and the early morning sun, the rivers, the valleys, the mountains and the glory of the land which is being disseminated, spoilt. Một hay hai điều cần phải làm rõ. Đây không phải sùng bái cá nhân. Phải không? Người nói kinh tởm mọi thứ ấy tôn thờ ai đó bởi vì mọi điều anh ta nói sẽ trái ngược nếu bạn tôn sùng một cá nhân nào hay tạo gì đó cho anh ta, thần thánh hóa hay mọi thứ vô nghĩa khác trên đời. Việc quan trọng là lắng nghe điều anh ta phải nói chia sẻ, không chỉ lắng nghe mà thực sự tham gia vào câu chuyện anh ta. Bạn có thể đồng ý, hoặc không bạn hoàn toàn có quyền làm thế nhưng vì bạn ở đây và người nói ở đây chúng ta cùng nhau bàn luận. Chúng ta đã bàn về tôi quên mất chúng ta nói về đời sống phức tạp thực sự của đời sống khởi đầu của sự sống. Chúng ta cùng bước đi. Sống là gì? Nguồn gốc mọi cái đó là gì? Trái đất, trái đất tuyệt vời buổi chiều đáng yêu và mặt trời buổi sớm sông suối, thung lũng, núi non và vẻ huy hoàng của đất đang bị phân hoại, hư hỏng.
5:20 So, what is the origin of all this? If you say 'God', then it's finished then you can trot along quite happily because you've solved the problem. But if you begin to question, doubt as one should, all gods all gurus – I don't belong to that tribe – if you begin to question all that man has put together through a long evolution of two million years from the beginning of the Sumerians and so on, the Hebrews, ancient Egyptians down the corridors of History they have always asked this question: what is the beginning? What is the origin? How has all this come about? I hope you are asking that question. Don't just listen to me, to the speaker with wide eyes or with narrow eyes, or whatever eyes you have but share in it, tear it to pieces. Don't, please accept anything he says. He's not your guru, thank god. He is not your leader. He is not your helper. Right? So, that is the platform, that is the beginning of this talk. Vậy nguồn gốc mọi cái đó là gì? Nếu nói 'thượng đế', là chấm hết rồi có thể bước đủng đỉnh vui sướng vì bạn vừa giải quyết vấn đề. Nhưng nếu bạn bắt đầu hỏi han, nghi vấn như phải thế, mọi thần thánh mọi đạo sư tôi không thuộc bộ lạc đó nếu bạn bắt đầu nghi vấn mọi thứ con người bày ra suốt cuộc tiến hóa dài hai triệu năm từ khởi đầu của người Xume v.v.., người Hêbru, người Ai cập cổ dọc suốt hành lang lịch sử họ luôn đặt câu hỏi này: khởi đầu là gì? nguồn gốc là gì? Làm sao mọi việc này xảy ra? Tôi mong bạn đặt câu hỏi ấy. Đừng chỉ lắng nghe người nói với đôi mắt mở to hay đôi mắt mở hé, hay đôi mắt gì đó mà tham dự vào, xé ra từng mảnh. Xin đừng chấp nhận lời anh ta. Anh ta không phải đạo sư, ơn trời. Anh ta không phải lãnh đạo. Không phải người giúp đỡ. Phải không? Vậy, bục giảng kia, là khởi đầu buổi nói chuyện.
7:40 This is a very serious talk we are going into and unless your brain is active, not just sit there and gaze, is actually active one is afraid that you won't be able to follow. That would be useless for the speaker and for you sit here and listen to a lot of words. But if we could together take a long journey a very long journey, not in terms of time not in terms of belief or conclusions or theories but as we have examined very carefully the way of our lives: fear, uncertainty, insecurity and all the inventions that man has made including the extraordinary computers and so on, if you take a long journey into this – where are we at the end of two million years? Where are we going? Not some theory, not what some wretched book says, however holy it is. Where are we all going? And where have we begun? They're both related to each other: where we are going, where we began. The beginning may be the ending. Do you understand? I don't know if you understand what I'm talking about. Don't agree. Find out. There may be no beginning and no ending and we're going to investigate into that together. Is that all right? Do you approve of all that? It doesn't matter if you approve or not, I'm going. Buổi nói thật nghiêm chỉnh, chúng ta đào sâu và trừ khi trí óc bạn sống động không chỉ ngồi đó và nhìn thực sự sống động tôi e rằng, sợ rằng bạn không thể theo kịp. Thế là vô ích cho người nói và cho bạn ngồi đây lắng nghe hàng lô từ ngữ. Nhưng nếu chúng ta có thể cùng đi cuộc hành trình dài, không phải về thời gian không phải về niềm tin, hay kết luận hay lý thuyết nhưng chúng ta xem xét thật kỹ lưỡng cách chúng ta sống: sợ hãi, bất định, bất an và mọi sáng chế con người làm ra gồm cả máy vi tính lạ lùng và v.v.. nếu bạn hành trình dài vào đó cuối hai triệu năm, chúng ta ở đâu? Chúng ta đi đâu? Không phải lý thuyết hay vài cuốn sách dở ẹc, dù có đáng kính, nói gì. Tất cả chúng ta đi về đâu? Và chúng ta từ đâu đến? Cả hai đều liên quan nhau: chúng ta từ đâu đến, rồi đi về đâu? Khởi đầu có thể là kết thúc. Bạn hiểu chứ? Không biết bạn có hiểu tôi đang nói gì không. Đừng chấp nhận. Tìm xem. Có thể không có khởi đầu và kết thúc và chúng ta sẽ cùng tìm hiểu điều đó. Được chứ? Bạn đồng ý thế không? Bạn đồng ý hay không cũng không sao, tôi tiếp tục.
10:41 From the beginning of time man has always thought in terms of religion. Right? The ancient Egyptians had their Isis, Osiris and all the gods and the ancient Hebrews and so on right down to the present day. What is religion? You understand my question? What is religion? Why are we so inclined – or not, saying, 'I don't believe in anything'. But man has always sought something more than this world. They've worshipped the stars, the sun, the moon and their own creations; it has been a tremendous endeavour effort, energy, spent on ancient temples mosques and the churches of course. They have spent tremendous energy on this. Some of them most extraordinarily beautiful others are hideous – around the corner you can find them. And we are asking: what is the spirit of man that sought something beyond the world the present day agony, the travail, the work, the going to the factory, to the office and climbing the ladder of success, making money, trying to impress people, trying to command, right from top to down. Right? Right? Are you agreed with it? It is a fact whether you agree or not. You're all seeking power in some form. They want to be at the centre of things in Delhi, or here, or in other places. They want to be there. Từ khởi thuỷ của thời gian con người luôn suy tư trong tôn giáo. Phải không? Người Ai cập cổ có Isis, Osiris và các thần thánh và người Hêbru cổ và v.v.. cho đến tận ngày nay. Tôn giáo là gì? Bạn hiểu câu hỏi tôi chứ? Tôn giáo là gì? Tại sao chúng ta quá tin tưởng - hay 'Tôi không tin gì cả' nhưng con người luôn tìm gì đó khác hơn thế giới này. Họ tôn thờ trăng, sao, mặt trời và những tác phẩm của họ; đó là nổ lực lớn lao cố gắng, năng lượng, dành cho những đền thờ cổ chùa chiền và những nhà thờ, dĩ nhiên. Họ sử dụng biết bao năng lượng cho việc đó. Một vài cái xinh đẹp cực kỳ số khác lại xấu xí - bạn có thể tìm chúng đâu đó. Và chúng ta hỏi: con người với tinh thần nào tìm kiếm cái vượt qua từ ngữ cơn hấp hối hiện nay, cực nhọc, công việc đến nhà máy, văn phòng và leo lên bậc thang thành công, kiếm tiền cố gây ấn tượng mọi người, cố điều khiển thẳng từ trên xuống dưới. Phải không? Phải không? Bạn đồng ý chứ? Đó là thực tế dù bạn đồng ý hay không. Bạn đi tìm hình thức quyền lực nào đó. Họ muốn ở trung tâm của mọi vật ở Delhi hay ở đây, hoặc nơi khác. Họ muốn ở đó.
13:21 But, we are asking: what is religion? what is that made man spend enormous treasures or given treasures to a temple and so on what made him do all this? Are we talking together? Yes? Yes? Somebody tell me a little bit. Gosh, you need a lot of poking, don't you? What made him do all this? What was the energy that was given to all this? Was it fear? Was it a seeking a reward from heaven, or hell whatever you like to call it? Seeking a reward. Was that the origin? Because man, as you, you want a reward, you want something in exchange. You pray three times or five times a day and you hope in return some entity will give you something from a refrigerator to a car to a better wife or better husband or wait for grace, something that you can hope, cling to. Right? This has been the history of all religion – right? organised. You know the temple near here called Tirupati. I'm sure you go there, it doesn't matter. They make, I believe, a million dollars every third day. Right? Right? No? So, God and money are always together. That's how the Catholic Church was built, tremendous treasures there, extraordinary valuable jewels and all that. So, you too have it here in the various temples and all the puja and worship and all that triviality. All that really nonsense. Nhưng chúng ta hỏi: tôn giáo là gì? điều gì thúc đẩy con người dùng quá nhiều của cải hay đem của cải cho đền thờ v.v.. cái gì bảo hắn làm thế? Chúng ta cùng nói chuyện chứ? Phải không? Phải không? Ai đó nói xem nào. Ồ, bạn cần nhiều thúc đẩy, phải không? Cái gì bảo hắn làm mọi cái đó? Năng lượng gì dành cho mọi việc đó? Là sợ hãi ư? Tìm kiếm phần thưởng ở thiên đàng, hay địa ngục... ..hay gì gì bạn thích gọi? Tìm phần thưởng. Đó là nguồn gốc à? Vì con người, như bạn bạn muốn phần thưởng, muốn trao đổi gì đó. Bạn cầu nguyện ba hay năm lần mỗi ngày và bạn hy vọng ai đó sẽ cho lại bạn điều gì từ tủ lạnh đến xe hơi đến cô vợ tốt hơn hay chồng tốt hơn hay mong ơn huệ, điều gì bạn có thể hy vọng, bám vào. Phải không? Đó là lịch sử mọi tôn giáo - phải không? được tổ chức, bạn biết ngôi đền gần đây tên Tirupati. Chắc bạn có đến đó, không sao. Tôi tin là cứ ba ngày họ kiếm hàng triệu đô la. Phải không? Phải không? Không à? Vậy, thượng đế luôn đi với tiền bạc. (Cười) Đó là cách nhà thờ Cơ đốc được xây lên của cải quá nhiều ở đó đá quí vô cùng giá trị và mọi thứ. Ở đây bạn cũng có trong nhiều đền thờ và các nghi lễ, thờ phụng, và mọi thứ tầm phào. Tất cả đều vô nghĩa.
16:34 So, we are trying to find out enquire very, very deeply what is religion – not obviously all this moneymaking stuff. Right? Do you go along with what I'm saying, even for an hour? But afterwards you can go back to your temples, to your prayers, to your... – what's it called in Sanskrit, I've forgotten for a moment, it doesn't matter. So, we are asking what is that which is nameless, which is the supreme intelligence which has no relationship with all our prayers with all our temples, mosques, churches – of course that's all man-made. Right? Right? All the gods, all the temples, mosques and so on even that, all that is man-made. No? We have built the churches – not you you're all in the offices or somewhere else but the builders of the ancient monuments, ancient temples, all that, all the rituals all the strange dresses they put on medieval dresses, to impress the people. But if you brush all that aside any intelligent man must brush all that aside, the prayers, the worship the puja, giving garlands to some idol – right? and the priest muttering some Sanskrit words probably which he doesn't himself understand and probably it's his tradition and thereby he earns a lot of money, and so on. If you can put all that aside. Not become cynical, not become merely sceptical but a really enquiring brain right? – enquiring brain. Have you got such a brain? Enquiring brain, a brain that is active, a brain that enquires into everything not only outside, which the scientists are doing in their way, the world, the outside world, but have you got a brain that is enquiring into its own thoughts, into its own consciousness, into its own pains, sufferings, all the rest of it. Have we got such a brain? Vậy chúng ta cố tìm xem tìm thật sâu, coi tôn giáo là gì dĩ nhiên không phải thứ kiếm tiền tầm phào kia. Phải không? Bạn có cùng đi với lời tôi nói, dù chỉ một giờ? Nhưng sau đó bạn có thể trở lại với đền thờ với cầu nguyện, với Phạn ngữ gọi là gì, tôi quên mất không sao cả. Vậy chúng ta hỏi cái gì không tên thông minh tối thượng không liên quan gì đến cầu nguyện đền chùa, nhà thờ, miếu mạo dĩ nhiên là con người làm. Phải không? Đúng không? Mọi thần thánh, đền chùa, nhà thờ, v.v.. dù thế nào, cũng là nhân tạo. Không à? Chúng ta xây nhà thờ - không phải bạn các bạn ở văn phòng hay đâu đó nhưng những người xây dựng lâu đài cổ đền chùa cổ, tất cả, mọi lễ nghi mọi thứ áo quần kỳ cục họ mặc y phục thời trung cổ, làm ấn tượng mọi người. Nhưng nếu bạn quét sạch chúng sang bên người thông minh phải quét sạch chúng cầu nguyện, thờ phụng lễ nghi, đeo vòng hoa cho vài bức tượng - phải không? và thầy tu lẩm bẩm vài câu tiếng Phạn có lẽ chính anh ta cũng không hiểu và có lẽ đó là truyền thống và nhờ thế anh ta kiếm được hàng đống tiền, v.v.. Nếu bạn có thể dẹp hết chúng sang bên. Không phải là hoài nghi không chỉ là nghi ngờ nhưng thực sự trí óc tìm tòi phải không? - trí óc tìm tòi. Bạn có trí óc như thế chứ? Trí óc tìm tòi, trí óc sống động trí óc đào sâu mọi việc không chỉ bên ngoài như các nhà khoa học làm theo cách của họ, thế giới, thế giới bên ngoài nhưng bạn có trí óc tìm tòi sâu vào chính ý nghĩ, chính nhận thức chính đau đớn, khổ sở, và mọi thứ khác. Bạn có trí óc như thế không?
20:29 Here, we must separate the brain from the mind. You don't mind? The brain is the centre of all our nerves, all our knowledge, all our theories, opinions, prejudices college, universities, all that knowledge is gathered in the skull. Right? It is there. All the thoughts, all the fears, and so on. Is the brain different from the mind? Don't look at me, I'm asking you a question. If you seriously pay attention to what the speaker asked: is there a difference between the brain – your brain what is inside the skull – and all the knowledge you have gathered not only you, but your forefathers and so on, so on for two million years. It's all encased in there. So that brain will always be limited. Right? Don't agree, sir, this is much too serious. And is the mind different from this, from my consciousness, from my daily activity, from my fears, anxieties, uncertainties, sorrow, pain and all the theories which man has gathered about everything – it is there. Right? And the brain – I mean the mind – has no relationship with the brain but it can communicate to the brain but the brain cannot communicate with it. Am I making something clear to you? Do you understand my question? Don't agree, please that's the last thing to do, agree with me. The speaker is saying the brain is the keeper of all our consciousness, of our thoughts of our fears, and so on, and on, and on. All the gods, all the theories about gods and all the unbelievers, it's all there. Nobody can dispute that unless you're a little bit odd. You know the word 'odd'? It's a little bit It's all there but this brain which is conditioned by knowledge by experience, by tradition, and so on it cannot have any communication with that thing with that mind which is totally outside the activity of the brain. I don't know if you will accept this don't bother, just think about it, look at it. But that mind can communicate with the brain but the brain cannot communicate with that. Because the brain can imagine infinite things, the brain can imagine the nameless; brain can do anything. You understand? And that's too immense because it doesn't belong to you, it's not your mind, your – etc., etc. Ở đây chúng ta phải chia trí óc với tâm thức. Bạn không ngại chứ? Trí óc là trung tâm của hệ thần kinh cả kiến thức, lý thuyết quan niệm, định kiến trung học, đại học, mọi kiến thức tích luỹ trong não. Phải không? Nó đó. Mọi ý nghĩ, mọi sợ hãi, v.v.. Trí óc có khác với tâm thức không? Đừng nhìn tôi, tôi hỏi bạn đó. Nếu bạn nghiêm túc chú ý điều người nói hỏi: có gì khác nhau giữa trí óc - trí óc bạn cái ở trong não và mọi kiến thức bạn tích luỹ không chỉ bạn, mà cả tổ tiên, và v.v.. đã hai triệu năm. Được đóng hộp cả trong đó. Vậy trí óc luôn giới hạn. Phải không? Đừng đồng ý, việc này rất hệ trọng. Và tâm thức có khác với cái này với nhận thức, với hoạt động hàng ngày với sợ hãi, lo âu, bất định, khổ sở, đớn đau và mọi lý thuyết con người tích chứa về mọi thứ - nó ở đó. Phải không? Và có phải trí óc... Tôi nói tâm thức không liên quan gì với trí óc nhưng nó có thể liên lạc với trí óc nhưng trí óc không thể liên lạc với nó. Tôi nói thế rõ không? Bạn hiểu vấn đề chứ? Xin đừng đồng ý đó là điều cuối cùng phải làm, đồng ý nhé. Người nói nói, trí óc là kẻ lưu giữ mọi nhận thức, mọi ý nghĩ sợ hãi, và v.v.., v.v.. Mọi thần thánh, lý thuyết về thần thánh và kẻ không tin tưởng, đều ở đó. Không ai có thể tranh cãi điều đó, trừ khi bạn hơi kỳ cục. Bạn biết từ 'kỳ cục' chứ? Là một chút... Nó ở cả đó nhưng trí óc bị qui định bởi kiến thức bởi kinh nghiệm, truyền thống, v.v.. nó không thể liên hệ gì với cái kia với tâm thức hoàn toàn nằm ngoài hoạt động của trí óc. Không biết bạn có chấp nhận điều này đừng bận tâm, chỉ suy tư, nhìn nó. Nhưng tâm thức có thể liên hệ với trí óc mà trí óc không thể liên hệ với nó bởi trí óc có thể tưởng tượng điều vô hạn có thể tưởng tượng cái vô danh, có thể làm đủ thứ. Bạn hiểu chứ? Và cái kia quá bao la vì nó không thuộc về bạn nó không phải tâm thức bạn, - v.v..
25:24 So, we are going to investigate together, please bear in mind always together, not only the nature of religion but also enquire into the computer. You know what the computer is? Don't you? Yes. It's a machine. It can programme itself. It can bring about its own computer. The father computer has its own son computer who is better than the father. You understand all this? You don't have to accept this. It's public it's not something secret, so watch it carefully. That computer can do almost anything that man can do. It can invent all your gods, all your theories, your rituals, even better at it than you will ever be. So, the computer is coming up in the world not only in the factories but also it's going to make your brains something different. Which is – you've heard of genetic engineering? Oh god, don't you hear all these things? They're trying to, whether you like it or not to change your whole behaviour. That is genetic engineering. They are trying to change your way of thinking. Vậy chúng ta sẽ tìm kiếm cùng nhau, luôn ghi nhớ cùng nhau không chỉ bản chất tôn giáo mà cũng tìm hiểu cả vi tính. Bạn biết vi tính là gì không? Không à? Phải. Là máy móc. Nó có thể tự lập trình. Có thể tạo ra máy vi tính riêng. Máy vi tính cha có máy vi tính con còn tốt hơn cha. Bạn hiểu cả chứ? Bạn không cần phải chấp nhận. Công khai không có gì bí mật, vậy hãy xem kỹ càng. Vi tính có thể làm hầu hết công việc con người. Nó có thể tạo mọi thần thánh mọi lý thuyết, lễ nghi còn hay hơn cái bạn từng làm. Nên vi tính tràn ngập trên thế giới không chỉ trong nhà máy mà nó sẽ còn làm biến đổi trí óc bạn. Tức là - bạn có nghe về công nghệ gien? Ôi trời, bạn chưa nghe mọi việc này sao? Họ đang cố gắng, dù bạn thích hay không thay đổi toàn bộ tư cách bạn. Đó là công nghệ gien. Họ cố gắng thay đổi cách bạn suy nghĩ.
27:54 You understand what I mean? Oh, don't stare at me, sir. He is laughing. Will you go and sit somewhere else? Will you? Will you go and sit somewhere else? Because you are staring at me all the time. Sit there, sir, would you? Questioner: It's only my eyes. Bạn hiểu tôi nói gì không? Ồ, đừng nhìn tôi. Anh ta cười. Bạn sẽ đi ngồi nơi khác à? Phải không? Bạn đi và ngồi chỗ khác sao? Bởi vì bạn luôn luôn nhìn vào tôi. (Cười) Ngồi đó đi, được chứ? Người hỏi: Chỉ mắt tôi thôi.
28:18 Krishnamurti: I know, I know. That's good enough. Would you sit there, sir? Good. Thank you. K: Tôi biết, tôi biết.Thế tốt rồi. Bạn sẽ ngồi đó chứ? Tốt. Cám ơn.
28:33 So, genetic engineering and the computer. Right? When the two meet together – they're going to presently in a couple of years – what are you? You understand what I'm asking, sir? What are you as a human being, what are you? Your brains are going to be altered. Your way of behaviour is going to be changed. Right? They may altogether remove fear, remove sorrow, remove all your gods. They're going to, sir, don't fool yourself. Because it all ends up either in war or in death. Right? So, this is what is happening in the world actually. Genetic engineering on the one side and computer on the other and when they meet as they're inevitably going to meet what is your what are you as a human machine being? Actually, your brain now is a machine. You are born in India and say, 'I'm an Indian'. You are encased in that. Or you're born in Russia – back again, and so on. You are a machine – please don't be insulted I'm not insulting you – you are a machine who repeats, repeats, or says it is different you know, machine, like a computer. Right? Don't imagine there is something divine in you – that would be lovely – something holy that is everlasting. The computer will say that to you too. Vậy, công nghệ gien và vi tính. Phải không? Khi hai cái đó gặp nhau - chúng sẽ đi đến, sớm thôi trong vài năm - bạn là ai? Bạn hiểu tôi hỏi gì không? Bạn là ai, con người, bạn là ai? Trí óc bạn sẽ bị biến đổi. Cách ứng xử bạn sẽ bị thay đổi. Phải không? Họ có thể dẹp bỏ cả sợ hãi dẹp bỏ đau khổ, dẹp hết thần thánh. Họ sẽ đi đến, nào, đừng tự lừa mình. Bởi vì tận cùng sẽ là chiến tranh hay chết. Phải không? Đó là điều thực sự đang xảy ra trên thế giới. Một mặt là công nghệ gien và mặt kia là vi tính, và khi chúng gặp nhau như tất yếu chúng sẽ gặp nhau bạn là gì... bạn là ai, như người... máy ư? Thực tế, trí óc bạn hiện là máy. Bạn sinh ra ở Ấn và nói, 'tôi là người Ấn'. Bạn đóng khung trong đó. Hay bạn sinh ra ở Nga - trở lại thôi, v.v.. Bạn là máy móc - xin đừng khó chịu tôi không tổn thương bạn - bạn là máy kẻ lặp đi lặp lại, hay nói nó khác bạn biết, máy móc, như vi tính. Phải không? Đừng tưởng tượng có gì thánh thiện trong bạn nó có vẻ đáng yêu điều gì thánh thiện vĩnh cửu. Vi tính cũng sẽ nói thế với bạn.
31:03 So, what is becoming of a human being? What is becoming of you? And we have also to enquire – this is a very serious subject, don't agree or disagree, just listen, you can't probably you can't take part in it – what is creation? You understand my question? You understand my question at least – creation. Not the creation of a baby, that's very simple or the creation of a new something or other. Invention is totally different from creation. Invention is based on knowledge. Right? I can improve, the engineers can improve the jet. The improvement is based on knowledge and the invention is also based on knowledge. So we must separate invention from creation. Will you? No, no, sir, don't agree. This requires your total energy, your capacity to penetrate, not just say yes, yes. The difference between creation and invention you understand the difference? Invention is essentially based on knowledge. Right? I improve the clock; I have a new gadget because the old gadgets I have used I have found something new and I invent something else. So all invention is based on knowledge – right? – on experience. Inventions are inevitably limited because they are based on knowledge. Oh, god's sake, somebody wake up. So, knowledge being ever limited inventions must always be limited. In the future they may have no jets, but something else and that will go from Delhi to Los Angeles in two hours. That's an invention based on previous knowledge which has been improved step by step by step but that's not creation. Right? I get rather fed up looking at those faces which say nothing. Vậy con người sẽ trở thành gì đây? Bạn sẽ trở thành gì? Và chúng ta cũng phải tìm hiểu đây là đề tài rất nghiêm túc, đừng đồng ý hay không chỉ nghe thôi, bạn không thể có lẽ bạn không thể dự vào - sáng tạo là gì? Bạn hiểu tôi hỏi gì chứ? Ít nhất bạn hiểu câu hỏi - sáng tạo. Không phải sanh đứa bé, cái đó đơn giản hay là chế ra cái này cái nọ mới. Chế tạo hoàn toàn khác với sáng tạo. Chế tạo dựa trên kiến thức. Phải không? Tôi có thể cải tiến, kỹ sư có thể cải tiến phản lực. Cải tiến dựa trên kiến thức và chế tạo cũng dựa trên kiến thức. Vậy phải phân ra chế tạo và sáng tạo. Phải không? Không, không, đừng đồng ý. Việc này đòi hỏi cả năng lượng bạn khả năng bạn để bước vào, không chỉ nói vâng, vâng. Khác biệt giữa chế tạo và sáng tạo bạn hiểu sự khác nhau chứ? Về cơ bản, chế tạo dựa trên kiến thức. Phải không? Tôi cải tiến đồng hồ; tôi có đồ dùng mới bởi vì đồ cũ tôi đã xài tôi tìm ra cái mới và chế tạo cái khác. Vậy tất cả chế tạo dựa trên kiến thức phải không? - trên kinh nghiệm. Chế tạo tất nhiên là giới hạn bởi vì chúng dựa trên kiến thức. Ồ, nhờ trời, ai đó thức dậy. Kiến thức luôn giới hạn nên chế tạo luôn giới hạn. Tương lai có lẽ không có phản lực, nhưng có cái khác và sẽ đi từ Delhi đến Los Angeles trong hai giờ. Đó là một chế tạo dựa trên kiến thức cũ được cải thiện từng bước, từng bước nhưng đó không phải sáng tạo. Phải không? Tôi đã phát chán nhìn những khuôn mặt không nói gì cả.
34:39 So what is creation? So what is life? You understand? Life in the tree, life in the little grass, life in the scientist – life, not what they invent what they do, but the beginning of life. I don't know if you understand. Life, the thing that lives. You may kill it but it's still there in the other. Vậy sáng tạo là gì? Sự sống là gì? Bạn hiểu chứ? Sự sống trong cây cối, trong cỏ dại, trong nhà khoa học - sự sống, không phải cái họ chế tạo họ làm, nhưng khởi đầu sự sống. Không biết bạn hiểu không. Sự sống, cái sống kia. Bạn có thể giết nó nhưng nó vẫn có trong cái khác.
35:20 So, we're asking, don't agree or disagree don't nod your head, but see we are enquiring into what is the origin of life. C'est d'accord? Vous etes comme moi? I am sorry, I will stop. So, we are going to enquire into the absolute, something that is really marvellous. Not a reward. You can't take it home and say, 'I will use it'. Vậy, chúng ta hỏi, đừng đồng ý hay không đừng gật đầu, mà nhìn xem chúng ta tìm hiểu nguồn gốc sự sống là gì. Đồng ý chứ? Bạn cũng như tôi? Xin lỗi, tôi dừng lại. Vậy, chúng ta sẽ tìm hiểu điều gì tuyệt đối, nó thực sự diệu kỳ. Không phải phần thưởng. Bạn không thể đem về nhà và nói, 'tôi sẽ dùng'.
36:12 What is meditation to you? Would you kindly tell me. What is meditation to you? You meditate, some of you, don't you? No? Oh, god, what? Some of you do, don't you? What is meditation? The word, it's common language in the dictionary means 'to ponder over, to think over' and 'to concentrate', to learn to concentrate on something not let your brain wander all over the place. Right? Right? Is that what you call meditation? Be simple, sir, be honest. That is what? Giving every day a certain period and you go to a room quietly, sit down for ten minutes quarter of an hour, meditate. Right? Right? Do you agree with that, sir? No? Then what is meditation to you? Concentration? Thinking about something very noble? You can't answer all these questions. Với bạn, thiền định là gì? Bạn vui lòng nói xem. Với bạn, thiền định là gì? Vài bạn thiền định, phải không? Không à? Ôi trời, gì nào? Vài bạn thiền định, phải không? Thiền định là gì? Từ ngữ, ngôn ngữ chung trong từ điển nghĩa là 'trầm tư, suy nghĩ' và 'tập trung', học tập trung vào việc gì không để trí óc bạn lang thang đây đó. Phải không? Đúng không? Bạn gọi đó là thiền định ư? Hãy đơn giản, chân thật. Đó là gì nào? Dành mỗi ngày một khoảng thời gian và đi vào phòng, ngồi yên lặng trong 10 phút 15 phút, thiền định. Phải không? Phải không? Bạn đồng ý không? Không à? Vậy với bạn thiền định là gì? Tập trung à? Suy nghĩ về điều gì tôn quí ư? Bạn không thể trả lời mấy câu hỏi.
37:58 So, we are going to first enquire what is meditation. Any conscious effort to meditate is part of your discipline of the office. Because you say, 'If I meditate, I will have a quiet mind or I will enter into another state'. And so on and so on. The word 'meditation' also means 'to measure' – right, sir? – to measure, which means compare. Oh, lord. So, your meditation becomes mechanical – right? Because you are exercising energy to concentrate on a picture, an image, or an idea and that concentration divides. Right? You understand what I mean? Concentration is always division. No? I want to concentrate on that, but thought wanders off. Then I say, 'I mustn't wander off, come back'. You repeat that all day long, or half an hour. And then you come off it and say, 'Well I've meditated'. And this meditation is advocated by all the gurus by all the – you know lay disciples, and so on, so on. And the Christian idea is, 'I believe in God and I am sacrificing myself to God'. You understand what I'm saying? And, therefore, I pray to save me to save my soul, save my etc., etc. Is all this meditation? Tell me, I know nothing about meditation at least not this kind. Will you tell me? Is this meditation? Tell me, sir, don't be frightened I'm not your guru, or your boss, or... Tell me if this is meditation. It's like an achievement. Right? It's an achievement. I meditate for half an hour, by Jove, I feel bright. Or is there a totally different kind of meditation? Right, sir? Totally different. Vậy, trước hết chúng ta tìm hiểu thiền định là gì. Một cố gắng có ý thức để thiền định là một phần của kỷ luật văn phòng vì bạn nói, 'Nếu tôi thiền định, tâm trí sẽ yên lặng hay sẽ đi vào trạng thái khác'. Và v.v.., v.v.. Từ 'thiền định' cũng có nghĩa là 'suy lường' - phải không? suy lường, nghĩa là so sánh. Ôi trời. Vậy thiền định trở thành máy móc - phải không? vì bạn sử dụng năng lượng tập trung vào bức họa, hình ảnh, hay ý niệm và tập trung ấy phân chia. Phải không? Bạn hiểu ý tôi chứ? Tập trung luôn phân chia. Không à? Tôi muốn tập trung vào đó nhưng ý nghĩ lãng đi. Rồi tôi nói, 'không nên lãng đi, quay lại'. Bạn lặp lại thế suốt ngày, hay nửa giờ. Và rồi bạn đi ra và nói, 'Tốt, tôi đã thiền định'. Và thiền định ấy được tán thành bởi các đạo sư các... - bạn biết mà đệ tử thế tục, và - v.v.., v.v.. Và quan niệm Ky tô là 'Tôi tin chúa và tôi hy sinh mình cho chúa'. Bạn hiểu lời tôi chứ? Vì thế, cầu xin cứu rỗi tôi cứu vớt linh hồn tôi, cứu lấy v.v.. Mọi cái đó là thiền định ư? Nói xem, tôi không biết gì về thiền định ít nhất không phải loại này. Bạn nói tôi nghe chứ? Đó là thiền định à? Nói xem, đừng ngại tôi không phải đạo sư hay ông chủ... Nói xem thiền định là gì. Nó như một thành tựu. Phải không? Một thành tựu. Tôi thiền định nửa giờ, à, tôi cảm thấy tươi tỉnh. Hay là có một loại thiền định hoàn toàn khác? Phải không? Hoàn toàn khác.
41:21 I'm asking you, but since you won't answer, I must answer. In the word 'meditation' which is measurement, as I said, which is comparison of achievement, that's not meditation. I say don't accept anything the speaker says, at any price. The speaker says that is not meditation at all. That's merely a process of achievement. Right? You have been one day not able to concentrate you take a month and say, 'Yes, I've got it'. That's like a clerk becoming a manager. Right? So is there a different kind of meditation which is not effort, which is not measurement which is not routine – please pay attention to what I am saying – which is not mechanical? Is there a meditation in which there is no sense of comparison? Or there is no reward and punishment. You understand all this? So is there any meditation which is not based on thought which is measurement, time, and all that? You understand my question? How can one explain a meditation that has no measurement, that has no achievement, that doesn't say, I will be that, I am this, but I will become that. 'That' being God or super-angel. Tôi hỏi, nhưng vì bạn không trả lời, tôi phải trả lời. Từ 'thiền định' nghĩa là suy lường, như đã nói tức là so sánh thành tựu không phải thiền định. Tôi nói, đừng chấp nhận lời người nói, bằng mọi giá. Người nói nói, đó không phải thiền định gì cả. Đó chỉ là tiến trình thành tựu. Phải không? Một ngày, bạn không thể tập trung bạn làm một tháng và nói, 'Vâng, được rồi'. Đó giống như nhân viên trở thành quản lý. Phải không? Vậy có chăng loại thiền định khác không phải nổ lực, không có suy lường không là lối mòn - hãy chú ý lời tôi - không phải máy móc? Có chăng thiền định trong đó không có ý nghĩa so sánh? Hay không có thưởng và phạt. Bạn hiểu hết chứ? Vậy có chăng thiền định không dựa trên ý nghĩ tức là suy lường, thời gian, và mọi thứ? Bạn hiểu câu hỏi không? Làm sao có thể giải thích thiền định không có suy lường không có thành tựu, không nói, tôi sẽ là thế kia tôi thế này, nhưng sẽ là thế nọ. 'Thế nọ' là thượng đế, siêu thiên thần.
43:53 So that requires – if I may point out not for you to accept or deny, just pointing out – is there a meditation which has nothing to do with will with our energy that says, I must meditate, which has nothing to do with effort at all? The speaker says there is. You don't have to accept it. He may be nuts. He may be talking nonsense but he sees logically the ordinary meditation is self-hypnosis, deceiving oneself and when you stop deceiving, stop all that mechanical process, is there a different kind of meditation? And there, fortunately, the speaker says yes. That is not for you to say. 'Yes, I agree, I'll meditate'. You can't get at it through effort, through giving all your energy to something. You can't, there is no – you understand? It is something that has to be absolutely silent. Don't achieve silence now. Don't sit in meditation. Please don't do it, sir. You can't do it. First of all, begin very humbly, very, very humbly and therefore very gently and therefore no pushing, driving, say, 'I must do this'. It requires a tremendous sense of not only aloneness but a sense of – I mustn't describe it. I mustn't describe it because then you will go off on descriptions. If I describe it, the description is not the real. Right? The description of the moon, or the Himalayas painted description, is not the Himalayas. Right? So, we will stop describing. It's for you to play with it, or not play with it going your own way and your own peculiar achievements through meditation and so on, reward and all the rest of it. So, a meditation which is absolutely no effort, no achievement, no thinking, then the brain is quiet. You understand? Not made quiet by will, by intention, by conclusion and all that nonsense; it is quiet! And being quiet, it has infinite space. Are you waiting for me to explore and you swallow what I explore? God, what kind of people are you? Nên nó đòi hỏi - nếu có thể chỉ ra không phải để bạn chấp nhận hay tư chối, chỉ nói ra có chăng thiền định không liên quan gì với ý chí với năng lượng bảo, tôi phải thiền định tức không liên quan gì với cố gắng cả? Người nói nói có. Bạn không cần phải chấp nhận. Anh ta có thể điên. Anh ta có thể nói tầm phào nhưng anh ta thấy rõ thiền định thông thường là tự thôi miên tự gạt mình và khi bạn dừng lừa dối, dừng mọi tiến trình máy móc có chăng loại thiền định khác? Và bất hạnh thay, người nói nói có. Đó không phải để bạn nói, 'Vâng, đồng ý, tôi sẽ thiền định'. Bạn không thể nắm nó bằng cố gắng bằng dành cả năng lượng bạn cho điều gì. Bạn không thể, không gì hết - hiểu không? Nó phải là im lặng tuyệt đối. Đừng làm im lặng bây giờ. Đừng ngồi thiền định. Xin đừng làm. Bạn không thể làm. Trước hết, hãy bắt đầu thật khiêm tốn rất là khiêm tốn, và vì thế rất nhẹ nhàng thế nên không xô, đẩy, không nói, 'tôi phải làm thế'. Nó đòi hỏi cảm giác bao la không chỉ cô đơn mà là cảm giác - tôi không nên diễn tả. Tôi không cần phải diễn tả vì bạn sẽ rơi vào diễn tả. Nếu tôi diễn tả, diễn tả không phải cái thực. Phải không? Diễn tả về mặt trăng, hay về Hy mã lạp sơn vẽ, diễn tả, không phải Hy mã lạp sơn. Phải không? Vậy chúng ta sẽ dừng diễn tả. Không phải để bạn đùa hay không đùa đi theo con đường riêng và thành tựu riêng qua thiền định và v.v.., v.v.. phần thưởng và mọi cái khác. Vậy thiền định tuyệt đối không cố gắng không thành tựu, không suy tư và trí óc im lặng. Hiểu không? Không làm im lặng bằng ý chí, ý định, kết luận và mọi thứ vô nghĩa; im lặng. Và im lặng, có khoảng không vô hạn. Bạn trông đợi tôi thám hiểm rồi ôm lấy điều tôi thám hiểm? Lạy trời, bạn là ai đây?
48:22 So, is your brain ever quiet? I'm asking you. Your brain: thinking, fearing, your office work, your thinking of your family, what they will do and your sons, your daughters – thinking which is time and thought. Is your brain ever quiet? Would you kindly tell me? Vậy, trí óc bạn im lặng chưa? Tôi hỏi bạn. Trí óc bạn: suy nghĩ, sợ hãi, văn phòng suy nghĩ về gia đình họ sẽ làm gì, và con trai con gái - suy nghĩ... ..tức là thời gian và ý nghĩ. Trí óc bạn im lặng chưa? Làm ơn nói xem.
49:10 Questioner: (Inaudible) Người hỏi: (Không nghe được)
49:13 Krishnamurti: What, sir? Don't be nervous, sir. Say what you want to say and if you can't say it forget it. Is your brain ever quiet? Not made quiet by drugs and by all kinds of inducement, whisky or various forms of drugging yourself. You drug yourself when you believe. You drug yourself and say, 'Yes, this is perfectly right, the Buddha said that, therefore it must be right'. You're drugging yourself all the time therefore you have no energy of that kind that demands into the penetration of something immense. K: Gì nào? Đừng căng thẳng. Hãy nói điều bạn muốn và nếu không thể, quên nó đi. Trí óc bạn im lặng chưa? Không làm im lặng bằng thuốc hay mọi thứ kích thích whisky hay những hình thức thuốc chính bạn. Bạn tự uống thuốc khi bạn tin tưởng. Bạn tự uống thuốc và nói, 'Vâng, hoàn toàn đúng Đức Phật nói thế, nên nó phải đúng'. Bạn luôn tự uống thuốc nên bạn không có năng lượng thứ cần thiết để thâm nhập cái bao la vô tận.
50:21 So, we're going now back to find out what is creation. You understand? What is creation? Because it has nothing to do with invention. That's gone. So what is the creation, the origin, the beginning? What is life? Tell me, sirs, what you think of it. Tell me. What is life? Not going to the office and all the rest of it, sex and children, or no children but sex and so on, so on, so on. What is a life? What gives life to that blade of grass in the cement? You understand? What is life in us? Not all the things that we go through: power, position, prestige, fame, or no fame but shame. So, that's not life, that's part of our mishandling of life. But, what is life? You understand my question? You understand, sir? Vậy chúng ta trở lại tìm hiểu sáng tạo là gì. Hiểu chứ? Sáng tạo là gì? Bởi vì nó không liên quan gì với chế tạo. Nó đi qua. Vậy sáng tạo, nguồn gốc, khởi đầu là gì? Sự sống là gì? Nói xem, bạn nghĩ sao. Nói xem. Sự sống là gì? Không phải đến văn phòng và mọi cái khác tình dục và con cái, hay tình dục không con cái, v.v.. Sự sống là gì? Cái gì cho mép cỏ trên xi măng kia sự sống? Bạn hiểu không? Sự sống trong chúng ta là gì? Không phải mọi thứ chúng ta trải qua: quyền, địa vị, uy thế, danh, hay không danh mà xấu hổ. Đó không phải sống, nó là thành phần làm hỏng sự sống. Nhưng, sống là gì? Bạn hiểu câu hỏi chứ? Bạn hiểu không?
52:05 Why are you listening to me? What makes you, if you are listening at all, listen to the man? What is the motive behind your listening? What do you want? What's your desire? Behind the desire there is a motive. Right? So what is desire? First, carefully let's quickly examine it. Desire is part of sensation, isn't it? I see this beautiful clock or ugly clock; it's a sensation. The seeing brings about a sensation. Oh, this is normal, sir, don't... From that sensation thought comes and makes an image of it. That is, I see this clock, rather nice, I would like to have it. The sensation of seeing, then thought coming and making an image of that sensation at that moment, desire is born. It's very simple. Right? So, is there a brain, your brain which is not muddled up, muddied by environment by tradition, by society and all the rest of it? Tại sao bạn lắng nghe tôi? Nếu bạn đang nghe, điều gì làm bạn lắng nghe ai đó? Lý do nào đàng sau lắng nghe? Bạn muốn gì? Bạn mong muốn gì? Đàng sau ước muốn có một lý do. Phải không? Vậy ước muốn là gì? Trước hết, hãy xem xét nhanh chóng, kỹ lưỡng. Ước muốn là thành phần cảm giác, phải không? Tôi nhìn chiếc đông hồ đẹp hay xấu này; đó là cảm giác. Cái nhìn sinh ra cảm giác. Ồ, bình thường thôi, đừng... Từ cảm giác ấy ý nghĩ xen vào và tạo hình ảnh. Tức là, tôi nhìn chiếc đồng hồ, khá xinh, tôi muốn có nó. Cảm giác nhìn rồi ý nghĩ xen vào và tạo hình ảnh về cảm giác ấy lúc đó, ước muốn sinh ra. Rất đơn giản. Phải không? Vậy, có chăng trí óc, trí óc không bị lộn xộn, vẩn đục bởi xung quanh bởi truyền thống, xã hội và mọi cái khác?
54:01 So, what is the origin of life? Are you waiting for me to answer it? You are waiting for the speaker to answer that question? Are you? Would you kindly tell me yes or no. I'll wait. If you tell me, then I'll go on. This is much too a serious subject for you to play with because we are trying to enter enquire into something that has no name, no end. I can kill that bird, there is another bird. I can't kill all birds there are too many of them in the world. So, we are enquiring into what makes a bird what is creation behind all this? Right? Are you waiting for me to describe it, go into it? Yes, sir? You want me to go into it? Why? Vậy nguồn gốc sự sống là gì? Bạn chờ đợi tôi trả lời ư? Bạn đang chờ người nói trả lời câu hỏi à? Phải không? Bạn vui lòng nói phải hay không. Tôi sẽ đợi. Nếu bạn nói, tôi sẽ tiếp tục. Đây là chủ đề quá ư là nghiêm túc để bạn nô đùa bởi vì chúng ta cố đi vào tìm hiểu điều gì không tên, không kết thúc. Có thể giết chú chim kia; có chú chim khác. Không thể giết hết chim chóc chúng quá nhiều trên thế giới. Vậy chúng ta tìm hiểu cái gì tạo ra chim chóc đàng sau mọi cái đó, sáng tạo là gì? Phải không? Bạn chờ đợi tôi diễn tả nó, tìm hiểu nó ư? Vâng à? Bạn muốn tôi tìm hiểu nó, tại sao?
55:40 Q: To understand.

K: What do you understand? 		Q: Để thấu hiểu.

K:Bạn thấu hiểu gì?
55:45 Q: (Inaudible) Q: (Không nghe được)
55:50 K:Through your brain? K: Qua trí óc ư?
55:57 Q: (Inaudible)

K:Why do you ask that? Because I asked? You see again, you're – sorry, sir. No description fits, can ever describe the origin. The origin is nameless the origin is absolutely quiet, it's not whirring about making noise. Creation is something that is most holy that's the most sacred thing in life and if you have made a mess of your life, change it! Change it today, not tomorrow. If you are uncertain, find out why and be certain. If your thinking is not straight, think straightly, logically. Unless all that is prepared, all that is settled, you can't enter into this world into the world of creation. It ends. 		Q: (Không nghe được)

K: Tại sao bạn hỏi thế? Vì tôi đã hỏi à? Bạn nhìn lại xem, bạn - xin lỗi. Không diễn tả nào thích hợp, có thể diễn tả nguồn gốc. Nguồn gốc không tên nguồn gốc tuyệt đối im lặng nó không kêu vo vo làm ồn. Sáng tạo là thánh thiện nhất đó là điều thiêng liêng nhất trong đời và nếu bạn làm lộn xộn đời mình, hãy thay đổi đi. Thay đổi hôm nay, không để ngày mai. Nếu bạn không chắc, tìm hiểu tại sao và chắc chắn đi. Nếu ý nghĩ chưa đúng, hãy suy nghĩ đúng đắn, hợp lý. Trừ khi mọi thứ được chuẩn bị, sắp xếp bạn không thể vào thế giới ấy thế giới của sáng tạo. Kết thúc.
57:57 This is the last talk. Do you want to sit together quietly for a while? All right sirs, sit quietly for a while. Đây là buổi nói chuyện cuối cùng. Bạn có muốn ngồi lại với nhau im lặng một lát? Được rồi, ngồi im lặng một lát.
59:18 May we get up and go now? Chúng ta có thể đứng dậy và đi chứ?