Krishnamurti Subtitles home


OJ82CNM3 - Đòi hỏi An toàn
Buổi Thảo luận thứ ba với Tiến Sĩ Bohm, Hidley & Sheldrake
Ojai, USA
17 tháng Tư 1982



0:05 H: Bản chất của Trí óc
0:16 Phần Ba
0:19 Nhu cầu An toàn
0:29 Đây là loạt đối thoại giữa Krishnamurti, David Bohm, Rupert Sheldrake, và John Hidley. Mục đích các buổi thảo luận này là thám sát những vấn đề cơ bản về trí óc, rối loạn tâm lý là gì, và cái gì cần thiết để thay đổi tâm lý tận gốc.
0:49 J Krishnamurti là nhà triết học tôn giáo, tác giả, và nhà giáo dục đã viết và nói về chủ đề này qua nhiều năm. Ông lập ra vài trường trung và tiểu học ở Mỹ, Anh, và Ấn độ.
1:02 David Bohm là giáo sư vật lý lý thuyết trường Birbeck, Đại học London ở Anh. Ông viết nhiều sách về vật lý lý thuyết và bản chất của nhận thức. Giáo sư Bohm và ngài Krishnamurti đã từng đối thoại về nhiều chủ đề.
1:20 Rupert Sheldrake là nhà sinh học, cuốn sách ông vừa xuất bản nêu ra rằng học hỏi ở vài cá thể của loài tác động đến toàn thể loài ấy. Dr. Sheldrake hiện là cố vấn sinh lý thực vật cho Viện Nghiên cứu Trồng trọt Quốc tế ở Hyderabad, Ấn độ.
1:38 John Hidley là bác sỹ tâm thần hành nghề tư, đã cộng tác với trường học Krishnamurti ở Ojai, California sáu năm qua.
1:47 Trong hai đối thoại trước đã xem xét về tiến trình tự đồng hóa. Một loạt chủ đề liên quan đến tiến trình ấy bao gồm vấn đề đau khổ, vai trò của suy tư và ký ức, hình ảnh, và tính duy nhất hay chung của nhận thức. Có thể các tiến trình này được quan sát, và quan sát liên hệ gì với trật tự, trách nhiệm và thay đổi? Thảo luận hôm nay tập trung vào vấn đề: có chăng việc gì như là an toàn tâm lý tuyệt đối?
2:21 H: Chúng tôi muốn bàn về vấn đề xem có chăng an toàn sâu thẳm, ngã có thể được giải tan không. Ngài đã gợi ý rằng nếu có thể, thì vấn đề mà cá nhân đem đến văn phòng, vấn đề...
2:41 K: Tách vật lý ra, tại sao chúng ta tìm an toàn? Tách rời an toàn trên mặt đất ra, tại sao chúng ta muốn an toàn?
2:55 H: À, chúng ta biết giây phút an bình và hạnh phúc, và chúng ta muốn ổn định nó và nắm giữ nó.
3:02 K: Rồi nó trở thành ký ức.
3:05 H: Vâng.

K: Không phải an toàn thực. Ký ức hôm nọ bạn hạnh phúc, và tôi muốn trở lại việc đó. Hay bạn phóng một ý niệm và hy vọng một ngày đạt nó. Nhưng tại sao con người, có lẽ khắp thế giới, tìm an toàn? Lý do gì? nếu có thể nói, đòi hỏi an toàn? Cái gì bắt con người đòi an toàn, tâm lý?
3:44 H: À, họ bận rộn, họ đầy ắp với những vấn đề. Có cảm giác nếu tôi có thể giải quyết vấn đề, nếu có thể tìm ra câu trả lời đúng, nếu...
3:58 K: Đó không phải an toàn, chắc rồi. Có bất an lớn lao, cảm giác quá trống rỗng trong bạn, cô đơn. Thực sự, cô đơn - lấy ví dụ vậy.
4:21 H: Vâng.
4:23 K: Tôi có thể kết hôn, có con cái, và v.v.. nhưng vẫn cảm thấy cô độc, một mình. Và nó đáng sợ, chán chường, và tôi biết, đó là cô đơn. Tóm lại, cô đơn là bản chất của cô lập, trong đó tôi không có quan hệ với ai hết. Phải đó là lý do tại sao con người tìm an toàn, muốn an toàn?

H: Vâng, để lấp đầy nó.
5:01 K: Hay rất sâu hơn thế. An toàn trong thoả mãn, thoát khỏi sợ hãi, thoát khỏi thống khổ. Tôi muốn thoát khỏi chúng, để tôi có thể hoàn toàn an toàn, an bình và hạnh phúc. Chúng ta muốn thế?
5:30 H: Vâng.

K: Đó là lý do chúng ta tìm?
5:33 H: Và chúng ta muốn nó ổn định với thời gian.
5:37 K: Ổn định, bền vững - nếu có gì đó bền vững. Đó là lý do chúng ta khao khát, đòi hỏi, khát vọng an toàn?
5:50 H: Vâng.
5:56 K: Đó nghĩa là thoát khỏi sợ hãi, và tôi an ổn hoàn toàn.
6:04 H: Có vẻ như tôi phải thế để hoạt động đầy đủ.
6:11 K: Hoạt động đầy đủ đến sau.
6:14 H: Ý ngài là sao?
6:16 K: Nếu an toàn, tôi sẽ hoạt động.

H: Vâng.
6:20 K: Nếu bị kẹt trong điều gì tôi nghĩ là đúng hay sai, tôi sẽ hành động theo hai nguyên tắc ấy. Nhưng có phải con người không thể giải quyết sợ hãi sâu thẳm - tôi lấy ví dụ sợ hãi - và họ không thể giải quyết nó.
6:46 H: Vâng, đúng vậy.

K: Sợ hãi tâm lý.
6:50 K: Và thoát khỏi nó là an toàn kỳ diệu.
6:59 H: Ngài nói chúng ta có thể giải quyết vấn đề tận gốc không.
7:04 K: Mặt khác vấn đề là gì, làm sao có thể hoàn toàn an ổn?
7:07 H: Vâng.
7:12 K: Vậy, có phải an toàn vật lý, bánh mì, chỗ ở, thực phẩm và quần áo, tràn qua lĩnh vực tâm lý? Bạn hiểu ý tôi không?
7:30 H: Phải ý ngài là, cảm giác tâm lý về cần thiết an toàn đến từ đâu?

K: Vâng, một phần. Bạn phải có thức ăn, quần áo, và chỗ ở. Đó là cơ bản tuyệt đối, trái lại bốn bạn không ngồi đây.

H: Vâng.
7:48 K: Khi tìm kiếm việc đó, về tâm lý, tôi muốn an toàn y vậy.
8:00 H: Chúng có vẻ như nhau.
8:02 K: Vâng, tôi hỏi phải vậy không.
8:06 H: Vâng.
8:07 K: Hay dục vọng an toàn tâm lý ngăn cản an toàn vật lý.
8:24 H: Dường như ước muốn an toàn tâm lý khởi lên từ sự cần thiết để hoạt động trong hiện thực.
8:32 K: Tôi muốn an toàn tâm lý.
8:37 H: Vâng.
8:39 K: Vậy, tôi bám vào nhóm, cộng đồng, quốc gia.
8:43 H: Vâng.
8:44 K: Rồi nó ngăn cản tôi được an toàn. An toàn nghĩa là an toàn dài lâu. Nhưng nếu tôi đồng hóa mình, khi tìm kiếm an toàn tâm lý, và bám vào quốc gia, chính cô lập ấy sẽ phá huỷ tôi.

H: Vâng.
9:13 K: Vậy, tại sao tôi tìm nó?
9:18 H: Vâng, rồi ngài nói có lầm lẫn, là chúng ta đồng hóa mình, bám vào điều gì và tìm an toàn trong đó, và đó là sai lầm cơ bản.
9:30 K: Vâng. Không, không cơ bản. Tôi không nói đúng hay sai.
9:34 H: Vâng.

K: Tôi hỏi tại sao? Tại sao con người làm thế? Thực tế là khắp thế giới, không phải chỉ vài cộng đồng - mọi người đều muốn... an toàn bền vững.
9:56 H: Vâng.

K: Tại sao?
10:03 B: À, tôi nghĩ người ta có vài câu trả lời. Bạn xem, nếu nói, có một trẻ nhỏ, hay cháu bé, nó cảm thấy cần được cha mẹ yêu thương, và có vẻ ở mức độ nào đó trẻ cần thiết một loại an toàn tâm lý, có lẽ nhờ đó nó lớn lên, nhưng bởi nó không được cha mẹ chăm sóc thường xuyên, nó bắt đầu thấy lạc lõng, như bạn nói, cô đơn, cô lập, và từ đó khởi lên đòi hỏi an toàn bên trong.
10:39 K: Cháu bé phải an toàn.
10:42 B: Vâng, tâm lý cũng như vật lý, ngài nói vậy?
10:46 K: Vâng, phải có.
10:48 B: Ở mức độ nào đó ngài nói, nó thay đổi.
10:51 K: Vâng.

B: Tôi không biết tuổi nào.
10:53 K: Tại sao... Không, ở tuổi nào, bé, hay con trẻ, phải được bảo vệ.
11:01 B: Trong mọi cách, tâm lý.

K: Vâng, tâm lý...
11:03 B: Phải không bị xốc tâm lý.
11:05 K: Bạn bảo vệ nó với yêu mến, đặt nó vào lòng, âu ếm, ẳm bồng, bạn làm bé cảm thấy được yêu thương, chăm sóc. Nó cho bé cảm nhận - ở đây ai đó, trông nom tôi, và có an toàn ở đây.
11:22 B: Vâng, và tôi giả sử, bé sẽ lớn lên và không đòi an toàn ấy.
11:26 K: Đúng vậy. Tôi hỏi, khi bé lớn lên, và khi đối mặt thế giới, tại sao nó khát vọng an toàn?
11:36 B: À, tôi nghĩ rất ít trẻ có yêu thương ấy để bắt đầu.
11:40 K: Ồ, đúng thế. Vậy đó là vấn đề?
11:46 B: À, tôi không biết, nhưng nó là một tác nhân đó.
11:49 K: Chúng ta thực không yêu thương? Và nếu yêu thương, không cần an toàn. Ngay cả bạn không nghĩ về an toàn. Nếu tôi yêu thương bạn, không trí óc, không vì bạn cho tôi dễ chịu, tình dục, hay này nọ, nếu tôi thực có cảm giác sâu thẳm yêu thương ai, cần thiết an toàn là gì? Chính trách nhiệm tôi là thấy bạn an toàn. Nhưng bạn không đòi hỏi.

H: Vâng.
12:42 K: Nhưng con người đòi. Và chúng ta không yêu thương ai là nghĩa gì?
12:53 H: Vâng, nghĩa là cái chúng ta yêu là...
13:00 K: Tôi yêu bạn bởi bạn cho tôi gì đó.
13:02 H: Vâng. Bạn làm tôi cảm thấy tôi sẽ được an toàn mà tôi khao khát.
13:07 K: Vâng. Không, chúng ta đi quanh nó. Tại sao? Tại sao chúng ta muốn an toàn, để tôi thấy hoàn toàn hài lòng, không sợ hãi, không lo âu, thống khổ, v.v.. Sợ hãi là gốc mọi cái đó?
13:37 H: Ồ, hình như chúng ta đã kể vài điều là gốc của nó. Như cháu bé lớn lên và không được yêu. bé cảm thấy cần nó, bé ghi nhớ nó, bé cố trở lại với nó, hay nắm nó khi đã lớn, bé sợ bởi bé không được bảo vệ, và khi lớn lên nó cố đạt sự bảo vệ ấy.
13:56 K: Hoặc, vô thức chúng ta biết cái ngã, tôi, bản ngã thật sự không ổn định.
14:14 H: Ngài nói bản chất nó thật không ổn định?
14:16 K: Bản chất, không ổn định. Và vì vậy, có lo âu vì an toàn, bên trong và bên ngoài.
14:28 H: Tại sao ngài nói nó không ổn định?
14:30 K: Không phải ư? Không phải nhận thức không ổn định sao?
14:38 H: Hình như có hai mặt. Một mặt nói rằng nếu tôi được thế này, tôi ổn định.
14:46 K: Vâng. Và có mâu thuẫn với nó. Tôi có thể không.
14:52 H: Tôi có thể không.

K: Dĩ nhiên.
14:54 H: Chưa, nhưng tôi sẽ.

K: Sẽ.
14:56 H: Vâng.
14:58 K: Không, rất là cơ bản, không phải... chính cái ngã trong trạng thái chuyển động, bất an, bám víu, sợ hãi trong bám víu - mọi cái? Đó là trạng thái thiếu ổn định. Vì vậy, tôi hỏi, phải đó là lý do vô thức, con người, biết tính bất ổn của ngã, muốn an toàn - thượng đế, đấng cứu rỗi?
15:43 H: Muốn điều gì tuyệt đối.
15:45 K: Vâng, hoàn toàn... nó cho hài lòng hoàn toàn. Bởi nhận thức là tích chứa. Phải không?

H: Vâng.
16:09 K: Và tích chứa luôn trong mâu thuẫn. Tôi tin...

H: Đúng vậy.
16:14 K: ...và vì vậy tôi sợ không tin.
16:19 H: Đó là lý do ngài nói nó cơ bản không ổn định.
16:21 K: Rõ là không ổn định. Quá rõ là bất ổn. Tôi muốn việc này, và vài dục vọng khác đến và nói, 'Đừng có nó, vì chúa.' Có mâu thuẫn, có nhị nguyên, mọi cái đó có trong nhận thức: sợ hãi, thú vui, sợ chết, bạn biết cả tích chứa nhận thức - mọi cái đó. Vậy nó không ổn định.
16:54 H: Giờ, ý thức việc ấy, thường người ta nói, 'Vấn đề này quá sâu, hay quá phức tạp, không cách gì giải quyết nó, chúng ta chỉ có thể điều chỉnh.'
17:06 K: Vâng, vâng. Và trong điều chỉnh ấy cũng thiếu ổn định. Vậy, vô thức, phải có khát vọng an toàn. Nên, chúng ta tạo thần thánh.
17:22 H: Chúng ta cứ tạo nhiều việc khác nhau và hy vọng chúng sẽ cho mình an toàn.
17:26 K: Chúng ta tạo thượng đế, ngài là tác phẩm. Chúng ta không là tạo vật của ngài, mong là vậy. Chúng ta hoàn toàn khác. Vậy, có dục vọng ảo cho an toàn.
17:46 H: Khoan đã, tại sao ngài nói đó là ảo tưởng?
17:48 K: Bởi họ tạo ra điều gì, trong đó họ hy vọng sẽ an toàn.
17:51 H: Ồ, tôi hiểu. Vâng.
17:57 K: Vậy, nếu tích chứa nhận thức có thể thay đổi - đóng ngoặc thay đổi - có cần an toàn không?
18:11 H: Chúng ta có thể xóa hết mâu thuẫn ư?
18:13 K: Vâng, mâu thuẫn.
18:15 H: Vậy có lẽ chúng ta sẽ có an toàn, bởi nhận thức sẽ ổn định.
18:18 K: Vậy có thể... Không gọi là an toàn. An toàn, thực sự là dục vọng đáng ghét, xin lỗi. An toàn trong cái gì? Về gì? Tôi thì không hề nghĩ về an toàn. Bạn có thể nói, à, 'Ngài được người khác trông nom, chăm sóc,' và v.v.., vì vậy không cần thiết cho ngài nghĩ về an toàn, nhưng không hề - tôi không muốn an toàn. Tôi cần, dĩ nhiên, cần thức ăn, y phục và chỗ ở, đó dễ hiểu, ai đó...
19:07 H: Nhưng chúng ta nói về an toàn tâm lý.
19:09 K: Vâng, tôi nói về vấn đề rất sâu.
19:13 H: Và ngài nói rằng nó xảy ra vì tích chứa nhận thức không còn mâu thuẫn nữa.
19:19 K: Có chăng nhận thức... Có thể không là nhận thức như đã biết, có lẽ điều gì hoàn toàn khác. Mọi cái được biết là sợ, phần thưởng và thú vui, và cái chết, và luôn xung đột trong quan hệ - tôi yêu bạn, nhưng...
19:46 H: Trong giới hạn.

K: Trong giới hạn. Không biết có gọi là yêu thương. Vậy, tích chứa nhận thức là mọi cái đó, là tôi. Nhận thức là tôi. Trong cuộc sống nhị nguyên, mâu thuẫn, phức tạp này, chính thực tế ấy tạo ra đòi hỏi an toàn.
20:19 H: Vâng.
20:22 K: Vậy, có thể xóa cái ngã? (Cười)
20:28 H: Nhưng chưa - chúng ta đến cái ngã à? Dường như có ai ở đó, ở đây, người sẽ phán đoán mọi việc và lìa bỏ mâu thuẫn.
20:37 K: Nhưng vậy nghĩa là bạn khác với nó, với nhận thức.
20:44 H: Đúng.
20:46 K: Nhưng bạn là nó! Bạn là thú vui, sợ hãi, là mọi tin tưởng - là mọi thứ đó. Tôi nghĩ chúng ta... xin đừng đồng ý với điều chúng ta nói, lời tôi nói. Có thể là vớ vẩn.
21:09 H: Tôi nghĩ có nhiều người không đồng ý việc đó. Tôi nghĩ họ sẽ nói...
21:13 K: Tôi biết có nhiều người không đồng ý, bởi chưa tìm hiểu. Họ chỉ muốn quét chúng sang bên.
21:18 H: Hãy nhìn xem. Có chăng cái ngã riêng, nó sẽ có thể giải quyết mâu thuẫn?
21:24 K: Không!
21:26 S: Nhưng làm sao ngài biết? Ý tôi, hình như có... ít ra, nó có thể là ảo, nhưng rất dễ nghĩ rằng bạn tách rời với mấy vấn đề này, và có gì bên trong bạn có thể quyết định.
21:42 K: Bác sĩ, tôi tách rời với sợ ư? Tôi tách rời với thống khổ tôi trải qua? Nản lòng?
21:53 S: À, tôi nghĩ có gì đó trong bạn, có thể xem xét mấy việc này, và là lý do nó chỉ ra có vài loại phân chia.
22:00 K: Bởi có người quan sát tách rời vật bị quan sát.
22:07 S: Vâng.

K: Phải vậy không?
22:10 S: Hình như là vậy.

K: Hình như là vậy!
22:12 S: Giờ, đây có vẻ là vấn đề, rằng hình như là vậy. Ý tôi, kinh nghiệm riêng, dĩ nhiên, và của nhiều người khác, thực ra hình như có người quan sát quan sát vật như sợ hãi và phản ứng riêng. Và nó hiện ra rất rõ, Tôi thấy, ở chứng mất ngủ, nếu bạn cố ngủ, có một phần trong bạn nói, 'Nó xảy ra với lo lắng ngớ ngẩn và ý nghĩ tức cười, lòng vòng,' có phần khác trong bạn nói, 'Tôi thực muốn ngủ, tôi muốn tôi dừng mọi ý tưởng ngớ ngẩn.' Và đó bạn có kinh nghiệm thực về sự có vẻ phân chia này.

K: Vâng. Dĩ nhiên, dĩ nhiên.
22:48 S: Vậy, đây không chỉ là lý thuyết, nó là thực tế kinh nghiệm rằng có loại phân chia này.
22:54 K: Đồng ý, đồng ý. Nhưng tại sao phân chia có mặt?
23:05 S: À, đây là...

K: Ai tạo ra phân chia?
23:11 S: Có thể là thực tế.
23:14 K: Cái gì có thể?
23:16 S: Có thể là thực tế.

K: Vậy ư? Tôi muốn xem xét nó.
23:19 S: Vâng, tôi cũng vậy. Ý tôi, có phải thực tế nhận thức, như nó vậy, có các mức độ, cái này có thể xét cái kia, mỗi cái một lúc?
23:29 K: Không. Bạn có vui lòng xem xét, sợ hãi khác tôi ư? Tôi có thể tác động lên sợ hãi, tôi nói, 'Tôi phải ép nó, tôi có thể lý giải, có thể vượt lên,' nhưng sợ hãi là tôi.
23:46 S: À, chúng ta thường...

K: Tôi chỉ tạo ra phân chia chỗ tôi muốn tác động lên. Nhưng ngược lại tôi là sợ.
24:01 S: Cách phân tích chung và thông thường có thể nói là 'tôi cảm thấy sợ,' như là sợ tách rời tôi. Tôi muốn thoát khỏi trạng thái sợ ấy, nên tôi muốn chạy trốn nó, lìa bỏ nổi sợ đàng sau, và tôi sẽ vượt qua và chạy trốn nó cách nào đó. Chúng ta nghĩ đó là bình thường.

K: Tôi biết.
24:20 S: Vậy, có gì sai với nó?
24:23 K: Bạn tiếp tục xung đột.
24:26 B: Nhưng tôi nghĩ, anh ta nói có thể là chắc chắn.
24:29 S: Có thể chắc chắn, ngài xem.

K: Tôi hỏi nó.
24:32 B: Này... làm sao ngài chỉ ra nó không chắc chắn?
24:38 K: Trước hết, khi có giận dữ, ngay lúc giận không có phân chia. Phải không?
24:50 S: Khi bạn giận dữ...

K: Dĩ nhiên.
24:53 S: ...điều chúng ta thường nói là bạn mất kiểm soát, và phân chia biến mất, bạn trở nên giận dữ, vâng.
24:59 K: Lúc bạn thực sự giận, không có phân chia. Phân chia chỉ xảy ra sau đó. 'Tôi đã giận.' Phải không? Giờ, tại sao? Tại sao phân chia xảy ra?
25:19 S: Qua ký ức.
25:21 K: Qua ký ức, đúng. Bởi tôi đã giận trước đó. Vậy, quá khứ đánh giá, quá khứ nhận biết nó. Vậy, quá khứ là người quan sát.
25:40 B: Đó có thể chưa rõ. Ví dụ, Tôi có thể có phản ứng vật lý do mất kiểm soát, như đôi lúc tay hay thân thể, và tôi nói, 'tôi quan sát các phản ứng do mất kiểm soát ấy và tôi muốn nắm chúng lại.' Tôi nghĩ ai khác có thể cảm thấy vậy, rằng phản ứng tinh thần họ do mất kiểm soát, và rằng tạm thời họ mất kiểm soát, và họ cố nắm chúng trở lại. Cái đó có thể thấy hay cảm nhận với nhiều người.
26:14 K: Vậy là gì?
26:17 B: À, nó chưa rõ. Chúng ta chỉ rõ đó không phải trường hợp?
26:23 K: Tôi cố chỉ ra. và không biết tôi nói rõ không: khi bạn sợ, thực sự, không có phân chia tôi và sợ hãi.
26:43 K: Khi có xen thời gian, thì có phân chia. Và xen thời gian, thời gian là ý nghĩ. Và khi ý nghĩ xen vào, thì phân chia bắt đầu. Bởi ý nghĩ là ký ức, quá khứ.
27:13 S: Ý nghĩ dính ký ức - vâng.
27:15 K: Vâng, dính ký ức, v.v.. Vậy, ý nghĩ, ký ức, kiến thức, là quá khứ. Vậy, quá khứ là người quan sát nói, 'tôi khác với sợ hãi, tôi phải kiểm soát nó.'
27:39 H: Hãy xem xét chậm thôi, bởi hình như theo kinh nghiệm thì người quan sát là hiện tại. Như là hắn nói, 'Tôi hiện ở đây, và tôi sẽ làm gì với nó khi lần tới nó đến.'
27:52 K: Vâng. Nhưng 'tôi sẽ làm gì với nó' là đáp ứng của quá khứ, bởi bạn đã có loại kinh nghiệm ấy. Bạn chưa từng sợ ư?

H: Có chứ.
28:12 K: Sâu thẳm, bạn biết, gì đó, sợ thực sự lay động...
28:17 H: Vâng.

K: ...phá huỷ bạn.
28:20 H: Vâng.
28:21 K: Và giây phút ấy không có phân chia, bạn hoàn toàn bị nó nuốt chửng.
28:30 H: Vâng.
28:33 K: Đúng không?

H: Đúng.
28:35 K: Rồi ý nghĩ đến và nói, 'tôi đã sợ bởi này và bởi nọ, giờ tôi phải tự vệ, lý giải sợ hãi,' v.v.., v.v... Hiển nhiên thế. Chúng ta thảo luận gì?

H: Vâng.
28:54 B: Tôi nghĩ, trở lại với phản ứng vật lý, nó cũng có thể nuốt mất bạn, và giây kế bạn nói, 'Tôi không để ý lúc ấy,' ý nghĩ đến và nói, 'Đó là phản ứng vật lý.'
29:06 K: Vâng.

B: Giờ tôi biết nó, khác nhau gì giữa hai trường hợp, trường hợp thứ hai nghĩa là nói, 'tôi biết tôi đã phản ứng cách này rồi,' phải không? Tôi có thể hành động như vầy.
29:22 K: Tôi thực không theo kịp.
29:24 B: Ai đó có thể thấy nó thực, tôi tràn ngập bởi phản ứng, và ý nghĩ xen vào. Nhưng ở nhiều chỗ nó là cách thông thường cho ý nghĩ xen vào. Nếu điều gì tan vỡ xảy ra, và rồi lát sau bạn nghĩ, nó là gì? Phải không?

K: Vâng. Ở vài trường hợp nó đúng, phải không?
29:45 K: Đúng vậy.
29:47 B: Tại sao trường hợp này thì không?
29:49 K: À, tôi hiểu ý bạn. Trả lời đi, bạn... Trả lời đi. Bạn gặp rắn chuông trên đường.

B: Vâng.
30:08 K: Điều tôi rất thường làm. Bạn gặp rắn chuông. nó rung chuông, và bạn nhảy. Đó là đáp ứng tự vệ, vật lý thông minh. Đó không phải sợ.
30:35 B: Đúng. Không phải sợ tâm lý.

K: Gì chứ?
30:39 B: Nó được gọi là một loại sợ.
30:41 K: Tôi biết, tôi không gọi nó là sợ tâm lý.
30:43 B: Không, không phải sợ tâm lý, là phản ứng vật lý đơn giản...
30:47 K: Phản ứng vật lý...

B: ...vì nguy hiểm.
30:49 K: ...là phản ứng thông minh để không bị rắn chuông cắn.
30:55 B: Vâng, lát sau có thể nói, 'tôi biết là rắn chuông,' hay không phải, tôi có thể nhận ra không phải, nó là rắn khác và không nguy hiểm.
31:03 K: Không, không nguy hiểm, rồi tôi đi qua.
31:07 B: Nhưng rồi ý nghĩ vào và nó hoàn toàn đúng.
31:10 K: Vâng.

B: Phải không?
31:12 K: Vâng.
31:14 B: Nhưng ở đây, khi tôi giận hay sợ...
31:17 K: Rồi ý nghĩ vào.

B: Và nó không đúng.
31:20 K: Nó không đúng.

B: Vâng.
31:22 K: Ồ, tôi hiểu điều bạn cố nắm. Tại sao tôi nói nó không đúng? Bởi sợ hãi phá huỷ, nó khóa chặt trí óc, ý nghĩ và mọi thứ, bạn co rúm trong sợ hãi.
31:44 B: Vâng, tôi nghĩ tôi hiểu nó. Ý ngài có thể là khi ý nghĩ vào, nó không thể vào hợp lý trong lúc giận, phải không?

K: Vâng.
31:53 B: Ý ngài là vậy?

K: Tôi cố nói vậy.
31:55 B: Vậy, ở trường hợp nguy hiểm vật lý, nó có thể vào hợp lý.
31:58 K: Vâng. Ở đây nó thành bất hợp lý.

B: Vâng.
32:01 K: Tại sao, tôi hỏi, tại sao? Tại sao bạn không quét hết lộn xộn này?
32:17 H: À, nó chưa rõ.
32:19 K: Này, nó là nhận thức lộn xộn.
32:24 H: Vâng, là nhận thức lộn xộn.
32:25 K: Nhận thức lộn xộn, mâu thuẫn...
32:28 H: Vâng.
32:29 K: ...sợ hãi, quá nhiều sợ, v.v.., là nhận thức lộn xộn. Tại sao không thể quét sạch?
32:39 H: À, hình như chúng ta luôn cố quét sạch sau sự kiện.
32:42 K: Không, tôi nghĩ khó khăn đó, chúng ta không hiểu sâu nhận thức lộn xộn này là tôi. Và nếu nó là tôi, tôi chẳng thể làm gì! Không biết bạn có nắm vấn đề.
33:05 S: Ý ngài chúng ta nghĩ rằng có cái ngã tách rời với nhận thức lộn xộn ấy.
33:10 K: Chúng ta nghĩ mình tách rời. Và vì chúng ta quen vậy, là qui định, để tác động lên nó. Nhưng tôi không thể khéo làm với cả nhận thức lộn xộn ấy, nó là tôi. Nên, vấn đề nổi lên, hành động là gì? Chúng ta quen tác động lên nhận thức lộn xộn. Khi nhận ra thực tế rằng tôi không thể tác động, bởi tôi là nó.
33:53 H: Vậy hành động là gì?

K: Đó là bất động.
33:58 H: Đúng.
34:00 K: À, không phải đúng, nó khác hoàn toàn.
34:04 H: Tôi nghĩ tôi hiểu. Một mặt có hành động của nhận thức lên chính nó là kéo dài sự việc. Và thấy thế, nó dừng tác động.
34:19 K: Không phải bất bạo động. Xin lỗi.
34:22 S: Xin lỗi, ngài nói rằng thường chúng ta có ý niệm có cái ngã cách nào đó tách rời với vài tích chứa nhận thức lộn xộn.
34:31 K: Đúng vậy, đúng vậy.
34:32 S: Nếu ai đó nói chúng ta tuyệt vời, chúng ta không muốn tách rời với nó, nhưng nếu chúng ta thấy sợ và có ai nói chúng ta tệ, chúng ta muốn tách rời nó.
34:40 K: Đúng. (Cười)
34:41 S: Vậy, là lựa chọn. Nhưng dù vậy chúng ta thấy có gì trong chúng ta tách rời với tích chứa của nhận thức lộn xộn kia. Chúng ta thường tác động cách như thay đổi tích chứa nhận thức, hay sự liên hệ với chúng, hay với thế giới, v.v.. Nhưng chúng ta thường không xem xét phân chia ấy giữa cái ngã, tôi, và tích chứa của nhận thức lộn xộn. Đó là điều chúng ta không thay đổi. Giờ ngài gợi ý thực tế, phân chia ấy, có thể chúng ta thực sự kinh nghiệm và, đa số chúng ta kinh nghiệm, thực tế là cái chúng ta phải thách thức và nhìn, và phải giáp mặt ý niệm, rằng chúng ta thực là nhận thức lộn xộn và không gì khác.

K: Dĩ nhiên. Hiển nhiên.
35:32 S: À, không hiển nhiên, thực không hiển nhiên, và là điều quá khó hiểu, bởi bạn quá quen với suy nghĩ rằng bạn tách rời với nó.
35:39 K: Vậy, là qui định, chúng ta có thể ra ngoài qui định? Qui định là cái tôi. Và rồi tôi tác động lên qui định, tách rời tôi. Nhưng nếu tôi là nó - bất động, là hành động tích cực nhất.
36:07 H: Nghe vậy, tôi e là, rằng nếu tôi không tác động, nó sẽ cứ ở ì đó.
36:13 K: À!
36:16 S: Ngài gợi ý rằng bởi nhận ra nó, có một loại tiến trình nhận ra nó, giáp mặt...
36:23 K: Không phải giáp mặt. Ai giáp mặt? (Cười) Không phải biết. Ai biết nó? Bạn xem, chúng ta luôn suy nghĩ trong lối ấy. Tôi là nó, chấm hết. Chúng ta không hề biết, hoàn toàn. Có một phần trong tôi sáng tỏ, và sáng tỏ ấy sẽ tác động lên phần không sáng. Nó cứ tiếp tục.
37:02 S: Vâng.

K: Tôi nói, cả tích chứa nhận thức bạn không sáng, lộn xộn. Không có phần nào sáng. Chúng ta nghĩ có một phần, là người quan sát, tách rời nó với lộn xộn. Vậy, người quan sát là vật bị quan sát. Bậc thầy, và mọi thứ.
37:38 B: Ngài đưa ra vấn đề hành động. Nếu đó là trường hợp, làm sao hành động xảy ra?
37:53 K: Khi có nhận thức cái đúng, chính cái đúng ấy là đủ, chấm hết.
38:00 B: Vâng. Ngài cũng đã nói, vị dụ, chính lộn xộn ấy nhận ra nó lộn xộn, phải không?

K: Vâng. Lộn xộn, chấm hết.
38:13 S: Ngài gợi ý, nhận ra lộn xộn tự nó cách nào đó giải tan lộn xộn?
38:19 K: Vâng. Không phải nhận thức tách rời tôi lộn xộn. Thực tế nhận thức là lộn xộn, chấm hết. Và tôi không thể tác động lên nó. Bởi trước đây tác động lên nó là phí năng lực. Bởi tôi không hề giải quyết nó. Tôi tranh đấu, tôi thề nguyền, tôi làm mọi thứ để giải quyết mớ lộn xộn ấy. Và nó chưa hề sáng tỏ. Có thể một phần, thỉnh thoảng...
39:04 H: À, tôi nghĩ đó là mặt khác của nó. Trong trị liệu, hay đời sống riêng, hình như có một phần sáng suốt chúng ta quét đi vấn đề riêng và có vài sáng tỏ và trật tự lúc ấy. Và rồi sự việc trở lại trong hình thức khác hay...

K: Vâng, vâng.
39:26 H: ...cùng hình thức. Ngài gợi ý rằng sự việc cần được làm toàn diện cách nào đó.

K: Bạn xem, trước đó, người quan sát tác động lên nó, lên nhận thức lộn xộn. Phải không?

H: Vâng.
39:44 K: Nói, 'tôi sẽ quét sạch nó, cho tôi thời gian,' v.v.. Và đó là phí năng lực.

H: Đúng.
39:55 K: Khi thực tế bạn là nó - bạn không phí năng lực. Tức là chú tâm. Không biết bạn có muốn đi sâu.
40:09 S: Không, nó rất thú vị. Đi nào.
40:16 K: Chúng ta có đồng ý tác động lên nó là mất năng lực?
40:25 H: Vâng. Nó gây rối loạn thêm.
40:29 K: Không. Nó gây rối loạn thêm, và có xung đột mãi giữa tôi và không phải tôi. Cái tôi là người quan sát, và tôi đánh với nó, kiểm soát, đè ép nó, lo lắng, lo âu, kịp không? Tức cơ bản đều là hao phí năng lực. Trái lại, nhận thức lộn xộn ấy là tôi. Tôi nhận ra nó nhờ chú tâm. Không phải 'tôi nhận ra,' xin lỗi.

B: Ngài muốn nói chính nhận thức nhận ra nó?
41:17 K: Vâng.

B: Ý nói, không phải tôi, phải không?
41:19 K: Vâng. Tức chú tâm toàn diện vào nhận thức ấy, không phải 'tôi' - có chú tâm và không chú tâm. Không chú tâm là mất năng lực. Chú tâm là năng lực. Khi có quan sát rằng nhận thức là lộn xộn, sự kiện ấy chỉ có khi chú tâm toàn diện. Và khi có chú tâm toàn diện, không còn rối loạn nữa. Chỉ không chú tâm mới tạo ra vấn đề. Bẻ lại đi! (Cười)
42:15 S: Nhưng, tôi không hiểu hết... Chú tâm toàn diện mà ngài nói chỉ có thể có tác dụng ấy nếu cách nào đó nó là gì hoàn toàn ở hiện tại và không có ký ức.
42:27 K: Dĩ nhiên, dĩ nhiên, chú tâm là vậy. Nếu tôi chú tâm vào việc bạn vừa nói, - không có ký ức, nó là chú tâm - Tôi nghe bạn không chỉ với thính giác, mà cả với tai khác, tức là: Tôi đem cả chú tâm tìm xem bạn nói gì, nó thực sự ở hiện tại. Trong chú tâm không có trung tâm.
43:14 S: Ý ngài, bởi chú tâm và vật được chú tâm thành một. Ý ngài là không có trung tâm khi chú tâm, bởi chú tâm là thảy ở đó, vật được chú tâm và chú tâm đều ở đó.
43:27 K: À, không, không. Có lộn xộn bởi tôi không chú tâm. Phải không?

S: Vâng.
43:38 K: Khi có quan sát sự kiện rằng người quan sát là vật bị quan sát, và trạng thái quan sát ấy, trong đó không có người quan sát như quá khứ, đó là chú tâm. Không biết bạn có tìm hiểu vấn đề thiền định ở đây. Đó là chủ đề khác.
44:08 H: Đó có lẽ là chủ đề thích hợp. Hình như điều ngài nói có thể xảy ra một phần.
44:16 K: À! Không thể, rồi bạn cứ giữ phần lộn xộn và không lộn xộn. Chúng ta trở lại vị trí cũ.
44:26 H: Vâng.
44:28 S: Nhưng ngài có nghĩ rằng loại chú tâm mà ngài nói là việc mà nhiều người kinh nghiệm đôi lúc ở khoảnh khắc cái đẹp bao la, hay một đoạn nhạc hay họ thực sự thích thú, họ quên mất mình, v.v..? Ngài có nghĩ đa số chúng ta thoáng nhìn nó ở những loại kinh nghiệm ấy?
44:46 K: Đúng. Đúng vậy. Khi nhìn ngọn núi, vẻ huy hoàng, đường bệ và sâu thẳm nó đưa tôi đi mất. Trẻ với đồ chơi, đồ chơi hút mất nó. Ngọn núi hút mất tôi, đồ chơi hút mất trẻ. Tôi nói, đó nghĩa là điều gì bên ngoài, sẽ hút mất tôi, làm tôi an ổn. Nghĩa là tác nhân bên ngoài giữ tôi im lặng - thượng đế, cầu nguyện, tôn kính điều gì hay ai đó. Nếu loại bỏ tác nhân bên ngoài hoàn toàn, không gì có thể thu hút tôi. Ví dụ, nếu bạn thu hút tôi, khi bạn đi tôi trở lại chính mình.
45:50 H: Vâng.
45:52 K: Vậy, tôi loại bỏ cảm giác tác nhân bên ngoài sẽ thu hút tôi. Vậy tôi ở lại với tôi, đó là mấu chốt.
46:02 H: Tôi hiểu. Vậy ngài gợi ý khi ấy nó xảy ra một phần bởi vì chúng ta lệ thuộc điều gì.
46:08 K: Vâng, dĩ nhiên.

H: Tôi hiểu.
46:11 K: Như là tôi lệ thuộc vợ.

H: Hay trị liệu, hay vấn đề.
46:16 K: Việc này khác.

H: Vâng.
46:17 K: Như Hinđu, Cơ đốc, hay ai đó, họ lệ thuộc điều gì. Vì vậy lệ thuộc đòi hỏi bám víu.
46:29 H: Có thể nghe ngài nói thế, và có ý niệm về việc ngài nói, và cố làm thế.
46:36 K: À, bạn không thể làm! Vậy là bạn lại tác động. Bạn muốn gì từ đó. Trao đổi, tôi cho bạn này, bạn đưa tôi nọ. Đó chỉ là mua bán. Ở đây không giống vậy, bạn tìm hiểu điều gì đòi hỏi thật nhiều suy tư, thật nhiều thông minh, và chú tâm nói, 'Này, tại sao có phân chia, lộn xộn ấy trên đời?' Bởi nhận thức lộn xộn nên thế gian lộn xộn. Nên, từ đó hỏi, có thể nào thoát khỏi cái ngã? Nhận thức, nhận thức lộn xộn, là cái ngã.
47:38 S: Không thể thoát khỏi tích chứa nhận thức, kinh nghiệm khác nhau, bao lâu mắt còn mở, tôi nhìn, tôi thấy mọi loại sự vật khác nhau. Giờ, ngài nói gì về chú tâm, khi nhìn ngọn núi, vị dụ, ngài có gợi ý nếu tôi có cùng loại chú tâm ấy đến mọi điều tôi kinh nghiệm, rồi thì đó là...
48:03 K: Bạn xem, bạn lại kinh nghiệm. (Cười)
48:06 S: Vâng, à, được, nhưng...

K: Nhưng bạn là kinh nghiệm.
48:11 S: Vâng.
48:13 K: Phải không? Nghĩa là, không có kinh nghiệm.
48:21 S: (Cười) Ý ngài, chỉ có chú tâm.
48:28 K: Kinh nghiệm dính với nhớ lại, thời gian, là quá khứ. Vậy người kinh nghiệm là cái được kinh nghiệm. Nếu tôi tìm tỏ sáng, giác ngộ, hay gì đó bạn có thể thích gọi, tôi liền cố làm mọi thứ để đạt nó. Nhưng tôi không biết tỏ ngộ là gì. Tôi không biết. Không vì bạn nói, hay Phật nói, hay ai khác nói, tôi không biết. Nhưng tôi sẽ tìm. Nghĩa là trí óc phải hoàn toàn thoát khỏi - định kiến, sợ hãi, mọi thứ lộn xộn kia. Vậy, tôi quan tâm không phải tỏ ngộ, mà xem tích chứa nhận thức có thể được quét sạch không - tuỳ chữ bạn dùng. Đó là quan tâm - không phải quan tâm, là tìm tòi. Và bao lâu tôi còn tách rời với nhận thức tôi có thể kinh nghiệm, phân tích nó, có thể xé nát ra, tác động lên nó, nghĩa là xung đột triền miên giữa tôi và nhận thức. Không biết tại sao chúng ta chấp nhận mọi thứ. Tại sao tôi chấp nhận tôi là Hinđu? Tại sao tôi chấp nhận tôi là Cơ đốc? Kịp không?

S: Vâng.
50:26 K: Tại sao chúng ta chấp nhận lời người khác nói?
50:30 H: Tự chúng ta nói.
50:33 K: Vâng. Không, không chỉ chúng ta tự nói, mà nó được cổ vũ, duy trì, nuôi lớn bởi người ngoài. Tại sao? Tại sao chúng ta chấp nhận? Anh ta là giáo sư và anh ta dạy tôi, tôi chấp nhận. Bởi anh ta rành sinh học hơn tôi, tôi đến lớp, và tôi được thông tin bởi lời anh nói. Nhưng anh ta không phải đạo sư, hướng dẫn hành vi. Anh ta trao tôi kiến thức sinh học, và tôi thích nó. Tôi muốn nghiên cứu nó, muốn tham gia lĩnh vực ấy và làm mọi thứ. Nhưng tại sao chúng ta chấp nhận uy quyền, uy quyền tâm lý, uy quyền tâm linh? - đóng ngoặc tâm linh. Chúng ta lại trở lại với an toàn. Tôi không biết làm gì, nhưng bạn biết rõ hơn tôi; bạn là đạo sư. Tôi từ chối vị trí ấy.
51:44 S: Nhưng chúng ta không đến cùng vấn đề, nếu không bắt đầu từ uy quyền mà từ trách nhiệm; ví dụ, tôi là cha, tôi có con, chúng ta đã đồng ý lúc trước...
51:57 K: Bạn phải chỉ dẫn nó, dĩ nhiên.
51:59 S: Bạn phải trông nom cháu bé.

K: Dĩ nhiên, dĩ nhiên.
52:01 S: Tốt. Nhưng giờ, để cho bé ăn bạn trở nên bận rộn với an toàn, việc làm, bổ nhiệm, bạn biết, nhà...
52:08 K: Dĩ nhiên, dĩ nhiên.

S: ...bảo vệ nhà chống kẻ cướp, v.v..

K: Dĩ nhiên, dĩ nhiên.
52:12 S: Rồi ngài dính vào nhiều việc phải làm về an toàn, không khởi từ uy quyền mà từ trách nhiệm với người khác, con trẻ, ví dụ.
52:21 K: Dĩ nhiên.
52:23 S: Vậy, đâu là câu trả lời? Rất dễ khi nói bạn nên bỏ trách nhiệm đi.
52:28 K: Dĩ nhiên, tôi có tiền, nếu kiếm tiền, việc làm, v.v.. tôi phải trông nom tôi. Nếu có người làm, tôi phải trông nom họ, con cái, có lẽ con họ nữa. Tôi trách nhiệm mọi thứ.

S: Vâng.
52:44 K: Vật lý tôi trách nhiệm. Cho họ thức ăn, trả họ tiền hợp lý, cho con cái họ đến trường, như con cái tôi - tôi trách nhiệm mọi thứ.
52:59 S: Nhưng đó không phải đem ngài trở lại cùng vị trí bất an, v.v.., việc ngài cố giải tan bởi chối bỏ uy quyền?
53:14 K: Không biết tại sao tôi cần uy quyền tâm lý hay tâm linh. Bởi nếu biết làm sao đọc chính mình, tôi không cần ai bảo tôi. Nhưng chúng ta chưa hề cố gắng đọc quyển sách chính mình. Tôi đến bạn và nói, 'Này, giúp tôi đọc.' Và rồi cả sự việc lạc mất.
53:43 H: Nhưng tôi nghĩ điều Rupert hỏi là nếu bắt đầu cho rằng trách nhiệm với người khác, nó kéo theo...

K: Gì nào? Khả năng kiếm tiền ư?
53:59 H: Tức là phải an toàn.

K: Vâng, an toàn nhất có thể. Không phải trong những nước có thất nghiệp cao.
54:08 H: Vậy, ngài nói rằng nó không kéo theo bất an tâm lý.
54:11 K: Không, dĩ nhiên không. Nhưng khi nói, 'Anh ta là người ở, tôi sẽ giữ anh ta ở vị trí đó,' kịp không?
54:19 H: Không. Hãy nói thêm.

K: Ý nói, đối anh ta như người ở.
54:23 H: Vâng.
54:25 K: Đó trở nên vô trách nhiệm - tôi không biết...dĩ nhiên.
54:31 H: Nhưng là người ở, hắn có thể đến và đi. Nhưng là con trẻ, nó không thể đến và đi.

K: À! Nó ở trong gia đình.
54:39 B: Tôi nghĩ vấn đề giống vậy, giả sử, bạn trách nhiệm với gia đình và điều kiện thì khó khăn, bạn có thể mất việc, và có thể bắt đầu lo lắng, và trở nên bất an tâm lý.
54:49 K: Vâng.

B: Đúng à?
54:51 K: Tôi không lo lắng, nó đó, tôi không tiền. Vậy, anh bạn, tôi không tiền, nếu bạn muốn ở, chia sẻ ít thức ăn tôi có, chúng tôi chia.
55:02 B: Ngài nói nếu như thất nghiệp và ngài trách nhiệm với gia đình, nó sẽ không làm rối trật tự trí óc, phải không?
55:09 K: Dĩ nhiên, không.
55:10 B: Ngài sẽ tìm ra cách thông minh để giải quyết nó.
55:12 K: Xử sự với nó.

B: Vâng.
55:15 S: Nhưng loại lo lắng như kết quả của trách nhiệm là tương đối.
55:18 K: Tôi không gọi là lo lắng. (Cười) Tôi trách nhiệm.
55:22 S: Vâng.
55:24 K: Và vì vậy tôi chăm sóc tốt nhất có thể.
55:27 S: Và nếu không thể?

K: Xin lỗi?
55:31 S: Nếu ngài không thể?

K: Không thể. Tại sao phải lo lắng và phiền hà - không thể, là thực tế.
55:40 B: Ngài nói có thể hoàn toàn thoát khỏi lo lắng, ví dụ, khi giáp mặt với khó khăn lớn.
55:46 K: Vâng. Không có... Bạn xem, tôi nói vậy. Nơi có chú tâm, thì không cần có... không có lo lắng, bởi không có trung tâm từ đó bạn chú tâm.
56:02 S: Vẫn còn vấn đề, và có thể vẫn còn trách nhiệm mà bạn có.
56:06 K: Dĩ nhiên, tôi có vấn đề, nên tôi giải quyết.
56:09 S: Nhưng nếu ngài không thể.
56:11 K: Thì không thể.

S: Nếu gia đình đang đói.
56:13 K: Không thể. Tại sao lo lắng? Tôi không thể là Nữ Hoàng Anh.
56:17 S: Không.
56:18 K: Không. Vậy, tại sao tôi lo lắng? (Cười)
56:20 S: Nhưng nếu là anh Ấn độ nghèo, thất nghiệp, gia đình đói khát, ngài chẳng thể... Ngài cố mọi thứ, nhưng đều thất bại. Ngài không lo. Thực cũng ngạc nhiên, nhiều người Ấn nghèo trong tình trạng ấy không lo - đó là việc lạ lùng nhất về Ấn độ. Nhưng rồi, dĩ nhiên, mọi người đến nhìn từ ngoài nói, 'Ồ, đây là định mệnh.'

K: Vâng, đúng vậy.
56:40 S: Và nó thường được xem như căn bịnh của Ấn, thực tế là quá nhiều người tìm cách không lo lắng trong trường hợp ấy, đến độ mà chúng ta mong đợi.
56:48 K: Tôi muốn hỏi bạn một câu. Bạn đã nghe hết mọi điều - nhận thức lộn xộn - bạn có nhận ra nó, và trút sạch tích chứa, sợ hãi, bạn biết đó, cả khối việc? Bạn quan tâm chứ?

H: Vâng.
57:11 K: Cả thẩy à?

H: Vâng.
57:13 K: Vậy nghĩa là sao?
57:16 H: Nghĩa là chỉ nghe.
57:18 K: Không, là nói chuyện, đối thoại nhau. Thâm nhập sâu, sâu, sâu hơn. Nghĩa là bạn phải tự do để xem xét. Thoát khỏi định kiến, kinh nghiệm cũ. Dĩ nhiên, ngược lại bạn không thể xem xét, tìm kiếm. 'Tìm kiếm' nghĩa là thám sát, Bạn biết đó, đẩy, đẩy, đẩy tới xa hơn. Giờ, bạn, chúng ta có muốn làm vậy, để cái ngã thực sự không còn? Nhưng khi ngã không còn, không nghĩa là bạn chối bỏ vợ, con - theo kịp không? Đó thành ra ngớ ngẩn, như trở thành tu sĩ, bỏ vào rừng núi, thầy tu vào tu viện. Đó là chạy trốn lạ lùng. Thực tế là tôi phải xử sự với vợ con, và nếu có, người ở. Có thể nào hoàn toàn không có ngã để có thể xử sự thông minh với vấn đề này?