Krishnamurti Subtitles home


SD74CA10 - Nghệ thuật lắng nghe
Buổi nói chuyện thứ 10 với Allan W. Anderson
San Diego, USA
22 February 1974



0:38 Krishnamurti Đối thoại với Dr. Allan W. Anderson
0:43 J. Krishnamurti sinh ra ở Nam Ấn Độ và được học hành ở Anh. Bốn mươi năm qua ông nói chuyện ở Hoa kỳ, châu Âu, Ấn độ, Úc, và các nơi khác trên thế giới. Từ khởi đầu đạo nghiệp ông đã từ chối mọi liên hệ với các tôn giáo có tổ chức và ý thức hệ và nói rằng quan tâm duy nhất của ông là trả lại con người tự do tuyệt đối vô điều kiện. Ông là tác giả của nhiều sách, trong đó có Đánh Thức Trí Thông Minh, Khẩn Thiết Thay đổi, Thoát Khỏi Cái Biết, và Tung Cánh Đại Bàng. Đây là một trong loạt đối thoại giữa Krishnamurti và Dr. Allan W. Anderson, giáo sư về nghiên cứu tôn giáo tại Đại học San Diego State nơi ông dạy kinh điển Ấn độ và Trung hoa và truyền thống tiên tri. Dr. Anderson, nhà thơ nổi danh, đã nhận học vị từ Đại học Columbia và Trường Dòng Hiệp Hội Thần Học. Ông được vinh danh với Phần thưởng Dạy học nổi tiếng từ Đại học California State.
1:49 A: Ngài Krishnamurti, vừa qua cùng nhau nói chuyện chúng ta tìm hiểu vẻ đẹp, và đến cuối buổi nói chuyện, vấn đề nhìn và liên quan nó với sự chuyển hóa con người, không lệ thuộc kiến thức hay thời gian, là việc chúng ta cùng hứa buổi kế sẽ cùng nhau đi tiếp.
2:23 K: Nhìn là gì, và lắng nghe là gì, và học là gì? Tôi nghĩ ba cái liên quan nhau: học, nghe, và nhìn. Nhìn, nhận thấy là gì? Chúng ta có thực sự nhìn, hay chúng ta nhìn qua một màn tối? Màn của định kiến, màn của tính khí riêng, kinh nghiệm, ước muốn, thú vui, sợ, và dĩ nhiên hình ảnh về cái chúng ta nhìn và về chính mình. Chúng ta có màn che tiếp màn che giữa chúng ta và vật được thấy. Vậy chúng ta có từng nhìn gì chưa? Hay là: nhìn bị nhuốm màu bởi kiến thức - thực vật học, kinh nghiệm, v.v.., v.v.. - hay hình ảnh, chúng ta có về việc ấy, hay niềm tin, trí óc bị qui định và vì vậy ngăn cản nhìn, hay ký ức, là trí óc đã trau dồi, ngăn cản nhìn? Vậy nhìn không thể xảy ra. Và có thể nào trí óc không có hình ảnh, kết luận, niềm tin, ký ức, định kiến, sợ, và không có mấy màn kia để chỉ nhìn? Tôi nghĩ việc này rất quan trọng bởi khi nhìn - việc tôi đang nói - khi nhìn, bạn không thể dừng nhưng hành động. Không có vấn đề trì hoãn.
5:20 A: Hay kế tiếp.

K: Kế tiếp.

A: Hay khoảng cách.
5:24 K: Bởi khi hành động dựa trên niềm tin, kết luận, ý niệm, thì hành động là vướng thời gian. Và hành động ấy tất sinh xung đột, v.v.. hối tiếc, bạn biết, mọi cái khác. Vậy rất quan trọng là tìm ra nhìn, nhận thấy là gì, nghe là gì. Tôi có từng nghe? Khi đã kết hôn, như vợ, chồng, hay gái, hay trai, tôi có từng nghe cô hay anh ta? Hay tôi nghe cô hay anh ta qua hình ảnh tôi dựng lên về họ? Qua màn ảnh nổi giận, màn ảnh chán chường, thống trị, bạn biết cả, việc đáng sợ đi vào quan hệ. Vậy tôi có từng nghe trực tiếp điều bạn nói không diễn dịch, không thay đổi nó, không vặn vẹo nó? Tôi có từng nghe chim gào, trẻ khóc, hay một người hét lên đau đớn? Kịp không? Tôi có từng nghe gì?
7:08 A: Trong buổi nói chuyện chừng năm trước tôi rất ấn tượng bởi điều ngài nói, tôi quan tâm cho cá nhân tôi, đáng giá vô cùng. Ngài nói nghe là không làm gì để dừng hay xen vào với nhìn. Nghe là không làm gì để dừng nhìn. Đó rất đáng chú ý bởi khi nói chuyện khái niệm nghe được xem như liên quan thân thiết với yêu cầu. Chúng ta sẽ nói, 'Nào nghe này, nghe tôi xong đã'. Và người ta nghĩ họ phải khom tới trước trong cảm giác làm gì đó tự nguyện.
8:15 K: Đúng, đúng.
8:16 A: Như thể họ phải tự vặn mình vào vài loại vặn vẹo đau đớn ở đây, không chỉ để vui lòng kẻ khăng khăng rằng họ không nghe, mà chỉ nghe chính họ thôi.
8:30 K: Đúng. Vậy con người, Y hay X, có lắng nghe không? Và việc gì xảy ra khi tôi lắng nghe? Lắng nghe trong nghĩa không có xen vào, không có giải thích, kết luận, thích và không thích - bạn biết, mọi thứ xảy ra - điều gì xảy ra khi tôi thực sự lắng nghe? Xem, chúng ta vừa nói, chúng ta không thể hiểu đẹp là gì, nếu không hiểu đau khổ, nhiệt tâm. Bạn nghe lời nói ấy, trí óc làm gì? Nó rút ra kết luận. Nó hình thành ý niệm, ý niệm bằng lời, nghe lời nói, rút ra kết luận, và ý niệm. Lời nói loại ấy trở thành ý niệm. Rồi nói, 'Làm sao tôi thực hiện ý niệm ấy?' Và đó trở thành vấn đề.
10:07 A: Vâng, dĩ nhiên nó vậy. Bởi ý niệm không tuân theo tự nhiên, và người khác có ý niệm khác, và họ muốn ý họ bao gồm. Giờ chúng ta chống lại va chạm.

K: Vâng. Vậy tôi có thể lắng nghe, trí óc có thể lắng nghe lời nói ấy mà không thành trừu tượng? Chỉ lắng nghe. Không cả đồng ý hay không, tôi chỉ thực sự lắng nghe, hoàn toàn, lời nói ấy.
10:49 A: Nếu tôi theo kịp ngài, điều ngài đang nói là, tôi có phải lắng nghe thích đáng, - hay chỉ nói lắng nghe, bởi nó không phải vấn đề nhiều hay ít, tôi tuyệt đối nghe hay tuyệt đối không nghe.
11:13 K: Đúng vậy.

A: Vâng. Tôi không phải xoay sở câu trả lời.
11:22 K: Không. Bạn ở trong nó!
11:26 A: Vâng. Vậy, như con mèo, hành động và nhìn là một.
11:35 K: Vâng.
11:36 A: Chúng là một hành động.

K: Đúng vậy. Vậy tôi có thể nghe câu nói và nhìn sự thật của câu nói, hay cái sai của câu nói, không trong so sánh, mà trong chính câu bạn nói. Không biết tôi nói có rõ.
12:14 A: Vâng, ngài nói rất rõ.
12:17 K: Tức là, tôi nghe câu nói: đẹp không thể có mặt mà không có nhiệt tâm và nhiệt tâm đến từ đau khổ. Tôi nghe lời nói ấy. Tôi không trừu tượng ý niệm về nó, hay tạo ý niệm từ nó. Tôi chỉ nghe. Việc gì xảy ra? Bạn có thể nói sự thật, hay bạn có thể nói sai. Tôi không biết, bởi tôi sẽ không so sánh.

A: Không. Ngài sẽ nhìn.

K: Tôi chỉ nghe. Nghĩa là tôi hoàn toàn chú tâm - chỉ nghe nó, bạn sẽ thấy - Tôi hoàn toàn chú tâm lời bạn đang nói. Thì không vấn đề bạn nói hay không nói. Bạn hiểu việc này?

A: Dĩ nhiên, dĩ nhiên.
13:28 K: Cái quan trọng là hành động lắng nghe! Và hành động lắng nghe ấy sinh ra diệu kỳ của tự do hoàn toàn lìa mọi lời bạn dù đúng, sai, thật, trí óc hoàn toàn chú tâm. Chú tâm là không giới hạn. Lúc tôi có giới hạn tôi bắt đầu chống lại, đồng ý, không đồng ý. Lúc chú tâm có biên giới, quan niệm liền khởi. Nhưng nếu tôi lắng nghe bạn hoàn toàn, không có xen vào của ý nghĩ, hay tạo ý, hay tâm trạng, chỉ lắng nghe nó, diệu kỳ xảy ra. Nghĩa là: chú tâm hoàn toàn giải thoát tôi, trí óc, khỏi mọi lời nói. Vì vậy trí óc vô cùng tự do để hành động.
14:58 A: Việc này xảy ra cho tôi trong loạt nói chuyện này. Với mỗi buổi nói chuyện, bởi nó được thu video, bạn bắt đầu khi được ra hiệu, và chúng ta được báo khi thời gian hết, và thông thường, về mặt hoạt động loại này, bạn nghĩ về sản phẩm như thế.

K: Dĩ nhiên.
15:41 A: Nhưng một trong những điều tôi học là, trong buổi nói chuyện, tôi lắng nghe rất mãnh liệt, và vì thế không phải phân chia trí óc.
16:02 K: Không, đó...

A: Và tuy là vậy, nếu tôi đáp ứng đúng với điều ngài dạy - à, tôi biết ngài không thích chữ ấy - nhưng với điều ngài đang nói, - tôi hiểu tại sao 'dạy' là sai chữ ở đây - chính cuộc gặp gỡ đầu tiên trí óc tự tham dự vào.

K: Vâng.
16:38 A: Làm sao tôi có thể không phân biệt giữa để ý về mặt chương trình trên phương diện sản phẩm, và vẫn tham dự thảo luận?
16:56 K: Đúng.
16:58 A: Nhưng càng mãnh liệt...
17:01 K: Bạn có thể làm!

A: ...tham dự thảo luận mọi máy móc càng được hoàn thành hữu hiệu. Chúng ta không tin nó, trong nghĩa không chỉ bắt đầu với chúng ta không tin nó, mà ngay cả không kiểm tra nó. Không có bảo đảm trước từ ai hết. Điều chúng ta được nghe đúng hơn là vầy: nào, bạn sẽ quen thôi. Và bởi người trình diễn sợ sân khấu cả đời, nên, rõ ràng, họ không quen nó.
17:38 K: Không, là bởi vì, bạn không nghĩ là trí óc quá mua bán; trừ khi tôi được thưởng, tôi sẽ không làm gì. Và trí óc sống trong chợ - trí óc: Tôi cho bạn này, bạn cho tôi kia.
18:04 A: Và có khoảng cách ở giữa.
18:06 K: Kịp không?

A: Đúng.
18:07 K: Chúng ta quá quen với óc mua bán, cả tinh thần lẫn vật chất, nên chúng ta không làm gì mà không có thưởng, không được gì, không mục đích. Tất cả phải là trao đổi, không tặng, mà trao đổi: tôi cho bạn này và bạn cho tôi kia. Tôi tự hành hạ vì đạo và Thượng đế phải đến với tôi. Thảy là vấn đề...mua bán.
18:58 A: Chính thống giáo có câu chợt đến trong trí về đời sống mộ đạo. Họ nói, 'Tôi thỉnh cầu lời hứa của Thượng đế'. Và câu ấy trong bối cảnh ngài nói là... Chúa ơi, cái không thể dẫn vào trong trí.
19:21 K: Tôi hiểu. Vậy bạn xem, khi tìm hiểu thật sâu, khi hành động không dựa vào ý niệm, cách thức, niềm tin, thì nhìn là làm. Rồi nhìn và nghe, chúng ta đã đi sâu là gì? Rồi nhìn là chú tâm hoàn toàn, và làm là trong chú tâm hoàn toàn. Và khó khăn là - mọi người sẽ hỏi, 'Làm sao bạn giữ chú tâm ấy?'
20:05 A: Vâng, và dù họ chưa bắt đầu.
20:08 K: Không, làm sao bạn giữ nó? Nghĩa là họ mong phần thưởng.
20:13 A: Đúng.
20:16 K: Tôi sẽ tập luyện, tôi sẽ làm mọi việc để giữ chú tâm ấy để được lại gì đó. Chú tâm không phải kết quả, chú tâm không nguyên nhân. Cái gì có nguyên nhân thì có kết quả, và kết quả trở thành nguyên nhân. Là vòng tròn. Nhưng chú tâm không phải đó. Chú tâm không cho bạn phần thưởng. Chú tâm, ngược lại, không có thưởng phạt bởi nó không biên giới.
21:01 A: Vâng, nó gợi lại buổi nói chuyện gần đây, khi ngài kể về chữ 'đức hạnh' và đã thám sát nó liên quan đến quyền lực.

K: Vâng, đúng.
21:09 A: Và chúng ta được kể - điều khó khăn cho trẻ có suy tư, tin tưởng, cách trẻ được nuôi lớn, nhưng hắn đòi hỏi cách nào đó hắn trải qua nó - đức hạnh là phần thưởng riêng.

K: Ồ, đó.
21:28 A: Và dĩ nhiên, không thể nhìn gì đầy đủ về đó dưới...

K: Vâng, đúng.
21:36 A: ...hoàn cảnh bị qui định hắn sống.
21:39 K: Đó chỉ là ý niệm.
21:41 A: Vậy giờ chúng ta kéo nó lại rồi sau đó, khi cần nhắc nhở ai mà họ hỏi quá nhiều về thưởng cho điều tốt họ đã làm, chúng ta bảo họ, 'Này, bạn quên đức hạnh là phần thưởng riêng?' Vâng, vâng. Nó thành hình thức phạt.
22:02 K: Rồi, bạn xem, nhìn và nghe. Rồi học là gì? Bởi chúng liên quan nhau: học, nhìn, nghe, và hành động - tất cả - trong một chuyển động, không phải vấn đề rời rạc, là một vấn đề.
22:27 A: Phân biệt là không phân chia.

K: Không. Vậy học là gì? Học là tiến trình tích luỹ? Và học là không tích luỹ? Chúng ta gom lại nhau. Hãy nhìn nó.

A: Hãy nhìn nó, vâng.
23:00 K: Bạn học ngôn ngữ - Ý, Pháp, hay gì gì - và tích luỹ chữ, và động từ bất quy tắc, và v.v.. và rồi bạn có thể nói. Có học ngôn ngữ và có thể nói. Học cách cởi xe đạp, học cách lái xe hơi, học cách ráp máy móc, điện tử, và v.v.. Chúng đều là học để đạt kiến thức cho hành động. Và tôi hỏi, có chăng lối học khác? Chúng ta biết, chúng ta quen với thu đạt kiến thức. Giờ có chăng lối học khác, học không phải: tích luỹ và làm? Không biết...
24:04 A: Vâng, khi chúng ta tích luỹ hết nó, chúng ta chưa hiểu gì về lý do đó.

K: Vâng. Và tôi học để được thưởng hay để tránh bị phạt. Tôi học một công việc, hay một nghề nào, để kiếm sống. Đó tuyệt đối cần thiết, ngược lại... Giờ tôi hỏi, có chăng kiểu học nào khác? Đó là lối mòn, là trau dồi ký ức, và ký ức, là kết quả của kinh nghiệm và kiến thức được lưu trong não, và nó hoạt động khi được yêu cầu cởi xe đạp, lái xe hơi, v.v.. Nào, có chăng loại học nào khác? Hay chỉ vậy? Khi bạn nói, 'Tôi học từ kinh nghiệm', tức là tôi học, được lưu từ kinh nghiệm ký ức nào đó, và ký ức ấy cả ngăn cản, thưởng, phạt. Vậy mọi kiểu học như thế là máy móc. Và giáo dục là rèn não hoạt động theo lối mòn, máy móc. Bởi trong đó rất an toàn. Rồi chắc chắn. Và vậy, trí óc trở thành máy móc. Cha tôi đã làm vậy, tôi làm vậy - kịp không? - cả sự việc là máy móc. Giờ, có chăng não không máy móc? Học không vị lợi - trong nghĩa đó - nó không có tương lai hay quá khứ, vì vậy không vướng thời gian. Không biết tôi nói rõ không.
27:03 A: Đôi lúc không phải chúng ta nói 'Tôi học từ kinh nghiệm' khi chúng ta muốn chuyển tải điều gì không được chuyển tải tốt bởi diễn đạt ấy. Chúng ta muốn chuyển tải sự tỏ suốt mà không cảm thấy có thể, trong đúng nghĩa, lỗi thời.
27:24 K: Bạn xem, chúng ta có học gì từ kinh nghiệm? Chúng ta có, từ lịch sử bắt đầu, lịch sử viết, 5000 cuộc chiến. Tôi đọc đâu đó - 5000 cuộc chiến. Giết, giết, giết, làm thương tật. Và chúng ta học gì? Chúng ta học gì từ đau khổ? Con người đau khổ. Chúng ta học gì từ kinh nghiệm thống khổ của bất định, và mọi cái khác? Vậy khi nói, chúng ta học, tôi đặt vấn đề, kịp không? Dường như việc quá khủng khiếp khi nói 'Tôi học từ kinh nghiệm'. Bạn chẳng học gì! Trừ ra trong lĩnh vực kiến thức. Không biết...

A: Vâng. Tôi có thể nói gì ở đây vừa lướt qua gợi nhớ. Chúng ta nói về đau khổ trước đó, và tôi nghĩ đến câu nói của thánh Paul trong Thư cho dân La mã, có hàng chữ rất bất thường ông nói, 'Chúng ta vui mừng trong đau khổ'. Giờ thì vài người nghĩ ông phải là kẻ bạo dâm khi nói câu như thế; nhưng với tôi rất kỳ lạ. Chúng ta vui mừng trong đau khổ. Và rồi ông nói, 'bởi đau khổ làm...' - và tiếng Hy lạp nghĩa là có năng lực trong đó - làm kiên nhẫn'. Kiên nhẫn - kinh nghiệm. Đó là trật tự rất bất thường, bởi chúng ta thường nghĩ nếu đủ kinh nghiệm chúng ta sẽ học để kiên nhẫn. Và ở đây ông hoàn toàn đặt nó lên đầu. Và trong bối cảnh điều ngài nói trật tự lời ông tạo ý nghĩa lớn lao. Mời tiếp tục.

K: Không, không.
29:46 A: Vâng, đó thực sự rất đáng kinh ngạc.
29:51 K: Bạn xem, đó là lý do giáo dục, văn minh, mọi thứ quanh chúng ta, làm trí óc thành quá máy móc - phản ứng lặp lại, đòi hỏi lặp lại, theo đuổi lặp lại. Cùng một thứ lặp lại năm này qua năm khác, đã hàng ngàn năm: xứ tôi, xứ anh, tôi giết anh và anh giết tôi. Kịp không? Toàn bộ sự việc là máy móc. Đó nghĩa là trí óc không hề tự do. Suy nghĩ không hề tự do, suy nghĩ luôn cũ. Không có suy nghĩ mới.
30:51 A: Không. Quá kỳ cục liên quan đến phong trào trong lĩnh vực tôn giáo tự gọi là 'Suy tư Mới' Vâng, tôi bật cười sự phi lý ấy. Vâng, ôi trời. Vài người tôi hình dung chống lại khái niệm chúng ta không học từ kinh nghiệm về mặt tiếp nối chiến tranh, bởi chiến tranh có khuynh hướng xảy ra liên tiếp, thế hệ tiếp thế hệ, và bạn phải lớn lên. Nhưng đó không đúng, bởi hơn một cuộc chiến xảy ra rất thường trong cùng một thế hệ...
31:31 K: Họ nói về gì? Hai cuộc chiến.
31:34 A: Vâng, không có gì được học hết. Khủng khiếp khi nghe ai vừa xuất hiện và nói: không ai học gì từ kinh nghiệm.
31:49 K: Không, chữ 'kinh nghiệm' cũng nghĩa là đi qua.
31:52 A: Vâng, vâng.
31:53 K: Nhưng bạn không hề đi qua.

A: Đúng vậy.
31:57 K: Bạn luôn dừng ở giữa. Hay không hề bắt đầu.

A: Đúng. Nghĩa là, nếu tôi nhớ đúng, về mặt ngữ căn, nó nghĩa kiểm tra, đưa vào kiểm tra... Nào, cho một việc vào kiểm tra và cư xử đúng đắn, trong khi nó tiếp tục, chắc chắn ngài phải nhìn, ngài chỉ phải nhìn, phải không?

K: Dĩ nhiên. Vậy khi văn minh, văn hoá, giáo dục tạo ra trí óc thành ngày càng máy móc hơn, và vì vậy trong vòng thời gian, và vì vậy không hề cảm giác tự do. Tự do liền thành ý niệm, bạn chơi lòng vòng triết lý nhưng không ý nghĩa. Nhưng một người nói, 'Giờ, tôi muốn tìm ra, tôi thực sự muốn đi sâu và khám phá xem có tự do không'. Thì hắn phải hiểu giới hạn của kiến thức, nơi kiến thức chấm dứt, hay đúng hơn chấm dứt kiến thức và bắt đầu gì đó hoàn toàn mới. Không biết có truyền đạt điều gì.
33:32 A: Ngài có. Ồ vâng, vâng.
33:34 K: Nghĩa là, học là gì? Nếu nó không máy móc, thì học là gì? Có học chăng, học về gì? Tôi học cách đến mặt trăng, cách xây lên này, nọ, và lái xe, v.v.. Chỉ có học trong lĩnh vực đó. Có học trong lĩnh vực khác, tâm lý, tâm linh? Trí óc có thể học cái họ gọi là Thượng đế?
34:21 A: Nếu khi học, trong nghĩa ngài đặt câu hỏi này... - không, tôi phải nói lại. Dừng 'nếu' này - Khi bạn làm điều tôi sắp nói, khi bạn học về Thượng đế, hay đến mặt trăng, về vấn đề ngài hỏi, hắn không thể làm điều ngài chỉ ra, nếu đây là gì thêm vào danh sách.
34:52 K: Nó quá rõ.

A: Vâng, rõ.
34:56 K: Tôi học ngôn ngữ, cởi xe đạp, lái xe hơi, ráp máy móc. Đó cơ bản. Giờ tôi muốn học về Thượng đế - chỉ nghe nhé. Thần thánh là tôi tạo. Thượng đế không tạo tôi theo hình ảnh ngài. Tôi tạo ngài theo hình ảnh tôi. Giờ tôi sẽ học về ông.
35:26 A: Vâng, tôi sẽ nói với chính tôi.
35:28 K: Học về hình ảnh tôi đã dựng lên về Ky tô, Phật, hay gì gì. Hình ảnh tôi dựng lên. Vậy tôi học gì?

A: Nói về nói. Vâng.
35:43 K: Học về hình ảnh tôi đã dựng lên.
35:47 A: Đúng vậy.
35:48 K: Vì vậy có chăng lối học nào khác ngoài học máy móc? Không biết tôi có... Bạn hiểu câu hỏi không?

A: Vâng, tôi hiểu. Vâng, tôi hiểu, chắc chắn hiểu.
36:05 K: Vậy chỉ có học tiến trình máy móc của đời sống. Không có học khác. Nhìn nó nghĩa gì.
36:26 A: Nó nghĩa tự do.

K: Tôi có thể học về tôi. Chính tôi là biết. Biết, nghĩa - có thể không biết, nhưng có thể biết, bởi nhìn tôi, tôi có thể biết tôi. Vậy, tôi là kiến thức tích luỹ của quá khứ. Cái 'tôi' nói: tôi tham, tôi ghen, tôi thành công, tôi sợ, tôi phản bội, tôi hối tiếc - tất cả là cái 'tôi', gồm cả linh hồn, tôi đã chế tạo trong 'tôi', hay Bà la môn, Chân ngã - nó vẫn là 'tôi', Cái 'tôi' đã tạo ra hình ảnh Thượng đế, và tôi sẽ học về Thượng đế, chẳng nghĩa gì! Vậy nếu có - khi có, không, tôi sẽ dùng chữ 'nếu' - nếu không có học khác, cái gì xảy ra? Hiểu không? Trí óc quen thu đạt kiến thức trong vật chất - nói khác đi. Trong việc máy móc. Và khi trí óc được dùng ở đó, có chăng tiến trình học khác? Nghĩa là: tâm lý, bên trong, có chăng? Bên trong là chế tạo của suy nghĩ như đối nghịch với bên ngoài. Không biết bạn có thấy vậy. Nếu tôi hiểu bên ngoài, tôi hiểu bên trong. Bởi bên trong tạo ra bên ngoài. Bên ngoài trong nghĩa cấu trúc xã hội, phê chuẩn tôn giáo, mọi cái được chế tạo hay gom lại bởi suy nghĩ: Dòng Tên, Ky tô, Phật - mọi thứ. Và có gì để học?
38:53 A: Khi lắng nghe ngài...
38:55 K: Xem vẻ đẹp của cái đang hiện ra?
38:57 A: Ồ vâng, vâng, trở lại lưu ý về vedanta như chấm dứt kiến thức.
39:09 K: Điều đó tôi đã kể.
39:11 A: Vâng. Điều thú vị với tôi về cấu trúc Phạn văn là, trừ khi tôi làm sai, nó không nghĩa chấm dứt gì đó như cuối cùng, như kỳ hạn, bởi đơn giản nó khởi đầu một chuỗi mới. Chính sự hoàn thành nó, là chấm dứt hoàn toàn, trong nghĩa khởi đầu hoàn toàn mới được làm tại điểm đó.
39:40 K: Tức là, tôi hiểu, trí óc biết hoạt động của cái biết.
39:48 A: Đúng vậy, vâng. Đó là sự hoàn thành của kiến thức.
39:53 K: Của kiến thức. Giờ, gì là trạng thái trí óc lìa đó và vẫn hoạt động trong kiến thức?
40:03 A: Và vẫn hoạt động trong nó.
40:05 K: Kịp không?

A: Vâng, vâng. Là nhìn hoàn hảo.
40:12 K: Đi sâu nó, bạn sẽ thấy điều rất lạ lùng xảy ra. Trước hết, nó có thể? Hiểu không? Bởi não hoạt động máy móc, nó muốn an toàn, ngược lại nó không thể hoạt động. Nếu chúng ta không có an toàn, chúng ta không ngồi đây với nhau. Bởi có an toàn, chúng ta có thể đối thoại. Não chỉ có thể hoạt động trong an toàn hoàn toàn. Dù an toàn ấy nó tìm trong niềm tin khùng điên - mọi niềm tin và ý niệm là khùng điên trong nghĩa ấy - vậy nó tìm đâu đó: chấp nhận quốc tịch như hình thức tốt đẹp cao nhất, thành công là đức hạnh cao nhất. Nó tìm niềm tin, an toàn ở đó. Giờ, chúng ta yêu cầu não, đã thành máy móc, được rèn qua bao thế kỷ, nhìn lĩnh vực khác, không phải máy móc. Có chăng lĩnh vực khác?
41:48 A: Không.
41:49 K: Bạn theo kịp câu hỏi?

A: Vâng, theo kịp. Vâng, đó là cái phá huỷ hoàn toàn.
41:56 K: Có - đợi đã - có chăng lĩnh vực khác? Giờ, trừ khi não và trí óc hiểu lĩnh vực toàn thể - không phải lĩnh vực - hiểu chuyển động của kiến thức, nó là chuyển động.

A: Là chuyển động, vâng.
42:15 K: Nó không chỉ tĩnh, bạn thêm vào, lấy đi, v.v.. Trừ khi nó hiểu hết đó, nó không thể hỏi câu hỏi khác.
42:26 A: Đúng, đúng.
42:28 K: Và khi nó đặt câu hỏi ấy, việc gì xảy ra? Đây là thiền định thật, bạn biết đó.
42:42 A: Là nó, vâng, vâng.
42:44 K: Chúng ta sẽ đi sâu lúc khác. Vậy bạn xem, là ý đó. Bạn luôn nghe với kiến thức, nhìn với kiến thức.
43:04 A: Là nhìn qua tấm kính tối.

K: Tối. Giờ có chăng nghe từ im lặng? Và đó là chú tâm. Và nó không trong vòng thời gian, bởi trong im lặng ấy tôi không muốn gì. Nó không phải tôi sẽ học về mình. Nó không phải tôi sẽ có thưởng phạt. Trong tuyệt đối im lặng ấy tôi nghe.
43:44 A: Diệu kỳ của toàn bộ sự việc là nó không phải gì được làm, thiền định này, trong nối tiếp.
43:55 K: Khi chúng ta nói về thiền định, chúng ta sẽ phải đi thật sâu nó, bởi chúng ta đã phá huỷ chữ ấy! Mấy kẻ nhỏ bé giả mạo đến từ Ấn hay đâu đó, họ đã phá huỷ việc ấy.
44:10 A: Hôm nọ tôi nghe về một người học thiền định siêu việt.
44:16 K: Ồ, học!
44:20 A: Họ phải làm lúc 3 giờ trưa.
44:24 K: Trả 35 hay 100 đô la để học nó. Quá phạm thượng.
44:33 A: Tức là, lúc 3 giờ trưa là ngày phán xét. Nếu bạn không làm nó theo thời gian biểu, thì hiển nhiên thế giới sẽ chấm dứt. Nhưng vẻ bề ngoài bạn làm để thoát nó. Mời tiếp tục.
44:52 K: Vậy bạn xem, đó là việc xảy ra. Chúng ta bắt đầu sáng nay về vẻ đẹp, rồi nhiệt tâm, rồi đau khổ, rồi hành động. Hành động dựa trên ý niệm là phi hành động. Nghe kỳ lạ, nhưng là vậy. Và từ đó chúng ta nói: nhìn là gì và nghe là gì? Nhìn và nghe thành máy móc. Chúng ta không hề nhìn gì mới. Ngay cả hoa cũng không hề mới, nó nở qua đêm. Chúng ta nói, 'Vâng, là hoa hồng, tôi chờ nó, giờ nó xuất hiện, đẹp làm sao'. Luôn từ biết đến biết. Chuyển động trong thời gian, và vậy vướng thời gian, và vì vậy không hề tự do. Và tuy vậy chúng ta nói về tự do, bạn biết, triết học, diễn thuyết về tự do, v.v.. Và cộng sản gọi nó việc tư sản, là vậy, trong nghĩa, khi bạn giới hạn nó trong kiến thức, nói về tự do là điên rồ. Nhưng có tự do khi bạn thấu hiểu toàn bộ chuyển động của kiến thức. Vậy bạn có thể quan sát từ im lặng, và quan sát và hành động trong lĩnh vực kiến thức, vậy cả hai cùng hài hoà?
46:51 A: Nhìn thì không hẹn trước. Vâng, dĩ nhiên, dĩ nhiên. Tôi vừa nghĩ, giả sử, ngài nói định nghĩa cổ điển của tự do, về sự nghiệp của kiến thức, chắc rằng nó là đặc tính của hành động, hay phẩm chất của hành động. Thường thì dùng chữ nào cũng được, đặc tính hay phẩm chất. Và nó xảy ra với tôi, trong bối cảnh chúng ta đang nói, biết bao khiếp sợ bạn có thể đọc lời này và không để nó tự mở ra với bạn.
47:58 K: Đúng.

A: Nếu nó tự mở ra với bạn, bạn chống lại nó, bạn phải nghiêm túc. Nếu là sinh viên triết học và bạn đọc nó, và việc ấy bắt đầu hoạt động trong bạn, bạn nói, 'tôi phải nắm rõ việc này trước khi đi tiếp. Có thể tôi sẽ không hề đỗ đạt, không quan trọng'.
48:20 K: Không quan trọng, đúng. Và tôi nghĩ, ở phương Tây cũng như phương Đông, bạn phải đến nhà máy, hay văn phòng, mỗi ngày trong đời. Thức dậy lúc 8 giờ, 6 giờ, lái xe, đi bộ, làm, làm, làm việc, 50 năm, lối mòn, và bị đá lung tung, mắng chưởi, tôn thờ thành công. Lại - lặp lại. Và thỉnh thoảng nói về Thượng đế, nếu thích hợp, và v.v.., v.v.. Đó là cuộc sống đáng sợ! Và chúng ta dạy con cái vì cái đó.
49:15 A: Đó thực là cái chết sống.
49:20 K: Và không ai nói, vì Chúa, hãy nhìn lại mọi việc này. Hãy lau sạch mắt mình khỏi quá khứ và nhìn việc chúng ta đang làm, để ý, quan tâm việc chúng ta đang làm.
49:37 A: Giờ chúng ta có câu hỏi thay thế: chúng ta sẽ làm gì về nó? Vâng, đó là vấn đề. Và rồi nó thành việc kế tiếp được làm là thêm vào danh sách.

K: Là nối tiếp quá khứ, trong hình thức khác.

A: Và sợi xích không ngừng được nối, nối, nối.
49:54 K: Nguyên nhân thành kết quả và kết quả thành nguyên nhân. Nên rất nghiêm túc khi chúng ta nói về mọi việc này, bởi đời sống thành vô cùng nghiêm túc. Và chỉ người nghiêm túc sống, không phải những kẻ tìm giải trí, về tôn giáo hay gì khác.
50:20 A: Tôi có cơ hội rất thú vị để hiểu lời ngài nói trong lớp hôm qua. Tôi cố gắng giúp học sinh hiểu rằng hiểu biết cổ điển về bốn nguyên nhân khi hoạt động là chúng liên quan, không tạm thời. Và tôi nói, khi thợ gốm đặt tay lên đất sét, tay chạm đất sét không được phản hồi bởi đất sau khi tay đã chạm nó. Và một người, viếng thăm lớp, người này được giáo dục tốt và là giáo sư, và việc này va chạm hắn như có lẽ không vậy, và tôi có thể nói bởi biểu hiện trên mặt có một chút đau khổ ở đây, nên tôi nói, 'Chà, ra-đa nói có vài khó khăn xảy ra, vấn đề gì vậy?' 'A, hình như có gián đoạn thời gian'. Nên tôi yêu cầu hắn chọn gì đó trên bàn. Và tôi nói, 'Chạm nó với ngón tay bạn và cho tôi biết, lúc chạm với ngón tay, xem vật có phản ứng với ngón tay sau khi được chạm. Làm đi'. Và, ngay cả yêu cầu ai đó áp dụng kiểm tra thực tế như thế về dữ liệu kiến thức như bốn nguyên nhân là... la,la,la, phải cắt đứt tiến trình giáo dục như chúng ta biết. Bởi bạn dạy học sinh về bốn nguyên nhân và hắn nghĩ về chúng hắn không hề bước ra nhìn vật, hay làm gì về nó. Và vì vậy chúng tôi chọn vật trong lớp, và chúng tôi làm nó cho đến cuối cùng dường như phát hiện. 'Nhìn' được nói - trong dạy cổ điển, dĩ nhiên, trong xã hội hiện đại bị ném bỏ - ngẫu nhiên là trường hợp này. Và tôi nói, việc này phải được nhìn, quan sát. Đây là ý ngài.

K: Vâng. Nhìn, dĩ nhiên.

A: Dĩ nhiên, dĩ nhiên. Nhưng chúng ta trở lại bước ở đó: tại sao người kia và nhiều học sinh khác bắt chước, đau đớn chỗ vấn đề thực tế nổi lên? Có cảm giác, giả sử, họ trên vách đá.
53:33 K: Đúng, đúng.
53:35 A: Và tự nhiên cảnh giác được đòi hỏi. Nhưng cảnh giác nhận ra chúng ta trên vách đá, vì vậy tốt nhất là quay lưng và bỏ chạy. Vâng, vâng.
53:58 K: Tôi nghĩ, bạn xem, chúng ta vướng kẹt trong chữ nghĩa. Với chúng ta chữ không phải sự vật. Mô tả không phải cái được mô tả. Với chúng ta mô tả mới là quan trọng, bởi chúng ta nô lệ chữ.
54:26 A: Và lễ lạy.
54:28 K: Lễ lạy và v.v.. Vậy khi bạn nói, xem, sự vật quan trọng hơn chữ, và rồi họ nói, 'Làm sao tôi bỏ chữ, làm sao truyền đạt, nếu tôi không có chữ? Bạn hiểu làm sao họ bỏ đi? Họ không quan tâm sự vật, mà với chữ.
54:52 A: Vâng.
54:53 K: Và cửa không phải chữ. Vậy, khi chúng ta kẹt trong chữ, chữ 'cửa' thành quá mức quan trọng, và không phải cửa.
55:13 A: Và thực sự không cần vào chữ cửa, tôi nói với tôi, bởi tôi có chữ. Tôi có hết nó.
55:23 K: Vậy giáo dục đã làm thế. Phần lớn giáo dục là chấp nhận chữ như trừu tượng từ thực tế, từ 'đang là'. Mọi triết học dựa trên đó: lý thuyết, lý thuyết, lý thuyết, không ngừng, bạn nên sống thế nào. Và chính triết gia không sống.
55:57 A: Vâng, tôi hiểu.

K: Bạn thấy nó khắp nơi.
56:00 A: Đặc biệt vài triết gia hình như quá kỳ lạ ở khía cạnh này. Đôi khi tôi hỏi đồng nghiệp, 'Nếu anh tin thứ đó, tại sao anh không làm?' Và họ nhìn tôi như thể tôi mất trí, như thể không ai thực nghiêm túc hỏi câu ấy.
56:21 K: Đúng, đúng.

A: Nhưng nếu không thể hỏi câu ấy, thì câu nào đáng hỏi?

K: Đúng vậy.
56:28 A: Tôi nghĩ về câu chuyện tuyệt vời ngài kể trong lần nói chuyện trước về chú khỉ, trong khi ngài nói chuyện về nó, khi nó bắt tay với ngài, không ai nói với nó làm sao bắt tay.
56:48 K: Không, nó đưa tay ra.

A: Vâng.
56:51 K: Và tôi nắm nó.
56:53 A: Không phải gì đó nó được dạy cách làm qua truyền đạt bằng lời, là việc thích hợp lúc ấy.

K: Lúc ấy, vâng.
57:02 A: Không ai đo lường sự thích hợp.
57:05 K: Đúng.
57:07 A: Không phải gì đó? Vâng, tôi không thể nói tôi biết ơn biết bao khi tôi có thể chia sẻ việc này với ngài. Tôi đã thấy, về mặt hoạt động riêng như thầy giáo, nơi tôi phải thực hiện liệu pháp dù trên ngôn ngữ.
57:45 K: Đúng, đúng.
57:46 A: Nên tôi không cho học sinh cơ hội suy nghĩ rằng tôi đơn giản thêm vào sợi xích bất tận này, nối rồi nối rồi nối. Có hai liệu pháp ở đây: đó là liệu pháp liên quan chữ và nó tràn ra tự nhiên. Không phải sự xếp đặt, nó tràn ra tự nhiên, nếu tôi hiểu ngài đúng, từ liệu pháp bên trong. Nó liên quan trực tiếp, như ngài nói trước đây, đến thiền định. Chúng ta có sẵn sàng, ngài có nghĩ...
58:32 K: Tôi nghĩ nó quá phức tạp.

A: Tôi không có ý bây giờ. Nhưng có lẽ một trong các buổi nói chuyện kế.
58:39 K: Ồ vâng, phải thảo luận vài việc còn đây.

A: Vâng.
58:42 K: Yêu thương là gì, chết là gì, thiền định là gì, toàn bộ chuyển động của sự sống là gì. Có nhiều việc để làm.
58:49 A: Ồ tôi mong mỏi quá sức. Tuyệt vời. Đúng.