Krishnamurti Subtitles home


SD74CA6 - Bản chất và nhổ sạch toàn bộ sợ hãi
Buổi nói chuyện thứ 6 với Allan W. Anderson
San Diego, USA
20 February 1974



0:37 Krishnamurti Đối thoại với Dr. Allan W. Anderson
0:42 J. Krishnamurti sinh ra ở Nam Ấn Độ và được học hành ở Anh. Bốn mươi năm qua ông nói chuyện ở Hoa kỳ, châu Âu, Ấn độ, Úc, và các nơi khác trên thế giới. Từ khởi đầu đạo nghiệp ông đã từ chối mọi liên hệ với các tôn giáo có tổ chức và ý thức hệ và nói rằng quan tâm duy nhất của ông là trả lại con người tự do tuyệt đối vô điều kiện. Ông là tác giả của nhiều sách, trong đó có Đánh Thức Trí Thông Minh, Khẩn Thiết Thay đổi, Thoát Khỏi Cái Biết, và Tung Cánh Đại Bàng. Đây là một trong loạt đối thoại giữa Krishnamurti và Dr. Allan W. Anderson, giáo sư về nghiên cứu tôn giáo tại Đại học San Diego State nơi ông dạy kinh điển Ấn độ và Trung hoa và truyền thống tiên tri. Dr. Anderson, nhà thơ nổi danh, đã nhận học vị từ Đại học Columbia và Trường Dòng Hiệp Hội Thần Học. Ông được vinh danh với Phần thưởng Dạy học nổi tiếng từ Đại học California State.
1:51 A: Ngài Krishnamurti, nếu tôi nhớ lại đúng, tôi nghĩ chúng ta cùng nhau bắt đầu nói, cuối buổi vừa đúng chỗ vấn đề sợ hãi khởi lên, và tôi nghĩ chúng ta có thể, cùng thám sát nó một chút.

K: Vâng, tôi nghĩ vậy. Tôi tự hỏi làm sao có thể đến với vấn đề, bởi nó là vấn đề chung toàn thế giới. Mỗi người, hay có thể nói, hầu hết mọi người, sợ hãi điều gì. Có thể là sợ chết, sợ cô đơn, sợ không được yêu, sợ không nổi tiếng, thành công, và cũng sợ không an toàn vật lý, và sợ không an toàn tâm lý. Có quá nhiều hình thức sợ hãi. Nào, đi vào vấn đề này thật sâu, có thể trí óc, gồm cả não, thực sự, cơ bản, lìa sợ hãi? Bởi sợ, như tôi quan sát, là điều khủng khiếp.
3:45 A: Ồ vâng.
3:46 K: Nó làm mờ thế giới, phá huỷ mọi thứ. Và tôi không nghĩ có thể thảo luận về sợ, là một nguyên tắc trong đời, mà lại không thảo luận - hay đi sâu - theo đuổi thú vui. Hai mặt của một đồng xu.
4:17 A: Sợ hãi và thú vui, hai mặt của đồng xu. Vâng.
4:23 K: Vậy chúng ta sẽ lấy sợ trước. Có sợ hữu thức cũng như vô thức. Sợ có thể quan sát, có thể được khắc phục, và sợ bám rễ sâu, sâu trong các tầng trí óc bạn.
4:50 A: Ở mức độ vô thức.

K: Ở mức độ sâu hơn. Giờ, chúng ta phải quan tâm cả hai, không chỉ sợ hiển lộ bên ngoài, mà cả sợ ẩn sâu chưa khám phá. Sợ được truyền xuống, sợ truyền thống.
5:20 A: Được bảo gì phải sợ.

K: Gì phải sợ, và cả sợ trí óc tạo ra, vun đắp.
5:29 A: Trong tiểu sử cá nhân.
5:31 K: Cá nhân và cũng liên quan người khác, sợ không an toàn vật lý, mất việc, mất địa vị, mất gì đó, và mọi cái xác định: không có gì đó, và v.v.. Vậy, nếu chúng ta thảo luận vấn đề này, chúng ta nên, bạn và tôi, đến với nó cách nào? Trước hết lấy bên ngoài, sợ vật lý hiển nhiên, và rồi từ đó đi vào trong, ẩn dấu toàn bộ lĩnh vực, không chỉ sợ hãi nhỏ bé của quý cô, hay anh bạn già, bạn trẻ, nắm cả toàn bộ vấn đề sợ.

A: Tốt.
6:39 K: không chỉ lấy một lá sợ, hay một cành sợ, mà toàn thể chuyển động sợ.
6:49 A: Vâng. Chúng ta trở lại chữ 'chuyển động'.
6:52 K: Chuyển động.

A: Tốt. Cả chuyển động sợ hãi.
6:56 K: Nào, bên ngoài, vật lý, hiển nhiên chúng ta phải có an toàn, an toàn vật lý. Nghĩa là, thức ăn, y phục, và chỗ ở là tuyệt đối cần thiết. Không chỉ cho người Mỹ, cho toàn nhân loại.
7:20 A: Vâng, dĩ nhiên.

K: Không tốt khi nói 'Chúng ta an toàn và mặc kệ thế giới'. Thế giới là bạn! Và bạn là thế giới. Bạn không thể cô lập mình và nói, 'Tôi sẽ an toàn' Và không bận tâm kẻ khác.
7:37 A: Bảo vệ bản thân trước họ.
7:39 K: Nó thành phân chia, xung đột, chiến tranh, mọi cái nó tạo ra. Vậy an toàn vật lý cần thiết cho não. Não chỉ có thể hoạt động, như quan sát nó trong tôi, trong người khác - không phải tôi chuyên gia về não, hay thần kinh học và mọi thứ - nhưng tôi quan sát nó. Não chỉ có thể hoạt động trong an toàn hoàn toàn. Rồi nó hoạt động hữu hiệu, khỏe, không loạn thần kinh. Và hoạt động không bị lệch lạc, rối loạn. Não cần an toàn, như trẻ cần an toàn. An toàn bị chối bỏ, khi chúng ta phân chia mình: Mỹ, Nga, Ấn, Tàu. Phân chia quốc gia phá hủy an toàn ấy bởi chiến tranh.
8:52 A: Vâng, đó là rào cản vật lý.

K: Thực tế vật lý. Và vì chúng ta không nhìn nó. Chính phủ chuyên chế, với quân đội, với hải quân, và mọi cái khác, phá hủy an toàn.
9:08 A: Trên danh nghĩa cung cấp nó.
9:12 K: Vậy bạn xem, điều chúng ta cố vươn tới là trí óc sao mà ngớ ngẩn. Nó muốn an toàn - và nó phải có an toàn - vậy mà nó làm mọi việc phá hủy an toàn.
9:32 A: Ồ vâng, vâng. Tôi hiểu.
9:34 K: Vậy đó là một tác nhân. Và tác nhân an toàn trong công việc. Cả trong nhà máy, trong kinh doanh, hay như thầy tu lo việc họ. Vậy bận rộn thành quá quan trọng.
10:00 A: Thật là vậy.
10:02 K: Vậy, nhìn cái dính kẹt. Nếu mất việc, tôi sợ, và việc ấy tùy thuộc hoàn cảnh, sản xuất, kinh doanh, nhà máy – mọi cái, óc thương mại, bảo vệ người dùng, và vì vậy cạnh tranh với xứ khác. Pháp tự cô lập bởi họ muốn... việc đang xảy ra. Vậy chúng ta cần an toàn vật lý và chúng ta làm mọi thứ phá hủy nó. Nếu cả chúng ta nói, nào, hãy cùng nhau, không kế hoạch, không kế hoạch tôi, hay anh, hay kế hoạch cộng sản, hay kế hoạch Mao, như con người cùng ngồi lại và giải quyết vấn đề. Họ có thể làm! Khoa học có phương tiện nuôi sống mọi người. Nhưng không làm, bởi họ bị qui định hành động như phá hủy an toàn họ tìm kiếm. Vậy đó là một tác nhân chính trong an toàn vật lý. Rồi có sợ đau đớn vật lý. Đau đớn vật lý trong nghĩa: Anh bị đau, tuần rồi, ví dụ. Trí óc sợ nó sẽ xảy ra nữa. Vậy có loại sợ ấy.
12:05 A: Đó rất thú vị đối với hiện tượng đau vật lý, bởi việc được nhớ lại không phải phản ứng thần kinh học, mà là cảm xúc dự vào việc xảy ra.

K: Vâng, đúng vậy. Vậy có loại sợ ấy. mà là cảm xúc dự vào việc xảy ra.
12:17 K: Vâng, đúng vậy. Vậy có loại sợ ấy.
12:20 A: Đúng, đúng.
12:23 K: Rồi có sợ về ý kiến bên ngoài, điều mọi người nói, dư luận.
12:33 A: Danh tiếng.

K: Danh tiếng. Bạn xem, mọi việc này sinh từ vô trật tự. Không biết tôi...

A: Ồ vâng, vâng.
12:46 K: Chúng ta đã thảo luận.

A: Đã đi sâu trước đây.
12:49 K: Vậy, trí óc có thể sinh ra an toàn, an toàn vật lý, tức là thức ăn, y phục, và chỗ ở cho mọi người? Không như cộng sản, tư bản, như xã hội, hay Mao, mà gặp nhau như con người để giải quyết vấn đề. Có thể làm được! Nhưng không ai muốn làm, bởi họ không cảm thấy trách nhiệm. Không biết bạn đến Ấn chưa, nếu bạn đi từ phố phường đến làng mạc như tôi đã làm, bạn thấy nghèo đáng sợ, suy thoái nghèo, cảm giác vô vọng.
13:52 A: Vâng, tôi đã đến Ấn, và lần đầu trong đời tôi cảm giác nghèo, không đơn giản thiếu thốn, mà hình như có tính chất tích cực về nó. Quá khắc nghiệt.

K: Tôi biết. Cá nhân chúng ta trải qua mọi cái đó. Vậy, sống còn vật lý chỉ có thể khi con người cùng nhau. Không như cộng sản, xã hội, v.v.. như con người nói, nào, đây là vấn đề chúng ta, vì Chúa, giải quyết nó. Nhưng không, bởi họ nặng gánh với vấn đề, với kế hoạch sao mà giải quyết! Không biết tôi...

A: Vâng, vâng.
14:46 K: Bạn kế hoạch, tôi kế hoạch, hắn kế hoạch, vậy kế hoạch thành quá quan trọng, quá quan trọng hơn đói kém. Và chúng ta đánh nhau. Và cảm giác chung, yêu mến, chăm sóc, yêu thương có thể thay đổi hết. Tôi sẽ không đi sâu. Rồi sợ dư luận. Bạn hiểu không? Điều hàng xóm sẽ nói.
15:21 A: Hình ảnh tôi, hình ảnh quốc gia, vâng.
15:25 K: Và tôi lệ thuộc hàng xóm.
15:30 A: Ồ vâng, cần thiết.
15:32 K: Nếu tôi là Công giáo sống ở Ý, tôi phải lệ thuộc hàng xóm, bởi sẽ mất việc nếu tôi là Tin lành ở đó. Vậy tôi chấp nhận. Tôi đi chào giáo trưởng, hay gì đó, chẳng nghĩa gì. Vậy tôi sợ dư luận. Nhìn cái trí óc con người tự hạn chế. Tôi không nói, 'Nổi khùng với dư luận bởi thật ngớ ngẩn, họ bị qui định, họ sợ quá cũng như tôi'. Vậy có sợ. Và có sợ, sợ chết vật lý, là nổi sợ lớn lao. Nổi sợ đó bạn phải xử trí cách khác khi chúng ta đến đó, khi nói về cái chết và mọi thứ.

A: Vâng.
16:38 K: Vậy có sợ hình thức bên ngoài: sợ bóng tối, sợ dư luận, sợ mất việc, sợ... - sống còn, không thể sống còn. Tôi đã sống với những người ăn ngày một bửa, và ngay cả không đủ. Tôi đi sau người phụ nữ với cháu gái, và cháu gái nói - ở Ấn - 'Mẹ, con đói'. Và người mẹ nói, 'Hôm nay con ăn rồi'. Bạn hiểu không?

A: Vâng.
17:30 K: Vậy có mọi cái đó, sợ vật lý, đau đớn, và sợ đau trở lại, và mọi thứ. Và những nổi sợ khác vô cùng phức tạp, sợ về lệ thuộc, bên trong: tôi lệ thuộc vợ, tôi lệ thuộc đạo sư, lệ thuộc thầy tu, lệ thuộc... quá nhiều lệ thuộc. Và tôi sợ mất chúng, bị bỏ một mình.
18:06 A: Bị loại bỏ.

K: Bị loại bỏ. Nếu cô ta bỏ đi, tôi lạc mất. Tôi nổi giận, hung hăng, bạo lực, ghen tị, bởi tôi lệ thuộc cô ta. Vậy lệ thuộc là một tác nhân sợ hãi. Và bên trong tôi sợ. Tôi sợ cô đơn. Hôm nọ tôi xem truyền hình một phụ nữ nói, 'Nổi sợ duy nhất đời tôi là cô đơn'. Và vì, sợ cô đơn, tôi làm mọi việc điên rồ. Cô đơn, tôi bám vào bạn, hay vào niềm tin, hay đấng cứu rỗi, đạo sư. Và tôi bảo vệ đạo sư, đấng cứu rỗi, niềm tin, và đó sớm thành thần kinh.
19:26 A: Tôi đổ đầy với hình ảnh mới.
19:29 K: Với rác rưỡi.

A: Vâng.
19:33 K: Có nổi sợ ấy. Rồi có sợ không thể đạt tới, thành công, thành công trong thế giới vô trật tự, và thành công trong cái gọi là thế giới tâm linh. Đó là việc họ đều đang làm.
19:54 A: Thành tựu tâm linh.

K: Thành tựu, họ gọi là tỏ ngộ.
19:59 A: Mở rộng nhận thức. Tôi hiểu ý ngài. Rất thú vị ngài vừa mô tả qua sợ bị bỏ lại sau. Giờ sợ chúng ta sẽ không bao giờ đạt tới. Mời tiếp tục.

K: Cùng một thứ. Rồi có sợ không là, biến nó thành đồng hoá với. Tôi phải đồng hoá tôi.
20:35 A: Để là.

K: Là. Và nếu tôi đồng hoá tôi với xứ sở, tôi nói với tôi, 'Thật quá ngớ ngẩn'. Rồi tôi nói, 'Phải đồng hoá tôi với Thượng đế' cái tôi nặn ra. Thượng đế không làm người theo hình ông, người làm Thượng đế theo hình hắn. Bạn kịp không?

A: Ồ, tôi theo kịp.
21:07 K: Vậy, không là, không thành, không tới, sinh ra cảm giác bất an quá lớn, cảm giác quá lớn không thể hoàn thành, không thể ở cùng, và khóc, 'tôi phải là tôi'.
21:34 A: Làm cái riêng tôi.

K: Cái riêng tôi. Là rác rưỡi! Vậy có mọi thứ sợ này, cả sợ hợp lý, sợ vô lý, sợ thần kinh, và sợ sống còn, sống còn vật lý. Vậy giờ, làm sao xử sự những nổi sợ này và quá nhiều sợ, không thể nói hết, - sắp nói thôi - bạn xử sự chúng cách nào? Từng cái?
22:16 A: Ngài vừa trong vòng mảnh vụn ảm đạm, phải vậy không.

A: Ngài vừa trong vòng mảnh vụn ảm đạm, phải vậy không.
22:20 K: Và có cả sợ hãi ẩn dấu, vô cùng mạnh mẽ.
22:28 A: Liên tục nổi bong bóng từ dưới.
22:30 K: Nổi bong bóng. Khi tôi không ý thức, chúng trổi dậy.
22:33 A: Đúng vậy.
22:37 K: Vậy, tôi xử lý thế nào, trước hết, với sợ rõ ràng chúng ta mô tả? Tôi sẽ xử lý từng cái, an toàn tôi trước? Kịp không?

A: Vâng.
22:55 K: Hay nhận lấy cô đơn và xử trí nó? ghì chặt nó, vượt qua nó, v.v.. Hay có cách xử lý sợ, không cành nhánh, mà với gốc rễ? Bởi nếu lấy mỗi lá, mỗi cành, nó sẽ mất cả đời. Và nếu tôi bắt đầu phân tích sợ, - phân tích - thì chính phân tích trở thành bại liệt.
23:33 A: Và rồi ngay cả sợ tôi không thể phân tích đúng.
23:36 K: Đúng. Và rồi tôi cứ kẹt đi kẹt lại. Vậy làm sao tôi xử lý vấn đề, như toàn thể, không từng phần, manh mún?
23:51 A: Không có gợi ý làm sao có thể xử lý sao. Dĩ nhiên, khi nói gợi ý, ý tôi thật, thật nhẹ. Tôi không nghĩ gọi gợi ý, mà là sợ, bất kể đa dạng hắn tưởng tượng thế nào, sợ có vị chung, có thể nói, có gì ở đó mà...
24:24 K: Vâng, nhưng tôi phải làm gì với nó?
24:26 A: Ồ vâng, dĩ nhiên, tôi hiểu rõ. Nhưng tôi thú vị, trong khi ngài nói, quan sát nó khi chúng ta nghĩ qua về nhiều nổi sợ, ngay cả chưa để ý làm sao sợ, khi nào sợ. Vâng, tôi thú vị có loé sáng ấy, bởi dường như cùng hoà hợp với điều ngài nói. Và tôi nói với tôi, trong các buổi nói chuyện chỉ ra chuyển động. Chuyển động sợ là một.

K: Vâng, một dữ dội.
25:05 A: Và là lĩnh vực hợp nhất phá hoại.
25:09 K: Là tác nhân chung của mỗi người.
25:12 A: Cả lĩnh vực, vâng, đúng, đúng.
25:15 K: Dù một người sống ở Moscow, hay Ấn, hay nơi nào, là việc chung về sợ hãi, và làm sao hắn xử trí nó? Bởi trừ khi trí óc thoát khỏi sợ hãi, thực sự, không bằng lời hay ý thức hệ, tuyệt đối lìa sợ. Và có thể hoàn toàn lìa sợ, và tôi nói không lý thuyết, mà tôi biết nó, Tôi đã đi sâu.
26:00 A: Thực sự.

K: Thực sự. Giờ, tôi xử lý nó cách nào? Vậy, tôi tự hỏi, sợ là gì? Không phải đối tượng sợ hay biểu hiện sợ.
26:15 A: Không, hay phản ứng tức thì với nguy hiểm, không.
26:18 K: Sợ là gì?
26:21 A: Là ý niệm trong trí, một phần.
26:23 K: Không. Sợ là gì?
26:32 A: Nếu chúng ta nói, nó mãi...
26:37 K: Không, không. Phía sau chữ, phía sau mô tả, giải thích, lối ra và lối vào, và mọi cái khác, sợ là gì? Làm sao nó đến?
26:54 A: Nếu tôi dõi theo ngài qua các buổi nói chuyện cho đến giờ, tôi có ý nói rằng nó là loại biểu hiện khác của người quan sát vô trật tự liên quan với vật bị quan sát.

K: Đó nghĩa gì? Người quan sát là gì... Điều bạn nói... Xem, vấn đề là đây - tôi chỉ làm vấn đề rõ hơn... Chúng ta, con người cố cắt đi, hay tỉa bỏ, sợ này rồi sợ khác, qua phân tích, qua trốn chạy, qua đồng hoá hắn với gì hắn gọi là can đảm. Hay nói, tốt, tôi không quan tâm, tôi hợp lý hoá nổi sợ và ở lại trong trạng thái hợp lý hoá, giải thích lý trí, ngôn từ. Nhưng sự việc đang sôi. Vậy tôi sẽ làm gì? Sợ là gì? Trừ khi tôi tìm ra nó - không bởi bạn nói tôi nghe - trừ khi tôi tìm ra nó cho tôi, như tôi nhận thấy tôi đói, - không cần ai bảo tôi là tôi đói! Tôi phải tìm ra nó.
28:33 A: Vâng, giờ có sự khác biệt ở đây về việc ngài vừa nói. Và, khi nói vậy, chỉ ra việc gì, và trả lời trước đây, khi ngài hỏi tôi sợ là gì, tôi trả lời thường theo lý thuyết: 'Nếu tôi dõi theo ngài đến giờ, thì hình như rõ là..'. Ngược lại hãy quên dõi theo đi, hãy tập trung ngay, và rồi tôi phải nói, không 'có thể nói' mà tôi phải nói, rằng tôi không thể nói với ai khác sợ là gì, về cái nó là gì, tôi sẽ khám phá nó đúng vậy. Và mọi mô tả liên tục về nó đơn giản là độ lệch từ vấn đề tức thì ở đây.

K: Vâng. Vậy, tôi không chạy trốn.

A: Không.
29:43 K: Tôi không hợp lý hoá. tôi không phân tích, bởi phân tích là tê liệt thật.

A: Vâng, thật vậy.
29:55 K: Khi bạn đối mặt với vấn đề như vậy, chỉ quay tròn hay phân tích, và sợ là không thể phân tích hoàn hảo, và vì vậy đi đến chuyên gia, kẻ cũng cần phân tích. Vậy tôi bị kẹt. Vậy tôi sẽ không phân tích, bởi tôi thấy vô lý. Kịp không?

A: Vâng, kịp.
30:21 K: Tôi không chạy.
30:23 A: Không lùi lại.

K: Lùi lại.

A: Bỏ chạy.
30:26 K: Không giải thích, hợp lý hoá, phân tích. Tôi giáp mặt việc ấy. Và sợ là gì? Đợi chút, đợi, đợi, đợi. Để đó. Rồi có sợ vô thức tôi không biết. Chúng hiện ra ngẫu nhiên, khi tôi cảnh giác, khi tôi thấy việc ra từ tôi.
31:04 A: Khi tôi cảnh giác.

K: Cảnh giác. Khi tôi nhìn. Hay khi tôi nhìn điều gì xảy đến, không mời. Giờ, quan trọng là trí óc lìa sợ hoàn toàn. Nó cơ bản, như thức ăn là cơ bản. Trí óc lìa sợ là cơ bản. Vậy tôi nhìn bề ngoài việc chúng ta thảo luận. Giờ tôi nói, gì đây, sợ ẩn dấu là gì; tôi có thể hữu ý mời chúng ra mặt? Kip không?

A: Vâng, kịp.
31:54 K: Hay hữu thức không thể chạm nó? Kịp không?

A: Vâng, vâng, kịp, vâng.
32:04 K: Hữu thức chỉ có thể xử trí việc nó biết. Nhưng không thể quan sát việc nó không biết.
32:17 A: Hay đi vào.
32:19 K: Vậy, tôi phải làm gì? Chiêm bao? Chiêm bao chỉ tiếp nối việc tôi sống ban ngày, chúng tiếp tục trong hình thức khác - chúng ta không đi sâu lúc này. Vậy làm sao mọi cái đó bị đánh thức và phơi bày? Sợ hãi chủng tộc, sợ mà xã hội dạy tôi, sợ mà gia đình áp đặt, hàng xóm - bạn biết, mọi thứ xấu xa, sởn gai ốc, bạo tàn ẩn dấu - làm sao chúng hiện ra tự nhiên và phơi bày để trí óc thấy chúng hoàn toàn? Hiểu không?

A: Vâng, tôi hiểu. Tôi chỉ đang suy nghĩ về việc chúng ta làm liên quan cái ngài nói. Chúng ta ở đây, vị trí trường đại học, nơi khó có lắng nghe tiếp tục, nếu có. Tại sao? Nào, nếu chúng ta liên hệ nhau về việc tôi ngồi đây nói với tôi mỗi lúc ngài nói, 'tôi phải nói lại cái gì', dù là phản ứng tôi ôn hoà và tôi nói với tôi như giáo sư, 'tôi nói, đó là quan niệm rất thú vị'. Chúng ta có thể dọn sạch một chút, ngài biết. Vô nghĩa đó, vô nghĩa về việc tức thì ở đây. Là ý tôi.

K: Tôi hiểu.
34:13 A: Tôi không có ý minh chứng gì trên bảng. Chúng ta chưa hề bắt đầu cùng nhau, chưa hề khởi đầu, và vì vậy chúng ta có thể tự cho ý kiến rằng chúng ta rất cố gắng để chân thành. Vâng, tôi hiểu.

K: Tôi hiểu, tôi hiểu.
34:35 A: Nhưng sợ cũng ở nền tảng đó, bởi giáo sư đang suy nghĩ tới hắn...
34:39 K: Địa vị hắn,...
34:40 A: Hắn biết danh tiếng bị nguy ở đây. Tốt nhất hắn không giữ im lặng quá lâu, bởi ai đó có thể có ý rằng anh không hiểu việc diễn ra hay anh không góp phần gì vào việc xảy ra. Thảy đều không liên quan gì. Xin mời tiếp tục.

K: Đúng. Xem nào, điều chúng ta tìm ra: trí óc hữu thức, suy nghĩ hữu thức không thể mời hay phơi bày sợ ẩn dấu. Nó không thể phân tích, bởi phân tích, chúng ta nói, là bất động, và không chạy trốn, sẽ không chạy vào nhà thờ, hay Giê su, hay Phật, hay ai đó, hay đồng hoá tôi với gì khác. Tôi đẩy hết sang bên, bởi tôi hiểu cách dùng, sự vô ích. Vậy tôi đi với nó. Nó là cháu bé. Vậy, tôi sẽ làm gì? Phải có hành động gì. Không thể chỉ nói,'Tốt, tôi dẹp hết sang bên, tôi chỉ ngồi đó'. Nào, xem việc gì xảy ra, bởi tôi dẹp hết sang bên, qua quan sát, không qua chống lại, không qua bạo lực, bởi tôi phủ nhận mọi cái đó - chạy trốn, phân tích, chạy trốn vào gì và mọi thứ khác - Tôi có năng lực, phải không? Trí óc có năng lực.
36:38 A: Đang có, vâng. Vâng, tràn đầy.
36:41 K: Bởi tôi dẹp hết mọi thứ hao phí năng lực.
36:47 A: Năng lực rò rỉ.
36:49 K: Vậy thì tôi có việc này. Tôi giáp mặt với nó, đối mặt với sợ. Nào, tôi có thể làm gì? Nghe đi, tôi có thể làm gì? Tôi không thể làm gì, bởi chính tôi tạo ra sợ, dư luận...

A: Vâng, vâng, vâng.
37:17 K: Đúng không? Vậy không thể làm gì về sợ.
37:24 A: Đúng.
37:26 K: Nhưng có năng lực, được gom lại, nó có mặt khi mọi hao phí năng lực chấm dứt. Có năng lực.
37:42 A: Vâng. Đúng, đức hạnh - đúng, đúng - hiện bày.
37:48 K: Năng lực. Nào, việc gì xảy ra? Đây không phải trò bịp, vài loại kinh nghiệm thần bí. Có sợ thực sự, và tôi có năng lực lớn lao, nó đến bởi không phí năng lực. Vậy điều gì xảy ra? Vậy, đợi, đợi, đợi.
38:22 A: Ồ, tôi đợi, tôi đợi. Có gì đó đi qua trí óc.
38:26 K: Việc gì xảy ra? Vậy, cái gì tạo ra sợ? Cái gì sinh ra nó? Bởi nếu tôi có năng lực - kịp không? - để đặt câu hỏi và tìm trả lời cho câu hỏi, tôi có năng lực. Không biết...

A: Vâng, vâng, vâng.
38:58 K: Vậy, cái gì sinh ra nó? Bạn, hàng xóm, xứ sở, văn hoá?
39:07 A: Chính tôi.
39:09 K: Cái gì sinh ra nó?
39:12 A: Tôi sinh nó.

K: Tôi là ai?
39:17 A: Không ý 'tôi' như mảnh vụn người quan sát từ tôi. Nó là đây... tôi suy nghĩ điều ngài nói gần đây trí óc vô trật tự, đòi hỏi tự phủi sạch vô trật tự. Nó có cần trí óc khác để làm?
39:42 K: Không, tôi hỏi, cái gì đem sợ này vào tôi, vào nhận thức? Tôi không dùng chữ ấy, bởi chúng ta phải đi sâu nó lối khác. Cái gì đem sợ đến? Và tôi không bỏ nó đến khi tìm ra. Hiểu không? Bởi tôi có năng lực để làm. Tôi không lệ thuộc ai, sách nào, triết gia nào - không ai!
40:15 A: Có phải là trường hợp một lần năng lực bắt đầu tràn đầy, thì vấn đề tự nó biến mất?
40:25 K: Và tôi bắt đầu tìm trả lời.

A: Vâng.
40:28 K: Tôi không đặt câu hỏi.

A: Không.
40:30 K: Mà tôi tìm trả lời.

A: Đúng, đúng.
40:32 K: Nào, đúng. Trả lời là gì?
40:42 A: Trả lời không thể theo lý thuyết, mô tả điều gì.
40:49 K: Không, không, không.
40:50 A: Thay đổi xảy ra trong người.
40:53 K: Trả lời là gì cho thực tế sợ này, được duy trì, được nuôi lớn, mang từ thế hệ này sang thế hệ khác? Trí óc có thể quan sát sợ, chuyển động nó...

A: Chuyển động nó.
41:31 K: ...không chỉ một mảnh sợ.
41:36 A: Hay một lớp sợ.
41:38 K: Mà chuyển động nó.
41:39 A: Chính chuyển động sợ.
41:41 K: Quan sát nó mà không suy tư tạo ra người quan sát. Không biết...

A: Ồ vâng, vâng.
41:54 K: Vậy, có thể có quan sát thực tế ấy, tôi gọi là sợ, bởi tôi nhận biết nó, trí óc nhận biết nó, bởi nó có sợ trước đó. Vậy qua nhận biết và liên tưởng nó nói, 'Đây là sợ'.
42:22 A: Vâng, nó không hề dừng.
42:24 K: Vậy, trí óc có thể quan sát không người quan sát - là kẻ suy tư - chỉ quan sát thực tế ấy? Nghĩa là người quan sát, là suy nghĩ, người quan sát như suy nghĩ tạo ra nó. Tôi không biết... Vậy suy nghĩ tạo ra nó. Đúng không? Tôi sợ hàng xóm, điều hắn nói, bởi tôi muốn là đáng kính. Đó là sản phẩm của suy nghĩ. Suy nghĩ phân chia thế giới thành Mỹ, Nga, Ấn, Tàu, và v.v.., và đó phá huỷ an toàn. Đó là kết quả của suy nghĩ. Tôi cô đơn và vì vậy tôi hành động điên rồ, cũng là thực tế của suy nghĩ. Vậy tôi thấy rất rõ suy nghĩ trách nhiệm về nó. Phải không? Đúng không? Vậy, việc gì xảy ra với suy nghĩ? Suy nghĩ trách nhiệm về nó. Nuôi lớn nó, duy trì nó, cổ vũ nó, làm mọi việc để duy trì nó. Tôi sợ đau tôi bị hôm qua ngày mai lại xảy ra. Là chuyển động suy nghĩ. Vậy suy nghĩ có thể, chỉ có thể hoạt động trong lĩnh vực kiến thức, - là nền nó - và sợ là gì mới mỗi lúc. Sợ không cũ.

A: Không, không.
44:48 K: Nó cũ khi tôi nhận ra nó.
44:55 A: Vâng, vâng.
44:56 K: Nhưng khi tiến trình nhận ra, là liên tưởng chữ nghĩa, v.v.. trí óc có thể quan sát nó mà suy nghĩ không xen vào? Nếu làm vậy, sợ không có.

A: Đúng, đúng. Vật gì chạm tôi trong khi tôi ngồi đây chú ý, vật gì chạm tôi lúc nó xảy ra suy nghĩ và sợ liền biến mất.
45:33 K: Vậy, sợ có thể được loại bỏ hoàn toàn. Nếu tôi sống như người ở Nga và họ doạ bỏ tù tôi, có thể tôi sợ. Là tự vệ tự nhiên.

A: Dĩ nhiên.
46:00 K: Đó là sợ tự nhiên, như xe buýt đâm vào, bạn bước sang bên, bạn chạy trốn thú dữ, là phản ứng tự vệ tự nhiên. Nhưng đó không phải sợ. Là đáp ứng hoạt động thông minh, nói, vì Chúa, tránh xe buýt đâm vào. Nhưng tác nhân kia là tác nhân suy nghĩ.
46:34 A: Đúng.
46:38 K: Vậy, suy nghĩ có thể hiểu nó, và biết vị trí nó, và không tự hướng đến? Không kiểm soát, nó là việc xấu hổ. Không thể... bạn có kiểm soát suy nghĩ, là kẻ suy nghĩ? Mảnh suy nghĩ khác.

A: Suy nghĩ khác.
47:06 K: Lòng vòng, trò chơi hỏng bạn chơi với chính mình. Vậy trí óc có thể quan sát không chuyển động suy nghĩ? Nó chỉ có thể làm thế khi bạn hiểu cả chuyển động sợ. Hiểu nó, không phân tích, nhìn nó. Nó là vật sống, nên bạn phải nhìn nó. Chỉ vật chết mới có thể mổ xẻ và phân tích, đá lung tung. Nhưng vật sống bạn phải nhìn.
47:48 A: Việc này rất sốc, bởi buổi nói chuyện vừa qua, lúc gần cuối, chúng ta đến chỗ khởi lên vấn đề ai đó nói với chính hắn, 'Tôi nghĩ tôi hiểu điều đã nghe, giờ tôi sẽ thử nó'. Và rồi sợ nắm chặt chiếc gương cho nó.
48:13 K: Dĩ nhiên.
48:14 A: Và thình lình anh bị bao bởi thế giới gương.
48:20 K: Bạn không nói, khi thấy thú dữ, 'tôi sẽ suy nghĩ về nó', bạn chạy! Bạn hành động. Bởi có phá huỷ kinh khủng đợi ở đó. Đó là phản ứng tự vệ, là thông minh, nói, 'Chạy đi!' Chúng ta không dùng thông minh ở đây. Và thông minh hoạt động khi chúng ta nhìn cả sợ hãi này, chuyển động nó, bên trong nó, tinh tế của nó - toàn bộ chuyển động. Rồi từ đó thông minh đến và nói, 'tôi hiểu nó'.
49:14 A: Tuyệt vời. Vâng, nó rất đẹp, rất đẹp. Chúng ta sẽ nói gì đó về thú vui.
49:24 K: À, nó phải được xử lý...

A: Đúng, đúng.
49:29 K: Vậy, xem, chúng ta nói có sợ vật lý và sợ tâm lý, cả hai đan xen. Chúng ta không thể nói, này là nọ đó là kia, chúng đan xen nhau. Và liên quan nhau, và thấu hiểu quan hệ ấy đem đến thông minh sẽ hoạt động vật lý. Nó sẽ nói, 'Nào cùng làm việc, hợp tác nhau nuôi sống con người. Kịp không?

A: Vâng.
50:05 K: Đừng quốc gia, tôn giáo, môn phái. Quan trọng là cho con người cái ăn, cái mặc, sống hạnh phúc. Nhưng bạn xem, bất hạnh thay, chúng ta quá vô trật tự lối sống nên không có thì giờ cho việc khác. Vô trật tự nuốt mất chúng ta.
50:38 A: Thú vị liên quan đến truyền thống - tôi không có ý bắt đầu cả buổi nói chuyện mới, mà chỉ thấy cái gợi ý ngay, giữa nhiều việc khác, nhưng chỉ cái này, Chúng ta có thể nói gì về dùng lầm truyền thống chúng ta thực sự được dạy điều phải sợ. Trong ngôn ngữ có biểu lộ, phải không, diễn đạt một phần, chuyện bà già, chúng ta nói, tích luỹ cảnh báo những việc đơn giản là tưởng tượng. Không phải nghĩa sáng tạo của tưởng tượng - và tôi dùng chữ 'sáng tạo' quá lỏng lẻo, quá lỏng lẻo - nhưng khúc ảo tưởng, ảo ảnh, từ khúc nhạc nhỏ những năm gần đây, lấy thứ ấy với cái chai. Và rồi khi chúng ta vào tuổi thanh niên, chúng ta phản ảnh lên những việc đã học, và nếu sự việc đi sai, chúng ta thấy có thể là do chúng ta nắm chưa vững điều đã được kể. Và rồi vài bạn trẻ sẽ nói chỗ này, 'Tôi sẽ quẳng hết chúng'. Nhưng rồi vấn đề cô đơn liền nổi lên. Vâng, vâng.
52:24 K: Họ không thể, đời sống, đây là đời sống, bạn không thể ném phần này nhận phần kia.
52:30 A: Đúng.

K: Đời sống là cả nó. Tự do, trật tự, vô trật tự, truyền đạt, quan hệ, mọi việc là sự sống. Nếu chúng ta không hiểu, nói, 'Tốt, tôi không muốn liên quan gì' rồi bạn không sống. Bạn chết.
52:56 A: Vâng, dĩ nhiên. Tôi tự hỏi bao nhiêu... Tôi tự hỏi... Tôi cứ nói 'tôi tự hỏi' và lý do tôi tự hỏi là bởi điều ngài nói về chuyển động này như lĩnh vực hợp nhất, là, khi nói, nắm bởi suy nghĩ, và anh có thể nói 'cho vào tủ lạnh' và đó là hiện thực với con người.

K: Đúng.
53:52 A: Và khi chúng ta muốn nhìn nó, là cục đá lạnh chúng ta đập ra và nhìn. Phải không?

K: Đúng vậy. Kiến thức có vị trí gì trong sự tái tạo con người? Nhìn đi. Kiến thức là: bạn phải phân chia. Bạn là người Mỹ, tôi là Ấn giáo - đó là kiến thức. Kiến thức là bạn phải dựa vào hàng xóm, bởi hắn biết, hắn đáng kính. Xã hội đáng kính, xã hội đạo đức, nên bạn chấp nhận nó. Vậy kiến thức sinh ra mọi tác nhân này. Và thình lình bạn bảo tôi, hỏi tôi, nó có vị trí gì... truyền thống có vị trí gì, kiến thức tích luỹ hàng ngàn năm có vị trí gì? Kiến thức tích luỹ về khoa học, toán học, là cơ bản. Nhưng kiến thức có vị trí gì, cái tôi gom góp qua kinh nghiệm, từ thế hệ sang thế hệ nổ lực con người, nó có vị trí gì trong thay đổi sợ? Không gì hết. Bạn thấy đó!

A: Không. Rõ, rõ. Bởi cái chúng ta... chúng ta chạm trước đó lên cái tức thì, đã được nắm, suy nghĩ hoạt động như một mảnh và sợ bốc hơi, và nó không phải điều xảy ra kế tiếp.
55:47 K: Không, không gì xảy ra.
55:48 A: Không, không gì xảy ra. Không gì xảy ra.
55:54 K: Không nghĩa trống không.

A: Ồ không, không, không. Nhưng ngài xem, ngay đó, khi ngài bắt đầu nghĩ về nó như suy nghĩ, ngài sợ.
56:05 K: Đó là lý do rất quan trọng để tìm ra, hay thấu hiểu, hoạt động của kiến thức và nơi kiến thức thành ngu dốt. Chúng ta trộn lẫn hai cái nhau. Kiến thức là cơ bản, để nói tiếng Anh, lái xe, và hàng tá việc, kiến thức là cơ bản. Nhưng khi kiến thức thành ngu dốt, khi chúng ta cố gắng thấu hiểu thực tế 'đang là,' 'đang là' là sợ, vô trật tự, vô trách nhiệm. Để thấu hiểu nó bạn không cần có kiến thức. Mọi cái bạn phải làm là nhìn. Nhìn ngoài bạn, nhìn trong bạn. Và rồi bạn thấy rõ kiến thức tuyệt đối không cần thiết, nó không giá trị trong thay đổi hay tái tạo con người. Bởi tự do không sinh từ kiến thức, tự do khi mọi gánh nặng không còn. Bạn không cần tìm tự do. Nó đến khi cái kia không có.
57:43 A: Không phải gì đó thay thế sự kinh hoàng ở đó trước đó.

K: Dĩ nhiên không.
57:48 A: Vâng, vâng.
57:49 K: Tôi nghĩ vậy là đủ.
57:51 A: Vâng, vâng, tôi theo kịp ngài. Có thể lần tới chúng ta tiếp tục việc này, với thú vui vậy, mặt kia của đồng xu.